All language subtitles for Shoah

af Afrikaans
ak Akan
sq Albanian
am Amharic
ar Arabic
hy Armenian
az Azerbaijani
eu Basque
be Belarusian
bem Bemba
bn Bengali
bh Bihari
bs Bosnian
br Breton
bg Bulgarian
km Cambodian
ca Catalan
ceb Cebuano
chr Cherokee
ny Chichewa
zh-CN Chinese (Simplified)
zh-TW Chinese (Traditional)
co Corsican
hr Croatian
cs Czech
da Danish
nl Dutch
en English Download
eo Esperanto
et Estonian
ee Ewe
fo Faroese
tl Filipino
fi Finnish
fr French Download
fy Frisian
gaa Ga
gl Galician
ka Georgian
de German
el Greek
gn Guarani
gu Gujarati
ht Haitian Creole
ha Hausa
haw Hawaiian
iw Hebrew
hi Hindi
hmn Hmong
hu Hungarian
is Icelandic
ig Igbo
id Indonesian
ia Interlingua
ga Irish
it Italian
ja Japanese
jw Javanese
kn Kannada
kk Kazakh
rw Kinyarwanda
rn Kirundi
kg Kongo
ko Korean
kri Krio (Sierra Leone)
ku Kurdish
ckb Kurdish (Soranî)
ky Kyrgyz
lo Laothian
la Latin
lv Latvian
ln Lingala
lt Lithuanian
loz Lozi
lg Luganda
ach Luo
lb Luxembourgish
mk Macedonian
mg Malagasy
ms Malay
ml Malayalam
mt Maltese
mi Maori
mr Marathi
mfe Mauritian Creole
mo Moldavian
mn Mongolian
my Myanmar (Burmese)
sr-ME Montenegrin
ne Nepali
pcm Nigerian Pidgin
nso Northern Sotho
no Norwegian
nn Norwegian (Nynorsk)
oc Occitan
or Oriya
om Oromo
ps Pashto
fa Persian
pl Polish
pt-BR Portuguese (Brazil)
pt Portuguese (Portugal)
pa Punjabi
qu Quechua
ro Romanian Download
rm Romansh
nyn Runyakitara
ru Russian
sm Samoan
gd Scots Gaelic
sr Serbian
sh Serbo-Croatian
st Sesotho
tn Setswana
crs Seychellois Creole
sn Shona
sd Sindhi
si Sinhalese
sk Slovak
sl Slovenian
so Somali
es Spanish
es-419 Spanish (Latin American)
su Sundanese
sw Swahili
sv Swedish
tg Tajik
ta Tamil
tt Tatar
te Telugu
th Thai
ti Tigrinya
to Tonga
lua Tshiluba
tum Tumbuka
tr Turkish
tk Turkmen
tw Twi
ug Uighur
uk Ukrainian
ur Urdu
uz Uzbek
vi Vietnamese
cy Welsh
wo Wolof
xh Xhosa
yi Yiddish
yo Yoruba
zu Zulu
Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated: 1 00:00:11,143 --> 00:00:14,187 "Yok edilemez, ebedi bir ad olacak bu." ��aya, 56:5 2 00:00:14,563 --> 00:00:17,190 SHOAH �K�NC� B�L�M 3 00:00:25,824 --> 00:00:30,078 FRANZ SUCHOMEL SS ASTSUBAYI 4 00:00:34,791 --> 00:00:38,837 "D�nyada mert�e, ne�eyle... 5 00:00:39,212 --> 00:00:41,340 "...y�r�yoruz gelece�e. 6 00:00:41,715 --> 00:00:46,053 "B�l�kler uygun ad�m i�lerinin ba��na gidiyor. 7 00:00:47,596 --> 00:00:51,600 "Bizim i�in tek �ey var, o da Treblinka. 8 00:00:52,225 --> 00:00:55,604 "Bizim kaderimiz. 9 00:00:56,271 --> 00:01:00,317 "��te bu y�zden Treblinka ile bir olduk ya. 10 00:01:00,692 --> 00:01:04,613 "Hem de zaman kaybetmeden. 11 00:01:04,988 --> 00:01:08,909 "Komutan�m�z ne emrederse onu yapar�z. 12 00:01:09,409 --> 00:01:13,246 "Sonsuz itaatle g�revimize ba�l�y�z. 13 00:01:13,622 --> 00:01:17,668 "Hi� durmadan hizmet ederiz. 14 00:01:18,168 --> 00:01:22,839 "Ufac�k bir �ans�m�z olsa dahi. Sen �ok ya�a!" 15 00:01:26,677 --> 00:01:28,637 Bir kez daha, y�ksek sesle. 16 00:01:31,056 --> 00:01:34,059 G�l�yoruz ama �ok ac�kl�. 17 00:01:34,434 --> 00:01:35,602 G�lmedik ki. 18 00:01:35,978 --> 00:01:38,188 Bana hi� k�zmay�n. 19 00:01:38,563 --> 00:01:42,734 Bana tarihi sordunuz. Ben de size anlat�yorum. 20 00:01:43,193 --> 00:01:45,445 S�zlerini Franz yazm��t�. 21 00:01:46,113 --> 00:01:48,573 Melodisi de Buchenwald'a ait. 22 00:01:49,199 --> 00:01:52,995 Franz'�n emrindeki Buchenwald Kamp�na. 23 00:01:54,204 --> 00:01:56,957 Sabah�n erken saatinde yeni gelen Yahudiler... 24 00:01:57,332 --> 00:01:59,251 - Yeni Yahudi i��iler mi? - Evet. 25 00:02:00,043 --> 00:02:02,296 ��te bu gelenler bu mar�� ��renerek... 26 00:02:02,671 --> 00:02:06,133 ...o ak�am hep bir a��zdan s�ylemek zorundayd�lar. 27 00:02:06,925 --> 00:02:09,094 - Tekrar s�yler misiniz? - Olur. 28 00:02:09,303 --> 00:02:12,097 Buras� �ok �nemli. Fakat y�ksek sesle. 29 00:02:14,766 --> 00:02:19,313 "D�nyada mert�e, ne�eyle... 30 00:02:19,688 --> 00:02:24,276 "...y�r�yoruz gelece�e. 31 00:02:24,651 --> 00:02:28,697 "B�l�kler uygun ad�m i�lerinin ba��na gidiyor. 32 00:02:29,615 --> 00:02:33,827 "Bizim i�in tek �ey var, o da Treblinka. 33 00:02:34,202 --> 00:02:37,998 "Bizim kaderimiz. 34 00:02:38,373 --> 00:02:42,586 "��te bu y�zden Treblinka ile bir olduk ya. 35 00:02:42,961 --> 00:02:46,798 "Hem de zaman kaybetmeden. 36 00:02:47,174 --> 00:02:51,219 "Komutan�m�z ne emrederse onu yapar�z. 37 00:02:52,012 --> 00:02:56,016 "Sonsuz itaatle g�revimize ba�l�y�z. 38 00:02:56,475 --> 00:03:00,520 "Hi� durmadan hizmet ederiz. 39 00:03:01,063 --> 00:03:05,525 "Ufac�k bir �ans�m�z olsa dahi. Sen �ok ya�a!" 40 00:03:07,110 --> 00:03:08,612 Memnun oldunuz mu? 41 00:03:09,112 --> 00:03:12,199 G�n�m�zdeki hi�bir Yahudi bu mar�� bilmez. 42 00:04:32,613 --> 00:04:36,074 Nas�l oldu da Treblinka'da... 43 00:04:37,534 --> 00:04:39,494 ...hem de en yo�un g�nlerde... 44 00:04:42,164 --> 00:04:44,916 ...18,000 tane insan "i�lenebildi"? 45 00:04:45,959 --> 00:04:47,669 18,000 �ok b�y�k bir rakam. 46 00:04:48,045 --> 00:04:51,340 Ancak mahkeme raporlar�nda b�yle okumu�tum. 47 00:04:51,632 --> 00:04:52,633 Olabilir. 48 00:04:52,674 --> 00:04:55,844 18,000 ki�i "i�lenmi�". 49 00:04:57,220 --> 00:04:59,181 Yok edilmi�. 50 00:05:01,224 --> 00:05:06,688 Say�n Lanzmann, inan�n bana bu rakam �i�irilmi�. 51 00:05:07,064 --> 00:05:08,315 Ka�t� peki? 52 00:05:08,690 --> 00:05:11,234 12,000 ila 18,000 aras�. 53 00:05:14,112 --> 00:05:17,366 Onlar� toparlayabilmek i�in gecemizin yar�s�n� harc�yorduk. 54 00:05:17,491 --> 00:05:21,536 Trenler sabah saat 6'da gelmeye ba�lam��t�. 55 00:05:23,580 --> 00:05:26,792 - Hep sabah 6'da m� gelirdi? - Hep demeyelim. �o�u zaman. 56 00:05:27,167 --> 00:05:30,462 - Peki. - D�zensiz geliyorlard�. 57 00:05:30,629 --> 00:05:31,588 Peki. 58 00:05:31,713 --> 00:05:36,802 Bazen sabah 6'da, bazen ��len gelirdi. 59 00:05:37,177 --> 00:05:40,889 Ak�am�n ge� saatlerinde bir posta daha geldi�i olurdu. 60 00:05:41,098 --> 00:05:45,602 G�zel, g�zel. Bir tren geldi diyelim. 61 00:05:46,436 --> 00:05:50,023 Sizden istedi�im �ey, b�t�n i�lemleri... 62 00:05:50,691 --> 00:05:52,901 ...detaylar�yla anlatman�z olacak. 63 00:05:53,402 --> 00:05:55,570 Bu en yo�un g�nlerde. 64 00:05:57,322 --> 00:06:03,161 Trenler, Malkinia istasyonundan ge�erek... 65 00:06:03,537 --> 00:06:05,706 ...Treblinka istasyonuna geliyordu. 66 00:06:18,176 --> 00:06:21,346 Malkinia ile Treblinka aras� ka� kilometre? 67 00:06:22,973 --> 00:06:25,058 10 km. diyebiliriz. 68 00:06:52,336 --> 00:06:54,546 Treblinka bir k�yd�. 69 00:06:58,800 --> 00:07:00,636 Ufak bir k�y. 70 00:07:02,721 --> 00:07:05,265 Yahudilerin getirilip g�t�r�lmesi nedeniyle... 71 00:07:06,099 --> 00:07:09,311 ...istasyon sayesinde �nem kazanm��t�. 72 00:07:16,318 --> 00:07:21,490 Trenler 30 ile 40 aras� vagon �ekiyordu. 73 00:07:27,162 --> 00:07:32,918 10 veya 12'li �ekilde ayr�larak... 74 00:07:33,293 --> 00:07:37,506 ...Treblinka Kamp�na y�nlendirilirler... 75 00:07:38,715 --> 00:07:43,303 ...ve rampay� ��kmalar� sa�lan�rd�. 76 00:07:45,138 --> 00:07:49,518 ��i insan dolu di�er vagonlarsa... 77 00:07:51,019 --> 00:07:53,146 ...Treblinka istasyonunda bekletilirdi. 78 00:07:57,818 --> 00:08:02,114 Pencereleri dikenli tellerle �r�lerek... 79 00:08:03,323 --> 00:08:05,784 ...kimsenin ka�amamas� sa�lan�yordu. 80 00:08:06,451 --> 00:08:10,372 Tepelerde de "taz�lar" dururdu... 81 00:08:11,248 --> 00:08:13,542 ...Ukraynal�lar, Letonyal�lar gibi. 82 00:08:14,835 --> 00:08:17,421 En pisi de Letonyal�lard�. 83 00:08:23,635 --> 00:08:27,472 Rampada her vagonun yan�nda... 84 00:08:27,848 --> 00:08:33,437 ...mavi bereli iki Yahudi durarak... 85 00:08:34,521 --> 00:08:36,940 ...i�leri h�zland�rmaya �al���rd�. 86 00:08:38,609 --> 00:08:43,196 "�abuk olun! Acele edin!" �eklinde ba��r�rlard�. 87 00:08:45,032 --> 00:08:50,621 Bu �ekildeki Ukraynal�lar ve Almanlar da vard�. 88 00:09:03,216 --> 00:09:04,676 Ka� Alman vard�? 89 00:09:05,052 --> 00:09:06,595 �� veya be�. 90 00:09:06,762 --> 00:09:09,890 - O kadar m�? - O kadar. Daha fazla de�ildi. 91 00:09:10,265 --> 00:09:12,100 Peki ka� Ukraynal� vard�? 92 00:09:12,476 --> 00:09:14,436 - On. - On mu? 93 00:09:15,312 --> 00:09:19,483 - On Ukraynal�, be� Alman. - Evet, evet. 94 00:09:20,233 --> 00:09:24,738 �yleyse toplamda mavi bereli yakla��k 20 ki�i oluyordu. 95 00:09:25,113 --> 00:09:29,076 Evet, mavi bereliler burada ve burada dururlard�. 96 00:09:29,284 --> 00:09:32,120 �nsanlar� d�zenli bir �ekilde i�eri al�rlard�. 97 00:09:33,747 --> 00:09:36,667 - K�rm�z� bereliler de burada dururdu. - Peki. 98 00:09:37,376 --> 00:09:39,294 Evet, k�rm�z� bereliler burada dururdu. 99 00:09:39,461 --> 00:09:43,840 Peki k�rm�z� berelilerin g�revi tam olarak neydi? 100 00:09:45,092 --> 00:09:49,304 K�rm�z� bereliler elbiselerle ilgilenirdi. 101 00:09:50,097 --> 00:09:52,933 Erkeklerin... 102 00:09:54,309 --> 00:09:56,687 ...ve kad�nlar�n elbiseleri... 103 00:09:58,772 --> 00:10:04,319 ...tam olarak burada ��kar�l�rd�. 104 00:10:06,655 --> 00:10:09,908 Rampay� ��k�p soyunma b�l�m�ne gitmek... 105 00:10:10,284 --> 00:10:14,204 ...insanlar�n ka� dakikas�n� al�yordu? 106 00:10:19,668 --> 00:10:21,461 Kad�nlar i�in... 107 00:10:21,837 --> 00:10:26,133 ...bu s�re� bir saati al�yordu. 108 00:10:26,591 --> 00:10:28,927 Bir, bir bu�uk saat diyelim. 109 00:10:29,803 --> 00:10:33,724 - T�m vagonlar i�inse iki saat. - Evet. 110 00:10:34,016 --> 00:10:36,101 �ki saat i�inde... 111 00:10:37,185 --> 00:10:40,564 ...her �ey bitmi� olurdu. 112 00:10:41,857 --> 00:10:46,069 - Var��la... - �l�m aras�. 113 00:10:46,153 --> 00:10:48,989 �l�m aras�. Hepsi iki saat mi s�rerdi? 114 00:10:49,114 --> 00:10:52,409 �ki, iki bu�uk, �� saat. 115 00:10:52,409 --> 00:10:55,329 - T�m trenin mi? - T�m trenin. 116 00:10:57,289 --> 00:11:00,876 Peki bir katar�n, mesela 10 tane vagonun s�resi neydi? 117 00:11:02,044 --> 00:11:04,004 Hesaplanabilecek bir �ey de�il... 118 00:11:04,087 --> 00:11:06,465 ...��nk� vagonlar s�rekli birbiri ard�na gelirdi. 119 00:11:06,840 --> 00:11:12,471 S�rekli bir insan sirk�l�syonu vard�. Bilmem anlatabiliyor muyum. 120 00:11:13,847 --> 00:11:17,434 Genelde erkekler �urada veya �urada bekletilir... 121 00:11:17,809 --> 00:11:22,064 ...ard�ndan �u "hortuma" y�nlendirilirdi. 122 00:11:22,648 --> 00:11:26,026 En son kad�nlar yollan�rd�. 123 00:11:27,986 --> 00:11:29,446 Sonu�ta... 124 00:11:29,821 --> 00:11:34,493 ...�uraya g�t�r�l�p bekletilirlerdi. 125 00:11:37,704 --> 00:11:40,332 Be�er be�er al�n�rlard�. 126 00:11:40,707 --> 00:11:44,711 50 ki�i. 60 �ocuklu kad�n. 127 00:11:46,672 --> 00:11:50,676 ��eride yer a��l�ncaya kadar �urada bekletilirlerdi. 128 00:11:50,759 --> 00:11:52,844 - ��plak m�? - ��plak. 129 00:11:53,095 --> 00:11:55,597 Hem yaz�n hem de k���n. 130 00:11:57,182 --> 00:12:00,978 K���n Treblinka'da �ok ayaz olur. 131 00:12:01,019 --> 00:12:06,316 K���n, aral�k ay�yd�, hatta Noel sonras� da devam etti. 132 00:12:06,900 --> 00:12:09,611 Ama Noel �ncesi de hava �ok so�uktu. 133 00:12:10,445 --> 00:12:15,158 �yle so�uktu ki, hava s�cakl��� -10 ila -20 derece civar�ndayd�. 134 00:12:16,326 --> 00:12:22,416 �lk ba�ta bizlerin de �ok ���d���n� hat�rl�yorum. 135 00:12:23,000 --> 00:12:25,711 Uygun �niformalar�m�z yoktu. 136 00:12:26,962 --> 00:12:28,964 Yani biz bile ���yorduk. 137 00:12:29,715 --> 00:12:34,720 - Ama o insanlar i�in daha da... - O zavall�lar daha �ok ���rd�. 138 00:12:34,803 --> 00:12:39,266 - Hortumun i�i. - Hortumun i�i �ok ama �ok so�uktu. 139 00:12:39,266 --> 00:12:41,435 - �ok so�uktu. - Hem de �ok. 140 00:12:52,237 --> 00:12:53,739 Acaba... 141 00:12:56,450 --> 00:13:02,122 ...bu hortum dedi�iniz �eyi biraz tasvir edebilir misiniz? 142 00:13:02,706 --> 00:13:08,629 Boyutlar� neydi? �nsanlar nas�l muamele g�r�rd�? 143 00:13:09,087 --> 00:13:13,300 Hortum yakla��k d�rt metre enindeydi. 144 00:13:13,592 --> 00:13:15,844 - Yani bu oda... - Evet bu oda gibi. 145 00:13:16,345 --> 00:13:18,555 - Bu oda geni�li�indeydi. - Bu oda geni�li�inde. 146 00:13:18,889 --> 00:13:24,311 D�rt taraf�, �u veya bu y�kseklikteki �itlerle �evriliydi. 147 00:13:25,312 --> 00:13:28,857 - Duvarla m�? - Hay�r, dikenli telle. 148 00:13:29,441 --> 00:13:33,153 Dikenli tellerin aras� da... 149 00:13:35,447 --> 00:13:38,450 ...�am a�ac� dallar�yla sar�lm��t�. 150 00:13:39,326 --> 00:13:42,079 Anlatabiliyor muyum? �am dallar�yla. 151 00:13:42,120 --> 00:13:44,081 Buna kamuflaj deniyordu. 152 00:13:44,456 --> 00:13:47,834 20 tane Yahudi'den olu�an bir Kamuflaj Timi vard�. 153 00:13:48,210 --> 00:13:51,672 Her g�n oraya �am a�ac� dallar� ta��rlard�. 154 00:13:52,047 --> 00:13:54,675 - Ormandan m�? - Evet, ormandan. 155 00:13:55,884 --> 00:13:58,053 Yani her yer �r�l�yd�. 156 00:13:58,428 --> 00:14:02,891 Bu sayede insanlar�n i�eriyi g�rmeleri engelleniyordu. 157 00:14:04,226 --> 00:14:05,644 Hi�bir �ey g�remezlerdi. 158 00:14:05,852 --> 00:14:08,480 Aras�ndan bir �ey g�r�nmezdi. 159 00:14:08,814 --> 00:14:11,400 - �mk�ns�z m� diyorsunuz? - Evet, imk�ns�zd�. 160 00:14:11,441 --> 00:14:15,737 Buras�, buras� ve buras� da ayn� �ekildeydi. 161 00:14:16,029 --> 00:14:17,447 Buras� da. 162 00:14:17,990 --> 00:14:19,283 Ve buras� da. 163 00:14:21,785 --> 00:14:23,829 Bir �ey g�rmek imk�ns�zd�. 164 00:14:27,082 --> 00:14:30,877 ~KAMPIN BUG�NK� HAL�~ 165 00:14:48,228 --> 00:14:54,484 Treblinka'da bu kadar �ok ki�i imha edildi... 166 00:14:55,444 --> 00:14:58,196 ...ancak o kadar da b�y�k bir yer de�ildi, de�il mi? 167 00:15:00,282 --> 00:15:02,326 B�y�k bir yer de�ildi. 168 00:15:02,743 --> 00:15:06,580 En geni� kenar� 500 metre civar�yd�. 169 00:15:09,958 --> 00:15:14,254 Dikd�rtgen de�ildi, daha �ok baklava dilimi �eklindeydi. 170 00:15:16,673 --> 00:15:20,260 �u b�lgede zemin d�zd�, 171 00:15:22,262 --> 00:15:26,141 ...�uradan itibaren e�im ba�l�yordu. 172 00:15:31,355 --> 00:15:37,277 Yoku�un sonundaysa gaz odas� bulunuyordu. 173 00:15:41,531 --> 00:15:43,492 Yani yoku� ��kman gerekiyordu. 174 00:15:44,993 --> 00:15:48,372 Bu hortumun di�er ad� da Cennete Giden Yol'mu�, do�ru mu? 175 00:15:49,039 --> 00:15:52,960 Yahudiler buraya �sa'y� G��e Y�kselten Yol... 176 00:15:56,046 --> 00:15:58,090 ...veya Son Yol derlerdi. 177 00:16:01,885 --> 00:16:04,513 Ben sadece bu iki ismi duydum. 178 00:16:05,138 --> 00:16:07,266 �unu ��renmek istiyorum. 179 00:16:07,641 --> 00:16:11,687 �nsanlar hortuma girdikten sonra neler ya�an�yordu? 180 00:16:13,355 --> 00:16:16,608 - ��r�l��plak m�yd�lar? - Evet, ��r�l��plak. Burada... 181 00:16:18,944 --> 00:16:22,656 ...iki tane Ukraynal� n�bet�i dururdu. 182 00:16:23,115 --> 00:16:26,743 - Evet. - �zellikle de erkekler i�in dururlard�. 183 00:16:28,620 --> 00:16:31,081 Erkekler i�eri girmek istemezlerse... 184 00:16:32,958 --> 00:16:34,876 ...dayak at�l�yordu. 185 00:16:36,128 --> 00:16:40,674 K�rba�lan�yorlard�. Burada da. Hatta burada da. 186 00:16:40,882 --> 00:16:41,883 Evet. 187 00:16:42,175 --> 00:16:45,470 Erkekler hayvan gibi g�d�l�yordu. Kad�nlara b�yle davran�lm�yordu. 188 00:16:45,762 --> 00:16:49,141 - Kad�nlar dayak yemiyor muydu? - Hay�r, onlara dayak at�lm�yordu. 189 00:16:49,516 --> 00:16:51,935 Peki bu insaniyet neden? 190 00:16:52,311 --> 00:16:54,354 Ben g�zlerimle g�rmedim. 191 00:16:55,147 --> 00:16:59,484 Bizzat g�rmedim, ama belki onlara da dayak at�l�yordu. 192 00:16:59,526 --> 00:17:01,153 Neden at�lmas�n ki? 193 00:17:02,529 --> 00:17:05,824 Neden at�lmas�n? Sonu�ta onlar da �lecekler. 194 00:17:06,742 --> 00:17:08,410 Neden at�lmas�n? 195 00:17:12,247 --> 00:17:17,252 Gaz odas� giri�lerinde kesin dayak yiyorlard�r. 196 00:17:38,190 --> 00:17:43,403 Berber ABRAHAM BOMBA ~�SRA�L~ 197 00:18:14,643 --> 00:18:17,771 Abraham, bize ya�ananlar� anlat�r m�s�n? 198 00:18:19,189 --> 00:18:20,816 Neye g�re se�ilmi�tiniz? 199 00:18:25,612 --> 00:18:27,447 Almanlar'dan... 200 00:18:29,283 --> 00:18:32,160 ...bir emir geldi. 201 00:18:34,913 --> 00:18:38,417 B�t�n berberleri topluyorlard�. 202 00:18:39,376 --> 00:18:43,630 Bu berberleri belirli bir i�te kullanacaklarm��. 203 00:18:43,797 --> 00:18:47,801 O esnada bizleri hangi i�te kullanacaklar�n� bilmiyorduk. 204 00:18:49,303 --> 00:18:53,640 M�mk�n oldu�unca �ok berberi bir araya toplam��lard�. 205 00:18:55,559 --> 00:18:59,104 Bu olay, Treblinka'ya var���ndan ka� g�n sonra oldu? 206 00:18:59,354 --> 00:19:04,192 Treblinka'ya var���mdan d�rt hafta sonra diyebilirim. 207 00:19:06,653 --> 00:19:09,156 Ne zamand�? Yani sabah m�yd�? 208 00:19:11,158 --> 00:19:15,412 Sabaht�. Saat 10 civar�yd�. 209 00:19:16,496 --> 00:19:22,127 Treblinka'ya bir katar gelmi�ti... 210 00:19:22,753 --> 00:19:26,340 ...kad�nlar gaz odalar�na g�t�r�l�yordu. 211 00:19:29,426 --> 00:19:33,138 Oradakiler... 212 00:19:33,764 --> 00:19:37,809 ...orada �al��an insanlara... 213 00:19:38,185 --> 00:19:42,189 ...kimin mesle�inin berberlik oldu�unu soruyorlard�. 214 00:19:44,524 --> 00:19:48,904 Ben uzun y�llard�r berberlik yap�yordum. 215 00:19:51,365 --> 00:19:57,621 �estohova gibi yerlerden gelenlerin baz�lar� beni tan�yorlard�. 216 00:20:00,666 --> 00:20:02,960 Do�al olarak beni se�tiler... 217 00:20:03,210 --> 00:20:08,256 ...ben de tan�d���m birka� berberi se�tim. 218 00:20:10,342 --> 00:20:13,220 - B�ylelikle toplanm�� olduk. - Hepsinin mesle�i berberlik miydi? 219 00:20:13,595 --> 00:20:17,557 Evet, mesle�i berberlik olanlar. B�ylece toplan�p... 220 00:20:17,891 --> 00:20:22,980 ...Almanlar'dan gelecek olan emirleri... 221 00:20:24,982 --> 00:20:27,567 ...beklemeye koyulduk. 222 00:20:28,235 --> 00:20:32,030 Bizi gaz odas�na g�t�rd�ler. 223 00:20:32,072 --> 00:20:34,741 Treblinka Kamp�n�n... 224 00:20:34,783 --> 00:20:38,704 ...ikinci b�l�m�ne. 225 00:20:40,998 --> 00:20:43,333 �lk b�l�mden uzakta m�yd�? 226 00:20:43,500 --> 00:20:45,961 �ok uzak de�ildi ama... 227 00:20:47,004 --> 00:20:50,424 ...b�t�n giri�ler... 228 00:20:50,424 --> 00:20:53,760 ...dikenli tellerle �r�lm��t�. 229 00:20:54,261 --> 00:20:57,097 Giri�lerin etraf�nda a�a�lar vard�. 230 00:20:57,180 --> 00:21:00,767 B�ylece orada bir ge�it oldu�u... 231 00:21:01,101 --> 00:21:04,730 ...veya oran�n gaz odas�na ��kt��� d��ar�dan belli olmuyordu. 232 00:21:04,855 --> 00:21:07,983 Buras� Almanlar�n "hortum" dedi�i yer miydi? 233 00:21:10,944 --> 00:21:14,489 Hay�r, Almanlar buraya... 234 00:21:15,115 --> 00:21:20,454 ...Cennete Giden Yol gibi bir �ey diyorlard�. 235 00:21:21,455 --> 00:21:25,459 - Himmelweg? - Evet, yani Cennete Giden Yol. 236 00:21:27,878 --> 00:21:31,923 Olaylardan az �ok haberdard�k, ��nk� gaz odas�nda... 237 00:21:32,007 --> 00:21:35,260 ...�al��mak �zere gitmeden �nce orada bir m�ddet �al��m��t�k. 238 00:21:36,887 --> 00:21:40,849 Oraya girenler, kar��lar�nda... 239 00:21:42,100 --> 00:21:44,686 ...kad�nlar�n oturabilece�i banklar� g�r�rlerdi. 240 00:21:46,146 --> 00:21:48,815 Ancak bunun... 241 00:21:49,149 --> 00:21:52,235 ...son yolculuklar� oldu�undan, 242 00:21:52,235 --> 00:21:55,781 ...veya son kez... 243 00:21:56,239 --> 00:21:59,660 ...nefes alacaklar�ndan... 244 00:21:59,952 --> 00:22:03,872 ...veya olan biteni son anda ��reneceklerinden bihaberlerdi. 245 00:22:04,748 --> 00:22:08,085 Peki berberlerin gaz odalar�nda sa� kesmeleri... 246 00:22:08,794 --> 00:22:12,297 ...ne kadar s�rd�? Bu uygulaman�n s�rekli olmad���n� biliyoruz. 247 00:22:13,256 --> 00:22:18,512 Gaz odas�n�n i�erisinde yakla��k bir hafta veya on g�n �al��t�k. 248 00:22:19,763 --> 00:22:23,600 Ondan sonra sa� kesimlerinin... 249 00:22:24,184 --> 00:22:29,273 ...soyunma barakas�nda yap�lmas�na karar verdiler. 250 00:22:30,440 --> 00:22:34,111 - Gaz odas� nas�l bir yerdi? - �yle b�y�k bir oda de�ildi. 251 00:22:34,194 --> 00:22:38,365 Odan�n b�y�kl���, �� metreye... 252 00:22:40,701 --> 00:22:42,536 ...�� metreydi diyebilirim. 253 00:22:43,203 --> 00:22:44,830 Ancak o odaya... 254 00:22:46,873 --> 00:22:49,376 ...�ok say�da kad�n t�k�yorlard�. 255 00:22:50,460 --> 00:22:53,463 Neredeyse �st �ste istifliyorlard�. 256 00:22:54,881 --> 00:22:57,050 Daha �nce s�yledi�im gibi... 257 00:22:57,134 --> 00:23:00,887 ...bizi ilk �a��rd�klar�nda, ne yapaca��m�z� bilmiyorduk. 258 00:23:01,388 --> 00:23:04,683 Kapo memurlar�ndan biri gelerek ��yle s�yledi. 259 00:23:05,726 --> 00:23:08,020 "Berberler, sizin g�reviniz... 260 00:23:08,395 --> 00:23:12,190 "...buraya getirilen t�m kad�nlar�n... 261 00:23:13,066 --> 00:23:16,987 "...sa�lar�n� kesmek... 262 00:23:17,904 --> 00:23:21,074 "...ard�ndan du�a sokmak olacak. 263 00:23:21,158 --> 00:23:24,578 "Daha sonra buradan ba�ka bir yere g�t�r�lecekler." 264 00:23:25,579 --> 00:23:30,042 Ancak bizler o odadan bir ��k�� yolu olmad���n� biliyorduk. 265 00:23:30,667 --> 00:23:33,962 ��nk� bu oda, canl� gelenlerin... 266 00:23:34,504 --> 00:23:38,967 ...�l� olarak ��kt��� son noktayd�. 267 00:23:41,845 --> 00:23:44,181 A��k bir �ekilde anlatabilir misin? 268 00:23:44,932 --> 00:23:48,852 A��k�as� katar gelene kadar bekliyorduk. 269 00:23:49,269 --> 00:23:53,190 Orada katar gelene kadar bekliyorduk. 270 00:23:53,607 --> 00:23:55,651 Katarlar... 271 00:23:57,778 --> 00:24:01,114 ...kad�nlar ve �ocuklarla geliyor... 272 00:24:03,867 --> 00:24:07,621 ...ve bu odaya t�k�l�yorlard�. 273 00:24:08,705 --> 00:24:12,084 Biz berberler sa� kesimine ba�l�yorduk. 274 00:24:12,209 --> 00:24:16,004 Baz�lar�, hatta diyebilirim ki hepsi... 275 00:24:16,213 --> 00:24:19,466 ...ba�lar�na gelecekleri �oktan biliyorlard�. 276 00:24:20,884 --> 00:24:23,679 Biz elimizden gelenin en iyisini yap�yorduk... 277 00:24:25,389 --> 00:24:27,516 Bir insan olarak elimizden gelenin en iyisini yap�yorduk. 278 00:24:29,726 --> 00:24:34,356 Affedersin, kad�nlar gaz odas�na getirildiklerinde... 279 00:24:34,982 --> 00:24:39,903 ...siz i�eride mi oluyordunuz, yoksa daha sonra m� geliyordunuz? 280 00:24:40,237 --> 00:24:43,198 Dedi�im gibi biz gaz odas�nda oluyorduk. 281 00:24:44,741 --> 00:24:49,079 ��nk� orada kat�r�n gelmesini bekliyorduk. 282 00:24:51,832 --> 00:24:56,920 - Yani i�eride oluyordunuz. - Evet, gaz odas�nda oluyorduk. 283 00:24:57,087 --> 00:24:59,673 Ve birden kad�nlar gelmeye ba�l�yordu. 284 00:25:01,008 --> 00:25:03,927 - Evet gelirlerdi... - Ne haldeydiler? 285 00:25:04,344 --> 00:25:09,683 Elbiseleri ��kar�lm��, anadan do�ma ��r�l��plak oluyorlard�. 286 00:25:09,766 --> 00:25:13,228 - Hepsi de ��r�l��plak m�yd�? - ��r�l��plak. 287 00:25:14,646 --> 00:25:17,482 B�t�n kad�n ve �ocuklar. 288 00:25:17,899 --> 00:25:20,652 - �ocuklar da m�? - �ocuklar da. 289 00:25:20,944 --> 00:25:24,906 ��nk� soyunma barakalar�ndan geliyorlard�. 290 00:25:25,532 --> 00:25:30,662 Gaz odas�na g�t�r�lmeden �nce soyundurulduklar� barakalar vard�. 291 00:25:31,580 --> 00:25:37,711 Bu gelen ��plak kad�nlar� ilk g�rd���nde neler hissettin? 292 00:25:38,003 --> 00:25:42,591 Bana tam olarak ne dedilerse... 293 00:25:43,258 --> 00:25:45,844 ...onu yapaca��m� hissettim. 294 00:25:46,136 --> 00:25:48,472 Sa�lar�n�... 295 00:25:48,597 --> 00:25:52,059 ...bir berberin elinden ��km�� gibi kesecektim. 296 00:25:52,059 --> 00:25:56,313 Kad�nlar�n sa�lar�n� g�zelce kesecektim. 297 00:25:56,980 --> 00:26:02,194 Ancak sa�lar�n� elimizden geldi�ince k�salt�yorduk. 298 00:26:02,319 --> 00:26:05,530 ��nk� kad�nlar�n sa�lar�n�... 299 00:26:06,865 --> 00:26:09,993 ...Almanya'ya yolluyorlard�. 300 00:26:10,077 --> 00:26:12,120 Yani onlar� t�ra� etmedin mi? 301 00:26:13,497 --> 00:26:15,707 Hay�r, t�ra� etmedik. 302 00:26:16,917 --> 00:26:21,713 Sa�lar�n�n g�zelce kesildi�ine inanmalar�n� sa�l�yorduk. 303 00:26:22,547 --> 00:26:24,341 Makasla m� kesiyordun? 304 00:26:24,549 --> 00:26:29,054 Evet, makas ve tarakla. Herhangi bir makine kullanmadan. 305 00:26:29,888 --> 00:26:33,934 T�pk� bir erke�in sa��n� t�ra� eder gibi diyebilirim. 306 00:26:35,644 --> 00:26:40,440 Erkeklerinki kadar k�sa kesmiyorduk. 307 00:26:40,607 --> 00:26:43,652 Tek yapt���m�z... 308 00:26:43,860 --> 00:26:46,738 ...sa�lar�n�n g�zelce kesildi�i izlenimini b�rakmakt�. 309 00:26:47,030 --> 00:26:48,615 Herhalde hi� ayna yoktu. 310 00:26:48,657 --> 00:26:54,579 Hay�r, ayna yoktu. Banklar vard�, sandalye de yoktu. 311 00:26:54,830 --> 00:26:58,417 Burada 16-17 tane berber �al���yordu. 312 00:26:59,167 --> 00:27:02,629 �ok say�da kad�n�n sa��n� kesiyorduk. 313 00:27:02,713 --> 00:27:07,259 Her kesim iki dakikadan az s�r�yordu. 314 00:27:07,509 --> 00:27:11,930 ��nk� sa�� kesilmeyi bekleyen �ok fazla say�da... 315 00:27:12,014 --> 00:27:14,474 ...kad�n vard�. 316 00:27:15,434 --> 00:27:18,520 �u anda nas�l kesti�ini g�sterebilir misin? 317 00:27:19,354 --> 00:27:23,525 Elimizden geldi�ince h�zl� kesiyorduk. 318 00:27:23,984 --> 00:27:29,323 Hepimiz mesle�i berberlik olan insanlard�k. 319 00:27:30,282 --> 00:27:35,537 ��yle yap�yorduk. Buralar� b�rak�yorduk. 320 00:27:37,664 --> 00:27:43,879 Bu �ekilde buralar� kesiyorduk. 321 00:27:44,296 --> 00:27:46,340 Bu �ekilde kesim sonlan�yordu. 322 00:27:47,674 --> 00:27:52,220 - H�zl� hareketlerle. - Do�al olarak h�zl� kesiyorduk� 323 00:27:52,387 --> 00:27:55,641 ...��nk� kaybedecek vaktimiz yoktu. 324 00:27:56,725 --> 00:28:00,354 ��nk� ayn� i�lemleri yapt�racak olan... 325 00:28:00,687 --> 00:28:04,316 ...di�er bir grup d��ar�da bekliyor oluyordu. 326 00:28:05,067 --> 00:28:08,195 - 16 tane berberdik dedin. - Evet. 327 00:28:10,155 --> 00:28:14,451 Bu gelen gruplar ortalama ka� tane kad�ndan olu�uyordu? 328 00:28:15,994 --> 00:28:19,289 Bir grupla yakla��k olarak... 329 00:28:19,331 --> 00:28:21,541 ...i�eriye... 330 00:28:21,917 --> 00:28:24,920 ...60-70 civar� kad�n geliyordu. 331 00:28:25,212 --> 00:28:28,257 Hepsi de ayn� anda odaya al�n�yordu. 332 00:28:29,132 --> 00:28:31,510 Ondan sonra gaz odas�n�n kap�lar� kapat�l�yor muydu? 333 00:28:31,760 --> 00:28:35,347 Bu grubun sa��n� kestikten sonra... 334 00:28:35,514 --> 00:28:40,227 ...yakla��k 140-150 kad�ndan olu�an ba�ka bir grup geliyordu. 335 00:28:40,310 --> 00:28:44,564 Yapacaklar�m�z� daha �nceden bildirmi�lerdi. 336 00:28:44,856 --> 00:28:49,569 Gaz odas�ndan birka� dakikal���na, yakla��k be� dakikal���na... 337 00:28:50,529 --> 00:28:53,949 ...��kmam�z s�ylenmi�ti. 338 00:28:54,074 --> 00:28:58,787 Ard�ndan i�eri gaz verip hepsini �ld�r�yorlard�. 339 00:28:58,787 --> 00:29:00,205 Siz nerede bekliyordunuz? 340 00:29:00,455 --> 00:29:02,541 Gaz odas�n�n d���nda. 341 00:29:02,916 --> 00:29:07,754 Bu tarafta, yani kad�nlar�n i�eriye al�nd��� tarafta bekliyorduk. 342 00:29:08,130 --> 00:29:11,300 Di�er tarafta ise bir grup insan �al���yordu. 343 00:29:11,383 --> 00:29:16,179 Bunlar cesetleri d��ar� ��kar�yorlard�. Baz�lar� h�l� canl� vaziyette oluyordu. 344 00:29:17,431 --> 00:29:19,182 Bunlar� ��kar�yorlar... 345 00:29:19,808 --> 00:29:25,063 ...ve yakla��k iki dakika i�erisinde her yer bo�alm�� oluyordu. 346 00:29:26,023 --> 00:29:30,694 Di�er grup kad�nlar�n i�eri getirilip... 347 00:29:31,403 --> 00:29:35,198 ...ba�lar�na ayn� �eylerin gelmesi i�in her yer m�sait oluyordu. 348 00:29:35,949 --> 00:29:38,994 Bu gelen kad�nlar�n sa�lar� uzun mu oluyordu? 349 00:29:39,453 --> 00:29:43,123 �o�ununki uzun, baz�lar�n�nki k�sa oluyordu... 350 00:29:43,248 --> 00:29:46,293 ...ancak bizim i�imiz o sa�lar� kesmekti. 351 00:29:46,960 --> 00:29:51,465 Almanlar o sa�lar� istiyordu, bir ama�lar� vard� ��nk�. 352 00:29:52,883 --> 00:29:55,093 Bir soru sormu�tum, ancak cevaplamad�n. 353 00:29:55,302 --> 00:29:59,014 Oraya gelen ��plak kad�n ve �ocuklar� ilk g�rd���nde... 354 00:29:59,181 --> 00:30:04,227 ...tam olarak ne hissettin? Nas�l bir duyguydu? 355 00:30:05,354 --> 00:30:08,398 Size �unu s�yleyeyim... Orada... 356 00:30:08,523 --> 00:30:11,693 ...bir �eyler hissetmek ger�ekten �ok zordu. 357 00:30:12,235 --> 00:30:17,699 Gece g�nd�z kad�n ve erkek �l�leri aras�nda �al���nca... 358 00:30:17,866 --> 00:30:20,953 ...hisleriniz kayboluyor. 359 00:30:21,328 --> 00:30:24,539 Hisler �l�yor. Hisleriniz bitiyor. 360 00:30:25,332 --> 00:30:28,001 �unu da s�ylemeliyim ki... 361 00:30:28,460 --> 00:30:33,674 ...gaz odas�nda berberlik yapmak i�in se�ildi�imde... 362 00:30:34,174 --> 00:30:40,389 ...memleketim �estohova'dan bir kat�r dolusu kad�n gelmi�ti. 363 00:30:42,307 --> 00:30:46,895 Bu kad�nlar�n i�inde tan�d���m bir�ok insan vard�. 364 00:30:47,104 --> 00:30:49,189 - Onlar� tan�yor muydun? - Tan�yordum. 365 00:30:49,356 --> 00:30:52,484 Onlarla ayn� kentte ya��yordum. 366 00:30:52,526 --> 00:30:55,320 Ayn� sokakta ya��yorduk. 367 00:30:55,821 --> 00:30:59,199 Baz�lar�ysa �ok yak�n arkada�lar�md�. 368 00:30:59,741 --> 00:31:03,745 Beni g�rd�klerinde hemen sar�l�yorlard�. 369 00:31:05,080 --> 00:31:09,543 "Abe, burada ne i�in var? Bizlere ne yapacaklar?" 370 00:31:09,793 --> 00:31:12,045 Ne s�ylenebilirdi ki? 371 00:31:12,754 --> 00:31:15,090 Ne s�yleyebilirsiniz? 372 00:31:15,257 --> 00:31:19,303 Berberlik yapan bir arkada��m vard�. 373 00:31:19,428 --> 00:31:22,598 Memleketimde oturan gayet iyi bir berberdi. 374 00:31:23,599 --> 00:31:26,143 Kar�s�yla k�z karde�i... 375 00:31:29,938 --> 00:31:32,107 ...gaz odas�na getirildi�inde... 376 00:32:40,926 --> 00:32:43,011 Devam et, Abe. Devam etmen gerekiyor. 377 00:32:50,644 --> 00:32:52,062 Devam etmelisin. 378 00:32:53,563 --> 00:32:54,982 Yapam�yorum. 379 00:32:55,691 --> 00:32:58,026 - �ok korkun�. - L�tfen. 380 00:33:03,865 --> 00:33:06,451 Bildi�in �zere bunu �ekmek zorunday�z. 381 00:33:15,585 --> 00:33:17,629 Yapamayaca��m. 382 00:33:17,754 --> 00:33:21,466 Zor oldu�unu biliyorum ama anlatman gerekiyor. 383 00:33:22,259 --> 00:33:24,595 Ayr�ca senden �z�r de diliyorum. 384 00:33:51,622 --> 00:33:54,333 L�tfen benden daha fazlas�n� anlatmam� isteme. 385 00:33:54,583 --> 00:33:56,918 L�tfen. Anlatmak zorundas�n. 386 00:34:08,639 --> 00:34:11,558 Dedi�im gibi, bug�n �ok zor ge�ecek. 387 00:34:28,283 --> 00:34:30,243 �antalara doldurulup... 388 00:34:30,953 --> 00:34:33,705 ...Almanya'ya yollan�yorlard�. 389 00:35:00,649 --> 00:35:02,359 Tamam, devam edelim. 390 00:35:05,279 --> 00:35:07,155 Kar�s�yla k�z karde�i getirildi�inde... 391 00:35:09,241 --> 00:35:12,286 ...ne cevap vermi�ti? 392 00:35:15,289 --> 00:35:21,086 Onunla konu�maya �al��t�lar. Kocas�yla... 393 00:35:23,171 --> 00:35:25,841 ...ve k�z karde�iyle. 394 00:35:26,925 --> 00:35:29,678 Onlara... 395 00:35:29,803 --> 00:35:33,307 ...hayatlar�n�n sonunun geldi�ini s�yleyemediler. 396 00:35:33,473 --> 00:35:39,688 ��nk� arkalar�nda Alman Nazi'leri, SS'ler duruyordu. 397 00:35:40,314 --> 00:35:44,776 O esnada tek kelime etmeleri halinde... 398 00:35:44,818 --> 00:35:49,781 ...zaten �lmek �zere olan kar�s�yla o kad�n gibi... 399 00:35:49,990 --> 00:35:54,286 ...kendilerinin de ayn� kaderi payla�acaklar�n� biliyorlard�. 400 00:35:56,038 --> 00:36:00,167 Yine de bir �ekilde onlara en iyi �ekilde davranmaya �al��t�lar. 401 00:36:00,292 --> 00:36:06,548 Onlara sar�l�p �pmek i�in, kendilerini bir saniye... 402 00:36:06,798 --> 00:36:10,010 ...bir dakika daha hayatta tutmaya �al��t�lar. 403 00:36:10,344 --> 00:36:15,599 ��nk� onlar� bir daha g�remeyeceklerini biliyorlard�. 404 00:36:16,725 --> 00:36:18,936 �ESTOHOVA 405 00:37:00,477 --> 00:37:03,563 Hortumda bekletilen kad�nlar... 406 00:37:05,732 --> 00:37:08,944 ...gaz odas�n�n motorunun sesini duyuyorlard�. 407 00:37:12,114 --> 00:37:16,493 Belki de gaz odas�nda ba�r��an ve yalvaran insanlar� da duyuyorlard�. 408 00:37:27,379 --> 00:37:30,966 Beklerken �l�m korkusu hepsini sar�yordu. 409 00:37:37,514 --> 00:37:41,351 �l�m korkusuyla insanlar alt�na yap�yordu. 410 00:37:42,644 --> 00:37:47,024 K���k veya b�y�k tuvaletlerini yap�yorlard�. 411 00:37:48,900 --> 00:37:51,528 Yani burada... 412 00:37:52,362 --> 00:37:56,742 ...kad�nlar�n bekledi�i b�l�mde, be�li veya alt�l� �izgiler halinde... 413 00:37:57,951 --> 00:37:59,953 ...d��k�lar g�r�l�yordu. 414 00:38:01,246 --> 00:38:02,623 Ayakta m�? 415 00:38:02,998 --> 00:38:06,835 Hay�r, ��melerek veya ayakta yapabiliyorlard�. 416 00:38:07,210 --> 00:38:12,716 Bunu yaparlarken g�rmedim. Ben sadece d��k�lar� g�rd�m. 417 00:38:12,799 --> 00:38:14,343 Sadece kad�nlar m�? 418 00:38:14,718 --> 00:38:17,512 - Erkekler de�il, sadece kad�nlar. - Erkekler yapm�yor muydu? 419 00:38:17,721 --> 00:38:21,600 Erkekler hortumda bekletilmiyordu. Sadece kad�nlar bekletiliyordu. 420 00:38:21,975 --> 00:38:24,311 Bir gaz odas� bo�al�ncaya kadar kad�nlar... 421 00:38:26,730 --> 00:38:28,523 ...burada bekletiliyordu. 422 00:38:28,899 --> 00:38:30,192 Peki erkekler? 423 00:38:30,359 --> 00:38:33,987 Hay�r, erkekler ilk ba�ta hemen al�n�yordu. 424 00:38:34,029 --> 00:38:35,989 - Anl�yorum. - Anlatabiliyor muyum? 425 00:38:36,365 --> 00:38:40,410 - Erkekler hep ilk ba�ta al�n�yordu. - Erkekler hep ilk ba�ta al�n�yordu. 426 00:38:40,619 --> 00:38:42,996 - Hep ilk ba�ta al�n�yordu. - Beklemek zorunda de�illerdi. 427 00:38:43,372 --> 00:38:46,375 - Onlara bekleyecek zaman tan�nm�yordu. - Bekletilmiyorlard�. 428 00:38:51,380 --> 00:38:55,175 - �l�m korkusu... - �l�m korkusu... 429 00:38:57,761 --> 00:38:59,429 ...insan� alt�na yapt�r�r. 430 00:38:59,930 --> 00:39:03,976 Bilinen bir �ey, insan korktu�unda... 431 00:39:04,768 --> 00:39:08,772 ...ve �lece�ini anlarsa b�yle olur. Yatakta da olabilir. 432 00:39:08,939 --> 00:39:11,400 Annem yata��na yapm��t�. 433 00:39:13,151 --> 00:39:17,072 - Anneniz mi? - Evet annem. D��k�s�n� yapm��t�. 434 00:39:19,783 --> 00:39:22,452 B�yledir. T�bbi olarak... 435 00:39:22,619 --> 00:39:25,580 ...kan�tlanm��t�r. - Evet, t�bbi. 436 00:39:26,999 --> 00:39:28,417 �unu da bilmeniz gerekir. 437 00:39:28,792 --> 00:39:32,588 �nsanlar vagonlardan indirildiklerinde... 438 00:39:33,338 --> 00:39:37,384 ...mesela Var�ova veya ba�ka bir yerden bindirilmi� olsunlar... 439 00:39:37,759 --> 00:39:40,053 ...zaten dayak at�lm�� oluyorlard�. 440 00:39:41,471 --> 00:39:44,182 Hem de Treblinka'da yedikleri dayaktan �ok daha k�t�s�n� yiyorlard�. 441 00:39:45,017 --> 00:39:46,768 Sizi temin ederim. 442 00:39:49,896 --> 00:39:54,318 Nakil esnas�nda vagonlarda ayakta duruyorlard�. 443 00:39:54,818 --> 00:39:59,698 Tuvalet falan yok, �ok az su veriyorlard�. 444 00:40:00,824 --> 00:40:05,829 Korku i�indeydiler. Kap�lar a��l�r a��lmaz dayak tekrar ba�l�yordu. 445 00:40:07,205 --> 00:40:09,291 "Bremze, bremze, bremze!" 446 00:40:11,293 --> 00:40:14,963 "Czipsze, czipsze, czipsze!" 447 00:40:15,088 --> 00:40:19,801 Di�lerim takma oldu�u i�in tam s�yleyemiyorum. 448 00:40:20,052 --> 00:40:23,597 Bu Leh�e'ydi. "Bremze" veya "czipsze". 449 00:40:23,972 --> 00:40:25,682 "Bremze" ne demek oluyor? 450 00:40:26,058 --> 00:40:29,269 Ukraynaca bir s�zc�k. "�abuk" anlam�nda. 451 00:40:30,270 --> 00:40:33,815 Ard�ndan k�rba�lar tekrardan konu�maya ba�l�yordu. 452 00:40:34,191 --> 00:40:37,861 SS eleman� Kuttner'in k�rbac� �u uzunluktayd�. 453 00:40:38,528 --> 00:40:41,031 Kad�nlar sola, erkekler sa�a. 454 00:40:42,491 --> 00:40:45,035 S�rekli bir iti� kak�� vard�. 455 00:40:45,827 --> 00:40:49,039 - Kendilerine s�re tan�nm�yordu. - Hay�r, tan�nm�yordu. 456 00:40:49,164 --> 00:40:52,793 ��eri gir, soyun. �abuk, �abuk, �abuk! 457 00:40:53,877 --> 00:40:56,964 - S�rekli bir ko�u�turmaca vard�. - S�rekli ko�u�urlard�, s�rekli. 458 00:40:59,258 --> 00:41:03,428 - Ko�u�turup ba�r���yorlard�. - ��te insanlar� b�yle haz�rl�yorlard�. 459 00:41:04,179 --> 00:41:07,266 - Y�ntemleri buydu yani. - Y�ntemleri buydu. 460 00:41:09,726 --> 00:41:14,231 Her �eyin h�zl�ca yap�lmas�n� akl�n�zdan ��karmaman�z gerekiyordu. 461 00:41:15,816 --> 00:41:20,153 Mavi berelilerin bir di�er g�revi de... 462 00:41:21,571 --> 00:41:24,783 ...ya�l�larla hastalar�... 463 00:41:25,826 --> 00:41:27,744 ...revire g�t�rmekti. 464 00:41:29,705 --> 00:41:34,293 B�ylece gaz odalar�na olan sirk�l�syonun yava�lamas� engelleniyordu. 465 00:41:34,668 --> 00:41:38,338 Ya�l�lar bu sirk�l�syonu yava�lat�yordu. 466 00:41:41,800 --> 00:41:44,803 Revire g�t�r�lecekleri... 467 00:41:45,804 --> 00:41:48,890 ...Almanlar belirlerdi. 468 00:41:50,809 --> 00:41:53,770 Mavi berelilerdeki Yahudiler... 469 00:41:54,187 --> 00:41:58,233 ...sadece kendilerine verilen emirleri yerine getirirlerdi. 470 00:41:58,900 --> 00:42:02,112 �nsanlar� buraya getirir... 471 00:42:02,487 --> 00:42:06,325 ...veya sedyelere yerle�tirirlerdi. 472 00:42:09,911 --> 00:42:13,206 Ya�l� kad�nlar, hasta �ocuklar... 473 00:42:13,582 --> 00:42:15,876 ...anneleri hasta olan �ocuklar... 474 00:42:17,294 --> 00:42:19,630 ...ya da b�y�kanneleri �ok ya�l� olanlar... 475 00:42:20,255 --> 00:42:23,383 ...b�y�kannesiyle beraber g�nderildi... 476 00:42:23,759 --> 00:42:27,220 ...��nk� "revir"in ne oldu�unu bilmiyordu. 477 00:42:28,472 --> 00:42:32,517 �zerinde k�z�l ha� olan beyaz bir bayrak vard�. 478 00:42:35,812 --> 00:42:38,065 Bir ge�itten oraya ��k�l�yordu. 479 00:42:39,024 --> 00:42:41,777 Ge�idin sonuna vard�klar�nda hi�bir �ey g�remezlerdi. 480 00:42:44,613 --> 00:42:47,157 Sonra da �ukurdaki �l�leri g�r�rlerdi. 481 00:42:51,662 --> 00:42:55,082 Kum y���n�na oturmalar� i�in... 482 00:42:57,626 --> 00:43:00,254 ...giysileri zorla ��kartt�r�l�rd�... 483 00:43:02,214 --> 00:43:04,925 ...ve enselerine bir el ate� edilerek �ld�r�l�rlerdi. 484 00:43:05,926 --> 00:43:08,929 �ukura d��erlerdi. 485 00:43:13,684 --> 00:43:17,104 �ukurda ate� olurdu her zaman. 486 00:43:18,814 --> 00:43:23,527 �er��p, ka��t ve benzinle... 487 00:43:27,322 --> 00:43:29,866 ...insanlar�n yak�lmas� �ok kolay oldu. 488 00:43:32,661 --> 00:43:35,872 RICHARD GLAZAR ~�SV��RE~ 489 00:43:40,669 --> 00:43:43,755 "Revir" �ok dar bir yerdi, 490 00:43:44,423 --> 00:43:47,718 ...rampaya �ok yak�nd�. 491 00:43:50,137 --> 00:43:54,141 B�ylece ya�l� olanlar ge�ebilecekti. 492 00:43:55,017 --> 00:43:56,977 Ben de bunu yapmak zorunda kald�m. 493 00:44:03,275 --> 00:44:07,904 �dam alan� kaplanm��t�. 494 00:44:08,947 --> 00:44:11,825 Yaln�zca baca i�in bir a��kl�k vard�... 495 00:44:12,200 --> 00:44:14,953 ...ama tel �rg�yle �rt�lm��t�... 496 00:44:15,412 --> 00:44:17,623 ...ve hi� kimse g�remezdi. 497 00:44:23,045 --> 00:44:27,883 Dar bir ge�it vard�. 498 00:44:31,219 --> 00:44:36,475 �ok k�sayd� ama bacaya benziyordu. 499 00:44:38,060 --> 00:44:40,312 Adeta k���k bir labirentti. 500 00:44:43,065 --> 00:44:45,859 Tam ortas�nda bir oyuk vard�. 501 00:44:48,528 --> 00:44:52,574 Sol tarafta ise... 502 00:44:53,075 --> 00:44:55,327 ...k���k bir baraka vard�. 503 00:44:55,702 --> 00:45:00,165 ��inde tramplen gibi... 504 00:45:00,791 --> 00:45:02,918 ...tahta kalas vard�. 505 00:45:04,211 --> 00:45:08,924 E�er insanlar �zerinde dikilemeyecek kadar g��s�zd�lerse... 506 00:45:09,675 --> 00:45:14,137 ...�zerinde oturmak zorundayd�lar... 507 00:45:17,724 --> 00:45:20,394 ...ve sonra... 508 00:45:20,769 --> 00:45:24,231 ...Treblinka jargonuyla s�ylendi�i gibi... 509 00:45:30,320 --> 00:45:34,032 ...SS subay� Miete "her birini... 510 00:45:35,534 --> 00:45:39,579 ...tek bir hapla tedavi edecekti." 511 00:45:42,249 --> 00:45:44,167 Enseye bir el ate� ile. 512 00:45:49,256 --> 00:45:52,426 Hareketli vakitlerde... 513 00:45:53,343 --> 00:45:54,720 ...bu her g�n oluyordu. 514 00:45:55,095 --> 00:46:00,392 Yine o g�nlerde, �ukurun i�i, 515 00:46:01,351 --> 00:46:02,686 ...ki en az�ndan... 516 00:46:04,980 --> 00:46:08,400 ...3-4 metre derinlikteydi, 517 00:46:08,817 --> 00:46:10,736 ...ceset dolu olurdu. 518 00:46:21,872 --> 00:46:24,583 Bir �ekilde ailelerinden kopar�lm��... 519 00:46:24,791 --> 00:46:30,797 ...veya yaln�z gelen... 520 00:46:31,173 --> 00:46:35,218 ...�ocuklar meselesi de vard�. 521 00:46:36,011 --> 00:46:39,181 O �ocuklar "revir"e g�t�r�l�p... 522 00:46:39,973 --> 00:46:41,934 ...orada �ld�r�ld�ler. 523 00:46:51,276 --> 00:46:54,947 "Revir" ayn� zamanda bizler i�in... 524 00:46:55,447 --> 00:46:57,532 ...Treblinka esirleri i�in... 525 00:46:58,951 --> 00:47:00,744 ...son durakt�. 526 00:47:02,287 --> 00:47:04,122 Gaz odas�nda de�il. 527 00:47:05,874 --> 00:47:09,920 Daima "revir"i boyluyorduk. 528 00:47:19,012 --> 00:47:23,058 AUSCHWITZ, G�N�M�Z ~D�Z� TE�K�L �STASYONU~ 529 00:47:37,072 --> 00:47:41,535 Daima vagonlardan ��kamayan insanlar olurdu. 530 00:47:43,370 --> 00:47:44,913 Yolda �lenler... 531 00:47:47,499 --> 00:47:50,252 ...ya da a��r� daya�a dayanamay�p... 532 00:47:51,795 --> 00:47:55,591 ...hasta d��enler y�z�nden... 533 00:47:56,967 --> 00:47:58,468 ...h�zl� hareket etmelerini engelliyordu. 534 00:48:00,596 --> 00:48:02,347 B�ylece o insanlar vagonda b�rak�ld�. 535 00:48:03,473 --> 00:48:05,225 RUDOLF VRBA AUSCHWITZ'DE SA� KALANLARDAN 536 00:48:09,313 --> 00:48:11,440 �lk i�imiz vagonlara girip... 537 00:48:12,232 --> 00:48:14,818 ...�l�leri veya �lmekte olanlar�... 538 00:48:15,569 --> 00:48:20,449 ... "laufschritt"le oradan ��kararak, yani... 539 00:48:20,574 --> 00:48:23,201 ...Almanlar�n s�yledi�i gibi "ko�arak�� 540 00:48:23,827 --> 00:48:26,288 "laufschritt", evet. Asla y�r�me yoktu. 541 00:48:26,914 --> 00:48:28,540 Her �eyin "laufschritt"de yap�lmas� gerekirdi. 542 00:48:29,082 --> 00:48:30,208 - "Immer laufen?" - "Immer laufen!" 543 00:48:31,168 --> 00:48:35,297 Yani... �ok sportifler. Sportif bir ulusturlar. 544 00:48:37,966 --> 00:48:39,760 O cesetleri d��ar� ��kar�p... 545 00:48:40,636 --> 00:48:42,930 ...rampada ko�arak... 546 00:48:43,889 --> 00:48:46,642 �rampan�n sonundaki kamyona ula�t�r�rd�k onlar�. 547 00:48:47,476 --> 00:48:49,686 Kamyonlar �nceden haz�rlanm��t�. 548 00:48:53,357 --> 00:48:57,027 5 ya da 6 tanesi bazen daha fazlas� orada bekletiliyordu. 549 00:48:57,152 --> 00:48:58,111 Kat� bir nizam yoktu. 550 00:48:58,820 --> 00:49:01,281 Fakat ilk kamyon �l�ler ve �lmek �zere olanlar i�indi. 551 00:49:07,204 --> 00:49:10,207 ...Kimin �l� oldu�unu ve kimin �l� taklidi yapt���n� saptamak i�in... 552 00:49:11,083 --> 00:49:13,710 ...t�bbi m�dahale imk�n� pek yoktu... 553 00:49:14,503 --> 00:49:16,171 Yani kimlerin sadece numara yapt���n� saptamak i�in. 554 00:49:16,922 --> 00:49:21,677 Hepsi bir kamyona konuldu ve bu i� bitti�inde... 555 00:49:22,177 --> 00:49:25,305 ...ilk kamyon do�ruca yakla��k 2 kilometre mesafede olan... 556 00:49:25,764 --> 00:49:30,352 ...rampan�n sa��ndaki krematoryuma g�nderildi. 557 00:49:30,894 --> 00:49:32,145 O zamanlar iki kilometre miydi mesafe? 558 00:49:33,063 --> 00:49:34,481 Yeni rampan�n yap�l���ndan �nce �yleydi. 559 00:49:37,150 --> 00:49:40,070 ~ESK� RAMPA~ 560 00:49:40,404 --> 00:49:41,530 Buras� eski rampayd�. 561 00:49:45,534 --> 00:49:46,285 Bu eski rampadan... 562 00:49:47,995 --> 00:49:51,206 ...ilk 1 milyon 750 bin ki�i ayr�ld�. 563 00:49:52,749 --> 00:49:53,792 Bu eski rampadan. 564 00:49:54,960 --> 00:49:56,169 �o�unluktan bahsediyorum. 565 00:50:02,884 --> 00:50:06,346 Yeni rampa yaln�zca beklenen �l�mler i�in �ok k�sa bir s�rede... 566 00:50:07,598 --> 00:50:11,476 ...Macaristan'dan getirilen 1 milyon Yahudi i�in yapt�r�ld�. 567 00:50:15,022 --> 00:50:19,443 YEN� RAMPA 1944'�N BA�LARINDA �N�A ED�LD�. 568 00:50:23,071 --> 00:50:25,324 B�t�n cinayet ara�lar� yaln�zca... 569 00:50:26,450 --> 00:50:27,826 ... bir ilke �zerinde i�leyebildi. 570 00:50:29,286 --> 00:50:31,622 O insanlar Auschwitz'e getirildi ve... 571 00:50:32,205 --> 00:50:34,166 ...nereye hangi ama�la gittiklerini bilmiyorlard�. 572 00:50:37,169 --> 00:50:39,796 Yeni gelen ki�iler pani�e u�rat�lmadan... 573 00:50:40,255 --> 00:50:42,382 ...ve toplu halde gaz odas�na do�ru y�r�t�ld�ler. 574 00:50:46,178 --> 00:50:47,888 Panik ��kmas�, ba�ta k���k �ocuklu... 575 00:50:48,138 --> 00:50:49,681 ...kad�nlar olmak �zere �ok tehlikeliydi. 576 00:50:52,476 --> 00:50:55,812 Bu y�zden hi� birimizin herhangi bir... 577 00:50:56,688 --> 00:50:59,733 ...mesaj vermemesi ve son anda pani�e neden olmamas�... 578 00:51:00,233 --> 00:51:02,778 ...Naziler i�in �ok �nemliydi. 579 00:51:05,030 --> 00:51:06,823 Yeni gelen birisiyle temas kurmaya �al��anlar... 580 00:51:07,407 --> 00:51:11,870 ...coplanarak veya vagonun arkas�na g�t�r�l�p... 581 00:51:13,205 --> 00:51:15,540 ...orada vurularak �ld�r�l�rlerdi. 582 00:51:19,544 --> 00:51:22,381 ��nk� bir panik ��ksayd�... 583 00:51:23,006 --> 00:51:27,511 ...ve rampada bir katliam meydana gelseydi... 584 00:51:28,136 --> 00:51:31,306 ...d�zenekte bir aksakl�k olurdu. 585 00:51:33,350 --> 00:51:34,810 Bir sonraki nakliye, cesetler ve... 586 00:51:35,060 --> 00:51:37,980 ...etraftaki kanla yap�lamazd�. 587 00:51:38,689 --> 00:51:40,816 Bu durumda panik artard�. 588 00:51:42,359 --> 00:51:44,611 Nazilerin yo�unla�t��� �ey ise... 589 00:51:44,861 --> 00:51:46,863 ...sistemli bir bi�imde hareket ederek... 590 00:51:47,990 --> 00:51:52,077 ...engellenmemi� olmakt�. B�ylece vakit kaybedilmeyecekti. 591 00:52:10,637 --> 00:52:12,556 Gaz verme i�leminden �nce... 592 00:52:12,931 --> 00:52:16,768 ...SS'ler kat� �nlemler ald�lar. 593 00:52:20,814 --> 00:52:24,610 Krematoryum SS'ler taraf�ndan ku�at�lm��t�. 594 00:52:27,654 --> 00:52:32,159 �ok say�da SS subay�... 595 00:52:33,702 --> 00:52:38,040 ...k�pekler ve makineli t�feklerle alanda devriyeye ��km��t�. 596 00:52:43,629 --> 00:52:48,550 Sa� taraftaki basamaklardan... 597 00:52:50,510 --> 00:52:54,181 ...yer alt�ndaki "soyunma odas�na" gidiliyordu. 598 00:53:11,823 --> 00:53:15,786 Birkenau'da 4 krematoryum vard�. 599 00:53:20,749 --> 00:53:25,087 2. 3. 4. ve 5. krematoryum. 600 00:53:29,716 --> 00:53:33,762 2. krematoryum 3.'ye benzerdi. 601 00:53:41,937 --> 00:53:45,857 "Soyunma odas�" 2. ve 3.'de, 602 00:53:46,233 --> 00:53:48,568 ...gaz odalar� ise yeralt�ndayd�. 603 00:53:53,240 --> 00:53:55,534 Geni� bir "soyunma odas�"... 604 00:53:57,744 --> 00:54:00,789 ...ki yakla��k 1000 metre kare... 605 00:54:23,145 --> 00:54:25,147 ...ve bir seferde 3 bin ki�iyi... 606 00:54:29,192 --> 00:54:31,111 ...gazla �ld�rmek i�in... 607 00:54:33,530 --> 00:54:37,951 ...geni� bir gaz odas� vard�. 608 00:54:51,757 --> 00:54:55,802 4. ve 5. krematoryum... 609 00:55:04,394 --> 00:55:07,981 ...di�erlerinden farkl� olarak yeralt�nda bulunmuyordu. 610 00:55:09,441 --> 00:55:11,860 Her �ey zemin seviyesindeydi. 611 00:55:13,987 --> 00:55:17,282 4. ve 5.'de tam kapasitedeyken... 612 00:55:17,658 --> 00:55:19,701 ...bir seferde 800'den 2000'e kadar... 613 00:55:20,077 --> 00:55:24,122 ...ki�inin s��aca�� b�y�kl�kte 3 gaz odas� vard�. 614 00:55:26,667 --> 00:55:30,712 ~AUSCHWITZ M�ZES�~ 2. VE 3. KREMATORYUM MAKET� 615 00:55:31,088 --> 00:55:35,133 ASANS�RLER CESETLER� FIRINLARA TA�IYORDU 616 00:55:43,433 --> 00:55:47,479 2. ve 3. krematoryumun her birinde 15 f�r�n vard�. 617 00:55:49,356 --> 00:55:52,526 4. ve 5.'de ise 8'er f�r�n vard�. 618 00:56:05,872 --> 00:56:08,834 �nsanlar krematoryuma ula�t�klar�nda... 619 00:56:09,668 --> 00:56:11,753 ...vah�etin ya�and��� bu yerde... 620 00:56:12,379 --> 00:56:15,048 ...olup biten her �eyi g�rd�ler. 621 00:56:17,050 --> 00:56:21,096 SS'ler b�t�n alan� ku�atm��lard�. 622 00:56:22,055 --> 00:56:24,099 K�peklerin havlamas�. 623 00:56:24,474 --> 00:56:26,518 Makineli t�fek sesleri. 624 00:56:29,855 --> 00:56:34,985 Onlar�n hepsi, �o�unlukla da Polonyal� Yahudiler korku i�indeydiler. 625 00:56:37,112 --> 00:56:42,326 Bir �eylerin ters gitti�inin fark�ndayd�lar. 626 00:56:46,538 --> 00:56:48,832 Ancak hi�biri... 627 00:56:48,832 --> 00:56:52,836 ...3 ya da 4 saat i�inde... 628 00:56:53,754 --> 00:56:57,174 ...yan�p k�l olacaklar�n� ak�llar�ndan bile ge�irmediler. 629 00:57:04,973 --> 00:57:09,436 �Soyunma odas�na� ula�t�klar�nda buran�n... 630 00:57:11,146 --> 00:57:14,149 ...Uluslararas� �stihbarat Merkezi... 631 00:57:14,358 --> 00:57:17,486 ...gibi bir yere benzettiler. 632 00:57:35,462 --> 00:57:39,466 Duvarlarda... 633 00:57:42,386 --> 00:57:43,595 ...kancalar ve... 634 00:57:47,557 --> 00:57:50,018 ...�zerlerinde numaralar vard�. 635 00:57:53,063 --> 00:57:55,983 Kancalar�n alt�nda... 636 00:57:58,318 --> 00:58:00,362 ...ah�ap k�rs�ler vard�. 637 00:58:01,113 --> 00:58:03,657 B�ylece insanlar�n... 638 00:58:03,865 --> 00:58:06,451 ... "daha rahat" soyunduklar� s�ylendi. 639 00:58:09,830 --> 00:58:13,041 �ok say�da s�tunla desteklenen... 640 00:58:15,085 --> 00:58:18,839 ... bu yeralt� "soyunma odas�nda�... 641 00:58:20,132 --> 00:58:22,384 ...farkl� dillerde... 642 00:58:23,552 --> 00:58:26,179 ... slogan yaz�lar vard�. 643 00:58:29,683 --> 00:58:31,727 "Temizlenmek iyidir!" 644 00:58:34,563 --> 00:58:36,690 "Bitler �ld�rebilir!" 645 00:58:38,650 --> 00:58:40,319 "Kendini y�ka!" 646 00:58:42,904 --> 00:58:45,324 "Dezenfeksiyon alan�na gider". 647 00:58:50,621 --> 00:58:53,373 Oradaki b�t�n o yaz�lar yaln�zca... 648 00:58:54,499 --> 00:58:56,835 ...zaten soyunmu� olan insanlar�... 649 00:58:58,670 --> 00:59:03,091 ...gaz odalar�na �ekmek i�in bir tuzakt�. 650 00:59:27,282 --> 00:59:30,953 Sol tarafta, sa�a a��lan� 651 00:59:31,286 --> 00:59:33,538 ...yekpare kap�s� bulunan... 652 00:59:38,752 --> 00:59:41,463 ...gaz odas�na giriliyordu. 653 01:00:03,652 --> 01:00:07,739 3. KREMATORYUM: ~SOYUNMA ODASI~ 654 01:00:41,356 --> 01:00:45,402 ~GAZ ODASI~ 655 01:00:59,082 --> 01:01:02,002 2. ve 3. krematoryumda, 656 01:01:02,002 --> 01:01:05,631 ...ziklon gaz kristallerini� 657 01:01:07,215 --> 01:01:10,552 ...s�z�m ona "SS dezenfeksiyon mangas�"... 658 01:01:11,136 --> 01:01:13,388 ...tavandan d�km��t�. 659 01:01:22,397 --> 01:01:27,986 4. ve 5. krematoryumda ise... 660 01:01:33,909 --> 01:01:37,412 ...4 ya da 5 teneke benzinle... 661 01:01:39,539 --> 01:01:42,626 ...yakla��k 2 bin ki�iyi �ld�rd�ler. 662 01:01:51,134 --> 01:01:54,096 S�zde "dezenfeksiyon mangas�"� 663 01:01:56,139 --> 01:02:00,102 ...k�z�l ha� i�aretli bir kamyonla geldi... 664 01:02:02,354 --> 01:02:05,565 ...ve insanlara e�lik ederek... 665 01:02:06,650 --> 01:02:08,735 ...onlar� banyo yapmaya... 666 01:02:09,319 --> 01:02:12,864 ...g�t�receklerine inand�rd�. 667 01:02:16,827 --> 01:02:20,872 Ancak k�z�l ha� i�areti yaln�zca... 668 01:02:21,415 --> 01:02:27,212 ...ziklon gaz� tenekelerini saklamak ve a�t�rmak i�indi. 669 01:02:32,676 --> 01:02:38,682 Benzinle �lmeleri 10, 15 dakika s�r�yordu. 670 01:02:48,108 --> 01:02:50,319 En korkuncu ise... 671 01:02:52,529 --> 01:02:56,575 ...gaz odalar�n�n kap�lar� a��ld���nda... 672 01:02:56,742 --> 01:03:00,829 ...dayan�lmaz bir manzarayla kar��la��l�yordu. 673 01:03:06,084 --> 01:03:10,213 �nsanlar bazalt gibi �st �ste y���lm��... 674 01:03:12,341 --> 01:03:14,384 ...ta� bloklar gibiydiler. 675 01:03:17,846 --> 01:03:21,850 Gaz odalar�nda nas�l da yere y���ld�lar! 676 01:03:26,688 --> 01:03:28,732 Birka� defa g�rd�m. 677 01:03:31,318 --> 01:03:35,238 Kabullenmesi en zor �eydi. 678 01:03:37,282 --> 01:03:40,452 Buna asla al���lamazd�. 679 01:03:43,580 --> 01:03:45,540 �mkans�zd�. 680 01:03:46,291 --> 01:03:49,086 4. KREMATORYUM 681 01:03:52,631 --> 01:03:53,924 �mkans�z m�? 682 01:03:55,926 --> 01:03:59,972 Evet. ��yle ki, gaz verilmeye ba�land���nda... 683 01:04:00,305 --> 01:04:02,349 ...�u �ekilde... 684 01:04:02,933 --> 01:04:06,144 ...yerden yukar�ya do�ru y�kseldi. 685 01:04:07,312 --> 01:04:11,316 Ard�ndan m�thi� bir m�cadele ba�lad�... 686 01:04:11,858 --> 01:04:15,445 ...��nk� ger�ekten bir m�cadele vard�. 687 01:04:18,240 --> 01:04:22,286 Gaz odas�ndaki ���klar s�nd�r�ld�. 688 01:04:23,287 --> 01:04:26,331 Karanl�kt�, g�z g�z� g�rm�yordu. 689 01:04:26,915 --> 01:04:32,129 B�ylece en g��l� olanlar daha yukar�ya t�rmanmaya �al��t�lar. 690 01:04:32,629 --> 01:04:35,716 Galiba fark�na vard�lar ki... 691 01:04:35,882 --> 01:04:38,552 ...ne kadar y�ksekte olunursa... 692 01:04:38,885 --> 01:04:41,638 ...o kadar hava olurdu. 693 01:04:42,222 --> 01:04:44,641 Daha rahat nefes alabiliyorlard�. 694 01:04:46,184 --> 01:04:48,812 Bu durum bo�u�maya sebep oldu. 695 01:04:49,229 --> 01:04:53,025 �kincisi, �o�u insan kap�ya do�ru ilerlemeye �al��t�. 696 01:04:54,026 --> 01:04:57,613 Psikolojik bir durumdu. Kap�n�n nerede oldu�unu biliyorlard�... 697 01:04:57,738 --> 01:05:00,324 ...belki bir �ekilde kap�ya ula�abilirlerdi. 698 01:05:00,699 --> 01:05:02,659 ��g�d�sel bir davran��... 699 01:05:03,952 --> 01:05:06,872 ...�l�m�ne bir m�cadele vard�. 700 01:05:08,832 --> 01:05:12,878 ��te bu y�zden �ocuklar... G��s�zler ve ya�l�lar... 701 01:05:13,253 --> 01:05:16,381 ...en altlarda kalarak yaraland�. 702 01:05:16,548 --> 01:05:19,384 En g��l�ler yukar�dayd�. 703 01:05:21,929 --> 01:05:26,433 ��nk� �l�m kal�m m�cadelesinde... 704 01:05:30,103 --> 01:05:33,649 ...bir baba, alt�nda yatan�n o�lu oldu�unu... 705 01:05:35,275 --> 01:05:37,235 ...fark etmemi�ti. 706 01:05:37,486 --> 01:05:40,155 Peki kap�lar a��ld���nda ne oldu? 707 01:05:40,405 --> 01:05:42,449 Yere d��t�ler. 708 01:05:42,783 --> 01:05:46,161 �nsanlar ta� bloklar� gibi... 709 01:05:46,536 --> 01:05:49,748 ...kamyondan d�k�len kayalar gibi yere d��t�. 710 01:05:50,832 --> 01:05:54,503 Ancak ziklon gaz�n�n yak�n�nda bir bo�luk vard�. 711 01:05:54,878 --> 01:05:58,340 Gaz kristallerinin geldi�i yerde hi� kimse bulunmuyordu. 712 01:05:59,174 --> 01:06:01,260 Yaln�zca bir bo�luk. 713 01:06:01,843 --> 01:06:05,681 Galiba kurbanlar orada... 714 01:06:08,558 --> 01:06:12,521 ...gaz�n daha �iddetli oldu�unu sand�lar. 715 01:06:17,943 --> 01:06:19,569 �nsanlar ne durumdayd�lar? 716 01:06:19,945 --> 01:06:23,115 H�rpalanm��lard�. 717 01:06:24,825 --> 01:06:26,535 Karanl�kta bo�u�up... 718 01:06:27,119 --> 01:06:31,748 ...d�v��m��lerdi. 719 01:06:34,293 --> 01:06:36,920 Ba�tan a�a��ya... 720 01:06:39,631 --> 01:06:40,841 ...d��k�ya bulanm��lard�. 721 01:06:42,968 --> 01:06:45,012 Kulak ve burunlar� kan�yordu. 722 01:06:49,308 --> 01:06:52,394 Hatta, di�erlerinin neden oldu�u s�k���kl�ktan dolay�� 723 01:06:54,646 --> 01:06:57,524 ...yerde yatan, 724 01:06:57,774 --> 01:07:01,320 ...y�zleri tan�nmaz hale gelmi�� 725 01:07:01,737 --> 01:07:04,823 ...insanlar� da g�rebilirdiniz bazen. 726 01:07:06,783 --> 01:07:10,245 �ocuklar�n kafataslar� k�r�lm��t�. 727 01:07:13,874 --> 01:07:14,791 Anlad�m. 728 01:07:15,167 --> 01:07:16,293 Ne? 729 01:07:17,085 --> 01:07:18,378 Berbatt�. 730 01:07:21,632 --> 01:07:23,258 Kusma. 731 01:07:25,719 --> 01:07:29,598 Kulak ve burunda kanama. 732 01:07:29,890 --> 01:07:33,977 Muhtemelen adet kanamas� bile. Bundan eminim. 733 01:07:34,895 --> 01:07:37,439 Bu bo�u�mada hayatta kalmak i�in her �ey yap�l�yordu. 734 01:07:38,023 --> 01:07:42,069 Korkun� bir g�r�nt�yd�. 735 01:07:42,402 --> 01:07:44,738 Bu en zor k�sm�yd�. 736 01:07:46,782 --> 01:07:49,910 FILIP M�LLER, �EK YAHUD�S�, 737 01:07:50,327 --> 01:07:56,500 AUSCHWITZ'DEN KURTULANLAR "G�ZL� DETAY" 738 01:08:25,988 --> 01:08:28,949 Krematoryumun e�i�inden d�nenlere... 739 01:08:29,950 --> 01:08:32,703 ...ger�e�i s�ylemenin... 740 01:08:34,413 --> 01:08:38,709 ...bir anlam� yoktu. 741 01:08:43,422 --> 01:08:46,216 Orada hi� kimseyi kurtaramazs�n. 742 01:08:48,885 --> 01:08:52,222 �nsanlar� kurtarmak imk�ns�zd�. 743 01:09:02,899 --> 01:09:04,776 1943'te, bir g�n... 744 01:09:05,360 --> 01:09:07,946 ...4. Krematoryum'dayken... 745 01:09:12,075 --> 01:09:14,786 ...Byalistock'dan bir tren geldi. 746 01:09:18,332 --> 01:09:21,251 "Gizli Detay'da" esir olan birisi... 747 01:09:22,044 --> 01:09:26,131 ..."soyunma odas�nda" bir kad�n�, 748 01:09:28,675 --> 01:09:31,845 ...arkada��n�n kar�s�n� g�rd�. 749 01:09:35,682 --> 01:09:38,101 Hemen d��ar� ��k�p dedi ki... 750 01:09:39,728 --> 01:09:42,522 "�ld�r�leceksin." 751 01:09:43,190 --> 01:09:45,609 "�� saat sonra k�l olacaks�n." 752 01:09:54,701 --> 01:09:58,705 Kad�n ona inand� ��nk� onu tan�yordu. 753 01:10:05,879 --> 01:10:08,507 Kad�n hemen gidip... 754 01:10:09,091 --> 01:10:11,385 ...di�er kad�nlar� uyard�. 755 01:10:13,595 --> 01:10:15,639 "Bizi �ld�recekler." 756 01:10:16,723 --> 01:10:18,767 "Gazla �ld�recekler." 757 01:10:22,020 --> 01:10:25,107 �ocuklar�n� omuzlar�nda ta��yan anneler... 758 01:10:25,691 --> 01:10:29,111 ...bunu duymak istemiyorlard�. 759 01:10:30,279 --> 01:10:32,906 Kad�n�n ��ld�rm�� oldu�unu d���nd�ler. 760 01:10:35,492 --> 01:10:37,578 Kad�n� kovalad�lar. 761 01:10:42,291 --> 01:10:44,543 B�ylece o da erkeklerin yan�na gitti. 762 01:10:46,628 --> 01:10:48,589 Nafile. 763 01:10:50,257 --> 01:10:52,217 Kad�na inanmad�klar� i�in de�il; 764 01:10:52,801 --> 01:10:55,512 ...Byalistock veya Grodno gettosunda ya da ba�ka bir yerde� 765 01:10:56,096 --> 01:10:58,348 ...baz� s�ylentiler duymu�lard�. 766 01:10:58,640 --> 01:11:01,518 Fakat kim duymak isterdi ki bunu! 767 01:11:08,483 --> 01:11:11,945 Kimsenin kulak asmad���n� anlad���nda... 768 01:11:12,988 --> 01:11:16,116 ...kendi y�z�n� t�rmalad�. 769 01:11:17,492 --> 01:11:20,287 �aresizdi. Afallam��t�. 770 01:11:20,579 --> 01:11:23,415 ���l�k atmaya ba�lad�. 771 01:11:28,170 --> 01:11:30,255 Sonra ne oldu? 772 01:11:30,631 --> 01:11:34,551 Herkes gaza maruz b�rak�ld�. Kad�n zapt edildi. 773 01:11:36,929 --> 01:11:40,974 F�r�n�n �n�nde dizilmek zorundayd�k. 774 01:11:43,226 --> 01:11:46,980 �nce korkun� bi�imde i�kence ettiler kad�na... 775 01:11:47,356 --> 01:11:49,483 ...��nk� onu ele vermiyordu. 776 01:11:52,444 --> 01:11:56,281 En sonunda, kad�n onu i�aret etti. 777 01:11:59,952 --> 01:12:04,831 Adam� s�radan ��kar�p diri diri f�r�na att�lar. 778 01:12:06,291 --> 01:12:10,337 Bize ��yle dediler: "Kim bir �ey s�ylerse sonu b�yle olur!" 779 01:12:16,260 --> 01:12:20,305 "Gizli Detay"daki bizler... 780 01:12:21,223 --> 01:12:24,351 ...insanlar� bilgilendirmenin... 781 01:12:24,977 --> 01:12:27,020 ...bir yolunu bulabilir miyiz diye... 782 01:12:30,524 --> 01:12:33,026 ...d���n�yorduk. 783 01:12:37,573 --> 01:12:40,200 Ancak �o�u kez... 784 01:12:40,409 --> 01:12:43,203 ...edindi�imiz deneyimle... 785 01:12:43,996 --> 01:12:46,540 ...bunda bir fayda olmad���n� g�rd�k. 786 01:12:46,915 --> 01:12:49,167 Dayan�lmas� daha zor oldu�u halde... 787 01:12:49,543 --> 01:12:51,461 ...bu onlar�n son hamleleri oldu. 788 01:12:51,837 --> 01:12:55,882 Nihayetinde, bunun... 789 01:12:56,258 --> 01:12:59,761 ...Polonyal� Yahudiler�in... 790 01:13:00,512 --> 01:13:04,558 ...ya da Berkenau'da 6 ay kalm��... 791 01:13:04,933 --> 01:13:08,228 ...Theresienstadt'l� Yahudiler�in... 792 01:13:08,770 --> 01:13:12,899 ...yarar�na ve insanlara anlat�lacak... 793 01:13:13,191 --> 01:13:15,110 ...bir �ey oldu�unu d���nd�k. 794 01:13:15,652 --> 01:13:19,489 Fakat di�er yandan �u �ekilde oldu�unu d���nd���m�zde... 795 01:13:20,032 --> 01:13:24,369 Yunanistan, Macaristan ve Korfu Yahudileri... 796 01:13:24,870 --> 01:13:28,540 ...10, 12 g�n yollarda... 797 01:13:28,874 --> 01:13:30,709 ...a�l�k �eken... 798 01:13:31,376 --> 01:13:35,297 ...g�nlerce susuz kalan, susuzluktan �lenlerin oldu�u grup... 799 01:13:35,881 --> 01:13:38,383 ...geldi�inde yar� ��ld�rm�� haldeydi. 800 01:13:39,134 --> 01:13:41,219 Onlara farkl� �ekilde davran�ld�. 801 01:13:41,595 --> 01:13:43,639 Onlara sadece �unu s�ylediler: 802 01:13:44,014 --> 01:13:49,394 "Giysilerinizi ��kar�n, sizlere birazdan �ay ikram edilecek." 803 01:13:51,229 --> 01:13:54,816 �nsanlar k�t� bir durumdayd�... 804 01:13:55,192 --> 01:13:58,278 ...��nk� �ok uzun bir yolculuk yapm��lard�... 805 01:13:58,820 --> 01:14:03,325 ...ve tek d���nceleri... 806 01:14:04,868 --> 01:14:07,871 ...susuzluklar�n� gidermekti. 807 01:14:08,247 --> 01:14:11,291 Tabii ki SS infazc�lar� bunun fark�ndayd�lar. 808 01:14:11,625 --> 01:14:15,504 Her �ey �nceden programlanm��t�. 809 01:14:18,799 --> 01:14:22,386 Yok etme s�recinin hesaplanm�� bir par�as� olarak... 810 01:14:22,803 --> 01:14:25,472 ...insanlar �ok g��s�zse ve... 811 01:14:25,931 --> 01:14:28,141 ...kendilerine i�ecek bir �ey verilmemi�se� 812 01:14:28,517 --> 01:14:31,478 ...do�rudan gaz odalar�na g�nderiliyorlard�. 813 01:14:31,853 --> 01:14:34,022 Fakat asl�nda... 814 01:14:35,357 --> 01:14:39,444 Bu insanlar�n tamam�... 815 01:14:40,279 --> 01:14:43,073 ...gaz odas�na yeti�emeden infaz ediliyorlard�. 816 01:14:43,448 --> 01:14:45,826 Bir de �ocuklar� d���n�n. 817 01:14:46,201 --> 01:14:49,079 Annelerine yalvar�p yakar�yorlard�: 818 01:14:49,454 --> 01:14:51,999 "Anne, l�tfen su, su!" 819 01:14:53,333 --> 01:14:57,170 G�nlerini susuz kalarak ge�iren yeti�kinlerde de... 820 01:14:58,046 --> 01:15:00,507 ...ayn� s�k�nt�dayd�lar. 821 01:15:00,882 --> 01:15:04,261 O insanlar� bilgilendirmek olduk�a anlams�zd�. 822 01:15:13,895 --> 01:15:17,524 ~KORFU~ 823 01:18:57,286 --> 01:19:00,956 MOSHE MORDO 824 01:19:21,852 --> 01:19:26,815 Bunlar benim ye�enlerim. Birkenau'da yak�ld�lar. 825 01:19:30,402 --> 01:19:33,030 �kisi karde�lerimin �ocuklar�yd�. 826 01:19:33,530 --> 01:19:36,617 Anneleriyle birlikte krematoryuma g�t�r�ld�ler. 827 01:19:37,701 --> 01:19:39,953 Hepsi Birkenau'da yak�ld�. 828 01:19:51,256 --> 01:19:52,841 Karde�im. 829 01:19:55,052 --> 01:19:59,765 Hastayd� ve onu krematoryumda... 830 01:20:00,974 --> 01:20:03,060 ...f�r�na koyup yakt�lar. 831 01:20:04,603 --> 01:20:06,855 Birkenau'da oldu bu. 832 01:20:11,485 --> 01:20:14,696 Gen�lerin en b�y��� 17... 833 01:20:15,989 --> 01:20:18,033 ...k����� ise 15 ya��ndayd�. 834 01:20:19,826 --> 01:20:22,871 Anneleriyle birlikte iki �ocuk daha. 835 01:20:26,250 --> 01:20:28,961 Evet, 4 �ocuk kaybettim. 836 01:20:38,595 --> 01:20:40,514 Baban� da m� kaybettin? 837 01:20:42,349 --> 01:20:44,017 Evet, babam� da. 838 01:20:44,643 --> 01:20:46,478 Baban ka� ya��ndayd�? 839 01:20:46,645 --> 01:20:49,940 85 ya��ndayd�. 840 01:20:53,151 --> 01:20:55,862 Auschwitz'de mi �ld�? 841 01:20:56,113 --> 01:20:58,532 Evet, orada �ld�. 842 01:21:00,659 --> 01:21:03,954 85 ya��ndayd� ve Birkenau'da �ld�. 843 01:21:05,539 --> 01:21:07,332 Benim babam. 844 01:21:07,624 --> 01:21:10,252 - B�t�n yolculu�u baban kendisi mi yapt�? - Evet. 845 01:21:18,844 --> 01:21:20,637 Ailenin tamam� yok oldu. 846 01:21:21,013 --> 01:21:23,807 �nce gaz odas�, sonras�nda krematoryum. 847 01:23:36,148 --> 01:23:39,902 9 Haziran, 1944, Cuma sabah�... 848 01:23:40,110 --> 01:23:44,448 Korfu Yahudi toplulu�u �yeleri geldiklerinde... 849 01:23:44,823 --> 01:23:45,866 ...�ok korkmu�lard�... 850 01:23:45,866 --> 01:23:48,535 ...ve Almanlara sunuldular. 851 01:23:48,994 --> 01:23:53,373 Bu meydan Gestapo ve polisle doluydu... 852 01:23:54,333 --> 01:23:55,792 ...ve �ylece ilerledik. 853 01:23:56,001 --> 01:24:00,047 Hainler bile vard�; Recenati karde�ler ve Atina Yahudileri. 854 01:24:00,464 --> 01:24:03,550 Sava�tan sonra... 855 01:24:03,717 --> 01:24:06,678 ...�m�r boyu hapse mahk�m oldular. 856 01:24:06,970 --> 01:24:09,514 Fakat serbesttiler. 857 01:24:14,269 --> 01:24:18,148 �lerlememiz emredildi. 858 01:24:18,398 --> 01:24:20,234 Sokakta m�? 859 01:24:20,442 --> 01:24:21,526 Evet, sokakta. 860 01:24:21,902 --> 01:24:23,070 Ka� ki�iydiniz? 861 01:24:23,403 --> 01:24:26,073 Tam� tam�na 1650 ki�iydik. 862 01:24:30,702 --> 01:24:32,287 Epey kalabal�k de�il mi? 863 01:24:32,788 --> 01:24:36,291 �ok say�da insan. H�ristiyanlar orada durdu. 864 01:24:37,292 --> 01:24:39,044 Evet, H�ristiyanlar. 865 01:24:39,378 --> 01:24:41,129 H�ristiyanlar neredeydi? 866 01:24:42,547 --> 01:24:44,007 Soka��n k��esinde miydi? 867 01:24:44,258 --> 01:24:46,426 Evet. Bir de balkonlarda. 868 01:24:48,428 --> 01:24:50,639 Biz orada topland�ktan sonra... 869 01:24:51,014 --> 01:24:54,643 ...makineli t�feklerle Gestapo adamlar� arkam�zda durdu. 870 01:24:56,228 --> 01:24:58,063 Saat ka�tayd�? 871 01:24:58,855 --> 01:24:59,856 Saat 6'da... 872 01:25:00,148 --> 01:25:01,066 ...sabah. 873 01:25:01,441 --> 01:25:02,192 Hava g�zel miydi? 874 01:25:02,317 --> 01:25:04,194 Evet, hava g�zeldi. 875 01:25:05,362 --> 01:25:07,197 Sabah�n 6's�nda. 876 01:25:07,573 --> 01:25:09,658 Bin alt� y�z. �ok fazla insan sokaktaym��. 877 01:25:10,033 --> 01:25:11,785 Bir araya topland�lar. 878 01:25:12,119 --> 01:25:16,123 H�ristiyanlar Yahudiler�in biraraya getirildi�ini duydu. 879 01:25:16,582 --> 01:25:17,708 Neden geldiler? 880 01:25:18,083 --> 01:25:20,294 G�steriyi izlemeye. 881 01:25:25,048 --> 01:25:28,010 Bunun bir daha tekrarlanmayaca��n� umal�m. 882 01:25:29,469 --> 01:25:30,887 Korkuyor muydun? 883 01:25:31,263 --> 01:25:34,850 Hem de �ok. Gen�, hasta... 884 01:25:35,350 --> 01:25:38,020 ...k���k �ocuklar, ya�l�... 885 01:25:38,478 --> 01:25:41,106 ...��ld�rm�� insanlar, vesaire. 886 01:25:46,570 --> 01:25:49,531 Ka��klar�, hastanedeki hastalar� bile... 887 01:25:50,282 --> 01:25:52,784 ...getirdiklerini g�rd���m�zde... 888 01:25:54,119 --> 01:25:58,498 ...sa� kalan b�t�n toplum i�in... 889 01:25:58,874 --> 01:26:00,959 ...bizi deh�ete d���rd�ler. 890 01:26:03,211 --> 01:26:04,713 Ne s�ylendi size? 891 01:26:05,088 --> 01:26:07,883 Almanya'da �al��maya g�t�r�lmek i�in... 892 01:26:08,258 --> 01:26:10,886 ...burada, kalede g�r�nmememizi s�ylediler. 893 01:26:11,887 --> 01:26:12,846 Polonya. 894 01:26:13,180 --> 01:26:14,139 Evet, Polonya. 895 01:26:16,099 --> 01:26:19,144 Almanlar, Korfu'daki... 896 01:26:19,519 --> 01:26:22,022 ...t�m duvarlara bildiri ast�lar. 897 01:26:23,315 --> 01:26:26,193 B�t�n Yahudiler�in rapor vermek zorunda oldu�unu yaz�yordu. 898 01:26:26,568 --> 01:26:30,572 Sonras�nda hepimiz bir araya topland�k... 899 01:26:30,864 --> 01:26:33,367 ...Yunanistan'da olmamam�z hayat� daha g�zel yapard�. 900 01:26:33,742 --> 01:26:38,538 Polis �efleri, resmi yetkililer ve belediye ba�kanlar� taraf�ndan belirtildi. 901 01:26:38,747 --> 01:26:40,415 Yahudiler olmadan daha m� g�zel olacakt� yani? 902 01:26:40,791 --> 01:26:43,543 Evet. Geri d�nd���m�zde bunu anlad�k. 903 01:26:46,964 --> 01:26:48,924 Korfu Yahudi kar��t� m�yd�? 904 01:26:54,304 --> 01:26:57,391 Korfu her zaman m� Yahudi kar��t�yd�? 905 01:26:57,766 --> 01:26:59,184 Evet, bu olmu�tu, 906 01:26:59,393 --> 01:27:04,022 ...fakat �imdiki kadar �iddetli de�ildi. 907 01:27:04,565 --> 01:27:05,524 Neden? 908 01:27:06,066 --> 01:27:10,404 ��nk� Yahudiler�e kar�� yakla��mlar� b�yle de�ildi. 909 01:27:10,779 --> 01:27:14,783 ARMANDO AARON KORFU YAHUD� CEM�YET� BA�KANI 910 01:27:15,117 --> 01:27:16,076 Peki ya �imdi? 911 01:27:16,285 --> 01:27:18,579 Art�k �zg�r�z. 912 01:27:20,664 --> 01:27:23,542 H�ristiyanlarla aran�z �imdi nas�l? 913 01:27:23,792 --> 01:27:24,960 �ok iyi. 914 01:27:33,885 --> 01:27:34,886 Ne dedi? 915 01:27:35,262 --> 01:27:37,306 Ne s�yledi�inizi sordu. 916 01:27:37,639 --> 01:27:40,434 H�ristiyanlarla ili�kilerimizin iyi oldu�unda hemfikir. 917 01:27:55,073 --> 01:27:57,367 B�t�n Yahudiler gettoda m� ya��yordu? 918 01:27:57,743 --> 01:27:59,244 Bir�o�u. 919 01:28:05,125 --> 01:28:07,544 Yahudiler gittikten sonra ne oldu? 920 01:28:07,836 --> 01:28:11,715 B�t�n mal varl���m�za ve alt�nlar�m�za el koydular. 921 01:28:12,049 --> 01:28:15,510 Evlerimizin anahtarlar�n� al�p her �eyimizi �ald�lar. 922 01:28:19,640 --> 01:28:22,142 Kime verildi sizden al�nanlar? Hepsini kim �ald�? 923 01:28:22,392 --> 01:28:26,396 Kanunen Yunan h�k�metine devredildi. 924 01:28:26,730 --> 01:28:31,526 Fakat devlet bunun k���k bir k�sm�n� ald�. 925 01:28:31,735 --> 01:28:34,154 Geriye kalan� �al�nd�, gasp edildi. 926 01:28:34,696 --> 01:28:35,697 Kim taraf�ndan? 927 01:28:36,073 --> 01:28:38,116 Herkes, Almanlar d�hil. 928 01:28:43,038 --> 01:28:46,124 1700 ki�i s�n�r d��� edildi... 929 01:28:46,333 --> 01:28:49,294 122 ki�i ise kurtar�ld�. 930 01:28:50,337 --> 01:28:52,798 Y�zde 95'i �ld�. 931 01:28:55,926 --> 01:28:58,303 Korfu - Auschwitz aras� �ok uzak m�? 932 01:28:58,679 --> 01:29:00,931 9 Haziran'da burada yakaland�k... 933 01:29:01,306 --> 01:29:04,559 ...ve nihayet 29 Haziran'da oraya ula�t�k. 934 01:29:05,143 --> 01:29:08,605 29'un gecesinde �o�u yak�ld�. 935 01:29:09,481 --> 01:29:11,483 9 ile 29 Haziran aras�nda m� s�rd�? 936 01:29:15,946 --> 01:29:18,448 Yakla��k 5 g�n burada kald�k. 937 01:29:21,618 --> 01:29:23,036 Kalede. 938 01:29:26,206 --> 01:29:30,294 Hi� kimse ka�maya, anne, baba ve karde�lerini geride b�rakmaya kalk��mad�. 939 01:29:30,794 --> 01:29:36,174 Dayan��mam�z dini ve ailevi temellere dayan�yordu. 940 01:29:39,094 --> 01:29:41,888 �lk grup 11 Haziran'da ayr�ld�. 941 01:29:43,599 --> 01:29:47,686 Ben 15 Haziran'da ikinci konvoyla gittim. 942 01:29:56,028 --> 01:29:57,863 Ne t�r bir teknedeydiniz? 943 01:29:58,405 --> 01:29:59,865 Bir zattera�da. 944 01:30:00,198 --> 01:30:04,620 F��� ve kalaslarla yap�lm�� bir tekneydi. 945 01:30:04,995 --> 01:30:08,498 ��inde Almanlar�n oldu�u k���k bir tekne taraf�ndan �ekiliyordu. 946 01:30:10,667 --> 01:30:14,087 Bulundu�umuz teknede iki veya �� bek�i vard�... 947 01:30:14,463 --> 01:30:17,424 ...az say�da Alman vard� fakat deh�ete kap�lm��t�k. 948 01:30:17,925 --> 01:30:21,136 Ter�r bek�ilerin en iyi bildi�i �eydi. 949 01:30:44,284 --> 01:30:45,786 Yolculuk nas�ld�? 950 01:30:46,119 --> 01:30:47,204 Berbatt�! 951 01:30:49,790 --> 01:30:52,292 Ne su, ne de yiyecek vard�. 952 01:30:52,501 --> 01:30:57,881 Sadece hayvanlar�n rahat edebilece�i doksan b�lme vard�... 953 01:30:58,757 --> 01:31:00,634 ...hepimiz ayaktayd�k. 954 01:31:03,428 --> 01:31:05,097 Bir�o�umuz �ld�. 955 01:31:06,390 --> 01:31:09,559 Daha sonra �lenleri kire� i�inde ba�ka bir b�lmeye aktard�lar. 956 01:31:10,435 --> 01:31:14,231 Onlar� da Auschwitz'de yakt�lar. 957 01:31:24,283 --> 01:31:27,828 WALTER STIER NAZ� PART� ESK� �YES� 958 01:31:30,080 --> 01:31:34,001 NAZ� ALMANYA'SI DEM�RYOLLARI ESK� Y�NET�C�S�, 33. DEPARTMAN 959 01:31:35,669 --> 01:31:38,255 Hi� tren g�rmedin mi? 960 01:31:38,463 --> 01:31:39,881 Hay�r, hi� g�rmedim. 961 01:31:41,425 --> 01:31:44,553 �ok fazla i�le me�guld�k, masamdan hi� ayr�lm�yordum. 962 01:31:45,262 --> 01:31:47,556 Gece g�nd�z �al���yorduk. 963 01:31:54,146 --> 01:31:55,898 "DSGM." 964 01:31:56,398 --> 01:32:01,111 - DSGM'nin anlam� ne? - "Do�u Seferleri Genel Merkezi." 965 01:32:04,990 --> 01:32:09,161 Ocak 1940'ta Krakov DSGM'ye atand�m. 966 01:32:11,955 --> 01:32:16,043 1943'�n ortalar�nda Var�ova'ya ta��nd�m. 967 01:32:17,628 --> 01:32:21,632 �st d�zey ula��m planlamac�l���na getirilmi�tim. 968 01:32:22,090 --> 01:32:25,844 Ula��m Planlama B�ro Amirli�i. 969 01:32:28,347 --> 01:32:34,102 Fakat g�revleriniz 1943 �ncesi ve sonras�nda ayn� de�il miydi? 970 01:32:35,729 --> 01:32:37,147 Tek de�i�iklik... 971 01:32:37,648 --> 01:32:40,359 ...b�l�m�n ba��na getirilmemdi. 972 01:32:43,904 --> 01:32:47,324 Sava� s�ras�nda, Polonya'daki GEDOB'da... 973 01:32:48,116 --> 01:32:50,911 ...ana vazifeleriniz neydi? 974 01:32:51,245 --> 01:32:53,872 G�rev ve sorumluluklar�n... 975 01:32:54,331 --> 01:32:57,000 ...Almanya�dakinden pek bir fark� yoktu: 976 01:32:59,544 --> 01:33:03,048 Tren tarifelerini haz�rl�yordun, hususi trenlerle normal trenler aras�ndaki... 977 01:33:03,423 --> 01:33:07,010 ...hareketi d�zenliyordun. 978 01:33:09,179 --> 01:33:10,973 Departman say�s� birden �ok muydu? 979 01:33:11,181 --> 01:33:12,099 Evet. 980 01:33:13,183 --> 01:33:17,271 33. Departman hususi trenlerle normal trenlerden... 981 01:33:17,688 --> 01:33:19,982 ...sorumluydu. 982 01:33:21,858 --> 01:33:24,820 Hususi trenlerle 33. Departman ilgileniyordu. 983 01:33:25,654 --> 01:33:28,949 Hususi tren departman�ndan hi� ayr�lmad�n�z, de�il mi? 984 01:33:29,324 --> 01:33:30,492 Hay�r. 985 01:33:31,868 --> 01:33:35,998 Hususi trenlerle normal trenler aras�ndaki fark nedir? 986 01:33:38,125 --> 01:33:41,211 Bileti olan herkes... 987 01:33:41,461 --> 01:33:44,506 ...normal trenlere binebilir. 988 01:33:47,801 --> 01:33:50,304 Krakov - Var�ova treni mesela. 989 01:33:50,679 --> 01:33:52,931 Ya da Krakov - Lemberg treni. 990 01:33:55,225 --> 01:33:59,313 Hususi trenler ise sipari�le yap�l�r. 991 01:34:03,984 --> 01:34:07,404 Tren �zel olarak monte edilir ve... 992 01:34:07,779 --> 01:34:10,616 ...insanlar toplu �cret... 993 01:34:11,909 --> 01:34:13,702 ...�derler. 994 01:34:15,037 --> 01:34:17,122 Hususi trenler var m� h�l�? 995 01:34:17,497 --> 01:34:18,916 Olmaz olur mu? 996 01:34:19,833 --> 01:34:21,668 O zaman nas�l varsa �imdi de var. 997 01:34:22,961 --> 01:34:26,381 Toplu tatiller i�in hususi tren ayarlayabiliyor muydunuz? 998 01:34:26,757 --> 01:34:30,636 Evet, mesela, tatil i�in evlerine d�nen... 999 01:34:31,011 --> 01:34:34,056 ...g��men i��iler i�in... 1000 01:34:37,017 --> 01:34:39,895 ...hususi trenler eklenirdi. 1001 01:34:40,354 --> 01:34:44,816 �b�r t�rl� tren seferlerini idare etmek m�mk�n de�ildi. 1002 01:34:46,735 --> 01:34:50,447 Sava�tan sonra ziyarete giden kodamanlar� ta��yan... 1003 01:34:51,114 --> 01:34:53,242 ...trenlerle ilgilendim demi�tiniz. 1004 01:34:53,617 --> 01:34:55,619 Sava�tan sonra, do�ru. 1005 01:34:56,453 --> 01:35:00,040 Kral�n biri trenle Almanya'y� ziyaret edecek olsa, 1006 01:35:00,499 --> 01:35:02,000 ...hususi tren olurdu bu, de�il mi? 1007 01:35:02,334 --> 01:35:04,127 Hususi tren olurdu. 1008 01:35:05,045 --> 01:35:08,924 Ama prosed�r hususi trenlerde, 1009 01:35:09,633 --> 01:35:12,344 ...ya da toplu gezilerde... 1010 01:35:13,595 --> 01:35:17,432 �daha farkl� oluyordu, falan filan. 1011 01:35:18,225 --> 01:35:22,354 Resmi ziyaretlerle D��i�leri ilgileniyordu. 1012 01:35:26,024 --> 01:35:29,152 Evet. Size bir soru daha sorsam? 1013 01:35:30,028 --> 01:35:34,283 Sava� �ncesi ve sonras�na k�yasla... 1014 01:35:34,658 --> 01:35:37,786 ...sava� s�ras�ndaki hususi tren art���n�n sebebi neydi? 1015 01:35:38,161 --> 01:35:40,872 Nereye varmaya �al��t���n�z� fark ettim. 1016 01:35:41,456 --> 01:35:43,500 �u s�zde "Yerle�tirme Trenleri"ne... 1017 01:35:43,875 --> 01:35:47,963 ...at�fta bulunuyorsunuz. 1018 01:35:48,714 --> 01:35:50,048 "Yerle�tirme." Aynen �yle. 1019 01:35:50,549 --> 01:35:53,093 B�yle diyorlard� o trenlere. 1020 01:35:53,468 --> 01:35:56,805 O trenler Reich'in Ula�t�rma Bakanl���... 1021 01:35:58,890 --> 01:36:01,977 ...emriyle haz�rlanm��t�. 1022 01:36:09,109 --> 01:36:13,530 Reich'in Ula�t�rma Bakanl���ndan... 1023 01:36:15,073 --> 01:36:17,326 ...bir emir mi verilmesi gerekiyordu? 1024 01:36:17,701 --> 01:36:19,786 - Berlin'de? - Evet. 1025 01:36:23,916 --> 01:36:27,002 Bu emirlerin yerine getirilmesiyle de... 1026 01:36:27,294 --> 01:36:29,755 ...Berlin'deki Do�u Seferleri Genel Merkezi... 1027 01:36:30,172 --> 01:36:32,758 ...ilgilendi. 1028 01:36:33,759 --> 01:36:34,927 Evet, anl�yorum� 1029 01:36:35,385 --> 01:36:37,220 - Konuya a��kl�k getirdi mi bu? - Kesinlikle. 1030 01:36:37,596 --> 01:36:43,060 Peki, o s�ralar, "yerle�tirilenler" en �ok kimlerden se�ilmekteydi? 1031 01:36:43,894 --> 01:36:46,438 Hay�r! Bu konuda bilgimiz yoktu. 1032 01:36:46,855 --> 01:36:49,942 Tam da Var�ova'dan ka�maya �al���rken... 1033 01:36:50,234 --> 01:36:53,528 ...o trenlerde Yahudiler�i, 1034 01:36:53,904 --> 01:36:57,241 ...su�lular�, i�te bu t�r insanlar� ta��yor olabileceklerini ��rendik. 1035 01:36:57,491 --> 01:36:58,742 Yahudiler, su�lular derken? 1036 01:36:59,117 --> 01:37:00,869 Su�lular. Her t�rl�s�. 1037 01:37:01,245 --> 01:37:03,497 Su�lular i�in hususi trenler mi? 1038 01:37:03,705 --> 01:37:08,710 Hay�r, b�yle tabir ediliyordu, o kadar. 1039 01:37:09,294 --> 01:37:11,296 Bu konuda a�z�n�z� a�amazd�n�z. 1040 01:37:11,672 --> 01:37:14,758 Can�n�za susamad�ysan�z... 1041 01:37:15,133 --> 01:37:18,095 ...en iyisi bu konudan hi� bahsetmemekti. 1042 01:37:19,179 --> 01:37:25,394 Ama trenlerin Treblinka'ya yahut Auschwitz'e gitti�ini biliyordunuz... 1043 01:37:25,727 --> 01:37:28,021 Tabii ki biliyorduk. 1044 01:37:28,564 --> 01:37:30,357 Son b�lgenin ba��nda ben vard�m: 1045 01:37:30,732 --> 01:37:33,944 Ben olmadan, trenler son duraklar�na varamazlard�. 1046 01:37:35,070 --> 01:37:36,989 �rne�in, Essen'den yola ��kan bir trenin... 1047 01:37:37,364 --> 01:37:41,702 ...Wuppertal, Hannover, Berlin, 1048 01:37:42,119 --> 01:37:46,456 ...Frankfurt Oder, Posen, Var�ova gibi... 1049 01:37:48,709 --> 01:37:52,504 ...b�lgelerden ge�mesi gerekiyordu. 1050 01:37:52,838 --> 01:37:54,172 Bilmemem m�mk�n de�ildi yani. 1051 01:37:54,631 --> 01:37:58,927 Treblinka'n�n imha yeri oldu�unu biliyor muydunuz? 1052 01:37:59,303 --> 01:38:00,554 Elbette hay�r! 1053 01:38:00,929 --> 01:38:02,598 Bilmiyordunuz yani? 1054 01:38:02,973 --> 01:38:05,017 Yarabbi, hay�r! Nas�l bilebilirdik ki? 1055 01:38:05,267 --> 01:38:07,519 Treblinka'ya hi� gitmedim ben. 1056 01:38:07,728 --> 01:38:13,525 Krakov'dayd�m, Var�ova'dayd�m ben, i�ten ba��m� kald�ram�yordum. 1057 01:38:14,735 --> 01:38:16,486 O zaman siz... 1058 01:38:16,695 --> 01:38:19,031 Tam bir b�rokratt�m! 1059 01:38:19,656 --> 01:38:20,657 Anl�yorum. 1060 01:38:20,991 --> 01:38:23,285 Ama hususi tren departman�ndaki... 1061 01:38:23,827 --> 01:38:27,748 ...insanlar�n "Nihai ��z�m"den haberlerinin olmamas�... 1062 01:38:28,081 --> 01:38:32,127 ...�a��lacak �ey a��k�as�. 1063 01:38:32,461 --> 01:38:34,338 Sava�tayd�k. 1064 01:38:34,713 --> 01:38:36,381 B�yle diyorum, ��nk� tren yollar�nda �al��an... 1065 01:38:36,757 --> 01:38:40,469 ...baz�lar�n�n bundan haberi vard�. 1066 01:38:40,761 --> 01:38:42,930 Mesela tren kond�kt�rlerinin. 1067 01:38:43,847 --> 01:38:45,682 Evet, g�rm��lerdi. G�rd�ler. 1068 01:38:46,058 --> 01:38:50,145 Ama benim olanlardan haberim yoktu... 1069 01:38:50,479 --> 01:38:53,649 Sizin i�in Treblinka'n�n anlam� neydi? Treblinka'n�n ya da Auschwitz'in? 1070 01:38:54,066 --> 01:38:57,945 Evet, Treblinka olsun, Belzec olsun, 1071 01:38:58,320 --> 01:39:00,656 ...toplama kamp� olduklar�n� biliyorduk buralar�n. 1072 01:39:01,031 --> 01:39:01,990 Bir durak yeri. 1073 01:39:02,407 --> 01:39:03,533 Evet, bundan ibaretti. 1074 01:39:03,909 --> 01:39:05,035 �l�m kamplar� olduklar�ndan habersizdiniz. 1075 01:39:05,535 --> 01:39:07,913 Evet. �nsanlar� kapatm��lard� oralara. 1076 01:39:08,288 --> 01:39:12,125 Mesela, Essen'den, K�ln'den ya da ba�ka bir yerden tren geliyorsa, 1077 01:39:12,501 --> 01:39:18,757 ...onlara yer a��lmas� gerekiyordu. 1078 01:39:19,341 --> 01:39:23,845 Sava� s�ras�nda, m�ttefik kuvvetler d�rt bir yana yay�l�nca... 1079 01:39:24,054 --> 01:39:28,058 ...o insanlar� kamplara toplamak gerekmi�ti. 1080 01:39:28,475 --> 01:39:31,562 Tam olarak ne zaman ��rendiniz? 1081 01:39:35,774 --> 01:39:39,319 S�ylentiler kulaktan kula�a yay�lmaya ba�lad���nda. 1082 01:39:41,154 --> 01:39:43,699 Hi�bir zaman a��k a��k dillendirilmedi. Yarabbi, olur mu hi�! 1083 01:39:44,116 --> 01:39:48,245 Apar topar tayinini ��kart�rlard� yoksa! Duyumlar alm��t�k... 1084 01:39:48,620 --> 01:39:49,871 S�ylentiler mi? 1085 01:39:50,372 --> 01:39:51,999 Aynen �yle, s�ylentiler. 1086 01:39:52,457 --> 01:39:54,001 Sava� s�ras�nda m�? 1087 01:39:55,043 --> 01:39:56,878 Sava��n sonuna do�ru. 1088 01:39:57,254 --> 01:39:58,839 1942'de de�il yani? 1089 01:39:59,214 --> 01:40:01,174 Hay�r! Yarabbi, hay�r! Tek bir haber bile yoktu! 1090 01:40:01,550 --> 01:40:05,387 1944'�n sonlar�na do�ru, belki. 1091 01:40:05,762 --> 01:40:06,763 1944'�n sonlar�? 1092 01:40:07,139 --> 01:40:08,056 Ancak sonlar�na do�ru. 1093 01:40:08,432 --> 01:40:09,516 Siz ne yapt�n�z? 1094 01:40:09,892 --> 01:40:11,977 S�ylediklerine g�re, 1095 01:40:12,352 --> 01:40:16,982 ...insanlar kamplara g�nderiliyordu ve... 1096 01:40:17,774 --> 01:40:20,903 ...sa�l�k durumu iyi olmayanlar da muhtemelen �lecekti oralarda. 1097 01:40:21,278 --> 01:40:24,740 �nsanlar�n imha edildi�ini duyunca �ok mu �a��rd�n�z? 1098 01:40:25,032 --> 01:40:26,825 Kesinlikle. Evet. 1099 01:40:27,075 --> 01:40:28,911 Olanlardan haberiniz yoktu. 1100 01:40:29,077 --> 01:40:33,165 Hem de hi�. �u kamp vard� ya, neydi ismi? 1101 01:40:34,166 --> 01:40:38,670 Oppeln b�lgesindeki. Hat�rlad�m: Auschwitz! 1102 01:40:39,379 --> 01:40:40,172 Evet. 1103 01:40:40,547 --> 01:40:42,466 Auschwitz Oppeln b�lgesindeydi. 1104 01:40:42,841 --> 01:40:46,929 Do�ru. Auschwitz Krakov'dan �ok da uzakta de�ildi. 1105 01:40:47,137 --> 01:40:47,888 �yle. 1106 01:40:48,263 --> 01:40:50,807 Kula��m�za hi�bir bilgi gelmedi. 1107 01:40:51,225 --> 01:40:53,518 Auschwitz Krakov aras� altm�� d�rt kilometredir. 1108 01:40:53,727 --> 01:40:55,479 Pek de uzak de�il. 1109 01:40:55,854 --> 01:40:58,357 Hi�bir �ey bilmiyorduk. Hem de hi�. 1110 01:41:00,317 --> 01:41:03,320 Fakat Nazilerin, Hitler'in... 1111 01:41:03,654 --> 01:41:06,448 ...Yahudiler�i sevmedi�ini biliyordunuz? 1112 01:41:08,742 --> 01:41:12,162 Biliyorduk. Gayet bilinen bir �eydi bu. 1113 01:41:12,537 --> 01:41:15,332 Gazetede bile ��km��t�. S�r de�ildi. 1114 01:41:16,625 --> 01:41:18,210 Ama imha edilmeleri konusuna gelirsek, 1115 01:41:18,585 --> 01:41:21,463 ...bu yepyeni bir �eydi bizim i�in. 1116 01:41:21,838 --> 01:41:25,968 Yani, insanlar bug�n bile ink�r ediyorlar. 1117 01:41:26,301 --> 01:41:29,805 Bu kadar �ok Yahudi olmas� m�mk�n de�ildi diyorlar. 1118 01:41:30,013 --> 01:41:31,848 Do�ru mu peki? Bilmiyorum. 1119 01:41:32,224 --> 01:41:34,726 Ama b�yle diyorlar i�te. 1120 01:41:35,102 --> 01:41:37,729 Ne olursa olsun, yap�lanlar rezaletti. 1121 01:41:38,021 --> 01:41:38,855 Ne? 1122 01:41:39,064 --> 01:41:40,315 �mha. 1123 01:41:40,691 --> 01:41:44,152 Bunu k�namayan insan yok. B�t�n d�r�st insanlar. 1124 01:41:44,528 --> 01:41:47,114 Ama haberimiz var m�yd� olanlardan? Yoktu. 1125 01:41:50,284 --> 01:41:52,452 �rne�in, Polonyal�lar. 1126 01:41:52,828 --> 01:41:56,707 Polonyal�lar'�n her �eyden haberi vard�. 1127 01:41:57,082 --> 01:41:59,793 �a��rt�c� bir �ey de�il. 1128 01:42:00,168 --> 01:42:02,963 Yak�nda oturuyorlard�, duydular haberleri, 1129 01:42:03,380 --> 01:42:04,840 ...anlatt�lar. 1130 01:42:05,048 --> 01:42:08,176 Susmak zorunda da de�illerdi. 1131 01:42:24,902 --> 01:42:29,781 ~TREBLINKA: �STASYON~ 1132 01:43:26,213 --> 01:43:30,717 Fahrplananordnung 587'yi g�r�yorsunuz, 1133 01:43:31,969 --> 01:43:34,221 ...'hususi' trenlere �zg� bir �ey. 1134 01:43:36,390 --> 01:43:40,269 Say� ka� tane olduklar�n� g�steriyor. 1135 01:43:42,896 --> 01:43:47,359 Alt�nda ise, "Nur f�r den Dienstgebrauch" yaz�yor, yani... 1136 01:43:49,486 --> 01:43:50,696 ..."Sadece kurum i�i kullan�m i�in." 1137 01:43:54,241 --> 01:43:58,203 Ama belgenin gizlili�i i�in olduk�a d���k bir s�n�fland�rma kullan�lm��. 1138 01:44:00,414 --> 01:44:02,374 Ger�ek �u ki, ne �l�m trenlerinden bahseden... 1139 01:44:02,833 --> 01:44:04,793 ...bu belgenin tamam�nda, ne de di�er belgelerde... 1140 01:44:05,335 --> 01:44:08,630 ..."geheime"e, yani "gizli" kelimesine... 1141 01:44:09,089 --> 01:44:11,341 ...rastlam�yor olu�unuz... 1142 01:44:12,593 --> 01:44:13,635 ...hayret verici bir �ey. 1143 01:44:15,095 --> 01:44:16,930 Bunu yapmam�� olmalar� hayret verici. 1144 01:44:17,431 --> 01:44:21,143 Tekrar d���n�nce, 1145 01:44:21,602 --> 01:44:22,853 ...belgeyi "gizli" diye s�n�fland�rm�� olsalard�, 1146 01:44:23,186 --> 01:44:25,063 ...soru i�aretlerini �zerlerine �ekmi� olurlard� ve... 1147 01:44:25,522 --> 01:44:29,735 ...bu da daha �ok soru i�aretine yol a�ard�. 1148 01:44:30,527 --> 01:44:31,820 Bu konuya yo�unla�malar� gerekirdi. 1149 01:44:33,530 --> 01:44:37,159 Psikolojik a��dan bakarsak, operasyonun kilit noktas�... 1150 01:44:37,868 --> 01:44:39,077 ...ger�ekle�tirilen eylemlere uygun olan... 1151 01:44:40,203 --> 01:44:42,623 ...kelimeleri asla dile getirmemekte sakl�yd�. 1152 01:44:43,790 --> 01:44:46,043 Hi�bir �ey s�yleme. Yap gitsin. 1153 01:44:47,044 --> 01:44:48,045 Yapt�klar�n� a��klama. 1154 01:44:49,379 --> 01:44:51,465 Dolay�s�yla, bu belge "sadece kurum i�i kullan�m i�in." 1155 01:44:52,299 --> 01:44:57,638 Bu emrin ka� al�c�ya g�nderildi�ine bak�n bir de. 1156 01:44:59,556 --> 01:45:01,099 "Bfe" - Bahnhofe. 1157 01:45:02,643 --> 01:45:06,605 Bu b�l�mde, bir... iki... ��... d�rt... 1158 01:45:07,231 --> 01:45:11,401 be�... alt�... yedi... sekiz adet var. Ve Malkinia'ya ula��yoruz, 1159 01:45:12,069 --> 01:45:14,029 ...ki elbette buras� Treblinka'n�n biti�i�indeki istasyon. 1160 01:45:14,738 --> 01:45:15,447 Elbette. 1161 01:45:16,073 --> 01:45:18,617 Radom'la Var�ova b�lgesi aras�ndaki... 1162 01:45:19,326 --> 01:45:21,286 ...nispeten k�sa olan mesafe boyunca, 1163 01:45:23,330 --> 01:45:25,791 ...belgenin sekiz al�c�ya ula�t���na dikkat edin, 1164 01:45:26,667 --> 01:45:30,671 ...sekiz... ��nk� tren bu istasyonlardan ge�iyordu. 1165 01:45:31,255 --> 01:45:33,715 Dolay�s�yla, hepsinin haberi vard�. 1166 01:45:35,676 --> 01:45:41,098 Bir de �u var tabii, tek sayfa yazabilecekken, kimse iki sayfa yazmaz. 1167 01:45:41,682 --> 01:45:45,185 Dolay�s�yla, burada, �uraya giden bir PKR'ye, yani bir �l�m trenine, 1168 01:45:45,602 --> 01:45:51,858 ...rastlamakla kalm�yor, ki planda b�yle s�n�fland�r�lm��t�, 1169 01:45:52,693 --> 01:45:56,321 ...Treblinka'ya vard�ktan sonra, art�k oradan kalkan... 1170 01:45:56,863 --> 01:46:00,284 ...bo� treni de g�r�yorsunuz. �n�nde "L" harfi olan trenin... 1171 01:46:00,534 --> 01:46:02,703 ...ne i�e yarad���n� kestirmesi zor de�ildi: "Leer", 1172 01:46:05,038 --> 01:46:06,665 ..."R�ckleitung des Leerzuges", 1173 01:46:07,624 --> 01:46:10,210 yani "Bo� trenin d�n���". 1174 01:46:14,881 --> 01:46:19,886 Numaraland�rma sisteminde yap�lan k���k kurnazl��a bak�n: 1175 01:46:20,887 --> 01:46:24,558 9228'den, 9229'a do�ru gidiyoruz, 1176 01:46:25,475 --> 01:46:30,647 ...9230'a, 9231'e, 9232'ye. 1177 01:46:31,982 --> 01:46:35,694 �zg�n bir durum s�z konusu de�il. 1178 01:46:36,570 --> 01:46:37,905 D�zenli seferler g�r�yoruz sadece. 1179 01:46:40,324 --> 01:46:41,074 �l�m seferleri mi? 1180 01:46:41,992 --> 01:46:42,826 �l�m seferleri. 1181 01:46:48,332 --> 01:46:51,335 �urada ise, belli ki bo�alt�lmakta olan... 1182 01:46:54,254 --> 01:46:56,798 ...bir gettodan kalk�p... 1183 01:46:57,507 --> 01:46:58,634 ...Treblinka'ya do�ru yola ��kan bir tren g�r�yoruz. 1184 01:47:00,427 --> 01:47:04,473 30 Eyl�l 1942, 16:18'de, en az�ndan programa g�re �yle, 1185 01:47:05,933 --> 01:47:09,061 ...kalk�p, ertesi sabah 11:24'te... 1186 01:47:10,187 --> 01:47:14,858 ...oraya varm��. 1187 01:47:18,362 --> 01:47:19,696 Ayr�ca olduk�a uzun bir tren oldu�undan... 1188 01:47:21,698 --> 01:47:25,077 ...bu kadar yava� gitmesinin sebebi de buydu belki. 1189 01:47:25,619 --> 01:47:29,665 "50G" diye ge�iyordu: 1190 01:47:29,665 --> 01:47:32,751 �nsanla dolu elli y�k vagonu. 1191 01:47:33,210 --> 01:47:35,087 Son derece b�y�k bir nakliyat bu. 1192 01:47:36,880 --> 01:47:39,800 Tren Treblinka'da bo�alt�l�r bo�alt�lmaz... 1193 01:47:41,218 --> 01:47:45,639 ...sabah 11:24 ve... 1194 01:47:46,640 --> 01:47:51,979 ...15:59, yani ��leden sonra d�rt sular�n� g�steren bu vakit g�ze �arp�yor. 1195 01:47:52,396 --> 01:47:54,940 Bu vakitler aras� trenin bo�alt�lmas�... 1196 01:47:56,400 --> 01:47:57,818 ...temizlenmesi ve ters �evrilmesi gerekiyordu. 1197 01:47:58,318 --> 01:47:59,236 �ok h�zl� olunmal�yd�. 1198 01:48:03,991 --> 01:48:07,452 Ayn� say�lar �imdi ba�ka bir yere gitmekte olan... 1199 01:48:08,662 --> 01:48:13,667 ...bo� tren i�in g�r�nmekte, tren 16:00'da kalk�p... 1200 01:48:16,587 --> 01:48:19,339 ...ba�ka kurbanlar almak �zere... 1201 01:48:19,673 --> 01:48:21,466 ...farkl� bir k���k kasabaya u�rayacak. 1202 01:48:23,010 --> 01:48:26,388 �urada ise, gece ��te g�z�kmekte, 1203 01:48:29,766 --> 01:48:32,603 ...ay�n 23'�nde, gece ��te yola ��k�yor ve... 1204 01:48:34,354 --> 01:48:35,898 ...ertesi g�n oraya ula��yor. 1205 01:48:39,693 --> 01:48:42,821 Bu nedir peki? Ayn� trene benziyor. 1206 01:48:43,363 --> 01:48:46,074 Besbelli ayn� tren. 1207 01:48:48,035 --> 01:48:49,328 Say�lar�n de�i�mesi gerekiyordu. 1208 01:48:50,787 --> 01:48:52,080 Sonra da Treblinka'ya d�n�yor i�te. 1209 01:48:52,873 --> 01:48:56,251 Uzun bir yolculuk bu da. Treblinka'ya var�yor, ve d�n�p... 1210 01:48:57,544 --> 01:49:02,716 ...ba�ka yere gidiyor yine. Ayn� durum. Ayn� yolculuk. 1211 01:49:05,218 --> 01:49:09,932 Sonra ba�ka bir tanesi Treblinka'ya do�ru yola ��k�yor ve... 1212 01:49:11,558 --> 01:49:16,146 ...29 Eyl�l'de �estohova'ya var�yor. 1213 01:49:16,647 --> 01:49:17,940 B�ylece d�ng� tamamlanm�� oluyor. 1214 01:49:19,066 --> 01:49:20,943 RAUL HILBERG, TAR�H�� ~VERMONT (ABD)~ 1215 01:49:22,527 --> 01:49:24,154 Bunun ad� ise 'fahrplananordnung'du. 1216 01:49:24,529 --> 01:49:26,949 Bo� olanlar� de�il de dolu olan trenleri... 1217 01:49:28,867 --> 01:49:32,454 ...sayacak olursan�z... 1218 01:49:32,913 --> 01:49:38,752 �urada bir tane... �urada bir tane daha... �urada... 1219 01:49:38,752 --> 01:49:43,340 - Ama ni�in... - �ki etti. ��... D�rt... 1220 01:49:45,050 --> 01:49:47,844 �u okudu�um tren tarifesine g�re... 1221 01:49:48,470 --> 01:49:50,764 ...on bin �l� Yahudi s�z konusu olabilir. 1222 01:49:51,431 --> 01:49:52,516 On binden daha fazla. 1223 01:49:53,016 --> 01:49:54,101 Ne diyelim, mutedil olaca��z bu konuda. 1224 01:49:56,061 --> 01:49:59,648 Bu belgenin o kadar ilgin� olan y�n� nedir? 1225 01:50:01,191 --> 01:50:02,317 Treblinka'ya gitmi�tim, 1226 01:50:03,360 --> 01:50:04,778 ...iki �ey yan yanayd�, Treblinka ve bu belge. 1227 01:50:06,196 --> 01:50:08,740 Elime bir belgeyi ald�m diyelim, 1228 01:50:08,949 --> 01:50:10,325 ...hele ki asli belgeyse, 1229 01:50:12,286 --> 01:50:15,122 ...o zaman elimde zamane b�rokrat�n�n da ger�ekten elinde tuttu�u... 1230 01:50:16,331 --> 01:50:18,542 ...bir belgeyi tutuyorum demektir. 1231 01:50:19,084 --> 01:50:21,962 �nsan elinden ��km�� bir �ey bu. Artakalm�� bir �ey. Mevcut tek artakalan hatta. 1232 01:50:23,672 --> 01:50:24,715 - �l�ler ortada yok sonu�ta. - Evet. 1233 01:50:56,788 --> 01:50:59,207 Reichsbahn, prensip olarak, �cret iadesiyle... 1234 01:51:00,584 --> 01:51:03,211 ...her t�rl� kargoyu ta��maya haz�rd�. 1235 01:51:05,756 --> 01:51:09,593 ��in p�f noktas�, ki bu fiyat�n kontrol�ndeydi, 1236 01:51:10,052 --> 01:51:12,512 ...Yahudileri Treblinka'ya, Auschwitz'e, Sobibor'a, 1237 01:51:13,055 --> 01:51:16,266 ...ya da herhangi bir yere nakletmekten ibaretti, 1238 01:51:17,059 --> 01:51:21,355 ...demiryollar�na kilometre ba��na �deme yap�ld��� s�rece sorun yoktu, 1239 01:51:22,147 --> 01:51:23,482 Mil ba��na bir s�r� fenik. 1240 01:51:24,441 --> 01:51:27,611 Sava� boyunca tarife �cretleri hep ayn� kald�: 1241 01:51:29,571 --> 01:51:32,824 On ya��ndan k���k �ocuklara yar�m bilet veriliyor; 1242 01:51:33,325 --> 01:51:34,660 D�rt ya��ndan k���k �ocuklardan ise �cret al�nm�yordu. 1243 01:51:35,911 --> 01:51:37,537 Verilen para tek-gidi� i�indi. 1244 01:51:38,455 --> 01:51:41,959 Tabii kond�kt�rlerin bilet �cretlerini iade etmeleri gerekiyordu, ��nk�... 1245 01:51:41,959 --> 01:51:42,834 ...geldikleri gibi d�necekti onlar. 1246 01:51:46,797 --> 01:51:50,842 Hocam affedersiniz, �ocuklar� imha kamplar�na nakletmi�lerdi, 1247 01:51:51,551 --> 01:51:54,137 - ...d�rt ya� alt� �ocuklarsa... - ...bedavaya g�t�r�ld�ler. 1248 01:51:55,597 --> 01:51:57,766 Yani gaz odalar�na bedavaya sokulma hakk�na sahip olmu�lard�? 1249 01:51:58,183 --> 01:51:59,810 Evet, �cretsiz nakledildiler. 1250 01:52:00,644 --> 01:52:01,603 Buna ek olarak, 1251 01:52:02,145 --> 01:52:07,234 ��demeyi yapacak olan ki�i, �demeyi yapacak olan devlet dairesi... 1252 01:52:07,234 --> 01:52:09,903 ...trenleri sipari� eden dairenin kendisiydi, 1253 01:52:10,529 --> 01:52:12,781 ...ki bu da Gestapoydu, Eichmann'�n makam� yani. 1254 01:52:14,157 --> 01:52:20,330 Bu makam�n �demeler konusunda ya�ad��� maddi s�k�nt� y�z�nden... 1255 01:52:20,872 --> 01:52:24,793 Reichsbahn bilet �cretlerinin toplu olarak verilmesini kabul etti. 1256 01:52:26,420 --> 01:52:29,006 Seyahat etmek isteyen yeterli say�da insan varsa, kendilerine verilen... 1257 01:52:29,047 --> 01:52:30,674 ...gezi biletlerinde oldu�u gibi, 1258 01:52:30,716 --> 01:52:32,593 ...Yahudiler de hemen hemen ayn� �ekilde nakledilmekteydiler. 1259 01:52:33,010 --> 01:52:36,680 Minimum yolcu say�s�n�n d�rt y�z oldu�u t�rden bir bilet. 1260 01:52:40,058 --> 01:52:41,059 D�rt y�zden az ki�i olsa dahi... 1261 01:52:42,060 --> 01:52:44,104 ...d�rt y�z ki�i yaz�lmas� i�in �deme yap�l�r, b�ylece... 1262 01:52:44,938 --> 01:52:47,983 ...yeti�kinler i�in de yar�m bilet al�n�rd�. 1263 01:52:52,112 --> 01:52:53,280 Vagonlar�n �ok fazla pislik bar�nd�rmas� ise s�z konusu olabilir, 1264 01:52:54,072 --> 01:52:56,491 ...ya da ekipman�n hasara u�ramas� s�z konusu olabilir, 1265 01:52:58,911 --> 01:53:00,287 ...��nk� nakil i�lemi baya�� uzun s�rmekte ve... 1266 01:53:00,871 --> 01:53:04,207 ...mahk�mlar�n y�zde be� ila on aras�nda de�i�en k�sm� yolda hayat�n� kaybetmekteydi, 1267 01:53:05,500 --> 01:53:08,253 Verilen bu hasar i�in de ilave fatura ��kart�lacakt�. 1268 01:53:09,171 --> 01:53:14,509 Ama, �demeler yap�ld��� s�rece... 1269 01:53:15,177 --> 01:53:16,637 ...nakil i�lemi ger�ekle�meye devam edecekti. 1270 01:53:16,970 --> 01:53:19,056 Baz� zamanlar SS kredi �ekiyordu. 1271 01:53:19,932 --> 01:53:22,392 Bazen ise nakil i�lemi �demeden �nce bitmi� oluyordu, ��nk�, 1272 01:53:23,685 --> 01:53:27,356 ...anlayaca��n�z o ki, b�t�n bu faaliyetler, bir seyahat acentesi arac�l���yla, 1273 01:53:27,856 --> 01:53:31,235 ...charter �irketlerinde oldu�u gibi y�r�t�lmekteydi, 1274 01:53:34,738 --> 01:53:35,822 ...�zellikle �ahsi seferleri and�r�yordu �ok�a. 1275 01:53:36,365 --> 01:53:37,908 'Orta Avrupa Seyahat Acentesi'... 1276 01:53:38,867 --> 01:53:44,665 ...bu i�lemlerden baz�lar�n� halledecekti, fatura ve biletlendirme prosed�r�n�. 1277 01:53:45,916 --> 01:53:49,336 Daha k���k kapsaml� bir nakil i�lemi s�z konusu ise, bunu da SS halledecekti. 1278 01:53:49,878 --> 01:53:50,754 Bu acente... 1279 01:53:51,088 --> 01:53:53,465 ...alelade yolcular ilgilenen acentelerden miydi? 1280 01:53:53,966 --> 01:53:56,927 Kesinlikle. Resmi seyahat acentesiydi i�te. 1281 01:53:57,928 --> 01:54:01,557 �nsanlar� gaz odalar�na ya da... 1282 01:54:01,932 --> 01:54:05,602 ...tatilcileri g�zde otellerine g�t�r�yorlard�. 1283 01:54:06,728 --> 01:54:10,899 Esasen ayn� makamd�, ayn� i�lemler, ayn� prosed�rler, 1284 01:54:11,191 --> 01:54:12,401 ...ayn� faturaland�rma. 1285 01:54:12,859 --> 01:54:14,444 - Bir fark yoktu yani? - Hi�bir fark yoktu. 1286 01:54:15,362 --> 01:54:17,781 Ve i�in do�as� gere�i, �ok normal bir i�mi� gibi, 1287 01:54:18,365 --> 01:54:20,450 ...herkes bu i�i �stlenecekti. 1288 01:54:21,910 --> 01:54:23,036 Ama normal bir i� de�ildi. 1289 01:54:23,829 --> 01:54:24,997 Hay�r, de�ildi. 1290 01:54:26,665 --> 01:54:32,045 Asl�na bakarsan�z, s�n�r� ge�mek gerekti�inde ise, 1291 01:54:32,296 --> 01:54:37,759 ...ki bu �ok nadir olurdu, karma��k para prosed�rlerinde bile... 1292 01:54:38,051 --> 01:54:39,011 ...di�er i�lemlerle benzer bir yol izlenmi�ti. 1293 01:54:39,970 --> 01:54:40,762 �rne�in? 1294 01:54:41,889 --> 01:54:45,767 Tabii, en ilgin� �rnek ise Yunanistan�d�r bence, 1295 01:54:46,310 --> 01:54:51,106 Bir hayli uzaktan, Selanik�ten gelen ve... 1296 01:54:51,607 --> 01:54:56,403 ...46.000 kurban� ta��yan trenler. 1297 01:54:56,987 --> 01:54:58,113 B�ylece toplu-biletlerin... 1298 01:54:58,363 --> 01:55:00,240 ...tutar� iki milyon marka dayanm��t�. 1299 01:55:00,657 --> 01:55:01,658 Gayet b�y�k bir tutar. 1300 01:55:03,076 --> 01:55:04,578 Al���lageldik geleneksel yollarla i�letilen... 1301 01:55:04,995 --> 01:55:07,456 ...bu t�r seferlerin temel bir kural� vard�r, 1302 01:55:10,542 --> 01:55:12,169 ...hatta bug�n dahi, b�t�n d�nyada ge�erlidir bu: 1303 01:55:13,170 --> 01:55:16,173 Bir �ey nereden geliyorsa, o geldi�i yerin paras�yla �deme yapars�n�z. 1304 01:55:16,673 --> 01:55:20,844 Ama o zaman da, yol �st�ndeki i�tirak�i demiryollar�na da... 1305 01:55:21,345 --> 01:55:23,180 ...kendi para birimlerinde �deme yapman�z gerekir. 1306 01:55:25,807 --> 01:55:27,809 Selanik�ten ��k�p Yunanistan'� ge�meleri gerekiyordu. 1307 01:55:29,102 --> 01:55:30,604 - Yunanistan'da ise Drahmi mi ge�iyordu? - Evet, Drahmiydi. 1308 01:55:31,271 --> 01:55:34,650 - Evet, sonra da ge�men gereken demiryollar� aras�nda... - S�rbistan. 1309 01:55:35,943 --> 01:55:37,778 S�rp ve H�rvat demiryollar�. 1310 01:55:39,529 --> 01:55:41,949 En son da Reichsbahn geliyordu ve Mark ge�iyordu onda da. 1311 01:55:43,951 --> 01:55:47,996 �u i�e bak�n ki, ��yle bir sorun vard�, 1312 01:55:48,789 --> 01:55:53,418 ...Selanik'in ba��ndaki, �demeyi yapacak ki�i olan... 1313 01:55:55,128 --> 01:55:56,171 ...askeri kumandan�n elinde hi� Mark yoktu. 1314 01:55:56,964 --> 01:56:00,425 El koyduklar� ve bu t�r �eylerin... 1315 01:56:02,177 --> 01:56:04,346 ...�demesini yapmakta kulland�klar�... 1316 01:56:04,930 --> 01:56:06,932 ...Yahudi m�lklerinden gelen Drahmiler vard� elinde. 1317 01:56:07,432 --> 01:56:09,226 Buna ise oto finansman ilkesi deniyordu. 1318 01:56:09,643 --> 01:56:13,480 SS ya da askeriye m�lke el koyuyor ve... 1319 01:56:14,022 --> 01:56:16,233 ...ele ge�en paralarla, �zellikle de banka mevduatlar�yla... 1320 01:56:16,858 --> 01:56:18,068 ...nakliyat masraflar� kar��lan�yordu. 1321 01:56:18,318 --> 01:56:21,488 Yani Yahudiler kendi �l�mleri i�in para �demek zorunda m� kald�lar? 1322 01:56:21,738 --> 01:56:24,616 Aynen �yle. Ana ilkeyi hat�rlay�n: 1323 01:56:25,867 --> 01:56:28,870 �mha i�in bir b�t�e ayr�lmaz. 1324 01:56:32,916 --> 01:56:37,838 �demeyi yapmak i�in el konulan m�lklerin kullan�lmas� gerekiyordu. 1325 01:56:39,923 --> 01:56:41,717 Selanik'teki Yahudiler'in mallar�na el konmu�tu, fakat... 1326 01:56:42,634 --> 01:56:44,511 ...elde edilen h�s�lat Yunan paras� �eklindeydi. 1327 01:56:46,179 --> 01:56:47,890 Tabii Reichsbahn Mark olarak �deme yap�lmas�n� isteyecekti. 1328 01:56:48,807 --> 01:56:51,768 Peki, Drahmi'yi Mark'a nas�l �evirecektiniz? 1329 01:56:52,769 --> 01:56:54,271 ��gal alt�ndaki Avrupa'n�n tam g�be�inde... 1330 01:56:54,563 --> 01:56:56,106 ...kambiyo kontrollerine sahiptiniz �imdi. 1331 01:56:56,815 --> 01:56:58,442 Bunun da tek yolu, elbette ki, i�gal b�lgesinde bulunan birinin... 1332 01:56:59,318 --> 01:57:02,613 ...Mark temin etmesine ba�l�yd�. 1333 01:57:04,072 --> 01:57:04,823 Ama nas�l olacakt�? 1334 01:57:05,741 --> 01:57:07,659 Sava� zaman� hi� de kolay bir �ey de�ildi bu. 1335 01:57:08,702 --> 01:57:12,164 Bu y�zden, bir seferli�ine, bor� �denmedi: 1336 01:57:12,748 --> 01:57:15,959 Demiryollar� �cret almadan, b�t�n Yahudiler�i Auschwitz'e ta��d�. 1337 01:57:53,372 --> 01:57:55,290 ~TREBLINKA: �STASYON~ 1338 01:58:02,297 --> 01:58:05,425 "Gizli detay"�n hayat�... 1339 01:58:06,009 --> 01:58:09,096 ...imhaya do�ru giden trenlerdeki y�ke ba�l�yd�. 1340 01:58:25,028 --> 01:58:27,072 Kalabal�k olarak geldiklerinde... 1341 01:58:30,242 --> 01:58:33,161 ..."Gizli Detay" b�y�yordu. 1342 01:58:43,797 --> 01:58:46,466 "Detay" olmazsa olmazlar�ndand�, 1343 01:58:46,925 --> 01:58:50,095 ...bu y�zden hi� kimseyi elemek s�z konusu de�ildi. 1344 01:58:52,139 --> 01:58:56,101 OSWIECIM (AUSCHWITZ): ~G�N�M�ZDE �STASYON~ 1345 01:58:56,852 --> 01:59:00,439 Ama, e�er tren az y�kle gelmi�se, 1346 01:59:04,401 --> 01:59:07,529 ...bunun anlam� gecikmesiz imha demekti. 1347 01:59:15,662 --> 01:59:18,165 Bizler, yani �Gizli Detaydakiler�, biliyorduk ki, 1348 01:59:18,749 --> 01:59:21,251 ...ortada tren olmamas�... 1349 01:59:22,044 --> 01:59:24,421 ...bizim ortadan kald�r�lmam�z anlam�na geliyordu. 1350 01:59:46,276 --> 01:59:50,030 "Gizli Detay" tam bir kriz ortam�nda ya��yordu. 1351 01:59:50,447 --> 01:59:53,700 Her g�n, binlerce masum insan... 1352 01:59:54,368 --> 01:59:57,913 ...g�zlerimizin �n�nden y�r�y�p ge�iyor ve... 1353 01:59:58,497 --> 02:00:00,999 ...baca duman�nda kayboluyordu. 1354 02:00:02,501 --> 02:00:06,380 �nsan olman�n ne anlama geldi�ini... 1355 02:00:07,464 --> 02:00:10,175 ...kendi g�zlerimizle g�rerek kavram��t�k ger�ekten de. 1356 02:00:11,260 --> 02:00:13,428 Ge�tiler �ylece, 1357 02:00:13,595 --> 02:00:18,642 ...erkek, kad�n, �ocuk, masumlar. 1358 02:00:19,851 --> 02:00:22,938 Aniden ortadan kayboldular ve... 1359 02:00:23,522 --> 02:00:25,524 ...d�nya bundan s�z etmedi bile! 1360 02:00:25,899 --> 02:00:29,903 Terk edildi�imizi hissetmi�tik. D�nyan�n ve insanl���n bizi terk etti�ini. 1361 02:00:30,737 --> 02:00:35,325 Ama ko�ullar, bize hayatta kalma olas�l���n�n... 1362 02:00:36,910 --> 02:00:41,164 ...ne anlama geldi�ini tam olarak ��retmi�ti. 1363 02:00:42,749 --> 02:00:44,793 �nsan hayat�n�n... 1364 02:00:45,460 --> 02:00:48,046 ...hesaplanamaz de�erini �l�ebilece�imizi. 1365 02:00:49,756 --> 02:00:51,925 �nsan ya�ad��� s�rece... 1366 02:00:52,801 --> 02:00:57,431 ...asla b�rakmayaca��na kani olmu�tuk. 1367 02:00:58,265 --> 02:01:01,977 Ya�am�n oldu�u yerde umut etmeyi asla b�rakmamak gerek. 1368 02:01:02,352 --> 02:01:06,440 ��te bu y�zden, o me�akkatli... 1369 02:01:06,648 --> 02:01:11,278 ...g�nler, haftalar, aylar, y�llar boyunca... 1370 02:01:11,653 --> 02:01:13,989 ...m�cadeleyi b�rakmad�k. 1371 02:01:15,115 --> 02:01:19,661 Hayatta kal�p bu cehennemden kurtulma umuduna... 1372 02:01:22,873 --> 02:01:25,375 ...s�ms�k� tutunarak. 1373 02:01:57,699 --> 02:01:59,743 O vakitlerde, 1374 02:02:00,786 --> 02:02:04,706 ...yani Ocak, �ubat, 1375 02:02:06,583 --> 02:02:07,751 ...Mart'ta... 1376 02:02:09,211 --> 02:02:12,297 ...nakliyatlar kesilmi�ti. 1377 02:02:19,846 --> 02:02:22,724 Trenler olmay�nca Treblinka h�z�nl� bir yer mi oldu? 1378 02:02:25,561 --> 02:02:28,981 Yahudiler h�z�nl� oldular demezdim �ahsen. 1379 02:02:29,565 --> 02:02:32,609 �eyin fark�na vard�klar�nda �yle oldular ancak... 1380 02:02:33,902 --> 02:02:37,990 O konuya sonra d�nerim, Ba�l� ba��na bir konu ��nk�. 1381 02:02:44,663 --> 02:02:46,665 Evet, biliyorum. 1382 02:02:47,374 --> 02:02:48,917 �al��ma mangalar�ndaki... 1383 02:02:51,003 --> 02:02:54,006 ...Yahudiler, ilk ba�ta, 1384 02:02:55,591 --> 02:02:57,634 ...kurtulacaklar�n� d���nd�ler. 1385 02:03:00,053 --> 02:03:03,640 Ama Ocak ay�nda, ia�e g�nderimi... 1386 02:03:04,683 --> 02:03:08,604 ...kesiliverdi, ��nk� iyice kalabal�kla�t�lar diye... 1387 02:03:09,688 --> 02:03:12,316 ...Wirth ia�eyi azaltm��t�, 1388 02:03:12,691 --> 02:03:15,903 1. Kamp'taki be� y�z - alt� y�z kadar�... 1389 02:03:16,153 --> 02:03:17,487 �uras� m�? 1390 02:03:17,863 --> 02:03:18,864 Evet. 1391 02:03:21,158 --> 02:03:24,244 �syan ��karmalar�n� �nlemek i�in... 1392 02:03:24,828 --> 02:03:27,497 ...onlar� ne vurdular ne de gaz odalar�na g�nderdiler, bunlar�n yerine... 1393 02:03:28,040 --> 02:03:32,586 ...a� b�rakt�lar onlar�. Sonra salg�n patlak verdi, 1394 02:03:33,754 --> 02:03:36,673 ...karahumma benzeri bir hastal�k. 1395 02:03:38,508 --> 02:03:41,929 Yahudiler buradan sa� ��kacaklar�na inanmay� b�rakm��lard�. 1396 02:03:42,095 --> 02:03:45,724 �l�me terk edilmi�lerdi. Sinekler gibi bir bir d��t�ler. 1397 02:03:47,476 --> 02:03:49,394 Her �ey bitmi�ti. 1398 02:03:50,187 --> 02:03:53,232 FRANZ SUCHOMEL 1399 02:03:53,982 --> 02:03:55,651 �nanmay� b�rakm��lard�. 1400 02:03:57,527 --> 02:04:01,865 Olanlar gayet a��kt�... Biz ise �srarc�yd�k: 1401 02:04:02,449 --> 02:04:06,161 "Ya�ayacaks�n�z!" Buna neredeyse kendimiz bile inanm��t�k. 1402 02:04:06,745 --> 02:04:10,123 Yeterince yalan s�ylersiniz, o yalanlara kendiniz de inan�yorsunuz. 1403 02:04:10,332 --> 02:04:11,333 Evet. 1404 02:04:12,834 --> 02:04:15,420 Ama bana ��yle cevap vermi�lerdi: 1405 02:04:15,963 --> 02:04:21,593 "Hay�r, patron, sonu belli cesetleriz bizler." 1406 02:04:31,645 --> 02:04:35,232 "�l�m mevsimi", b�yle deniyordu, 1407 02:04:39,361 --> 02:04:43,365 ...Grodno ve Bialystok'tan... 1408 02:04:44,741 --> 02:04:48,704 ...olduk�a kalabal�k bir nakliyat geldikten sonra, 1943 �ubat�nda ba�lad�. 1409 02:04:50,664 --> 02:04:52,416 Tamamen sessizli�e b�r�nm��t�. 1410 02:04:54,167 --> 02:04:59,131 Ocak'�n sonralar�nda, �ubat'ta ve Mart'a girerken iyice sessizle�ti. 1411 02:04:59,214 --> 02:05:03,468 Hi�bir �ey yoktu. Bir tren y�k� dahi. 1412 02:05:07,306 --> 02:05:09,641 B�t�n kamp bombo�tu ve... 1413 02:05:14,021 --> 02:05:18,400 ...birden a�l�ktan k�r�lmaya ba�lam��t� herkes. 1414 02:05:26,283 --> 02:05:28,452 Say� gittik�e artt�. 1415 02:05:33,707 --> 02:05:36,752 Ve bir g�n k�tl�k son noktas�na ula�t���nda, 1416 02:05:38,795 --> 02:05:42,716 ...Kurmay �avu� Kurt Franz... 1417 02:05:43,467 --> 02:05:45,719 ...kar��m�za dikildi. 1418 02:05:47,763 --> 02:05:49,848 ��yle dedi: 1419 02:05:50,265 --> 02:05:56,521 "Yar�ndan itibaren, trenler tekrar gelmeye ba�layacak." 1420 02:06:09,243 --> 02:06:11,078 A�z�m�z� b��ak a�mam��t�. 1421 02:06:11,370 --> 02:06:14,248 Birbirimizin y�z�ne bakmakla yetinmi�tik. 1422 02:06:14,831 --> 02:06:17,417 Ve hepimiz, 1423 02:06:21,546 --> 02:06:23,048 ..."Yar�n a�l�k bitecek," 1424 02:06:25,717 --> 02:06:28,720 ...diye d���nm��t�k. 1425 02:06:32,683 --> 02:06:35,102 O zaman zarf�nda, 1426 02:06:36,311 --> 02:06:41,316 ...ciddi ciddi ayaklanma ��karmay� planl�yorduk. 1427 02:06:42,401 --> 02:06:45,737 Tek iste�imiz ayaklanmaya dek sa� kalmakt�. 1428 02:06:51,910 --> 02:06:56,832 Selanik'teki bir toplama kamp�ndan trenle y�k geldi. 1429 02:06:58,250 --> 02:07:02,879 Bulgaristan'daki, Makedonya'daki Yahudiler�i bindirmi�lerdi trene. 1430 02:07:05,340 --> 02:07:06,592 Zengin insanlard� bunlar: 1431 02:07:07,009 --> 02:07:10,512 Yolcu vagonlar� ziynetlerle dolup ta�m��t�. 1432 02:07:14,725 --> 02:07:20,981 Sonra korkun� bir his h�s�l oldu bizde. 1433 02:07:22,566 --> 02:07:24,693 Hepimizde, kendimde d�hil, b�t�n arkada�lar�mda. 1434 02:07:24,902 --> 02:07:30,324 Bir �aresizlik hissiydi bu, 1435 02:07:30,532 --> 02:07:33,452 ...bir utan� hissi. 1436 02:07:35,787 --> 02:07:39,458 Onlar�n yeme�ine sald�rd���m�z i�in. 1437 02:07:39,750 --> 02:07:43,879 �Detaylardan� biri bir kasa dolusu... 1438 02:07:44,171 --> 02:07:46,632 ...bisk�vi getirmi�ti, 1439 02:07:47,799 --> 02:07:50,135 ...bir di�eri ise re�el dolu kasa getirdi. 1440 02:07:50,719 --> 02:07:54,514 Kasalar� kasten yere b�rakt�lar, 1441 02:07:55,974 --> 02:07:59,061 ...a��zlar�na bisk�vi ve re�el t�ka t�ka... 1442 02:07:59,269 --> 02:08:05,525 ...birbirinin �zerine ��kt� millet. 1443 02:08:14,993 --> 02:08:20,624 Balkanlardan gelen insan dolu vagonlar sayesinde... 1444 02:08:21,041 --> 02:08:23,460 ...korkun� bir �eyin fark�na vard�k: 1445 02:08:27,256 --> 02:08:30,050 RICHARD GLAZAR 1446 02:08:30,717 --> 02:08:34,221 Treblinka fabrikas�ndaki i��iler bizlerdik ve... 1447 02:08:35,013 --> 02:08:37,474 ...hayatlar�m�z tamamen... 1448 02:08:37,849 --> 02:08:42,271 ...�retim s�recine ba�l�yd�, ki bu da... 1449 02:08:43,355 --> 02:08:46,692 ...Treblinka'da kesim s�reci demekti. 1450 02:08:52,281 --> 02:08:56,368 Yeni gelen y�kl� trenlerle mi... 1451 02:08:56,910 --> 02:08:58,870 ...bu fark�ndal�k olu�tu? 1452 02:08:59,246 --> 02:09:01,707 Belki o kadar ani olmam��t�, ama... 1453 02:09:03,125 --> 02:09:06,545 ...Balkanlardan gelen vagonlarla birlikte... 1454 02:09:06,920 --> 02:09:09,965 ...durumu... 1455 02:09:11,508 --> 02:09:15,262 ...b�t�n ��plakl���yla kavram��t�k. 1456 02:09:16,680 --> 02:09:17,723 Nas�l peki? 1457 02:09:18,640 --> 02:09:21,768 Yirmi d�rt bin ki�i, 1458 02:09:25,063 --> 02:09:28,442 ...aralar�nda bir tane bile hasta ve... 1459 02:09:33,405 --> 02:09:37,451 ...�elimsiz insan yoktu, hepsi de turp gibiydi! 1460 02:09:38,577 --> 02:09:42,414 onlar� barakalar�m�zdan izledi�imizi an�ms�yorum. 1461 02:09:43,832 --> 02:09:47,836 �oktan soyunmu�lar, bagajlar� aras�nda dolan�yorlard�. 1462 02:09:48,503 --> 02:09:50,339 David ise... 1463 02:09:51,381 --> 02:09:53,759 David Bratt ��yle demi�ti bana: 1464 02:09:54,134 --> 02:09:55,636 "Makkabiler! 1465 02:09:56,011 --> 02:09:59,056 "Makkabiler Treblinka'ya vard�!" 1466 02:10:03,268 --> 02:10:07,272 G��l� kuvvetli insanlard�rlar, 1467 02:10:09,858 --> 02:10:12,236 ...di�erlerinin aksine. 1468 02:10:13,320 --> 02:10:14,446 Sava���lar! 1469 02:10:14,821 --> 02:10:17,699 Evet, sava��� olabilirlerdi. 1470 02:10:21,828 --> 02:10:23,997 Sars�lm��t�k hepimiz, 1471 02:10:27,626 --> 02:10:31,588 Bu erkek ve kad�nlara gelince, hepsi de... 1472 02:10:32,256 --> 02:10:35,926 ...onlar� nelerin bekledi�inden tamamen habersizdiler. 1473 02:10:36,301 --> 02:10:38,554 Tamamen habersiz. 1474 02:10:44,309 --> 02:10:46,645 ��lerin bu derece sorunsuz ve h�zl� ilerledi�ini... 1475 02:10:47,020 --> 02:10:51,108 ...daha �nce hi� g�rmemi�tim. Hi�. 1476 02:10:56,613 --> 02:10:59,950 Utan� duymu�tuk ve bunun b�yle... 1477 02:10:59,950 --> 02:11:06,081 ... devam edemeyece�ini, bir �ey yap�lmas� gerekti�ini hissetmi�tik. 1478 02:11:08,709 --> 02:11:11,378 Rol yapan bir avu� insandan bahsetmiyorduk sonu�ta, 1479 02:11:12,838 --> 02:11:15,549 ...hepimiz rol yap�yorduk. 1480 02:11:24,600 --> 02:11:30,522 Kas�m 1942'de bu fikir iyice olgunla�m��t�. 1481 02:11:35,027 --> 02:11:39,531 1942 Kas�m�ndan ba�lamak �zere, 1482 02:11:40,616 --> 02:11:42,659 �bizi, t�rnak i�inde, "ay�rmaya"... 1483 02:11:43,035 --> 02:11:46,830 ...ba�lad�klar�n�... 1484 02:11:48,373 --> 02:11:50,375 ...fark etmi�tik. 1485 02:11:53,128 --> 02:11:56,632 Bunu fark etmi� ve ayr�ca ��renmi�tik ki, 1486 02:11:57,925 --> 02:12:01,178 �kumandan Stangl, s�rf al�nan rand�man� devam ettirmek i�in, 1487 02:12:02,262 --> 02:12:05,599 ...�nceden bir konuda e�itim alm��, belirli alanlarda uzman... 1488 02:12:07,434 --> 02:12:11,271 ...ki�ilerin kampta tutulmas�n� istemi�ti: 1489 02:12:11,647 --> 02:12:14,983 Tasnif�iler, ceset ta��y�c�lar, 1490 02:12:16,944 --> 02:12:20,530 ...kad�nlar�n sa��n� kesen berberler vs. 1491 02:12:25,744 --> 02:12:31,375 Bu da, asl�nda, sonradan haz�rlanma ve... 1492 02:12:32,084 --> 02:12:34,795 ...ayaklanmay� �rg�tleme... 1493 02:12:35,504 --> 02:12:38,632 ...�ans� vermi�ti bize. 1494 02:12:50,394 --> 02:12:52,271 1943 Oca��nda hayata ge�irdi�imiz... 1495 02:12:52,563 --> 02:12:56,692 ...bir plan�m�z vard�, 1496 02:12:57,776 --> 02:13:01,363 ...kod ad� "Zaman"d�. 1497 02:13:03,740 --> 02:13:05,701 Kararla�t�rd���m�z bir anda, 1498 02:13:05,909 --> 02:13:12,165 Etraftaki SS'lere sald�r�p... 1499 02:13:13,834 --> 02:13:18,338 ...silahlar�n� alacak ve sonra da Kommandantur'a sald�racakt�k. 1500 02:13:21,550 --> 02:13:24,344 Ama ba�aramad�k, ��nk�... 1501 02:13:25,304 --> 02:13:29,391 ...bir s�re �nce karahumma patlak verdi�inden... 1502 02:13:30,017 --> 02:13:32,603 ...kampta i�ler durgundu. 1503 02:13:57,878 --> 02:14:01,798 1943 g�z�nde, 1504 02:14:06,178 --> 02:14:09,431 �kimsenin bize yard�m etmeyece�ini, 1505 02:14:10,724 --> 02:14:13,685 ...bu i�te tek ba��m�za oldu�umuz... 1506 02:14:15,687 --> 02:14:18,398 ...art�k ayyuka ��kt���nda, 1507 02:14:21,193 --> 02:14:24,988 ...en m�him soruyla y�zle�tik hepimiz: 1508 02:14:27,449 --> 02:14:31,203 ..."gizli detay"daki bizler i�in, 1509 02:14:31,578 --> 02:14:34,957 ...bu imha dalgas�n� durdurup... 1510 02:14:35,666 --> 02:14:38,877 ...hayat�m�z� kurtarman�n bir yolu var m�yd� h�l�? 1511 02:14:46,552 --> 02:14:50,639 Tek bir yol g�rebilmi�tik: 1512 02:14:53,517 --> 02:14:57,646 Silahl� ayaklanma. 1513 02:15:02,526 --> 02:15:04,653 Birka� silah ele ge�irip... 1514 02:15:05,988 --> 02:15:10,659 ...kamptaki b�t�n mahk�mlar�n... 1515 02:15:14,162 --> 02:15:20,085 ...kat�lmas�n� sa�layabilirsek, 1516 02:15:21,920 --> 02:15:26,842 ...o zaman ba�arma �ans�m�z vard�. 1517 02:15:29,887 --> 02:15:32,598 Bu da en hayati noktayd�. 1518 02:15:35,851 --> 02:15:38,896 Bu y�zden irtibat grubumuz... 1519 02:15:40,355 --> 02:15:44,192 ...ilk olarak Birkenau'daki Direni� hareketi liderleriyle... 1520 02:15:44,568 --> 02:15:47,362 ...temasa ge�tiler. 1521 02:15:48,530 --> 02:15:50,824 Ard�ndan ise Auschwitz I'le, 1522 02:15:53,660 --> 02:15:57,080 ...b�ylece isyan her yerden koordine edilebilecekti. 1523 02:16:02,336 --> 02:16:04,046 FILIP M�LLER 1524 02:16:04,421 --> 02:16:08,884 Auschwitz I'in ba��nda bulunan... 1525 02:16:09,426 --> 02:16:11,178 ...Direni�'in plan�m�za kat�ld���n� ve... 1526 02:16:11,386 --> 02:16:14,389 ...bize kat�lacaklar�n� s�yleyen... 1527 02:16:15,140 --> 02:16:19,645 ...cevap ula�t� elimize. 1528 02:16:28,946 --> 02:16:33,367 Ne yaz�k ki, Direni� liderleri aras�nda... 1529 02:16:34,993 --> 02:16:38,705 ...�ok az Yahudi vard�. 1530 02:16:39,873 --> 02:16:42,626 �o�unlu�u hayatlar� tehlikede olmayan... 1531 02:16:44,002 --> 02:16:46,713 ...siyasi tutuklulardan olu�uyordu ve... 1532 02:16:48,215 --> 02:16:52,261 ...her ge�en g�n... 1533 02:16:52,386 --> 02:16:58,100 ...hayatta kalma �anslar� art�yordu onlar�n. 1534 02:16:58,976 --> 02:17:03,230 "Gizli Detay"daki bizler i�inse tam tersi durum s�z konusuydu. 1535 02:17:10,362 --> 02:17:13,198 RUDOLF VRBA 1536 02:17:14,908 --> 02:17:16,034 Auschwitz - Birkenau'nun, 1537 02:17:17,119 --> 02:17:19,204 ...kitle imha merkezleri olmalar� d���nda... 1538 02:17:24,042 --> 02:17:26,044 ...alelade toplama kamplar�ndan bir farklar� yoktu. 1539 02:17:28,046 --> 02:17:30,674 Mauthausen, Buchenwald, Dachau ve Sachsenhausen'deki d�zen... 1540 02:17:31,425 --> 02:17:35,470 ...burada da mevcuttu. 1541 02:17:38,932 --> 02:17:42,102 Halbuki, Mauthausen'de esirlerin yapt��� ana i�... 1542 02:17:42,436 --> 02:17:46,189 ...ocak ta�� ��karmak iken, 1543 02:17:47,190 --> 02:17:49,693 ...Auschwitz'dekilerin i�i ise �lmekti. 1544 02:17:50,694 --> 02:17:51,820 B�t�n her �ey krematoryum i�lemeye... 1545 02:17:52,905 --> 02:17:55,741 ...devam edecek �ekilde ayarlanm��t�. 1546 02:17:58,035 --> 02:18:00,412 B�t�n ama� buydu. Bu da esirlerin, onlar krematoryumu... 1547 02:18:00,746 --> 02:18:04,833 ...in�a ederken, oraya giden yol �zerinde �al��malar� anlam�na geliyordu. 1548 02:18:07,127 --> 02:18:10,130 Tutsakl���m�z� devam ettirmek i�in gerekli b�t�n k��lalar� da onlar in�a edecekti. 1549 02:18:10,505 --> 02:18:12,049 Bunun d���nda, 1550 02:18:12,299 --> 02:18:15,260 ...gayet alelade bir Alman toplama kamp�yd� buras�, ��nk�... 1551 02:18:15,510 --> 02:18:17,763 ...Krupp ve Siemens fabrikalar� gelmi� ve... 1552 02:18:18,305 --> 02:18:20,140 ...k�le eme�inden istifade etmi�lerdi. 1553 02:18:20,265 --> 02:18:24,311 Krupp ve Siemens fabrikalar�n�n bir k�sm� do�rudan Auschwitz ve Birkenau... 1554 02:18:24,353 --> 02:18:26,563 ...toplama kamplar�n�n i�ine kurulmu�lard�. 1555 02:18:27,231 --> 02:18:28,607 ~AUSCHWITZ - BIRKENAU~ 1556 02:18:31,360 --> 02:18:33,320 Al���lageldik �zere, kamp i�inde... 1557 02:18:35,447 --> 02:18:38,033 ...hatr�say�l�r miktarda siyasi tutuklu mevcuttu: 1558 02:18:39,534 --> 02:18:42,496 Sendikac�lar, sosyal demokratlar, 1559 02:18:43,205 --> 02:18:47,793 ...kom�nistler, �spanya'da sava�m�� olanlar. 1560 02:18:52,381 --> 02:18:54,383 Ola�and��� bir geli�me olmu�tu. 1561 02:18:57,970 --> 02:19:00,973 Auschwitz'deki Direni� liderli�i... 1562 02:19:01,974 --> 02:19:04,560 ...Almanca konu�an, Alman k�kenli ve... 1563 02:19:07,020 --> 02:19:08,564 ...Nazi hiyerar�isinin �rksal olarak... 1564 02:19:10,440 --> 02:19:11,817 ...ar� kabul etti�i Nazi kar��tlar�n�n... 1565 02:19:13,819 --> 02:19:17,239 ...yan�nda toplanm��t�. 1566 02:19:20,534 --> 02:19:23,370 Kamp�n geri kalan�na k�yasla daha iyi muamele g�r�yorlard�. 1567 02:19:24,871 --> 02:19:26,790 Eldivenle muamele edildiklerini s�ylemiyorum tabii! 1568 02:19:29,126 --> 02:19:31,795 Ama, zamanla, 1569 02:19:32,921 --> 02:19:37,801 ...baz� Nazi SS'lerinden kodaman tipleri etkilemeyi ba�ard�lar ve... 1570 02:19:40,679 --> 02:19:46,643 ...bunu, toplama kamp�ndaki ko�ullar� sistematik olarak... 1571 02:19:46,894 --> 02:19:49,021 ...d�zeltilmesini sa�layacak... 1572 02:19:49,271 --> 02:19:50,981 ...�ekilde kulland�lar. 1573 02:20:02,701 --> 02:20:05,329 Ama, 1943'de... 1942'de... 1574 02:20:06,997 --> 02:20:10,209 ...Birkenau'da, Aral�k ve Ocak aylar�nda... 1575 02:20:12,294 --> 02:20:15,714 ...tutsaklar aras�nda g�nl�k d�rt y�z ki�iyi bulan bir �l�m oran� vard�. 1576 02:20:18,258 --> 02:20:22,679 1943 May�s�na gelindi�inde, hem d�zelen havalara, 1577 02:20:23,805 --> 02:20:26,266 ...hem de Direni�'in eylemlerine ba�l� olarak, 1578 02:20:28,810 --> 02:20:30,646 ...�yle belirgin bir de�i�im ya�anm��t� ki... 1579 02:20:31,438 --> 02:20:36,693 ...�l�m oranlar� olduk�a d��m��t�. 1580 02:20:41,156 --> 02:20:43,617 Bunu b�y�k bir zafer sayd�lar. 1581 02:20:55,963 --> 02:20:58,590 Toplama kamp�nda ya�ayanlar�n... 1582 02:21:00,175 --> 02:21:01,843 ...ko�ullar�ndaki iyile�me, belki de, 1583 02:21:04,429 --> 02:21:09,142 ...SS r�tbelilerinin y�ksek kademelerde... 1584 02:21:09,393 --> 02:21:11,270 ...bulunanlar�n�n uygulad�klar� politikaya ters d��medi�i i�indi, 1585 02:21:12,813 --> 02:21:15,232 ...tabii bu, kamp�n amac�yla... 1586 02:21:15,691 --> 02:21:17,109 ...ters d��medi�i s�rece: 1587 02:21:18,986 --> 02:21:23,240 Kampta tutsak olmayan... 1588 02:21:24,032 --> 02:21:25,075 ...yeni gelenlerin �l�m�. 1589 02:21:29,580 --> 02:21:30,956 E�er sa�l�k durumlar� iyiyse, ya�l� yahut �ok gen� de�illerse, 1590 02:21:31,456 --> 02:21:34,918 ...�ocuk ya da hamile de�illerse vs., 1591 02:21:35,669 --> 02:21:38,964 ...nakliye arac�ndaki bu insanlar�n... 1592 02:21:39,423 --> 02:21:42,217 ...i�e ko�ulabileceklerine dair bir kural mevcuttu, 1593 02:21:43,010 --> 02:21:45,387 Sa�l��� yerinde olanlar�n... 1594 02:21:46,680 --> 02:21:50,809 ...kampta �lenlerin yerine ge�meleri gerekiyordu. 1595 02:21:55,022 --> 02:21:58,191 Bir keresinde kulak misafiri oldu�um ��yle bir tart��ma ya�and�: 1596 02:21:59,610 --> 02:22:01,320 Bir nakliyat gelmi�ti... 1597 02:22:02,321 --> 02:22:07,117 Hollanda m�yd�, Bel�ika m�yd�, emin de�ilim �u an. 1598 02:22:07,826 --> 02:22:09,161 SS doktoru yeni gelen... 1599 02:22:09,703 --> 02:22:13,415 ...Yahudi tutsaklar aras�ndan, yeni gelen ve... 1600 02:22:13,707 --> 02:22:15,751 ...gaz odas�na sokulacak olan nakliyat aras�ndan... 1601 02:22:16,126 --> 02:22:17,085 ...zinde olanlar� se�ti. 1602 02:22:19,630 --> 02:22:23,258 Ama SS kamp� temsilcisi... 1603 02:22:23,508 --> 02:22:24,551 ...onlar� istemedi�ini s�yledi. 1604 02:22:26,511 --> 02:22:28,180 Aralar�nda tart��ma ��kt�, 1605 02:22:28,513 --> 02:22:31,266 ...doktor ��yle diyordu: 1606 02:22:31,767 --> 02:22:32,809 "Ni�in alm�yorsun onlar�? 1607 02:22:38,565 --> 02:22:43,695 "Hollanda Peyniriyle beslenmi� bu Yahudiler. 1608 02:22:43,779 --> 02:22:44,696 "Kampta i�e yararlar." 1609 02:22:45,989 --> 02:22:48,575 Hauptscharf�hrer Fries ise ��yle dedi: 1610 02:22:54,581 --> 02:22:57,918 "Alamam onlar�... �u s�ralar... 1611 02:22:58,961 --> 02:23:02,047 ...kampta 'nallar� dikmeleri' baya�� bir s�r�yor." 1612 02:23:02,839 --> 02:23:04,841 Hemen �lmediklerini mi s�yl�yor yani? 1613 02:23:05,008 --> 02:23:06,176 Aynen �yle. Bir di�er deyi�le, 1614 02:23:07,427 --> 02:23:10,847 E�er kamp�n otuz bin ki�iye ihtiyac� varsa ve... 1615 02:23:12,766 --> 02:23:16,436 ...bunlar�n be� bini �ld�yse, 1616 02:23:17,312 --> 02:23:19,273 ...gelen Yahudi nakliyat trenindeki... 1617 02:23:20,566 --> 02:23:23,151 ...insan gruplar� onlar�n yerini al�yordu. 1618 02:23:24,069 --> 02:23:28,824 Ama, yaln�zca bin ki�i �ld�yse, onlar�n yerini yaln�zca bin ki�i alacak demekti, 1619 02:23:29,199 --> 02:23:30,909 ...ve dahas� da gaz odalar�na gitti. 1620 02:23:32,786 --> 02:23:35,706 Yani, toplama kamp� i�indeki... 1621 02:23:36,331 --> 02:23:38,125 ...ko�ullar�n iyile�mesi... 1622 02:23:38,667 --> 02:23:43,088 ...�l�m oranlar�n� art�rd�. 1623 02:23:44,506 --> 02:23:46,800 Daha da fazlas� gaz odalar�n�n yolunu tuttu. 1624 02:23:47,926 --> 02:23:49,052 Bu da kamptaki esirler aras�ndaki... 1625 02:23:50,470 --> 02:23:52,306 ...�l�m oran�n� d���rmeye yarad�. 1626 02:23:53,473 --> 02:23:55,726 Bence �ok a��kt� ki, toplama kamp�nda ger�ekle�en... 1627 02:23:56,810 --> 02:23:58,896 iyile�meler, toplu infazlar�n... 1628 02:24:00,772 --> 02:24:04,026 ...ger�ekle�mesine engel olmam��t�. 1629 02:24:09,406 --> 02:24:12,826 Netice itibariyle, Direni� hareketiyle ilgili d���ncelerime, 1630 02:24:13,035 --> 02:24:14,870 ...onu nas�l alg�lad���ma gelirsek: 1631 02:24:16,413 --> 02:24:20,959 Kampta ya�anan geli�meler yaln�zca ilk ad�md�. 1632 02:24:22,169 --> 02:24:26,173 Direni� hareketinin... 1633 02:24:26,173 --> 02:24:30,219 ...as�l ama�lad��� �ey... 1634 02:24:30,469 --> 02:24:34,014 ...toplu infazlar�, katliam makinesini durdurmakt� ve... 1635 02:24:34,681 --> 02:24:38,727 ...dolay�s�yla SS'e i�eriden sald�racak olan... 1636 02:24:38,977 --> 02:24:40,771 ...birlikleri toplamak i�in... 1637 02:24:41,146 --> 02:24:45,984 ...haz�rlanma vakti tan�m��t� bu da, 1638 02:24:46,985 --> 02:24:48,987 ...her ne kadar intihar g�revi olsa da bu, 1639 02:24:50,489 --> 02:24:54,076 ...i�in ucunda makinenin yok edilmesi vard�. 1640 02:24:54,701 --> 02:24:56,328 Bu bak�mdan, 1641 02:24:57,162 --> 02:25:00,707 ...bu amac�n gayet m�nasip oldu�unu d���n�yorum. 1642 02:25:02,334 --> 02:25:03,585 �nemli bir ama�. 1643 02:25:05,546 --> 02:25:09,758 Ayr�ca a��kt�r ki, bu t�r bir ama� bir�ok haz�rl�k yapmadan, 1644 02:25:10,008 --> 02:25:11,426 ...bir gecede ger�ekle�tirilemezdi, 1645 02:25:12,010 --> 02:25:15,806 ...Direni�'in �arklar�ndaki tek bir di�liden... 1646 02:25:16,557 --> 02:25:19,393 ...ibaret oldu�um durumlarla kar��la�madan... 1647 02:25:19,935 --> 02:25:21,895 ...ne olanlar�n fark�na var�rd�m, ne de karar verebilirdim. 1648 02:25:22,729 --> 02:25:25,983 Ama kafamda �u �ok netti ki, 1649 02:25:26,567 --> 02:25:30,988 Auschwitz gibi toplama kamplar�ndaki direni�lerin, 1650 02:25:31,488 --> 02:25:35,993 ...Mauthausen veya... 1651 02:25:36,618 --> 02:25:39,871 ...Dachau'dekilerden farkl� bir amac� olmal�yd�. 1652 02:25:41,540 --> 02:25:43,417 ��nk� Mauthasen ve Dachau kamplar�nda, 1653 02:25:43,750 --> 02:25:47,337 ...bu direni� plan� siyasi tutuklular�n... 1654 02:25:48,088 --> 02:25:49,047 ...hayatta kalma oranlar�n� art�rm��t�, 1655 02:25:49,798 --> 02:25:51,508 Ayn� soylu plan... 1656 02:25:52,342 --> 02:25:54,845 ...Toplama kamplar�ndaki Nazilerin �evirdi�i... 1657 02:25:55,137 --> 02:26:00,267 ...toplu imha �arklar�n� onard� ve ya�lad�. 1658 02:26:07,712 --> 02:26:09,214 RUTH ELIAS ~�SRA�L~ 1659 02:26:12,342 --> 02:26:15,178 THERESIENSTADT'DAN S�RG�N 1660 02:26:16,012 --> 02:26:17,222 ~�EKOSLOVAKYA~ 1661 02:26:18,264 --> 02:26:20,183 AUSCHWITZ'DEN KURTULAN 1662 02:26:47,544 --> 02:26:48,419 Theresienstadt'ta... 1663 02:26:49,629 --> 02:26:52,799 ...do�uya nakledilme s�ras� bu defa bize gelmi�ti. 1664 02:27:00,390 --> 02:27:04,143 S���r vagonlar�na doldurulduk... 1665 02:27:13,111 --> 02:27:17,615 ...iki g�n ve... 1666 02:27:20,326 --> 02:27:21,995 ...bir gece s�rd�. 1667 02:27:24,831 --> 02:27:25,915 Aral�k ay�yd�, 1668 02:27:26,833 --> 02:27:28,376 ...ama i�erisi �l�kt�... 1669 02:27:29,127 --> 02:27:31,004 ...��nk� v�cutlar�m�z�n �s�s�... 1670 02:27:31,254 --> 02:27:35,967 ...i�eriyi �s�t�yordu. 1671 02:27:39,179 --> 02:27:43,892 Bir ak�am tren durdu. 1672 02:27:45,101 --> 02:27:46,644 Ertesi ak�am... 1673 02:27:48,396 --> 02:27:52,567 ...kap�lar a��ld�. 1674 02:27:54,444 --> 02:27:59,073 Korkun� bir ba��rt� vard�: "D��ar�! D��ar�! D��ar�!" 1675 02:28:01,576 --> 02:28:02,493 Neye u�rad���m�z� �a��rm��t�k. 1676 02:28:03,036 --> 02:28:04,495 Neler oldu�undan nerede oldu�umuzdan haberimiz yoktu. 1677 02:28:08,124 --> 02:28:10,251 Sadece k�pekli SS'ler g�r�yorduk. 1678 02:28:12,170 --> 02:28:17,550 Uzaktan muntazam ���klar g�r�yorduk... 1679 02:28:17,884 --> 02:28:20,887 ...ama nerede oldu�umuzu... 1680 02:28:21,846 --> 02:28:24,474 ...bu binlerce �����n ne anlama geldi�ini bilmiyorduk. 1681 02:28:25,099 --> 02:28:26,434 Tek duydu�umuz ba��rt�yd�: 1682 02:28:27,644 --> 02:28:28,937 "D��ar�! D��ar�! D��ar�!" 1683 02:28:29,771 --> 02:28:30,563 "Raus!" 1684 02:28:32,065 --> 02:28:33,358 Evet, aynen. 1685 02:28:34,567 --> 02:28:36,361 Bir de:"�abuk! �abuk! �abuk!" 1686 02:28:39,280 --> 02:28:40,907 Vagonlardan d��ar� ��kt�k... 1687 02:28:41,491 --> 02:28:42,909 ...s�ra olduk. 1688 02:28:44,911 --> 02:28:50,834 �izgili forma giymi� baz� insanlar vard�. 1689 02:28:52,377 --> 02:28:54,546 �izgili forma nedir bilmiyorduk. 1690 02:28:55,129 --> 02:28:59,801 Birine �ek�e sordum: "Neredeyiz?" 1691 02:29:01,219 --> 02:29:04,931 Bir Polonyal�yd�, "Auschwitz" dedi. 1692 02:29:05,890 --> 02:29:07,267 Bu kelime bana hi� bir �ey ifade etmiyordu. 1693 02:29:08,142 --> 02:29:12,146 Auschwitz de neydi? Auschwitz hakk�nda hi� bir �ey bilmiyordum. 1694 02:29:23,867 --> 02:29:28,955 S�zde aile kamp� denilen "B2B"'ye do�ru s�r�klendik. 1695 02:29:29,789 --> 02:29:34,085 �ocuklar, erkekler ve kad�nlar birlikte... 1696 02:29:36,171 --> 02:29:39,299 ...hi� bir �n eleme olmaks�z�n. 1697 02:29:43,011 --> 02:29:46,556 Erkek kamp�ndan erkekler... 1698 02:29:48,224 --> 02:29:53,479 ...gelip dediler ki... 1699 02:29:54,022 --> 02:29:57,609 ...Auschwitz bir imha kamp�d�r. 1700 02:29:58,943 --> 02:30:01,029 �nsanlar� yakt�klar� yer. 1701 02:30:03,740 --> 02:30:05,825 Buna inanmad�k. 1702 02:30:16,127 --> 02:30:19,547 Bu kampta, Theresienstadt'dan Eyl�l'de... 1703 02:30:19,881 --> 02:30:22,592 ...bizden �� hafta �nce nakledilmi�... 1704 02:30:23,343 --> 02:30:25,011 ...s�rg�nler de vard�. 1705 02:30:26,221 --> 02:30:29,849 Onlar da inanmad�. ��nk� hep birlikteydik. 1706 02:30:30,475 --> 02:30:34,521 Hi� kimse g�t�r�lmemi�, hi� kimse yak�lmam��t�. Buna inanmad�k. 1707 02:30:49,702 --> 02:30:52,372 Prag yak�nlar�ndaki Yahudi Mahallesi olan... 1708 02:30:53,331 --> 02:30:54,332 ...Theresienstadt'l� �ek Yahudiler... 1709 02:30:55,542 --> 02:30:58,795 ..."Bauabschnitt 2B" (B2B) denilen... 1710 02:30:59,212 --> 02:31:03,341 ...kamp�n bir par�as� haline gelmi�lerdi. 1711 02:31:05,760 --> 02:31:09,389 "2A"'da kay�t g�revlisi olarak �al���yordum. 1712 02:31:11,891 --> 02:31:17,480 2A ile 2B, i�inden kimsenin t�rmanamad���... 1713 02:31:18,648 --> 02:31:21,109 ...elektrikli telle b�l�nm��t�... 1714 02:31:21,442 --> 02:31:23,903 ...ama aras�ndan konu�abilirdiniz. 1715 02:31:30,994 --> 02:31:33,538 Sabah durumu ��zebildim. 1716 02:31:34,747 --> 02:31:37,625 �ok �a��rt�c� ko�ullar vard�: 1717 02:31:41,212 --> 02:31:45,550 Aileler, yani erkek, kad�n ve �ocuklar, 1718 02:31:46,676 --> 02:31:50,972 ...bir arada tutuluyorlard� ve hi� kimse gaz odas�na g�nderilmemi�ti. 1719 02:31:54,976 --> 02:31:57,604 Onlar� kampa bavullar�yla getirdiler. 1720 02:32:01,524 --> 02:32:05,195 Ayr�ca t�ra� da olmam��lard�, sa�lar� kesilmemi�ti. 1721 02:32:13,036 --> 02:32:15,330 O zamana kadar g�rd�klerimden... 1722 02:32:16,247 --> 02:32:18,917 ...farkl� bir durumdayd�lar. 1723 02:32:22,378 --> 02:32:24,839 Ne d���nece�imi bilmiyordum, kimse bilmiyordu. 1724 02:32:25,548 --> 02:32:30,261 Fakat ana kay�t b�rosunda... 1725 02:32:31,054 --> 02:32:36,142 ...t�m bu insanlar�n "SB mit sechs monatiger Quarantane"... 1726 02:32:36,768 --> 02:32:38,520 ...notu d���lm��... 1727 02:32:41,022 --> 02:32:44,526 ...�zel kartlar� oldu�u biliniyordu. 1728 02:32:46,986 --> 02:32:51,866 "SB"'nin "�zel tedavi" oldu�unu biliyorduk... 1729 02:32:52,158 --> 02:32:54,494 ..."gaz ile zehirlemek" demekti. 1730 02:32:56,204 --> 02:32:58,498 Ayr�ca "Karantina"y� da biliyorduk. 1731 02:33:06,673 --> 02:33:09,676 �nsanlar� daha sonra gaz ile zehirlemek i�in� 1732 02:33:12,303 --> 02:33:15,431 ...alt� ay kampta tutmak... 1733 02:33:15,515 --> 02:33:17,475 ...hi� mant�kl� gelmiyordu. 1734 02:33:21,312 --> 02:33:25,984 Bu nedenle, "SB"nin her zaman... 1735 02:33:27,235 --> 02:33:31,072 ...gaz odas�nda �lmek anlam�na m� geldi�i... 1736 02:33:31,614 --> 02:33:34,325 ...yoksa �ifte anlam� m� oldu�u yoruma a��k b�rak�lm��t�. 1737 02:33:39,581 --> 02:33:44,586 Mart�n 7'sine kadar alt� ay ge�mi�ti. 1738 02:33:52,385 --> 02:33:57,140 Aral���n 20'si civar�... 1739 02:33:57,307 --> 02:34:00,643 ...Theresienstadt'dan yakla��k d�rt bin ki�ilik... 1740 02:34:01,269 --> 02:34:02,937 ...ba�ka bir grup geldi. 1741 02:34:04,439 --> 02:34:09,652 Kamp B2B'de ilk gelenlere eklendiler. 1742 02:34:10,486 --> 02:34:14,324 Yine aileler par�alanmam��t�, 1743 02:34:14,908 --> 02:34:18,161 ...ya�l�, gen� herkes el s�r�lmeden kalm��t�. 1744 02:34:19,370 --> 02:34:22,040 Sa�lar� kesilmemi�ti ve e�yalar� yanlar�ndayd�... 1745 02:34:22,123 --> 02:34:24,417 ...bu y�zden sivil giysiler giyebiliyorlard�. 1746 02:34:26,711 --> 02:34:29,714 Farkl� muamele g�rm��lerdi. 1747 02:34:30,965 --> 02:34:33,927 �zel bir baraka okul olarak ayarland�; 1748 02:34:34,511 --> 02:34:36,721 ...�ok ge�meden �ocuklar orada tiyatro yapt�lar. 1749 02:34:37,305 --> 02:34:41,518 S�k���k durumda olduklar�ndan... 1750 02:34:41,851 --> 02:34:42,685 ...rahat bir hayat de�ildi. 1751 02:34:43,186 --> 02:34:46,648 Alt� ay�n ard�ndan, ilk d�rt bin ki�inin... 1752 02:34:47,232 --> 02:34:49,067 ...yakla��k bini �ld�. 1753 02:34:50,026 --> 02:34:51,653 �al��mak zorunda b�rak�l�yorlar m�yd�? 1754 02:34:52,195 --> 02:34:55,281 Evet, ama sadece kamplar�nda... 1755 02:34:55,615 --> 02:35:00,286 ...yeni kamp yolu yapmak, barakalar� s�slemek gibi. 1756 02:35:00,870 --> 02:35:06,084 SS taraf�ndan, Theresienstadt'daki akrabalar�na... 1757 02:35:06,626 --> 02:35:09,212 ...bir arada olduklar� gibi �eyler... 1758 02:35:09,337 --> 02:35:11,089 ...yazmaya te�vik ediliyorlard�. 1759 02:35:11,923 --> 02:35:13,591 Yiyecek olarak daha iyi �artlarda m�yd�lar? 1760 02:35:14,050 --> 02:35:17,720 Kesinlikle! Daha iyi yiyecek ve tedavi imkanlar� vard�. 1761 02:35:18,388 --> 02:35:22,934 �artlar o kadar iyiydi ki alt� ay i�inde... 1762 02:35:23,351 --> 02:35:27,063 ...ya�l�lar ve �ocuklar d�hil, sadece d�rtte biri �ld�. 1763 02:35:27,397 --> 02:35:30,108 Auschwitz'e g�re fevkalade iyi bir oran. 1764 02:35:33,486 --> 02:35:36,698 �ocuklar�n tiyatrosuna SS de gelir... 1765 02:35:37,115 --> 02:35:40,118 ...�ocuklarla oynarlard�. Ki�isel arkada�l�klar kurulmu�tu. 1766 02:35:41,911 --> 02:35:46,207 Bir kay�t g�revlisi olarak g�revlerimden biri de... 1767 02:35:46,791 --> 02:35:50,753 ...bunu akl�ndan ge�iren olas� Direni��ileri aray�p bularak... 1768 02:35:51,379 --> 02:35:53,047 ...arkada�l�k ve temas... 1769 02:35:54,048 --> 02:35:54,757 ...kurmakt�. 1770 02:35:55,758 --> 02:35:57,969 Siz de Direni�'e �ye miydiniz? 1771 02:35:58,344 --> 02:36:02,849 Evet. ��im, merkezi kay�ta evrak ta��mak gibi... 1772 02:36:02,974 --> 02:36:03,892 ...�e�itli bahaneler �reterek... 1773 02:36:04,517 --> 02:36:08,229 ...insanlarla bulu�up mesajlar� vermek ve... 1774 02:36:08,771 --> 02:36:11,983 ...onlardan mesajlar almak i�in... 1775 02:36:12,650 --> 02:36:13,610 ...etrafta dola�mam� sa�l�yordu. 1776 02:36:14,110 --> 02:36:17,614 Bu kampa en yak�n ben oldu�um i�in bir g�revim de... 1777 02:36:18,698 --> 02:36:24,287 ...gelenler aras�nda Direni�'in �ekirde�ini... 1778 02:36:25,079 --> 02:36:31,211 ...organize etmeye uygun ki�iler varsa ortaya ��karmakt�. 1779 02:36:34,839 --> 02:36:38,635 �ok ge�meden bir ka� tane... 1780 02:36:39,093 --> 02:36:40,637 ...�spanya Uluslararas� Tugaylar eski �yesi bulduk. 1781 02:36:42,472 --> 02:36:43,765 �ok ge�meden... 1782 02:36:44,224 --> 02:36:47,644 ...Nazilere kar�� direni� olu�turma ge�mi�i olan... 1783 02:36:49,312 --> 02:36:53,149 ...k�rk civar�nda ki�inin... 1784 02:36:56,319 --> 02:36:59,030 ...listesini yapt�m. 1785 02:37:08,706 --> 02:37:13,086 Aile kamp�nda �zel bir ki�i belirmi�ti: 1786 02:37:14,420 --> 02:37:15,672 ...Freddy Hirsch. 1787 02:37:18,174 --> 02:37:19,384 Almanya'dan Prag'a g�� etmi�... 1788 02:37:20,385 --> 02:37:23,012 ...bir Alman Yahudisiydi. 1789 02:37:26,516 --> 02:37:32,689 Hirsch oradaki �ocuklar�n e�itimine... 1790 02:37:32,981 --> 02:37:34,732 ...hat�r� say�l�r �l��de ilgi g�steriyordu. 1791 02:37:35,900 --> 02:37:37,735 Her �ocu�u ismiyle tan�rd�. 1792 02:37:40,405 --> 02:37:46,160 D�zg�n tav�rlar� ve apa��k insani asaleti ile... 1793 02:37:47,787 --> 02:37:50,081 ...t�m aile kamp� i�in bir t�r manevi lider... 1794 02:37:50,498 --> 02:37:51,916 ...haline geldi. 1795 02:37:59,215 --> 02:38:01,801 Art�k Mart'�n 7'si yakla�maya ba�lam��t�... 1796 02:38:03,595 --> 02:38:05,889 ...ve olmas� beklenen neyse onun i�aretini... 1797 02:38:07,849 --> 02:38:09,017 ...vermesi gerekiyordu. 1798 02:38:13,771 --> 02:38:16,524 Peki ne olacak? Bundan tam emin de�ildik. 1799 02:38:26,743 --> 02:38:29,829 ~KREMATORYUM V~ 1800 02:38:30,413 --> 02:38:31,623 �ubat ay�n�n sonunda... 1801 02:38:33,333 --> 02:38:37,212 ...Krematoryum V'te gece ekibindeydim. 1802 02:38:41,049 --> 02:38:43,593 Gece yar�s�na do�ru, siyasi b�l�mden... 1803 02:38:44,469 --> 02:38:47,889 ...bir adam g�r�nd�: 1804 02:38:49,265 --> 02:38:51,392 ...Kurmay �avu� Hustek. 1805 02:38:55,480 --> 02:38:59,359 Kurmay �avu� Voss'a bir not uzatt�. 1806 02:39:07,742 --> 02:39:11,871 Kurmay �avu� Voss o zaman... 1807 02:39:13,206 --> 02:39:15,625 ...d�rt krematoryumdan sorumluydu. 1808 02:39:19,921 --> 02:39:24,717 Voss'un k���d� a�t���n� g�rd�m... 1809 02:39:30,223 --> 02:39:34,561 ...sonra kendi kendine, "Elbette, hep Voss," dedi. 1810 02:39:35,603 --> 02:39:40,942 "Voss olmasa ne yaparlar? Nas�l yapabiliriz?" 1811 02:39:41,109 --> 02:39:42,902 Bu �ekilde kendi kendine konu�uyordu. 1812 02:39:43,444 --> 02:39:47,031 Aniden bana "Git Kapo'lar� getir," dedi. 1813 02:39:47,365 --> 02:39:51,494 Ben de Kapo'lar� yani, Kapo Schloime ile... 1814 02:39:52,328 --> 02:39:54,622 ...Kapo Wacek'i getirdim. 1815 02:39:55,331 --> 02:39:59,043 ��eri girdiler, Voss: 1816 02:39:59,377 --> 02:40:00,879 "Ka� par�a kald�?" diye sordu. 1817 02:40:01,421 --> 02:40:04,007 "Par�a" derken cesetleri kastediyordu. 1818 02:40:04,340 --> 02:40:08,428 "Be� y�z civar�nda," dediler. 1819 02:40:09,804 --> 02:40:14,184 Voss: " Bu be� y�z par�a... 1820 02:40:18,396 --> 02:40:20,440 ...sabaha yan�p k�l olmal�," dedi. 1821 02:40:21,524 --> 02:40:24,068 "Be� y�z oldu�undan emin misiniz?" 1822 02:40:24,402 --> 02:40:26,279 "Yakla��k" dediler. 1823 02:40:26,613 --> 02:40:29,741 "Aptallar! 'Yakla��k' ne demek?" 1824 02:40:30,992 --> 02:40:33,203 Sonra da... 1825 02:40:33,578 --> 02:40:38,416 ...cesetlerin bulundu�u "soyunma odas�n�" kendi g�rmek i�in... 1826 02:40:38,791 --> 02:40:40,251 ...d��ar� ��kt�. 1827 02:40:40,543 --> 02:40:42,587 Oraya y���lm��lard�: 1828 02:40:42,962 --> 02:40:46,132 Krematoryum V'deki "soyunma odas�" ayn� zamanda... 1829 02:40:46,466 --> 02:40:48,593 ...cesetler i�in depo g�revi g�r�yordu. 1830 02:40:49,135 --> 02:40:50,512 Gazla zehirlendikten sonra m�? 1831 02:40:50,845 --> 02:40:54,682 Gazla zehirlendikten sonra cesetler oraya s�r�klenirdi. 1832 02:40:55,016 --> 02:40:57,936 Voss kontrol etmeye gitti. 1833 02:40:58,269 --> 02:41:04,484 Gelen notu masan�n �zerinde unutmu�tu. 1834 02:41:06,277 --> 02:41:11,241 �abucak g�zden ge�irdim... 1835 02:41:11,574 --> 02:41:14,911 ...okuduklar�m beni �ok etmi�ti. 1836 02:41:16,663 --> 02:41:19,749 BIRKENAU ~K�L G�L�~ 1837 02:41:25,713 --> 02:41:30,301 Krematoryum, �ek aile kamp�n�n... 1838 02:41:32,679 --> 02:41:38,643 "�zel tedavi"si i�in haz�rlanm��t�. 1839 02:41:47,026 --> 02:41:51,656 Sabah, g�nd�z ekibi geldi�inde... 1840 02:41:53,366 --> 02:41:56,619 ...hemen Direni�in liderlerinden biri olan... 1841 02:41:57,453 --> 02:42:03,168 ...Kapo Kaminski'ye ko�up... 1842 02:42:04,586 --> 02:42:07,422 ...olanlar� anlatt�m. 1843 02:42:09,048 --> 02:42:11,092 Krematoryum 2'nin de... 1844 02:42:12,010 --> 02:42:14,345 ...haz�r oldu�u... 1845 02:42:15,138 --> 02:42:18,349 ...bilgisini verdi. 1846 02:42:19,142 --> 02:42:22,437 Orada f�r�nlar da haz�rm��. 1847 02:42:30,820 --> 02:42:33,114 Ayr�ca beni uyard�: 1848 02:42:33,615 --> 02:42:37,535 "Arkada�lar�n ve hem�erilerin var. 1849 02:42:39,412 --> 02:42:44,042 "Onlar� g�rmeye git. Onlar �ilingir, etrafta dola�abilirler... 1850 02:42:44,375 --> 02:42:47,587 "...B2B Kamp�'na da gidebilirler. 1851 02:42:48,505 --> 02:42:51,508 "Oradaki insanlar� onlar�... 1852 02:42:51,633 --> 02:42:53,968 "...neyin bekledi�ine dair uyarmalar�n� s�yle... 1853 02:42:54,511 --> 02:42:57,138 "...ayr�ca kendilerini savunabilirlerse... 1854 02:42:57,138 --> 02:43:02,310 "...krematoryumu k�le �evirece�imizi s�yle. 1855 02:43:04,062 --> 02:43:07,524 "B2B Kamp�ndakiler derhal... 1856 02:43:07,982 --> 02:43:10,193 "...barakalar�n� ate�e versinler." 1857 02:43:15,532 --> 02:43:18,535 Bu insanlar�n ertesi gece... 1858 02:43:18,868 --> 02:43:21,079 ...gaz ile zehirleneceklerinden emindik. 1859 02:43:21,913 --> 02:43:26,626 Ancak gece ekibi d��ar� ��kt���nda rahatlad�k. 1860 02:43:28,711 --> 02:43:30,922 Vade sonu birka� g�n... 1861 02:43:32,131 --> 02:43:35,385 ...ertelenmi�ti. 1862 02:43:35,718 --> 02:43:39,597 �ek aile kamp�ndakiler de dahil olmak �zere... 1863 02:43:40,181 --> 02:43:44,811 ...pek �ok mahk�m, yanl�� bilgi yayarak... 1864 02:43:45,645 --> 02:43:47,605 ...yanl�� bilgi yayarak... 1865 02:43:49,983 --> 02:43:54,696 ...pani�e yol a�t�k diye bizi su�lad�. 1866 02:44:00,243 --> 02:44:02,829 �ubat sonlar�nda... 1867 02:44:03,413 --> 02:44:05,790 ...Naziler bir dedikodu ��kard�: 1868 02:44:07,125 --> 02:44:10,336 Aile s�rg�nleri Heydebreck denilen... 1869 02:44:10,920 --> 02:44:12,714 ...bir yere ta��nacakt�. 1870 02:44:17,218 --> 02:44:19,679 Birinci hamle, ilk aile s�rg�nlerini... 1871 02:44:20,138 --> 02:44:23,558 ...ikinci gruptan bir gecede ay�rarak... 1872 02:44:24,017 --> 02:44:25,852 ...kay�t g�revlisi oldu�um... 1873 02:44:28,688 --> 02:44:33,526 ...B2A karantina kamp�na... 1874 02:44:34,319 --> 02:44:36,070 ...nakletmekti. 1875 02:44:38,281 --> 02:44:41,451 B�ylece art�k bu insanlarla do�rudan konu�abiliyordum. 1876 02:44:48,208 --> 02:44:50,335 �zellikle Freddy Hirsch ile konu�tum ve ona... 1877 02:44:50,668 --> 02:44:52,670 ...�ek ailelerin karantina kamp�na... 1878 02:44:54,297 --> 02:44:59,302 ...nakledilmesinin Mart'�n 7�sinde... 1879 02:45:00,136 --> 02:45:01,679 ...gaz ile zehirlenmeleri... 1880 02:45:03,598 --> 02:45:04,891 ...olas�l��� nedeniyle... 1881 02:45:06,267 --> 02:45:10,813 ...ihtimal d�hilinde oldu�undan bahsettim. 1882 02:45:13,274 --> 02:45:15,735 Kesin emin olup olmad���m� sordu. 1883 02:45:17,362 --> 02:45:20,865 Kesin olmad���n� ama kuvvetle muhtemel oldu�unu s�yledim. 1884 02:45:21,533 --> 02:45:24,077 ��nk� Auschwitz'den ayr�lacak... 1885 02:45:24,619 --> 02:45:27,455 ...hi� bir tren kayd� yoktu. 1886 02:45:28,665 --> 02:45:33,711 Direni� �yelerinin oldu�u ofislerde genellikle... 1887 02:45:34,838 --> 02:45:36,881 ...bu t�r bilgiden haberdar olunurdu. 1888 02:45:37,549 --> 02:45:41,719 Hi� b�yle bir bilgi yoktu. 1889 02:45:42,846 --> 02:45:45,682 ��inde bulunulan ko�ullar� ve ne anlama geldi�ini a��klad�m: 1890 02:45:47,267 --> 02:45:51,980 �lk defa bir kampta fiziksel olarak olduk�a iyi... 1891 02:45:52,480 --> 02:45:55,358 ...durumda olan, biraz moral kazanm��, 1892 02:45:57,110 --> 02:46:00,530 ...normal infaz prosed�r�ne tabi tutulduklar�ndan, 1893 02:46:01,739 --> 02:46:03,741 ...�leceklerinden emin... 1894 02:46:04,993 --> 02:46:08,037 ...insanlar olacakt�... 1895 02:46:13,793 --> 02:46:16,129 ...ve bunu bileceklerdi. Kand�r�lmalar� m�mk�n de�ildi. 1896 02:46:17,964 --> 02:46:19,340 Bu y�zden, harekete ge�me zaman�yd�. 1897 02:46:21,176 --> 02:46:22,343 Eylem de elbette... 1898 02:46:25,638 --> 02:46:27,473 ...onlardan ��kmal�yd�. 1899 02:46:30,727 --> 02:46:33,188 ��nk� orada �lmesi an meselesi olan ba�kalar� vard�, 1900 02:46:33,438 --> 02:46:35,899 ...krematoryumda �al��an ve... 1901 02:46:36,274 --> 02:46:36,983 ...periyodik olarak de�i�tirilen... 1902 02:46:37,400 --> 02:46:39,235 ...�zel birlikten insanlar vard�. 1903 02:46:40,862 --> 02:46:44,115 �ekler gaza maruz tutulmadan �nce... 1904 02:46:44,908 --> 02:46:46,868 ...SS'e sald�r�rlarsa onlara kat�lmak niyetindeydiler. 1905 02:46:51,539 --> 02:46:55,710 Freddy Hirsch kar�� ��kt�. �ok da mant�kl�yd�. 1906 02:46:56,419 --> 02:46:58,004 Almanlar�n sadece alt� ay sonra... 1907 02:46:59,464 --> 02:47:01,174 ...gazla zehirlemek i�in onlar� tutmas�na... 1908 02:47:01,549 --> 02:47:03,593 ...�ocuklar� s�t ve bu�day ekme�i ile beslemesine... 1909 02:47:04,344 --> 02:47:05,970 ...hi� bir anlam veremedi�ini s�yledi. 1910 02:47:12,810 --> 02:47:15,563 Ertesi g�n Direni�in, ailelerin gazla zehirleneceklerinden... 1911 02:47:18,066 --> 02:47:20,443 ...kesinlikle emin olduklar�n� bildiren mesaj�n� ald�m. 1912 02:47:22,278 --> 02:47:23,279 �zel birlik... 1913 02:47:24,322 --> 02:47:27,325 ...g��menleri yakmak i�in kullan�lacak k�m�r� alm��t� bile. 1914 02:47:29,577 --> 02:47:33,081 Belli kurallar� oldu�u i�in ka� ki�inin ve ne t�r insanlar�n... 1915 02:47:33,665 --> 02:47:36,417 ...gaz odas�na g�nderilece�ini kesin olarak biliyorlard�. 1916 02:47:45,385 --> 02:47:49,848 Freddy'i tekrar �a��r�p ona... 1917 02:47:51,641 --> 02:47:55,270 ...bu ta��man�n onu da kapsad���n�... 1918 02:47:56,771 --> 02:48:00,400 ...�n�m�zdeki 48 saat i�inde gaz odas�na g�nderileceklerini a��klad�m. 1919 02:48:05,697 --> 02:48:10,743 Birdenbire endi�eye kap�ld�. 1920 02:48:11,035 --> 02:48:15,039 "�syan ba�lat�rsak �ocuklara ne olur?" dedi. 1921 02:48:15,790 --> 02:48:17,083 �ocuklarla �ok yak�nd�. 1922 02:48:17,584 --> 02:48:19,335 - Ka� �ocuk vard�? - Y�z civar�nda olabilir, hayatta olan. 1923 02:48:22,297 --> 02:48:24,174 D�v��ebilecek durumda ka� ki�i vard�? 1924 02:48:24,841 --> 02:48:27,719 �ekirdek kadro otuz ki�i civar�ndayd�... 1925 02:48:29,554 --> 02:48:31,973 ... ve art�k tedbirli davranman�n gere�i yoktu. 1926 02:48:32,640 --> 02:48:34,976 Yani de�i�ir, i� kavgaya gelince... 1927 02:48:35,351 --> 02:48:37,061 ...ya�l� bir kad�n bile bir ta� atabilir. 1928 02:48:38,438 --> 02:48:40,690 Herkes d�v��ebilir. Tahmin etmek �ok zor. 1929 02:48:41,566 --> 02:48:43,568 �ekirdek kadroya ve bir lidere... 1930 02:48:44,194 --> 02:48:46,529 ...sahip olmak gerekliydi. 1931 02:48:47,488 --> 02:48:49,532 Bu ufak ayr�nt�lar fevkalade �nemliydi. 1932 02:48:51,493 --> 02:48:53,244 O nedenle "�syan ba�lat�rsak... 1933 02:48:53,453 --> 02:48:56,039 ...�ocuklara ne olur?" diye sordu. 1934 02:48:57,957 --> 02:48:59,292 "�ocuklarla kim ilgilenecek?" 1935 02:49:00,877 --> 02:49:05,840 Onlar i�in yap�lacak bir �ey yok dedim. 1936 02:49:07,300 --> 02:49:08,801 Her t�rl� �lecekler. 1937 02:49:09,552 --> 02:49:15,433 Buna engel olamay�z. Soru �u ki: 1938 02:49:15,975 --> 02:49:20,230 Onlarla birlikte kim �lecek? Ka� tane SS �lecek? 1939 02:49:20,855 --> 02:49:24,108 Ve bu makinenin i�leyi�ini ne kadar geciktirecek? 1940 02:49:25,026 --> 02:49:27,737 Ayr�ca isyan s�ras�nda kamp d���na ��kman�n bir yolunu... 1941 02:49:28,404 --> 02:49:29,739 ...bulmam�z da imkan dahilindeydi. 1942 02:49:31,324 --> 02:49:32,742 Bu t�r durumlarda... 1943 02:49:34,410 --> 02:49:36,746 ...gardiyanlar� a�mak m�mk�nd�. 1944 02:49:37,247 --> 02:49:41,626 ��nk� isyan ba�lad���nda baz� silahlar al�nabilirdi. 1945 02:49:42,335 --> 02:49:46,548 E�er yan�lm�yorsam... 1946 02:49:46,631 --> 02:49:48,842 ...onun ve di�er ailelerin... 1947 02:49:49,259 --> 02:49:50,260 ...�n�m�zdeki 48 saat i�inde... 1948 02:49:51,427 --> 02:49:55,640 ...hayatta kalmalar�n�n hi� yolu olmad���n� a��klad�m. 1949 02:49:55,974 --> 02:49:57,350 Bu olay binan�n i�inde mi oldu? 1950 02:49:57,725 --> 02:49:58,768 Binan�n i�inde, benim odamda. 1951 02:50:01,521 --> 02:50:05,108 Bir lidere ihtiya� oldu�undan... 1952 02:50:05,441 --> 02:50:07,151 ...ve onun se�ilmi� oldu�undan da bahsettim. 1953 02:50:08,319 --> 02:50:10,947 Durumu anlad���n� ancak... 1954 02:50:12,448 --> 02:50:16,035 ...�ocuklar nedeniyle karar vermenin �ok zor oldu�unu s�yledi. 1955 02:50:17,453 --> 02:50:18,204 Bu �ocuklar� kaderlerine... 1956 02:50:19,455 --> 02:50:22,834 ...terk etmeyi d���nemiyordu. 1957 02:50:25,211 --> 02:50:28,923 Onlar�n babas� gibiydi. Sadece otuz ya��ndayd�. 1958 02:50:29,382 --> 02:50:31,801 Ancak �ocuklarla ili�kileri �ok g��l�yd�. 1959 02:50:33,011 --> 02:50:37,432 Mant���m� anlad���n�... 1960 02:50:37,682 --> 02:50:39,642 ...bu konuda d���nmek istedi�ini s�yledi ve... 1961 02:50:41,144 --> 02:50:45,148 ...ona bir saat s�re vermemi istedi. 1962 02:50:45,732 --> 02:50:48,276 Kay�t g�revlisi oldu�umdan kendime ait bir odam vard�. 1963 02:50:49,152 --> 02:50:51,112 Onu odada yaln�z b�rakt�m. 1964 02:50:52,030 --> 02:50:57,494 Oda bir masa, bir sandalye, bir yatak... 1965 02:50:58,411 --> 02:50:59,829 ... ve baz� yaz� aletleri ile d��enmi�ti. 1966 02:51:00,997 --> 02:51:03,833 Bir saat i�inde d�nece�imi s�yledim. 1967 02:51:04,709 --> 02:51:10,423 Bir saat sonra d�nd���mde onu yata��mda yatarken buldum. �ld���n� sand�m. 1968 02:51:11,841 --> 02:51:16,471 Y�z�nde siyanotik izleri ve a�z�n�n etraf�nda k�p�k vard�. 1969 02:51:17,347 --> 02:51:19,307 Kendini zehirledi�ini anlayabiliyordum. Zehir i�mi�ti. 1970 02:51:22,560 --> 02:51:23,311 Fakat �lmemi�ti. 1971 02:51:25,522 --> 02:51:27,607 �ok �nemli biri oldu�undan, 1972 02:51:27,607 --> 02:51:31,569 �ne t�r bir zehir ald���n� da bilmiyordum, fakat� 1973 02:51:31,569 --> 02:51:35,740 �Doktor Kleinmann denilen adamla temas kurmak zorunda kald�m. 1974 02:51:37,283 --> 02:51:41,412 Doktor Kleinmann t�bbi ehliyeti olan Polonya k�kenli... 1975 02:51:42,372 --> 02:51:43,665 ...bir Frans�z Yahudisiydi. 1976 02:51:44,624 --> 02:51:46,918 Acilen Hirsch'in yan�na �a��rd�m ve... 1977 02:51:48,962 --> 02:51:52,090 ...ne yapabilece�ini sordum... 1978 02:51:52,549 --> 02:51:54,008 ...��nk� Hirsch �nemli bir adamd�. 1979 02:51:55,844 --> 02:52:00,723 Kleinmann Hirsch'i muayene etti ve kendini y�ksek miktarda... 1980 02:52:01,057 --> 02:52:02,559 ...yat��t�r�c� ile zehirledi�i sonucuna vard�. 1981 02:52:03,810 --> 02:52:07,230 Hayat�n� kurtarmak m�mk�n olabilirdi... 1982 02:52:09,065 --> 02:52:13,319 ...fakat uzun s�re aya�a kalkamayacakt�... 1983 02:52:13,778 --> 02:52:17,407 ...ve 48 saat i�inde gaz odas�na g�nderilecekti. 1984 02:52:17,991 --> 02:52:21,161 Kleinmann, hi� bir �ey yapmadan onu kendi haline b�rakman�n... 1985 02:52:21,828 --> 02:52:22,954 ...daha iyi olaca��n� s�yledi. 1986 02:52:28,585 --> 02:52:31,796 Freddy Hirsch'in intihar�n�n ard�ndan hik�ye �ok �abuk geli�ti. 1987 02:52:33,756 --> 02:52:36,467 �lk olarak, Hirsch'e anlatt�klar�m�... 1988 02:52:36,968 --> 02:52:38,636 ...di�erlerine anlatt�m. 1989 02:52:39,470 --> 02:52:42,599 Ard�ndan Direni� ile temas kurmak �zere... 1990 02:52:43,391 --> 02:52:45,685 ...2D kamp�na hareket ettim. 1991 02:52:48,396 --> 02:52:51,399 �ek Yahudilerine g�t�rmem i�in ekmek verdiler, 1992 02:52:52,567 --> 02:52:53,735 ...evet, ekmek ile so�an, 1993 02:52:53,943 --> 02:52:57,530 ...bir karar verilmedi�ini... 1994 02:52:57,780 --> 02:53:00,492 ...talimatlar i�in daha sonra gelmem gerekti�ini s�ylediler. 1995 02:53:02,202 --> 02:53:03,536 Tam ekmekleri da��tm��t�m ki... 1996 02:53:04,162 --> 02:53:08,458 ...bir �ey oldu: Kampta soka�a ��kma yasa�� ilan edildi. 1997 02:53:08,666 --> 02:53:10,585 T�m idari g�revler durduruldu... 1998 02:53:11,669 --> 02:53:12,879 ...n�bet�iler iki kat�na ��kar�ld�... 1999 02:53:13,755 --> 02:53:17,383 ...karantina kamp�n�n etraf�na makineli t�fekler yerle�tirildi... 2000 02:53:18,051 --> 02:53:19,135 ...ben de temas� kaybetmi�tim. 2001 02:53:19,719 --> 02:53:22,805 G��men �ek aileler ak�am gaz ile zehirlendi. 2002 02:53:23,097 --> 02:53:23,890 Kamyonlara doldurulmu�lard�. 2003 02:53:26,518 --> 02:53:30,438 Hepsi de durumu biliyordu. Gayet iyi davrand�lar. 2004 02:53:30,939 --> 02:53:33,024 Kamyonlar�n nereye gitti�ini bilmiyorduk. 2005 02:53:33,566 --> 02:53:36,986 Heydebreck'e gittiklerinden ve zehirlenmeyeceklerinden emindiler. 2006 02:53:38,655 --> 02:53:40,198 Kamyonlar kamptan ayr�lacaksa... 2007 02:53:40,824 --> 02:53:42,408 ...sa�a d�nece�ini biliyorduk. 2008 02:53:44,369 --> 02:53:46,830 Sola d�nerlerse, gidilecek tek yer vard�: 2009 02:53:47,038 --> 02:53:49,541 Yar�m kilometre �tedeki krematoryum. 2010 02:54:22,574 --> 02:54:26,286 O gece Krematoryum 2'deydim. 2011 02:54:32,625 --> 02:54:37,881 Kamyonlardan iner inmez... 2012 02:54:38,298 --> 02:54:41,384 ...projekt�r ���klar�yla k�rle�tirilerek... 2013 02:54:42,093 --> 02:54:44,137 ...zorla "soyunma odas�n�n" merdivenlerine... 2014 02:54:44,470 --> 02:54:50,310 ...giden koridora do�ru y�nlendirildiler. 2015 02:54:52,520 --> 02:54:56,608 K�reltilip ko�maya zorland�lar. 2016 02:54:56,733 --> 02:55:00,236 Yumruklar ya�mur gibi iniyordu. 2017 02:55:00,320 --> 02:55:04,949 Yeterince h�zl� ko�amayanlar �l�m�ne dayak yediler. 2018 02:55:05,074 --> 02:55:07,076 SS taraf�ndan. 2019 02:55:07,410 --> 02:55:12,582 Uygulanan �iddet ola�and���yd�. 2020 02:55:13,666 --> 02:55:14,751 Birdenbire ba�lad�. 2021 02:55:15,293 --> 02:55:16,878 Hi� bir a��klama yap�lmad� m�? 2022 02:55:16,961 --> 02:55:22,300 Tek kelime s�ylenmedi. Kamyonlardan iner inmez... 2023 02:55:22,634 --> 02:55:25,803 ...dayak ba�lad�. 2024 02:55:27,305 --> 02:55:30,391 "Soyunma odas�na" girdiklerinde... 2025 02:55:31,142 --> 02:55:35,563 ...ben arka kap�n�n yan�nda duruyordum. 2026 02:55:38,775 --> 02:55:42,904 Bulundu�um yerden korkun� bir manzaraya �ahit oldum. 2027 02:55:43,488 --> 02:55:46,616 �nsanlar kan revan i�indeydi. 2028 02:55:47,659 --> 02:55:49,702 Nerede olduklar�n� biliyorlard�. 2029 02:55:50,245 --> 02:55:55,917 S�zde "Uluslararas� �stihbarat Merkezi"... 2030 02:55:56,501 --> 02:56:00,630 ...denilen s�tunlara bakakald�lar... 2031 02:56:01,172 --> 02:56:03,216 ...ve bu onlar� deh�ete d���rd�. 2032 02:56:03,758 --> 02:56:05,385 Okuduklar� �ey onlar� rahatlatmad�. 2033 02:56:05,510 --> 02:56:10,557 Tam tersine pani�e s�r�kledi. 2034 02:56:10,765 --> 02:56:13,059 Sonucu biliyorlard�. 2035 02:56:13,184 --> 02:56:17,897 Oraya gidince ne olaca��n� Kamp 2B'de ��renmi�lerdi. 2036 02:56:18,022 --> 02:56:22,110 �aresiz durumdayd�lar. �ocuklar birbirine sar�ld�. 2037 02:56:23,194 --> 02:56:25,196 Ac� i�inde... 2038 02:56:26,739 --> 02:56:30,493 ...annelerine, babalar�na, ya�l�lara... 2039 02:56:30,910 --> 02:56:32,162 ...sar�l�p a�lad�lar. 2040 02:56:32,579 --> 02:56:33,997 Aniden... 2041 02:56:34,622 --> 02:56:39,794 ...aralar�nda kamp komutan� Schwarzhuber de olmak �zere... 2042 02:56:39,878 --> 02:56:46,134 ...baz� SS subaylar� merdivenlerde belirdi. 2043 02:56:46,634 --> 02:56:52,807 Bir SS subay� olarak onlara, Heydebreck'e... 2044 02:56:53,349 --> 02:56:58,938 ...nakledilecekleri s�z�n� verdi. 2045 02:56:59,063 --> 02:57:01,774 Bunun �zerine... 2046 02:57:02,108 --> 02:57:06,821 ...hepsi birden a�lamaya, yalvarmaya, ba��rmaya ba�lad�: 2047 02:57:06,946 --> 02:57:10,408 "Heydebreck bir aldatmacayd�! 2048 02:57:10,533 --> 02:57:15,371 "Bize yalan s�ylediniz! Ya�amak istiyoruz! �al��mak istiyoruz!" 2049 02:57:15,705 --> 02:57:20,835 SS infazc�lar�n g�zlerinin i�ine bakt�lar... 2050 02:57:20,960 --> 02:57:23,588 ...ama SS'ler... 2051 02:57:26,716 --> 02:57:28,801 ...kay�ts�z kald�. 2052 02:57:28,927 --> 02:57:33,431 Sadece onlara bakt�lar. Kalabal�kta bir hareketlenme olmu�tu. 2053 02:57:34,015 --> 02:57:38,645 Muhtemelen SS'lere nas�l kand�r�ld�klar�n�... 2054 02:57:39,187 --> 02:57:41,856 ...anlatmak istiyorlard�. 2055 02:57:41,940 --> 02:57:46,945 Sonra baz� n�bet�iler sopalar�n� kullanarak... 2056 02:57:47,570 --> 02:57:50,657 ...ileriye ak�n etti ve... 2057 02:57:50,782 --> 02:57:53,243 ...daha fazla insan yaraland�. 2058 02:57:53,785 --> 02:57:56,329 "Soyunma odas�nda" oldu. 2059 02:57:56,412 --> 02:57:58,456 Onlar� soyunmaya zorlamaya... 2060 02:57:59,040 --> 02:58:02,585 ...�al��t�klar�nda... 2061 02:58:02,585 --> 02:58:07,298 ...�iddet doru�a ula�t�. 2062 02:58:07,966 --> 02:58:09,843 �ok az�, sadece bir avu� ki�i... 2063 02:58:09,968 --> 02:58:13,054 ...itaat etti. 2064 02:58:13,596 --> 02:58:19,561 �o�unlu�u emirlere uymay� reddetti. 2065 02:58:20,395 --> 02:58:23,982 Birden bire koro halinde... 2066 02:58:25,567 --> 02:58:28,653 ...hep bir a��zdan... 2067 02:58:28,653 --> 02:58:32,365 ...�ark� s�ylemeye ba�lad�lar. 2068 02:58:34,492 --> 02:58:39,080 T�m "soyunma odas�nda"... 2069 02:58:39,164 --> 02:58:43,251 ...�ek Milli Mar�� ile... 2070 02:58:43,877 --> 02:58:46,921 ..."Hatikvah" �al�yordu. 2071 02:58:47,046 --> 02:58:51,134 Bu beni �ok k�t�- 2072 02:59:09,986 --> 02:59:12,071 Dural�m l�tfen! 2073 02:59:14,240 --> 02:59:18,286 Bunlar benim hem�erilerime yap�l�yordu... 2074 02:59:18,786 --> 02:59:20,914 ...hayat�m�n... 2075 02:59:21,873 --> 02:59:25,251 ...anlams�z hale geldi�inin fark�na vard�m. 2076 02:59:26,669 --> 02:59:29,172 Neden ya�amaya devam edeyim? Ne i�in? 2077 02:59:31,925 --> 02:59:36,471 Onlarla birlikte �lmeye azimli olarak... 2078 02:59:39,891 --> 02:59:42,352 ...gaz odas�na girdim. 2079 02:59:44,771 --> 02:59:46,439 Onlarla. 2080 02:59:47,190 --> 02:59:51,778 Birden, beni tan�yanlar yan�ma yakla�t�. 2081 02:59:52,654 --> 02:59:55,824 Bazen �ilingir arkada�lar�mla... 2082 02:59:56,366 --> 02:59:59,410 ...aile kamp�na giderdim. 2083 03:00:02,580 --> 03:00:06,668 K���k bir grup kad�n bana yakla�t�. 2084 03:00:08,837 --> 03:00:12,966 Gaz odas�nda bana bakt�lar ve... 2085 03:00:13,550 --> 03:00:15,593 - Sen de gaz odas�nda m�yd�n? - Evet. 2086 03:00:16,135 --> 03:00:18,137 ��lerinden biri: 2087 03:00:22,392 --> 03:00:27,063 "Demek �lmek istiyorsun. Ama bu �ok anlams�z. 2088 03:00:27,605 --> 03:00:31,734 "�l�m�n bize hayatlar�m�z� geri getirmez. 2089 03:00:33,361 --> 03:00:35,405 "�mk�n� yok. 2090 03:00:36,990 --> 03:00:41,119 "Buradan canl� ��kmal�... 2091 03:00:42,745 --> 03:00:46,332 "...ac�m�za ve bize yap�lan haks�zl��a... 2092 03:00:47,000 --> 03:00:50,420 "...tan�k olmal�s�n." 2093 03:01:46,100 --> 03:01:48,686 �lk �ek aile g��menlerinin sonu bu �ekilde olmu�tu. 2094 03:01:52,106 --> 03:01:56,611 Kamptaki Direni�in isyana haz�r olmad���n�... 2095 03:01:59,447 --> 03:02:02,033 ...sa� kalmaya �al��t�klar�n� anlam��t�m. 2096 03:02:03,827 --> 03:02:05,995 Direni� �yelerinin sa� kalmas�na. 2097 03:02:18,508 --> 03:02:22,470 Direni��ilerin anar�ik ve bireysel eylem diye adland�rd�klar� �ekilde... 2098 03:02:24,347 --> 03:02:26,266 ...hareket etmeye karar verdim. 2099 03:02:27,392 --> 03:02:30,520 Kamptan ka�mak ve o zamanlar... 2100 03:02:31,104 --> 03:02:33,064 ...sorumlu oldu�um topluluktan ayr�lmak gibi. 2101 03:02:36,860 --> 03:02:42,073 RUDOLF VRBA �LE ARKADA�I WETZLER 2102 03:02:42,699 --> 03:02:44,742 7 N�SAN 1944'TE KA�TI 2103 03:02:45,285 --> 03:02:48,329 �NCEDEN B�RKA� MAHK�M KA�MAYA �ALI�MI� 2104 03:02:48,413 --> 03:02:50,415 FAKAT HEPS� YAKALANMI�TI 2105 03:02:52,709 --> 03:02:57,338 Direni�'in politikas�na ra�men ka��� karar�... 2106 03:03:00,800 --> 03:03:01,926 ...derhal olu�tu. 2107 03:03:02,385 --> 03:03:06,764 Bu konuda olduk�a �nemli olan arkada��m Wetzler ile... 2108 03:03:07,015 --> 03:03:08,892 ...haz�rl�klara ba�lad�m. 2109 03:03:10,393 --> 03:03:14,814 Ayr�lmadan �nce Hugo Lenek ile konu�tum. 2110 03:03:15,940 --> 03:03:19,277 Hugo Lenek ikinci aile g��menlerinin i�indeki direni� grubuna... 2111 03:03:19,694 --> 03:03:20,945 ...komuta ediyordu. 2112 03:03:22,989 --> 03:03:24,574 Ona Direni� hareketinden... 2113 03:03:24,824 --> 03:03:28,077 ...art�k hi� bir �ey bekleyemeyeceklerini izah ettim. 2114 03:03:29,454 --> 03:03:30,705 Ekmek d���nda hi�bir �ey. 2115 03:03:31,498 --> 03:03:35,084 �� �lmeye gelince kendi ba�lar�na hareket etmeliydiler. 2116 03:03:36,294 --> 03:03:37,504 Bana gelince... 2117 03:03:37,962 --> 03:03:43,259 ...kamptan ka�may� ba�ar�r ve... 2118 03:03:44,302 --> 03:03:49,098 ...do�ru yere, do�ru zamanda bilgi aktar�rsam... 2119 03:03:49,724 --> 03:03:51,684 ...bunun yard�m� olabilir diye d���n�yordum. 2120 03:03:52,185 --> 03:03:54,145 Ba�ar�l� olursam... 2121 03:03:54,771 --> 03:03:57,148 ...d��ar�dan yard�m getirmeyi ba�arabilirdim. 2122 03:03:58,316 --> 03:04:02,779 Bunun m�mk�n oldu�una ger�ekten inanm��t�m. 2123 03:04:03,404 --> 03:04:05,782 ��nk� gerek Auschwitz'e gelen kurbanlar... 2124 03:04:06,950 --> 03:04:08,618 ...gerekse d��ar�dan birileri... 2125 03:04:10,411 --> 03:04:16,626 ...orada neler oldu�unu bilmiyordu. 2126 03:04:18,419 --> 03:04:20,338 Hi� kimsenin bilmedi�ini s�ylerdim. ��te o kadar. 2127 03:04:20,922 --> 03:04:24,008 Burada olanlar�n Avrupa'da... 2128 03:04:24,634 --> 03:04:28,638 ...�zellikle de, May�s ay�nda bir milyon Yahudi�nin acilen g�� ettirildi�i... 2129 03:04:30,723 --> 03:04:35,311 ...Macaristan'da bilinmesi, Direni�'i d��ar�dan co�turabilir ve... 2130 03:04:35,603 --> 03:04:37,564 ...Auschwitz'e do�rudan... 2131 03:04:39,023 --> 03:04:41,109 ...yard�m getirilebilir... 2132 03:04:41,359 --> 03:04:44,279 ...diye d���n�yordum. 2133 03:04:44,612 --> 03:04:47,407 Bu nedenle, sonunda ka��� planlar� form�le edildi... 2134 03:04:48,449 --> 03:04:50,869 ...ve ka��� 7 Nisan 1944 tarihinde ger�ekle�ti. 2135 03:04:51,202 --> 03:04:55,373 Ka�maya karar vermenizin as�l sebebi bu muydu? 2136 03:04:55,623 --> 03:04:57,834 O dakikada, hemen yap�lmal�yd�. 2137 03:04:58,168 --> 03:04:59,794 Ba�ka bir deyi�le, ka����n m�mk�n oldu�unca �abuk... 2138 03:05:00,503 --> 03:05:02,589 ...olmas�n� hi� bir �ey aksatmamal�yd�. 2139 03:05:05,175 --> 03:05:06,009 D�nyay� haberdar etmek i�in. 2140 03:05:06,676 --> 03:05:08,052 Auschwitz'de neler olup bitti�inden... 2141 03:05:09,345 --> 03:05:10,096 ...haberdar etmek i�in mi? 2142 03:05:10,138 --> 03:05:10,847 Do�ru. 2143 03:05:28,281 --> 03:05:30,158 �imdi... �imdi o zamana d�n�yorum... 2144 03:05:33,620 --> 03:05:34,954 ...Otuz be� y�l... 2145 03:05:40,460 --> 03:05:43,755 Hay�r, d�nm�yorum... 2146 03:05:53,181 --> 03:05:54,891 Tamam... Geri gelece�im. 2147 03:06:11,074 --> 03:06:14,911 JAN KARSKI, �N�VERS�TEDE PROFES�R (ABD) 2148 03:06:15,370 --> 03:06:19,666 S�RG�NDEK� POLONYA H�K�MET� ESK� KURYES� 2149 03:06:22,210 --> 03:06:22,961 Haz�r�m. 2150 03:06:29,259 --> 03:06:31,511 1942 y�l�n�n ortalar�nda tekrar... 2151 03:06:33,596 --> 03:06:36,558 ...Polonya yeralt� hareketi ile... 2152 03:06:37,559 --> 03:06:40,562 ...Londra'da s�rg�nde bulunan... 2153 03:06:41,104 --> 03:06:45,191 ...Polonya h�k�meti aras�ndaki kuryelik i�imi s�rd�rmeyi d���n�yordum. 2154 03:06:47,902 --> 03:06:53,074 Var�ova'daki Yahudi liderler bunu ��renmi�. 2155 03:06:53,908 --> 03:06:57,245 Yahudi mahallesinin d���nda bir bulu�ma ayarland�. 2156 03:06:58,621 --> 03:07:00,415 �ki beyefendi vard�. 2157 03:07:00,915 --> 03:07:03,126 Yahudi mahallesinde oturmuyorlard�. 2158 03:07:04,794 --> 03:07:06,421 Kendilerini... 2159 03:07:08,381 --> 03:07:13,219 ...Bund lideri ve Siyonist lider olarak tan�tt�lar. 2160 03:07:20,727 --> 03:07:24,272 G�r��memizde ne oldu... 2161 03:07:24,856 --> 03:07:27,108 ...ne ortaya ��kt�? 2162 03:07:28,359 --> 03:07:31,112 �lk olarak, buna haz�rl�kl� de�ildim. 2163 03:07:32,405 --> 03:07:37,410 Kendimi Polonya'daki i�ime izole etmi�tim. 2164 03:07:38,161 --> 03:07:40,580 Pek �ok �eyi g�rmedim. 2165 03:07:44,167 --> 03:07:47,212 Sava�tan bu yana, otuz be� y�ld�r... 2166 03:07:50,215 --> 03:07:51,925 ...geri d�nmedim. 2167 03:07:53,718 --> 03:07:56,638 Yirmi alt� y�ld�r ��retmenlik yap�yorum. 2168 03:07:56,930 --> 03:08:01,643 ��rencilerime Yahudi sorunundan hi� bahsetmedim. 2169 03:08:02,477 --> 03:08:07,815 Bu filmin tarihi �nem ta��d���n� anl�yorum. 2170 03:08:08,358 --> 03:08:10,860 Bu y�zden ben de gayret g�sterece�im. 2171 03:08:15,240 --> 03:08:18,243 Bana Yahudilerin ba��na gelenleri anlatt�lar. 2172 03:08:19,953 --> 03:08:23,498 Bunlardan haberim var m�yd�? Hay�r, yoktu. 2173 03:08:25,708 --> 03:08:28,002 �ncelikle Yahudi sorununun... 2174 03:08:29,170 --> 03:08:33,633 ...Polonyal�lar'�n veya Ruslar'�n sorunlar�yla... 2175 03:08:33,925 --> 03:08:37,804 ...veya ba�ka sorunlarla k�yaslanamayacak... 2176 03:08:38,179 --> 03:08:40,723 ...emsalsiz bir sorun oldu�unu anlatt�lar. 2177 03:08:42,433 --> 03:08:44,310 Hitler sava�� kaybedecek... 2178 03:08:46,896 --> 03:08:51,693 ...ama t�m Yahudi n�fusunu da yok edecekti. 2179 03:08:52,026 --> 03:08:53,361 Bunu anl�yor muydum? 2180 03:08:55,488 --> 03:09:00,285 M�ttefikler kendi halklar� i�in sava��yordu. �nsanl�k i�in sava��yorlard�. 2181 03:09:01,452 --> 03:09:03,663 M�ttefikler, Yahudiler�in... 2182 03:09:05,415 --> 03:09:09,752 ...Polonya'da toptan yok edilece�ini... 2183 03:09:10,336 --> 03:09:13,298 ...unutamazd�. Polonyal� ve Avrupal� Yahudiler'in. 2184 03:09:20,597 --> 03:09:22,348 Da��l�yorlard�. 2185 03:09:23,266 --> 03:09:25,768 Oday� ar��nl�yor, f�s�lda��yorlard�. 2186 03:09:27,228 --> 03:09:28,188 T�sl�yorlard�. 2187 03:09:31,357 --> 03:09:32,484 Bu benim i�in... 2188 03:09:34,235 --> 03:09:35,445 ...bir kabustu. 2189 03:09:37,030 --> 03:09:39,741 Tamamen �mitsiz mi g�r�n�yorlard�? 2190 03:09:41,367 --> 03:09:46,372 Evet. G�r��menin muhtelif safhalar�nda... 2191 03:09:47,540 --> 03:09:50,084 ...kendilerini kaybettiler. 2192 03:09:50,460 --> 03:09:54,547 Ben sadece sandalyemde oturdum. Dinledim. 2193 03:09:56,299 --> 03:09:59,928 Hi� tepki vermedim. Soru sormad�m. 2194 03:10:00,220 --> 03:10:01,638 Sadece dinliyordum. 2195 03:10:03,723 --> 03:10:07,185 Sizi ikna etmek istediler mi? 2196 03:10:09,771 --> 03:10:13,399 San�r�m ba��ndan beri... 2197 03:10:14,150 --> 03:10:17,779 ...sorunu bilmedi�imin, 2198 03:10:18,363 --> 03:10:20,073 ...anlamad���m�n fark�ndayd�lar. 2199 03:10:21,491 --> 03:10:24,452 Mesajlar�n� iletece�imi s�yledi�imde... 2200 03:10:25,745 --> 03:10:29,666 ...Yahudilerin ba��na gelenler konusunda beni bilgilendirmek istediler. 2201 03:10:30,500 --> 03:10:33,461 Bundan haberim yoktu. Hi� Yahudi mahallesinde kalmam��t�m. 2202 03:10:34,379 --> 03:10:37,006 Yahudi sorunlar� ile u�ra�mam��t�m. 2203 03:10:39,717 --> 03:10:43,972 O zamanlar Var�ova Yahudilerinin b�y�k �o�unlu�unun... 2204 03:10:44,264 --> 03:10:45,473 ...�ld�r�lm�� oldu�unu biliyor muydunuz? 2205 03:10:45,807 --> 03:10:48,852 Biliyordum ama hi� bir �ey g�rmemi�tim. 2206 03:10:49,477 --> 03:10:53,189 Olanlar� dinlememi�tim... 2207 03:10:53,481 --> 03:10:54,941 ...orada da de�ildim. 2208 03:10:55,859 --> 03:10:58,111 Tek bilinen istatistiklerdi... 2209 03:10:59,195 --> 03:11:02,699 ...y�z binlerce Polonyal�... 2210 03:11:03,241 --> 03:11:07,203 ...Rus, S�rp ve Yunan �ld�r�lm��t�. Bundan haberimiz vard�. 2211 03:11:08,371 --> 03:11:10,331 Fakat bu bir istatistik sorunuydu. 2212 03:11:18,590 --> 03:11:22,093 Tamamen benzersiz oldu�u konusunda �srarc� m�yd�lar? 2213 03:11:24,554 --> 03:11:28,725 Evet. Onlar�n g�revi bana... 2214 03:11:29,309 --> 03:11:33,938 ...benim g�revim de g�rece�im... 2215 03:11:34,272 --> 03:11:36,399 ...t�m insanlara, Yahudi sorununun... 2216 03:11:37,108 --> 03:11:42,697 tarihte benzeri g�r�lmemi� bir sorun oldu�u fikrini a��lamakt�. 2217 03:11:43,573 --> 03:11:47,952 M�s�rl� firavunlar bunu yapmad�. 2218 03:11:48,244 --> 03:11:50,538 Babilliler bunu yapmad�. 2219 03:11:51,247 --> 03:11:54,375 Tarihte ilk defa olmak �zere... 2220 03:11:54,709 --> 03:11:58,129 ...ger�ekten bir kanaate vard�lar: 2221 03:11:58,922 --> 03:12:03,885 M�ttefikler benzeri g�r�lmemi� baz� ad�mlar atmad�k�a... 2222 03:12:04,928 --> 03:12:08,681 ...sava��n neticesi ne olursa olsun... 2223 03:12:09,891 --> 03:12:13,311 ...Yahudiler toptan yok edilecekti. 2224 03:12:14,771 --> 03:12:16,147 Bu durumu kabul edemezlerdi. 2225 03:12:18,399 --> 03:12:22,529 Bunun anlam� �ok �zel tedbirler isteyecekleri miydi? 2226 03:12:23,988 --> 03:12:27,367 Evet, d�n���ml� olarak... 2227 03:12:28,827 --> 03:12:31,037 ...bir noktada Bund lideri... 2228 03:12:31,287 --> 03:12:32,997 ...sonra da Siyonist lider... 2229 03:12:34,791 --> 03:12:36,209 Ne istediler peki? 2230 03:12:37,794 --> 03:12:39,921 Nas�l bir mesaj iletmem gerekiyordu? 2231 03:12:41,172 --> 03:12:44,008 Sonra bana mesajlar�n� verdiler. 2232 03:12:45,593 --> 03:12:46,761 M�ttefik h�k�metlere... 2233 03:12:47,428 --> 03:12:49,305 ...y�nelik �e�itli mesajlar. 2234 03:12:49,848 --> 03:12:55,353 Asl�nda, elimden geldi�ince �ok h�k�met g�revlisi ile... 2235 03:12:55,645 --> 03:13:00,316 ...g�r��ecektim elbette. 2236 03:13:01,025 --> 03:13:03,695 Polonya H�k�meti'ne, 2237 03:13:04,487 --> 03:13:06,948 ...Polonya Cumhurba�kan�na. 2238 03:13:07,824 --> 03:13:11,202 Sonra uluslararas� Yahudi liderlere, 2239 03:13:13,997 --> 03:13:16,583 ...m�nferit siyasi liderlere... 2240 03:13:17,625 --> 03:13:19,794 ...ve entelekt�ellere. 2241 03:13:20,628 --> 03:13:23,590 M�mk�n oldu�unca �ok ki�i ile g�r��ecektim. 2242 03:13:24,549 --> 03:13:26,801 Sonra da kime neyi raporlayaca��ma dair... 2243 03:13:27,594 --> 03:13:30,847 ...b�l�m bilgilerini verdiler. 2244 03:13:31,931 --> 03:13:38,104 Onlarla ge�irdi�im k�bus gibi iki bulu�mada... 2245 03:13:38,980 --> 03:13:45,236 ...taleplerini sundular. 2246 03:13:46,613 --> 03:13:47,822 Birbirinden ayr� talepler. 2247 03:13:56,873 --> 03:13:57,665 Mesaj �uydu: 2248 03:14:00,168 --> 03:14:05,924 Hitler'in yok etmeye devam etmesine izin verilemez. 2249 03:14:09,469 --> 03:14:10,845 Her g�n�n �nemi vard�r. 2250 03:14:16,643 --> 03:14:19,312 ~NEW YORK~ 2251 03:14:24,526 --> 03:14:29,072 M�ttefikler bu sava��... 2252 03:14:29,239 --> 03:14:33,910 ...sadece askeri strateji a��s�ndan ele alamaz. 2253 03:14:40,792 --> 03:14:42,627 Sadece askeri a��dan ele al�rlarsa... 2254 03:14:44,838 --> 03:14:46,506 ...sava�� kazanacaklar... 2255 03:14:48,758 --> 03:14:51,010 ...ama bunun bize ne yarar� olacak? 2256 03:14:53,680 --> 03:14:56,641 Bu sava�tan sa� ��kamay�z. 2257 03:15:05,358 --> 03:15:10,029 M�ttefik h�k�metler b�yle bir tutum belirleyemez. 2258 03:15:15,660 --> 03:15:17,996 Biz insanl��a katk�da bulunduk. 2259 03:15:19,038 --> 03:15:24,252 Binlerce y�ld�r bilim adamlar� ��kard�k. 2260 03:15:26,754 --> 03:15:29,007 B�y�k dinlerin merkezi olduk. 2261 03:15:31,843 --> 03:15:33,136 Bizler insan�z. 2262 03:15:35,096 --> 03:15:37,432 Bunu anl�yor musunuz? Bunu anl�yor musunuz? 2263 03:15:40,643 --> 03:15:42,187 �u anda halk�m�z�n ba��na gelenler... 2264 03:15:42,395 --> 03:15:45,273 ...daha �nce tarihte hi� ya�anmad�. 2265 03:15:45,940 --> 03:15:49,444 Belki de d�nyan�n vicdan�n� sarsacak. 2266 03:15:59,370 --> 03:16:02,165 Kendimize ait bir �lkemiz olmad���n� biliyoruz. 2267 03:16:04,000 --> 03:16:05,543 H�k�metimiz yok. 2268 03:16:07,670 --> 03:16:11,174 M�ttefik konseylerinde sesimiz duyulmuyor. 2269 03:16:13,843 --> 03:16:15,428 Bu nedenle sizin gibi k���k insanlar�n... 2270 03:16:16,012 --> 03:16:17,347 ...hizmetlerinden yararlanmal�y�z. 2271 03:16:20,141 --> 03:16:22,310 Bunu yapacak m�s�n? Onlarla g�r��ecek misin? 2272 03:16:24,229 --> 03:16:27,649 G�revini yerine getirip... 2273 03:16:32,153 --> 03:16:34,364 ...M�ttefik liderleri ile g�r��ecek misin? 2274 03:16:36,366 --> 03:16:37,909 ~WASHINGTON~ 2275 03:16:38,785 --> 03:16:43,998 M�ttefik devletlerin, bu sava�taki askeri zaferi... 2276 03:16:54,843 --> 03:16:57,178 ...g�venceye almay� hedefleyen... 2277 03:16:59,722 --> 03:17:01,975 ...stratejiye ilave olarak... 2278 03:17:08,148 --> 03:17:09,816 ...Yahudilerin yok edilmesiyle ilgili... 2279 03:17:12,360 --> 03:17:15,488 ...ayr� bir b�l�m olu�turup... 2280 03:17:18,116 --> 03:17:20,076 ...resmi bir... 2281 03:17:24,831 --> 03:17:28,501 ..a��klama yay�nlamas�n�... 2282 03:17:29,961 --> 03:17:32,213 ...istiyoruz. 2283 03:17:35,842 --> 03:17:37,719 M�ttefik devletler... 2284 03:17:39,971 --> 03:17:43,808 ...gere�ini yap�p, bu meselenin �stesinden geleceklerini... 2285 03:17:49,189 --> 03:17:51,649 ...resmen ve aleni olarak duyursunlar. 2286 03:17:53,276 --> 03:17:56,321 Bu durum, sava�taki... 2287 03:17:58,615 --> 03:18:03,828 ...genel stratejilerinin par�as� haline gelsin. 2288 03:18:08,333 --> 03:18:10,460 Yaln�zca Almanya'y� yenmek de�il... 2289 03:18:12,420 --> 03:18:18,092 ...ayn� zamanda geride kalan Yahudi toplulu�unu da kurtarmak. 2290 03:18:27,101 --> 03:18:30,438 Bir kez resmi a��klama yap�nca... 2291 03:18:33,316 --> 03:18:34,818 ...Almanya'y� bombalayan... 2292 03:18:37,654 --> 03:18:39,739 ... u�aklar� vard�... 2293 03:18:41,908 --> 03:18:44,702 ...neden Alman halk�na h�k�metlerinin... 2294 03:18:48,832 --> 03:18:51,668 ...Yahudilere neler yapt���n� anlatan... 2295 03:18:53,336 --> 03:18:56,714 ...el ilanlar� atm�yorlard�? 2296 03:18:57,131 --> 03:18:58,633 Belki de bilmiyorlar. 2297 03:19:03,638 --> 03:19:08,893 �imdi, resmi bir a��klama yapmalar�n� sa�layal�m... 2298 03:19:09,853 --> 03:19:11,354 ...bir halk duyurusu: 2299 03:19:12,730 --> 03:19:17,277 Alman ulusu h�k�metlerinin politikas�n�... 2300 03:19:19,863 --> 03:19:22,824 ...de�i�tirmeye �al��t���n� ispat etmezse... 2301 03:19:23,741 --> 03:19:27,662 ...h�k�metlerinin i�lemekte oldu�u su�lardan... 2302 03:19:28,746 --> 03:19:31,624 ...sorumlu tutulmak durumunda kalacakt�r. 2303 03:19:33,960 --> 03:19:36,212 Buna ili�kin somut delil olmazsa... 2304 03:19:38,965 --> 03:19:41,301 ...Alman h�k�metinin... 2305 03:19:44,262 --> 03:19:47,265 ...Yahudilere yapt�klar�na misilleme olarak... 2306 03:19:48,808 --> 03:19:51,686 ...Almanya'daki baz� hedeflerin bombalanaca�� ve... 2307 03:19:54,981 --> 03:20:01,237 ...y�k�laca�� alenen duyurulacak. 2308 03:20:04,991 --> 03:20:07,744 Bu bombalama... 2309 03:20:08,453 --> 03:20:11,206 ...askeri stratejinin bir par�as� de�ildir. 2310 03:20:12,499 --> 03:20:14,792 Yaln�zca Yahudi sorununu halletmeye y�neliktir. 2311 03:20:15,043 --> 03:20:20,590 Alman halk�, bombalama ger�ekle�meden ve ger�ekle�tikten sonra... 2312 03:20:21,299 --> 03:20:23,551 ...bunun, Polonya'da yok edilen... 2313 03:20:23,927 --> 03:20:27,639 ...Yahudiler i�in yap�laca��n� ve... 2314 03:20:28,848 --> 03:20:32,769 ...yap�lmaya da devam edece�ini bilsin. 2315 03:20:33,520 --> 03:20:34,646 Belki bir yarar� olur. 2316 03:20:36,856 --> 03:20:40,068 Bunu yapabilirler. Evet, yapabilirler. 2317 03:20:45,073 --> 03:20:47,992 ~RUHR~ 2318 03:21:00,880 --> 03:21:02,340 G�revlerden biri buydu. 2319 03:21:04,050 --> 03:21:04,801 Sonra... 2320 03:21:08,930 --> 03:21:10,181 ...her ikisi de... 2321 03:21:14,394 --> 03:21:17,105 ...�zellikle de Siyonist lider... 2322 03:21:19,899 --> 03:21:22,986 ...yeniden f�s�lday�p t�sl�yordu. 2323 03:21:30,451 --> 03:21:32,078 "Bir �ey olacak. 2324 03:21:43,298 --> 03:21:48,887 "Var�ova�daki Yahudi mahallelerinde bundan bahsediyorlar. 2325 03:21:52,182 --> 03:21:54,309 "�zellikle de gen� elemanlar. 2326 03:22:03,359 --> 03:22:04,694 "Sava�acaklar. 2327 03:22:16,915 --> 03:22:18,750 "���nc� Cumhuriyet'e... 2328 03:22:19,292 --> 03:22:23,213 "...sava� ilan etmekten bahsediyorlar. 2329 03:22:27,717 --> 03:22:29,928 "D�nya tarihinde e�i olmayan bir sava�. 2330 03:22:37,393 --> 03:22:39,020 "B�yle bir sava� daha �nce hi� olmad�. 2331 03:22:45,151 --> 03:22:48,738 "�l�m�ne sava�mak istiyorlar. 2332 03:22:52,116 --> 03:22:56,579 "Onlar� bu t�r bir �l�mden mahrum edemeyiz." 2333 03:23:06,840 --> 03:23:07,882 Bu arada... 2334 03:23:08,174 --> 03:23:08,925 ...bir Yahudi... 2335 03:23:09,384 --> 03:23:13,221 ...askeri te�kilat�n�n ortaya ��kt���ndan haberim yoktu. 2336 03:23:14,931 --> 03:23:17,976 Bana bundan bahsetmediler, sadece �unlar� s�ylediler: 2337 03:23:18,142 --> 03:23:20,061 "Bir �ey olacak. 2338 03:23:24,691 --> 03:23:26,442 "Yahudiler sava�acak. 2339 03:23:29,737 --> 03:23:30,947 "Cephaneye ihtiya�lar� var. 2340 03:23:34,659 --> 03:23:40,790 "Halk Ordusu'nun, yani Polonya'daki yeralt� hareketinin... 2341 03:23:41,583 --> 03:23:44,586 "...komutan� ile g�r��t�k. 2342 03:23:47,213 --> 03:23:50,592 "Bu cephaneler Yahudilerden esirgendi. 2343 03:23:52,635 --> 03:23:57,098 "E�er cephaneleri varsa, ki oldu�unu biliyoruz, 2344 03:23:57,557 --> 03:23:59,350 "...bizden esirgeyemezler." 2345 03:24:03,938 --> 03:24:09,652 Bu mesaj Ba�komutan General Sikorski'nin, 2346 03:24:11,196 --> 03:24:12,363 ...cephanenin... 2347 03:24:12,947 --> 03:24:17,911 ...Yahudiler�e teslimi emrini vermesi i�in. 2348 03:24:52,278 --> 03:24:55,323 ~AUSCHWITZ - BIRKENAU~ 2349 03:26:00,096 --> 03:26:02,056 G�revin ba�ka bir b�l�m� de �uydu: 2350 03:26:04,517 --> 03:26:07,187 "Uluslararas� Yahudi liderler var. 2351 03:26:10,064 --> 03:26:13,276 "M�mk�n oldu�unca �ok lidere ula� ve onlara �unu s�yle: 2352 03:26:16,821 --> 03:26:18,031 "Siz Yahudi liderlerisiniz. 2353 03:26:20,074 --> 03:26:22,118 "�nsanlar�n�z �l�yor. 2354 03:26:23,703 --> 03:26:25,246 "Ortada hi� Yahudi kalmay�nca... 2355 03:26:27,582 --> 03:26:29,792 "...liderlere de ihtiya� olmayacak. 2356 03:26:30,877 --> 03:26:32,587 "Bizler de �lece�iz. 2357 03:26:33,838 --> 03:26:37,091 "Ka�maya �al��m�yoruz. Burada kal�yoruz. 2358 03:26:45,058 --> 03:26:47,060 "Her neredeyseler, 2359 03:26:50,021 --> 03:26:51,606 "...b�rak Londra'daki... 2360 03:26:53,191 --> 03:26:55,693 "...�nemli makamlara gitsinler. 2361 03:26:57,362 --> 03:26:59,864 "B�rak eylem talep etsinler. 2362 03:27:02,784 --> 03:27:03,785 "E�er reddedilirse... 2363 03:27:06,871 --> 03:27:11,042 "...onlar� d��ar� ��kar, caddede kals�nlar... 2364 03:27:13,169 --> 03:27:17,841 "...yemeyi, i�meyi reddetsinler. 2365 03:27:20,009 --> 03:27:21,344 "B�rak b�t�n insanl���n... 2366 03:27:23,638 --> 03:27:25,431 "...g�z� �n�nde �ls�nler. 2367 03:27:27,976 --> 03:27:32,021 "Kim bilir? Belki de bu d�nyan�n vicdan�n� sarsacakt�r." 2368 03:28:22,280 --> 03:28:25,533 Bu iki Yahudi lider aras�nda, 2369 03:28:28,203 --> 03:28:31,873 ...insani ili�kilere ba�l� olarak, 2370 03:28:32,582 --> 03:28:37,128 ...Bund liderini se�tim. 2371 03:28:40,298 --> 03:28:42,634 Muhtemelen tav�rlar� y�z�ndendi. 2372 03:28:43,009 --> 03:28:46,846 Polonya soylular�na benziyordu... 2373 03:28:47,180 --> 03:28:51,476 ...g�zel el hareketleriyle konu�an, asil, d�zg�n bir beyefendi. 2374 03:28:52,519 --> 03:28:56,272 �ahsen onun da benden ho�land���n� san�yorum. 2375 03:28:58,858 --> 03:29:02,737 Bu noktada bana �unu tavsiye etti: 2376 03:29:05,573 --> 03:29:07,033 "Bay Vitold... 2377 03:29:10,662 --> 03:29:12,747 "...Bat� D�nyas�n� tan�r�m. 2378 03:29:15,124 --> 03:29:19,337 "�ngilizler ile u�ra�acaks�n�z. 2379 03:29:21,798 --> 03:29:26,761 "Onlara s�zl� rapor vereceksiniz. 2380 03:29:28,680 --> 03:29:33,143 "Kendi g�z�mle g�rd�m diyebilirseniz... 2381 03:29:33,935 --> 03:29:38,690 "...bunun raporunuzu g��lendirece�ine inan�yorum." 2382 03:29:39,649 --> 03:29:41,693 ~VAR�OVA~ 2383 03:29:44,654 --> 03:29:49,159 "Sizin i�in Yahudi mahallesine bir ziyaret organize edebiliriz. 2384 03:29:53,621 --> 03:29:55,039 "Bunu yapar m�s�n�z? 2385 03:29:56,082 --> 03:30:01,880 "Yaparsan�z, Var�ova'daki Yahudi Mahallesine ben de sizinle giderim. 2386 03:30:05,884 --> 03:30:10,930 "B�ylece m�mk�n oldu�unca g�vende olman�z� sa�lar�m." 2387 03:30:14,184 --> 03:30:18,688 Birka� g�n sonra temas kurduk. 2388 03:30:22,233 --> 03:30:25,528 O zamana kadar, 1942 Temmuzuna kadar... 2389 03:30:25,862 --> 03:30:31,451 ...var olan Yahudi Mahallesi... 2390 03:30:32,827 --> 03:30:34,329 ...art�k yoktu. 2391 03:30:36,581 --> 03:30:40,001 Yakla��k 400.000 Yahudi aras�ndan... 2392 03:30:42,837 --> 03:30:46,591 ...300.000'i �oktan s�rg�n edilmi�ti. 2393 03:30:55,266 --> 03:30:58,186 D�� duvarlar�n aras�nda... 2394 03:30:59,604 --> 03:31:02,065 ...d�rt birim vard�. 2395 03:31:04,234 --> 03:31:08,530 En �nemlisi "Merkez Mahalle" idi. 2396 03:31:10,114 --> 03:31:14,953 Aryanlar taraf�ndan i�gal edilmi� baz� b�lgeler ve... 2397 03:31:15,995 --> 03:31:18,289 ...�ss�z b�lgelerle b�l�nm��lerdi. 2398 03:31:19,958 --> 03:31:21,709 Bir bina vard�. 2399 03:31:25,505 --> 03:31:28,925 Bu bina, Yahudi Mahallesini d�� d�nyadan ay�ran duvar... 2400 03:31:29,676 --> 03:31:35,306 ...binan�n arka b�l�m�n� olu�turacak �ekilde... 2401 03:31:35,932 --> 03:31:38,560 ...in�a edilmi�ti. 2402 03:31:41,229 --> 03:31:44,315 Yani �n taraf� Aryan b�lgesine bak�yordu. 2403 03:31:50,446 --> 03:31:52,323 Orada bir t�nel vard�. 2404 03:31:55,451 --> 03:32:00,039 T�nelden hi�bir zorlukla kar��la�madan ge�tik. 2405 03:32:09,799 --> 03:32:13,887 Polonya soylusu, Bund lideri... 2406 03:32:15,180 --> 03:32:18,475 ...tamamen farkl� biriydi art�k. 2407 03:32:20,018 --> 03:32:21,769 Onunla gittim. 2408 03:32:25,064 --> 03:32:28,151 Sanki hep orada ya�am��... 2409 03:32:29,819 --> 03:32:34,115 ...mahalleden bir Yahudi gibi... 2410 03:32:35,492 --> 03:32:37,285 ...��km��t�. 2411 03:32:38,411 --> 03:32:41,331 Anla��lan bu onun do�as�yd�. 2412 03:32:43,833 --> 03:32:45,668 Bu onun d�nyas�yd�. 2413 03:32:55,094 --> 03:32:58,556 Sokaklarda y�r�d�k. Sol taraf�mdayd�. 2414 03:33:01,059 --> 03:33:03,812 �ok fazla konu�mad�k. Bana rehberlik etti. 2415 03:33:07,398 --> 03:33:11,361 �imdi de oray� tarif edelim, de�il mi? 2416 03:33:29,838 --> 03:33:31,506 Caddelerde ��plak bedenler vard�. 2417 03:33:36,678 --> 03:33:40,515 "Neden buradalar?" diye sordum. 2418 03:33:41,307 --> 03:33:42,142 Cesetleri mi kastediyorsunuz? 2419 03:33:42,475 --> 03:33:43,268 Cesetler. 2420 03:33:44,727 --> 03:33:46,437 "Bir sorunlar� var," dedi. 2421 03:33:47,981 --> 03:33:50,233 "Bir Yahudi �l�r ve... 2422 03:33:51,317 --> 03:33:54,863 "...ailesi g�m�lmesini isterse... 2423 03:33:55,488 --> 03:33:57,615 "...bunun i�in vergi �demek zorunda. 2424 03:34:00,368 --> 03:34:03,746 "Onlar da �l�lerini caddeye b�rak�yor." 2425 03:34:03,955 --> 03:34:05,248 Vergiyi �deyemedikleri i�in mi? 2426 03:34:05,832 --> 03:34:08,835 Evet. Bunu kar��layamazlar. 2427 03:34:09,627 --> 03:34:13,381 Sonra dedi ki: "Her �aputun �nemi var. 2428 03:34:14,632 --> 03:34:16,467 "Bu y�zden giysilerini al�yorlar. 2429 03:34:17,760 --> 03:34:21,973 "Ceset bir kere caddeye b�rak�ld���nda... 2430 03:34:23,266 --> 03:34:25,101 "...Yahudi Konseyi ilgilenmek zorundad�r." 2431 03:34:28,646 --> 03:34:34,527 Bebekli kad�nlar, alenen bebeklerini emziriyordu... 2432 03:34:36,696 --> 03:34:40,575 ...ama g���sleri yoktu, d�md�z olmu�lard�. 2433 03:34:41,784 --> 03:34:44,329 ��lg�n g�zl� bebekler, bak�yordu... 2434 03:34:49,792 --> 03:34:53,379 Tamamen yabanc� bir d�nya gibi miydi? 2435 03:34:54,130 --> 03:34:58,051 - Nas�l? - Ba�ka bir d�nya m�yd� yani? 2436 03:34:58,885 --> 03:35:02,680 Bir d�nya de�ildi. �nsanl�k d���yd�. 2437 03:35:04,474 --> 03:35:07,560 Caddeler doluydu... Dolu. 2438 03:35:08,228 --> 03:35:10,939 G�r�nen o ki, hepsi de en �nemli �eyleri neyse... 2439 03:35:12,774 --> 03:35:15,777 ...de�i� toku� ederek caddelerde ya�ad�lar. 2440 03:35:16,402 --> 03:35:19,489 Herkes sat�lacak bir �eyler sunuyordu. 2441 03:35:22,033 --> 03:35:26,871 �ki �� so�an, birka� kurabiye. 2442 03:35:28,456 --> 03:35:32,377 Sat�yorlar. Birbirlerine yalvar�yorlard�. 2443 03:35:34,546 --> 03:35:36,965 A�l�yorlard� ve a�lard�. 2444 03:35:41,010 --> 03:35:42,220 �ocuklar deh�et verici haldeydi. 2445 03:35:44,514 --> 03:35:47,142 Baz� �ocuklar ko�u�turuyorlar... 2446 03:35:49,269 --> 03:35:51,938 ...baz�lar� da annelerinin yan�nda oturuyordu. 2447 03:36:01,447 --> 03:36:02,991 Bu insanl�k de�ildi. 2448 03:36:03,950 --> 03:36:07,579 Bu sanki... Cehennemdi. 2449 03:36:09,330 --> 03:36:13,543 Gettonun bu b�lgesinde... 2450 03:36:16,045 --> 03:36:20,008 ...merkezinde, iki Alman g�revli vard�. 2451 03:36:21,926 --> 03:36:26,764 E�er Gestapo birini serbest b�rak�rsa, yani Gestapo polisleri, 2452 03:36:26,973 --> 03:36:29,851 ...oradan ��kmak i�in gettodan ge�mek zorundayd�lar. 2453 03:36:31,644 --> 03:36:34,772 ��te orada da Almanlar vard�. Her yer Alman�d�. 2454 03:36:36,399 --> 03:36:39,068 �niformal� Almanlar... 2455 03:36:40,987 --> 03:36:43,948 ...etrafta dola��yorlard�. Sessizlik! 2456 03:36:45,408 --> 03:36:48,745 Onlar gelip ge�ene kadar herkes put gibi dururdu. 2457 03:36:50,580 --> 03:36:53,833 Ne bir k�p�rdama, ne yalvarma, hi�bir �ey. 2458 03:36:55,293 --> 03:36:59,464 Almanlar ve... A�a��lanma. 2459 03:37:01,799 --> 03:37:05,762 Yapt�klar�n�n insanca olmad��� �ok a��kt�. 2460 03:37:08,097 --> 03:37:09,432 Onlar insan olamazd�. 2461 03:37:12,560 --> 03:37:13,895 Bir noktadan sonra... 2462 03:37:17,440 --> 03:37:19,484 ...baz� hareketler ba� g�sterdi. 2463 03:37:21,027 --> 03:37:24,739 Yahudiler benim de bulundu�um caddede ko�u�turuyorlard�. 2464 03:37:28,535 --> 03:37:30,703 Bir eve dald�k. 2465 03:37:32,872 --> 03:37:36,668 "Kap�y� a��n! Kap�y� a��n!" dedik. 2466 03:37:37,001 --> 03:37:39,629 Kap�y� a�t�lar. ��eri girdik. 2467 03:37:40,255 --> 03:37:43,675 Pencereler caddenin arkas�na bak�yordu. 2468 03:37:45,176 --> 03:37:47,637 Biz ters tarafa gittik. Kap� taraf�na. 2469 03:37:48,388 --> 03:37:49,472 Kap�y� bir kad�n a�t�. 2470 03:37:50,223 --> 03:37:53,226 "Tamam tamam, korkmay�n. Biz Yahudi'yiz," dedi. 2471 03:37:54,727 --> 03:37:56,146 Beni pencereye do�ru itti. 2472 03:37:57,063 --> 03:37:58,731 "�una bak, �una bak." dedi. 2473 03:38:06,447 --> 03:38:07,615 �ki gen� �ocuk vard�. 2474 03:38:10,952 --> 03:38:15,540 �yi giyimli gen�ler. �zerlerinde Hitler gen�lik �niformas� var. 2475 03:38:19,544 --> 03:38:20,920 Y�r�yorlard�. 2476 03:38:23,381 --> 03:38:26,301 Att�klar� her ad�mda, Yahudiler ortadan kayboluyor, 2477 03:38:27,760 --> 03:38:28,887 Ka����yorlard�. 2478 03:38:31,556 --> 03:38:33,057 Onlar birbirleriyle konu�uyorlard�. 2479 03:38:34,934 --> 03:38:40,565 Bir an �ocuklardan biri elini cebine att�, 2480 03:38:42,150 --> 03:38:43,276 ...hi� d���nmeden. 2481 03:38:46,321 --> 03:38:47,155 Ate�! 2482 03:38:48,740 --> 03:38:54,996 K�r�lan camlar. Ba�r��malar. 2483 03:38:57,749 --> 03:39:00,752 Di�er �ocuk da onu tebrik ediyordu. 2484 03:39:03,463 --> 03:39:04,547 Sonra gittiler. 2485 03:39:07,050 --> 03:39:08,927 Ben donup kalm��t�m. 2486 03:39:23,274 --> 03:39:24,984 Sonra Yahudi bir kad�n, 2487 03:39:26,194 --> 03:39:29,447 ...ki muhtemelen benim Yahudi olmad���m� anlam��t�, 2488 03:39:31,574 --> 03:39:35,703 �beni ba�r�na bast� ve, "Gidin, gidin. Bunun size faydas� olmaz. Gidin." dedi. 2489 03:39:37,956 --> 03:39:39,457 Biz de evden ayr�ld�k. 2490 03:39:43,545 --> 03:39:44,963 Sonra gettodan da ayr�ld�k. 2491 03:39:49,592 --> 03:39:53,304 Sonra �ey dediler, "Daha her �eyi g�rmediniz." 2492 03:39:54,806 --> 03:39:57,559 "Tekrar gitmek ister misiniz? Ben de sizinle gelirim. 2493 03:39:58,393 --> 03:40:00,770 "Her �eyi g�rmenizi istiyorum. 2494 03:40:02,814 --> 03:40:03,940 "G�sterece�im." 2495 03:40:05,900 --> 03:40:11,656 Ertesi g�n oraya yine gittik. Ayn� eve, ayn� �ekilde. 2496 03:40:14,450 --> 03:40:17,453 Art�k daha tecr�beliydim. 2497 03:40:19,497 --> 03:40:21,416 B�ylece ba�ka �eyleri de fark ettim. 2498 03:40:22,917 --> 03:40:27,881 K�t� koku... Pislik... Yine k�t� koku. 2499 03:40:30,675 --> 03:40:32,468 Nefes al�nacak gibi de�ildi. 2500 03:40:35,472 --> 03:40:37,849 Sokaklar pislik i�inde. 2501 03:40:40,185 --> 03:40:42,187 Gerginlik. Gerilim. 2502 03:40:44,606 --> 03:40:46,399 K�yamet gibiydi. 2503 03:40:49,235 --> 03:40:51,196 Muranowski b�lgesindeydik. 2504 03:40:52,780 --> 03:40:54,032 K��esinde... 2505 03:40:55,158 --> 03:40:59,329 ...birka� �ocuk oynuyordu. 2506 03:41:01,873 --> 03:41:04,459 Birbirlerine ��p at�yorlard�. 2507 03:41:05,835 --> 03:41:06,586 Dedi ki: 2508 03:41:07,754 --> 03:41:12,342 "Oynuyorlar i�te g�r�yorsunuz. Hayat devam ediyor. Devam ediyor." 2509 03:41:15,011 --> 03:41:16,012 Ben de dedim ki... 2510 03:41:18,932 --> 03:41:22,685 "Oynuyor gibi yap�yorlar. Ama oynam�yorlar." 2511 03:41:23,269 --> 03:41:25,897 Oras� bir �e�it oyun alan� m�yd�? 2512 03:41:26,147 --> 03:41:30,068 Muranowski b�lgesinin k��esindeydi. Hay�r, hay�r. Serbest bir yer. 2513 03:41:30,944 --> 03:41:33,071 A�a�lar var m�yd�? 2514 03:41:33,696 --> 03:41:36,699 Birka� c�l�z a�a� vard�. 2515 03:41:39,035 --> 03:41:44,290 Biz sokaklarda y�r�d�k. Kimseyle konu�mad�k. 2516 03:41:47,126 --> 03:41:49,671 A�a�� yukar� bir saat y�r�m���zd�r. 2517 03:41:51,714 --> 03:41:53,091 Arada durup bana... 2518 03:41:54,592 --> 03:41:57,637 "�u Yahudi'ye bak." diyordu. 2519 03:41:58,304 --> 03:42:02,183 Bir Yahudi k�p�rdamadan duruyordu. 2520 03:42:09,607 --> 03:42:12,569 "�lm�� m�?" dedim. "Hay�r hay�r, ya��yor." dedi. 2521 03:42:15,655 --> 03:42:20,493 "Bay Vitold, bak�n. �l�yor.� 2522 03:42:21,786 --> 03:42:26,040 "�l�yor. Bak�n i�te. Oradakilere s�yleyin." dedim. 2523 03:42:26,916 --> 03:42:30,086 "Bu g�rd���n�z� unutmay�n," dedi. Yola devam ettik. 2524 03:42:32,714 --> 03:42:34,090 Deh�et vericiydi. 2525 03:42:36,718 --> 03:42:40,054 Zaman zaman kula��ma �unu f�s�ld�yordu� 2526 03:42:40,763 --> 03:42:42,432 "Onu unutma, onu unutma." 2527 03:42:44,434 --> 03:42:48,438 Ya da �ey diyordu; "�u kad�na bak." 2528 03:42:52,358 --> 03:42:53,776 B�yle �ok �ey g�rd�k. 2529 03:42:54,944 --> 03:42:56,779 "Burada ne yap�yorlar?" diyordum. 2530 03:42:57,614 --> 03:43:02,535 "�l�yorlar, ne yaps�nlar," diyordu. 2531 03:43:04,913 --> 03:43:07,749 S�rekli de, "Unutma, unutma," diyordu. 2532 03:43:09,876 --> 03:43:12,545 Orada belki bir saat daha ge�irdik. 2533 03:43:13,213 --> 03:43:14,589 Sonra yine gettodan ayr�ld�k. 2534 03:43:15,507 --> 03:43:17,550 Asl�nda, daha fazlas�na dayanamayacakt�m. 2535 03:43:18,218 --> 03:43:19,844 "��kar�n beni buradan." dedim. 2536 03:43:23,056 --> 03:43:25,683 Onu bir daha hi� g�rmedim. 2537 03:43:35,109 --> 03:43:36,486 Hastayd�m. 2538 03:43:42,992 --> 03:43:45,912 Asl�nda bunlar� anlatmak istemiyorum. 2539 03:43:46,746 --> 03:43:49,082 Neden burada oldu�unuzu biliyorum. Anlatmam gerek ama... 2540 03:43:50,291 --> 03:43:52,669 O g�nleri hat�rlamak istemiyorum. 2541 03:43:56,965 --> 03:43:59,092 Art�k kald�ram�yorum. 2542 03:44:00,802 --> 03:44:05,890 T�m g�rd�klerimi anlatt�m. 2543 03:44:11,521 --> 03:44:14,899 �yle bir d�nya yoktu. �nsanl�ktan nasibini almam�� bir yerdi. 2544 03:44:15,859 --> 03:44:17,277 Oran�n bir par�as� olamazd�m. 2545 03:44:19,070 --> 03:44:20,613 Ben oraya ait de�ildim. 2546 03:44:23,908 --> 03:44:25,743 Daha �nce �yle �eyler g�rmemi�tim hi�. 2547 03:44:28,288 --> 03:44:33,001 Bu ger�ekleri kimse yazmam��t�. 2548 03:44:33,334 --> 03:44:36,129 Ne tiyatroda, ne de sinemada g�rm��t�m. 2549 03:44:39,632 --> 03:44:41,009 �yle bir d�nya olamazd�. 2550 03:44:42,969 --> 03:44:46,723 Bana onlar�n da insan oldu�unu s�ylemi�lerdi. 2551 03:44:47,056 --> 03:44:51,019 Ama hi� �yle g�r�nm�yorlard�. 2552 03:44:55,190 --> 03:44:56,316 Sonunda oradan ayr�ld�k. 2553 03:44:57,150 --> 03:45:00,612 Bana arkamdan, "�yi �anslar," diyordu. 2554 03:45:01,237 --> 03:45:02,530 Onu bir daha hi� g�rmedim. 2555 03:45:32,852 --> 03:45:37,023 DOKTOR FRANZ GRASSLER AUERSWALD'IN VEK�L� 2556 03:45:41,236 --> 03:45:46,616 VAR�OVA GETTOSU NAZ� SORUMLUSU 2557 03:46:17,645 --> 03:46:21,732 O g�nleri hat�rlam�yor musunuz? 2558 03:46:23,901 --> 03:46:25,194 Pek de�il. 2559 03:46:27,321 --> 03:46:33,244 Sava�tan �nce yapt���m da� gezintilerini... 2560 03:46:31,409 --> 03:46:33,244 ...sava� g�nlerinden ve... 2561 03:46:33,578 --> 03:46:35,913 ...Var�ova'daki g�nlerimden daha fazla hat�rl�yorum. 2562 03:46:39,834 --> 03:46:43,921 Sonu�ta zor zamanlard�. 2563 03:46:47,550 --> 03:46:51,888 Unutmaya �al��t���m�z bir ger�ek. 2564 03:46:53,181 --> 03:46:55,933 ��k�r ki, zor zamanlar g�zel zamanlardan �abuk unutuluyor. 2565 03:47:01,189 --> 03:47:03,608 Zor g�nleri i�imize at�yoruz. 2566 03:47:10,114 --> 03:47:12,909 Hat�rlaman�za yard�mc� olay�m. 2567 03:47:18,331 --> 03:47:23,878 Var�ova'da Dr. Auerswald'�n vekiliydiniz. 2568 03:47:25,379 --> 03:47:26,339 Evet. 2569 03:47:29,467 --> 03:47:31,260 Doktor Auerswald... 2570 03:47:31,636 --> 03:47:34,680 Var�ova'daki Yahudi b�lgesinden sorumlu ki�iydi. 2571 03:47:38,226 --> 03:47:42,021 Doktor Grassler, bu Czerniakow'un g�nl���. 2572 03:47:42,355 --> 03:47:43,898 Sizden de bahsediyor. 2573 03:47:44,232 --> 03:47:46,192 Yay�mlanm�� m� bu? 2574 03:47:46,526 --> 03:47:49,946 Bir g�nl�k tutmu�. 2575 03:47:51,405 --> 03:47:55,910 Daha yeni yay�mland�. 2576 03:47:59,747 --> 03:48:06,003 7 Temmuz 1941'de sizin ad�n�z ge�iyor. 2577 03:48:07,421 --> 03:48:08,422 7 Temmuz 1941 mi? 2578 03:48:08,881 --> 03:48:12,969 Hangi tarihte oldu�umuzu o g�n ��renebilmi�tim. 2579 03:48:15,012 --> 03:48:17,098 Not alabilir miyim? 2580 03:48:17,431 --> 03:48:20,852 Sonu�ta, beni de ilgilendiriyor bunlar. 2581 03:48:21,978 --> 03:48:25,398 Yani temmuzda ben de oradayd�m! 2582 03:48:27,775 --> 03:48:31,195 7 Temmuz 1941'de yazm��... 2583 03:48:32,697 --> 03:48:37,618 "Toplulukla Kahvalt�" Yahudi Konseyi Merkezi 2584 03:48:39,120 --> 03:48:42,707 "...ve sonra Auerswald ile Schlosser..." 2585 03:48:43,958 --> 03:48:44,917 Schlosser... 2586 03:48:45,376 --> 03:48:47,378 "...ve Grassler� 2587 03:48:50,089 --> 03:48:52,717 "...s�radan konulardan bahsettiler." 2588 03:48:53,551 --> 03:48:55,636 Burada ilk kez... 2589 03:48:55,970 --> 03:48:57,930 Benim ad�m ge�iyor. 2590 03:48:58,306 --> 03:49:01,601 Evet, ama biz �� ki�iydik. 2591 03:49:02,059 --> 03:49:05,271 Schlosser... �eyde... Ekonomi b�l�m�ndeydi. 2592 03:49:05,480 --> 03:49:08,608 O ekonomi ile ilgileniyordu. 2593 03:49:09,567 --> 03:49:13,070 Ve ikinci defa da... 2594 03:49:14,822 --> 03:49:18,117 ...22 Temmuz'da. 2595 03:49:19,660 --> 03:49:24,540 ADAM CZERNIAKOW VAR�OVA YAHUD� KONSEY� BA�KANIYDI 2596 03:49:25,666 --> 03:49:27,668 - Her g�n� yazm�� m�? - Evet. 2597 03:49:28,127 --> 03:49:29,545 �yle mi? 2598 03:49:29,837 --> 03:49:31,797 Evet her g�n. 2599 03:49:32,173 --> 03:49:34,675 �a��lacak �ey... 2600 03:49:36,093 --> 03:49:38,513 ...o g�nl���n bug�ne gelmesi. 2601 03:49:38,930 --> 03:49:41,766 Bug�ne gelmesi �a��lacak �ey. 2602 03:49:48,481 --> 03:49:52,360 BURLINGTON, VERMONT ABD 2603 03:49:52,860 --> 03:49:54,195 Adam Czerniakow... 2604 03:49:56,572 --> 03:50:01,744 ...daha sava��n ilk haftas�ndan g�nl�k tutmaya ba�lam��. 2605 03:50:04,497 --> 03:50:06,332 Almanlar Var�ova'ya girmeden... 2606 03:50:07,667 --> 03:50:08,835 �Yahudi Toplulu�una �nderlik etme g�revi... 2607 03:50:09,502 --> 03:50:11,963 ...verilmeden �nce. 2608 03:50:15,424 --> 03:50:20,471 Her g�n bir �eyler yazm��... 2609 03:50:22,181 --> 03:50:26,477 ...ta ki g�zlerini yumdu�u ��len vaktine kadar. 2610 03:50:32,984 --> 03:50:34,819 Bize son d�nemlerinde... 2611 03:50:37,071 --> 03:50:40,616 ...Yahudi Toplulu�u'nu anlayabilece�imiz... 2612 03:50:41,242 --> 03:50:42,869 ...bir kap� a�t�. 2613 03:50:44,453 --> 03:50:45,746 �lmekte olan bir topluluk. 2614 03:50:46,205 --> 03:50:48,124 En ba�tan �l� do�mu� bir topluluk. 2615 03:50:51,043 --> 03:50:52,670 RAUL HILBERG, TAR�H�� 2616 03:50:52,795 --> 03:50:57,133 Bir bak�ma, Adam Czerniakow... 2617 03:50:58,676 --> 03:51:00,553 ...�ok �nemli bir i� yapm��t�. 2618 03:51:01,179 --> 03:51:03,431 Evet, Yahudiler'i kurtarmam��t�. 2619 03:51:03,764 --> 03:51:05,850 O a��dan di�er Yahudi liderlerden fark� yok. 2620 03:51:08,478 --> 03:51:12,273 ...ama onlara neler oldu�una dair kan�tlar b�rakm��t� bize. 2621 03:51:14,025 --> 03:51:15,735 G�nbeg�n. 2622 03:51:17,904 --> 03:51:22,867 Yedi g�n yirmi d�rt saat �al��mas�na ra�men yapm��t� bunu. 2623 03:51:24,494 --> 03:51:28,247 Ne izne ��kar, ne de bir g�n kaytar�rm��. 2624 03:51:30,166 --> 03:51:34,837 Ve neredeyse her g�n bir �eyler yazm��. 2625 03:51:36,255 --> 03:51:40,134 Hava durumundan bahsetmi�, o sabah ne yapt���ndan... 2626 03:51:41,302 --> 03:51:42,887 T�m olanlardan. 2627 03:51:43,429 --> 03:51:45,139 Yazmaktan hi� usanmam��. 2628 03:51:47,600 --> 03:51:52,605 Y�llar boyunca, hayat�n�n �� y�l�n� ge�irdi�i... 2629 03:51:53,147 --> 03:51:56,275 ...Alman komutas� alt�nda... 2630 03:51:57,276 --> 03:52:01,864 ...onu kam��layan, harekete ge�iren �eyler vard�. 2631 03:52:04,992 --> 03:52:07,411 Bir bak�ma, belki de... 2632 03:52:07,411 --> 03:52:12,166 ...fazlaca i�ten yazd���ndan... 2633 03:52:14,460 --> 03:52:19,465 ...o zaman kafas�ndan neler ge�ti�ini, neyi nas�l alg�lad���n�, 2634 03:52:21,175 --> 03:52:26,139 ...nelere nas�l tepki verdi�ini �imdi anlayabiliyoruz. 2635 03:52:27,557 --> 03:52:29,183 Yazmad��� �eylerden bile... 2636 03:52:33,020 --> 03:52:36,858 ...bu toplulu�un ayr�nt�lar�n� anlayabiliyoruz. 2637 03:52:50,371 --> 03:52:54,834 G�nl�kte ba�tan sona kadar... 2638 03:52:56,502 --> 03:52:57,461 ...s�rekli referanslar var. 2639 03:53:03,968 --> 03:53:07,346 Yunan mitolojisinden bahsediyor... 2640 03:53:08,097 --> 03:53:11,809 ...ve kendini Herk�l'�n giydi�i gibi zehirli bir pelerin... 2641 03:53:14,187 --> 03:53:15,438 ...giyiyor gibi g�steriyor. 2642 03:53:22,987 --> 03:53:27,575 Var�ova Yahudilerinin... 2643 03:53:28,326 --> 03:53:30,328 ...al�n yaz�s�n�n bu oldu�unu d���n�yor. 2644 03:53:35,958 --> 03:53:40,338 Yazd�klar�n� a��klayan dikkat �ekici pasajlar var. 2645 03:53:47,845 --> 03:53:51,933 1941 Aral�k'�nda ayd�nlar s�n�f�n�n da... 2646 03:53:52,391 --> 03:53:55,061 ...yava� yava� yok oldu�una dair i�neleyici betimlemeler var. 2647 03:53:55,561 --> 03:53:57,104 O g�ne kadar, fakirler �l�yordu... 2648 03:53:57,271 --> 03:54:01,776 ...ama art�k ayd�nlar s�n�f� da a�l�ktan �l�yordu. 2649 03:54:04,445 --> 03:54:07,281 Ayd�nlar s�n�f�ndan neden �zel olarak bahsediyor? 2650 03:54:08,616 --> 03:54:10,201 Bahsediyor ��nk�... 2651 03:54:10,451 --> 03:54:12,912 �gettodaki s�n�f yap�s�na binaen� 2652 03:54:13,496 --> 03:54:15,414 ...a�l��a kar�� savunmas�zl�k konusunda aralar�nda fark var. 2653 03:54:15,957 --> 03:54:19,460 �lk �nce alt s�n�ftakiler �l�yor. Orta s�n�f daha sonra. 2654 03:54:19,961 --> 03:54:22,547 Ayd�nlar s�n�f� ise en �st s�n�f. 2655 03:54:22,880 --> 03:54:26,384 Onlar �lmeye ba�larsa, durum ger�ekten k�t� demektir. 2656 03:54:27,844 --> 03:54:29,303 ��te durum bu. 2657 03:54:30,930 --> 03:54:34,559 O s�rada ortalama t�ketim 1200 kaloriymi�. 2658 03:54:36,185 --> 03:54:38,396 Birinin ona gelip... 2659 03:54:40,690 --> 03:54:45,153 ...para istedi�inden ve ��yle dedi�inden bahsediyor; 2660 03:54:45,319 --> 03:54:48,990 "Para laz�m. Yemek i�in de�il." 2661 03:54:49,532 --> 03:54:54,912 "Dairemin kiras�n� �demek i�in istiyorum paray�." 2662 03:54:55,538 --> 03:54:58,249 "��nk� sokaklarda �lmek istemiyorum." 2663 03:54:59,417 --> 03:55:03,546 Czerniakow'un g�nl���nde yazd�klar� Bunlard� i�te. 2664 03:55:06,048 --> 03:55:10,678 Haysiyetin manas�. Kan�t�. 2665 03:55:11,345 --> 03:55:13,681 Birilerinin iste�i �zerine mi konu�tu diyorsunuz? 2666 03:55:14,765 --> 03:55:16,267 "Bana para verin?" diyor. 2667 03:55:16,559 --> 03:55:17,810 Evet, ama yemek i�in de�il. 2668 03:55:18,728 --> 03:55:20,771 "Para ver ki kiram� �deyebileyim." diyor. 2669 03:55:21,939 --> 03:55:24,233 "��nk� sokakta �lmek istemiyorum." diyor. 2670 03:55:24,525 --> 03:55:26,319 �nsanlar sokaklarda �l�p kal�yorlard�. 2671 03:55:28,112 --> 03:55:29,280 �zerlerine gazete �rt�l�yordu. 2672 03:55:29,447 --> 03:55:32,033 Onlar i�in ya�anacak yer neden yemekten daha �nemliydi? 2673 03:55:33,034 --> 03:55:34,243 Bu insan�n... 2674 03:55:34,952 --> 03:55:37,371 ...ya�amas� i�in gerekeni yiyemiyordu. 2675 03:55:37,914 --> 03:55:40,208 Ve sokaklara d���p... 2676 03:55:40,416 --> 03:55:41,709 ...a�l�ktan �lmek istemiyordu. 2677 03:55:41,959 --> 03:55:44,462 Yani �l�m ka��n�lmazd�... 2678 03:55:46,798 --> 03:55:49,133 D��ar�da ya da i�eride. 2679 03:55:49,425 --> 03:55:53,971 Tabii ki. Bu onun �o�u zaman yapt���... 2680 03:55:54,514 --> 03:55:56,182 ...i�neleyici �akalar gibi. 2681 03:55:56,849 --> 03:56:01,521 Hep ilgin� tan�mlamalar� var... 2682 03:56:02,104 --> 03:56:04,774 Cenaze salonun ortas�nda m�zik yapan bir grup... 2683 03:56:05,274 --> 03:56:06,984 Ayya� �of�rleri olan cenaze arabalar�... 2684 03:56:07,610 --> 03:56:11,864 Etrafta ko�an �l� �ocuklar. 2685 03:56:12,323 --> 03:56:15,535 �l�mle ilgili i�neleyici yorumlar� varm��. 2686 03:56:15,827 --> 03:56:16,994 �l�mle ya�am��. 2687 03:56:30,842 --> 03:56:33,261 Siz gettoya girer miydiniz? 2688 03:56:32,927 --> 03:56:36,180 Nadiren. Czerniakow'u ziyarete gitti�im zamanlarda. 2689 03:56:37,723 --> 03:56:40,935 Orada ko�ullar nas�ld�? 2690 03:56:41,269 --> 03:56:44,564 Berbat. �ok edici. 2691 03:56:45,022 --> 03:56:45,940 Anl�yorum. 2692 03:56:46,691 --> 03:56:51,571 Oray� g�rd���mde bir daha asla gitmek istemezdim. 2693 03:56:51,946 --> 03:56:55,408 Ama mecburdum. O kadar zamanda... 2694 03:56:55,783 --> 03:56:58,452 ...bir ya da iki kez gitmi�imdir. 2695 03:57:00,955 --> 03:57:03,249 Komisyon ile... 2696 03:57:03,374 --> 03:57:09,005 ...gettonun i� g�c�n� korumaya �al���yorduk. 2697 03:57:09,380 --> 03:57:14,051 �zellikle de tif�s gibi salg�n hastal�klara kar��. 2698 03:57:14,302 --> 03:57:15,845 Bu b�y�k bir tehlikeydi. 2699 03:57:21,476 --> 03:57:22,435 Anl�yorum. 2700 03:57:23,895 --> 03:57:26,898 Bize tif�s hastal���ndan bahseder misiniz? 2701 03:57:29,066 --> 03:57:32,528 Ben doktor de�ilim. Sadece tif�s�n... 2702 03:57:32,904 --> 03:57:35,656 ...gettoya kapat�lamayacak ve... 2703 03:57:36,324 --> 03:57:40,870 ...insanlar� bir afet gibi yok edecek kadar... 2704 03:57:41,245 --> 03:57:43,998 ...tehlikeli bir hastal�k oldu�unu biliyorum. 2705 03:57:44,332 --> 03:57:48,711 E�er tif�s salg�n� patlak verseydi, olmad� ama... 2706 03:57:49,086 --> 03:57:52,089 ...olabilece�i korkusu vard�, 2707 03:57:52,423 --> 03:57:54,425 �Polonyal�lar'�n ve Almanlar'�n �l�m�ne yol a�acakt�. 2708 03:57:54,926 --> 03:57:58,513 Gettoda neden tif�s hastal��� vard�? 2709 03:57:58,930 --> 03:58:00,932 Var m�yd� bilmiyorum ama... 2710 03:58:01,265 --> 03:58:04,727 ...k�tl�k y�z�nden b�yle bir korku vard�. 2711 03:58:04,936 --> 03:58:07,939 �nsanlar�n yeterli erzak� yoktu. 2712 03:58:08,272 --> 03:58:12,068 Bu korkun� bir �eydi. 2713 03:58:13,194 --> 03:58:17,365 Biz Komisyon'da... 2714 03:58:18,032 --> 03:58:21,536 ...gettoya erzak tedariki i�in elimizden geleni yapt�k. 2715 03:58:22,036 --> 03:58:28,292 B�ylece hastal���n yay�lmas� s�z konusu olmad�. 2716 03:58:29,210 --> 03:58:34,048 �nsani etkilerin yan�nda, bu da �ok �nemliydi. 2717 03:58:34,966 --> 03:58:39,720 Olmad� ama e�er tif�s salg�n� patlak verseydi� 2718 03:58:40,054 --> 03:58:43,307 ...gettoda engellenmesi �ok zordu. 2719 03:58:44,225 --> 03:58:47,019 Czerniakow bunu da yazm��... 2720 03:58:47,395 --> 03:58:53,484 Gettonun duvarla �evrilmesinin bir nedeni de... 2721 03:58:54,235 --> 03:58:56,737 ...Almanlar'�n bu korkusuymu�. 2722 03:58:57,572 --> 03:59:00,116 Evet, aynen! Tif�s salg�n� korkusu. 2723 03:59:00,575 --> 03:59:02,660 Almanlar'�n, tif�s�n... 2724 03:59:02,702 --> 03:59:07,039 ...bir Yahudi hastal��� oldu�unu s�yledi�ini yazm��. 2725 03:59:07,748 --> 03:59:12,211 Olabilir. Bu konuda kesin dayanaklar var m� bilmiyorum. 2726 03:59:13,504 --> 03:59:18,092 Ama gettoya t�k�lan onca insan� d���nsenize. 2727 03:59:18,342 --> 03:59:22,263 Sadece Var�ova'daki Yahudiler de�ildi. 2728 03:59:22,513 --> 03:59:24,098 Sonradan di�erleri de geldi. 2729 03:59:24,432 --> 03:59:26,809 Tehlike b�y�meye devam ediyordu. 2730 03:59:45,286 --> 03:59:47,205 Var�oval� bir kad�n varm��. 2731 03:59:48,331 --> 03:59:50,124 Birine ���km��. 2732 03:59:52,001 --> 03:59:57,632 Sonra adam vurulmu�, al�ak�a ate� etmi�ler. 2733 03:59:59,634 --> 04:00:01,219 Adam�n i� organlar� d���na ��km��. 2734 04:00:06,140 --> 04:00:09,727 Kad�n, organlar� kendi elleriyle toplay�p yerine koymu�. 2735 04:00:11,312 --> 04:00:14,232 Onu ilk yard�m merkezine g�t�rm��. Ama adam �lm��. 2736 04:00:17,860 --> 04:00:21,072 Bir toplu mezara g�m�lm��. Ama kad�n onu mezardan ��kar�p... 2737 04:00:21,531 --> 04:00:22,865 ...ayr� bir yere g�mm��. 2738 04:00:31,707 --> 04:00:33,793 Czerniakow i�in bu basit hik�ye... 2739 04:00:34,627 --> 04:00:37,463 �ger�e�in ta kendisiydi. 2740 04:00:43,010 --> 04:00:45,012 Hi� ba�kald�rmad� m�? 2741 04:00:46,722 --> 04:00:50,518 Ald�rm�yordu. Ya da ba�kald�r�dan bahsetmiyordu. 2742 04:00:50,685 --> 04:00:53,521 Di�er Yahudiler�in aksine, nefretten hi� bahsetmiyordu. 2743 04:00:55,940 --> 04:01:00,987 Erken g�� ederek Topluluk'tan ayr�lan Yahudiler... 2744 04:01:02,530 --> 04:01:06,159 Ya da Ganzweich gibi Almanlarla i�birli�i eden Yahudiler vard�. 2745 04:01:08,578 --> 04:01:13,207 Almanlar i�in 'i�ren�' kelimesini kullanm�yordu. 2746 04:01:13,374 --> 04:01:15,543 B�yle kelimelerden daha �tesini s�ylemek istiyordu. 2747 04:01:17,086 --> 04:01:21,841 Almanlarla ilgili hi� ele�tiride bulunmazd�. 2748 04:01:22,467 --> 04:01:25,553 Baz� �eylere kar�� olsa da... 2749 04:01:26,846 --> 04:01:30,641 ...bunu �ok nadir belli ederdi. 2750 04:01:31,184 --> 04:01:33,644 Almanlarla �ok nadir tart���rd�. 2751 04:01:33,895 --> 04:01:36,063 Yalvar�r, rica eder ama tart��mazd�. 2752 04:01:36,814 --> 04:01:40,276 Ama yaln�zca duvar� in�a etmesi i�in de�il, bir de bunun i�in para vermesi... 2753 04:01:40,860 --> 04:01:42,028 ...istendi�inde tart��m��t�. 2754 04:01:43,321 --> 04:01:47,742 E�er duvar Polonyal� ve Almanlar��... 2755 04:01:47,909 --> 04:01:52,121 ...Yahudiler�in salg�n hastal�klar�ndan korumak i�inse... 2756 04:01:53,164 --> 04:01:57,251 ...o zaman paray� neden Yahudiler veriyor ki, demi�ti. 2757 04:01:58,544 --> 04:02:01,005 �nsanlar ila� paras�n� vermek zorundad�r. 2758 04:02:01,339 --> 04:02:03,549 E�er bu duvar bir ila� olacaksa, paray� da Almanlar verecekti. 2759 04:02:04,884 --> 04:02:06,969 Auerswald ��yle cevaplam��t�: 2760 04:02:06,969 --> 04:02:10,139 "Bunu bir g�n uluslararas� bir konferansta... 2761 04:02:10,640 --> 04:02:14,435 "...dile getirebilirsin. Ama �imdilik siz �deyeceksiniz." 2762 04:02:15,394 --> 04:02:19,065 Czerniakow, Auerswald'in cevab� d�hil t�m bunlar� yazm��. 2763 04:02:21,818 --> 04:02:25,279 Almanlar�n yapt�klar�na kar�� yapabildi�i... 2764 04:02:27,073 --> 04:02:31,118 ...en b�y�k ele�tiri buydu. Yahudiler'in ba��na gelecek... 2765 04:02:31,911 --> 04:02:37,875 ...en k�t� �eyleri �nceden tahmin ediyor, 2766 04:02:38,417 --> 04:02:39,544 ...olaca��n� biliyordu. 2767 04:02:43,131 --> 04:02:48,386 Almanlar'�n Var�ova gettosu i�in bir planlar� varm��. 2768 04:02:51,013 --> 04:02:53,182 Neydi o plan? 2769 04:02:56,477 --> 04:02:58,813 Bilmedi�im �eyleri soruyorsunuz. 2770 04:02:59,355 --> 04:03:02,942 Yok etme �zerine kurulu bir politika... 2771 04:03:03,818 --> 04:03:07,697 "Nihai ��z�m" hakk�nda hi�bir �ey bilmiyorduk. 2772 04:03:08,072 --> 04:03:10,908 Bizim i�imiz gettoda ya�am� devam ettirmek ve... 2773 04:03:11,242 --> 04:03:15,830 ...Yahudiler'in i� g�c�nden yararlanmakt�. 2774 04:03:16,831 --> 04:03:22,211 Asl�nda Destek Hizmetleri'nin g�revi... 2775 04:03:22,420 --> 04:03:25,590 ...ba�ta �ok farkl�yd�. 2776 04:03:25,798 --> 04:03:29,635 Ama sonra yok etme i�ine d�n��m��t�. 2777 04:03:31,053 --> 04:03:34,015 Peki gettoda 1941 y�l�nda her ay... 2778 04:03:34,307 --> 04:03:37,393 ...ka� ki�inin �ld���n� biliyor musunuz? 2779 04:03:37,935 --> 04:03:40,897 Hay�r bilmiyorum. Hi� ��renemedim. 2780 04:03:41,230 --> 04:03:45,318 Ama bilmeniz gerekir. �statistikler mevcut. 2781 04:03:47,445 --> 04:03:49,780 Bilmem gerekir belki ama... 2782 04:03:49,947 --> 04:03:53,034 Ayda be� bin ki�i. 2783 04:03:53,576 --> 04:03:55,870 - Ayda be� bin ki�i mi? - Evet. 2784 04:03:56,204 --> 04:03:57,163 �ok fazla. 2785 04:03:57,497 --> 04:03:58,664 Elbette �ok fazla. 2786 04:03:58,873 --> 04:04:03,461 Ama gettoda �ok daha fazla insan vard�. 2787 04:04:03,753 --> 04:04:06,589 Evet �yle. Bundan �ok daha fazla. 2788 04:04:07,048 --> 04:04:08,966 �ok daha fazla demek? 2789 04:04:16,015 --> 04:04:18,601 Size biraz felsefi bir soru soraca��m. 2790 04:04:20,144 --> 04:04:23,272 Size g�re, bir gettonun amac� nedir? 2791 04:04:28,361 --> 04:04:31,489 Tek bildi�im, y�zy�llarca geriye gitseniz de... 2792 04:04:31,656 --> 04:04:35,117 ...tarih �ok say�da gettoya tan�kl�k etmi�. 2793 04:04:35,701 --> 04:04:41,958 Yahudiler'e edilen eziyet Alman icad� de�il. 2794 04:04:42,750 --> 04:04:45,628 �kinci D�nya Sava��yla birlikte de ba�lamad�. 2795 04:04:48,714 --> 04:04:51,008 Polonyal�lar da eziyet etmi�ti onlara. 2796 04:04:55,638 --> 04:05:00,476 Ama Var�ova gibi b�y�k bir ba�kentte... 2797 04:05:01,811 --> 04:05:03,771 ...�ehrin merkezinde kurulan bir getto... 2798 04:05:03,980 --> 04:05:06,023 Bu al���lm�� bir �ey de�ildi. 2799 04:05:14,282 --> 04:05:18,077 Gettoda ya�am� devam ettirmek istedi�inizi s�yl�yorsunuz. 2800 04:05:18,411 --> 04:05:22,957 Bizim g�revimiz gettoyu imha etmek de�ildi. 2801 04:05:23,291 --> 04:05:26,085 ...hayatta tutmak, korumakt�. 2802 04:05:26,627 --> 04:05:30,006 B�yle bir durumda �hayatta tutman�n� manas�... 2803 04:05:30,298 --> 04:05:32,049 Evet, sorun da oydu. 2804 04:05:32,383 --> 04:05:34,927 T�m sorun oydu zaten. 2805 04:05:37,346 --> 04:05:41,476 �nsanlar sokaklarda �l�yordu. 2806 04:05:41,767 --> 04:05:43,811 Her k��ede cesetler vard�. 2807 04:05:44,645 --> 04:05:45,646 Evet. 2808 04:05:47,773 --> 04:05:50,067 ��te �eli�ki buydu. 2809 04:05:50,526 --> 04:05:52,153 Bunu bir �eli�ki olarak m� g�r�yorsunuz? 2810 04:05:52,695 --> 04:05:54,238 Kesinlikle. 2811 04:05:54,697 --> 04:05:58,159 Neden? A��klayabilir misiniz? 2812 04:05:58,451 --> 04:05:59,702 Hay�r. 2813 04:06:01,078 --> 04:06:02,121 Neden? 2814 04:06:02,371 --> 04:06:06,292 Neyi a��klayay�m ki? 2815 04:06:07,043 --> 04:06:09,879 Evet ama... 2816 04:06:10,296 --> 04:06:14,383 Yahudiler gettoda g�nden g�ne yok ediliyordu. 2817 04:06:15,134 --> 04:06:16,844 Czerniakow yazm�� ki... 2818 04:06:16,969 --> 04:06:20,723 Do�ru �ekilde devam etmesi i�in, ihtiyac�m�z olan... 2819 04:06:21,057 --> 04:06:22,892 ...daha fazla erzak ve... 2820 04:06:23,226 --> 04:06:25,520 ...daha az kalabal�kt�. 2821 04:06:26,604 --> 04:06:31,067 Verilen erzaklar neden insan onuruna yak���r miktarda de�ildi? 2822 04:06:33,569 --> 04:06:35,655 Neden de�ildi? 2823 04:06:36,239 --> 04:06:39,075 - Bunun karar�n� da m� Almanlar veriyordu? � Hay�r. 2824 04:06:39,534 --> 04:06:42,203 Gettoyu a�l�ktan k�rmak gibi... 2825 04:06:42,537 --> 04:06:44,872 ...bir karar verilmi� de�ildi. 2826 04:06:46,749 --> 04:06:51,337 O b�y�k imha karar� sonradan verildi. 2827 04:06:51,629 --> 04:06:55,424 Evet do�ru. Daha sonra. 1942'de. 2828 04:06:57,218 --> 04:06:58,261 Aynen! 2829 04:06:58,636 --> 04:07:00,513 Bir y�l sonra. 2830 04:07:00,763 --> 04:07:04,892 Tam olarak bizim g�revimiz, s�yledi�im gibi... 2831 04:07:06,227 --> 04:07:09,981 ...gettoda ya�am� devam ettirmekti. 2832 04:07:11,190 --> 04:07:15,236 Ama do�al olarak, o k�s�tl� erzakla... 2833 04:07:15,361 --> 04:07:17,405 ...ve artan n�fusla birlikte... 2834 04:07:17,697 --> 04:07:23,953 ...sonu gelmeyen �l�mler ka��n�lmazd�. 2835 04:07:25,580 --> 04:07:26,622 Anl�yorum. 2836 04:07:29,834 --> 04:07:33,921 B�ylesine ko�ullarda ya�am� devam ettirmekten kas�t ne olabilir ki? 2837 04:07:34,130 --> 04:07:37,800 Sadece erzak, temizlik falan m�? 2838 04:07:38,843 --> 04:07:42,680 Bu yap�lanlara Yahudiler'in tepkisi ne oluyordu? 2839 04:07:48,728 --> 04:07:51,022 Hi�bir �ey yapam�yorlard�. 2840 04:07:54,901 --> 04:07:58,029 Czerniakow sava�tan �nce bir film izlemi�. 2841 04:07:58,654 --> 04:08:04,076 Batmakta olan bir geminin kaptan�... 2842 04:08:04,744 --> 04:08:09,248 ...orkestraya caz �almas�n� sal�k veriyormu�. 2843 04:08:10,249 --> 04:08:14,921 8 Temmuz 1942'de... 2844 04:08:16,172 --> 04:08:19,550 ...�l�m�nden iki hafta �nce yazd��� yaz�da... 2845 04:08:20,092 --> 04:08:24,388 ...kendini bu kaptan olarak g�r�yor. 2846 04:08:24,514 --> 04:08:25,515 Evet... 2847 04:08:26,265 --> 04:08:31,813 Elbette orada caz yok ama bir �ocuk festivali var. 2848 04:08:32,438 --> 04:08:35,775 Satran� turnuvalar�, tiyatro, �ocuk festivali... 2849 04:08:36,150 --> 04:08:37,944 Her �ey son dakikaya kadar devam etti. 2850 04:08:38,903 --> 04:08:40,905 Ama �nemli olan, bunlar�n birer sembol olmas�. 2851 04:08:41,906 --> 04:08:44,158 Bu k�lt�rel aktiviteler... 2852 04:08:44,784 --> 04:08:49,914 ...Czerniakow'un d���nd���n�n aksine... 2853 04:08:50,748 --> 04:08:52,959 ...sadece moralleri y�kseltmiyordu. 2854 04:08:53,584 --> 04:08:57,713 Onlar daha �ok gettonun o halinin birer sembol�yd�. 2855 04:08:59,799 --> 04:09:04,178 Yak�nda gaza bo�ulacak olan hasta insanlara �ifa veren... 2856 04:09:05,346 --> 04:09:09,350 ...asla b�y�yemeyecek olan gen�leri e�itmeye �al��an... 2857 04:09:10,351 --> 04:09:14,939 ...ya da insanlara i� bulmalar�nda yard�mc� olan... 2858 04:09:15,523 --> 04:09:17,900 ...etkinliklerdi. 2859 04:09:19,068 --> 04:09:23,197 Hayat devam ettik�e onlar da devam ediyordu. 2860 04:09:23,739 --> 04:09:27,410 T�m belirtiler aksini g�sterse de... 2861 04:09:27,660 --> 04:09:30,913 ...onlar�n getto i�inde hayatta kalabileceklerine inanc� vard�. 2862 04:09:31,581 --> 04:09:34,500 Stratejileri �u �ekildeydi... 2863 04:09:34,876 --> 04:09:39,255 "Devam etmeliyiz, elimizdeki tek strateji bu." 2864 04:09:39,922 --> 04:09:44,510 "Hasar�, zarar�, kay�plar� en aza indirmeli... 2865 04:09:45,011 --> 04:09:46,053 ...yola devam etmeliyiz." 2866 04:09:46,888 --> 04:09:51,184 T�m ya�ananlar�n aras�nda en �nemlisi devam edebilmekti. 2867 04:09:51,434 --> 04:09:55,229 Ama apa��k g�r�l�yor ki, kendini o kaptanla kar��la�t�rd���nda... 2868 04:09:55,396 --> 04:09:58,566 ...her �eyin fark�ndayd�. 2869 04:09:58,774 --> 04:10:03,029 Fark�ndayd�. Sona yakla��ld���n�n fark�ndayd�... 2870 04:10:04,197 --> 04:10:09,494 ...ya da onu hissediyordu. Daha 1941 Ekim'inde... 2871 04:10:10,661 --> 04:10:13,539 ...Var�ova Yahudilerinin kaderinin o ilkbaharda �izilece�ine dair� 2872 04:10:14,707 --> 04:10:17,335 ...korkutucu s�ylentiler oldu�unu yazm��. 2873 04:10:17,835 --> 04:10:21,422 Bu ayn� zamanda Transfer Ofisi Sorumlusu Bischoff'un... 2874 04:10:21,589 --> 04:10:24,801 ...gettonun yaln�zca ge�ici bir plan oldu�unu s�yledi�i... 2875 04:10:25,676 --> 04:10:27,845 ...zamana denk geliyor. 2876 04:10:28,513 --> 04:10:32,683 Ocak ay�nda Litvanyal�lar'�n gelecekleri duyumunu alm��t�... 2877 04:10:32,892 --> 04:10:36,354 ...ya da b�yle hissediyordu. 2878 04:10:37,146 --> 04:10:40,858 20 Ocak 1942'de Auerswald Berlin'e gitti�inde... 2879 04:10:41,150 --> 04:10:45,488 ...endi�elenmi�ti. Bildi�imiz gibi "Nihai ��z�m" Konferans�... 2880 04:10:46,072 --> 04:10:48,199 ...Berlin'de ger�ekle�tirilmi�ti. 2881 04:10:51,744 --> 04:10:53,204 Wannsee Konferans� 2882 04:10:55,373 --> 04:10:59,752 "N�HA� ��Z�M" KONFERANSININ GER�EKLE�T�R�LD��� YER 2883 04:11:00,461 --> 04:11:02,547 Czerniakow, Var�ova'da duvarlar�n ard�ndayken... 2884 04:11:02,880 --> 04:11:05,133 ...b�yle bir konferanstan bihaber olsa da... 2885 04:11:06,175 --> 04:11:10,138 ...Auerswald'�n Berlin'e gitmesinden ��phelenmi�ti. 2886 04:11:10,555 --> 04:11:12,098 Nedenini anlayam�yordu... 2887 04:11:13,975 --> 04:11:16,519 ...ancak bunun hayra al�met olmad��� a��kt�. 2888 04:11:22,692 --> 04:11:25,611 Ve �ubat ay�nda s�ylentiler ba�lad�. 2889 04:11:28,364 --> 04:11:31,659 Mart ay�nda bu s�ylentiler daha da artt�. 2890 04:11:45,548 --> 04:11:46,799 Yahudilerin, Lublin... 2891 04:11:48,801 --> 04:11:51,387 ...Mielec, Krakov ya da Lvov... 2892 04:11:52,388 --> 04:11:55,641 ...gettosundan ayr�ld�klar�n�... 2893 04:11:57,268 --> 04:11:58,352 ...yazm��. 2894 04:12:04,108 --> 04:12:06,819 Var�ova'n�n derinliklerinde... 2895 04:12:07,028 --> 04:12:09,405 ...bir �eyler oldu�unu hissediyordu. 2896 04:12:17,747 --> 04:12:19,040 Yazd��� her sayfada... 2897 04:12:20,583 --> 04:12:25,171 ...artan endi�esinden dem vuruyor. 2898 04:12:46,692 --> 04:12:48,653 BELZEC �MHA KAMPI ALANI 2899 04:13:13,511 --> 04:13:17,723 Czerniakow, 1942 Mart�nda Lublin, Lvov ve Krakov'dan yap�lacak olan... 2900 04:13:18,099 --> 04:13:22,270 ...nakil s�ylentilerini duydu�unda... 2901 04:13:29,026 --> 04:13:31,279 ...�imdi biliyoruz ki, Hepsi Belzec'e getirilmi�ler, 2902 04:13:39,579 --> 04:13:43,291 ...g�nl���nde onlar�n nereye g�t�r�ld���nden... 2903 04:13:45,293 --> 04:13:46,419 ...onlara neler yap�laca��ndan bahsediyor mu? 2904 04:13:47,044 --> 04:13:49,714 Hay�r. Hi� bahsetmiyor. 2905 04:13:51,757 --> 04:13:53,468 Nereye g�t�r�leceklerine dair bir �ey yok. 2906 04:14:03,978 --> 04:14:05,396 Ama bu kamplar konusunda... 2907 04:14:05,980 --> 04:14:10,485 ...bir bilgisi olmad��� sonucuna da varamay�z bundan. 2908 04:14:20,828 --> 04:14:24,415 Tek s�yleyebilece�imiz �ey, g�nl���nde onlardan bahsetmek istemedi�i. 2909 04:14:27,960 --> 04:14:32,340 Ayr�ca �l�m kamplar�n�n var oldu�u... 2910 04:14:33,049 --> 04:14:34,884 ...Haziran ay�nda... 2911 04:14:35,718 --> 04:14:37,512 ...Var�ova�dakiler taraf�ndan biliniyordu. 2912 04:14:48,439 --> 04:14:52,276 Czerniakow neden intihar etmi� olabilir? 2913 04:14:53,653 --> 04:14:56,447 Etmi�ti ��nk� gettonun gelece�inin... 2914 04:14:56,781 --> 04:15:00,618 ...olmad���n� anlam��t�. 2915 04:15:01,077 --> 04:15:06,082 Yahudilerin �ld�r�lece�ini muhtemelen benden �nce g�rm��t�. 2916 04:15:08,751 --> 04:15:12,505 San�yorum ki Yahudiler'in... 2917 04:15:13,714 --> 04:15:16,509 ...kusursuz bir gizli servisi vard�. 2918 04:15:16,843 --> 04:15:21,222 Bizlerden �ok daha iyi bilgi alabiliyorlard�. 2919 04:15:21,514 --> 04:15:22,515 �yle mi d���n�yorsunuz? 2920 04:15:23,015 --> 04:15:24,058 Evet, �yle d���n�yorum. 2921 04:15:24,392 --> 04:15:26,686 Yahudiler sizden daha m� fazla �ey biliyordu? 2922 04:15:27,061 --> 04:15:28,771 �yle oldu�una inan�yorum! 2923 04:15:29,605 --> 04:15:32,275 Buna inanmak zor. 2924 04:15:32,608 --> 04:15:36,779 Alman y�netimi, Yahudiler'e ne olaca�� konusunda... 2925 04:15:36,904 --> 04:15:39,991 ...asla bilgi vermiyordu. 2926 04:15:44,162 --> 04:15:47,540 Treblinka'ya ilk nakil ne zaman yap�lm��t�? 2927 04:15:55,131 --> 04:15:58,468 San�r�m Auerswald'�n intihar�ndan �nce. 2928 04:15:59,844 --> 04:16:01,095 Auerswald'�n m�? 2929 04:16:01,429 --> 04:16:04,223 Yani Czerniakow'un. Pardon. 2930 04:16:05,308 --> 04:16:07,351 22 Temmuz. 2931 04:16:08,686 --> 04:16:12,023 Bu tarihte... 2932 04:16:12,607 --> 04:16:16,986 Nakiller 22 Temmuz 1942'de ba�lam��t�. 2933 04:16:17,320 --> 04:16:18,571 Anl�yorum. 2934 04:16:20,198 --> 04:16:21,324 Treblinka'ya. 2935 04:16:21,657 --> 04:16:25,745 Ve Czerniakow 23 Temmuz'da kendini �ld�rd�. 2936 04:16:26,662 --> 04:16:28,206 Evet, �yle. 2937 04:16:28,623 --> 04:16:29,582 Ertesi g�n. 2938 04:16:29,916 --> 04:16:33,961 Evet, ertesi g�n. Sonunda fikrinin... 2939 04:16:34,170 --> 04:16:38,382 Yahudiler'in iyili�i i�in... 2940 04:16:38,674 --> 04:16:41,177 ...Almanlar'a itimat etmek... 2941 04:16:41,511 --> 04:16:45,223 ...san�yorum kendi fikriydi. 2942 04:16:45,598 --> 04:16:51,145 Bu fikrin do�ru olmad���n�, r�yan�n bitti�ini anlam��t�. 2943 04:16:51,479 --> 04:16:54,524 O fikir bir r�yadan ibaretti yani? 2944 04:16:54,857 --> 04:16:57,819 Evet, ve bu r�ya sonland���nda... 2945 04:16:58,152 --> 04:17:00,530 ...kendine mant�kl� bir ��k�� yolu bulmu�tu. 2946 04:17:13,835 --> 04:17:17,380 Son yazd�klar�... �ntihardan ne kadar zaman �nce? 2947 04:17:22,718 --> 04:17:27,140 �l�m�nden birka� saat �nce. 2948 04:17:30,393 --> 04:17:31,727 Neler yazm��? 2949 04:17:39,318 --> 04:17:40,486 "Saat ��. 2950 04:17:43,364 --> 04:17:45,825 "�u anda d�rt bin ki�i yolculu�a haz�r. 2951 04:17:48,494 --> 04:17:51,289 "Saat d�rde kadar dokuz bini bulacak." 2952 04:17:58,588 --> 04:18:03,134 ��te hayat�na son veren bir adam�n g�nl���ne son yazd�klar�. 2953 04:18:12,059 --> 04:18:16,147 Var�ova Yahudilerinin Treblinka'ya ilk nakli... 2954 04:18:17,064 --> 04:18:23,321 ...22 Temmuz 1942'de yap�ld�. 2955 04:18:25,781 --> 04:18:28,242 Ertesi g�n m� intihar etmi�ti? 2956 04:18:29,368 --> 04:18:35,041 Evet. 22 Temmuz'da Binba�� H�fle onu �a��rd�. 2957 04:18:35,583 --> 04:18:37,335 Yahudiler'i Var�ova'dan ��karmakla g�revli... 2958 04:18:38,252 --> 04:18:41,464 ...yerle�tirme ekibinin sorumlusu olarak. 2959 04:18:41,881 --> 04:18:43,883 H�fle 22 Temmuz'da ona... 2960 04:18:46,177 --> 04:18:50,389 Yeri gelmi�ken, burada ilgin� bir nokta var. 2961 04:18:51,140 --> 04:18:53,851 Czerniakow �yle tedirgin ki... 2962 04:18:55,102 --> 04:18:57,855 ...tarihleri bile do�ru yazamam��. 2963 04:18:58,523 --> 04:19:03,820 22 Temmuz 1942 yerine 22 Temmuz 1940 yazm��. 2964 04:19:08,407 --> 04:19:11,744 H�fle onu saat onda �a��rm��t�. 2965 04:19:13,246 --> 04:19:17,166 Telefonlar kesiliyor. �ocuklar, cemiyet binas�n�n kar��s�nda yer alan... 2966 04:19:17,333 --> 04:19:19,085 ...oyun alan�ndan uzakla�t�r�l�yor. 2967 04:19:20,002 --> 04:19:23,673 Cinsiyetine ve ya��na bak�lmaks�z�n t�m Yahudiler'in... 2968 04:19:23,840 --> 04:19:27,510 ...do�uya nakledilece�ini s�yl�yorlar ona. 2969 04:19:28,803 --> 04:19:32,723 Do�uya. 2970 04:19:33,558 --> 04:19:37,478 Ak�am d�rde kadar alt� bin ki�inin nakledilmesi gerekiyordu. 2971 04:19:38,104 --> 04:19:40,940 Minimum g�nl�k kota buydu. 2972 04:19:41,149 --> 04:19:46,279 Bunu ona 22 Temmuz 1942 sabah� saat 10'da s�ylemi�lerdi. 2973 04:19:46,988 --> 04:19:52,410 O ise yalvar�yordu. Baz�lar�n�n muaf tutulmas�n� istiyordu. 2974 04:19:52,660 --> 04:19:55,121 Kurul �yelerinin muaf tutulmas�n�... 2975 04:19:55,455 --> 04:19:58,040 Sa�l�k ekibinin muaf tutulmas�n� istiyordu. 2976 04:19:58,749 --> 04:20:02,128 Yetim ve �ks�zlerin de nakledilmesinden endi�e duyuyordu. 2977 04:20:02,336 --> 04:20:04,255 S�rekli yetimlerden bahsediyordu. 2978 04:20:05,339 --> 04:20:07,884 Ertesi g�n h�l�, �ks�z ve yetimlerin... 2979 04:20:08,426 --> 04:20:11,512 ...korunaca��na dair bir g�vence alabilmi� de�ildi. 2980 04:20:13,556 --> 04:20:16,934 E�er yetimlere gerekti�i gibi bakamazsa... 2981 04:20:18,227 --> 04:20:23,316 ...kendi sava��n�, m�cadelesini� �kaybetmi� olacakt�. 2982 04:20:24,859 --> 04:20:26,569 Peki neden yetimler? 2983 04:20:27,320 --> 04:20:30,114 Topluluk i�inde en �aresiz durumda olan onlard�. 2984 04:20:30,323 --> 04:20:32,283 Onlar daha k���c�k �ocuklard�. Gelecekleri vard�. 2985 04:20:34,202 --> 04:20:36,996 Tek ba�lar�na bir �eyler yapabilmeleri m�mk�n de�ildi. 2986 04:20:38,080 --> 04:20:39,582 E�er yetimler muaf tutulmazsa... 2987 04:20:39,791 --> 04:20:45,379 Bir Alman SS Subay� size s�z vermezse... 2988 04:20:46,047 --> 04:20:50,218 �ki o s�zlere de g�venemeyece�ini biliyordu� 2989 04:20:50,468 --> 04:20:54,138 ...bu konuda bir s�z alamazsa, ne d���nebilirdi ki? 2990 04:21:03,397 --> 04:21:06,734 O �ocuklara g�z kulak olmay�p da ne yapacakt�? 2991 04:21:26,420 --> 04:21:27,964 G�nl���n�n kapa��n� kapatt�ktan sonra... 2992 04:21:29,674 --> 04:21:33,678 ...bir not yazd��� s�yleniyor. 2993 04:21:34,846 --> 04:21:35,930 �unlar yaz�yormu�... 2994 04:21:39,142 --> 04:21:43,813 "Benden �ocuklar� kendi ellerimle �ld�rmemi istiyorlar." 2995 04:22:07,710 --> 04:22:11,172 Sizce bu getto fikri iyi bir fikir miydi? 2996 04:22:12,214 --> 04:22:14,258 Bir �e�it kendi kendini idare gibiydi, �yle mi? 2997 04:22:14,717 --> 04:22:15,551 Evet �yle. 2998 04:22:16,093 --> 04:22:18,095 K���k bir devlet gibi. 2999 04:22:18,429 --> 04:22:20,514 ��e yar�yordu. 3000 04:22:21,682 --> 04:22:24,810 Ama idare edilen �ey �l�md�, de�il mi? 3001 04:22:25,436 --> 04:22:28,856 Bunlar� �imdi biliyoruz. Ama o zamanlar... 3002 04:22:29,064 --> 04:22:29,815 Bilmiyor muydunuz? 3003 04:22:30,107 --> 04:22:30,983 Hay�r! 3004 04:22:31,066 --> 04:22:32,735 Czerniakow yazm�� ki... 3005 04:22:32,943 --> 04:22:37,239 "Kukla gibiyiz, hi�bir g�c�m�z yok." 3006 04:22:37,364 --> 04:22:38,324 Evet. 3007 04:22:38,699 --> 04:22:39,700 "Hi�bir g�c�m�z yok. " 3008 04:22:40,242 --> 04:22:42,453 Elbette. �yleydi. 3009 04:22:42,578 --> 04:22:46,999 Siz Almanlar, efendiler gibiydiniz. 3010 04:22:47,416 --> 04:22:48,375 Evet. 3011 04:22:48,709 --> 04:22:50,461 Efendiler. Sahipler. 3012 04:22:50,795 --> 04:22:52,213 Kesinlikle. 3013 04:22:52,630 --> 04:22:57,092 Czerniakow bir piyondu yani. 3014 04:23:00,262 --> 04:23:02,640 Evet, ama iyi bir piyon. 3015 04:23:02,932 --> 04:23:07,353 Yahudiler'in kendilerin idare etmesinin �ok iyi i�ledi�ini s�yleyebilirim size. 3016 04:23:08,687 --> 04:23:12,483 �� y�l boyunca �ok iyi i�lemi�ti. 3017 04:23:15,194 --> 04:23:19,073 1941, 1942, 1943. �ki bu�uk y�l. Ve sonra... 3018 04:23:19,156 --> 04:23:20,783 Sonunda... 3019 04:23:20,991 --> 04:23:25,162 Nas�l iyi i�lemi�ti? Ne ama�la? 3020 04:23:26,664 --> 04:23:29,583 Kendilerini korumak i�in. 3021 04:23:30,334 --> 04:23:31,836 Hay�r! �lmek i�in! 3022 04:23:32,378 --> 04:23:33,337 Evet, ama... 3023 04:23:33,712 --> 04:23:36,298 Kendi kendini idare, kendi kendini koruma... 3024 04:23:36,632 --> 04:23:39,135 Bunlar� �imdi s�ylemek kolay. 3025 04:23:39,552 --> 04:23:44,849 Ko�ullar�n insanl�k d��� oldu�unu siz de kabul ediyorsunuz. 3026 04:23:45,182 --> 04:23:47,226 - Vah�i... Korkun�! - Evet. 3027 04:23:49,061 --> 04:23:52,398 Yani o zaman bu yap�lanlar zekiceydi. 3028 04:23:53,607 --> 04:23:57,403 Hay�r! �mha zekice de�ildi. 3029 04:23:57,945 --> 04:24:00,447 �imdi sonu�lar�n� g�r�yoruz. 3030 04:24:00,781 --> 04:24:04,785 �mha o kadar kolay olmad�. �nce bir ad�m... 3031 04:24:05,703 --> 04:24:08,664 Sonra bir daha, bir daha, bir daha... 3032 04:24:08,998 --> 04:24:10,166 Evet. 3033 04:24:11,333 --> 04:24:16,130 Ama bu s�reci anlamak i�in yap�lmas� gerekenler... 3034 04:24:16,464 --> 04:24:21,510 Tekrarl�yorum, ilk ba�larda... 3035 04:24:21,927 --> 04:24:25,764 ...imha gettoda olmad�. Sadece tahliye ediliyorlard�. 3036 04:24:28,642 --> 04:24:30,060 Tahliye mi? 3037 04:24:30,603 --> 04:24:31,979 Treblinka'ya tahliye ediliyorlard�. 3038 04:24:32,813 --> 04:24:36,484 Getto silahlarla yok edilebilirdi. 3039 04:24:38,110 --> 04:24:41,071 Zaten ayaklanman�n ard�ndan i� oraya varm��t�. 3040 04:24:41,739 --> 04:24:45,409 Ben ayr�ld�ktan sonrayd� bu. Ama ba�larda... 3041 04:24:46,160 --> 04:24:49,330 Bay Lanzmann, b�yle hi�bir yere varamay�z. 3042 04:24:50,331 --> 04:24:53,000 Bir sonuca ula�amay�z. 3043 04:24:54,627 --> 04:24:58,714 Ben de �yle d���n�yorum. 3044 04:25:00,090 --> 04:25:03,302 �u anda bildi�im �eyleri o zamanlar bilmiyordum. 3045 04:25:06,013 --> 04:25:09,391 �nemsiz biri de�ildiniz. 3046 04:25:09,517 --> 04:25:10,559 �yleydim! 3047 04:25:10,935 --> 04:25:13,270 �nemli biriydiniz. 3048 04:25:13,854 --> 04:25:16,565 Benim rol�m� fazla b�y�t�yorsunuz. 3049 04:25:16,899 --> 04:25:17,942 De�ildim. 3050 04:25:19,568 --> 04:25:22,071 Var�ova Yahudi b�lgesinin... 3051 04:25:22,404 --> 04:25:24,240 ...ikinci g�revli yetkilisiydiniz. 3052 04:25:24,782 --> 04:25:26,116 Ama hi�bir yapt�r�m g�c�m yoktu. 3053 04:25:26,575 --> 04:25:28,285 Bu da bir �eydir. 3054 04:25:28,410 --> 04:25:32,456 Ama �ok geni� olan Alman idari yap�s�n�n bir par�as�yd�n�z. 3055 04:25:32,832 --> 04:25:35,501 Do�ru. Ama k���k bir par�as�. 3056 04:25:36,752 --> 04:25:41,132 28 ya��ndaki bir vekilin otoritesini fazla abart�yorsunuz. 3057 04:25:41,632 --> 04:25:43,509 - 30 ya��ndayd�n�z. - 28. 3058 04:25:43,843 --> 04:25:45,761 �nsan, 30 ya��ndayken... 3059 04:25:50,307 --> 04:25:53,227 ...yeterince olgundur. 3060 04:25:53,352 --> 04:25:56,522 Evet, ama 27 ya��nda... 3061 04:25:57,064 --> 04:26:02,403 ...eline diplomas�n� alan bir avukat i�in her �ey yeni ba�l�yordur. 3062 04:26:06,198 --> 04:26:07,658 Sizin doktoran�z var. 3063 04:26:07,992 --> 04:26:10,327 Unvanlar hi�bir �eyi kan�tlamaz. 3064 04:26:11,162 --> 04:26:13,205 Auerswald'�n da var m�yd�? 3065 04:26:13,747 --> 04:26:16,333 Hay�r ama unvanlar�n bir al�kas� yok. 3066 04:26:16,459 --> 04:26:18,252 Hukuk doktoras�ym��. 3067 04:26:19,462 --> 04:26:22,423 Sava��n ard�ndan ne yapt�n�z? 3068 04:26:23,424 --> 04:26:28,053 Da�c�l�kla ilgili bir yay�nevinde �al��t�m. 3069 04:26:28,596 --> 04:26:29,972 �yle mi? 3070 04:26:30,514 --> 04:26:34,602 Da�c�l�kla ilgili rehber kitaplar yaz�p, yay�mlad�m. 3071 04:26:35,895 --> 04:26:38,105 Da�c�larla ilgili dergi haz�rlard�k. 3072 04:26:38,981 --> 04:26:42,318 En b�y�k hobiniz da�c�l�k m�yd�? 3073 04:26:43,152 --> 04:26:44,487 Evet. 3074 04:26:45,446 --> 04:26:47,072 Da�lar, g�ky�z�... 3075 04:26:47,406 --> 04:26:48,365 Evet. 3076 04:26:48,699 --> 04:26:50,993 G�ne�, temiz hava... 3077 04:26:51,535 --> 04:26:53,704 Gettonun havas�ndan iyiydi. 3078 04:28:25,296 --> 04:28:30,009 GERTRUDE SCHNEIDER VE ANNES� ~NEW YORK~ 3079 04:28:30,509 --> 04:28:35,222 GETTODAN KURTULDULAR 3080 04:28:57,036 --> 04:28:58,788 LOHAMEIF�GHER HAGHETAOT KIBBUTZ M�ZES� 3081 04:29:01,207 --> 04:29:05,294 GETTO KURBANLARININ ��FTL��� ~�SRA�L~ 3082 04:29:05,628 --> 04:29:09,715 VAR�OVA GETTOSUNDAK� YAHUD� M�CADELE �RG�T� (JCO) 3083 04:29:09,799 --> 04:29:13,886 28 TEMMUZ 1942'DE KURULDU. 3084 04:29:14,303 --> 04:29:18,432 TREBLINKA'YA YAPILAN �LK B�Y�K NAK�LDEN SONRA 3085 04:29:18,849 --> 04:29:21,894 30 EYL�L'DE NAK�LLER DURDU VE 3086 04:29:22,228 --> 04:29:26,315 60 B�N YAHUD� GETTODA KALDI. 3087 04:29:26,440 --> 04:29:30,528 18 OCAK 1942'TE NAK�LLER YEN�DEN BA�LADI. 3088 04:29:30,986 --> 04:29:33,906 S�LAHLARI YETERL� OLMAMASINA RA�MEN 3089 04:29:34,448 --> 04:29:38,536 JCO �YELER� D�REN�� �A�RISINDA BULUNDU 3090 04:29:38,869 --> 04:29:42,957 VE ALMANLARI �A�IRTACAK �EK�LDE M�CADELEYE BA�LADILAR. 3091 04:29:43,082 --> 04:29:45,292 �� G�N�N ARDINDAN 3092 04:29:45,417 --> 04:29:48,462 NAZ�LER KAYIPLARLA GER� �EK�LD�. 3093 04:29:49,004 --> 04:29:53,092 GER�DE BIRAKTIKLARI S�LAHLARI YAHUD�LER SAH�PLEND�. 3094 04:29:53,425 --> 04:29:56,470 NAK�LLER DURDU. 3095 04:29:56,804 --> 04:29:58,806 ALMANLAR ARTIK 3096 04:29:58,931 --> 04:30:03,018 GETTOYU ELE GE��RMEK ���N SAVA�MALARI GEREKT���N� B�L�YORDU. 3097 04:30:03,561 --> 04:30:07,439 19 N�SAN 1943 AK�AMI, YAHUD�LER�N HAMURSUZ BAYRAMI �NCES�NDE 3098 04:30:07,982 --> 04:30:12,069 �ATI�MALAR YEN�DEN BA�LADI. 3099 04:30:12,403 --> 04:30:16,490 BU �L�M�NE B�R SAVA� OLACAKTI. 3100 04:31:17,802 --> 04:31:20,930 �KAJIK� �SM�YLE B�L�NEN SIMHA ROTTEM 3101 04:31:21,847 --> 04:31:25,059 VE �ANTEK� ADIYLA ANILAN ITZHAK ZUCKERMANN 3102 04:31:25,267 --> 04:31:28,312 JCO'NUN �K�NC� KOMUTANI 3103 04:31:32,525 --> 04:31:35,444 Sava�tan sonra i�meye ba�lam��. 3104 04:31:44,036 --> 04:31:45,996 Her �ey �ok zormu�. 3105 04:32:02,680 --> 04:32:05,599 Claude, bende nas�l bir tesir b�rakt���n� sormu�tun, diyor. 3106 04:32:07,393 --> 04:32:10,813 E�er kalbime dokunabilseydiniz... 3107 04:32:11,147 --> 04:32:13,274 ...o zehri g�r�rm��s�n�z. 3108 04:32:17,027 --> 04:32:20,906 MICHAELANIELEWICZ�IN �STE�� �ZER�NE 3109 04:32:21,449 --> 04:32:24,493 JCO BA�KUMANDANI ANTEK 3110 04:32:24,827 --> 04:32:29,248 ALMAN SALDIRISINDAN ALTI G�N �NCE GETTODAN AYRILDI. 3111 04:32:29,665 --> 04:32:31,667 AMACI 3112 04:32:32,001 --> 04:32:36,088 POLONYA D�REN�� L�DERLER�NDEN YAHUD�LER�N S�LAHLANDIRILMASINI �STEMEKT�. 3113 04:32:36,213 --> 04:32:38,215 AMA REDDED�LD�. 3114 04:33:51,237 --> 04:33:56,450 Gettoda ya�anan deh�eti... 3115 04:33:56,450 --> 04:33:59,537 ...insan�n kelimelere d�kmesi m�mk�n de�ilmi�. 3116 04:34:01,330 --> 04:34:04,750 Sokaklardan geriye... 3117 04:34:05,417 --> 04:34:08,420 ...hi�bir �ey kalmam��t�, diyor. 3118 04:34:08,546 --> 04:34:13,092 Ceset y���nlar�n�n �zerinde y�r�mek zorundaym��s�n�z. 3119 04:34:13,801 --> 04:34:16,887 Aralar�ndan bile ge�menin yolu yokmu�. 3120 04:34:17,012 --> 04:34:20,391 Almanlarla sava�man�n yan�nda... 3121 04:34:21,058 --> 04:34:22,977 ...a�l�k ve susuzlukla da sava��yorlarm��. 3122 04:34:23,310 --> 04:34:25,604 D�� d�nya ile hi�bir ba�lant�lar� yokmu�. 3123 04:34:26,355 --> 04:34:29,775 D�nyadan soyutlanm��, tamamen izole durumdaym��lar. 3124 04:34:46,250 --> 04:34:48,210 Art�k sava�mak i�in... 3125 04:34:48,586 --> 04:34:51,714 ...bir neden bile bulamad���m�z... 3126 04:34:51,714 --> 04:34:55,593 ...bir d�nyada ya��yorduk, diyor. 3127 04:35:03,726 --> 04:35:07,062 Gettonun d���na, Var�ova'n�n Aryan b�lgesine... 3128 04:35:07,354 --> 04:35:10,983 ...toplu ka��� planlar� yap�yorlarm��. 3129 04:35:26,123 --> 04:35:28,167 1 May�s'tan hemen �nce... 3130 04:35:28,793 --> 04:35:31,003 Sigmund ve ben... 3131 04:35:31,337 --> 04:35:35,466 ...Aryan'daki Antek ile irtibata ge�meye �al��t�k, diyor. 3132 04:35:53,692 --> 04:35:57,363 Bonifraterska Caddesi'nin alt�nda bir t�nel bulmu�lar. 3133 04:35:58,030 --> 04:36:02,326 Aryan b�lgesine ��k�yormu� ucu. 3134 04:36:34,942 --> 04:36:36,527 Sabah erkenden... 3135 04:36:36,652 --> 04:36:40,865 ...g�n a�ar�nca caddeye ��km��lar. 3136 04:36:50,249 --> 04:36:53,711 Bizi o may�s sabah�... 3137 04:36:53,711 --> 04:36:58,549 ...normal insanlar�n aras�nda caddede �a�k�n �ekilde y�r�rken d���nsenize, 3138 04:36:58,674 --> 04:37:02,011 ...ba�ka bir gezegenden gelmi� gibiydik, diyor. 3139 04:37:41,175 --> 04:37:45,471 Bitkin, bir deri bir kemik ve... 3140 04:37:45,846 --> 04:37:48,974 ...�stleri ba�lar� peri�an oldu�undan... 3141 04:37:48,974 --> 04:37:51,018 ...insanlar onlara bak�yorlarm��. 3142 04:37:52,728 --> 04:37:54,814 Gettonun �evresinde, daima... 3143 04:37:54,939 --> 04:37:58,943 ...Yahudileri toplayan ��pheli Polonyal�lar olurmu�. 3144 04:38:09,829 --> 04:38:12,581 Mucize eseri, onlardan kurtulmay� ba�arm��lar. 3145 04:38:27,555 --> 04:38:30,099 Aryan b�lgesinde... 3146 04:38:30,432 --> 04:38:32,726 ...hayat �nceden oldu�u kadar... 3147 04:38:33,269 --> 04:38:35,479 ...normal ve sakinmi�. 3148 04:38:53,372 --> 04:38:55,374 Kafeler, 3149 04:38:55,708 --> 04:38:58,502 ...restoranlar, otob�sler, tramvaylar i�liyormu�. 3150 04:38:58,836 --> 04:39:00,880 Sinemalar a��km��. 3151 04:39:06,927 --> 04:39:11,891 Getto ise izole edilmi� bir ada gibiydi, diyor. 3152 04:39:45,758 --> 04:39:50,596 Yapmalar� gereken ltzhak Zuckermann ile irtibata ge�mek, 3153 04:39:51,722 --> 04:39:54,767 ...bir kurtarma operasyonu d�zenlenmesini sa�lamak... 3154 04:39:54,892 --> 04:39:56,143 ...ve gettoda hayatta kalabilen... 3155 04:39:56,644 --> 04:40:00,314 ...say�l� yolda�� kurtarabilmekmi�. 3156 04:40:04,527 --> 04:40:08,656 Zuckermann'� bulabilmi�ler. 3157 04:40:17,039 --> 04:40:20,126 �ki de la��m i��isi bulduk, diyor. 3158 04:40:39,979 --> 04:40:41,605 8 May�s'� 9 May�s'a ba�layan gece... 3159 04:40:42,064 --> 04:40:44,859 ...iki la��mc� ve arkada�� Riszek ile... 3160 04:40:45,192 --> 04:40:49,321 ...gettoya d�nmeye karar vermi�ler. 3161 04:40:50,156 --> 04:40:54,160 Soka�a ��kma yasa�� ba�lad�ktan sonra, la��mlara girmi�ler. 3162 04:41:07,840 --> 04:41:12,303 Gettoya giden bu gizli yolu sadece onlar bildi�inden... 3163 04:41:12,303 --> 04:41:16,891 ...hayat�m�z bu iki la��m i��isinin merhametine kalm��t�, diyor. 3164 04:41:31,614 --> 04:41:35,242 Yar� yolda, geri d�nmeye karar vermi�ler. 3165 04:41:35,242 --> 04:41:37,286 Bizi orada b�rakacaklard�, diyor. 3166 04:41:37,828 --> 04:41:40,414 Onlar� silahlar�yla tehdit etmek zorunda kalm��lar. 3167 04:41:46,253 --> 04:41:50,341 Onlarla birlikte yola devam etmi�ler. 3168 04:42:00,267 --> 04:42:03,395 Sonra i��ilerden biri gettonun alt�na... 3169 04:42:03,395 --> 04:42:06,232 ...geldiklerini s�ylemi�ler. 3170 04:42:10,694 --> 04:42:15,366 Riszek ka�mas�nlar diye onlar� ba�lam��. 3171 04:42:15,908 --> 04:42:19,537 MILA 18, JCO ~SI�INAK MERKEZ�~ 3172 04:42:23,207 --> 04:42:26,335 La��m kapa��n� kald�rarak� 3173 04:42:26,335 --> 04:42:28,838 �gettoya girmi�. 3174 04:42:49,733 --> 04:42:53,404 Mila 18'de, onlar� her ge�en g�n �zlemi�tim, diyor. 3175 04:43:09,086 --> 04:43:12,173 8 May�s'� 9 May�s'a ba�layan gece oraya d�nm��. 3176 04:43:15,342 --> 04:43:20,222 Almanlar s���na�� 8 May�s sabah� bulmu�lar. 3177 04:43:21,140 --> 04:43:25,728 ~VAR�OVA~ GETTO SAVA��ILARI ANITI 3178 04:43:42,453 --> 04:43:46,624 Kurtulanlar�n bir�o�u intihar etmi�... 3179 04:43:46,624 --> 04:43:49,335 ...ya da s���na�a sal�nan gaza kar�� koyamam��lar. 3180 04:43:50,377 --> 04:43:54,924 VAR�OVA'DAK� ANITIN BENZER� 3181 04:43:55,591 --> 04:43:58,052 ~KUD�S~ 3182 04:44:46,058 --> 04:44:50,187 Francziskanska 22 isimli s���na�a gitmi� kendisi. 3183 04:44:51,272 --> 04:44:55,109 Parolay� s�yledi�inde bir cevap alamam��. 3184 04:44:58,154 --> 04:45:01,198 Ben de �ylece gettoya girdim, diyor. 3185 04:45:01,323 --> 04:45:05,327 Y�k�nt�lar aras�nda inleyen bir kad�n�n sesini duymu�. 3186 04:45:46,535 --> 04:45:50,664 Gece karanl�kt�, ���k yoktu, bir �ey g�remiyormu�tunuz. 3187 04:45:51,332 --> 04:45:54,877 T�m binalar y�k�lm��t� ve ben tek bir ses duyuyordum, 3188 04:45:54,877 --> 04:45:59,006 ...�eytan�n benle dalga ge�ti�ini d���n�yordum, diyor. 3189 04:45:59,673 --> 04:46:02,718 Molozlar�n aras�ndan bir kad�n sesi geliyormu�. 3190 04:46:02,843 --> 04:46:06,013 Y�k�nt�lar�n aras�nda dola�m��. Saatine bakamam�� ama... 3191 04:46:06,347 --> 04:46:10,226 ...onu ararken yar�m saatini orada ge�irmi� olmal�ym��. 3192 04:46:10,518 --> 04:46:13,604 Kad�n�n sesine do�ru gitmeye, onu bulmaya �al���yormu�. 3193 04:46:14,188 --> 04:46:16,732 Ama ne yaz�k ki, onu bulamam��. 3194 04:46:19,902 --> 04:46:21,946 Alevler var m�yd�? 3195 04:46:43,884 --> 04:46:47,555 Asl�nda hay�r, diyor. Alevler s�nm��m��, ama... 3196 04:46:47,680 --> 04:46:49,765 ...h�l� dumanlar varm��. 3197 04:46:50,141 --> 04:46:52,810 Ve diri diri yanarak k�m�rle�mi� cesetlerin... 3198 04:46:52,935 --> 04:46:56,021 ...dayan�lmaz kokusu varm��. 3199 04:47:32,892 --> 04:47:35,436 Yoluma devam ettim, diyor. 3200 04:47:35,769 --> 04:47:40,191 M�cadele birliklerini bulmak i�in di�er s���naklara gitmi�. 3201 04:47:40,191 --> 04:47:42,777 Ama oralar da farkl� de�ilmi�. 3202 04:47:42,902 --> 04:47:45,988 �ifreyi s�yl�yormu�: "Jan". 3203 04:47:48,532 --> 04:47:50,576 Bir Polonyal� ismi olan "Jan" m� bu? 3204 04:47:55,581 --> 04:47:57,875 Evet. Ama cevap alam�yormu�. 3205 04:47:58,459 --> 04:48:01,629 S���naktan s���na�a ge�iyormu�. 3206 04:48:01,754 --> 04:48:05,883 Gettoda saatlerce dola�t�ktan sonra... 3207 04:48:06,258 --> 04:48:09,094 ...la��m i��ilerinin yan�na geri d�nm��. 3208 04:48:09,386 --> 04:48:11,430 Yaln�z m�yd�n�z? 3209 04:48:15,351 --> 04:48:17,686 Evet, yaln�zm�� kendisi. 3210 04:49:13,534 --> 04:49:16,078 Tabii o kad�n�n sesini duydu�um zaman� ve... 3211 04:49:16,829 --> 04:49:20,291 ...la��mdan ��karken g�rd���m adam� saymazsak, diyor. 3212 04:49:20,291 --> 04:49:23,377 Gettoyu dola��rken yaln�zm��. 3213 04:49:23,919 --> 04:49:26,505 Hayatta kalan hi� kimseye rastlamam��t�m, diyor. 3214 04:49:27,173 --> 04:49:29,675 Bir an... 3215 04:49:29,675 --> 04:49:33,804 ...bir s�k�net, bir huzur hissetmi� ve... 3216 04:49:34,430 --> 04:49:36,932 Kendi kendine ��yle demi�, "Ben son Yahudi'yim." 3217 04:49:37,683 --> 04:49:41,103 "�imdi, sabah ���klar�n� ve Almanlar� bekleyece�im." 3218 04:49:58,078 --> 04:50:02,249 Alihsans, Grenouille, Ironstone 3219 04:50:03,292 --> 04:50:07,463 Neco_z, REDO1, Renard, Sarkis 3220 04:50:07,463 --> 04:50:11,634 Organizat�r: Vanya Day� 3221 04:50:07,463 --> 04:50:10,591 DiVXPlanet Aktivite 269679

Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.