subtitlecat.com

All language subtitles for the.vietnam.war.2017.part01.1080p.bluray.x264-brmp

Afrikaans

Akan

Albanian

Amharic

Arabic

Armenian

Azerbaijani

Basque

Belarusian

Bemba

Bengali

Bihari

Bosnian

Breton

Bulgarian

Cambodian

Catalan

Cebuano

Cherokee

Chichewa

Chinese (Simplified)

Chinese (Traditional)

Corsican

Croatian

Czech

Danish

Dutch

English

Esperanto

Estonian

Ewe

Faroese

Filipino

Finnish

French

Frisian

Galician

Georgian

German

Greek

Guarani

Gujarati

Haitian Creole

Hausa

Hawaiian

Hebrew

Hindi

Hmong

Hungarian

Icelandic

Igbo

Indonesian Download

Interlingua

Irish

Italian

Japanese

Javanese

Kannada

Kazakh

Kinyarwanda

Kirundi

Kongo

Korean

Krio (Sierra Leone)

Kurdish

Kurdish (Soranî)

Kyrgyz

Laothian

Latin

Latvian

Lingala

Lithuanian

Lozi

Luganda

Luo

Luxembourgish

Macedonian

Malagasy

Malay

Malayalam

Maltese

Maori

Marathi

Mauritian Creole

Moldavian

Mongolian

Myanmar (Burmese)

Montenegrin

Nepali

Nigerian Pidgin

Northern Sotho

Norwegian

Norwegian (Nynorsk)

Occitan

Oriya

Oromo

Pashto

Persian

Polish

Portuguese (Brazil)

Portuguese (Portugal)

Punjabi

Quechua

Romanian

Romansh

Runyakitara

Russian

Samoan

Scots Gaelic

Serbian

Serbo-Croatian

Sesotho

Setswana

Seychellois Creole

Shona

Sindhi

Sinhalese

Slovak

Slovenian

Somali

Spanish

Spanish (Latin American)

Sundanese

Swahili

Swedish

Tajik

Tamil

Tatar

Telugu

Thai

Tigrinya

Tonga

Tshiluba

Tumbuka

Turkish

Turkmen

Twi

Uighur

Ukrainian

Urdu

Uzbek

Vietnamese

Welsh

Wolof

Xhosa

Yiddish

Yoruba

Zulu

Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated: 1 00:00:53,771 --> 00:00:59,805 Thuiskomen uit Vietnam was bijna net zo traumatisch als de oorlog zelf. 2 00:01:01,638 --> 00:01:04,371 Jarenlang werd er niet over Vietnam gesproken. 3 00:01:07,538 --> 00:01:09,338 We waren bevriend met een jong stel... 4 00:01:10,205 --> 00:01:14,071 ...en het kwam pas na 12 jaar boven tafel in een gesprek tussen de twee vrouwen. 5 00:01:14,438 --> 00:01:17,071 Ze ontdekten dat we allebei mariniers waren geweest in Vietnam. 6 00:01:17,138 --> 00:01:18,238 KARL MARLANTES MARINIER 1969 7 00:01:18,305 --> 00:01:20,171 Ik heb er nooit een woord over gesproken. 8 00:01:20,238 --> 00:01:21,905 Het nooit genoemd. 9 00:01:21,971 --> 00:01:24,671 En in het hele land ging het zo. 10 00:01:25,571 --> 00:01:27,938 Het bracht zo veel verdeeldheid. 11 00:01:29,305 --> 00:01:33,505 Het is net alsof je leeft in een gezin met een alcoholische vader. 12 00:01:34,338 --> 00:01:36,438 'Sst, daar praten we niet over.' 13 00:01:38,371 --> 00:01:40,238 Zo ging ons land met Vietnam om. 14 00:01:40,305 --> 00:01:43,205 Het is, denk ik, pas iets van de laatste tijd... 15 00:01:43,271 --> 00:01:45,705 ...dat de babyboomers beginnen te zeggen: 16 00:01:45,771 --> 00:01:47,738 'Wat is er gebeurd?' 17 00:01:58,305 --> 00:02:00,538 Wat we nu nodig hebben in dit land... 18 00:02:01,071 --> 00:02:04,905 ...is dat onze wonden helen en we Vietnam achter ons kunnen laten. 19 00:02:17,438 --> 00:02:20,271 Het moorden in deze tragische oorlog moet stoppen. 20 00:02:31,838 --> 00:02:34,238 General Westmorelands strategie werpt zijn vruchten af. 21 00:02:34,338 --> 00:02:35,271 MAART 1967 22 00:02:35,905 --> 00:02:38,705 De vijand heeft niet langer de overhand. 23 00:02:38,771 --> 00:02:39,638 JANUARI 1966 24 00:02:47,438 --> 00:02:48,705 Hoe je het ook bekijkt... 25 00:02:48,771 --> 00:02:51,971 ...we staan er nu beter voor dan we eerst dachten. 26 00:02:55,171 --> 00:02:57,271 STOP DE OORLOG IN VIETNAM NU! 27 00:02:57,838 --> 00:02:59,605 U bent bepaald niet openhartig geweest... 28 00:02:59,705 --> 00:03:03,771 ...over hoezeer we bij Vietnam betrokken zijn. 29 00:03:03,838 --> 00:03:05,471 We hebben onze hulp uitgebreid... 30 00:03:05,905 --> 00:03:07,571 ...aan de overheid, aan de logistiek. 31 00:03:07,638 --> 00:03:10,038 We hebben er geen gevechtstroepen heengestuurd. 32 00:03:11,538 --> 00:03:16,005 U hebt een rij dominostenen opgesteld en als u de eerste omver gooit... 33 00:03:16,071 --> 00:03:17,938 ...is het zeker dat de laatste weldra ook omvalt. 34 00:03:18,005 --> 00:03:19,905 Als agressie succesvol is in Korea... 35 00:03:19,971 --> 00:03:22,771 ...kunnen we verwachten dat het zich over heel Azië en Europa verspreidt... 36 00:03:22,838 --> 00:03:24,071 ...en naar dit halfrond. 37 00:03:58,805 --> 00:04:02,971 Viktor Frankl, die de vernietigingskampen in de Tweede Wereldoorlog overleefde... 38 00:04:03,471 --> 00:04:06,005 ...schreef een boek genaamd: De zin van het bestaan. 39 00:04:08,571 --> 00:04:10,905 'Het leven is lijden. 40 00:04:11,671 --> 00:04:14,805 Overleven is betekenis vinden in het lijden.' 41 00:04:16,038 --> 00:04:20,405 En voor degenen onder ons die leden door Vietnam... 42 00:04:20,505 --> 00:04:21,638 MAX CLELAND SOLDAAT 43 00:04:21,705 --> 00:04:24,871 ...was dat sindsdien onze queeste. 44 00:04:37,971 --> 00:04:42,105 Amerika's betrokkenheid bij Vietnam begon in het geheim. 45 00:04:43,438 --> 00:04:46,771 Het eindigde, 30 jaar later, in een mislukking... 46 00:04:47,271 --> 00:04:49,805 ...ten overstaan van de hele wereld. 47 00:04:53,338 --> 00:04:56,805 Het werd te goeder trouw begonnen door fatsoenlijke mensen... 48 00:04:56,871 --> 00:04:59,471 ...vanuit noodlottig onbegrip... 49 00:04:59,538 --> 00:05:03,938 ...Amerikaanse overmoed en een verkeerde inschatting van de Koude Oorlog. 50 00:05:04,871 --> 00:05:09,005 En het werd voortgezet omdat het makkelijker leek om door te ploeteren... 51 00:05:09,071 --> 00:05:12,371 ...dan toe te geven dat het veroorzaakt was door tragische beslissingen... 52 00:05:13,338 --> 00:05:15,671 ...genomen door vijf Amerikaanse presidenten... 53 00:05:15,738 --> 00:05:18,538 ...behorende tot beide politieke partijen. 54 00:05:20,805 --> 00:05:22,338 Voor de oorlog voorbij was... 55 00:05:22,405 --> 00:05:26,071 ...hadden meer dan 58.000 Amerikanen de dood gevonden. 56 00:05:27,138 --> 00:05:31,071 Tenminste 250.000 Zuid-Vietnamese manschappen... 57 00:05:31,138 --> 00:05:33,738 ...vonden eveneens de dood in het conflict. 58 00:05:34,671 --> 00:05:37,805 Daarnaast stierven er een miljoen Noord-Vietnamese soldaten... 59 00:05:37,871 --> 00:05:39,371 ...en Vietcong-guerrilla's. 60 00:05:45,138 --> 00:05:48,005 Twee miljoen burgers, uit noord en zuid... 61 00:05:48,071 --> 00:05:49,671 ...zijn naar verluidt omgekomen... 62 00:05:49,738 --> 00:05:53,438 ...naast nog eens tienduizenden uit de buurstaten... 63 00:05:53,505 --> 00:05:55,871 ...van Laos en Cambodja. 64 00:05:57,905 --> 00:06:01,471 Voor veel Vietnamezen, was het een wrede burgeroorlog. 65 00:06:02,505 --> 00:06:05,471 Voor anderen, een bloederig en beslissend hoofdstuk... 66 00:06:05,538 --> 00:06:08,638 ...in een eeuwenoude strijd voor onafhankelijkheid. 67 00:06:14,438 --> 00:06:16,671 Voor de Amerikanen die er in vochten... 68 00:06:16,738 --> 00:06:19,571 ...en voor degenen die er thuis tegen hebben gevochten... 69 00:06:19,638 --> 00:06:23,338 ...evenals voor degenen die er slechts een glimp van opvingen in het avondjournaal... 70 00:06:24,005 --> 00:06:27,171 ...was de Vietnam-oorlog een decennium van ondraaglijke verschrikking. 71 00:06:28,138 --> 00:06:31,738 Sinds de burgeroorlog was er niet zoveel verdeeldheid gezaaid. 72 00:06:33,938 --> 00:06:37,571 Vietnam leek alles in twijfel te trekken... 73 00:06:38,805 --> 00:06:41,371 ...de waarden van eer en dapperheid... 74 00:06:43,405 --> 00:06:46,071 ...de notie van wreedheid en genade... 75 00:06:48,205 --> 00:06:50,305 ...de openhartigheid van de Amerikaanse regering... 76 00:06:52,705 --> 00:06:55,271 ...en wat het betekent om vaderlandslievend te zijn. 77 00:07:02,305 --> 00:07:06,538 En degenen die het meegemaakt hebben, hebben het nooit kunnen vergeten... 78 00:07:07,071 --> 00:07:10,205 ...zijn nooit gestopt met twisten over wat er echt gebeurd is... 79 00:07:10,638 --> 00:07:14,838 ...waarom alles zo vreselijk fout liep, wie er schuldig was... 80 00:07:16,071 --> 00:07:17,905 ...en of het het allemaal waard was of niet. 81 00:07:22,171 --> 00:07:24,338 Het is 40 jaar geleden. 82 00:07:31,105 --> 00:07:33,038 Zelfs de Vietnamese veteranen... 83 00:07:33,938 --> 00:07:35,838 ...praten liever niet over de oorlog. 84 00:07:37,871 --> 00:07:41,271 Mensen zingen over de overwinning, over bevrijding. Ze zitten ernaast. 85 00:07:41,871 --> 00:07:45,771 Wie er won en wie er verloor is niet de vraag. 86 00:07:46,338 --> 00:07:49,905 In een oorlog zijn er geen winnaars of verliezers. 87 00:07:49,971 --> 00:07:51,471 BAO NINH NOORD-VIETNAMESE LEGER 88 00:07:51,538 --> 00:07:54,171 Er is alleen vernietiging. 89 00:07:55,771 --> 00:07:58,471 Alleen degenen die nooit gevochten hebben... 90 00:07:58,538 --> 00:08:02,005 ...twisten over wie er won of wie er verloor. 91 00:08:45,071 --> 00:08:48,671 De Fransen vielen ons land aan en namen het halverwege de 19e eeuw in. 92 00:08:50,071 --> 00:08:51,205 BAO NINH NOORD-VIETNAMESE LEGER 93 00:08:51,271 --> 00:08:53,705 De invasie was bloedig en wreed. 94 00:08:55,938 --> 00:08:59,405 De Franse verovering van Indochina begon met een aanval... 95 00:08:59,471 --> 00:09:03,738 ...op de oude Vietnamese haven van Da Nang in 1858. 96 00:09:05,205 --> 00:09:08,671 Het duurde 50 jaar om de hele regio te veroveren... 97 00:09:08,738 --> 00:09:13,571 ...Laos en Cambodja en het 2000 kilometer lange gebied... 98 00:09:13,638 --> 00:09:16,538 ...dat Vietnam zou worden genoemd. 99 00:09:19,571 --> 00:09:22,605 De hele streek werd geregeerd door een Franse gouverneur-generaal... 100 00:09:22,671 --> 00:09:24,605 ...vanuit zijn paleis in Hanoi. 101 00:09:26,038 --> 00:09:29,805 De Fransen woonden vooral op plantages... 102 00:09:30,271 --> 00:09:34,338 ...en in steden als Saigon, die ze er zoveel mogelijk uit lieten zien... 103 00:09:34,405 --> 00:09:35,938 ...als die in hun thuisland. 104 00:09:37,938 --> 00:09:42,771 De meesten namen niet de moeite de taal te leren die het onderworpen volk sprak. 105 00:09:43,338 --> 00:09:46,971 In plaats daarvan benoemden ze een reeks marionettenkeizers als heersers... 106 00:09:47,038 --> 00:09:48,305 ...en zetten een netwerk op... 107 00:09:48,371 --> 00:09:52,138 ...van Frans sprekende Vietnamese gezagsdragers, mandarijnen... 108 00:09:52,205 --> 00:09:54,538 ...die volledig op hun hand waren. 109 00:09:57,471 --> 00:10:02,138 De Fransen lieten de onderworpen bevolking wegen en kanalen bouwen... 110 00:10:02,205 --> 00:10:04,538 ...spoorwegen en bruggen. 111 00:10:06,238 --> 00:10:08,538 Natuurlijk waren de Fransen trots op hun beschaving... 112 00:10:09,405 --> 00:10:13,338 ...en schepten erover op dat ze de Vietnamese bevolking daarmee hielpen. 113 00:10:13,405 --> 00:10:15,838 Het Vietnamese volk wilde die Franse beschaving natuurlijk niet. 114 00:10:16,971 --> 00:10:19,338 Zij wilden onafhankelijkheid. 115 00:10:20,938 --> 00:10:25,138 Het Vietnamese volk berustte niet zomaar in de Franse bezetting... 116 00:10:25,205 --> 00:10:29,705 ...net zoals ze hadden gevochten tegen eerdere invasies door de Chinezen. 117 00:10:29,771 --> 00:10:33,905 Tegen het begin van de 20e eeuw was het nationalisme in opkomst. 118 00:10:34,705 --> 00:10:39,471 Maar wie zich durfde te verzetten tegen de koloniale heersers riskeerde verbanning... 119 00:10:39,538 --> 00:10:41,971 ...gevangenschap of de guillotine. 120 00:10:45,005 --> 00:10:46,505 Ze hebben overal zeggenschap over... 121 00:10:47,671 --> 00:10:49,838 ...over de middelen van ons land. 122 00:10:51,538 --> 00:10:54,905 Maar ze namen ons vooral onze onafhankelijkheid... 123 00:10:54,971 --> 00:10:56,371 ...en vrijheid af. 124 00:10:57,405 --> 00:11:02,905 Als kleine jongen kreeg ik het nationalisme al mee vanuit school. 125 00:11:02,971 --> 00:11:04,338 TRAN NGOC TOAN ZUID-VIETNAMESE MARINIER 126 00:11:04,405 --> 00:11:07,805 Ik heb de Fransen altijd als mijn vijand beschouwd. 127 00:11:09,705 --> 00:11:11,205 Mijn vijand. 128 00:11:12,905 --> 00:11:16,538 Voor de Fransen waren de Vietnamezen een inferieur volk. 129 00:11:18,038 --> 00:11:21,205 In Vietnam was er geen egalité, gelijkheid. 130 00:11:21,271 --> 00:11:22,538 LAM QUANG THI ZUID-VIETNAMESE LEGER 131 00:11:24,271 --> 00:11:26,405 Daarom haatten we ze zo erg. 132 00:11:36,071 --> 00:11:38,271 Ik voelde zuivere haat voor hen. 133 00:11:39,905 --> 00:11:40,738 Zuiver. 134 00:11:40,805 --> 00:11:41,771 JOHN MUSGRAVE MARINIER 1967 135 00:11:41,838 --> 00:11:43,638 Ik haatte ze zo ontzettend. 136 00:11:44,538 --> 00:11:45,738 En ik was zo bang voor ze. 137 00:11:50,805 --> 00:11:52,538 Tjonge, wat kneep ik 'm voor ze. 138 00:12:00,871 --> 00:12:03,771 En hoe banger ik werd, hoe meer ik ze ging haten. 139 00:12:06,671 --> 00:12:10,038 Ik was een 18-jarige mariniersschutter met de inkt nog nat... 140 00:12:10,105 --> 00:12:12,205 ...op mijn middelbare schooldiploma. 141 00:12:12,705 --> 00:12:15,105 Ik wilde mezelf niet te kijk zetten tegenover mijn maten. 142 00:12:16,905 --> 00:12:18,171 Maar ik was zo bang. 143 00:12:19,138 --> 00:12:21,638 Ik had het gevoel dat ik elk moment het loodje kon leggen... 144 00:12:21,705 --> 00:12:23,338 ...voortdurend, zolang ik daar was. 145 00:12:38,371 --> 00:12:40,338 In de lente van 1919... 146 00:12:40,405 --> 00:12:43,671 ...wanneer de zegevierende geallieerden elkaar ontmoetten in Parijs... 147 00:12:43,738 --> 00:12:47,438 ...om een wereld te herbouwen die verwoest was door de Grote Oorlog... 148 00:12:47,838 --> 00:12:51,238 ...voerde president Woodrow Wilson de Amerikaanse delegatie aan... 149 00:12:51,771 --> 00:12:54,238 ...die ondergebracht was in Hotel Crillon. 150 00:12:56,371 --> 00:13:00,338 Op een dag verscheen er een lange, slanke, 29-jarige man... 151 00:13:00,405 --> 00:13:02,738 ...met een petitie voor de president... 152 00:13:02,805 --> 00:13:06,205 ...die hij en andere Vietnamese nationalisten hadden geschreven. 153 00:13:08,005 --> 00:13:10,238 Geïnspireerd door de verklaring van Wilson... 154 00:13:10,305 --> 00:13:13,571 ...dat aan de belangen van koloniale volkeren hetzelfde gewicht... 155 00:13:13,638 --> 00:13:16,505 ...toegekend zou moeten worden als aan dat van hun Europese overheersers... 156 00:13:17,105 --> 00:13:22,138 ...verzocht de man dat dit principe toegepast zou worden op zijn thuisland. 157 00:13:23,005 --> 00:13:26,371 De secretaris van de president beloofde het aan Wilson te laten zien... 158 00:13:26,938 --> 00:13:29,638 ...maar er is geen bewijs van dat hij dat ooit heeft gedaan. 159 00:13:30,571 --> 00:13:33,205 Zijn naam was Nguyen Tat Thanh... 160 00:13:33,271 --> 00:13:37,205 ...maar hij gebruikte nu een alias, Nguyen Ai Quoc. 161 00:13:37,938 --> 00:13:39,871 'Nguyen de Patriot.' 162 00:13:41,305 --> 00:13:43,505 Gedurende zijn lange, schimmige carrière... 163 00:13:43,571 --> 00:13:46,738 ...zou hij 70 verschillende pseudoniemen gebruiken... 164 00:13:47,405 --> 00:13:50,538 ...tot hij zichzelf uiteindelijk 'De Meest Verlichte,' noemde... 165 00:13:51,638 --> 00:13:52,871 Ho Chi Minh. 166 00:13:54,538 --> 00:13:56,238 Ho Chi Minh was een man... 167 00:13:56,305 --> 00:13:59,305 ...die erin geslaagd is een beeld neer te zetten... 168 00:13:59,371 --> 00:14:02,838 ...van iemand die zich volledig toegewijd had aan het bevrijden... 169 00:14:02,905 --> 00:14:07,738 ...van zijn land en volk van het juk van buitenlandse overheersing... 170 00:14:08,505 --> 00:14:11,638 ...tot aan het punt waarop hij zijn eigen welzijn opofferde... 171 00:14:11,705 --> 00:14:15,905 ...zijn eigen leven, omdat hij zelf geen gezin had. 172 00:14:17,271 --> 00:14:19,171 Voor Vietnamezen is dat een groot offer... 173 00:14:20,405 --> 00:14:23,171 ...want wat ons betreft heeft iedereen een gezin nodig. 174 00:14:24,405 --> 00:14:27,005 Ho Chi Minh werd geboren in 1890... 175 00:14:27,071 --> 00:14:30,271 ...als zoon van een lagere ambtenaar in het Franse regime. 176 00:14:31,138 --> 00:14:34,805 Na deelname aan een demonstratie tegen de marionettenkeizer... 177 00:14:34,871 --> 00:14:36,905 ...en de Fransen die aan zijn touwtjes trokken... 178 00:14:37,571 --> 00:14:41,071 ...werd Ho van school gestuurd en werd een aanhoudingsbevel tegen hem uitgevaardigd. 179 00:14:42,971 --> 00:14:48,505 Hij verliet Vietnam in 1911 en leefde 30 jaar in ballingschap. 180 00:14:50,271 --> 00:14:53,371 Hij diende als koksmaatje aan boord van een Frans lijnschip... 181 00:14:53,438 --> 00:14:56,138 ...en bezocht New York en Boston... 182 00:14:56,205 --> 00:15:00,205 ...waar hij een tijdje werkte als patissier in het Parker House-hotel. 183 00:15:01,538 --> 00:15:06,805 Hij was sneeuwveger in Londen, kleurde foto's in in Parijs. 184 00:15:08,238 --> 00:15:11,871 Daar sloot Ho Chi Minh zich aan bij de Franse socialistische partij. 185 00:15:12,305 --> 00:15:15,905 Maar toen hij de antikoloniale geschriften van Lenin onder ogen kreeg... 186 00:15:15,971 --> 00:15:17,938 ...werd hij communist. 187 00:15:18,971 --> 00:15:21,338 Hij werd uitgenodigd om in Moskou te studeren... 188 00:15:21,738 --> 00:15:24,238 ...onderging een training als Sovjet-agent... 189 00:15:24,305 --> 00:15:28,071 ...werd soms bekritiseerd als zijnde nationalist in de eerste plaats... 190 00:15:28,138 --> 00:15:29,871 ...en communist in de tweede. 191 00:15:30,605 --> 00:15:32,638 En vervolgens werd hij uitgezonden naar China... 192 00:15:32,705 --> 00:15:36,205 ...om een cel op te zetten van andere Vietnamese bannelingen... 193 00:15:36,271 --> 00:15:40,105 ...en om te helpen de Indochinese Communistische Partij vorm te geven. 194 00:15:41,805 --> 00:15:44,871 In die periode, 'was hij gespannen en gretig...' 195 00:15:44,938 --> 00:15:48,105 ...herinnerde een vriend zich, 'met maar één gedachte... 196 00:15:48,171 --> 00:15:51,105 ...zijn land, Vietnam.' 197 00:16:06,105 --> 00:16:10,338 Tegen 1940 was een groot deel van de wereld weer in een oorlog verwikkeld. 198 00:16:18,305 --> 00:16:23,638 Duitsland had vrijwel heel West-Europa bezet, met inbegrip van Frankrijk. 199 00:16:26,571 --> 00:16:30,738 Keizerrijk Japan bedreigde tal van Europese koloniën in Azië... 200 00:16:30,805 --> 00:16:34,738 ...en bezette Vietnam, waar ze hun bondgenoten toestonden... 201 00:16:34,805 --> 00:16:36,638 ...de collaborerende Fransen... 202 00:16:36,705 --> 00:16:39,471 ...hun kolonie te blijven besturen. 203 00:16:43,038 --> 00:16:46,105 Voor sommige Vietnamezen leek de komst van de Japanners... 204 00:16:46,171 --> 00:16:50,605 ...een welkom einde aan de blanke koloniale overheersing aan te kondigen. 205 00:16:51,371 --> 00:16:54,071 Maar Ho Chi Minh, nog altijd in ballingschap in China... 206 00:16:54,538 --> 00:16:57,505 ...zag de Japanners als vijandige indringers... 207 00:16:57,571 --> 00:16:59,938 ...net zo min welkom als de Fransen. 208 00:17:00,438 --> 00:17:03,305 Ze waren er alleen op uit om zijn land te exploiteren... 209 00:17:03,805 --> 00:17:08,105 ...en Vietnamese oogsten buit te maken om hun eigen rijstkommen te vullen. 210 00:17:10,105 --> 00:17:11,605 Het was tijd geworden, zei hij... 211 00:17:11,671 --> 00:17:15,138 ...voor het verenigen van: 'patriotten van alle leeftijden en alle soorten... 212 00:17:15,205 --> 00:17:19,338 ...boeren, arbeiders, handelaars en soldaten...' 213 00:17:19,405 --> 00:17:23,171 ...om de Japanners en de Franse collaborateurs te verslaan. 214 00:17:27,138 --> 00:17:32,305 In februari 1941, na drie decennia uit z'n geboorteland verbannen te zijn geweest... 215 00:17:32,371 --> 00:17:36,505 ...glipte Ho Chi Minh over de Chinese grens Vietnam in... 216 00:17:37,005 --> 00:17:40,971 ...en richtte zijn hoofdkantoor in vlak bij het afgelegen dorp Pac Bo... 217 00:17:41,038 --> 00:17:43,971 ...in een kalksteengrot aan de voet van een berg... 218 00:17:44,038 --> 00:17:46,705 ...die hij noemde naar Karl Marx... 219 00:17:47,205 --> 00:17:52,438 ...met uitzicht op een junglerivier die hij noemde naar zijn held, Lenin. 220 00:17:54,405 --> 00:17:57,205 Daar richtte hij een revolutionaire beweging op... 221 00:17:57,271 --> 00:18:00,971 ...die hij het Vietnamees Onafhankelijk Bevrijdingsleger noemde... 222 00:18:01,038 --> 00:18:02,405 ...de Vietminh. 223 00:18:05,038 --> 00:18:07,571 Iedereen wil de Vietminh in om te vechten. 224 00:18:09,105 --> 00:18:11,471 De meesten wisten niet dat de Vietminh... 225 00:18:11,538 --> 00:18:12,505 TRAN NGOC TOAN ZUID-VIETNAMESE MARINIER 226 00:18:12,571 --> 00:18:14,571 ...een communistische organisatie was. 227 00:18:16,405 --> 00:18:19,638 Om een strijdmacht te vormen en te leiden voor zijn revolutie... 228 00:18:19,705 --> 00:18:22,038 ...riep Ho de hulp in van Vo Nguyen Giap... 229 00:18:22,105 --> 00:18:25,071 ...een voormalig leraar Franse geschiedenis... 230 00:18:25,138 --> 00:18:28,638 ...die les had gegeven aan de kinderen van Hanoi's elite. 231 00:18:29,738 --> 00:18:32,171 Giap was al vroeg tot het communisme bekeerd... 232 00:18:32,238 --> 00:18:35,605 ...wiens levenslange haat tegen de Fransen nog verergerd was... 233 00:18:35,671 --> 00:18:38,638 ...toen die zijn vrouw doodsloegen in de gevangenis. 234 00:18:40,471 --> 00:18:43,671 Geïnspireerd door Napoleon, Lawrence van Arabië... 235 00:18:43,738 --> 00:18:47,305 ...en de communistische Chinese revolutionair Mao Zedong... 236 00:18:47,371 --> 00:18:49,605 ...was Giap al begonnen met het ontwikkelen... 237 00:18:49,671 --> 00:18:54,071 ...van een geheel eigen oorlogsstrategie op basis van guerrilla-tactieken... 238 00:18:54,771 --> 00:18:59,271 ...tot er op een omvangrijke conventionele aanval kon worden overgegaan. 239 00:19:00,038 --> 00:19:03,671 In de strijd voor onafhankelijkheid die hij voor zich zag... 240 00:19:03,738 --> 00:19:08,905 ...zouden zijn troepen, zoals Giap stelde, 'overal en nergens zijn.' 241 00:19:10,238 --> 00:19:14,038 De reden dat Vietnamezen altijd toevlucht zochten tot guerrilla-oorlogsvoering... 242 00:19:14,105 --> 00:19:16,505 ...was omdat we een klein land waren. 243 00:19:16,571 --> 00:19:20,905 En het was gewoon een manier van vechten als zijnde de zwakken tegen de sterken. 244 00:19:22,538 --> 00:19:25,638 Vecht niet tenzij je zeker weet dat je kunt winnen... 245 00:19:27,105 --> 00:19:29,038 ...en het verrassingselement is belangrijk. 246 00:19:31,071 --> 00:19:33,471 Kies je eigen gevecht. 247 00:19:40,071 --> 00:19:43,271 Ik had die dag 26 van de 45 man paraat. 248 00:19:43,338 --> 00:19:46,905 We waren altijd wat onderbezet. En die dag waren we behoorlijk onderbezet. 249 00:19:46,971 --> 00:19:48,038 MIKE HEANY LEGER 1966 250 00:19:50,038 --> 00:19:52,071 M'n peloton is ter plaatse. 251 00:19:57,038 --> 00:19:58,438 Lopen, lopen. 252 00:19:58,505 --> 00:20:01,071 En opeens roept de voorste... 253 00:20:01,138 --> 00:20:04,971 ...de eerste man in de rij: 'VC op het pad. 254 00:20:05,038 --> 00:20:06,271 VC op het pad.' 255 00:20:08,171 --> 00:20:10,771 En voor ik het goed en wel besefte... 256 00:20:11,305 --> 00:20:13,371 ...ging hij neer, in de borst geschoten. 257 00:20:15,805 --> 00:20:19,371 En een zeer goed opgezette hinderlaag kwam tot uitbarsting. 258 00:20:30,538 --> 00:20:32,471 Ik wist dat ik een stel mannen kwijt was. 259 00:20:32,538 --> 00:20:36,971 Ik richtte een gebed tot God, waarin ik zei: 260 00:20:37,038 --> 00:20:39,505 'Als U nog meer jongens van mijn peloton moet hebben, neem mij dan. 261 00:20:39,571 --> 00:20:41,638 Laat mijn mannen in leven.' 262 00:20:41,705 --> 00:20:45,071 Zodra ik het gezegd had, kreeg ik het te kwaad en zei: 263 00:20:45,138 --> 00:20:46,571 'Lieve hemel. 264 00:20:46,638 --> 00:20:48,371 Kan ik dat gebed nog intrekken?' 265 00:21:00,371 --> 00:21:02,705 In de lente van 1945... 266 00:21:03,605 --> 00:21:07,305 ...meer dan drie jaar na de Japanse aanval op Pearl Harbor... 267 00:21:08,438 --> 00:21:11,538 ...was de regering van de Verenigde Staten op zoek naar bondgenoten... 268 00:21:11,605 --> 00:21:13,705 ...achter de Vietnamese linies. 269 00:21:13,771 --> 00:21:15,838 De Amerikanen hoopten een manier te vinden... 270 00:21:15,905 --> 00:21:18,571 ...om de Japanse troepen daar te ondermijnen... 271 00:21:19,071 --> 00:21:21,771 ...toen ze door Ho Chi Minh werden benaderd. 272 00:21:23,005 --> 00:21:24,905 En zo werd er besloten om... 273 00:21:24,971 --> 00:21:26,838 ...een OSS-team in te schakelen... 274 00:21:26,905 --> 00:21:29,938 ...om de leiders van de Vietminh te ontmoeten. 275 00:21:31,438 --> 00:21:34,371 Paul Hoagland was de hospik in het team. 276 00:21:35,371 --> 00:21:37,938 En het eerste wat ze tegen hem zeiden... 277 00:21:38,005 --> 00:21:40,905 ...was dat hij hun leider moest onderzoeken, die ernstig ziek was. 278 00:21:41,538 --> 00:21:43,738 Dus hij werd naar een grashutje gebracht... 279 00:21:43,805 --> 00:21:48,638 ...waar een ongeschoren, magere man op een bundel stro lag... 280 00:21:48,705 --> 00:21:49,805 ...hopeloos ziek. 281 00:21:50,505 --> 00:21:52,171 En dat was Ho Chi Minh. 282 00:21:54,071 --> 00:21:58,738 De OSS, in de oorlogstijd de geheime voorloper van de CIA... 283 00:21:58,805 --> 00:22:01,938 ...voorzag Ho's haveloze guerrilla's van wapens... 284 00:22:02,738 --> 00:22:05,471 ...en verbaasden zich erover hoe snel ze ermee overweg leerden gaan. 285 00:22:07,005 --> 00:22:09,471 Ho Chi Minh noemde zijn volgelingen... 286 00:22:09,538 --> 00:22:13,871 ...het Viet-Amerikaanse leger, en prees de Verenigde Staten... 287 00:22:13,938 --> 00:22:15,805 ...als voorvechter van de democratie... 288 00:22:15,871 --> 00:22:19,205 ...die hen zeker zou helpen de koloniale overheersing te beëindigen. 289 00:22:20,705 --> 00:22:23,338 We zagen de Amerikanen komen. 290 00:22:24,071 --> 00:22:26,238 En als we de Amerikanen bezien... 291 00:22:26,305 --> 00:22:27,571 BUI DIEM ZUID-VIETNAMESE DIPLOMAAT 292 00:22:27,638 --> 00:22:31,238 ...beschouwen we hen als vrije mannen... 293 00:22:31,305 --> 00:22:33,471 ...die volkeren bevrijden. 294 00:22:33,538 --> 00:22:35,638 Ze hebben Europa al bevrijd. 295 00:22:37,771 --> 00:22:41,405 Ondertussen hield de hongersnood het noorden van het land in z'n greep. 296 00:22:41,871 --> 00:22:45,905 Honderdduizenden Vietnamezen stierven de hongerdood... 297 00:22:46,438 --> 00:22:50,005 ...terwijl Japanse pakhuizen met rijst waren gevuld. 298 00:22:52,871 --> 00:22:56,805 Destijds werd het vuilnis verzameld door mensen met duwkarren. 299 00:22:56,871 --> 00:23:01,271 En mijn moeder weet nog dat ze elke ochtend zag... 300 00:23:01,338 --> 00:23:03,605 ...hoe die vuilniskarren rondgingen... 301 00:23:03,671 --> 00:23:07,471 ...en de mensen lijken oppakten en ze op de karren gooiden. 302 00:23:07,971 --> 00:23:09,405 Het was ongelooflijk. 303 00:23:09,471 --> 00:23:13,071 En de mensen die het overleefd hebben zijn het nooit vergeten. 304 00:23:14,271 --> 00:23:17,271 Duong Van Mai's vader was de plaatsvervangend gouverneur... 305 00:23:17,338 --> 00:23:19,471 ...van een provincie ten oosten van Hanoi... 306 00:23:19,538 --> 00:23:24,338 ...de zoon en kleinzoon van mandarijnen die allemaal de Fransen had gediend. 307 00:23:24,805 --> 00:23:27,805 Hij en zijn vrouw hadden 17 kinderen. 308 00:23:29,805 --> 00:23:33,105 Ouders die kinderen hadden die een beetje mollig waren... 309 00:23:33,171 --> 00:23:36,871 ...waren erg bang dat hun kinderen ontvoerd en vermoord werden. 310 00:23:38,305 --> 00:23:41,371 Het was echt de hel op aarde. 311 00:23:42,205 --> 00:23:46,938 De overheid had geen idee hoe ze met deze calamiteit om moesten gaan. 312 00:23:48,671 --> 00:23:50,171 Maar Ho Chi Minh wel. 313 00:23:50,671 --> 00:23:52,071 Hij liet de Vietminh... 314 00:23:52,138 --> 00:23:56,138 ...in de Japanse pakhuizen inbreken waar ze maar konden... 315 00:23:56,205 --> 00:23:58,571 ...en verdeelde de rijst onder de bevolking. 316 00:24:00,238 --> 00:24:02,738 Ze werden geprezen als redders. 317 00:24:09,405 --> 00:24:12,638 6 AUGUSTUS, 1945 318 00:24:17,738 --> 00:24:20,938 Toen een atoombom Hiroshima verwoestte... 319 00:24:21,005 --> 00:24:24,538 ...en drie dagen later een tweede Nagasaki van de kaart veegde... 320 00:24:25,138 --> 00:24:28,071 ...leek de Japanse overgave ophanden. 321 00:24:29,538 --> 00:24:33,138 Ho Chi Minh riep alle Vietnamezen op in verzet te komen... 322 00:24:33,238 --> 00:24:35,205 ...en hun eigen land over te nemen... 323 00:24:35,405 --> 00:24:40,405 ...voordat de bevrijde Fransen hun oude koloniale regime weer konden installeren. 324 00:24:41,371 --> 00:24:45,705 Het volk deed het, in steden en dorpen in het hele land. 325 00:24:48,971 --> 00:24:51,938 Op 2 september, 1945... 326 00:24:52,071 --> 00:24:55,071 ...op dezelfde dag dat de Japanners zich officieel overgaven... 327 00:24:55,605 --> 00:25:00,738 ...stroomde het Ba Dinh-plein in Hanoi vol met honderdduizenden Vietnamezen... 328 00:25:01,071 --> 00:25:05,971 ...om voor het eerst de mysterieuze leider van de Vietminh te aanschouwen... 329 00:25:06,171 --> 00:25:09,971 ...en om hem de onafhankelijkheid van Vietnam te horen uitroepen. 330 00:25:15,738 --> 00:25:18,605 Met een OSS-officier vlakbij... 331 00:25:18,771 --> 00:25:22,671 ...begon Ho Chi Minh met de woorden van Thomas Jefferson: 332 00:25:23,271 --> 00:25:25,871 'Alle mensen zijn gelijk. 333 00:25:26,838 --> 00:25:30,838 Hun schepper heeft hen bepaalde onvervreemdbare rechten toegekend... 334 00:25:31,838 --> 00:25:34,671 ...waaronder leven, vrijheid... 335 00:25:35,338 --> 00:25:37,338 ...en het streven naar geluk.' 336 00:25:39,771 --> 00:25:42,505 Het hele Vietnamese volk, niet alleen ik... 337 00:25:42,871 --> 00:25:47,405 ...dacht dat vanaf nu Vietnam onafhankelijk zou zijn... 338 00:25:47,471 --> 00:25:51,271 ...vrij, verenigd, met erkende grenzen... 339 00:25:52,238 --> 00:25:54,771 ...en met de officiële naam vermeldt op de wereldkaart. 340 00:25:54,871 --> 00:25:57,071 Iedereen was zo trots. 341 00:25:59,971 --> 00:26:01,905 Ho Chi Minh had goede hoop... 342 00:26:02,038 --> 00:26:07,005 ...dat de VS het verlangen van Vietnam naar onafhankelijkheid zou steunen... 343 00:26:07,071 --> 00:26:09,238 ...niet noodzakelijk door interventie... 344 00:26:10,071 --> 00:26:13,105 ...maar door te doen wat ze konden... 345 00:26:13,171 --> 00:26:15,371 ...bij het steunen van een onafhankelijkheidsbeweging. 346 00:26:16,838 --> 00:26:22,171 Ho Chi Minhs hoop op Amerikaanse steun was berekenend maar begrijpelijk. 347 00:26:23,805 --> 00:26:27,571 President Franklin Roosevelt had een naoorlogse wereld beloofd... 348 00:26:27,638 --> 00:26:30,305 ...waarin de rechten van alle mensen gerespecteerd zouden worden... 349 00:26:30,371 --> 00:26:33,805 ...bij het kiezen van de vorm van overheid waaronder ze wilden leven. 350 00:26:36,571 --> 00:26:40,505 Maar Roosevelt was nu dood, en zijn opvolger, Harry Truman... 351 00:26:40,638 --> 00:26:43,305 ...had een heel andere wereld geërfd. 352 00:26:44,905 --> 00:26:46,971 De alliantie met de Sovjet-Unie... 353 00:26:47,105 --> 00:26:50,338 ...dat de Tweede Wereldoorlog had gewonnen, was ter ziele. 354 00:26:50,905 --> 00:26:54,438 De Sovjets hadden nu de Oost-Europese landen bezet... 355 00:26:54,505 --> 00:26:58,671 ...die ze onder de voet gelopen hadden en wilden hun invloed verder uitbreiden... 356 00:26:58,838 --> 00:27:02,138 ...naar Iran, Turkije en het Middellandse Zeegebied. 357 00:27:04,205 --> 00:27:06,771 Een nieuwe Koude Oorlog was begonnen. 358 00:27:08,571 --> 00:27:11,071 De Franse president Charles De Gaulle waarschuwde... 359 00:27:11,138 --> 00:27:15,805 ...dat als de VS bleven aandringen op onafhankelijkheid voor haar koloniën... 360 00:27:15,871 --> 00:27:20,305 ...Frankrijk wellicht geen andere keus had dan de Russen hun gang te laten gaan. 361 00:27:22,105 --> 00:27:24,871 De Verenigde Staten moeten geen stappen ondernemen... 362 00:27:24,938 --> 00:27:30,338 ...om het herstel van het Franse rijk, inclusief Vietnam, te ondermijnen. 363 00:27:34,205 --> 00:27:37,871 Er waren nauwelijks Amerikanen in Vietnam... 364 00:27:38,038 --> 00:27:41,005 ...het Ministerie van Buitenlandse Zaken, consulaire ambtenaren... 365 00:27:41,138 --> 00:27:43,338 ...en hooguit wat zakenlui. 366 00:27:43,405 --> 00:27:47,371 Bijna niemand in dit land wist waar Vietnam lag. 367 00:27:48,271 --> 00:27:52,171 George Wickes maakte deel uit van een zeven mans OSS-missie... 368 00:27:52,238 --> 00:27:55,605 ...die naar Saigon gestuurd werd, de grootste stad in het zuiden. 369 00:27:56,505 --> 00:27:58,638 De Verenigde Staten waren officieel neutraal... 370 00:27:59,171 --> 00:28:01,905 ...in de hoop dat de Fransen en de Vietminh samen... 371 00:28:02,105 --> 00:28:04,338 ...tot een vreedzame oplossing konden komen. 372 00:28:05,471 --> 00:28:09,205 De geallieerde leiders hadden ermee ingestemd om Vietnam zolang te verdelen... 373 00:28:09,271 --> 00:28:11,238 ...in twee gescheiden zones. 374 00:28:11,638 --> 00:28:15,838 Nationalistische Chinese troepen zouden de belangen in het noorden behartigen. 375 00:28:16,005 --> 00:28:17,605 Britse koloniale troepen... 376 00:28:17,671 --> 00:28:20,705 ...zouden hetzelfde proberen te doen in het zuiden... 377 00:28:21,205 --> 00:28:24,971 ...waar rivaliserende facties en de Fransen en de Vietminh... 378 00:28:25,171 --> 00:28:28,738 ...al slaags waren geraakt in de straten van Saigon. 379 00:28:30,405 --> 00:28:32,205 Niemand had de leiding. 380 00:28:32,871 --> 00:28:38,071 Aan beide zijden was er sprake van barbarij, wreedheid en geweld. 381 00:28:39,005 --> 00:28:40,705 Het was niet echt een burgeroorlog... 382 00:28:40,771 --> 00:28:44,171 ...maar het begon er steeds meer op te lijken, in de straten van Saigon. 383 00:28:46,105 --> 00:28:47,938 Luitenant-kolonel Peter Dewey... 384 00:28:48,105 --> 00:28:51,771 ...de 28-jaar oude commandant van de OSS in Saigon... 385 00:28:51,905 --> 00:28:53,871 ...probeerde de warboel te ontrafelen. 386 00:28:54,471 --> 00:28:57,238 Al vanaf het begin had hij contact met iedereen... 387 00:28:57,371 --> 00:29:00,105 ...niet alleen met de Fransen, maar al snel bracht hij... 388 00:29:00,171 --> 00:29:03,505 ...een band tot stand met verschillende Vietnamese groeperingen. 389 00:29:04,171 --> 00:29:06,205 The Vietminh werd daarin al snel... 390 00:29:06,271 --> 00:29:07,405 WEG MET DE KOLONISATIE 391 00:29:07,538 --> 00:29:09,171 ...het meest succesvol. 392 00:29:10,505 --> 00:29:12,805 Dewey, die vloeiend Frans sprak... 393 00:29:12,871 --> 00:29:15,771 ...bemiddelde in gesprekken tussen een woordvoerder van Vietminh... 394 00:29:15,838 --> 00:29:18,871 ...en de hoogste Franse beambte in de stad. 395 00:29:20,505 --> 00:29:24,205 Zijn inspanningen wekten de woede op van de Britse generaal Douglas Gracey... 396 00:29:24,305 --> 00:29:26,938 ...die leiding gaf aan de geallieerde troepen in het zuiden. 397 00:29:27,905 --> 00:29:33,205 Gracey was ervan overtuigd dat de Fransen snel weer het bewind moesten gaan voeren. 398 00:29:33,771 --> 00:29:36,571 In een overleg met de Vietminh zei Gracey dat... 399 00:29:36,738 --> 00:29:40,038 ...kolonel Dewey een subversieve kracht was geworden. 400 00:29:42,238 --> 00:29:46,405 Het geweld in en om Saigon escaleerde. 401 00:29:47,738 --> 00:29:51,171 Kolonel Dewey telegrafeerde zijn superieuren met klem. 402 00:29:51,938 --> 00:29:54,238 'Vietnam brandt,' schreef hij. 403 00:29:54,738 --> 00:29:59,571 'De Fransen en Britten hebben niks meer te vertellen hier en de VS,' oordeelde hij... 404 00:29:59,671 --> 00:30:02,705 ...'zouden orde op zaken moeten stellen in Zuidoost-Azië.' 405 00:30:06,438 --> 00:30:10,905 Twee dagen later, op 26 september, 1945... 406 00:30:11,271 --> 00:30:12,671 ...ging hij naar het vliegveld... 407 00:30:13,305 --> 00:30:16,238 ...om naar het OSS-hoofdkwartier te vliegen. 408 00:30:18,638 --> 00:30:22,871 Bij een wegversperring zag de Vietminh Dewey voor een Fransman aan... 409 00:30:23,305 --> 00:30:24,771 ...en opende het vuur. 410 00:30:26,605 --> 00:30:28,571 Hij was op slag dood. 411 00:30:31,438 --> 00:30:33,705 Ho Chi Minh schreef naar de Verenigde Staten... 412 00:30:33,905 --> 00:30:37,405 ...dat hij de dood van Dewey betreurde in wie hij... 413 00:30:37,471 --> 00:30:40,405 ...een man herkende die zijn zaak goedgezind was. 414 00:30:41,771 --> 00:30:44,605 Het leek een vreselijke ironie dat Dewey... 415 00:30:44,671 --> 00:30:48,838 ...die deed wat hij kon om de Vietnamese onafhankelijkheidsbeweging te helpen... 416 00:30:50,271 --> 00:30:53,371 ...per ongeluk door de Vietnamezen werd vermoord. 417 00:31:05,238 --> 00:31:09,671 Een oudere Afro-Amerikaanse vrouw deed open. 418 00:31:14,371 --> 00:31:18,538 Ik denk dat ze zodra ze ons zag, wist waarom we daar waren. 419 00:31:21,571 --> 00:31:23,705 En de pater zei: 420 00:31:23,771 --> 00:31:28,238 'Ik vind het heel erg om u te moeten vertellen... 421 00:31:28,305 --> 00:31:32,071 ...dat uw zoon gedood is in Vietnam.' 422 00:31:33,638 --> 00:31:36,438 En ze zeeg neer. Ze sprak geen woord. 423 00:31:38,538 --> 00:31:42,305 Toen zei haar man: 'Nee, dat moet een fout zijn.' 424 00:31:42,405 --> 00:31:44,471 En hij kwam terug met een brief. 425 00:31:44,538 --> 00:31:46,505 En hij zei: 'Kijk, ziet u?' 426 00:31:46,571 --> 00:31:50,205 Die kregen we gisteren, mijn... Onze zoon leefde gisteren nog.' 427 00:31:53,071 --> 00:31:54,971 En de kapelaan keek naar de brief... 428 00:31:55,038 --> 00:31:56,305 ...en zei: 'Die is een week oud. 429 00:31:57,271 --> 00:32:00,471 Ik denk dat uw zoon gedood is op de dag dat hij deze brief schreef.' 430 00:32:09,171 --> 00:32:13,705 In de herfst van 1945, een week na kolonel Dewey's dood... 431 00:32:13,838 --> 00:32:16,705 ...komen nieuwe Franse troepen aan in Saigon... 432 00:32:17,505 --> 00:32:19,138 ...en lossen de Britten af. 433 00:32:20,738 --> 00:32:23,671 Al snel hebben ze het bevel over de stad weer in handen... 434 00:32:23,738 --> 00:32:27,071 ...en ondernemen stappen om het hele land weer te bezetten. 435 00:32:29,205 --> 00:32:32,771 Ho Chi Minh hoopte op een of andere manier toch de onafhankelijkheid te bereiken... 436 00:32:32,838 --> 00:32:34,571 ...zonder een oorlog met Frankrijk... 437 00:32:34,638 --> 00:32:37,738 ...en hij hoopte nog steeds dat de VS in zou grijpen. 438 00:32:38,205 --> 00:32:42,405 'Jullie hebben nooit een imperium gehad, nooit de Aziatische volkeren uitgebuit...' 439 00:32:42,471 --> 00:32:44,871 ...zou hij een Amerikaanse journalist vertellen. 440 00:32:45,505 --> 00:32:48,971 'Staar jullie niet blind op de kwestie van het communisme.' 441 00:32:50,238 --> 00:32:54,438 Hij wilde niet tegen de Fransen vechten en gezien worden als vijand van Amerika. 442 00:32:55,205 --> 00:32:57,938 Ik heb zelfs de brieven gezien... 443 00:32:58,371 --> 00:33:01,305 ...die hij aan president Truman schreef... 444 00:33:02,405 --> 00:33:05,138 ...waarin staat: 'Wij geloven in dezelfde dingen als waar u in gelooft.' 445 00:33:05,671 --> 00:33:09,205 Die brieven die ik zag in de CIA-dossiers... 446 00:33:09,371 --> 00:33:13,238 ...waren nooit aan president Truman overhandigd. 447 00:33:17,905 --> 00:33:22,005 In juni 1946 keerde Ho Chi Minh terug naar Parijs... 448 00:33:22,138 --> 00:33:25,005 ...in een vruchteloze poging de Fransen zover te krijgen zich te houden... 449 00:33:25,105 --> 00:33:29,438 ...aan de belofte die ze hadden gedaan aangaande meer zelfbestuur voor zijn land. 450 00:33:31,105 --> 00:33:32,438 Terwijl Ho weg was... 451 00:33:32,505 --> 00:33:37,371 ...begon generaal Giap de communistische macht binnen de revolutie te verstevigen. 452 00:33:38,505 --> 00:33:40,371 Hij voerde een genadeloze zuivering uit... 453 00:33:40,438 --> 00:33:43,338 ...onder leden van rivaliserende nationalistische partijen... 454 00:33:43,405 --> 00:33:46,938 ...en mensen die hij 'reactionaire saboteurs' noemde. 455 00:33:47,971 --> 00:33:52,305 Huisbazen en geldschieters, Trotskisten en katholieken... 456 00:33:52,371 --> 00:33:55,705 ...mannen en vrouwen die ervan beschuldigd werden samen te werken met de Fransen. 457 00:33:56,705 --> 00:34:00,238 Honderden werden doodgeschoten, verdronken, levend begraven. 458 00:34:01,338 --> 00:34:05,005 Ik zag dat de Vietminh hun eigen Vietnamese landgenoten vermoordden. 459 00:34:06,205 --> 00:34:09,038 Ze vochten helemaal niet voor het Vietnamese volk. 460 00:34:09,105 --> 00:34:10,138 LAM QUANG THI ZUID-VIETNAMESE LEGER 461 00:34:10,205 --> 00:34:12,705 Ze vochten slechts voor het internationale communisme. 462 00:34:14,238 --> 00:34:19,138 Op 19 december 1946, na maanden van toegenomen spanning... 463 00:34:19,338 --> 00:34:21,438 ...braken er gevechten uit in Hanoi... 464 00:34:21,505 --> 00:34:24,438 ...tussen de Vietminh en de Fransen. 465 00:34:28,405 --> 00:34:31,805 De Vietminh bleek geen partij voor de Franse vuurkracht. 466 00:34:37,171 --> 00:34:41,305 Ho, Giap en hun kameraden glipten de stad uit... 467 00:34:41,438 --> 00:34:45,505 ...en keerden terug naar hun bolwerk in de bergen ver naar het noorden. 468 00:34:47,671 --> 00:34:50,838 'Zij die geweren hebben zullen hun geweren gebruiken...' 469 00:34:50,905 --> 00:34:52,971 ...kondigde Ho aan in een radio-uitzending... 470 00:34:53,038 --> 00:34:55,905 ...waarin hij opriep tot een algehele guerrillaoorlog. 471 00:34:56,571 --> 00:34:59,871 'Zij die zwaarden hebben zullen zwaarden gebruiken... 472 00:34:59,938 --> 00:35:05,105 ...zij die geen zwaarden hebben zullen spaden of stokken gebruiken.' 473 00:35:08,905 --> 00:35:13,871 Er was een diep gevoelde plicht om voor ons land te vechten. 474 00:35:19,138 --> 00:35:24,005 Ik herinner het me als een gelukkige, mooie tijd. 475 00:35:26,438 --> 00:35:30,871 We zongen zelfs als we ten strijde trokken... 476 00:35:30,938 --> 00:35:33,005 ...hele romantische liedjes. 477 00:35:35,138 --> 00:35:38,105 Maar het land dat Ho Chi Minh hoopte te verenigen... 478 00:35:38,171 --> 00:35:40,705 ...was zelf bitter verdeeld. 479 00:35:41,405 --> 00:35:43,905 Families werden uit elkaar gerukt. 480 00:35:44,038 --> 00:35:47,838 Ondanks haar vaders positie in de Franse regering... 481 00:35:47,938 --> 00:35:52,871 ...voelde Duong Van Mai's zus zich geroepen om Ho's oproep te beantwoorden. 482 00:35:54,871 --> 00:35:58,938 Mijn oudere zus, Thang, was getrouwd met een man... 483 00:35:59,005 --> 00:36:02,471 ...die veel sympathie had voor de Vietminh. 484 00:36:03,305 --> 00:36:06,338 En in die periode had Ho Chi Minh zich met zijn regering teruggetrokken... 485 00:36:06,405 --> 00:36:07,738 ...in de bergbasis. 486 00:36:08,838 --> 00:36:13,805 Dus mijn zus en haar man trokken helemaal vanuit Hanoi naar de basis... 487 00:36:14,038 --> 00:36:17,405 ...om zich aan te sluiten bij het verzet tegen de Fransen. 488 00:36:19,971 --> 00:36:24,171 Dus de Vietnam-oorlog was echt een burgeroorlog tot op familieniveau. 489 00:36:26,805 --> 00:36:28,871 DE FRANSEN STOTEN DOOR IN INDOCHINA! 490 00:36:32,705 --> 00:36:36,305 Frankrijk overspoelde Vietnam met duizenden mannen... 491 00:36:36,805 --> 00:36:40,738 Franse soldaten, Europese huursoldaten en koloniale troepen... 492 00:36:40,805 --> 00:36:44,838 ...uit Marokko, Algerije, Tunesië en Senegal... 493 00:36:44,971 --> 00:36:49,805 ...die zij aan zij vochten met een leger van Cambodjanen, Laotianen... 494 00:36:49,871 --> 00:36:52,771 ...en anticommunistische Vietnamezen. 495 00:36:56,671 --> 00:37:00,871 Franse troepen slaagden erin de meeste grote steden te bezetten... 496 00:37:01,005 --> 00:37:02,438 ...en provinciehoofdsteden... 497 00:37:02,671 --> 00:37:06,571 ...en richtten honderden geïsoleerde buitenposten op. 498 00:37:08,038 --> 00:37:12,238 De Fransen wilden ook Vietnamezen van het platteland voor zich winnen... 499 00:37:12,371 --> 00:37:15,138 ...middels een programma dat ze 'pacification' noemden... 500 00:37:15,205 --> 00:37:16,071 PACIFICATIE 501 00:37:16,138 --> 00:37:17,838 ...pacificatie... 502 00:37:18,005 --> 00:37:22,638 ...het bouwen van dijken, scholen en wegen en het vaccineren van kinderen. 503 00:37:25,771 --> 00:37:27,805 De Fransen poogden een dorp te pacificeren... 504 00:37:27,938 --> 00:37:31,505 ...en overdag waren ze er heer en meester. 505 00:37:32,571 --> 00:37:34,871 Maar 's nachts kwam de Vietminh terug. 506 00:37:35,205 --> 00:37:38,771 Dus het was er nooit helemaal veilig. 507 00:37:40,071 --> 00:37:43,538 Mijn vader schudde zijn hoofd en zei dan: 508 00:37:43,605 --> 00:37:45,171 'Pacificatie slaat nergens op... 509 00:37:45,505 --> 00:37:49,738 ...want het glipt als los zand tussen je vingers vandaan.' 510 00:37:53,005 --> 00:37:57,371 De Viet Minh verstopten mijnen in wegen, bliezen bruggen en spoorwegen op... 511 00:37:58,238 --> 00:38:03,338 ...overvielen Franse patrouilles en verdwenen dan weer. 512 00:38:05,871 --> 00:38:09,771 Franse soldaten namen soms wraak op het dichtstbijzijnde dorp... 513 00:38:09,938 --> 00:38:12,271 ...staken huizen in brand, verkrachtten vrouwen... 514 00:38:12,805 --> 00:38:16,738 ...executeerden mannen waarvan ze vermoedden dat ze de Viet Minh hielpen. 515 00:38:21,371 --> 00:38:23,638 In 1948, in mijn geboortedorp... 516 00:38:24,005 --> 00:38:27,171 ...kwamen de Fransen met tanks... 517 00:38:27,438 --> 00:38:30,671 ...en staken onze huizen in brand. 518 00:38:33,105 --> 00:38:35,605 Ze schoten veel waterbuffels dood... 519 00:38:35,738 --> 00:38:37,638 ...die we gebruikten voor het ploegen. 520 00:38:40,938 --> 00:38:42,471 Toen ik nog klein was... 521 00:38:42,638 --> 00:38:46,705 ...was ik daar getuige van. 522 00:38:46,938 --> 00:38:50,638 Het staat in mijn geheugen gegrift. 523 00:38:50,705 --> 00:38:52,171 LE CONG HUAN VIETMINH 524 00:38:55,671 --> 00:38:59,638 Maar de communisten waren net zo meedogenloos als de Fransen. 525 00:39:00,538 --> 00:39:03,838 'Je kunt beter iemand doden die wellicht onschuldig is...' 526 00:39:03,971 --> 00:39:08,105 ...zei een commandant, 'dan dat je een schuldige laat ontkomen.' 527 00:39:10,105 --> 00:39:11,805 En ze hadden het vooral gemunt... 528 00:39:11,905 --> 00:39:14,805 ...op iedereen die met de Fransen in verband gebracht konden worden. 529 00:39:15,238 --> 00:39:17,905 Zodra mijn vader voor de Fransen ging werken... 530 00:39:17,971 --> 00:39:21,705 ...was hij een doelwit, en hoe verder hij opklom... 531 00:39:21,771 --> 00:39:23,671 ...hoe meer ze het op hem gemunt hadden. 532 00:39:24,438 --> 00:39:29,838 Een Vietminh-agent kwam met een pistool binnen om hem neer te schieten... 533 00:39:30,105 --> 00:39:33,405 ...maar besloot het op het laatste moment niet te doen. 534 00:39:35,871 --> 00:39:39,305 Ik zag de Vietminh... 535 00:39:39,471 --> 00:39:44,771 ...Vietnamese soldaten van het Franse leger inrekenen... 536 00:39:45,871 --> 00:39:48,005 ...ze poedelnaakt uitkleden... 537 00:39:48,105 --> 00:39:49,805 TRAN NGOC 'HARRY' HUE ZUID-VIETNAMESE LEGER 538 00:39:49,871 --> 00:39:52,671 ...en hen op beestachtige wijze doden... 539 00:39:52,738 --> 00:39:55,005 ...door ze levend te begraven. 540 00:39:55,905 --> 00:39:59,738 Ze wilden geen kogel verspillen aan deze mensen. 541 00:40:01,671 --> 00:40:06,038 We leefden onder twee onderdrukkers. 542 00:40:12,605 --> 00:40:15,805 Er vielen steeds meer Franse slachtoffers. 543 00:40:17,005 --> 00:40:21,438 'Er zijn dagen dat we zo ontmoedigd zijn dat we het allemaal op willen geven...' 544 00:40:21,505 --> 00:40:23,638 ...schreef een Franse soldaat aan zijn moeder. 545 00:40:24,038 --> 00:40:26,938 'Konvooien worden aangevallen, wegen opgebroken... 546 00:40:27,238 --> 00:40:30,038 ...elke avond wordt er overal vandaan geschoten... 547 00:40:30,605 --> 00:40:32,738 ...de onverschilligheid thuis.' 548 00:40:42,671 --> 00:40:46,038 Toen ik er was, kreeg ik de kans om mijn moeder te bellen. 549 00:40:47,771 --> 00:40:50,071 Ik vertelde mijn moeder wat er daar gebeurde... 550 00:40:50,138 --> 00:40:53,138 ...en ik zei haar dat ze niet moest geloven... 551 00:40:53,205 --> 00:40:56,105 ...wat er in de krant stond en wat ze op televisie zag... 552 00:40:56,171 --> 00:40:57,705 ...want we verliezen de oorlog. 553 00:40:59,005 --> 00:41:01,671 Ik zei: 'Je zult me vast nooit meer zien... 554 00:41:01,738 --> 00:41:04,871 ...omdat we de noordelijkste buitenpost zijn die de mariniers hebben.' 555 00:41:04,938 --> 00:41:06,271 ROGER HARRIS MARINIER 1967 556 00:41:06,371 --> 00:41:08,505 We konden Noord-Vietnam van daaruit zien. 557 00:41:08,571 --> 00:41:10,838 We konden het vuur zien als er op ons geschoten werd. 558 00:41:10,905 --> 00:41:13,105 En ik zei: 'Iedereen in mijn eenheid gaat eraan. 559 00:41:14,105 --> 00:41:15,371 Ik kom vast niet terug.' 560 00:41:15,438 --> 00:41:17,505 En mijn moeder zei: 'Nee, jij komt terug.' 561 00:41:17,838 --> 00:41:20,771 Ze zei: 'Ik spreek elke dag met God en jij bent bijzonder. 562 00:41:21,771 --> 00:41:23,271 Jij komt terug.' 563 00:41:24,338 --> 00:41:27,938 Ik zei: 'Ma, ieders moeder denkt dat ze bijzonder zijn. 564 00:41:28,438 --> 00:41:31,471 Ik moet ledematen van bijzondere mensen in lijkzakken doen.' 565 00:41:36,871 --> 00:41:37,838 29 AUGUSTUS, 1949 566 00:41:37,905 --> 00:41:39,571 President Trumans dramatische mededeling... 567 00:41:39,705 --> 00:41:40,571 KERNPROEF IN RUSLAND ZEGT TRUMAN 568 00:41:40,638 --> 00:41:41,705 ...dat Rusland het atoomgeheim had... 569 00:41:41,771 --> 00:41:44,571 ...bezorgde regeringen van over de hele wereld koude rillingen. 570 00:41:46,371 --> 00:41:49,805 We waren ons er heel goed van bewust dat er een Koude Oorlog gaande was... 571 00:41:49,938 --> 00:41:51,771 ...en dat we een vijand hadden... 572 00:41:51,838 --> 00:41:54,771 ...en die vijand was de Sovjet-Unie. 573 00:41:55,971 --> 00:41:59,338 De Verenigde Staten stonden aan de ene kant... 574 00:41:59,405 --> 00:42:01,405 ...en de Sovjet-Unie aan de andere. 575 00:42:01,471 --> 00:42:06,238 Er was een soort religieus besef dat er kwaad en dat er goed was. 576 00:42:06,305 --> 00:42:08,305 En wij waren goed, en de andere kant was het kwaad. 577 00:42:09,038 --> 00:42:11,438 Er was geen sprake van een dubbele moraal. 578 00:42:14,805 --> 00:42:18,171 Slechts een paar weken nadat Rusland een kernmacht werd... 579 00:42:18,271 --> 00:42:20,138 ...was er nog meer verpletterend nieuws. 580 00:42:20,805 --> 00:42:25,305 Communistische krachten onder leiding van Mao Zedong grepen de macht in China. 581 00:42:27,471 --> 00:42:30,738 Bovendien smeulden er communistische volksopstanden... 582 00:42:30,805 --> 00:42:34,005 ...in de Britse koloniën Birma en Maleisië. 583 00:42:36,238 --> 00:42:40,171 In januari 1950 erkende Mao officieel... 584 00:42:40,238 --> 00:42:45,071 ...Ho Chi Minhs opstand en stemde Mao ermee in dat er wapens, uitrusting... 585 00:42:45,371 --> 00:42:48,105 ...en militaire training aan Ho verschaft zou worden. 586 00:42:48,905 --> 00:42:51,938 De Sovjets erkenden de Vietminh eveneens... 587 00:42:52,138 --> 00:42:54,105 ...en boden ook hulp aan. 588 00:42:55,605 --> 00:42:57,938 President Truman, die verweten werd... 589 00:42:58,005 --> 00:43:01,538 ...door zijn politieke tegenstanders dat hij zich China had laten ontvallen... 590 00:43:01,771 --> 00:43:04,405 ...en er niet in geslaagd was het communisme in te dammen... 591 00:43:04,538 --> 00:43:07,938 ...ging akkoord met een 23 miljoen dollar kostend hulpprogramma... 592 00:43:08,005 --> 00:43:10,738 ...voor de Fransen in Vietnam. 593 00:43:11,505 --> 00:43:14,805 De Verenigde Staten waren niet langer neutraal. 594 00:43:16,138 --> 00:43:18,605 Wij lieten ons opzadelen met het dilemma... 595 00:43:18,971 --> 00:43:22,305 ...hoe onze vriendschap en de alliantie met de Fransen te behouden... 596 00:43:22,371 --> 00:43:23,371 SAM WILSON LEGER 597 00:43:23,438 --> 00:43:25,138 ...en hen te steunen in Indochina... 598 00:43:25,705 --> 00:43:28,905 ...terwijl wij, zelf een voormalige kolonie... 599 00:43:28,971 --> 00:43:31,971 ...sympathiseerden met de Vietnamezen en hun ambities... 600 00:43:32,038 --> 00:43:33,971 ...voor vrijheid en onafhankelijkheid. 601 00:43:36,671 --> 00:43:38,538 KOREA BINNENGEVALLEN 602 00:43:38,605 --> 00:43:41,038 Een goed opgeleid en goed uitgerust Noord-Koreaans leger... 603 00:43:41,238 --> 00:43:43,471 ...zwermde uit over de 38e breedtegraad... 604 00:43:43,605 --> 00:43:45,638 ...om onvoorbereide Zuid-Koreaanse verdedigers aan te vallen. 605 00:43:47,371 --> 00:43:51,038 In juni 1950 valt de bondgenoot van China... 606 00:43:51,171 --> 00:43:54,705 ...het communistische Noord-Korea, Zuid-Korea binnen. 607 00:43:56,705 --> 00:43:59,238 President Truman zette tienduizenden... 608 00:43:59,305 --> 00:44:03,305 ...Amerikaanse soldaten in op het Koreaanse schiereiland. 609 00:44:09,305 --> 00:44:11,071 De Verenigde Staten en hun bondgenoten... 610 00:44:11,138 --> 00:44:13,971 ...dreven de indringers ten langen leste terug naar het noorden. 611 00:44:16,005 --> 00:44:18,105 Ondertussen, in het zuiden van China... 612 00:44:18,171 --> 00:44:21,438 ...vormt Mao's leger de Vietminh om... 613 00:44:21,505 --> 00:44:23,471 ...tot een moderne strijdkracht... 614 00:44:24,571 --> 00:44:28,638 ...die in staat is om een zware tol te eisen van de Franse bezetters. 615 00:44:35,871 --> 00:44:37,805 In juli zendt de regering Truman... 616 00:44:37,938 --> 00:44:40,771 ...in alle stilte transportvliegtuigen... 617 00:44:40,838 --> 00:44:43,505 ...en een scheepslading jeeps naar Vietnam. 618 00:44:44,205 --> 00:44:46,638 Vijfendertig militaire adviseurs... 619 00:44:46,705 --> 00:44:49,305 ...gingen mee om toezicht te houden op hun gebruik. 620 00:44:50,905 --> 00:44:54,105 Geen van hen en niemand in de Amerikaanse ambassade... 621 00:44:54,171 --> 00:44:56,638 ...sprak een woord Vietnamees. 622 00:44:58,005 --> 00:45:02,505 Maar de Verenigde Staten waren nu officieel in Vietnam. 623 00:45:04,605 --> 00:45:06,805 In oktober 1950... 624 00:45:07,005 --> 00:45:12,138 ...druppelden honderdduizenden Chinese soldaten Noord-Korea binnen... 625 00:45:12,438 --> 00:45:15,338 ...en dreven de geallieerden terug over het schiereiland. 626 00:45:16,505 --> 00:45:18,138 Terwijl die gevechten woedden... 627 00:45:18,205 --> 00:45:21,438 ...bleef Truman de militaire hulp opvoeren... 628 00:45:21,538 --> 00:45:24,338 ...ten behoeve van de Franse oorlog in Vietnam. 629 00:45:27,871 --> 00:45:29,771 Als agressie succesvol is in Korea... 630 00:45:30,105 --> 00:45:33,105 ...kunnen we verwachten dat het zich over heel Azië en Europa verspreidt... 631 00:45:33,171 --> 00:45:34,438 ...en naar dit halfrond. 632 00:45:37,738 --> 00:45:39,538 We vechten in Korea... 633 00:45:39,671 --> 00:45:42,271 ...voor onze eigen nationale veiligheid en overleving. 634 00:45:48,838 --> 00:45:51,238 In het najaar van 1951... 635 00:45:51,305 --> 00:45:53,471 ...had een jong congreslid uit Massachusetts... 636 00:45:53,538 --> 00:45:57,371 ...John F. Kennedy genaamd, een diner in de hoogste zaal... 637 00:45:57,438 --> 00:46:00,505 ...van het Majestic Hotel waar men uitkeek op Saigon. 638 00:46:01,505 --> 00:46:03,038 Terwijl hij en zijn gezelschap aten... 639 00:46:03,171 --> 00:46:07,971 ...konden ze het donderen horen van wapens aan de overkant van de Saigon-rivier. 640 00:46:08,805 --> 00:46:13,705 Franse commandanten verzekerden Kennedy dat met meer Amerikaanse steun... 641 00:46:13,771 --> 00:46:16,238 ...het Franse bestuur opnieuw zou worden ingevoerd. 642 00:46:16,971 --> 00:46:20,571 Maar Kennedy sprak twee uur met Seymour Topping... 643 00:46:20,638 --> 00:46:22,571 ...een doorgewinterde Amerikaanse journalist... 644 00:46:22,638 --> 00:46:25,471 ...die hem een heel ander beeld schetste. 645 00:46:25,971 --> 00:46:28,271 'De Fransen waren aan het verliezen,' zei hij... 646 00:46:28,338 --> 00:46:32,005 ...en veel Vietnamezen die voorheen de Amerikanen bewonderden... 647 00:46:32,071 --> 00:46:35,538 ...gingen hen nu minachten omdat ze de Fransen steunden. 648 00:46:37,138 --> 00:46:39,138 Kennedy geloofde de journalist. 649 00:46:39,738 --> 00:46:43,105 Tenzij de Verenigde Staten de Vietnamezen ervan konden overtuigen... 650 00:46:43,238 --> 00:46:46,805 ...dat het net zo tegen 'onrecht en ongelijkheid' was... 651 00:46:46,871 --> 00:46:48,505 ...als tegen het communisme... 652 00:46:48,571 --> 00:46:51,571 ...vertelde hij zijn kiezers toen hij thuiskwam... 653 00:46:51,638 --> 00:46:55,405 ...zouden de huidige inspanningen gedoemd zijn te falen. 654 00:47:05,738 --> 00:47:07,271 In 1952... 655 00:47:07,338 --> 00:47:10,405 ...werd generaal Dwight Eisenhower tot president gekozen... 656 00:47:10,471 --> 00:47:15,005 ...deels omdat hij beloofde harder op te treden tegen het communisme. 657 00:47:16,871 --> 00:47:19,038 Dat jaar moesten de Amerikaanse belastingbetalers... 658 00:47:19,171 --> 00:47:21,571 ...meer dan 30 procent van de kosten ophoesten... 659 00:47:21,738 --> 00:47:24,671 ...voor de Franse oorlog in Vietnam. 660 00:47:25,171 --> 00:47:26,571 Binnen twee jaar... 661 00:47:26,638 --> 00:47:30,071 ...zou dat oplopen tot 80 procent. 662 00:47:31,905 --> 00:47:33,405 DE VICEPRESIDENT SPREEKT 663 00:47:33,471 --> 00:47:35,771 En velen van u stellen deze vraag. 664 00:47:36,538 --> 00:47:40,205 Waarom besteden de Verenigde Staten honderden miljoenen dollars... 665 00:47:40,738 --> 00:47:44,505 ...aan de ondersteuning van de strijdkrachten van de Franse Unie... 666 00:47:44,571 --> 00:47:47,171 ...in de strijd tegen het communisme in Indochina? 667 00:47:48,538 --> 00:47:50,505 Ik denk dat als we op de kaart hier kijken... 668 00:47:50,638 --> 00:47:53,938 ...ik u uit kan leggen waarom dat van vitaal belang is. 669 00:47:55,005 --> 00:47:56,171 Hier is Indochina. 670 00:47:56,771 --> 00:47:58,405 Als Indochina valt... 671 00:47:58,671 --> 00:48:01,871 ...komt Thailand in een bijna onmogelijke positie. 672 00:48:02,405 --> 00:48:05,238 Hetzelfde geldt voor Maleisië met zijn rubber en tin. 673 00:48:06,171 --> 00:48:09,871 Mag ik zeggen dat wat de oorlog in Indochina betreft... 674 00:48:10,305 --> 00:48:14,938 ...dat ik er zelf was, aan het front of er vlakbij... 675 00:48:15,138 --> 00:48:17,771 ...en het is een bloedige oorlog, en een bittere. 676 00:48:22,938 --> 00:48:27,338 Tegen 1953 leverden de Fransen al zeven jaar strijd. 677 00:48:27,838 --> 00:48:31,105 Aan hun zijde waren al meer dan 100.000 slachtoffers gevallen... 678 00:48:31,171 --> 00:48:33,771 ...en ze waren er niet in geslaagd het platteland te pacificeren. 679 00:48:34,505 --> 00:48:37,071 Zes commandanten waren gekomen en gegaan. 680 00:48:38,171 --> 00:48:40,371 Niettemin, de zevende commandant... 681 00:48:40,438 --> 00:48:43,571 ...generaal Henri Navarre, verzekerde zijn landgenoten... 682 00:48:43,638 --> 00:48:45,305 ...dat de zege nabij was. 683 00:48:45,638 --> 00:48:48,471 'Nu kunnen we het duidelijk zien,' zei hij... 684 00:48:48,538 --> 00:48:52,138 ...'als het licht aan het eind van de tunnel.' 685 00:48:54,138 --> 00:48:58,305 Ondertussen waren grote delen van de Franse bevolking geschokt... 686 00:48:58,371 --> 00:49:00,938 ...door berichten over Franse wreedheden... 687 00:49:01,605 --> 00:49:03,705 ...en het veelvuldige gebruik van napalm... 688 00:49:04,171 --> 00:49:07,671 ...petroleum in gelvorm dat gebladerte verbrandde... 689 00:49:07,971 --> 00:49:10,971 ...huizen en menselijk vlees. 690 00:49:13,738 --> 00:49:17,105 Toen terugkerende Franse troepen ontscheepten in Marseille... 691 00:49:17,171 --> 00:49:21,605 ...bekogelden leden van de scheepswerfvakbond hen met stenen. 692 00:49:22,038 --> 00:49:25,005 Linkse Parijzenaars noemden het conflict... 693 00:49:25,171 --> 00:49:28,305 ...'La Sale Guerre,' 'De Vuile Oorlog.' 694 00:49:36,671 --> 00:49:38,905 De camera maakte een close-up... 695 00:49:38,971 --> 00:49:41,605 ...over de schouder van die agent heen... 696 00:49:41,671 --> 00:49:42,538 RON FERRIZZI LEGER 1968 697 00:49:42,605 --> 00:49:45,571 ...die een knul bij de kraag pakte en hem keihard slaat. 698 00:49:45,771 --> 00:49:46,905 Mensen schreeuwen... 699 00:49:47,438 --> 00:49:50,571 Op dat moment besefte ik dat iedereen die echt om Amerika gaf... 700 00:49:50,705 --> 00:49:51,771 KRUISPUNT VAN BALBO- & MICHIGAN-AVENUES - CHICAGO 701 00:49:51,838 --> 00:49:55,671 ...de halve wereld over gestuurd werd om een geest in een oerwoud na te jagen. 702 00:49:56,171 --> 00:49:58,938 En tegelijkertijd wordt mijn land verscheurd. 703 00:50:00,071 --> 00:50:02,271 Ik zag iemand die op mijn vader leek... 704 00:50:02,405 --> 00:50:03,905 ...iemand slaan die op mij leek. 705 00:50:04,538 --> 00:50:05,805 Wiens kant moest ik kiezen? 706 00:50:06,038 --> 00:50:09,538 VOOR HET HILTON HOTEL 707 00:50:11,338 --> 00:50:13,505 KOREA U-I NIEUWS 708 00:50:14,205 --> 00:50:16,371 In Korea komt er een eind aan drie jaar strijd... 709 00:50:16,438 --> 00:50:20,471 ...als de VN en communistische afgezanten bij Panmunjom een wapenstilstand tekenen. 710 00:50:20,671 --> 00:50:22,805 In juli 1953... 711 00:50:23,371 --> 00:50:26,771 ...eindigde de Koreaanse oorlog met een in onderhandelingen overeengekomen akkoord... 712 00:50:26,838 --> 00:50:28,838 ...en een nog altijd verdeeld schiereiland. 713 00:50:29,671 --> 00:50:32,471 Amerikaanse beleidsmakers zagen er het bewijs in... 714 00:50:32,605 --> 00:50:35,871 ...dat het communisme in Azië kon worden ingeperkt. 715 00:50:35,938 --> 00:50:37,405 En in Washington, in een dramatische persconferentie... 716 00:50:37,471 --> 00:50:40,838 Dat najaar toonden de Fransen zich bereid... 717 00:50:40,905 --> 00:50:43,905 ...tot onderhandelen over het beëindigen van de oorlog in Vietnam. 718 00:50:44,838 --> 00:50:47,105 Ho Chi Minh stemde met een ontmoeting in. 719 00:50:48,905 --> 00:50:52,505 Maar voor de onderhandelaars in Genève bijeen zouden komen... 720 00:50:53,038 --> 00:50:57,105 ...probeerde elke kant zijn positie op het slagveld te verbeteren. 721 00:50:59,171 --> 00:51:01,738 Generaal Navarre zette een versterkte basis op... 722 00:51:01,838 --> 00:51:04,738 ...in een afgelegen vallei in Noordwest-Vietnam... 723 00:51:04,871 --> 00:51:09,305 ...Dien Bien Phu genaamd, waar hij de Viet Minh naartoe hoopte te lokken... 724 00:51:09,371 --> 00:51:11,371 ...voor een beslissende slag. 725 00:51:13,271 --> 00:51:16,505 Navarre was ervan overtuigd dat de superieure Franse vuurkracht... 726 00:51:16,571 --> 00:51:20,571 ...en luchtsteun elke aanval van de Viet Minh af kon slaan. 727 00:51:21,871 --> 00:51:24,405 Hij en zijn commandanten zagen geen reden tot bezorgdheid... 728 00:51:24,471 --> 00:51:29,171 ...over de met jungle overdekte heuvels die uitkeken op zijn 11.000 mannen... 729 00:51:29,238 --> 00:51:31,438 ...die ingegraven waren op de bodem van de vallei. 730 00:51:33,138 --> 00:51:36,405 De artilleriecommandant was zo overtuigd van de zege... 731 00:51:36,471 --> 00:51:40,405 ...dat hij klaagde: 'Ik heb meer kanonnen dan ik nodig heb.' 732 00:51:43,338 --> 00:51:45,405 Generaal zag Giap zijn kans schoon. 733 00:51:46,671 --> 00:51:50,838 'We besloten om kostte wat kost de hele vijandelijke macht te vernietigen... 734 00:51:50,971 --> 00:51:53,838 ...bij Dien Bien Phu,' herinnerde hij zich. 735 00:51:55,738 --> 00:51:59,505 Daartoe zette hij een van de grootste logistieke bravourestukjes op poten... 736 00:51:59,571 --> 00:52:00,938 ...uit de militaire historie. 737 00:52:01,405 --> 00:52:04,838 Een hoogstandje dat opnieuw in scène gezet zou worden in propagandafilms... 738 00:52:04,905 --> 00:52:07,238 ...en decennialang gevierd werd. 739 00:52:08,838 --> 00:52:11,705 Een kwart miljoen civiele dragers... 740 00:52:11,771 --> 00:52:13,438 ...bijna de helft daarvan vrouwen... 741 00:52:13,671 --> 00:52:15,338 ...verplaatsten alles wat hij nodig had... 742 00:52:15,405 --> 00:52:18,405 ...voor een belegering, van zakken rijst... 743 00:52:18,471 --> 00:52:20,671 ...tot gedemonteerde artilleriestukken... 744 00:52:21,071 --> 00:52:23,738 ...te voet door de jungle. 745 00:52:25,005 --> 00:52:28,671 Giap omsingelde de vallei met 50.000 soldaten... 746 00:52:28,905 --> 00:52:33,905 ...en 200 grote kanonnen, zo goed ingegraven en gecamoufleerd... 747 00:52:34,138 --> 00:52:36,571 ...dat ze vanuit de lucht niet waargenomen konden worden. 748 00:52:41,405 --> 00:52:44,205 Op 13 maart 1954... 749 00:52:44,605 --> 00:52:46,605 ...liet de Vietminh-artillerie op de heuvels... 750 00:52:46,871 --> 00:52:49,971 ...een regen van 50 granaten per minuut neerdalen... 751 00:52:50,171 --> 00:52:53,038 ...op de lager gelegen ingegraven Franse troepen. 752 00:52:55,138 --> 00:52:57,105 De landingsbaan werd vernietigd. 753 00:53:00,305 --> 00:53:03,205 De belegerde troepen konden alleen versterkt... 754 00:53:03,271 --> 00:53:06,038 ...en opnieuw bevoorraad worden door droppingen. 755 00:53:09,805 --> 00:53:11,438 De Franse artilleriecommandant... 756 00:53:11,571 --> 00:53:15,605 ...die zijn vijand onderschat had pleegde zelfmoord. 757 00:53:17,771 --> 00:53:19,571 De luchtbrug naar Dien Bien Phu duurt voort. 758 00:53:19,638 --> 00:53:22,105 Benodigde mankracht en voorraden voor het heldhaftige garnizoen... 759 00:53:22,171 --> 00:53:24,938 ...dat de aanvallen van de Viet Minh al meer dan zes weken trotseert. 760 00:53:25,671 --> 00:53:29,738 Dien Bien Phu is nu een menselijke dam die probeert het rode tij te keren... 761 00:53:29,805 --> 00:53:31,905 ...dat Zuidoost-Azië dreigt te overspoelen. 762 00:53:33,871 --> 00:53:38,238 De Franse regering smeekte President Eisenhower om in te grijpen. 763 00:53:38,305 --> 00:53:41,638 Hij weigerde op te treden zonder goedkeuring van het congres... 764 00:53:41,705 --> 00:53:43,938 ...en steun van Europese bondgenoten. 765 00:53:44,805 --> 00:53:46,271 Groot-Brittannië zei nee... 766 00:53:46,938 --> 00:53:50,205 ...en het congres wilde eenzijdige actie niet goedkeuren. 767 00:53:51,171 --> 00:53:52,138 De communisten... 768 00:53:52,271 --> 00:53:54,838 ...onder Ho Chi Minh vechten immers voor onafhankelijkheid... 769 00:53:54,905 --> 00:53:56,305 SENATOR JOHN F. KENNEDY (DISTRICT MASSACHUSETTS) 770 00:53:56,371 --> 00:53:59,971 ...terwijl de Fransen vechten om de koloniale overheersing in stand te houden. 771 00:54:00,138 --> 00:54:01,438 Daarom ben ik van mening... 772 00:54:01,505 --> 00:54:04,471 ...dat voor de Verenigde Staten intervenieert, in welke mate dan ook... 773 00:54:04,538 --> 00:54:07,105 ...onafhankelijkheid toegekend moet worden aan het volk... 774 00:54:07,171 --> 00:54:08,905 ...het volk moet de strijd steunen. 775 00:54:10,371 --> 00:54:14,338 'Ik ben ervan overtuigd,' vertrouwt Eisenhower zijn dagboek toe... 776 00:54:14,505 --> 00:54:18,371 ...'dat er geen militaire overwinning mogelijk is op dit front.' 777 00:54:19,538 --> 00:54:22,071 Desondanks, en zonder het Congres te raadplegen... 778 00:54:22,138 --> 00:54:23,971 ...stuurde de president in het geheim... 779 00:54:24,038 --> 00:54:26,171 ...nog meer Amerikaanse transportvliegtuigen... 780 00:54:27,471 --> 00:54:31,938 ...met overschilderde herkenningstekens en gevlogen door civiele contractanten... 781 00:54:32,071 --> 00:54:36,638 ...om te helpen bij de bevoorrading van de wanhopige Franse troepen in Dien Bien Phu. 782 00:54:40,138 --> 00:54:42,605 Iedereen begreep dat het in wezen... 783 00:54:42,838 --> 00:54:45,138 ...niet zozeer om Vietnam ging. 784 00:54:46,371 --> 00:54:48,338 Maar ze geloofden, ik geloofde... 785 00:54:49,038 --> 00:54:53,438 ...dat als we het verloren, heel Azië dan ten prooi zou vallen aan het communisme. 786 00:54:54,505 --> 00:54:58,371 U heeft vast nog andere ideeën dan degene die beantwoorden... 787 00:54:58,438 --> 00:55:01,871 ...aan wat u zou noemen het vallende domino-principe. 788 00:55:01,938 --> 00:55:02,938 VALLENDE DOMINO-PRINCIPE 789 00:55:03,271 --> 00:55:05,838 U hebt een rij dominostenen opgesteld... 790 00:55:05,905 --> 00:55:07,705 ...en als u de eerste omver gooit... 791 00:55:07,771 --> 00:55:11,338 ...is het zeker dat de laatste... 792 00:55:11,405 --> 00:55:13,871 ...weldra ook omvalt. 793 00:55:35,671 --> 00:55:41,805 In de middag van 7 mei 1954, na 55 dagen belegering... 794 00:55:42,005 --> 00:55:47,138 ...geven de uitgeputte Franse strijdkrachten in Dien Bien Phu zich over. 795 00:55:49,171 --> 00:55:54,471 Ze hadden 8.000 man verloren, gedood, gewond of vermist. 796 00:55:58,271 --> 00:56:01,738 Generaal Giap had er drie keer zoveel verloren... 797 00:56:01,938 --> 00:56:04,205 ...maar een grote overwinning behaald. 798 00:56:06,238 --> 00:56:10,171 De helft van ons land was bevrijd door de overwinning bij Dien Bien Phu. 799 00:56:10,538 --> 00:56:14,271 We veegden een heel Frans legerkorps van de kaart. 800 00:56:14,771 --> 00:56:20,971 De zege sterkte ons in ons geloof dat we konden winnen. 801 00:56:21,738 --> 00:56:26,938 Zelfs de ouders van Duong Van Mai waren onder de indruk. 802 00:56:27,805 --> 00:56:29,105 Ze waren erg trots... 803 00:56:29,205 --> 00:56:31,805 ...dat de Vietminh de Fransen verslagen had... 804 00:56:31,871 --> 00:56:33,805 ...de westerse grootmacht. 805 00:56:34,305 --> 00:56:37,771 Bewondering en respect aan de ene kant... 806 00:56:38,105 --> 00:56:40,238 ...maar angst aan de andere. 807 00:56:40,305 --> 00:56:42,971 En angst was de sterkere emotie. 808 00:56:44,738 --> 00:56:47,505 'Onze vijanden hebben ons betrapt op bluffen...' 809 00:56:47,638 --> 00:56:50,638 ...aldus de leider van de minderheid in de senaat, Lyndon Johnson. 810 00:56:51,171 --> 00:56:56,205 'Vandaag is het Indochina, morgen brandt misschien heel Azië. 811 00:56:56,371 --> 00:57:00,571 En de dag erna zal de westerse alliantie teloor gaan.' 812 00:57:02,505 --> 00:57:05,505 We hadden het als het einde van het koloniale tijdperk moeten beschouwen... 813 00:57:05,571 --> 00:57:07,771 ...in Zuidoost-Azië, wat het eigenlijk ook was. 814 00:57:08,871 --> 00:57:11,571 Maar in plaats daarvan zagen we het in termen van de Koude Oorlog... 815 00:57:11,638 --> 00:57:15,605 ...en we zagen het als een nederlaag voor de vrije wereld... 816 00:57:15,671 --> 00:57:17,771 ...die verband hield met de opkomst van China. 817 00:57:18,605 --> 00:57:22,871 Het was een totaal verkeerde inschatting van een cruciale gebeurtenis... 818 00:57:23,705 --> 00:57:25,671 ...die ons duur te staan kwam. 819 00:57:27,671 --> 00:57:30,171 DE TOEKOMST VAN AZIË STAAT OP HET SPEL BIJ DE GENEEFSE ONDERHANDELINGEN 820 00:57:30,271 --> 00:57:31,505 COMMENTAAR DOOR JACK TOBIN NIEUWS VAN DE DAG 821 00:57:31,638 --> 00:57:33,171 De voormalige thuisbasis van de Volkenbond... 822 00:57:33,238 --> 00:57:35,605 ...Genève, Zwitserland, waar Oost West ontmoet... 823 00:57:35,671 --> 00:57:37,238 ...bij de internationale conferentie... 824 00:57:37,405 --> 00:57:40,805 ...die beslissende invloed kan hebben op de politieke toekomst van Azië. 825 00:57:40,971 --> 00:57:44,271 De dag na de val van Dien Bien Phu... 826 00:57:44,338 --> 00:57:48,105 ...kwamen diplomaten uit negen landen bij elkaar in Genève... 827 00:57:48,205 --> 00:57:49,905 ...om de toekomst van Vietnam te regelen. 828 00:57:51,671 --> 00:57:55,271 De gesprekken sleepten zich bijna twee en een halve maand voort. 829 00:57:58,271 --> 00:57:59,671 Ondanks hun overwinning... 830 00:57:59,738 --> 00:58:03,371 ...konden Ho Chi Minh en generaal Giap niet doorgaan met vechten... 831 00:58:03,438 --> 00:58:07,571 ...zonder verdere steun van China en de Sovjet-Unie. 832 00:58:08,638 --> 00:58:12,338 Maar China had een miljoen man verloren in Korea... 833 00:58:12,405 --> 00:58:17,105 ...en wilde niet betrokken raken bij weer een oorlog langs de grens. 834 00:58:17,238 --> 00:58:22,305 De Sovjet-Unie hoopte de spanningen met het Westen te verlichten. 835 00:58:23,571 --> 00:58:27,705 Ho Chi Minhs communistische beschermheren drongen er beide op aan akkoord te gaan... 836 00:58:27,771 --> 00:58:29,671 ...met een in onderhandelingen beklonken regeling... 837 00:58:29,738 --> 00:58:33,471 ...een scheiding zoals die ook de Koreaanse oorlog had beëindigd. 838 00:58:34,938 --> 00:58:37,805 Ho had geen andere keus dan toe te geven. 839 00:58:39,305 --> 00:58:40,371 WAPENSTILSTAND IN INDOCHINA VIETNAM GEDEELD OP DE 17E BREEDTEGRAAD 840 00:58:40,438 --> 00:58:41,405 VS 'RESPECTEERT' HET PACT LANGE OORLOG BEËINDIGD 841 00:58:41,471 --> 00:58:44,305 Uiteindelijk was niemand tevreden. 842 00:58:46,371 --> 00:58:50,838 Vietnam moest tijdelijk in tweeën gesplitst worden op de 17e breedtegraad. 843 00:58:51,371 --> 00:58:55,838 De 130.000 door Frankrijk geleide soldaten gestationeerd in het noorden... 844 00:58:55,905 --> 00:58:58,005 ...moesten zich naar het zuiden terugtrekken... 845 00:58:58,338 --> 00:59:02,205 ...en ergens tussen de 50.000 en 90.000 Vietminh... 846 00:59:02,271 --> 00:59:04,105 ...moesten zich hergroeperen in het noorden. 847 00:59:05,171 --> 00:59:08,905 De twee delen zouden van elkaar gescheiden worden door een gedemilitariseerde zone... 848 00:59:09,271 --> 00:59:11,238 ...totdat er een verkiezing gehouden kon worden... 849 00:59:11,305 --> 00:59:13,905 ...om Noord- en Zuid-Vietnam te herenigen... 850 00:59:15,171 --> 00:59:19,171 ...een verkiezing waarvan iedereen wist dat Ho Chi Minh die zou winnen. 851 00:59:22,205 --> 00:59:24,538 Er zouden binnen twee jaar verkiezingen worden gehouden... 852 00:59:24,705 --> 00:59:26,705 ...waarbij het land verenigd zou worden. 853 00:59:27,038 --> 00:59:28,605 Iedereen geloofde het. 854 00:59:29,605 --> 00:59:33,471 Niemand dacht dat het meer dan 20 jaar zou duren voor het zover was. 855 00:59:36,971 --> 00:59:39,238 Ik ging naar het noorden om te trainen... 856 00:59:39,371 --> 00:59:41,805 ...voor de ophanden zijnde bevrijding van het zuiden. 857 00:59:42,105 --> 00:59:45,671 Maar ik had nooit kunnen bedenken dat de oorlog zo hevig zou worden. 858 00:59:46,071 --> 00:59:49,005 Het geweld was onvoorstelbaar. 859 00:59:54,605 --> 00:59:56,305 We begonnen de heuvel op te lopen... 860 00:59:56,505 --> 00:59:58,271 ...en we waren ongeveer op een derde... 861 00:59:58,338 --> 00:59:59,871 ...en toen gingen ze los tegen ons. 862 01:00:02,771 --> 01:00:04,805 We zaten klem midden in een vreselijke klotebende. 863 01:00:05,405 --> 01:00:06,938 Zo noemden we het. 864 01:00:11,805 --> 01:00:15,871 Een van de dingen die ik heb geleerd in de oorlog is dat... 865 01:00:15,938 --> 01:00:19,538 ...we niet de hoogste soort op de planeet zijn omdat we zo aardig zijn. 866 01:00:22,471 --> 01:00:25,571 Men zegt vaak dat je in het leger pas een echte man wordt... 867 01:00:25,638 --> 01:00:28,305 ...jochies worden omgetoverd in moordmachines en zo. 868 01:00:28,371 --> 01:00:30,771 En ik betoog dan altijd dat je beter je school af kunt maken. 869 01:00:39,905 --> 01:00:43,405 Ze weerstaan de gevaren van de open zee in kleine, gammele vaartuigen... 870 01:00:43,471 --> 01:00:45,971 ...duizenden rooms-katholieken en boeddhistische gelovigen... 871 01:00:46,038 --> 01:00:48,338 ...vinden dat leven onder de communisten onmogelijk is. 872 01:00:48,471 --> 01:00:50,771 Voor hen is het vrijheid of niets. 873 01:00:54,905 --> 01:00:56,905 Onder de Geneefse akkoorden... 874 01:00:56,971 --> 01:01:00,038 ...kregen burgers die in de ene helft van Vietnam woonden... 875 01:01:00,105 --> 01:01:04,738 ...en naar de andere helft wilden daar 300 dagen de tijd voor. 876 01:01:06,538 --> 01:01:11,471 Mijn moeder en vader wilden blijven en m'n zus Thang opnieuw in de armen sluiten... 877 01:01:11,671 --> 01:01:13,905 ...want ze wisten dat Thang terug zou komen. 878 01:01:13,971 --> 01:01:16,171 Maar aan de andere kant konden ze dat niet riskeren. 879 01:01:17,271 --> 01:01:22,338 Ze wisten zeker dat zodra Ho Chi Minh en zijn regering in Hanoi arriveerden... 880 01:01:22,671 --> 01:01:26,238 ...mijn vader als eerste zou worden vermoord... 881 01:01:26,305 --> 01:01:28,938 ...en wij zouden allemaal vervolgd worden. 882 01:01:31,538 --> 01:01:33,605 En ik herinner me de dag nog dat we vertrokken. 883 01:01:33,738 --> 01:01:34,971 Ik keek om me heen en dacht: 884 01:01:35,138 --> 01:01:37,105 ik kom hier nooit meer terug. 885 01:01:39,471 --> 01:01:41,405 Het was buitengewoon traumatisch. 886 01:01:41,471 --> 01:01:46,238 Het was alsof de grond plotseling onder je weggevaagd werd. 887 01:01:47,505 --> 01:01:51,071 Uiteindelijk namen er zo'n 900.000 vluchtelingen... 888 01:01:51,371 --> 01:01:54,138 ...met inbegrip van meer dan de helft van alle katholieken... 889 01:01:54,205 --> 01:01:57,071 ...die in het noorden woonden, de wijk naar het zuiden... 890 01:01:57,771 --> 01:02:00,605 ...velen aan boord van Amerikaanse schepen. 891 01:02:04,771 --> 01:02:08,638 De Verenigde Staten hoopten dat ze de oprichting aan konden moedigen... 892 01:02:08,805 --> 01:02:11,005 ...van een legitieme regering in het zuiden. 893 01:02:13,771 --> 01:02:16,805 Aan het hoofd van die regering stond Ngo Dinh Diem. 894 01:02:17,905 --> 01:02:20,338 Zowel rooms-katholiek als confuciaans... 895 01:02:20,405 --> 01:02:22,471 ...in een overwegend boeddhistisch land... 896 01:02:22,538 --> 01:02:27,205 ...was hij een celibataire vrijgezel die ooit priester had willen worden. 897 01:02:28,605 --> 01:02:33,905 De oorlog begon voor ons pas echt toen we de partner... 898 01:02:34,071 --> 01:02:37,971 ...of ik kan beter zeggen het slachtoffer werden van president Diem. 899 01:02:39,205 --> 01:02:43,871 We zouden hem helpen Zuid-Vietnam in een democratie te veranderen. 900 01:02:44,405 --> 01:02:46,938 Dat was zijn oogmerk. En wij geloofden hem. 901 01:02:47,971 --> 01:02:49,371 Net als Ho Chi Minh... 902 01:02:49,438 --> 01:02:52,905 ...had Diem jaren in het buitenland doorgebracht op zoek naar steun... 903 01:02:52,971 --> 01:02:55,738 ...voor zijn eigen versie van het Vietnamese nationalisme. 904 01:02:56,805 --> 01:03:00,238 Hij was een ervaren politicus wiens verachting voor de Fransen... 905 01:03:00,305 --> 01:03:03,505 ...alleen werd geëvenaard door zijn haat voor de communisten... 906 01:03:03,871 --> 01:03:05,438 ...die hem gevangen hadden genomen... 907 01:03:05,505 --> 01:03:09,371 ...en zijn oudste broer en zijn neef levend begraven hadden. 908 01:03:11,171 --> 01:03:13,638 Diem was afstandelijk, autocratisch... 909 01:03:13,705 --> 01:03:17,038 ...hij wantrouwde vrijwel iedereen behalve zijn eigen familie. 910 01:03:17,538 --> 01:03:21,105 Hij bleek ook slim, vindingrijk... 911 01:03:21,171 --> 01:03:25,238 ...en zeer bedreven in het uitbuiten van de zwakheden van zijn tegenstanders. 912 01:03:26,238 --> 01:03:30,605 Maar hij stond voor de overweldigend zware taak een nieuw land op te bouwen. 913 01:03:31,338 --> 01:03:34,371 De Fransen, die nog steeds duizenden manschappen... 914 01:03:34,438 --> 01:03:37,938 ...in het zuiden gestationeerd hadden, verafschuwden Diem. 915 01:03:38,571 --> 01:03:41,805 Verschillende provincies stonden onder gezag van religieuze sekten... 916 01:03:41,871 --> 01:03:44,338 ...met hun eigen legers. 917 01:03:44,505 --> 01:03:48,605 Tienduizenden Vietminh-soldaten waren naar het noorden getrokken... 918 01:03:48,671 --> 01:03:50,838 ...maar enkele duizenden kaderleden... 919 01:03:50,905 --> 01:03:54,071 ...getrainde en toegewijde Communistische Partij-arbeiders... 920 01:03:54,138 --> 01:03:58,871 ...waren achtergebleven om het verzet op het platteland te organiseren. 921 01:04:00,371 --> 01:04:04,071 En Saigon zelf werd geregeerd door de Binh Xuyen... 922 01:04:04,371 --> 01:04:07,038 ...een misdaadsyndicaat gesteund door de Fransen. 923 01:04:07,871 --> 01:04:11,705 De Fransen stonden achter de Binh Xuyen en steunden hen min of meer... 924 01:04:11,905 --> 01:04:14,105 ...omdat ze niet wilden dat Diem zou slagen. 925 01:04:14,671 --> 01:04:16,871 En dat werd het eigenlijke conflict. 926 01:04:18,838 --> 01:04:24,271 In de CIA geloofden sommigen dat Diem de redder van Zuid-Vietnam zou kunnen zijn. 927 01:04:24,838 --> 01:04:26,438 Anderen waren daar niet zo zeker van. 928 01:04:26,971 --> 01:04:28,938 'Hij is een messias zonder boodschap...' 929 01:04:29,005 --> 01:04:31,571 ...rapporteerde een diplomaat aan Washington. 930 01:04:33,005 --> 01:04:35,271 De Amerikaanse ambassadeur was het daarmee eens. 931 01:04:35,805 --> 01:04:39,138 Op 27 april, 1955... 932 01:04:39,205 --> 01:04:43,371 ...besloot president Eisenhower om te stoppen met de Amerikaanse steun... 933 01:04:43,505 --> 01:04:45,138 ...aan het regime van Diem. 934 01:04:47,671 --> 01:04:52,705 Maar toen opende Diem de frontale aanval op het Binh Xuyen-syndicaat. 935 01:04:55,605 --> 01:04:57,105 Plotseling, midden op de dag... 936 01:04:57,338 --> 01:05:01,405 ...hoorden we geweerschoten en toen zagen we vlammen... 937 01:05:01,471 --> 01:05:04,071 ...en de buurt stond in brand. 938 01:05:04,405 --> 01:05:06,971 Er vallen honderden doden en gewonden aan beide kanten... 939 01:05:07,038 --> 01:05:09,971 ...in de straatgevechten die een hele week aanhouden. 940 01:05:10,038 --> 01:05:13,271 Voor de Verenigde Staten vormt de situatie een ernstig probleem. 941 01:05:15,271 --> 01:05:18,171 Diem krijgt uiteindelijk de controle over Saigon in handen. 942 01:05:19,771 --> 01:05:22,605 Uiteindelijk kregen Diems troepen de overhand. 943 01:05:24,671 --> 01:05:29,471 Eisenhower zag nu geen andere optie dan aan Diem vast te houden. 944 01:05:30,938 --> 01:05:35,605 De Fransen maakten toen hun voornemen bekend zich helemaal terug te trekken... 945 01:05:35,671 --> 01:05:40,471 ...uit Zuid-Vietnam, waarmee bijna een eeuw bezetting afgerond werd. 946 01:05:42,605 --> 01:05:47,038 Diem werd razend populair omdat hij leek te staan... 947 01:05:47,205 --> 01:05:49,705 ...voor de nationalistische zaak in het zuiden. 948 01:05:50,205 --> 01:05:53,671 Hij slaagde erin de Fransen helemaal uit Vietnam te verdrijven. 949 01:05:54,205 --> 01:05:57,238 En Ho Chi Minh had hen slechts de noordelijke helft uitgekregen. 950 01:05:58,238 --> 01:05:59,471 Overmoedig door de zege... 951 01:05:59,538 --> 01:06:02,171 ...organiseerde Diem een referendum in het zuiden. 952 01:06:03,505 --> 01:06:08,571 De CIA waarschuwde hem zich niet te veel met de uitslag te bemoeien. 953 01:06:09,771 --> 01:06:11,605 Maar toen de stemmen werden geteld... 954 01:06:11,671 --> 01:06:16,338 ...beweerde Diem 98,2 procent van de stemmen te hebben gewonnen. 955 01:06:19,138 --> 01:06:24,805 Op 26 oktober 1955, benoemde Ngo Dinh Diem zichzelf... 956 01:06:24,871 --> 01:06:29,138 ...tot de eerste president van de gloednieuwe Republiek Vietnam. 957 01:06:31,271 --> 01:06:34,471 De verkiezing om het noorden en het zuiden te herenigen... 958 01:06:34,638 --> 01:06:38,205 ...waar in Genève sprake van was, zou nooit worden gehouden. 959 01:06:39,771 --> 01:06:44,238 Hij werd onze bondgenoot of liever onze meester... 960 01:06:44,438 --> 01:06:48,905 ...omdat het voorkomen dat de communisten het zuiden over zouden nemen... 961 01:06:49,005 --> 01:06:54,338 ...zo belangrijk was dat we het ons niet konden permitteren hem kwijt te raken. 962 01:06:55,238 --> 01:06:58,505 Dus Diem begon ons te commanderen. 963 01:06:58,671 --> 01:07:00,638 Het was een merkwaardige relatie. 964 01:07:00,938 --> 01:07:03,205 Je hebt een bondgenoot nodig waarvan je denkt... 965 01:07:03,338 --> 01:07:06,138 ...dat hij het speerpunt is van je buitenlandse beleid. 966 01:07:06,205 --> 01:07:07,838 Dat hadden ze gelijk door. 967 01:07:08,305 --> 01:07:10,738 En de staart kwispelt de hond. 968 01:07:14,705 --> 01:07:17,305 Uit het Verre Oosten komt een voorname bezoeker. 969 01:07:17,371 --> 01:07:20,071 President Ngo Dinh Diem van Vietnam krijgt de eer toebedeeld... 970 01:07:20,138 --> 01:07:22,971 ...van een zo zeldzame ontvangst door president Eisenhower op een vliegveld... 971 01:07:23,038 --> 01:07:25,471 ...als hij arriveert voor een vierdaags staatsbezoek. 972 01:07:25,671 --> 01:07:29,438 President Diem, een van Amerika's trouwste bondgenoten in Zuidoost-Azië... 973 01:07:29,605 --> 01:07:32,171 ...zal aandringen op meer hulp voor zijn land om tegenwicht te bieden... 974 01:07:32,238 --> 01:07:34,071 ...aan de toenemende communistische druk... 975 01:07:34,205 --> 01:07:37,071 ...een verzoek waar de president ongetwijfeld gehoor aan geeft. 976 01:07:39,638 --> 01:07:43,371 De meeste politici, zowel democraten als republikeinen... 977 01:07:43,505 --> 01:07:47,771 ...leken nu de veranderende opvattingen van senator John F. Kennedy te delen. 978 01:07:48,371 --> 01:07:51,105 Zuid-Vietnam is 'ons nageslacht,' zei hij. 979 01:07:51,305 --> 01:07:52,805 'We kunnen hen nu niet verlaten.' 980 01:07:53,205 --> 01:07:57,138 Als het viel, zou de Verenigde Staten 'verantwoordelijk worden gehouden... 981 01:07:57,371 --> 01:08:01,271 ...en ons aanzien in Azië zal een nieuw dieptepunt bereiken.' 982 01:08:03,138 --> 01:08:06,838 Er was nooit eerder een Zuid-Vietnamese natie geweest... 983 01:08:06,905 --> 01:08:10,538 ...maar Amerikanen, die een groot deel van hun land zelf opgebouwd hadden... 984 01:08:10,605 --> 01:08:14,238 ...met de New Deal en hadden bijgedragen aan de wederopbouw van West-Europa... 985 01:08:14,371 --> 01:08:15,638 ...met het Marshallplan... 986 01:08:15,771 --> 01:08:19,705 ...waren er niettemin van overtuigd dat ze deze ook op konden bouwen. 987 01:08:23,038 --> 01:08:26,505 Eisenhower stuurde talloze Amerikaanse burgers... 988 01:08:26,571 --> 01:08:30,305 ...naar Zuid-Vietnam, met talloze plannen voor economische ontwikkeling... 989 01:08:30,605 --> 01:08:34,038 ...bedoeld om daarmee, zo hoopte hij, de harten en zielen te winnen... 990 01:08:34,105 --> 01:08:35,738 ...van het Vietnamese volk. 991 01:08:38,738 --> 01:08:43,538 Maar die burgers zouden altijd in de minderheid zijn van militaire adviseurs... 992 01:08:43,605 --> 01:08:48,238 ...met de opdracht om Diems strijdkrachten te moderniseren en te trainen... 993 01:08:48,405 --> 01:08:54,238 ...nu het leger van de Republiek Vietnam genoemd, de ARVN. 994 01:08:55,405 --> 01:08:59,671 Sommige ARVN-officieren vonden Amerikaanse methoden ongeschikt... 995 01:08:59,738 --> 01:09:03,738 ...voor de guerrillaoorlog die ze tegen de communisten verwachtten te moeten voeren. 996 01:09:04,405 --> 01:09:08,738 De meeste Amerikaanse militaire adviseurs waren veteranen uit de Korea-oorlog... 997 01:09:09,371 --> 01:09:12,505 ...vastbesloten om de Zuid-Vietnamese troepen voor te bereiden... 998 01:09:12,638 --> 01:09:16,105 ...op een trage en conventionele invasie vanuit het noorden. 999 01:09:19,771 --> 01:09:21,671 Maar niemand in Noord-Vietnam... 1000 01:09:21,838 --> 01:09:24,738 ...hield zich met een conventionele invasie bezig. 1001 01:09:25,871 --> 01:09:29,338 Ho Chi Minh richtte zich op de wederopbouw van zijn land... 1002 01:09:29,638 --> 01:09:33,505 ...verwoest door meer dan tien jaar oorlog. 1003 01:09:36,105 --> 01:09:39,371 De communisten legden ingrijpende landhervormingen op... 1004 01:09:39,438 --> 01:09:41,638 ...gemodelleerd naar die in China... 1005 01:09:41,938 --> 01:09:45,771 ...met een meedogenloosheid die aan duizenden het leven kostten... 1006 01:09:46,471 --> 01:09:49,871 ...met inbegrip van niet alleen landheren die de zijde van de Fransen had gekozen... 1007 01:09:49,938 --> 01:09:54,205 ...maar ook dat van veel dorpelingen die met de Vietminh hadden gevochten. 1008 01:09:56,671 --> 01:10:00,438 Ho Chi Minh was nog steeds vastbesloten om Vietnam te herenigen. 1009 01:10:00,505 --> 01:10:04,605 Maar hij zat ermee dat als hij directe militaire actie tegen het zuiden nam... 1010 01:10:04,805 --> 01:10:08,905 ...de Verenigde Staten dieper in de strijd zouden worden getrokken. 1011 01:10:09,205 --> 01:10:12,505 Hij maande zijn kameraden in het zuiden om hun overtuiging uit te dragen... 1012 01:10:12,571 --> 01:10:16,271 ...door middel van politieke agitatie en geweld daarbij te vermijden. 1013 01:10:19,371 --> 01:10:20,871 Maar dat was een holle frase... 1014 01:10:21,005 --> 01:10:23,738 ...voor de strijdende zuidelijke revolutionairen... 1015 01:10:23,871 --> 01:10:25,305 ...die worstelden om te overleven... 1016 01:10:25,371 --> 01:10:28,538 ...onder het steeds wredere regime van Diem. 1017 01:10:31,471 --> 01:10:34,571 In een campagne die hij 'Weiger de communisten' noemde. 1018 01:10:35,105 --> 01:10:39,838 Diem had tienduizenden burgers zonder proces gevangen genomen... 1019 01:10:40,071 --> 01:10:43,638 ...en gaf opdracht tot de executies van nog eens honderden. 1020 01:10:45,338 --> 01:10:48,971 Nu namen de communisten het heft in eigen hand... 1021 01:10:49,038 --> 01:10:52,705 ...en begonnen Zuid-Vietnamese functionarissen aan te vallen. 1022 01:10:54,371 --> 01:10:55,838 We hadden toen geen vuurwapens... 1023 01:10:56,105 --> 01:10:59,105 ...dus we gebruikten machetes om de tirannen te doden. 1024 01:11:00,771 --> 01:11:02,205 Tijdens de opstand... 1025 01:11:02,271 --> 01:11:04,505 ...vermoordden we een veiligheidsofficier die Soc heette. 1026 01:11:06,005 --> 01:11:10,105 Met z'n twaalven gingen we naar hem toe met machetes. 1027 01:11:12,005 --> 01:11:14,071 Hij rende naar buiten en viel in het rijstveld. 1028 01:11:14,838 --> 01:11:16,071 We hebben hem afgeslacht. 1029 01:11:17,505 --> 01:11:20,105 Toen zeiden we tegen de mensen... 1030 01:11:20,338 --> 01:11:22,805 ...dat degenen die naar Socs begrafenis gingen... 1031 01:11:23,205 --> 01:11:25,071 ...vermoord zouden worden. 1032 01:11:26,471 --> 01:11:29,038 Niemand durfde te gaan. 1033 01:11:33,171 --> 01:11:36,405 Terwijl het geweld in Zuid-Vietnam toeneemt... 1034 01:11:36,605 --> 01:11:39,171 ...staan er nieuwe leiders op in Hanoi. 1035 01:11:39,871 --> 01:11:44,371 Ho Chi Minh zou overal ter wereld het gezicht van de revolutie blijven... 1036 01:11:44,671 --> 01:11:46,738 ...maar hij begon zijn macht nu te delen... 1037 01:11:46,871 --> 01:11:49,971 ...met mannen die weinig zagen in zijn behoedzaamheid... 1038 01:11:51,038 --> 01:11:54,571 ...mannen over wie de Amerikanen bijna niets wisten. 1039 01:11:56,738 --> 01:11:59,705 Het belangrijkste bleek een timmermanszoon te zijn... 1040 01:11:59,771 --> 01:12:03,738 ...uit de provincie Quang Tri in het zuiden, Le Duan genaamd. 1041 01:12:05,738 --> 01:12:09,405 Hij was medeoprichter van de Indochinese Communistische Partij... 1042 01:12:09,471 --> 01:12:12,738 ...overleefde bijna tien jaar in een Franse gevangenis... 1043 01:12:12,805 --> 01:12:15,871 ...en bleek een schrander partijlid... 1044 01:12:15,938 --> 01:12:19,838 ...die opklom tot eerste secretaris van de partij. 1045 01:12:21,505 --> 01:12:25,538 Ik ontmoette Le Duan voor het eerst in 1951. 1046 01:12:26,338 --> 01:12:29,505 Ik was een jong kaderlid. 1047 01:12:30,338 --> 01:12:34,571 Ik zag in dat hij heel anders was dan de andere leiders. 1048 01:12:36,238 --> 01:12:40,938 Hij begreep wat het volk in het zuiden wilde. 1049 01:12:42,138 --> 01:12:48,938 Le Duan bracht hun wensen over aan het noorden. 1050 01:12:53,438 --> 01:12:54,305 HET POLITBURO HANOI 1051 01:12:54,371 --> 01:12:58,338 Tegen 1959, kregen Le Duan en zijn hardliner-bondgenoten... 1052 01:12:58,571 --> 01:13:02,471 ...steeds meer invloed binnen het Noord-Vietnamese Politburo... 1053 01:13:02,705 --> 01:13:05,338 ...en begonnen het beleid te wijzigen. 1054 01:13:06,405 --> 01:13:09,205 Ze betoogden dat Hanoi alles zou moeten doen... 1055 01:13:09,271 --> 01:13:12,405 ...dat binnen hun macht lag om de Zuidelijke revolutionairen te helpen... 1056 01:13:12,471 --> 01:13:14,771 ...Diem met geweld te verdrijven. 1057 01:13:16,871 --> 01:13:21,171 De Noord-Vietnamezen namen een agressievere houding aan. 1058 01:13:21,838 --> 01:13:26,405 Ze accepteerden niet dat het land verdeeld was. 1059 01:13:27,371 --> 01:13:31,471 En ze wilden proberen het land weer te verenigen... 1060 01:13:31,571 --> 01:13:32,671 BUI DIEM ZUID-VIETNAMESE DIPLOMAAT 1061 01:13:32,771 --> 01:13:34,105 ...tegen elke prijs. 1062 01:13:36,371 --> 01:13:39,938 Groepen van 40 tot 50 gewapende Vietminh... 1063 01:13:40,105 --> 01:13:43,471 ...begonnen Zuid-Vietnam binnen te glippen... 1064 01:13:43,638 --> 01:13:47,338 ...via junglepaden die door de Laotiaanse bergen uitgehakt waren... 1065 01:13:47,505 --> 01:13:52,038 ...die de Amerikanen al snel het Ho Chi Minh-pad zouden noemen. 1066 01:13:57,405 --> 01:14:01,105 Het geweld tegen het Diem-regime nam gestaag toe. 1067 01:14:11,005 --> 01:14:15,838 Op de avond van 8 juli 1959, in Bien Hoa... 1068 01:14:15,938 --> 01:14:18,071 ...dertig kilometer ten oosten van Saigon... 1069 01:14:18,538 --> 01:14:22,271 ...zaten zes Amerikaanse militaire adviseurs een film te kijken... 1070 01:14:22,338 --> 01:14:23,871 ...in hun kantine. 1071 01:14:25,205 --> 01:14:27,671 Vietminh guerrilla's, die stilletjes sluipend... 1072 01:14:27,738 --> 01:14:29,005 ...de basis opkwamen... 1073 01:14:29,071 --> 01:14:31,138 ...openden het vuur door de ramen. 1074 01:14:36,738 --> 01:14:39,671 Majoor Dale Buis uit Pender, Nebraska... 1075 01:14:39,738 --> 01:14:42,238 ...en oppersergeant Chester Ovnand... 1076 01:14:42,305 --> 01:14:44,471 ...uit Copperas Cove, Texas, werden gedood. 1077 01:14:44,538 --> 01:14:45,671 TWEE AMERIKAANSE MILITAIREN GEDOOD IN VIETNAM 1078 01:14:47,738 --> 01:14:49,938 Zij waren de eerste Amerikaanse soldaten... 1079 01:14:50,005 --> 01:14:54,205 ...die stierven door vijandelijk vuur in de Vietnam-oorlog. 1080 01:14:55,738 --> 01:14:58,371 We moeten opnieuw bewijzen... 1081 01:14:58,438 --> 01:15:03,438 ...aan een toekijkende wereld, terwijl we in een zeer precaire fase zitten... 1082 01:15:04,005 --> 01:15:09,605 ...of deze natie, met zijn vrijheid hoog in het vaandel... 1083 01:15:10,105 --> 01:15:14,171 ...zijn vele mogelijkheden, zijn reeks alternatieven... 1084 01:15:14,771 --> 01:15:17,105 ...kan concurreren met de eenzijdige doelstellingen... 1085 01:15:17,171 --> 01:15:18,871 ...van het communistische systeem. 1086 01:15:19,905 --> 01:15:22,338 Op 8 november 1960... 1087 01:15:22,438 --> 01:15:24,571 ...werd John Fitzgerald Kennedy gekozen... 1088 01:15:24,671 --> 01:15:26,438 ...tot president van de Verenigde Staten. 1089 01:15:27,405 --> 01:15:30,238 Zijn vicepresident was senator Lyndon Johnson. 1090 01:15:31,805 --> 01:15:35,105 Ze hadden vicepresident Richard Nixon ternauwernood verslagen... 1091 01:15:35,171 --> 01:15:38,571 ...die samen met Senator Henry Cabot Lodge verkiesbaar was. 1092 01:15:40,105 --> 01:15:43,071 Tijdens de campagne hadden zowel Kennedy als Nixon... 1093 01:15:43,138 --> 01:15:47,005 ...beloofd tegen het internationale communisme te blijven strijden... 1094 01:15:47,505 --> 01:15:50,138 ...overal waar dat een bedreiging leek. 1095 01:15:51,205 --> 01:15:54,371 Maar slechts weinig Amerikanen wisten van of maakten zich druk om... 1096 01:15:54,438 --> 01:15:56,771 ...wat er in Vietnam gaande was. 1097 01:15:58,738 --> 01:16:00,771 Zes weken na Kennedy's verkiezing... 1098 01:16:00,905 --> 01:16:03,771 ...in een afgelegen jungle dorpje, genaamd Tan Lap... 1099 01:16:03,838 --> 01:16:05,738 ...nabij de Cambodjaanse grens... 1100 01:16:06,105 --> 01:16:09,105 ...ontmoetten afgevaardigden van revolutionaire groepen uit het zuiden... 1101 01:16:09,171 --> 01:16:13,305 ...elkaar om een nieuwe organisatie te vormen die de Vietminh moest vervangen... 1102 01:16:13,705 --> 01:16:16,771 ...toegewijd aan het afzetten van Ngo Dinh Diem... 1103 01:16:16,838 --> 01:16:19,471 ...en het verdrijven van de buitenlanders die hem steunden. 1104 01:16:21,371 --> 01:16:22,705 Achter de schermen... 1105 01:16:22,771 --> 01:16:26,205 ...trokken Le Duan en zijn communistische kameraden in Hanoi... 1106 01:16:26,271 --> 01:16:28,205 ...aan de touwtjes. 1107 01:16:30,538 --> 01:16:32,705 Men noemde de nieuwe organisatie... 1108 01:16:32,771 --> 01:16:36,705 ...het National Liberation Front, de NLF. 1109 01:16:38,671 --> 01:16:40,938 De gewapende tak van de NLF heette... 1110 01:16:41,005 --> 01:16:44,138 ...de People's Liberation Armed Forces... 1111 01:16:44,205 --> 01:16:47,605 ...maar hun vijanden in Saigon en Washington gaven de voorkeur... 1112 01:16:47,671 --> 01:16:49,838 ...aan een denigrerender term. 1113 01:16:50,605 --> 01:16:53,338 In hun ogen waren de revolutionairen... 1114 01:16:53,405 --> 01:16:56,838 ...Communistische Verraders van de Vietnamese Natie... 1115 01:16:56,905 --> 01:16:58,405 ...de Vietcong. 1116 01:17:11,505 --> 01:17:13,105 Onze leiders zeiden: 1117 01:17:13,238 --> 01:17:16,271 'We zijn bereid ons tot de laatste Vietnamees op te offeren.' 1118 01:17:17,438 --> 01:17:20,471 We waren opgetogen over dat soort leuzen. 1119 01:17:24,038 --> 01:17:26,471 De mensen konden nauwelijks bevatten... 1120 01:17:26,538 --> 01:17:27,771 HUY DUC NOORD-VIETNAM 1121 01:17:27,871 --> 01:17:32,405 ...dat achter die heroïsche leuzen... 1122 01:17:33,238 --> 01:17:35,038 ...hun eigen offer schuil ging. 1123 01:17:37,138 --> 01:17:40,405 De geschiedenis zal uitwijzen of de oorlog... 1124 01:17:40,505 --> 01:17:43,005 ...het offer waard was. 1125 01:17:48,705 --> 01:17:50,971 Laat elke natie beseffen... 1126 01:17:52,038 --> 01:17:55,238 ...of het ons nou goed of kwaad gezind is... 1127 01:17:56,338 --> 01:17:59,438 ...dat we elke prijs zullen betalen... 1128 01:18:00,405 --> 01:18:02,338 ...elke last zullen dragen... 1129 01:18:03,505 --> 01:18:07,771 ...elke ontbering zullen doorstaan, elke vriend zullen steunen... 1130 01:18:08,505 --> 01:18:12,871 ...ons zullen verzetten tegen elke vijand, om het voortbestaan en het succes... 1131 01:18:12,938 --> 01:18:14,371 ...van de vrijheid te verzekeren. 1132 01:18:26,405 --> 01:18:28,871 Wat mij betreft, ik dacht altijd dat moed bestond... 1133 01:18:28,938 --> 01:18:33,671 ...uit het bestormen van vijandige bunkers of opstaan onder vuur. 1134 01:18:34,571 --> 01:18:39,671 Maar gewoon lopen, dag in dag uit, van dorp tot dorp... 1135 01:18:39,738 --> 01:18:43,338 ...en door de rijstvelden en de bergen op... 1136 01:18:44,605 --> 01:18:48,205 ...en dan 's morgens opstaan en het land overzien... 1137 01:18:49,705 --> 01:18:50,571 TIM O'BRIEN LANDMACHT 1969 1138 01:18:50,638 --> 01:18:52,705 ...en denken: over een paar minuten loop ik daar... 1139 01:18:52,771 --> 01:18:55,838 ...en zal ik daar dan sneuvelen, of daar? 1140 01:18:55,905 --> 01:18:57,338 Zal ik er een been verliezen? 1141 01:18:58,905 --> 01:19:01,705 Alleen al het lopen voelde ongelooflijk dapper. 1142 01:19:02,938 --> 01:19:05,738 Ik keek soms naar mijn benen terwijl ik liep... 1143 01:19:05,805 --> 01:19:08,205 ...denkend: hoe kan ik dit? 1144 01:19:13,000 --> 01:19:18,000 Vertaling: Chris Freriks Sync: OliverKlozoff 97746