Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX
2
00:00:06,548 --> 00:00:09,509
Goedemorgen. Kun je jezelf voorstellen?
Vertel je functie.
3
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX
4
00:00:09,509 --> 00:00:10,760
Homero Gómez González.
5
00:00:10,760 --> 00:00:16,182
...voorzitter en commissaris van El Rosario,
het grootste reservaat ter wereld.
6
00:00:34,200 --> 00:00:38,955
Na een reis van twee maanden
kunnen we ze zien vliegen.
7
00:00:38,955 --> 00:00:42,208
Bruiden van de zon. De reizigersvlinder.
8
00:00:42,751 --> 00:00:45,336
Werelderfgoed.
9
00:00:45,336 --> 00:00:50,258
Zielen van de doden.
Kom op bezoek. Het is een wereldwonder.
10
00:00:53,303 --> 00:00:54,304
Moet je ze zien.
11
00:00:55,388 --> 00:00:56,306
Prachtig.
12
00:01:00,977 --> 00:01:03,313
De procureur-generaal
vaardigde een bevel uit...
13
00:01:03,313 --> 00:01:07,233
...voor de verdwijning
van activist Homero Gómez González.
14
00:01:07,233 --> 00:01:09,235
Hij is maandag voor het laatst gezien...
15
00:01:09,235 --> 00:01:12,489
...bij een bijeenkomst
in het dorp El Soldado.
16
00:01:12,489 --> 00:01:17,619
Homero is een van de 800 activisten
die met de dood is bedreigd.
17
00:01:17,619 --> 00:01:21,831
Vandaag willen zijn familie, zijn dorp
en misschien de vlinders...
18
00:01:21,831 --> 00:01:24,584
...weten wat er
met Homero Gómez is gebeurd.
19
00:01:29,506 --> 00:01:32,884
Het is een van de
meest adembenemende vertoningen op aarde.
20
00:01:32,884 --> 00:01:36,638
{\an8}Maar hun reservaat
staat op het punt te verdwijnen.
21
00:01:37,388 --> 00:01:40,809
{\an8}De populatie monarchvlinders
is met 22% afgenomen...
22
00:01:40,809 --> 00:01:43,061
{\an8}...vergeleken met vorig jaar.
23
00:01:43,937 --> 00:01:46,689
De hoge dennen en oyamelsparren
zijn verwoest...
24
00:01:46,689 --> 00:01:50,151
...door de teelt van zeer
winstgevende producten zoals avocado.
25
00:01:50,944 --> 00:01:53,488
Michoacán wordt
steeds meer het strijdtoneel...
26
00:01:53,488 --> 00:01:55,907
...van een verzameling criminele groepen.
27
00:01:55,907 --> 00:01:58,618
Ze stapten over
van de transnationale drugshandel...
28
00:01:58,618 --> 00:02:02,664
...naar iets makkelijkers,
de lokale economie.
29
00:02:02,664 --> 00:02:08,878
1.733 milieubeschermers
zijn gedood in de afgelopen 10 jaar.
30
00:02:08,878 --> 00:02:12,507
68% van hen komt uit Latijns-Amerika.
31
00:02:12,507 --> 00:02:17,178
{\an8}Mexico had het hoogste
aantal moorden op milieuactivisten.
32
00:02:29,190 --> 00:02:33,987
Nadat hij afstudeerde was mijn broer
een van de eerste professionals hier.
33
00:02:35,989 --> 00:02:40,869
Hij was een goede leerling.
Hij haalde altijd goede cijfers.
34
00:02:40,869 --> 00:02:43,997
De lokale boerenbevolking
had hoge verwachtingen van hem...
35
00:02:43,997 --> 00:02:47,375
...en vertrouwde erop
dat hij hen zou helpen.
36
00:02:48,501 --> 00:02:52,172
{\an8}Toen begon hij zich
met milieukwesties te bemoeien...
37
00:02:52,172 --> 00:02:53,256
{\an8}HOMERO'S BROER
38
00:02:53,256 --> 00:02:55,425
{\an8}...en de monarchvlinder.
39
00:02:56,509 --> 00:03:00,889
Ze heten reservaten.
Hier sterven veel vlinders, miljoenen.
40
00:03:00,889 --> 00:03:03,099
Het mannetje sterft
als het vrouwtje teruggaat...
41
00:03:03,099 --> 00:03:05,768
...naar de VS en Canada
om eieren te leggen.
42
00:03:05,768 --> 00:03:07,061
En veel vlinders sterven...
43
00:03:07,061 --> 00:03:11,983
...door vogels en knaagdieren of vanwege
de kou, lichamelijke uitputting en vorst.
44
00:03:11,983 --> 00:03:14,444
Daarom heet het een reservaat.
45
00:03:16,362 --> 00:03:19,365
Dus werd hij steeds meer betrokken
als adviseur.
46
00:03:19,365 --> 00:03:22,911
Hier begint zijn verhaal, toch?
47
00:03:22,911 --> 00:03:24,204
Zijn carrière.
48
00:03:28,082 --> 00:03:32,879
We waken elke dag over onze bossen.
We hebben meer dan 1000 percelen.
49
00:03:32,879 --> 00:03:37,217
Nu planten we bomen.
Deze plek zal altijd veilig zijn...
50
00:03:37,217 --> 00:03:40,428
...maar we werken hard
om onze monarchvlinder beschermen...
51
00:03:40,428 --> 00:03:44,349
...een van Mexico's natuurwonderen.
52
00:03:47,560 --> 00:03:49,562
Homero was een grappenmaker.
53
00:03:49,562 --> 00:03:55,485
Maar tegelijkertijd was hij erg warm.
Hij omhelsde zijn kinderen...
54
00:03:55,485 --> 00:03:57,695
...en vertelde hoeveel hij van ze hield.
55
00:04:01,616 --> 00:04:04,702
Hij was dolblij
toen de kleine Homero werd geboren.
56
00:04:08,539 --> 00:04:11,751
Toen ik beviel zei hij:
'Vraag me alles wat je wilt.'
57
00:04:11,751 --> 00:04:13,086
{\an8}En ik vroeg hem waarom.
58
00:04:13,086 --> 00:04:16,130
{\an8}Hij zei: 'Ik wil je bedanken dat je me
een zoon hebt gegeven.'
59
00:04:16,130 --> 00:04:17,966
{\an8}REBECA VALENCIA
HOMERO'S VROUW
60
00:04:19,467 --> 00:04:21,177
We waren zo gelukkig toen.
61
00:04:25,807 --> 00:04:27,558
Mijn vader was een gelukkig man.
62
00:04:30,103 --> 00:04:34,023
Mijn vroegste herinneringen met hem
zijn wandelen in het bos.
63
00:04:35,775 --> 00:04:39,737
{\an8}Ik speelde met vlinders.
Ze vlogen zo dicht bij me...
64
00:04:39,862 --> 00:04:42,740
{\an8}Ik wilde ze aanraken,
maar dat lieten ze niet toe.
65
00:04:43,866 --> 00:04:46,577
Hij nam foto's van de vlinders...
66
00:04:46,577 --> 00:04:48,746
...zelfs als ze diep in bomen zaten.
67
00:04:53,918 --> 00:04:57,964
Vanmorgen vliegen er honderden vlinders...
68
00:04:58,756 --> 00:05:02,719
...omdat ze verschillende kolonies vormen
die ik vanochtend tegenkwam.
69
00:05:02,719 --> 00:05:04,846
We gaan ze nu zien.
70
00:05:08,975 --> 00:05:11,060
Hij was een leider van zijn gemeenschap...
71
00:05:11,060 --> 00:05:14,397
...wat een gebied is
met land dat gemeenschappelijk bezit is.
72
00:05:15,440 --> 00:05:17,567
Het is een gebied met veel bossen.
73
00:05:17,567 --> 00:05:19,235
Er is veel water daar.
74
00:05:19,235 --> 00:05:21,154
De bomen groeien heel snel.
75
00:05:21,154 --> 00:05:23,239
Maar het is ook een arme regio.
76
00:05:25,033 --> 00:05:28,161
En Homero werd verantwoordelijk
voor de bescherming...
77
00:05:28,161 --> 00:05:30,788
...van het monarchvlinderreservaat.
78
00:05:42,258 --> 00:05:47,513
Een babyhert dat hier slaapt
in het monarchvlinderbos.
79
00:05:49,432 --> 00:05:54,270
Het camoufleert met de tak.
En ik vond het diep in slaap.
80
00:05:55,313 --> 00:05:56,606
Een babyhertje.
81
00:05:57,106 --> 00:06:01,361
Het is het seizoen
wanneer reekalfjes worden geboren.
82
00:06:02,737 --> 00:06:07,075
Het monarchvlinderreservaat in Michoacán
opent zijn deuren voor het publiek...
83
00:06:07,075 --> 00:06:10,161
...om duizenden bezoekers te verwelkomen
tot 31 maart.
84
00:06:10,161 --> 00:06:15,208
De toeristische afdeling van de staat zei
dat er 225.000 bezoekers worden verwacht...
85
00:06:15,208 --> 00:06:16,834
...uit het binnen- als buitenland...
86
00:06:16,834 --> 00:06:19,629
...in de reservaten
van Rosario en Sierra Chincua.
87
00:06:19,629 --> 00:06:21,547
VLINDERS 300 METER VERDEROP
88
00:06:25,510 --> 00:06:27,220
Ze zijn prachtig.
89
00:06:27,220 --> 00:06:30,473
Ik moet huilen.
Een van de mooiste dingen die ik ooit zag.
90
00:06:31,307 --> 00:06:33,142
Foto's doen het geen recht.
91
00:06:33,142 --> 00:06:35,436
We doen ons best.
92
00:06:35,436 --> 00:06:39,857
Dit is ongelooflijk mooi.
93
00:06:41,359 --> 00:06:43,361
{\an8}Naast het toerisme...
94
00:06:43,361 --> 00:06:46,072
{\an8}...werden de vlinders
een belangrijke hulpbron...
95
00:06:46,072 --> 00:06:47,657
{\an8}...die de gemeenschap ondersteunde.
96
00:06:47,657 --> 00:06:50,118
{\an8}En Homero was daar
een belangrijk onderdeel van.
97
00:06:50,701 --> 00:06:53,371
Eerst plaatste hij foto's
van hem met de vlinder...
98
00:06:53,371 --> 00:06:55,581
...en schreef hij uitleg op Facebook.
99
00:06:55,581 --> 00:06:58,793
Uiteindelijk vroeg hij
of ik hem wilde filmen.
100
00:06:58,793 --> 00:07:00,336
Groeten uit El Rosario...
101
00:07:00,336 --> 00:07:02,922
In het begin maakte hij veel fouten.
102
00:07:03,423 --> 00:07:05,675
Hij zei: 'Stop. We beginnen opnieuw.'
103
00:07:05,675 --> 00:07:08,136
We maakten zelfs onze eigen borden.
104
00:07:08,136 --> 00:07:11,139
Hij gaf een teken en ik begon te filmen.
105
00:07:11,139 --> 00:07:15,935
Vandaag deel ik deze plek
met een natuurwonder, de monarchvlinder.
106
00:07:15,935 --> 00:07:19,313
Bekend als de reiziger,
de bruiden van de zon, werelderfgoed.
107
00:07:19,313 --> 00:07:21,190
We nodigen je uit.
108
00:07:21,190 --> 00:07:24,026
We zijn dagelijks open
van acht tot vijf tot eind maart.
109
00:07:24,026 --> 00:07:28,990
Hij had veel boeken over de monarch,
hun leven, hun reis vanuit Canada.
110
00:07:28,990 --> 00:07:31,367
Hij ging naar Canada
om de vlinders te zien.
111
00:07:32,660 --> 00:07:38,791
Hij verzamelde al deze informatie.
Hij wist praktisch alles over hen.
112
00:07:50,011 --> 00:07:53,389
{\an8}Het is makkelijk te begrijpen
waarom mensen zo gepassioneerd zijn...
113
00:07:53,389 --> 00:07:56,309
{\an8}...zo verliefd, zo enthousiast
over deze vlinder...
114
00:07:56,309 --> 00:07:59,020
...want hij doet wat we onmogelijk noemen.
115
00:08:00,229 --> 00:08:02,732
Dit insect wist door te dringen...
116
00:08:02,732 --> 00:08:05,193
...in veel samenlevingen
en verschillende groepen.
117
00:08:05,193 --> 00:08:08,112
Deze vlinders zijn symbolen
van het onmogelijke...
118
00:08:08,112 --> 00:08:09,655
...van dromen.
119
00:08:09,655 --> 00:08:12,783
Er zijn veel verwijzingen
naar het idee van transformatie...
120
00:08:12,783 --> 00:08:15,912
...veerkracht, mogelijkheden en de toekomst.
121
00:08:15,912 --> 00:08:18,873
En het idee
om meer dan één huis te hebben.
122
00:08:18,873 --> 00:08:21,083
{\an8}Dat hoor ik van de migrantengroepen...
123
00:08:21,083 --> 00:08:23,669
{\an8}...waarmee ik werk in de Verenigde Staten.
124
00:08:23,669 --> 00:08:25,213
Zonder papieren.
125
00:08:25,213 --> 00:08:26,714
Onbevreesd.
126
00:08:26,714 --> 00:08:28,591
Zonder papieren.
- Onbevreesd.
127
00:08:28,591 --> 00:08:30,259
Zonder papieren.
128
00:08:30,259 --> 00:08:33,679
Er is een parallel tussen de ervaring...
129
00:08:33,679 --> 00:08:37,350
...en de volhardendheid van deze
nomadevlinder en migranten.
130
00:08:44,607 --> 00:08:48,110
En tegelijkertijd wordt de vlinder gezien...
131
00:08:48,110 --> 00:08:52,532
...als drager van de zielen van voorouders,
in Centraal-Mexicaanse culturen.
132
00:08:54,075 --> 00:08:58,996
De vlinder brengt hun familieleden
naar deze Mexicaanse festiviteiten...
133
00:08:58,996 --> 00:09:02,667
...die voorouderlijke
en moderne tradities combineren.
134
00:09:04,460 --> 00:09:07,630
Interessant in deze context is hoe...
135
00:09:07,630 --> 00:09:10,591
...het verbonden is
met denkbeeldige werelden.
136
00:09:14,262 --> 00:09:17,223
Zo slaagt deze vlinder erin te bereiken...
137
00:09:17,223 --> 00:09:20,059
...wat andere wezens
niet eens van durven dromen.
138
00:09:20,810 --> 00:09:22,186
Kijk eens naar het ei.
139
00:09:22,687 --> 00:09:26,899
De monarch legt zijn eieren onder de
bladeren van de kroontjeskruidplant.
140
00:09:27,650 --> 00:09:32,071
Deze plant migreerde duizenden jaren
geleden van het zuiden naar het noorden.
141
00:09:32,071 --> 00:09:35,074
Dit is de enige plant
waaronder de vlinder eitjes legt.
142
00:09:42,582 --> 00:09:46,294
De rups vormt een cocon of pop...
143
00:09:47,211 --> 00:09:49,630
...en de organen
die eerder van de rups waren...
144
00:09:49,630 --> 00:09:51,340
...worden nu vleugels.
145
00:09:57,722 --> 00:10:00,891
...dan komt hij tevoorschijn
als een volwassen vlinder...
146
00:10:00,891 --> 00:10:02,059
...als een monarch.
147
00:10:05,396 --> 00:10:11,277
Een monarch die in Canada is geboren
zal proberen een meer te vinden...
148
00:10:11,277 --> 00:10:13,654
...om te profiteren van de windstromen...
149
00:10:13,654 --> 00:10:16,240
...die hem voortstuwen
en zijn vlucht vergemakkelijken.
150
00:10:16,240 --> 00:10:18,784
KILOMETERS
151
00:10:18,784 --> 00:10:22,163
{\an8}Het is een van de meest spectaculaire
migraties ter wereld.
152
00:10:22,163 --> 00:10:27,126
Tientallen miljoenen monarchvlinders
verlaten de VS, en Zuid-Canada...
153
00:10:27,126 --> 00:10:29,962
...en reizen helemaal
naar de bergen van Michoacán.
154
00:10:31,505 --> 00:10:35,718
{\an8}LAKE ERIE
GRENS CANADA-VS
155
00:10:35,718 --> 00:10:36,719
NEW YORK, VS
156
00:10:36,719 --> 00:10:41,182
Monarchvlinders migreren nu zuidelijk.
Dus je ziet er misschien meer dan normaal.
157
00:10:42,975 --> 00:10:44,560
{\an8}WEST VIRGINIA, VS
158
00:10:44,560 --> 00:10:47,188
{\an8}De magische migratie van monarchvlinders...
159
00:10:47,188 --> 00:10:50,483
{\an8}...is vertrokken naar
hun winterverblijf in Mexico.
160
00:10:50,483 --> 00:10:52,818
{\an8}Gelukkig stoppen ze hier om uit te rusten.
161
00:10:52,818 --> 00:10:53,861
KILOMETERS
162
00:10:53,861 --> 00:10:55,696
Ze steken het Midwesten over.
163
00:10:57,073 --> 00:10:58,157
OKLAHOMA, VS
164
00:10:58,157 --> 00:11:00,284
{\an8}Ze vliegen
hoog in de lucht boven Oklahoma...
165
00:11:00,284 --> 00:11:03,496
{\an8}...wat ook wel de snelweg
voor monarchvlinders wordt genoemd.
166
00:11:04,080 --> 00:11:06,832
Overal in Texas zijn vlinders gezien.
167
00:11:06,832 --> 00:11:10,586
En we gaan er nog meer
door ons gebied zien bewegen.
168
00:11:10,586 --> 00:11:12,296
{\an8}CHIHUAHUA-WOESTIJN
GRENS MEXICO-VS
169
00:11:12,296 --> 00:11:14,965
{\an8}In de woestijn
kunnen ze problemen krijgen.
170
00:11:14,965 --> 00:11:18,928
{\an8}Dit is een zware tijd voor de vlinder,
want hij vliegt al dagen.
171
00:11:21,514 --> 00:11:24,892
Hij stuit op infrastructuur
zoals bruggen, wat ingewikkeld kan zijn.
172
00:11:28,938 --> 00:11:33,067
De reis door dat laatste stuk
in Mexico is zwaar...
173
00:11:33,067 --> 00:11:37,405
{\an8}...deels omdat er geen water is
en deels omdat planten schaars zijn.
174
00:11:37,405 --> 00:11:39,782
{\an8}Er is geen kroontjeskruid meer
en minder nectar.
175
00:11:41,117 --> 00:11:43,744
Stipt op hun verwachte aankomstdatum...
176
00:11:43,744 --> 00:11:47,957
...vliegen monarchvlinders over
de oyamelbossen van Michoacán.
177
00:11:47,957 --> 00:11:50,626
De eerste zwermen vlinders
komen uit Zuid-Canada...
178
00:11:50,626 --> 00:11:53,295
...en gaan via de VS naar Mexico.
179
00:11:54,088 --> 00:11:56,215
Ze komen aan
in het monarchvlinderreservaat...
180
00:11:56,757 --> 00:12:00,678
...en gaan
naar precies hetzelfde oyamelbos...
181
00:12:00,678 --> 00:12:03,597
...als hun voorouders.
182
00:12:03,597 --> 00:12:05,725
Daar nemen ze een pauze.
183
00:12:06,475 --> 00:12:07,643
Ze zijn moe.
184
00:12:08,144 --> 00:12:12,314
Ze vliegen al maanden,
vele duizenden kilometers...
185
00:12:13,149 --> 00:12:15,359
...mogelijk zonder water of voedsel.
186
00:12:15,359 --> 00:12:20,364
De vlinder neemt een voortplantingspauze
in wat we kolonies noemen.
187
00:12:20,364 --> 00:12:23,951
Alleen zouden ze het niet redden
vanwege de weersomstandigheden.
188
00:12:28,372 --> 00:12:31,792
We zijn open sinds 19 november.
189
00:12:31,792 --> 00:12:34,545
Het was een goed seizoen.
Er waren veel mensen.
190
00:12:34,545 --> 00:12:37,089
Gisteren hadden we 1.300 bezoekers,
Eergisteren 1000.
191
00:12:37,089 --> 00:12:39,216
De mensen komen. We doen het goed.
192
00:12:39,216 --> 00:12:42,470
We verwachten
dit seizoen 180.000 toeristen.
193
00:12:45,264 --> 00:12:48,851
De gemeenschappen zorgen
voor hun bossen omdat het hun thuis is.
194
00:12:48,851 --> 00:12:51,645
Ze gebruiken hun bossen,
hun bestaansmiddelen...
195
00:12:51,645 --> 00:12:53,314
...net als andere soorten.
196
00:12:54,607 --> 00:12:59,111
Als er een verandering is in het
lokale gebruik door externe eisen...
197
00:12:59,111 --> 00:13:02,490
...zet dat de deur open
naar andere dingen en wezens...
198
00:13:02,490 --> 00:13:05,451
...die schadelijk kunnen zijn
voor menselijke gemeenschappen...
199
00:13:05,451 --> 00:13:08,245
...en voor het bos,
of in dit geval de vlinders.
200
00:13:17,254 --> 00:13:21,008
Michoacán is rijk aan natuurlijke
hulpbronnen. Het heeft alle klimaten.
201
00:13:21,008 --> 00:13:22,718
MICHOACÁN - OOSTELIJK GEBIED
202
00:13:22,718 --> 00:13:28,307
Maar het oosten is vooral rijk aan hout.
Het is ook rijk aan mineralen.
203
00:13:29,725 --> 00:13:32,937
Michoacán is een
van Mexico's gevaarlijkste staten...
204
00:13:32,937 --> 00:13:35,397
...met constante vetes tussen drugskartels...
205
00:13:35,397 --> 00:13:37,858
...die voor
een record aantal moorden zorgen.
206
00:13:38,651 --> 00:13:42,488
Alleen al in Michoacán hebben we
14 criminele groepen geïdentificeerd.
207
00:13:42,488 --> 00:13:44,657
Dat zijn de officiële groepen.
208
00:13:44,657 --> 00:13:46,700
De speciale troepen van Michoacán.
209
00:13:46,700 --> 00:13:47,743
De Correas.
210
00:13:48,285 --> 00:13:49,912
De Pájaros de la Sierra.
211
00:13:50,496 --> 00:13:52,206
De nieuwe Michoacán-familie.
212
00:13:52,915 --> 00:13:53,916
De Viagra's.
213
00:13:54,583 --> 00:13:55,876
En La Resistencia.
214
00:13:55,876 --> 00:14:00,089
En twee grote criminele groepen,
het Jalisco nieuwe generatie-kartel...
215
00:14:00,089 --> 00:14:03,217
...en het Sinaloa-kartel,
die lokale bondgenoten hebben.
216
00:14:03,217 --> 00:14:08,180
We hebben het over mensenhandel,
van wapens tot drugs.
217
00:14:08,681 --> 00:14:11,267
Een aanzienlijk deel
van de kartelinkomsten...
218
00:14:11,267 --> 00:14:14,186
...komt voort uit de productie
van methamfetamine...
219
00:14:14,186 --> 00:14:16,480
...en het opzetten van methlabs.
220
00:14:21,151 --> 00:14:23,779
{\an8}Michoacán is belangrijk
voor de drugskartels...
221
00:14:23,779 --> 00:14:26,949
{\an8}...omdat het op de
drugshandelroutes naar het noorden ligt.
222
00:14:26,949 --> 00:14:29,618
Verschillende groepen
beheersen deze routes.
223
00:14:31,328 --> 00:14:35,916
Het is het afleverpunt
voor drugszendingen uit Zuid-Amerika.
224
00:14:35,916 --> 00:14:40,296
En daarna moeten deze zendingen
over land naar de grens.
225
00:14:46,635 --> 00:14:49,013
Verdomme.
226
00:14:53,976 --> 00:14:55,895
Michoacán wordt steeds gewelddadiger...
227
00:14:55,895 --> 00:14:59,607
...zoals de toename van 22% van
het aantal moorden laat zien.
228
00:14:59,607 --> 00:15:02,902
Helaas is
dit geweld nog lang niet voorbij.
229
00:15:03,986 --> 00:15:06,280
Hierdoor splitsten de kartels.
230
00:15:06,280 --> 00:15:10,826
Dit zorgde ervoor dat hun belangrijkste
criminele activiteit, drugshandel...
231
00:15:10,826 --> 00:15:13,746
...evolueerde naar een breder scala
aan criminele activiteiten...
232
00:15:13,746 --> 00:15:17,625
...zoals afpersing,
ontvoering en illegale houtkap...
233
00:15:17,625 --> 00:15:19,627
...voornamelijk voor de export.
234
00:15:26,717 --> 00:15:30,930
De houtexportindustrie in Mexico
is 3,2 miljard dollar waard.
235
00:15:30,930 --> 00:15:35,684
Naar schatting 70 procent van al het hout
dat in Mexico wordt gekapt...
236
00:15:35,684 --> 00:15:37,019
...is illegaal.
237
00:15:42,066 --> 00:15:45,903
Het grootste deel van dit hout
gaat naar de Verenigde Staten.
238
00:15:49,740 --> 00:15:54,411
Georganiseerde misdaadgroepen willen
hier een slaatje uit slaan...
239
00:15:54,411 --> 00:15:57,247
...zodat een deel
van die winst in hun handen komt.
240
00:16:01,335 --> 00:16:03,879
Dat kan via afpersing...
241
00:16:03,879 --> 00:16:06,799
...en het bieden van bescherming
aan houtbedrijven.
242
00:16:06,799 --> 00:16:09,635
Maar steeds vaker
zien we georganiseerde misdaadgroepen...
243
00:16:09,635 --> 00:16:12,388
...die zelf meedoen aan de houtkap.
244
00:16:12,388 --> 00:16:15,349
{\an8}Homero zou zeggen
dat onze bossen een goudmijn zijn.
245
00:16:15,349 --> 00:16:16,976
{\an8}VERSLAGGEVER LA VOZ DE MICHOACÁN
246
00:16:16,976 --> 00:16:21,271
{\an8}Een dennenboom van 30 meter
kan 18.000 pesos opleveren.
247
00:16:55,431 --> 00:16:59,685
We hebben mensen op heterdaad betrapt
bij het omhakken van bomen...
248
00:16:59,685 --> 00:17:01,020
...het stelen van bomen.
249
00:17:01,020 --> 00:17:04,273
We sloten het reservaat
om hulp van de autoriteiten te eisen.
250
00:17:04,273 --> 00:17:06,275
In plaats daarvan beschermen ze hen.
251
00:17:13,282 --> 00:17:18,162
En we staan trots op de wacht
zodat onze bossen behouden blijven.
252
00:17:18,162 --> 00:17:21,165
Het helpt ook om aandacht
van de overheid te eisen.
253
00:17:54,323 --> 00:17:55,824
Omdat het 's nachts stil is...
254
00:17:55,824 --> 00:18:00,329
...hoor je makkelijker een kettingzaag
of iemand die een boom omhakt.
255
00:18:07,961 --> 00:18:12,424
Geweren, machetes,
meer nemen we niet mee naar het bos.
256
00:18:15,135 --> 00:18:17,179
We weten dat we gevaar lopen.
257
00:18:20,766 --> 00:18:24,394
Hun voordeel was
dat ze het bos op hun duimpje kenden.
258
00:18:38,075 --> 00:18:43,372
Ze pakten ze simpelweg
en droegen ze over aan de autoriteiten.
259
00:18:51,630 --> 00:18:53,132
Laat je gezicht zien.
- Kom op.
260
00:18:53,132 --> 00:18:56,135
Hij is je baas.
- Laat hem opstaan.
261
00:18:56,135 --> 00:18:59,054
De lokale bevolking,
gewapend met alleen hun moed...
262
00:18:59,054 --> 00:19:02,057
...en god weet wat nog meer,
namen het hout in beslag.
263
00:19:05,310 --> 00:19:08,981
Toen hij alle bomen op de grond zag
die ze al hadden gekapt...
264
00:19:08,981 --> 00:19:10,315
...klaagde hij ze aan.
265
00:19:11,733 --> 00:19:14,862
Maar wat die mensen hem zeiden was...
266
00:19:15,445 --> 00:19:17,030
'We zien je als we vrij zijn.'
267
00:19:22,619 --> 00:19:25,789
Hij zei vaak
op onze gemeenschapsbijeenkomsten:
268
00:19:25,789 --> 00:19:30,669
{\an8}'Broeders, blijf onze belangen
verdedigen in de bossen van ons reservaat.
269
00:19:30,669 --> 00:19:32,754
{\an8}VRIEND VAN HOMERO
270
00:19:32,754 --> 00:19:36,800
{\an8}Zelfs als iemand wordt gedood,
kunnen ze ons niet allemaal doden.'
271
00:19:49,771 --> 00:19:54,651
Ik weet nog dat hij zei dat de...
272
00:19:54,651 --> 00:19:58,864
...volgende stap
van de georganiseerde misdaad...
273
00:19:58,864 --> 00:20:01,867
{\an8}...de overname
van natuurlijke hulpbronnen was.
274
00:20:08,749 --> 00:20:13,128
Hij zei dat ze
het water zouden overnemen, het bos.
275
00:20:13,128 --> 00:20:15,088
En dat deden ze.
276
00:20:15,088 --> 00:20:17,174
Dat is wat we nu doormaken.
277
00:20:19,843 --> 00:20:24,640
De georganiseerde misdaad
werkt bijna overal hetzelfde.
278
00:20:27,392 --> 00:20:28,936
Je ziet een konvooi...
279
00:20:28,936 --> 00:20:32,606
...van 20, 30 gewapende mannen
in vrachtwagens...
280
00:20:32,606 --> 00:20:36,109
...voorbijrijden met kettingzagen
die naar het bos gaan.
281
00:20:44,326 --> 00:20:48,538
De ene vrachtwagen na de andere
komt uit de heuvels met het hout.
282
00:20:58,257 --> 00:21:00,050
Ze wilden het kerngebied.
283
00:21:02,427 --> 00:21:08,141
Het kerngebied is een onaantastbare zone.
Het is het huis van de monarchvlinder.
284
00:21:14,439 --> 00:21:17,943
Zodra het bos is gekapt,
verbranden ze het.
285
00:21:19,987 --> 00:21:24,491
Dit land erodeert,
en ze veranderen het gebruik ervan.
286
00:21:24,491 --> 00:21:26,910
Het is ongeschikt voor pijnbomen.
287
00:21:26,910 --> 00:21:29,830
Je kunt er alles op groeien
wat je maar wilt...
288
00:21:29,830 --> 00:21:31,581
...wat meestal avocado is.
289
00:21:37,587 --> 00:21:40,590
En dit is hoe
georganiseerde misdaadgroepen...
290
00:21:40,590 --> 00:21:44,386
...extra inkomen verdienen door promotie
van de avocadoproductie...
291
00:21:44,386 --> 00:21:49,308
...in gebieden die ze illegaal
hebben uitgebuit en van mensen afpakten.
292
00:21:49,308 --> 00:21:51,476
Veel georganiseerde misdaadgroepen...
293
00:21:51,476 --> 00:21:56,023
...bezitten nu hectares
met avocadoplantages.
294
00:22:01,320 --> 00:22:05,949
En dan heb je ineens een markt
van miljarden dollars...
295
00:22:05,949 --> 00:22:08,952
...die bereid is
om te consumeren wat Mexico produceert...
296
00:22:10,120 --> 00:22:13,123
...wat miljarden dollars winst oplevert.
297
00:22:13,915 --> 00:22:17,002
Georganiseerde misdaadgroepen
maken steeds meer deel uit...
298
00:22:17,002 --> 00:22:19,755
...van deze internationale handel...
299
00:22:19,755 --> 00:22:23,550
...tussen deze twee grote economieën,
Mexico en de VS.
300
00:22:24,593 --> 00:22:25,635
Dit laatste decennium...
301
00:22:25,635 --> 00:22:30,265
...heeft de vraag naar avocado geleid
tot een uitbreiding naar het reservaat.
302
00:22:30,265 --> 00:22:33,602
Het is een uitdaging
om deze verschuiving tegen te houden...
303
00:22:33,602 --> 00:22:37,397
...zodat beschermd bos
geen monoteelt van avocado's wordt.
304
00:22:38,940 --> 00:22:42,152
Een overstap naar avocado...
305
00:22:42,152 --> 00:22:45,906
...heeft niet per se gevolgen
voor de vlinder, maar die zijn er nu wel...
306
00:22:45,906 --> 00:22:47,991
...omdat er ook veel water voor nodig is.
307
00:22:48,492 --> 00:22:51,286
Ze beginnen landbouwpercelen te maken...
308
00:22:51,286 --> 00:22:53,705
...en stelen het grondwater.
309
00:22:54,956 --> 00:22:57,542
Dit water komt
uit de wouden van monarchvlinders...
310
00:22:57,542 --> 00:23:01,922
...en dit treft zowel mensen
als dieren, inclusief de vlinder.
311
00:23:05,384 --> 00:23:07,677
Homero maakte zich zorgen...
312
00:23:07,677 --> 00:23:11,848
...omdat er elke twee dagen
een bosbrand was.
313
00:23:15,769 --> 00:23:19,731
Hij zei: 'De smokkelaars vallen ons aan.'
314
00:23:20,273 --> 00:23:23,819
'Ze gaan ons overal
geld voor vragen, zelfs onze bossen.'
315
00:23:24,403 --> 00:23:26,530
En hij zei dat, zolang hij leefde...
316
00:23:26,530 --> 00:23:30,450
...hij de criminelen niet de gemeenschap
binnen zou laten dringen.
317
00:23:35,163 --> 00:23:37,332
Ze kennen elkaar allemaal.
318
00:23:37,332 --> 00:23:43,713
Als je daar leeft en een klacht indient
komen ze hoe dan ook achter jou...
319
00:23:44,297 --> 00:23:45,882
...of je familie aan.
320
00:23:48,051 --> 00:23:52,180
'Ik heb een serieus probleem
dat ik denk ik niet kan oplossen.'
321
00:23:53,974 --> 00:23:55,642
Dat waren zijn woorden.
322
00:23:57,477 --> 00:23:59,813
Het El Rosario-reservaat is verlaten.
323
00:23:59,813 --> 00:24:02,065
Homero Gómez wees erop
dat de onveiligheid...
324
00:24:02,065 --> 00:24:06,736
...het aantal bezoekers
met bijna 70% verminderde.
325
00:24:06,736 --> 00:24:10,240
Houtkap is niet toegestaan.
We riskeren onze levens.
326
00:24:10,907 --> 00:24:14,661
In plaats van naar ons te luisteren
of ons te helpen, worden we onderdrukt.
327
00:24:14,661 --> 00:24:17,956
Homero werd zijn eigen reclamebureau.
328
00:24:17,956 --> 00:24:22,127
Hij praatte net zo makkelijk
met lokale of nationale media...
329
00:24:22,127 --> 00:24:26,214
...als met internationale organisaties.
330
00:24:26,214 --> 00:24:31,219
Hij wist dat, via de pers,
met de internationale schijnwerpers...
331
00:24:31,219 --> 00:24:35,640
...van staats- en landelijke media
hij een grotere impact kon hebben.
332
00:24:35,640 --> 00:24:37,809
{\an8}MONARCHVLINDER-POPULATIE DAALT 22%
333
00:24:37,809 --> 00:24:40,270
{\an8}Het monarchvlinderreservaat
wordt bedreigd door...
334
00:24:40,270 --> 00:24:43,982
{\an8}...de vernietiging
van tot 500 bomen per dag.
335
00:24:43,982 --> 00:24:48,278
Elk jaar
melden primetime nieuwsuitzendingen...
336
00:24:48,278 --> 00:24:51,781
...de aankomst van de monarchvlinder.
337
00:24:51,781 --> 00:24:55,035
Maar daarmee werpen ze ook licht op de
duistere kant van het verhaal...
338
00:24:55,035 --> 00:25:00,499
...de ontbossing van het biosfeerreservaat.
Ze interviewden Homero regelmatig.
339
00:25:00,499 --> 00:25:02,834
De illegale houtkap was een bedreiging...
340
00:25:02,834 --> 00:25:05,921
...maar de lokale mensen
maakten er een einde aan.
341
00:25:05,921 --> 00:25:08,340
Daarna hebben we mensen aangehouden.
342
00:25:08,340 --> 00:25:11,218
Hij informeerde ons over dingen,
'Ze zijn er.'
343
00:25:11,218 --> 00:25:16,515
En we zagen hoe het
aantal moorden in de regio toenam...
344
00:25:16,515 --> 00:25:19,309
...en de ontvoeringen.
345
00:25:19,309 --> 00:25:22,479
Hij zei dit niet op camera,
omdat hij voorzichtig was.
346
00:25:22,979 --> 00:25:25,774
Druk van de media
en Homero's sociaal activisme...
347
00:25:25,774 --> 00:25:30,529
...dwongen de autoriteiten om de
georganiseerde misdaad aan te pakken.
348
00:25:30,529 --> 00:25:34,282
Het dwong hen tot operaties,
het doen van onderzoek...
349
00:25:34,282 --> 00:25:37,244
...en het in beslag nemen
van illegaal gekapt hout.
350
00:25:37,244 --> 00:25:38,245
HOUTKAPOPERATIE
351
00:25:43,708 --> 00:25:47,295
De drugskartels in de regio begonnen
zich ongemakkelijk te voelen...
352
00:25:47,295 --> 00:25:50,715
...omdat hij de aandacht
op het reservaat vestigde.
353
00:25:50,715 --> 00:25:55,178
In zijn poging om zichzelf, zijn familie
en gemeenschappen van voedsel te voorzien...
354
00:25:55,178 --> 00:26:00,725
...kwam hij als leider in botsing
met georganiseerde misdaadgroepen.
355
00:26:13,863 --> 00:26:15,323
In Michoacán...
356
00:26:15,323 --> 00:26:18,618
...wil de
georganiseerde misdaad politieke macht.
357
00:26:18,618 --> 00:26:20,745
Om de een of andere reden...
358
00:26:22,247 --> 00:26:27,586
...willen ze de politieke structuur zijn...
359
00:26:27,586 --> 00:26:29,879
...die alles beheerst.
360
00:26:29,879 --> 00:26:31,506
Ze willen als...
361
00:26:32,424 --> 00:26:33,717
...Pablo Escobar zijn.
362
00:26:35,010 --> 00:26:37,887
De meest recente
gouverneurs van deze staat...
363
00:26:37,887 --> 00:26:40,348
...tenminste de laatste vier of vijf...
364
00:26:40,348 --> 00:26:43,560
...hadden een directe band
met de georganiseerde misdaad.
365
00:26:45,562 --> 00:26:50,900
{\an8}We lossen het onveiligheidsprobleem op.
366
00:26:50,900 --> 00:26:51,985
POLITIE MICHOACÁN
367
00:26:52,652 --> 00:26:54,904
{\an8}Wij regeren Michoacán.
368
00:26:54,904 --> 00:27:00,827
{\an8}En we maken Michoacán
een van Mexico's veiligste staten.
369
00:27:02,287 --> 00:27:04,873
Activisten en politici in Michoacán...
370
00:27:04,873 --> 00:27:11,296
...werpen beschuldigingen op
in de lokale pers tegen Silvano Aureoles.
371
00:27:11,296 --> 00:27:14,132
Silvano Aureoles gaf miljoenen uit...
372
00:27:14,132 --> 00:27:17,218
...aan de bouw van zeven bunkers
tijdens zijn regering.
373
00:27:22,641 --> 00:27:28,063
Silvano steunde het Tempelierskartel.
374
00:27:28,063 --> 00:27:31,941
Kennelijk gaf Dulce,
hoofd van de Tempeliers...
375
00:27:31,941 --> 00:27:35,570
...hem een paar dagen geleden
twee miljoen dollar.
376
00:27:35,737 --> 00:27:38,406
Ze zeggen dat ze je
twee miljoen dollar hebben gegeven.
377
00:27:38,406 --> 00:27:40,241
{\an8}Ik zeg het je, Ciro.
378
00:27:40,241 --> 00:27:41,826
Ik sta open voor een onderzoek.
379
00:27:42,619 --> 00:27:47,374
Ik was vastbesloten...
380
00:27:47,374 --> 00:27:49,793
{\an8}...om orde op zaken te stellen.
381
00:27:49,793 --> 00:27:52,629
{\an8}GOUVERNEUR VAN MICHOACÁN 2015-2021
382
00:27:52,629 --> 00:27:56,257
Ik heb de staat versterkt.
Maar op lokaal niveau...
383
00:27:56,257 --> 00:27:59,219
...zijn gemeenten volledig weerloos...
384
00:27:59,219 --> 00:28:03,223
...tegenover criminele groepen
die druk op hen uitoefenen...
385
00:28:03,223 --> 00:28:05,058
...voor zakelijke doeleinden.
386
00:28:05,058 --> 00:28:08,019
Wat voor zaken
doen deze criminele groepen?
387
00:28:08,019 --> 00:28:09,020
Drugshandel.
388
00:28:10,063 --> 00:28:12,357
En illegale houtkap.
389
00:28:17,028 --> 00:28:21,866
Met illegale houtkap
is gigantisch veel geld te verdienen.
390
00:28:21,866 --> 00:28:23,952
Het is heel aantrekkelijk.
391
00:28:23,952 --> 00:28:28,915
Ik durf zelfs te zeggen
dat nu meer dan eerder...
392
00:28:29,499 --> 00:28:34,546
...illegale houtkap winstgevender is
dan het groeien van marihuana.
393
00:28:37,924 --> 00:28:41,678
Homero en de mensen van
El Rosario gingen de confrontatie aan...
394
00:28:41,678 --> 00:28:43,847
...om hun gemeenschap te beschermen.
395
00:28:44,806 --> 00:28:47,642
Je kunt
in de naburige gemeenschappen zien...
396
00:28:48,143 --> 00:28:52,105
...hoe hun bossen zijn uitgeput.
397
00:28:52,105 --> 00:28:54,691
Maar El Rosario
behield die van hen. Waarom?
398
00:28:54,691 --> 00:29:00,280
Dankzij Homero's vastberadenheid
en moed om de confrontatie aan te gaan.
399
00:29:00,280 --> 00:29:01,990
Er waren zelfs vuurgevechten.
400
00:29:05,869 --> 00:29:09,497
Aan de andere kant
hadden hij en ik onze meningsverschillen.
401
00:29:10,206 --> 00:29:15,628
Hoewel ik het eens was
met zijn doel, was er verzet...
402
00:29:15,628 --> 00:29:20,800
...omdat hij vond dat we
binnendrongen op zijn politiek terrein.
403
00:29:22,677 --> 00:29:27,056
Dit is een geweldige kans.
We kunnen onze buurman vertellen...
404
00:29:27,056 --> 00:29:32,604
...dat hij bomen kan planten
omdat hij een maandelijks inkomen krijgt.
405
00:29:32,604 --> 00:29:37,901
De gouverneur kon zeggen wat hij wilde
tijdens zijn persconferenties...
406
00:29:37,901 --> 00:29:42,822
...maar de waarheid is dat hij niets gaf
om de monarchvlinder ...
407
00:29:42,822 --> 00:29:45,909
...en onze oostelijke bossen.
Homero zei ook:
408
00:29:45,909 --> 00:29:49,704
'Hij is mijn vriend, maar hij
negeert hij me. Ik krijg geen antwoorden.'
409
00:29:49,704 --> 00:29:52,999
Gouverneur Silvano deed een belofte,
maar hij kwam die nooit na.
410
00:29:52,999 --> 00:29:55,502
We hebben ze hier nog nooit gezien.
411
00:29:55,502 --> 00:30:00,089
We zorgen ervoor dat niemand de bomen
omhakt. Wij riskeren onze levens.
412
00:30:00,089 --> 00:30:03,760
Het gezegde luidt dat dronken zijn
niet hetzelfde is als barman zijn.
413
00:30:03,760 --> 00:30:05,011
Dus het is niet...
414
00:30:05,845 --> 00:30:10,141
...hetzelfde om aan de kant te staan
van de protestanten, die eisen hebben...
415
00:30:10,141 --> 00:30:12,060
...als dat je de overheid bent, waar...
416
00:30:12,060 --> 00:30:15,605
...je beslissingen moet nemen
vanuit een officieel standpunt.
417
00:30:20,109 --> 00:30:24,531
Hij klaagde en was boos
als ik niet deed wat nodig was...
418
00:30:24,531 --> 00:30:27,325
...om de hulp te geven die hij wilde.
419
00:30:27,325 --> 00:30:30,954
Hij nam het geld.
De 4,5 miljoen peso's zijn weg.
420
00:30:30,954 --> 00:30:33,039
Er is geen geld om mensen te betalen.
421
00:30:33,039 --> 00:30:35,458
Mensen kunnen zo niet werken.
- Eén voor één.
422
00:30:35,458 --> 00:30:38,002
Anders wordt het een eindeloze lijst.
423
00:30:38,002 --> 00:30:40,839
Dus gingen we protesteren tegen Silvano.
424
00:30:40,839 --> 00:30:43,758
Zoek naar oplossingen.
Laten we het verleden vergeten.
425
00:30:44,467 --> 00:30:47,971
We dachten dat Silvano zijn vriend was.
426
00:30:47,971 --> 00:30:50,223
Uiteindelijk beseften we
dat hij dat niet was.
427
00:30:50,223 --> 00:30:51,641
Film dit even.
428
00:30:52,642 --> 00:30:57,564
Toen pakten ze Homero op
en arresteerden hem.
429
00:31:01,109 --> 00:31:04,654
'Als ze hem niet vrijlaten,
verzamelen we de mensen.'
430
00:31:05,613 --> 00:31:08,825
'Als we met 250 mensen zijn,
komen er 1000.'
431
00:31:10,743 --> 00:31:12,453
Kom allemaal deze kant op.
432
00:31:12,453 --> 00:31:14,163
Sla hier af.
- Deze kant op.
433
00:31:14,163 --> 00:31:15,415
Deze kant op.
434
00:31:16,416 --> 00:31:22,046
Ze lieten hem gaan, iedereen kwam terug.
We kwamen bij El Rosario rond 03.00.
435
00:31:22,046 --> 00:31:23,715
Maar we kwamen met hem terug.
436
00:31:24,340 --> 00:31:27,760
In het monarchvlinderreservaat
hebben we een kruitvat...
437
00:31:27,760 --> 00:31:29,846
...met politieke groepen in conflict...
438
00:31:30,597 --> 00:31:34,309
...criminele organisaties
die strijden om controle...
439
00:31:34,309 --> 00:31:38,104
...en een rivaal die hen uitdaagde
en in het nauw dreef...
440
00:31:38,104 --> 00:31:39,898
...het probleem zichtbaar maakte...
441
00:31:39,898 --> 00:31:44,193
...en een alternatieve
politieke beweging aanbood.
442
00:31:44,193 --> 00:31:47,071
Het is historisch. De vlinders
kwamen nog nooit zo laat aan.
443
00:31:47,071 --> 00:31:49,324
De trieste realiteit
van klimaatverandering.
444
00:31:49,324 --> 00:31:51,534
De noordelijke landen
bedreigen de monarch.
445
00:31:51,534 --> 00:31:54,287
Ze gebruiken
nog steeds klakkeloos pesticiden...
446
00:31:54,287 --> 00:31:57,457
...en planten veel gemodificeerde maïs,
wat de bomen doodt.
447
00:31:57,457 --> 00:32:00,460
Dat is het probleem,
een probleem genaamd Monstanto.
448
00:32:00,585 --> 00:32:03,630
{\an8}Hij vocht altijd voor ons
en wilde onze burgemeester worden.
449
00:32:04,213 --> 00:32:05,548
Hij was kandidaat.
450
00:32:06,174 --> 00:32:08,384
Onze gouverneur
bracht veranderingen aan...
451
00:32:08,384 --> 00:32:11,512
...in toerisme en cultuur,
wat ze in het verleden nooit deden.
452
00:32:11,512 --> 00:32:14,515
Sommige mensen hier
komen alleen voor de foto.
453
00:32:14,515 --> 00:32:16,643
Ze willen dicht bij de gouverneur zijn...
454
00:32:16,643 --> 00:32:19,228
...maar als we hun hulp zoeken,
draaien ze zich om.
455
00:32:19,729 --> 00:32:21,731
Ik ben blij
met wat de gouverneur doet.
456
00:32:22,982 --> 00:32:25,443
Mijn broer ging de politiek in...
457
00:32:25,443 --> 00:32:30,323
...vanwege zijn activisme of liefde
voor de natuur en de monarchvlinder.
458
00:32:30,323 --> 00:32:34,077
Maar in werkelijkheid
was mijn broer niet iemand...
459
00:32:34,077 --> 00:32:35,703
...met interesse in macht.
460
00:32:35,703 --> 00:32:38,539
{\an8}Het was maatschappelijk werk.
Het ging om vriendschap...
461
00:32:38,539 --> 00:32:41,709
...om mensen helpen,
want hij deed veel dingen.
462
00:32:45,880 --> 00:32:49,842
En mensen uit El Rosario weten dit,
daarom houden ze van hem.
463
00:32:49,842 --> 00:32:52,095
Want in de tijd dat hij daar was...
464
00:32:52,095 --> 00:32:55,473
...zijn er geweldige dingen bereikt
die nu niet meer gebeuren.
465
00:33:04,232 --> 00:33:07,652
Toen mijn vader kandidaat was,
werd hij ontvoerd.
466
00:33:08,152 --> 00:33:11,614
Om hem onder druk te zetten en duidelijk
te maken dat hij niet kon winnen.
467
00:33:13,533 --> 00:33:16,786
Zijn mensen moesten
op iemand anders stemmen...
468
00:33:16,786 --> 00:33:19,038
...of ze moesten niet stemmen.
469
00:33:22,625 --> 00:33:26,379
Ze bedreigden hem door te zeggen
dat als hij burgemeester werd...
470
00:33:26,379 --> 00:33:29,382
...ze hem
en zijn hele familie zouden pakken.
471
00:33:34,637 --> 00:33:35,513
Ze wilden...
472
00:33:36,180 --> 00:33:37,098
...onderhandelen.
473
00:33:39,976 --> 00:33:42,186
Hij moest stoppen met protesteren...
474
00:33:42,687 --> 00:33:45,148
...en hun illegale houtkap toestaan.
475
00:33:50,486 --> 00:33:52,321
Met zonsopgang lieten ze hem vrij.
476
00:33:52,989 --> 00:33:55,074
De volgende dag waren de verkiezingen.
477
00:33:55,616 --> 00:34:00,204
Zaterdag probeerden ze de hele dag
mensen over te halen om niet te stemmen.
478
00:34:05,543 --> 00:34:10,214
Er waren toen geruchten
over twee ontvoerde mensen.
479
00:34:10,214 --> 00:34:12,050
Alles was gesloten...
480
00:34:12,050 --> 00:34:15,261
...omdat er iemand vermoord was.
481
00:34:17,138 --> 00:34:20,433
Dit gebied
had toen het hoogste aantal ontvoeringen.
482
00:34:22,852 --> 00:34:26,647
Leden van de gemeenschap werden ontvoerd
en de volgende dag dood aangetroffen.
483
00:34:26,647 --> 00:34:30,485
Tijdens het verkiezingsseizoen
werden er kandidaten gedood.
484
00:34:32,487 --> 00:34:35,198
Hij zat vaak bij de ramen.
485
00:34:35,198 --> 00:34:39,744
Als er een auto voorbijreed,
keek hij of ze hem kwamen halen...
486
00:34:39,744 --> 00:34:41,704
...omdat hij zich al zorgen maakte.
487
00:34:42,789 --> 00:34:47,293
Ik werd ontvoerd door de groepen
die hier in Michoacán opereerden...
488
00:34:47,293 --> 00:34:50,922
...maar dat weerhield ons
er niet van om te vechten.
489
00:34:55,426 --> 00:35:01,349
13 JANUARI 2020
490
00:35:03,226 --> 00:35:06,729
{\an8}Die ochtend zei hij
dat ik op hem moest wachten...
491
00:35:06,729 --> 00:35:09,357
{\an8}...dat zijn vergadering niet lang zou duren.
492
00:35:09,941 --> 00:35:13,236
Na de vergadering
zou hij me op school afzetten.
493
00:35:21,702 --> 00:35:24,330
Hij kreeg
het ene telefoontje na het andere.
494
00:35:24,330 --> 00:35:28,584
Ik denk dat ze hem vroegen
of hij naar de paardenraces wilde gaan.
495
00:35:30,753 --> 00:35:36,384
De persoon die hem belde was Elizabeth,
een bestuurder van de gemeente.
496
00:35:37,385 --> 00:35:40,680
Hij verliet de vergadering
en bracht mijn neef Homero naar de bus.
497
00:35:41,639 --> 00:35:43,307
Hij belde me en zei:
498
00:35:43,307 --> 00:35:46,435
'Zeg tegen Romero dat ik onderweg ben,
maar pak een blouse...
499
00:35:46,435 --> 00:35:48,729
...want ik heb geen tijd
om me om te kleden.'
500
00:35:50,356 --> 00:35:54,152
Het was de laatste dag van de kermis.
Hij ging naar de paardenraces.
501
00:35:54,152 --> 00:35:58,823
Er waren grote politici op de kermis,
en ze wachtten op hem.
502
00:35:59,782 --> 00:36:04,704
Dus stuurde ik kleine Homero
met zijn blouse op een hanger.
503
00:36:06,164 --> 00:36:10,626
We hadden een gesprek. Hij vroeg me
naar mijn lessen volgend semester.
504
00:36:11,169 --> 00:36:13,379
Ik vertelde hem over de onderwerpen.
505
00:36:13,880 --> 00:36:17,383
En toen stopten we ineens met praten.
506
00:36:26,017 --> 00:36:27,894
Toen nam ik de bus.
507
00:36:31,689 --> 00:36:33,399
Toen zag ik hem voor het laatst.
508
00:36:38,279 --> 00:36:41,199
Homero ging
naar de plaatselijke paardenrenbaan.
509
00:36:45,745 --> 00:36:47,205
Leiders nodigden hem uit.
510
00:36:50,917 --> 00:36:55,004
Het was een sociale
en zakelijke bijeenkomst.
511
00:37:01,344 --> 00:37:03,179
Ze gaan.
512
00:37:16,108 --> 00:37:20,571
Hij verscheen op een foto op Facebook
met andere mensen.
513
00:37:21,489 --> 00:37:23,658
Dus ik dacht: hij heeft het naar zijn zin.
514
00:37:52,770 --> 00:37:57,692
Het was rond 21.00 of 22.00
en ik kon niet slapen.
515
00:37:59,151 --> 00:38:01,988
Het was vier uur 's nachts
en hij was niet thuisgekomen.
516
00:38:01,988 --> 00:38:03,322
Ik zei: 'Waar is hij?'
517
00:38:03,322 --> 00:38:06,617
Mijn moeder belde me...
518
00:38:06,617 --> 00:38:09,704
...en vroeg of ik iets wist
omdat ze hem niet kon bereiken.
519
00:38:16,252 --> 00:38:20,256
Dus belde ik de politie.
520
00:38:20,256 --> 00:38:22,883
Er was geen spoor van mijn vader.
521
00:38:25,845 --> 00:38:30,057
Ik was de eerste die hem ging zoeken.
Ik had een slecht voorgevoel.
522
00:38:30,641 --> 00:38:34,020
Toen ik aankwam op de plek
waar het evenement had plaatsgevonden...
523
00:38:34,520 --> 00:38:36,772
...zag ik allereerst zijn auto.
524
00:38:39,025 --> 00:38:40,151
Maar hij was er niet.
525
00:38:40,151 --> 00:38:41,861
ZUS VAN HOMERO
526
00:38:41,861 --> 00:38:45,281
Dus toen ik dat zag,
beviel me dat niks. Er was iets mis.
527
00:38:46,532 --> 00:38:51,162
Ik belde Elizabeth,
een van Ocampo's gemeentebestuurders.
528
00:38:51,162 --> 00:38:54,874
Ze zei: 'Je vader was
met regeringsfunctionarissen.'
529
00:38:56,876 --> 00:38:59,879
Octavio Ocampo,
die toen afgevaardigde was...
530
00:39:00,588 --> 00:39:03,007
...met raadslid Karina Alvarado.
531
00:39:04,216 --> 00:39:08,179
Ze zei dat ik haar moest bellen.
Dus ik belde haar.
532
00:39:08,179 --> 00:39:11,390
Ze zei dat mijn vader er nog was
toen ze de kermis verlieten.
533
00:39:11,390 --> 00:39:12,475
SNACKBAR
534
00:39:12,475 --> 00:39:16,103
De hele dag was ik doodsbang
en heel erg bezorgd...
535
00:39:16,103 --> 00:39:17,605
...en belde ik mijn vader.
536
00:39:17,605 --> 00:39:20,483
De telefoon ging, maar niemand nam op.
537
00:39:21,776 --> 00:39:24,904
Het was 14 januari...
538
00:39:25,529 --> 00:39:29,700
...rond 16.00, toen iemand
eindelijk mijn vaders telefoon opnam.
539
00:39:31,952 --> 00:39:32,870
Het was een man.
540
00:39:33,371 --> 00:39:37,083
Hij zei dat mijn vader
zijn telefoon en tablet...
541
00:39:37,083 --> 00:39:38,876
...bij een tacokraam lagen.
542
00:39:40,753 --> 00:39:46,258
Hij zei dat hij de telefoon meenam.
Mijn vader vergat nooit zijn telefoon...
543
00:39:46,258 --> 00:39:49,553
...omdat het toeristenseizoen was
en ze hem zouden bellen.
544
00:39:50,679 --> 00:39:52,556
Ik vroeg de man of hij iets wist.
545
00:39:52,556 --> 00:39:55,434
Hij zei dat mijn vader
uit het zicht was gelopen.
546
00:40:07,613 --> 00:40:11,075
Ik ging naar huis en mijn hele familie
was er. Ze zeiden...
547
00:40:12,410 --> 00:40:14,245
...dat mijn vader spoorloos was.
548
00:40:18,332 --> 00:40:20,209
Ik zei: 'Ik ga hem zoeken.'
549
00:40:27,675 --> 00:40:30,845
We gingen naar de procureur-generaal.
We moesten wachten...
550
00:40:30,845 --> 00:40:32,304
...voor we aangifte konden doen.
551
00:40:32,304 --> 00:40:34,974
De volgende dag dienden we
de officiële klacht in.
552
00:40:34,974 --> 00:40:37,059
OFFICIER VAN JUSTITIE
553
00:40:40,563 --> 00:40:42,815
Ze noemden het 'virtuele ontvoering'.
554
00:40:42,815 --> 00:40:48,195
Ze legden ons uit dat dit gebeurt
als je wordt bedreigd.
555
00:40:48,195 --> 00:40:51,740
Ze nemen het slachtoffer
mee naar bijvoorbeeld een hotel...
556
00:40:51,740 --> 00:40:56,620
...of misschien een kerk,
en bedreigen dan zijn familie.
557
00:40:57,663 --> 00:40:59,790
Ze zeiden dat hij overal kon zijn.
558
00:41:01,041 --> 00:41:04,920
Toen ze aangifte deden,
reageerden de autoriteiten onverschillig...
559
00:41:04,920 --> 00:41:07,381
CISEN-ADVISEUR 2006-2012
560
00:41:07,381 --> 00:41:09,008
...alsof ze de zaak onderschatten.
561
00:41:09,008 --> 00:41:11,218
Ze zeiden dat het
een virtuele ontvoering was...
562
00:41:11,218 --> 00:41:13,471
...dat hij ergens was
en dat ze ermee bezig waren.
563
00:41:13,471 --> 00:41:17,725
Wat we zien is
opzettelijke apathie bij de autoriteiten...
564
00:41:17,725 --> 00:41:20,769
...om samen te kunnen leven
met criminele groepen.
565
00:41:25,858 --> 00:41:30,279
Ik gaf een interview. Ik zei harde dingen.
566
00:41:30,279 --> 00:41:32,740
Ik kondigde de verdwijning
van mijn broer aan...
567
00:41:32,740 --> 00:41:36,785
...en zei
dat de procureur-generaal nalatig was.
568
00:41:37,912 --> 00:41:40,414
14 JANUARI 2020
1 DAG NA DE VERDWIJNING VAN HOMERO
569
00:41:40,414 --> 00:41:44,001
Het artikel stond op de voorpagina.
De redactie besliste het.
570
00:41:44,919 --> 00:41:47,880
Internationale organisaties
sloten zich aan bij ons pleidooi...
571
00:41:47,880 --> 00:41:52,927
...en zorgden voor meer aandacht,
wat druk zette op de regering...
572
00:41:52,927 --> 00:41:54,345
...om Homero te zoeken.
573
00:41:54,345 --> 00:41:56,347
ZE EISEN BESCHERMING VOOR ACTIVISTEN
574
00:41:56,347 --> 00:41:58,974
Het was belangrijk nieuws.
575
00:41:58,974 --> 00:42:02,978
Het was januari
en de vlinders waren nog niet weg.
576
00:42:07,691 --> 00:42:10,069
Michoacáns procureur-generaal
gaf een bevel uit...
577
00:42:10,069 --> 00:42:13,822
...voor de verdwijning
van activist Homero Gómez González.
578
00:42:13,822 --> 00:42:16,742
De Staatscommissie voor Mensenrechten
vroeg de autoriteiten...
579
00:42:16,742 --> 00:42:19,453
...om de zoektocht
naar Homero Gómez te intensiveren.
580
00:42:19,453 --> 00:42:21,455
Daarna werd alles in gang gezet.
581
00:42:21,455 --> 00:42:24,124
Staatsfunctionarissen
namen contact op met ons...
582
00:42:24,708 --> 00:42:27,211
...mensen van de VN, de media.
583
00:42:29,547 --> 00:42:32,800
Bewoners en vrienden
begonnen zich uit te spreken.
584
00:42:32,800 --> 00:42:35,886
De volgende dag om 08.00...
585
00:42:35,886 --> 00:42:38,806
...verzamelden zich 300 mensen
om hem te zoeken.
586
00:42:39,348 --> 00:42:40,891
Dan is het...
587
00:42:40,891 --> 00:42:44,019
...een team aan deze kant
en een ander aan de andere kant.
588
00:42:44,019 --> 00:42:46,855
En we eindigen allemaal
onderaan de heuvel.
589
00:42:46,855 --> 00:42:49,191
Laten we hopen dat het ons lukt.
590
00:42:55,155 --> 00:42:56,532
Heb je hier al gekeken?
591
00:42:56,532 --> 00:42:57,449
Nee.
592
00:42:58,117 --> 00:43:02,037
In het gat daar beneden
vonden we de ontvoerde man.
593
00:43:02,037 --> 00:43:04,248
Er kan iemand zijn.
594
00:43:04,248 --> 00:43:05,791
Misschien.
- Lager.
595
00:43:08,043 --> 00:43:11,964
In die brigades
zaten alle inwoners en mensen uit de stad...
596
00:43:11,964 --> 00:43:14,466
...die als vrijwilligers mee zochten.
597
00:43:14,466 --> 00:43:16,510
Daar is een opening.
- Oké.
598
00:43:16,510 --> 00:43:19,221
Het was indrukwekkend.
599
00:43:19,221 --> 00:43:22,474
Toen we daar aankwamen,
stonden al die mensen op ons te wachten.
600
00:43:22,474 --> 00:43:24,768
We werden in groepen verdeeld.
601
00:43:26,270 --> 00:43:30,566
Gómez González, voorzitter
van de raad van bestuur van El Rosario...
602
00:43:30,566 --> 00:43:33,861
...waar 's werelds grootste
monarchvlinderreservaat is gevestigd...
603
00:43:33,861 --> 00:43:37,364
...werd voor het laatst gezien op maandag
na het verlaten van een vergadering...
604
00:43:37,364 --> 00:43:41,160
Hij verdween op 13 januari uit Ocampo...
605
00:43:43,078 --> 00:43:46,999
Er is nog steeds geen indicatie
van zijn verblijfplaats.
606
00:43:55,591 --> 00:43:58,677
We begonnen de zoektocht
waar hij voor het laatst werd gezien.
607
00:44:00,888 --> 00:44:02,765
De zoektocht was strategisch.
608
00:44:02,765 --> 00:44:08,520
Van daar breidden we
onze zoektocht uit naar andere gebieden.
609
00:44:28,457 --> 00:44:30,000
Ik werd gebeld.
610
00:44:31,919 --> 00:44:34,171
'Weet je dat we je man hebben?'
611
00:44:36,173 --> 00:44:40,344
Rebeca belde me
en zei dat ze gebeld werd voor losgeld.
612
00:44:40,344 --> 00:44:43,305
Ik zei: 'Ik wil hem zien.'
Ze stuurden me een foto...
613
00:44:44,390 --> 00:44:46,016
...met Homero op zijn knieën...
614
00:44:46,934 --> 00:44:49,687
...en andere mannen achter hem
gekleed als soldaten...
615
00:44:49,687 --> 00:44:54,733
...die wapens op Homero's hoofd richten.
616
00:44:54,733 --> 00:44:57,277
Hij was in orde
en ze zouden hem terugbrengen.
617
00:44:57,277 --> 00:45:03,534
Ze zeiden dat
ze hem een lesje wilden leren.
618
00:45:03,534 --> 00:45:08,580
Ze zeiden dat als we betaalden,
Homero voor het middaguur terug zou zijn.
619
00:45:08,580 --> 00:45:12,167
We waren wanhopig,
dus we dachten dat we moesten betalen.
620
00:45:19,508 --> 00:45:21,593
Mijn moeder ging de aanbetaling doen.
621
00:45:21,593 --> 00:45:24,221
Tijdens de reis
bleven ze haar bellen...
622
00:45:24,221 --> 00:45:27,891
...en zeiden dat ze haar volgden...
623
00:45:27,891 --> 00:45:31,854
...en drongen erop aan om het geld
te storten en dat ze ons bekeken.
624
00:45:34,440 --> 00:45:38,444
Ze vroegen haar om 100.000 pesos,
maar ze stortte 50.000.
625
00:45:55,043 --> 00:45:57,588
De volgende dag belden ze haar terug.
626
00:45:59,256 --> 00:46:03,093
Mijn oom Amado zei ons
hem te ontmoeten bij het parket.
627
00:46:03,093 --> 00:46:04,428
We waren doodsbang.
628
00:46:04,428 --> 00:46:09,099
Ze bleven bellen
om te zeggen dat ze ons volgden.
629
00:46:10,893 --> 00:46:13,604
En de aanklager zei:
'Geef ze geen geld.'
630
00:46:14,688 --> 00:46:16,774
Huilend zei ik:
631
00:46:17,274 --> 00:46:19,026
'Maar ze gaan hem vermoorden.'
632
00:46:19,026 --> 00:46:23,030
De zaak was overgedragen aan de
gespecialiseerde ontvoeringsafdeling.
633
00:46:23,739 --> 00:46:26,325
{\an8}MARIO PINEDO
AANKLAGER MOORDZAKEN
634
00:46:26,325 --> 00:46:28,368
We begonnen telefoons te volgen.
635
00:46:28,368 --> 00:46:34,958
De telefoontjes
die Homero's familie ontving...
636
00:46:35,584 --> 00:46:38,712
...waren afkomstig
uit een gevangenis in Tamaulipas.
637
00:46:39,963 --> 00:46:43,967
Twee weken geleden werd milieuactivist
Homero Gómez ontvoerd.
638
00:46:43,967 --> 00:46:46,845
Helaas is Homero's familie...
639
00:46:46,845 --> 00:46:50,557
...slachtoffer geworden
van afpersing door valse ontvoerders.
640
00:46:50,557 --> 00:46:53,310
Er is geen idee waar de activist is.
641
00:46:54,102 --> 00:46:55,979
Dat onderzoek is afgesloten...
642
00:46:55,979 --> 00:46:59,107
...en overgedragen
aan de afdeling Moordzaken...
643
00:46:59,107 --> 00:47:00,859
...die ik vertegenwoordig.
644
00:47:00,859 --> 00:47:04,863
We zetten het onderzoek voort.
Maar ontvoering is uitgesloten.
645
00:47:04,863 --> 00:47:09,076
{\an8}Ik heb er vertrouwen in
dat we hem zullen vinden...
646
00:47:09,076 --> 00:47:11,912
{\an8}...maar ik hoop dat hij nog in leven is.
647
00:47:11,912 --> 00:47:15,833
Het is een delicate zaak.
Heel jammer en pijnlijk.
648
00:47:16,375 --> 00:47:18,460
Wat de gouverneur ook zegt...
649
00:47:19,086 --> 00:47:22,339
...zelfs al zou hij zijn leven geven
om deze man te laten verschijnen...
650
00:47:22,339 --> 00:47:27,177
...het feit is dat hij verdwenen is.
En het feit is dat illegale houtzagerijen...
651
00:47:27,970 --> 00:47:30,055
...nog steeds actief zijn in Michoacán.
652
00:47:39,231 --> 00:47:44,403
Sommige mensen zeiden dat ze wisten
waar hij werd vastgehouden.
653
00:48:00,168 --> 00:48:02,713
We hebben daar gezocht,
maar niets gevonden.
654
00:48:02,713 --> 00:48:07,050
De politie heeft die mensen ondervraagd,
maar ze wilden niet praten.
655
00:48:07,050 --> 00:48:08,135
Ze waren bang.
656
00:48:12,014 --> 00:48:16,768
In Michoacán nam de staatspolitie de
beveiliging in Ocampo en Angangueo over...
657
00:48:16,768 --> 00:48:19,897
{\an8}...aangezien
53 politieagenten uit die gemeenten...
658
00:48:19,897 --> 00:48:23,358
{\an8}...worden onderzocht
voor de verdwijning van Homero Gómez...
659
00:48:23,358 --> 00:48:26,111
{\an8}...activist voor de monarchvlinder.
660
00:48:26,904 --> 00:48:30,032
De lokale politie...
661
00:48:30,032 --> 00:48:34,536
...was verantwoordelijk voor de
beveiliging tijdens de paardenrace.
662
00:48:34,536 --> 00:48:40,375
Als eerste werd de
lokale politie ondervraagd.
663
00:48:40,375 --> 00:48:43,837
{\an8}We hebben hier in Michoacán
een lange geschiedenis...
664
00:48:44,963 --> 00:48:49,551
...van gedwongen verdwijningen
waar de lokale politie achter zat.
665
00:48:51,178 --> 00:48:54,723
{\an8}Michoacáns minister
van Openbare Veiligheid...
666
00:48:54,723 --> 00:48:59,353
{\an8}...meldde dat alle leden
van de gemeentepolitie in Ocampo...
667
00:48:59,353 --> 00:49:02,105
...zijn aangehouden voor een onderzoek...
668
00:49:02,105 --> 00:49:06,818
{\an8}...vanwege hun vermeende banden
met criminele organisaties.
669
00:49:15,160 --> 00:49:18,705
De meesten zeiden dat ze
niet bij het evenement waren.
670
00:49:18,705 --> 00:49:23,460
De drie of vier agenten die dienst hadden,
verklaarden dat ze eerder vertrokken.
671
00:49:23,460 --> 00:49:27,047
POLITIE GEDAAGD
672
00:49:27,047 --> 00:49:29,466
NOG STEEDS VERMIST
673
00:49:29,466 --> 00:49:35,764
Als criminele groepen een misdaad met
zoveel impact plegen, maken ze afspraken.
674
00:49:37,140 --> 00:49:43,397
Ze coördineren met de lokale autoriteiten.
Ten eerste omdat de familie zal reageren.
675
00:49:43,397 --> 00:49:46,858
Ten tweede om ervoor te zorgen
dat de ontvoering plaatsvindt...
676
00:49:46,858 --> 00:49:48,944
...zonder wegversperringen
van de politie.
677
00:49:51,488 --> 00:49:55,117
Hierdoor zijn er 30 tot 45 minuten...
678
00:49:55,117 --> 00:49:59,663
...waarin de ontvoerders
of de moordenaars kunnen ontsnappen...
679
00:49:59,663 --> 00:50:01,915
...en veiligheidsmaatregelen vermijden.
680
00:50:02,499 --> 00:50:05,335
29 JANUARI 2020
16 DAGEN SINDS HOMERO'S VERDWIJNING
681
00:50:05,335 --> 00:50:08,005
We werden ontboden
bij de officier van justitie.
682
00:50:08,005 --> 00:50:10,632
Ik was op weg naar huis, en opeens...
683
00:50:11,216 --> 00:50:14,136
...kwam er
een forensische patrouillewagen langs.
684
00:50:16,847 --> 00:50:21,309
Ik pakte mijn telefoon en zette hem aan.
Het eerste wat ik zag...
685
00:50:22,185 --> 00:50:27,107
...was het nieuws dat zei
dat er een lichaam is gevonden...
686
00:50:27,816 --> 00:50:30,736
...dicht bij de plek
waar mijn vader verdween.
687
00:50:31,778 --> 00:50:37,117
Op 29 januari 2020 werd ik gebeld,
en gevraagd om...
688
00:50:37,868 --> 00:50:41,329
...naar El Soldado te komen...
689
00:50:41,955 --> 00:50:46,543
...dicht bij de plek waar Homero
voor het laatst werd gezien.
690
00:50:47,544 --> 00:50:51,965
Ze zeiden dat ze een lichaam
hadden gevonden, vermoedelijk van Homero.
691
00:50:51,965 --> 00:50:55,886
Ik ging alleen.
Ik wilde mijn familie niet alarmeren.
692
00:51:01,016 --> 00:51:07,731
Het bleek dat toen ik aankwam,
de politie en rechercheurs er al waren.
693
00:51:07,731 --> 00:51:09,399
POLITIE-AFZETTING, GEEN TOEGANG
694
00:51:13,528 --> 00:51:16,073
Ze lieten me dichter bij de bron komen.
695
00:51:16,073 --> 00:51:20,077
Ze noemden het 'een pot water'.
Het was diep, ongeveer zes meter of meer.
696
00:51:21,036 --> 00:51:24,122
FORENSISCHE DIENSTEN
697
00:51:24,122 --> 00:51:25,624
Hij lag op zijn buik.
698
00:51:27,542 --> 00:51:30,337
Ze zeiden dat we
moesten wachten op de lijkschouwer...
699
00:51:30,337 --> 00:51:34,382
...om het lichaam eruit te halen,
zodat ik het kon identificeren.
700
00:51:40,180 --> 00:51:42,099
Ik voelde me bang, gekweld.
701
00:51:42,099 --> 00:51:45,393
Ik voelde verdriet, woede,
boosheid, zoveel emoties.
702
00:51:46,478 --> 00:51:49,439
Het voelt alsof jouw lichaam drijft.
703
00:51:59,032 --> 00:52:01,952
Ik dacht dat hij het was
vanwege zijn broek.
704
00:52:03,036 --> 00:52:05,288
Ik wist nog dat hij zo'n broek droeg.
705
00:52:05,288 --> 00:52:06,456
Ik zei: 'Dat is hem.'
706
00:52:06,456 --> 00:52:12,462
POLITIE-AFZETTING GEEN TOEGANG
707
00:52:12,462 --> 00:52:16,007
Ik mocht niet te dichtbij komen.
Ze vroegen of hij het was...
708
00:52:16,591 --> 00:52:18,009
...en trokken me weg.
709
00:52:20,303 --> 00:52:22,264
Het voelt als een harde klap.
710
00:52:22,264 --> 00:52:24,307
Ik wist niet hoe ik moest reageren.
711
00:52:24,307 --> 00:52:30,147
Toen ik wegliep, dacht ik allereerst:
hoe vertel ik het mijn familie?
712
00:52:35,735 --> 00:52:37,195
Amado belde me.
713
00:52:38,113 --> 00:52:40,782
Ik vroeg: 'Weet je het zeker?'
- Hij zei: 'Ja.'
714
00:52:42,325 --> 00:52:44,035
Ik omhelsde mijn moeder stevig.
715
00:52:45,704 --> 00:52:47,164
En ik zei: 'Dat is het.'
716
00:52:54,838 --> 00:52:58,175
Op dat moment begreep ze het.
717
00:53:13,815 --> 00:53:16,234
Toen ze me vertelden
dat ze hem in de put vonden...
718
00:53:18,195 --> 00:53:21,489
...hield ik de Bijbel
in mijn armen en zei: 'Bedankt.'
719
00:53:26,828 --> 00:53:27,662
Want...
720
00:53:28,163 --> 00:53:32,292
...er is me verteld
dat veel mensen zijn meegenomen...
721
00:53:32,292 --> 00:53:34,127
...en je ze nooit meer ziet.
722
00:53:34,127 --> 00:53:39,799
Zelfs hun lichamen niet, dood noch levend.
723
00:53:41,968 --> 00:53:43,386
Toen zei ik tegen God:
724
00:53:43,386 --> 00:53:46,890
'Bedankt dat U me
een lijk gaf om te begraven...
725
00:53:46,890 --> 00:53:49,142
...en een plek om hem bloemen te brengen.'
726
00:53:53,355 --> 00:53:56,316
HOMERO'S LICHAAM IS GEVONDEN
727
00:53:56,316 --> 00:53:59,152
Ik stuurde een verslaggever.
728
00:53:59,152 --> 00:54:01,863
Hij ging
met een andere groep journalisten.
729
00:54:02,322 --> 00:54:04,491
Hij kwam diezelfde ochtend terug...
730
00:54:04,491 --> 00:54:09,037
...omdat we niet goed verslag
van de zaak konden doen.
731
00:54:09,037 --> 00:54:11,331
HOMERO'S LICHAAM IS GEVONDEN
732
00:54:11,331 --> 00:54:13,124
HOMERO GÓMEZ IS DOOD GEVONDEN
733
00:54:14,834 --> 00:54:19,381
Vreemde busjes
met gewapende mannen bewaakten het gebied.
734
00:54:21,216 --> 00:54:26,054
Voor ons Michoacán-journalisten,
nu meer dan ooit...
735
00:54:26,054 --> 00:54:27,973
...is Michoacán een stiltezone...
736
00:54:28,556 --> 00:54:33,061
...omdat de georganiseerde misdaad
in dat gebied onmiddellijk wraak neemt...
737
00:54:33,728 --> 00:54:35,897
...tegen onze collega's.
738
00:54:35,897 --> 00:54:38,149
Ze zijn bloedserieus.
739
00:54:40,193 --> 00:54:43,321
{\an8}Na 16 dagen zoeken
hebben de Mexicaanse autoriteiten...
740
00:54:43,321 --> 00:54:46,574
{\an8}...het lichaam
van milieuactivist Homero Gómez gevonden.
741
00:54:46,574 --> 00:54:50,161
{\an8}Milieu- en mensenrechtenverdedigers
in Mexico...
742
00:54:50,161 --> 00:54:52,247
{\an8}...zeggen voortdurend in gevaar te zijn.
743
00:54:52,247 --> 00:54:56,167
Niet alleen wij familieleden
hebben een dierbare verloren.
744
00:54:56,167 --> 00:54:59,170
De hele wereld,
de monarchvlinder en de bossen...
745
00:54:59,170 --> 00:55:01,339
...verloren een grote beschermer.
746
00:55:01,339 --> 00:55:04,634
{\an8}Vanwege zijn activisme
ontving Homero Gómez doodsbedreigingen.
747
00:55:04,634 --> 00:55:07,137
{\an8}Hij verdween op 13 januari.
748
00:55:07,137 --> 00:55:11,057
Een van Mexico's meest iconische soorten,
de monarchvlinder...
749
00:55:11,057 --> 00:55:14,144
...heeft net
zijn grootste pleitbezorger verloren.
750
00:55:14,144 --> 00:55:17,188
{\an8}In Michoacán
was een vermeende verdrinking...
751
00:55:17,188 --> 00:55:22,277
{\an8}...de oorzaak van de dood van de activist
en beschermer van de monarchvlinder.
752
00:55:22,277 --> 00:55:25,030
{\an8}Volgens de
procureur-generaal van Michoacán...
753
00:55:25,030 --> 00:55:28,867
{\an8}...werd het lichaam
van Homero Gómez gevonden...
754
00:55:28,867 --> 00:55:32,412
{\an8}...in een waterput
die voor landbouw wordt gebruikt.
755
00:55:33,038 --> 00:55:38,209
Voor zover we nu weten werden er bij het
eerste uitwendige lichaamsonderzoek...
756
00:55:38,209 --> 00:55:41,463
{\an8}...dat 2 tot 3 weken
na het overlijden werd uitgevoerd...
757
00:55:41,463 --> 00:55:42,922
{\an8}PROCUREUR-GENERAAL
758
00:55:42,922 --> 00:55:45,383
{\an8}...geen uitwendige verwondingen gevonden.
759
00:55:45,383 --> 00:55:49,346
{\an8}Gezichts- en nagelcyanose waren aanwezig...
760
00:55:49,346 --> 00:55:52,307
{\an8}...typische kenmerken
van verstikking door verdrinking.
761
00:55:53,224 --> 00:55:56,227
Namens het
Openbaar Ministerie van de staat...
762
00:55:56,227 --> 00:55:59,105
Ik was van streek
door wat de procureur-generaal zei.
763
00:55:59,939 --> 00:56:02,233
Hij noemde
mijn vaders dood een ongeluk...
764
00:56:02,734 --> 00:56:04,611
...en zei dat hij was verdronken.
765
00:56:05,820 --> 00:56:06,905
Dus...
766
00:56:08,615 --> 00:56:13,453
Hoe verklaar je dat mijn vader
meer verwondingen had?
767
00:56:14,120 --> 00:56:17,874
Volgens de autopsie die werd gedaan...
768
00:56:18,708 --> 00:56:22,128
...had hij hoofdletsel opgelopen.
769
00:56:22,128 --> 00:56:26,383
We nemen aan dat de klap op zijn hoofd
veroorzaakt werd toen hij viel.
770
00:56:27,509 --> 00:56:29,260
Maar ik kan u verzekeren...
771
00:56:29,260 --> 00:56:32,180
...dat de doodsoorzaak
niet te wijten was aan de klap.
772
00:56:33,264 --> 00:56:38,311
Tot nu toe is er
geen bewijs dat zijn dood...
773
00:56:38,311 --> 00:56:40,939
...het gevolg is van geweld.
774
00:56:41,689 --> 00:56:45,527
Dus de meest solide
hypothese die jullie tot nu toe hebben...
775
00:56:45,527 --> 00:56:49,114
...is dat Homero op 13 januari viel...
776
00:56:49,114 --> 00:56:51,825
...en dat
zijn lichaam ronddreef tot 29 januari?
777
00:56:52,534 --> 00:56:53,451
Ja.
778
00:56:56,830 --> 00:57:00,291
13, 14, 15 JANUARI
779
00:57:00,291 --> 00:57:04,170
16, 17, 18 JANUARI
780
00:57:04,170 --> 00:57:09,426
19, 20, 21, 22 JANUARI
781
00:57:10,009 --> 00:57:15,598
23, 24, 25, 26 JANUARI
782
00:57:15,598 --> 00:57:17,350
27 JANUARI
783
00:57:17,350 --> 00:57:20,311
Forensisch gezien kun je...
784
00:57:20,311 --> 00:57:25,483
...zien of iemand is omgekomen
door letsel of door een val.
785
00:57:25,984 --> 00:57:28,069
Tegen die tijd moet het lichaam...
786
00:57:28,069 --> 00:57:29,362
{\an8}LIJKSCHOUWER
787
00:57:29,362 --> 00:57:31,364
...sporen van ontbinding vertonen.
788
00:57:31,364 --> 00:57:37,245
Het zou er monsterlijk uitzien,
uitpuilende ogen...
789
00:57:37,245 --> 00:57:41,916
...haaruitval, loslating van de huid,
praktisch onherkenbaar.
790
00:57:43,626 --> 00:57:47,005
Hij zag er niet eens gerimpeld
of misvormd uit.
791
00:57:47,005 --> 00:57:49,007
Zijn handen waren licht gerimpeld...
792
00:57:49,007 --> 00:57:52,343
...net als wanneer je ze
onderdompelt in koud water.
793
00:57:54,471 --> 00:57:58,516
Ik zei dat ze hem daar onlangs in hadden
gegooid omdat hij er intact uitzag.
794
00:57:59,559 --> 00:58:03,813
Zelfs met zijn kleren was niks mis.
Ze zagen er schoon uit.
795
00:58:03,813 --> 00:58:06,107
Er was niks mis mee.
796
00:58:10,361 --> 00:58:14,324
Het is een erg koude plek
en 's nachts kan de temperatuur...
797
00:58:14,324 --> 00:58:19,078
...dalen tot onder het vriespunt,
vooral in de winter.
798
00:58:19,078 --> 00:58:22,832
Het lichaam begon te ontbinden maar door
de klimatologische omstandigheden...
799
00:58:22,832 --> 00:58:26,920
...werd het bewaard en ontbond het niet.
800
00:58:29,380 --> 00:58:34,135
De versie van de aanklager,
van hoe Homero's lichaam werd gevonden...
801
00:58:34,135 --> 00:58:38,389
...het rapport van de Forensisch
Medische Dienst over de doodsoorzaak...
802
00:58:38,389 --> 00:58:40,850
...had het zelfs over bronchoaspiratie.
803
00:58:40,850 --> 00:58:44,562
De procureur-generaal verwierp het idee
dat het een moord kon zijn.
804
00:58:44,562 --> 00:58:47,190
We bleven gefrustreerd achter.
805
00:58:47,190 --> 00:58:49,609
Hoe kon de dood
van zo'n belangrijk iemand...
806
00:58:49,609 --> 00:58:52,695
...worden teruggebracht
tot een briefing van vier minuten?
807
00:58:54,364 --> 00:58:57,575
We wisten alles,
hoe we hem hadden gevonden...
808
00:58:57,575 --> 00:59:00,453
...en niets kwam overeen
met wat de procureur-generaal zei.
809
00:59:00,954 --> 00:59:04,749
Velen van ons dachten
dat het geen ongeluk was.
810
00:59:04,749 --> 00:59:07,210
Het was geen ongeluk. Het was moord.
811
00:59:07,794 --> 00:59:10,964
De locatie van het lichaam
weerlegt alternatieve versies.
812
00:59:10,964 --> 00:59:13,132
PAARDRENBAAN - 200 METER - VINDPLAATS
813
00:59:13,132 --> 00:59:17,136
We zeiden: 'Ze keken niet op de plek
waar hij voor het laatst was gezien.'
814
00:59:17,136 --> 00:59:22,600
Dit is de meest relevante informatie,
dus je kunt zeggen:
815
00:59:22,600 --> 00:59:25,853
'Hoe kan Homero
16 dagen op die plek zijn geweest...
816
00:59:25,853 --> 00:59:27,730
...zonder dat ze daar zochten?'
817
00:59:29,732 --> 00:59:32,652
De bron waar hij werd gevonden...
818
00:59:32,652 --> 00:59:33,653
{\an8}HOMERO'S VRIEND
819
00:59:33,653 --> 00:59:36,114
{\an8}...mijn broer Juan
en ik hebben daar gezocht.
820
00:59:36,698 --> 00:59:37,824
En er was niets.
821
00:59:40,868 --> 00:59:47,041
Als we kijken naar de geografische
en weersomstandigheden...
822
00:59:47,041 --> 00:59:49,544
...op de plek
waar het lichaam werd gevonden...
823
00:59:49,544 --> 00:59:53,298
...is het verdacht om een lichaam
in die staat te vinden na 15 dagen.
824
00:59:53,298 --> 00:59:55,049
Het lijk was nog vers.
825
00:59:55,049 --> 00:59:58,428
Onder die omstandigheden
was het geen 15 dagen bewaard gebleven.
826
00:59:59,345 --> 01:00:00,805
Dat is vrijwel onmogelijk.
827
01:00:02,432 --> 01:00:06,519
Dus alles wijst erop dat hij
heel kort in het water was.
828
01:00:06,519 --> 01:00:07,687
Heel kort.
829
01:00:07,687 --> 01:00:09,647
Daarom denken we misschien...
830
01:00:09,647 --> 01:00:11,357
HOMERO'S VRIEND
831
01:00:11,357 --> 01:00:15,111
...dat iemand hem ergens gevangen hield.
832
01:00:15,111 --> 01:00:19,407
En toen ze de druk van de overheid
en het publiek voelden...
833
01:00:19,407 --> 01:00:21,951
...dumpten ze hem misschien
om hen te misleiden.
834
01:00:26,789 --> 01:00:28,875
Mensen vertelden ons dat de bron...
835
01:00:28,875 --> 01:00:32,795
...waar die ochtend het lichaam
van mijn vader werd gevonden...
836
01:00:32,795 --> 01:00:36,841
...omringd was door voertuigen.
837
01:00:37,592 --> 01:00:39,927
Dat ze daar dingen kwamen uitladen.
838
01:00:41,638 --> 01:00:43,890
Als mensen in de gemeenschap...
839
01:00:43,890 --> 01:00:47,477
...de familie vertelden
dat Homero vastzat in El Soldado...
840
01:00:47,477 --> 01:00:54,025
...was dat vast omdat ze wisten dat er
illegale panden waren in El Soldado.
841
01:00:54,025 --> 01:00:58,154
Oftewel, mensen worden ontvoerd,
meegenomen en daar achtergelaten.
842
01:00:58,154 --> 01:01:01,866
En de gemeenschap weet wanneer
gevangenen gaan en komen.
843
01:01:01,866 --> 01:01:04,827
Soms zijn het leden
van rivaliserende kartels.
844
01:01:04,827 --> 01:01:07,997
Soms zijn het leiders,
zoals in het geval van Homero.
845
01:01:07,997 --> 01:01:11,125
Soms zijn het mensen
die ontvoerd zijn voor losgeld.
846
01:01:11,125 --> 01:01:13,961
En iedereen weet wie ze zijn...
847
01:01:13,961 --> 01:01:16,673
...hoeveel het er zijn,
waar ze zich bevinden.
848
01:01:16,673 --> 01:01:20,510
Daarom hadden mensen informatie
over Homero's locatie...
849
01:01:20,510 --> 01:01:23,930
...en de autoriteiten
zochten niet daar en zochten elders.
850
01:01:24,681 --> 01:01:26,349
Maar ze wisten het heel goed.
851
01:01:27,684 --> 01:01:33,690
Als lijkschouwer, als forensisch arts,
als wetenschapper op dit gebied...
852
01:01:34,232 --> 01:01:35,858
...zie ik een slecht onderzoek.
853
01:01:36,693 --> 01:01:42,615
Het kantoor van de procureur-generaal
rapporteert volgens de gegevens...
854
01:01:42,615 --> 01:01:45,576
...die tot nu toe zijn geverifieerd.
Heel erg bedankt.
855
01:01:45,576 --> 01:01:46,744
PROCUREUR-GENERAAL
856
01:01:46,744 --> 01:01:51,165
Als het geen directe betrokkenheid was,
dan was het nalatigheid.
857
01:01:51,165 --> 01:01:53,000
MOORDZAKEN
GESPECIALISEERDE EENHEID
858
01:01:53,000 --> 01:01:56,170
Alles wijst erop dat het opzettelijk is.
859
01:01:56,754 --> 01:02:00,842
Maar om dat te bevestigen
is er uitgebreider onderzoek nodig.
860
01:02:00,842 --> 01:02:05,638
{\an8}Deze verdrinkingszaak is vergelijkbaar
met zaken van andere activisten.
861
01:02:06,472 --> 01:02:08,474
{\an8}Abisai Pérez Romero werd dood gevonden...
862
01:02:08,474 --> 01:02:10,893
{\an8}...in de gemeente
Tula de Allende in Hidalgo.
863
01:02:10,893 --> 01:02:13,396
{\an8}Hij documenteerde vervuiling in Tula.
864
01:02:13,396 --> 01:02:17,275
{\an8}Volgens de autopsie
waren er geen tekenen van geweld.
865
01:02:17,275 --> 01:02:22,029
In Chiapas, is de milieuactivist
en beheerder van een brulapenreservaat...
866
01:02:22,029 --> 01:02:23,322
...José Luis Álvarez...
867
01:02:23,322 --> 01:02:25,908
{\an8}...dood gevonden
langs de Emiliano Zapata-snelweg...
868
01:02:25,908 --> 01:02:27,618
{\an8}...nabij Calatrava.
869
01:02:27,618 --> 01:02:32,457
{\an8}Adán Vez Lira, milieuactivist,
is vermoord.
870
01:02:32,457 --> 01:02:35,960
{\an8}Hij verrichte belangrijk werk
om de ecosystemen te beschermen...
871
01:02:35,960 --> 01:02:37,837
{\an8}...aan de centrale kust van Veracruz.
872
01:02:37,837 --> 01:02:40,298
{\an8}De Mensenrechtencommissie...
873
01:02:40,298 --> 01:02:42,759
{\an8}...betreurt de moord
op Margarito Díaz González...
874
01:02:42,759 --> 01:02:45,887
{\an8}...milieuverdediger en pleitbezorger
voor de heilige plaatsen...
875
01:02:45,887 --> 01:02:47,597
{\an8}...van de Wixárica-gemeenschap.
876
01:02:47,597 --> 01:02:50,933
Samir Flores, Nahuatl-activist
in Morelos tegen de bouw...
877
01:02:50,933 --> 01:02:53,603
...van de electriciteitscentrale
in Huexca, is vermoord.
878
01:02:53,603 --> 01:02:57,315
Samir is niet gestorven.
De regering heeft hem vermoord.
879
01:02:57,315 --> 01:03:00,693
{\an8}We staan toe dat milieuactivisten...
880
01:03:00,693 --> 01:03:05,156
...straffeloos worden vermoord in Mexico.
881
01:03:05,156 --> 01:03:06,866
{\an8}De procureur-generaal meldde...
882
01:03:06,866 --> 01:03:09,744
{\an8}...dat milieuactivist Homero Gómez
dood werd gevonden.
883
01:03:09,744 --> 01:03:13,664
{\an8}Volgens de eerste berichten
zijn er geen tekenen van geweld.
884
01:03:13,664 --> 01:03:17,668
{\an8}De procureur-generaal
sluit niet uit dat hij is verdronken.
885
01:03:24,675 --> 01:03:29,472
Ze gaven ons zijn spullen.
Hij had geld en documenten in zijn broek.
886
01:03:29,972 --> 01:03:35,311
Maar toen vroeg ik de agent
om de autosleutels.
887
01:03:37,104 --> 01:03:38,689
Hij zei dat hij geen sleutels had.
888
01:03:38,689 --> 01:03:41,150
Ik vroeg:
'Waarom heb je dat niet onderzocht?
889
01:03:41,150 --> 01:03:45,822
Ze namen zijn telefoons mee. Ze namen vast
ook de autosleutels mee.'
890
01:03:45,822 --> 01:03:46,864
Ik was kwaad.
891
01:03:49,033 --> 01:03:53,704
De dagen gingen voorbij en ze zeiden:
'We hebben de autosleutels gevonden.
892
01:03:53,704 --> 01:03:55,998
Ze lagen daar al die tijd begraven.'
893
01:03:57,041 --> 01:03:59,794
Op de bewijsfoto
zijn de autosleutels droog...
894
01:04:00,586 --> 01:04:03,965
...en zijn ze
zonder vuil of vlekken zogenaamd gevonden.
895
01:04:04,465 --> 01:04:07,718
De sleutels werden overhandigd
zoals ze werden gevonden.
896
01:04:07,718 --> 01:04:12,682
Er is niet mee geknoeid,
want bij het verzamelen van bewijs...
897
01:04:12,682 --> 01:04:17,186
...doen de forensische experts
alles met handschoenen...
898
01:04:17,186 --> 01:04:20,106
...volgens het protocol
om besmetting te voorkomen.
899
01:04:24,861 --> 01:04:29,156
Toen vroegen ze me de auto te brengen
omdat ze vergeten waren foto's te maken.
900
01:04:29,156 --> 01:04:32,743
Ik moest hem terugbrengen
zodat ze foto's konden maken...
901
01:04:32,743 --> 01:04:35,037
...om te bewijzen hoe ze hem vonden.
902
01:04:35,663 --> 01:04:39,792
Het sloeg nergens op,
want ik had de auto al een week gebruikt...
903
01:04:39,792 --> 01:04:42,962
...om rond te rijden en verder te zoeken.
904
01:04:42,962 --> 01:04:46,841
Ze namen foto's van de auto
alsof hij net was gevonden.
905
01:04:47,341 --> 01:04:50,136
En dat zijn de foto's
die ze hebben als bewijs.
906
01:04:51,637 --> 01:04:58,519
We hadden nauw contact
met een bron bij de procureur-generaal.
907
01:04:59,186 --> 01:05:04,442
Vanaf het begin zagen we
veel manipulatie in Homero's zaak...
908
01:05:04,442 --> 01:05:07,612
...omdat er dingen waren
die simpelweg niet klopten.
909
01:05:07,612 --> 01:05:11,866
Ik wilde dat de functionarissen die bij
mijn vader waren onderzocht werden.
910
01:05:13,993 --> 01:05:18,623
Ze zeiden dat iemand zijn iPad
en zijn telefoon had.
911
01:05:18,623 --> 01:05:20,791
We zeiden: 'Zei hebben ze, toch?'
912
01:05:21,667 --> 01:05:26,797
De persoon met zijn telefoon
had het lef om de batterij op te laden...
913
01:05:26,797 --> 01:05:28,382
...en op te nemen.
914
01:05:28,382 --> 01:05:32,136
Zo ontdekte de aanklager
waar de telefoon was.
915
01:05:33,220 --> 01:05:36,891
Eerst verdachten we
een groep functionarissen.
916
01:05:36,891 --> 01:05:38,809
VOORMALIG OCAMPO-BESTUURDER
917
01:05:38,809 --> 01:05:42,188
De jongeman met zijn spullen
was hun naaste medewerker.
918
01:05:42,355 --> 01:05:43,564
VOORMALIG WETHOUDER OCAMPO
919
01:05:43,564 --> 01:05:49,320
Hij zei dat mijn broer
zijn spullen achterliet...
920
01:05:49,320 --> 01:05:52,365
...en hij ze meenam
zodat ze niet kwijt zouden raken.
921
01:05:52,365 --> 01:05:55,451
Hij zei dat hij ze meenam
omdat mijn broer al weg was.
922
01:05:57,328 --> 01:06:01,791
Ik ben Elizabeth Guzmán Vilchis.
Ik kom uit de gemeente Ocampo.
923
01:06:02,458 --> 01:06:04,418
Ik voelde me schuldig en dacht...
924
01:06:04,418 --> 01:06:08,631
...als je hem niet had uitgenodigd,
was hij niet gegaan...
925
01:06:08,631 --> 01:06:13,594
...en was dit alles niet gebeurd.
Maar uiteindelijk weet je het nooit.
926
01:06:15,596 --> 01:06:20,643
Verschillende collega-politici waren er.
Een van hen was Karina Alvarado.
927
01:06:20,643 --> 01:06:23,729
Octavio Ocampo Córdoba,
die toen afgevaardigde was.
928
01:06:23,729 --> 01:06:26,023
BESTUURDER OCAMPO, MICHOACÁN 2018-2021
929
01:06:26,023 --> 01:06:29,860
Ik ben Octavio Ocampo.
Ik kende hem uit het openbare leven.
930
01:06:29,860 --> 01:06:32,321
OCTAVIO OCAMPO
HOOFD PRD-PARTIJ MICHOACÁN
931
01:06:32,321 --> 01:06:35,366
Homero was ook politicus...
932
01:06:35,366 --> 01:06:39,161
...naast dat hij
milieuactivist en bosbeschermer was.
933
01:06:39,161 --> 01:06:42,707
Paardenraces zijn erg populair.
934
01:06:43,290 --> 01:06:45,751
Dit zijn openbare evenementen.
935
01:06:46,794 --> 01:06:51,549
We zagen hem op dat evenement.
936
01:06:52,466 --> 01:06:54,927
We hebben elkaar
alleen de hand geschud.
937
01:06:54,927 --> 01:07:00,766
Ik ben om zes uur 's avonds weggegaan.
Het was nog niet eens donker.
938
01:07:01,976 --> 01:07:06,272
We namen afscheid.
Ik ging naar huis en hij bleef daar.
939
01:07:08,190 --> 01:07:15,156
Onze ontmoeting was zo kort
dat ik niet eens wist...
940
01:07:15,156 --> 01:07:17,992
...dat iemand zijn spullen had.
941
01:07:25,124 --> 01:07:27,918
We brachten ongeveer
twee uur met Homero door...
942
01:07:27,918 --> 01:07:30,713
...samen met alle anderen die ik noemde.
943
01:07:32,339 --> 01:07:38,179
Octavio Ocampo begon te zingen.
Ik weet niet meer welk nummer.
944
01:07:38,679 --> 01:07:40,723
De rest danste.
945
01:07:41,223 --> 01:07:44,935
Toen begonnen Homero
en Octavio een ander lied te zingen.
946
01:07:46,854 --> 01:07:52,359
Op de foto's zie je dat hij zijn iPad
en telefoon de hele tijd bij zich had.
947
01:07:52,860 --> 01:07:55,279
Hij liet zijn apparaten
niet eens achter om te dansen.
948
01:07:56,113 --> 01:08:00,618
Mijn collega's opperden dat hij zijn
apparaten bij de drankkraam liet liggen.
949
01:08:01,368 --> 01:08:06,499
Dat is raar. Als we allemaal samen waren...
950
01:08:06,499 --> 01:08:11,337
...en ik zie dat je iets achterlaat,
zou ik het je meteen geven, toch?
951
01:08:11,337 --> 01:08:13,130
Waarom zou ik het meenemen?
952
01:08:17,968 --> 01:08:22,014
Karina nam ze mee
en gaf ze aan haar fotograaf.
953
01:08:24,225 --> 01:08:26,185
We hebben daar informatie over...
954
01:08:26,894 --> 01:08:32,066
...maar niet genoeg
om een onderzoek te openen.
955
01:08:34,360 --> 01:08:36,570
Ongeveer zes maanden later...
956
01:08:36,570 --> 01:08:39,406
...kwam ik een collega tegen
bij de procureur-generaal.
957
01:08:39,406 --> 01:08:41,450
Ze was bij het evenement geweest.
958
01:08:41,450 --> 01:08:44,620
Ze zei: 'Raad eens? Ze hebben
Karina's fotograaf vermoord...
959
01:08:44,620 --> 01:08:47,206
...nadat dit allemaal is gebeurd.'
960
01:08:47,998 --> 01:08:51,836
{\an8}JORGE ARROYO
KARINA ALVARADO'S ASSISTENT
961
01:08:56,298 --> 01:08:59,969
Een commandant
van de onderzoekseenheid zei me:
962
01:08:59,969 --> 01:09:02,096
'Er zit ons iets dwars.
963
01:09:02,096 --> 01:09:06,308
Karina en afgevaardigde Octavio
vroegen om bescherming. Waarom jij niet?'
964
01:09:06,308 --> 01:09:08,978
'Waarom zou ik?
Ik heb niets verkeerds gedaan.'
965
01:09:08,978 --> 01:09:13,566
Ik ben advocaat en ik zag geen voordeel
in het aanvragen van bescherming...
966
01:09:13,566 --> 01:09:18,112
...aangezien ik hier
geen verantwoordelijkheid heb.
967
01:09:21,240 --> 01:09:25,244
We weten dat de mensen
die bij Homero waren...
968
01:09:25,244 --> 01:09:29,039
...juridische bescherming kregen
zodat ze niet onderzocht werden.
969
01:09:29,039 --> 01:09:32,293
Weet u wat hier is gebeurd?
970
01:09:32,293 --> 01:09:33,878
Dat is hun recht.
971
01:09:34,712 --> 01:09:39,508
En we respecteren de beslissingen
van de autoriteiten.
972
01:09:41,927 --> 01:09:46,849
Ik heb nooit bescherming aangevraagd.
Dat heb ik nooit nodig gehad.
973
01:09:46,849 --> 01:09:48,684
Dit keer ook niet.
974
01:09:51,061 --> 01:09:53,939
Ik begrijp niet
waarom ze bescherming vroegen...
975
01:09:53,939 --> 01:09:58,277
...als ze er niets mee te maken hadden,
tenzij ze er iets mee te maken hadden.
976
01:09:58,277 --> 01:10:01,322
Het is absoluut onmogelijk.
977
01:10:01,322 --> 01:10:06,660
Die collega die erbij was,
is een goede vrouw.
978
01:10:07,494 --> 01:10:11,498
Ze had er niks mee te maken.
De andere collega die er ook was...
979
01:10:11,498 --> 01:10:15,419
...ik weet ik niet of hij toen
wethouder of burgemeester was.
980
01:10:15,419 --> 01:10:18,672
Hij is een goede jonge man,
zonder geheime motieven.
981
01:10:19,256 --> 01:10:24,136
Of ze erbij betrokken waren of niet,
ik bedoel, dat is...
982
01:10:25,638 --> 01:10:29,683
Dat kan ik niet bevestigen.
Maar ik ben er vrij zeker van...
983
01:10:30,976 --> 01:10:32,895
...dat dat niet zo is.
984
01:10:32,895 --> 01:10:37,441
Toen Silvano gouverneur werd,
was Octavio Ocampo afgevaardigde.
985
01:10:37,441 --> 01:10:42,780
Silvano, Octavio Ocampo
en Karina Alvarado waren altijd samen.
986
01:10:44,657 --> 01:10:46,992
Waarom had
Karina's vriend Homero's spullen?
987
01:10:49,161 --> 01:10:52,623
Waarom vroegen Karina
en Octavio Ocampo om bescherming?
988
01:10:53,165 --> 01:10:55,501
Tot nu toe zijn ze geen verdachten.
989
01:10:58,379 --> 01:11:02,591
Ik wilde alleen dat ze getuigden
over wat er gebeurd was...
990
01:11:02,591 --> 01:11:05,594
...omdat zij de laatsten waren
die bij hem waren.
991
01:11:05,594 --> 01:11:09,139
Niet omdat ik dacht
of denk dat ze schuldig zijn...
992
01:11:09,139 --> 01:11:12,184
...maar omdat ik geloof...
993
01:11:12,184 --> 01:11:15,145
...dat ze informatie hebben
die tot de arrestatie kan leiden...
994
01:11:15,145 --> 01:11:17,773
...van de mensen die het hebben gedaan.
995
01:11:18,941 --> 01:11:24,238
Homero was een belangrijke figuur
die illegale houtkap veroordeelde...
996
01:11:24,238 --> 01:11:27,533
...als een van de belangrijkste oorzaken
van schade aan het reservaat...
997
01:11:27,533 --> 01:11:29,743
...het thuis van de monarchvlinder.
998
01:11:29,743 --> 01:11:34,039
Het symbool werd destijds opgericht
door de Vrijhandelsovereenkomst...
999
01:11:34,039 --> 01:11:35,374
Het was geen ongeluk.
1000
01:11:35,374 --> 01:11:40,587
{\an8}Iemand wilde hem niet alleen elimineren,
maar wilde ook een signaal afgeven...
1001
01:11:40,587 --> 01:11:42,464
{\an8}...aan elke andere sociale leider...
1002
01:11:42,464 --> 01:11:46,593
{\an8}...die de bomen en de gemeenschappen
durfde te beschermen.
1003
01:11:46,593 --> 01:11:52,099
Ik hoorde dat de procureur-generaal
mijn ooms Amado en Juan ging onderzoeken.
1004
01:11:52,099 --> 01:11:55,352
Ze vonden het zo vreemd
dat ze zo bezorgd waren over de zaak...
1005
01:11:55,352 --> 01:11:59,189
...dus ze dachten dat ze er misschien
bij betrokken waren. Ze werden onderzocht.
1006
01:11:59,189 --> 01:12:03,068
De procureur-generaal van Michoacán
intimideert vaak gerechtelijk...
1007
01:12:03,068 --> 01:12:06,238
...de nabestaanden
van een vermoord slachtoffer...
1008
01:12:06,238 --> 01:12:08,157
...om ze af te schrikken, te hinderen...
1009
01:12:08,157 --> 01:12:11,035
...en te voorkomen
dat ze ongemakkelijke vragen stellen.
1010
01:12:11,035 --> 01:12:12,828
Dit is niet de eerste keer...
1011
01:12:12,828 --> 01:12:17,041
...dat de procureur-generaal
van Michoacán deze tactiek gebruikt...
1012
01:12:17,041 --> 01:12:22,379
...om het onderzoek richting de slachtoffers
te sturen, zodat ze zich terugtrekken...
1013
01:12:22,379 --> 01:12:25,424
...en de media-aandacht voor de zaak stopt...
1014
01:12:25,424 --> 01:12:30,054
...en uiteindelijk te voorkomen dat er
druk wordt uitgeoefend op de autoriteiten.
1015
01:12:34,308 --> 01:12:38,103
Ik besloot te stoppen
met verder onderzoek uit angst...
1016
01:12:38,103 --> 01:12:43,317
...omdat, naarmate het onderzoek vordert,
je niet weet wat er gaat gebeuren.
1017
01:12:43,317 --> 01:12:48,697
Je familie wordt altijd blootgesteld.
1018
01:12:48,697 --> 01:12:53,118
Daarom besloten we geen onderzoek te eisen
om de vrede te bewaren.
1019
01:13:02,544 --> 01:13:05,005
Zoals je kunt zien, zijn er acht delen.
1020
01:13:10,511 --> 01:13:16,725
Je ziet misschien een stapel papier,
maar dit is het werk dat we hebben gedaan.
1021
01:13:17,976 --> 01:13:21,563
En in deze dossiers staat niks...
1022
01:13:22,481 --> 01:13:25,109
...wat erop wijst dat Homero...
1023
01:13:25,943 --> 01:13:31,240
...tot op dit moment
een gewelddadige dood is gestorven.
1024
01:13:32,908 --> 01:13:35,619
Tot nu toe hebben we alleen...
1025
01:13:35,619 --> 01:13:39,331
...wetenschappelijk bewijs
dat Homero gestorven is...
1026
01:13:39,331 --> 01:13:43,669
...aan verstikking via onderdompeling,
een verdrinkingsdood.
1027
01:13:51,385 --> 01:13:55,514
De versie van de autoriteiten
klopt niet alleen van geen kanten...
1028
01:13:55,514 --> 01:14:00,185
...maar is zelfs negatief
tot het punt van vernedering...
1029
01:14:01,270 --> 01:14:06,024
...over de intelligentie van de media,
de lezers en Homero's nagedachtenis zelf.
1030
01:14:09,820 --> 01:14:13,282
Zodat regionale officieren van justitie
geen arrestatiebevelen uitvaardigen...
1031
01:14:13,282 --> 01:14:15,117
...tegen illegale houthakkers...
1032
01:14:15,117 --> 01:14:18,537
...zodat huurmoordenaars en
criminele leiders worden vrijgelaten...
1033
01:14:18,537 --> 01:14:23,208
...en om de politie te beschermen die
deelneemt aan het bewaken van konvooien...
1034
01:14:23,208 --> 01:14:28,755
...van illegaal gekapt hout.
De autoriteiten moeten ingrijpen.
1035
01:14:28,755 --> 01:14:32,301
Dat zijn de regionale officieren
van justitie en de staatspolitie.
1036
01:14:32,301 --> 01:14:35,804
Om dit te laten gebeuren
moet er overeenstemming zijn...
1037
01:14:35,804 --> 01:14:37,598
...met de regeringsleiders.
1038
01:14:38,474 --> 01:14:41,477
Ik heb geen bewijs,
maar ik twijfel er niet aan...
1039
01:14:41,477 --> 01:14:45,272
...dat de moord op Homero werd bevolen
door de georganiseerde misdaad...
1040
01:14:45,272 --> 01:14:48,358
...omdat hij de aandacht
van de federale autoriteiten trok...
1041
01:14:48,358 --> 01:14:50,027
...en media-aandacht...
1042
01:14:50,027 --> 01:14:53,614
...voor een gebied waar ze hun
illegale activiteiten wilden verbergen...
1043
01:14:53,614 --> 01:14:55,991
...onder een sluier van duisternis.
1044
01:14:56,658 --> 01:15:02,748
Andrés, kun je ons uitleggen of je weet
wie deze illegale houtkappers zijn?
1045
01:15:06,543 --> 01:15:10,005
Dat kan ik niet zeggen. Echt niet.
1046
01:15:10,839 --> 01:15:15,427
Denk je dat als je antwoordt
je je leven op het spel zet?
1047
01:15:16,762 --> 01:15:17,596
Ja.
1048
01:15:18,889 --> 01:15:21,350
Mijn leven en dat van mijn collega's.
1049
01:15:21,934 --> 01:15:24,520
Achter de houthakkers, de avocadotelers...
1050
01:15:24,520 --> 01:15:27,940
...en de transportbedrijven
zit de georganiseerde misdaad.
1051
01:15:27,940 --> 01:15:31,860
De lokale bevolking moet ze
een deel van hun inkomsten geven...
1052
01:15:31,860 --> 01:15:34,947
...om te mogen werken.
1053
01:15:34,947 --> 01:15:39,493
Als een van hen niet meedoet
met wat ze tot nu toe hebben gedaan...
1054
01:15:39,493 --> 01:15:41,870
...worden mensen vermoord.
1055
01:15:42,496 --> 01:15:45,374
Niet alleen in de staat,
maar ook binnen de gemeente.
1056
01:15:45,374 --> 01:15:48,752
Het geweld
gaat onverminderd door in Mexico.
1057
01:15:48,752 --> 01:15:52,589
Omar Colina Lanis,
secretaris van Ocampo, Michoacán...
1058
01:15:52,589 --> 01:15:56,760
{\an8}...en zijn vader werden doodgeschoten
in de gemeente Zitácuaro.
1059
01:15:56,760 --> 01:16:00,305
{\an8}Hun lichamen werden met schotwonden
gevonden in een auto.
1060
01:16:00,305 --> 01:16:05,352
{\an8}Michoacáns procureur-generaal
doet het onderzoek in deze zaak.
1061
01:16:07,479 --> 01:16:10,649
Wat betreft het biosfeerreservaat...
1062
01:16:10,649 --> 01:16:14,111
...en de moord op Homero,
het was als een vlindereffect.
1063
01:16:16,780 --> 01:16:19,908
Neem bijvoorbeeld de Super Bowl.
Een Super Bowl-fan...
1064
01:16:20,617 --> 01:16:24,621
...koopt een hotdog
of een hamburger met avocado.
1065
01:16:30,002 --> 01:16:32,921
Om de Verenigde Staten
te bereiken, moest deze avocado...
1066
01:16:32,921 --> 01:16:39,344
...door neppe douanecontroles
die door de autoriteiten werden genegeerd.
1067
01:16:43,473 --> 01:16:45,475
Deze avocado komt uit Michoacán
uit gebieden...
1068
01:16:45,475 --> 01:16:48,020
...beheerst
door de georganiseerde misdaad...
1069
01:16:48,020 --> 01:16:50,397
...die, alvorens avocado te produceren...
1070
01:16:50,397 --> 01:16:53,900
...een gebied ontbosten door het
illegaal kappen van kostbare bossen...
1071
01:16:53,900 --> 01:16:57,738
...die op hun beurt
werden verdedigd door dorpelingen.
1072
01:16:58,488 --> 01:17:00,157
Zoals Homero in dit geval.
1073
01:17:00,157 --> 01:17:03,452
We moeten de cyclus ooit doorbreken.
1074
01:17:04,119 --> 01:17:07,331
Ik weet niet of het in de VS is of Mexico...
1075
01:17:07,331 --> 01:17:10,125
...of met tussenkomst
van de federale autoriteiten.
1076
01:17:10,125 --> 01:17:15,005
Er gaat ergens iets mis.
Alles gaat mis in Michoacán.
1077
01:17:15,005 --> 01:17:17,758
Of zoals een kennis van me altijd zei:
1078
01:17:17,758 --> 01:17:20,927
'Alles wat mis kan gaan
is in Michoacán nog erger.
1079
01:17:22,638 --> 01:17:26,433
Michoacán verliest elk jaar
bijna 70.000 hectare bos.
1080
01:17:26,433 --> 01:17:29,561
Dat is een derde van deze regio
in het oosten van Michoacán.
1081
01:17:30,228 --> 01:17:33,732
En de waarheid is dat het
onder onze neus gebeurt.
1082
01:17:37,486 --> 01:17:40,781
De monarchvlinder, met zijn oranje,
zwarte en bruine vleugels...
1083
01:17:40,781 --> 01:17:45,285
...werd afgelopen juli
bedreigd verklaard door de IUCN.
1084
01:17:48,246 --> 01:17:52,918
40 jaar na een van de
mooiste ontdekkingen ter wereld...
1085
01:17:52,918 --> 01:17:56,338
...is de migratie van de
monarchvlinder is in gevaar.
1086
01:17:59,633 --> 01:18:01,927
De monarchvlinderpopulatie...
1087
01:18:01,927 --> 01:18:07,224
...is met 22 tot 72 procent afgenomen
in het afgelopen decennium.
1088
01:18:11,019 --> 01:18:13,855
Wetenschappers geven
klimaatverandering de schuld...
1089
01:18:13,855 --> 01:18:16,775
...pesticiden en illegale houtkap.
1090
01:18:25,784 --> 01:18:32,040
Het is een feit dat de monarchvlinder
kan verdwijnen.
1091
01:18:45,303 --> 01:18:46,805
We gaan door met vechten.
1092
01:18:46,805 --> 01:18:49,766
Ons voordeel is
dat om bij het reservaat te komen...
1093
01:18:49,766 --> 01:18:51,601
...ze door het dorp moeten rijden.
1094
01:18:52,102 --> 01:18:56,106
En in het dorp houden we de wacht.
Al doden ze iedereen, we stoppen ze.
1095
01:18:56,106 --> 01:18:58,734
We beschermen deze plek uit alle macht.
1096
01:18:59,735 --> 01:19:02,028
Net zoals onze kameraad
Homero het beschermde...
1097
01:19:02,028 --> 01:19:06,450
...zullen we zijn nalatenschap voortzetten.
1098
01:19:06,450 --> 01:19:10,787
Voor ons als familie,
was het geen ongeluk.
1099
01:19:10,787 --> 01:19:16,793
Waar gaat het heen
als er geen autoriteit is...
1100
01:19:17,377 --> 01:19:18,670
...voor deze zaken?
1101
01:19:31,808 --> 01:19:35,020
Toen we met Homero aankwamen,
waren er zoveel mensen...
1102
01:19:35,020 --> 01:19:38,315
...vrienden, familie,
leden van verschillende gemeenschappen...
1103
01:19:38,315 --> 01:19:39,858
...die op hem wachtten.
1104
01:19:44,529 --> 01:19:47,324
Toen ik de lijkwagen zag naderen...
1105
01:19:47,324 --> 01:19:52,537
...had ik een onbeschrijflijk gevoel,
maar mijn ogen vulden zich met tranen.
1106
01:19:52,537 --> 01:19:55,707
En ik was zo verdrietig
dat mijn vader in de lijkwagen lag.
1107
01:20:06,384 --> 01:20:09,179
Ik wilde hem in de lijkwagen
tot het graf brengen.
1108
01:20:10,388 --> 01:20:15,936
Maar dat wilden de mensen niet.
De mensen wilden de kist dragen.
1109
01:20:22,901 --> 01:20:29,658
En mensen van overal kwamen dichterbij,
we omringden hem.
1110
01:20:35,705 --> 01:20:37,624
En hij werd nog één keer meegenomen...
1111
01:20:37,624 --> 01:20:40,961
...naar de plek waar hij gefotografeerd werd
met zijn vlindervleugels.
1112
01:20:40,961 --> 01:20:47,300
We voelen het. Homero is aanwezig.
Hier, daar, Homero zal ons beschermen.
1113
01:20:57,435 --> 01:20:58,562
Het was ongelofelijk.
1114
01:20:58,562 --> 01:21:02,190
Op dezelfde plek waar ik onlangs
een foto van hem had gemaakt...
1115
01:21:02,190 --> 01:21:04,776
...waar hij zo blij was
met zijn armen wijd open...
1116
01:21:04,776 --> 01:21:09,906
...nu was hij op dezelfde plek
die er totaal anders uitzag.
1117
01:21:13,827 --> 01:21:18,248
Hij werkte heel hard
om onze bossen te behouden.
1118
01:21:19,082 --> 01:21:22,127
We zochten onophoudelijk naar hem.
1119
01:21:26,923 --> 01:21:29,426
De familie moet weten
dat ze niet alleen zijn.
1120
01:21:29,426 --> 01:21:34,973
Al zijn mensen zijn hier. Iedereen is er.
1121
01:21:41,438 --> 01:21:42,898
Bedankt allemaal.
1122
01:22:01,958 --> 01:22:02,959
Zo verdrietig.
1123
01:22:04,878 --> 01:22:08,798
Vanaf dat moment wist ik
hoeveel we hem zouden missen.
1124
01:22:12,594 --> 01:22:13,845
Ik huilde zelfs.
1125
01:23:00,058 --> 01:23:06,940
2 NOVEMBER 2022
EL ROSARIO, MICHOACÁN
1126
01:23:24,082 --> 01:23:27,794
Op de Dag van de Doden gaan we
traditioneel naar de begraafplaats...
1127
01:23:27,794 --> 01:23:30,964
...om een krans op het graf te leggen...
1128
01:23:30,964 --> 01:23:35,051
...en het graf te versieren
met bloemen en andere dingen.
1129
01:23:38,972 --> 01:23:42,225
{\an8}HOMERO'S MOEDER
1130
01:23:54,404 --> 01:23:57,115
Tot in de eeuwigheid, amen.
1131
01:23:57,115 --> 01:23:59,701
Maria, moeder van genade
en barmhartigheid...
1132
01:23:59,701 --> 01:24:02,495
Bid voor ons in leven en dood.
1133
01:24:02,495 --> 01:24:04,414
Heilig Hart van Jezus...
1134
01:24:04,414 --> 01:24:05,665
Op U vertrouw ik.
1135
01:24:06,791 --> 01:24:09,044
Het Otomí- en Mazahua-geloof...
1136
01:24:09,044 --> 01:24:11,671
...zien ze al
als de zielen van de doden.
1137
01:24:12,172 --> 01:24:15,925
Homero noemde ze later
'bruiden van de zon'.
1138
01:24:31,066 --> 01:24:33,193
De vlinders komen water halen.
1139
01:24:34,027 --> 01:24:38,031
Straks zoeken ze bloemen.
1140
01:24:39,783 --> 01:24:42,994
De reizigers, de oogsters,
de bruiden van de zon...
1141
01:24:43,661 --> 01:24:45,497
De zielen van de doden.
1142
01:24:47,791 --> 01:24:50,210
Ik geloof
dat mijn vader terugkomt met de vlinders.
1143
01:24:50,210 --> 01:24:52,378
Daarom ga ik graag naar het reservaat...
1144
01:24:52,378 --> 01:24:55,131
...om in mijn eentje
bij de vlinders te zijn.
1145
01:25:03,848 --> 01:25:05,767
Het voelt alsof hij bij me is.
1146
01:25:06,309 --> 01:25:11,523
En samen kijken we naar het landschap,
wachtend tot het zonlicht ze raakt...
1147
01:25:11,523 --> 01:25:14,526
...en zien we
hoe alle vlinders rondfladderen.
1148
01:25:24,744 --> 01:25:27,330
Ik herinner me al die momenten...
1149
01:25:27,330 --> 01:25:29,582
...en praat tegen hem
alsof hij bij me was...
1150
01:25:29,582 --> 01:25:31,709
...en we over vroeger praten.
1151
01:25:33,545 --> 01:25:35,547
Wat ademen vlinders?
- Lucht.
1152
01:25:35,547 --> 01:25:39,092
Precies. We hebben bomen nodig
om vlinders te laten leven.
1153
01:25:39,092 --> 01:25:42,137
Waar landen vlinders?
1154
01:25:45,098 --> 01:25:48,726
Soms lach ik in mijn eentje...
1155
01:25:48,726 --> 01:25:51,521
...omdat ik denk
dat ik tegen mijn vader praat.
1156
01:25:55,859 --> 01:25:58,611
Vlieg hoog.
1157
01:25:59,445 --> 01:26:00,405
De hele dag.
1158
01:26:06,369 --> 01:26:08,830
Ik word misschien niet
de nieuwe monarchbeschermer...
1159
01:26:08,830 --> 01:26:11,583
...maar ik wil wel
in mijn vaders voetsporen treden.
1160
01:26:11,583 --> 01:26:17,589
Dat heeft hij me geleerd.
Ik wil hiermee doorgaan en...
1161
01:26:17,589 --> 01:26:19,048
...en het niet erbij laten.
1162
01:26:19,048 --> 01:26:22,552
Om zijn nalatenschap voort te
laten leven en nog groter te maken.
1163
01:26:24,929 --> 01:26:27,765
Ik ben niet bang,
want mijn vader zei altijd:
1164
01:26:27,765 --> 01:26:30,018
'Wat je ook doet,
doe het zonder angst.'
1165
01:26:30,018 --> 01:26:32,187
Ik ben vastbesloten om dit te doen.
1166
01:26:51,623 --> 01:26:55,251
IN 2022,
WERD DE MIGRERENDE MONARCHVLINDER
1167
01:26:55,251 --> 01:26:56,628
BEDREIGD VERKLAARD
1168
01:26:58,171 --> 01:27:01,090
HET ONDERZOEK
NAAR HOMERO'S DOOD BLIJFT OPEN
1169
01:27:01,090 --> 01:27:04,969
MAAR ER ZIJN GEEN NIEUWE ONTWIKKELINGEN
1170
01:27:06,221 --> 01:27:07,639
Bedankt. Tot morgen.
1171
01:27:08,806 --> 01:27:11,851
Eens kijken welke informatie je kiest.
1172
01:27:13,561 --> 01:27:19,609
KARINA ALVARADO
WEIGERDE EEN INTERVIEW TE GEVEN
1173
01:27:20,151 --> 01:27:23,488
Silvano deed een belofte,
maar kwam hem nooit na.
1174
01:27:23,488 --> 01:27:27,992
Niemand deed wat hij beloofde.
We zorgen ervoor dat niemand bomen omhakt.
1175
01:27:27,992 --> 01:27:30,495
SILVANO AUREOLES WORDT VERDACHT
1176
01:27:30,495 --> 01:27:33,790
VAN ILLEGALE WINST, VERDUISTERING
EN GEORGANISEERDE MISDAAD
1177
01:27:39,504 --> 01:27:42,632
IN 2022 WERD AMADO GÓMEZ GEKOZEN
TOT OCAMPO'S BURGEMEESTER
1178
01:27:42,632 --> 01:27:46,511
AMADO HEEFT BEVEILIGING
VANWEGE DE DREIGING VAN AANVALLEN
1179
01:27:51,891 --> 01:27:55,728
MEXICO IS EEN VAN DE DODELIJKSTE LANDEN
TER WERELD VOOR MILIEU-ACTIVISTEN
1180
01:27:55,728 --> 01:27:59,440
DE MEESTE MOORDEN BLIJVEN ONGESTRAFT
1181
01:30:53,489 --> 01:30:59,245
Ondertiteld door: Noud van Oeteren
97681
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Akan
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bemba
Bengali
Bihari
Bosnian
Breton
Bulgarian
Cambodian
Catalan
Cebuano
Cherokee
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
English
Esperanto
Estonian
Faroese
Finnish
Frisian
Galician
Georgian
German
Greek
Guarani
Haitian Creole
Hausa
Hawaiian
Hebrew
Hmong
Hungarian
Icelandic
Irish
Italian
Japanese
Javanese
Kazakh
Kinyarwanda
Kirundi
Kongo
Korean
Krio (Sierra Leone)
Kurdish
Kyrgyz
Laothian
Latin
Latvian
Lithuanian
Luganda
Luo
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mauritian Creole
Moldavian
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Montenegrin
Nepali
Norwegian (Nynorsk)
Pashto
Persian
Polish
Portuguese (Brazil)
Portuguese (Portugal)
Quechua
Romanian
Romansh
Russian
Samoan
Scots Gaelic
Serbian
Sesotho
Setswana
Seychellois Creole
Shona
Sindhi
Sinhalese
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swedish
Tajik
Thai
Tigrinya
Tonga
Turkish
Turkmen
Ukrainian
Uzbek
Vietnamese
Welsh
Wolof