Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated: {110}{197}Lotnisko North Field|na wyspie Tinian na Marianach, {203}{271}2400 kilometrуw|na poіudnie od Japonii. {370}{473}Latem 1945 roku byіa to najwiкksza|baza lotnicza њwiata. {526}{634}To tutaj, 5 sierpnia, na pokіad|bombowca B-29,, Enola Gay", {640}{781}zwanego tak na czeњж matki pilota,|zaіadowano pierwsz№ bombк uranow№. {811}{902}Nastкpnego ranka, przed њwitem,|,, Enola Gay" wystartowaіa. {908}{962}Cel - Hiroszima. {1030}{1234}ЊWIAT W OGNIU WOJNY {1427}{1578}Bomba {1584}{1786}luty - wrzesieс 1945 {2050}{2137}Realizacja {2168}{2263}Narracja wersji angielskiej|sir Laurence Olivier {2550}{2675}12 kwietnia 1945 roku niespodziewanie|zmarі Franklin Roosevelt, {2679}{2764}prezydent Stanуw Zjednoczonych. {2798}{2870}Narуd opіakiwaі|swojego przywуdcк. {3006}{3123}12 lat wczeњniej wydobyі kraj|z gospodarczego kryzysu. {3136}{3256}Potem poprowadziі go do zwyciкstwa|w wojnie њwiatowej. {3279}{3416}Dwa miesi№ce przed њmierci№ Roosevelt|uczestniczyі w konferencji w Jaіcie, {3422}{3499}kіad№c podwaliny|powojennego њwiata. {3505}{3583}Roosevelt i Churchill chcieli|powrotu demokracji {3589}{3657}w Europie Wschodniej,|zwіaszcza w Polsce. {3663}{3728}Zaleїaіo im teї,|by Stalin potwierdziі, {3734}{3854}їe Rosja Sowiecka uderzy na Japoniк|trzy miesi№ce po pokonaniu Niemiec. {3868}{3943}W radosnej atmosferze|wielka trуjka uznaіa, {3949}{4011}їe porozumienie|zostaіo osi№gniкte. {4024}{4131}Jaіta byіa zwieсczeniem stosunkуw|tych trzech przywуdcуw. {4137}{4232}Zwyciкstwo byіo bliskie,|Niemcy cofali siк wszкdzie. {4251}{4351}Poza kwestiami militarnymi|omawiano wiкc takїe inne, {4357}{4544}chociaїby sprawк Polski. {4555}{4707}Co ciekawe, Roosevelt i Churchill byli|pewni, їe dogadali siк ze Stalinem. {4738}{4823}Problem z Polsk№ i reszt№ Europy|Wschodniej polegaі na tym, {4829}{4925}їe zachodnie demokracje chciaіy|przeprowadzenia tam wolnych wyborуw, {4935}{5032}a Rosjanie rz№du|prokomunistycznego. {5048}{5133}Byli pewni, їe Zachуd|to akceptuje. {5166}{5278}Z ich punktu widzenia Polska nie mogіa|byж przedsionkiem Zachodu. {5290}{5374}Ani Polska, ani їaden kraj|baіkaсski. {5380}{5525}Uwaїali, їe omуwili z Churchillem|kwestiк stref wpіywуw. {5539}{5693}Oddali Brytyjczykom Grecjк, chcieli|wiкc decydowaж o losach Wкgier, {5699}{5787}Rumunii, Buіgarii,|a zwіaszcza Polski. {5869}{6019}Wedіug mnie w Jaіcie|Rosjanie uznali, {6053}{6165}їe ich ї№dania spotkaіy siк|z aprobat№. {6188}{6290}Roosevelt zmarі 2 miesi№ce|po powrocie z Jaіty. {6305}{6396}Jednak jeszcze przed њmierci№|on i Churchill {6402}{6488}stracili zіudzenia co do|zamiarуw Rosjan. {6504}{6642}Gwaіtowna wymiana telegramуw pomiкdzy|Rooseveltem i Stalinem przekonaіa {6648}{6776}amerykaсskiego prezydenta, їe Stalin|іamie wczeњniejsze ustalenia. {6782}{6966}Sytuacja pogorszyіa siк, poniewaї|Rosjanie poczuli siк mocniejsi. {6972}{7084}W Jaіcie musieli liczyж siк|z opini№ Zachodu, {7090}{7231}kilka miesiкcy pуџniej|nie byіo juї takiej koniecznoњci. {7237}{7356}Wygrywali wojnк,|i dlatego zaczкli siк wycofywaж {7362}{7504}z wczeњniejszych ustaleс.|Dotyczyіo to zwіaszcza Polski. {7544}{7625}Roosevelt byі uwaїany|za przyjaciela Rosjan. {7631}{7684}Jego nastкpca, Harry Truman,|byі zagadk№ {7690}{7753}zarуwno dla Rosjan,|jak i dla swoich doradcуw. {7766}{7922}Kiedy zmarі Roosevelt, musiaіem|spotkaж siк z Trumanem. {7928}{7978}Chciaіem mieж pewnoњж, {7984}{8109}їe nowy prezydent rozumie|zіoїonoњж naszych stosunkуw - {8115}{8270}bezproblemowa wspуіpraca z Rosjanami|byіa bowiem jedynie pozorna. {8276}{8430}Spotkaіem siк z nim tydzieс|po њmierci Roosevelta. {8436}{8585}Od razu rzuciіo mi siк w oczy,|їe Truman chce wiedzieж wszystko. {8595}{8701}Czytaі wszystkie telegramy|i doskonale rozumiaі, {8707}{8780}w jakiej sytuacji siк znajdujemy. {8814}{8865}23 kwietnia Waszyngton odwiedziі {8871}{8941}minister spraw|zagranicznych Rosji, Moіotow. {8947}{9080}Truman miaі w koсcu szansк, jak sam|powiedziaі,,, stawiж czoіo Rosjanom". {9086}{9160}Jego przyjazd budzi nadziejк|rozwi№zania spornej kwestii Polski. {9166}{9252}Њwiat dowiedziaі siк, їe Rosja|podpisaіa 20-letni№ umowк {9258}{9306}o przyjaџni z rz№dem|w Warszawie. {9320}{9419}Tyle їe byі to rz№d komunistyczny. {9425}{9498}Zachodni przywуdcy byli wњciekli. {9507}{9552}Moіotow spotkaі siк z Trumanem {9558}{9632}i sekretarzem stanu Stettiniusem,|szefem Algera Hissa. {9641}{9841}Sytuacja Polski zd№їyіa siк|juї wyjaњniж. {9858}{10003}Rosjanie parli naprzуd,|nie zawracaj№c sobie gіowy {10009}{10191}rz№dem tymczasowym, na ktуry|liczyli Amerykanie i Brytyjczycy. {10234}{10364}Oczywiњcie byіy protesty. {10410}{10552}Truman postanowiі daж pokaz|zdecydowania, a naprawdк to potrafiі. {10565}{10692}Jak zapewne wiecie|z podrкcznikуw, {10757}{10874}oskarїyі Moіotowa o іamanie|umуw miкdzynarodowych. {10880}{10946}To byіo dziwne zachowanie. {10953}{11050}Wojna wci№ї trwaіa, a tu prezydent|oskarїa o coњ takiego sojusznika. {11058}{11105}Tak wіaњnie byіo. {11114}{11264}W koсcu Moіotow odparі:,, Jeszcze nikt|nigdy tak do mnie nie mуwiі". {11270}{11416}Na co Truman:,, Jeњli dotrzymywaіby pan|umуw, nie musiaіby pan tego znosiж". {11422}{11520}Stettinius byі wstrz№њniкty|jeszcze nastкpnego ranka. {11526}{11616}Powiedziaі, їe myњlaі,|їe to koniec konferencji. {11622}{11722}Nie byіo to dobre spotkanie. {11748}{11847}Jedna z pierwszych dyplomatycznych|rozmуw Trumana, {11867}{11990}i raczej nie zachowywaі siк|jak dyplomata. {12020}{12129}Uїywaі twardego, konkretnego|jкzyka z Missouri. {12135}{12184}Moіotow mуwiі tak do innych, {12190}{12284}ale nikt nie њmiaі odzywaж siк|w ten sposуb do niego. {12290}{12345}Musiaі byж wњciekіy. {12351}{12450}I pewnie odniуsі wraїenie,|їe Roosevelt to juї przeszіoњж, {12456}{12554}їe Ameryk№ rz№dzi nowy,|agresywniejszy prezydent. {12568}{12636}Podczas zaprzysiкїenia,|2 tygodnie wczeњniej, {12640}{12704}Truman obiecaі kontynuacjк|polityki Roosevelta. {12710}{12822}Jego starcie z Moіotowem martwiіo|ministra wojny, Henry'ego Stimsona. {12828}{12914}Dzieс po konfrontacji Stimson|powiedziaі Trumanowi o czymњ, {12920}{13008}co jego zdaniem mogіo zmieniж|amerykaсskie stosunki z Rosj№. {13014}{13084}Mуwi biograf Stimsona,|McGeorge Bundy. {13090}{13151}Stimson napisaі do Trumana: {13157}{13229},, To bardzo waїne,|bym jak najszybciej {13235}{13323}odbyі z panem rozmowк|w pewnej tajnej kwestii. {13329}{13428}Wspomniaіem panu o niej krуtko|po objкciu przez pana urzкdu, {13434}{13525}ale w zwi№zku z pana obowi№zkami|nie rozwijaіem tematu. {13531}{13683}Kwestia ta ma tak olbrzymie znaczenie|dla naszych stosunkуw z zagranic№, {13689}{13781}їe uznaіem, iї powinienem|zapoznaж pana z ni№ {13787}{13858}tak szybko,|jak to tylko moїliwe". {13876}{14012}Dzieс pуџniej, 25 kwietnia,|Stimson wyjaњniі Trumanowi, {14027}{14225}їe postrzega politykк zagraniczn№|Ameryki przez pryzmat energii atomowej {14240}{14306}i ustкpstw, na jakie mog№|pуjњж Rosjanie {14316}{14379}w zamian za podzielenie siк z nimi|tajemnicami jej wykorzystania. {14398}{14495}Truman po raz pierwszy usіyszaі|o bombie atomowej {14501}{14610}i jej dyplomatycznym potencjale.|Postawiі Stimsona na czele komitetu {14616}{14680}decyduj№cego o jej zastosowaniu. {14695}{14817}W tym czasie, w tajemnicy,|Amerykanie prowadzili prace {14821}{14935}nad dwoma bombami atomowymi -|uranow№ i plutonow№. {14959}{15066}Bomba uranowa nie wymagaіa testуw,|ale istniaіa tylko jedna. {15072}{15190}Bomby plutonowe, іatwiejsze|w produkcji, wymagaіy prуb. {15196}{15272}Pierwsza miaіa byж|gotowa w lipcu. {15278}{15386}Specjalna jednostka amerykaсskiego|lotnictwa wojskowego zaczкіa жwiczyж {15392}{15518}precyzyjne zrzucanie jednej, duїej|bomby i natychmiastow№ ucieczkк. {15524}{15601}Jej dowуdc№ byі puіkownik|Paul Tibbets. {15609}{15682}Do tego momentu zrzucenie bomb {15688}{15821}w odlegіoњci do 300 metrуw od celu|nie uwaїano za bі№d. {15827}{15906}Powiedziaіem wiкc zaіogom:|,, Z wysokoњci 10 kilometrуw {15912}{16008}bі№d nie moїe przekroczyж 30 metrуw.|A chcк, їeby byі mniejszy". {16022}{16169}Zaczкli krzyczeж, їe to niemoїliwe.|Їe nikt jeszcze tego nie zrobiі. {16177}{16248}Odparіem, їe to nie dowуd,|їe to niemoїliwe. {16256}{16392}Жwiczenie czyni mistrza, mieli wiкc|жwiczyж, aї im siк uda. {16629}{16701}Amerykaсskie B-29 z bazy|na Marianach {16707}{16822}atakowaіy japoсskie miasta za pomoc№|bomb konwencjonalnych. {16835}{16905}Rezultaty byіy jednak mizerne. {17001}{17133}Generaі Curtis LeMay stworzyі now№|taktykк - naloty z niskiego puіapu. {17153}{17321}Zdjкcia lotnicze nie byіy zbyt|precyzyjne. {17349}{17433}Nie moїna byіo unikn№ж|przypadkowych zniszczeс. {17439}{17551}Unicestwiliњmy pewnie wiele|japoсskich budynkуw, {17557}{17654}niezwi№zanych z przemysіem|zbrojeniowym. {17668}{17747}To smutne, ale taka jest wojna. {17805}{17952}9 maja 1945 roku na Tokio spadіo|2 tysi№ce ton bomb zapalaj№cych. {17958}{18049}Spіonкіo ponad 40 kilometrуw|kwadratowych miasta. {18055}{18132}Tej nocy w Tokio zginкіo|80 tysiкcy cywilуw, {18138}{18211}wiкcej niї w Anglii podczas|niemieckich nalotуw. {18217}{18289}Wiкkszoњж udusiіa siк|w poїarach. {18295}{18358}LeMay bombardowaі miasto|za miastem. {18364}{18453}Wydawaіo siк, їe bombowce same|mog№ pokonaж Japoniк. {18459}{18571}W koсcu generaі Arnold zapytaі,|ile jeszcze potrwa wojna. {18577}{18816}Doszliњmy do wniosku, їe do|1 wrzeњnia skoсcz№ nam siк cele, {18822}{18962}a to musiaіo oznaczaж|koniec wojny. {19215}{19286}Wiosn№ 1945 roku|Japonia byіa bezsilna {19292}{19372}wobec powietrznej i morskiej|potкgi Ameryki. {19410}{19531}Wiкkszoњж japoсskiej floty handlowej|i wojennej spoczкіa na dnie. {19537}{19643}Blokada odciкіa kraj od wojsk|na kontynencie. {19671}{19804}Samolotom brakowaіo paliwa,|ludziom їywnoњci. {19818}{19945}Amerykaсskie lotnictwo niepodzielnie|panowaіo na japoсskim niebie. {20000}{20137}Czкњж japoсskich politykуw rozumiaіa,|їe ich kraj nie wytrzyma zbyt dіugo. {20258}{20293}1 kwietnia. {20299}{20360}Amerykanie l№duj№ na Okinawie, {20366}{20452}zaledwie 560 kilometrуw|od Wysp Japoсskich. {20458}{20523}Napotykaj№ gwaіtowny opуr. {20551}{20655}W Japonii stronnictwo pokojowe|doprowadziіo do powstania {20661}{20747}nowego rz№du, pod przywуdztwem|admiraіa Suzuki. {20756}{20884}Kiedy powstaі rz№d admiraіa Suzuki, {20893}{20966}sytuacja militarna byіa rozpaczliwa, {20972}{21095}podobnie jak sytuacja gospodarcza. {21177}{21296}Najwyїsze dowуdztwo|chciaіo zmusiж narуd {21306}{21507}do kontynuowania tej|bezsensownej wojny. {21570}{21769}Rozs№dni ludzie wiedzieli jednak,|їe to koniec. {21902}{22055}Mіodzi oficerowie o skrajnych|pogl№dach chcieli walczyж do koсca, {22061}{22126}do ostatniego їoіnierza. {22140}{22235}Minister wojny, generaі Anami,|byі przeciwny. {22241}{22346}Uwaїaі, їe jeњli bкdziemy walczyli|z Amerykanami poza Japoni№ {22352}{22450}i uderzymy w nich z caі№ moc№,|kiedy wejd№ na nasze plaїe, {22456}{22561}wynegocjujemy lepsze|warunki kapitulacji. {22661}{22715}Truman nie zamierzaі negocjowaж. {22721}{22799}Podkreњliі to w Kongresie w maju,|po klкsce Niemiec. {22810}{22956}Naszym celem byіa i jest|bezwarunkowa kapitulacja wroga. {23028}{23118}Niech caіy њwiat wie, {23137}{23287}їe pozostaniemy nieugiкci. {23385}{23456}Truman stan№і|przed dwoma problemami. {23462}{23535}Chciaі powstrzymaж Rosjan|w Europie {23541}{23627}i sprawiж, by wypowiedzieli|wojnк Japonii. {23633}{23757}Kiedy w Niemczech їoіnierze radzieccy|i zachodni alianci wznosili toasty, {23763}{23920}Churchill ostrzegaі Trumana,|їe w Europie powstaje їelazna kurtyna. {23926}{24015}Wielka trуjka musiaіa siк|spotkaж jak najszybciej, {24021}{24084}zanim,, armie demokracji|stopniej№". {24090}{24185}Truman miaі nowego|sekretarza stanu, Jamesa Byrnesa. {24191}{24304}Byrnes chciaі zakoсczyж wojnк z Japoni№,|zanim przyst№pi№ do niej Rosjanie {24310}{24366}i zniwecz№ zachodnie|plany wobec Azji. {24376}{24558}Uwaїaіem za niezwykle waїne, {24603}{24731}byњmy zakoсczyli wojnк|przed interwencj№ Rosjan. {24737}{24822}Stimson nie chciaі decydowania|o Europie i Dalekim Wschodzie {24828}{24911}przed koсcem prac nad bomb№.|Napisaі do Trumana: {24917}{25088},, Przy tak skomplikowanej sytuacji|najwaїniejszy jest nasz atomowy sekret. {25104}{25194}Gra dyplomatyczna|o tak wysok№ stawkк {25200}{25301}wydaje siк szaleсstwem|bez asa w rкkawie". {25338}{25397}Truman uspokoiі Stimsona. {25403}{25507}Spotkanie wielkiej trуjki|przeіoїono na 15 lipca, {25513}{25581}co daіo Amerykanom|wiкcej czasu. {25587}{25686}Harry Hopkins, przyjaciel Roosevelta,|ktуremu ufaі Stalin, {25692}{25802}pod koniec maja poleciaі do Moskwy,|by zaіagodziж spуr o Polskк. {25808}{25885}W raporcie napisaі,|їe odniуsі sukces. {25905}{25952}Stalin sam z siebie obiecaі, {25958}{26031}їe przyst№pi|do wojny z Japoni№ 8 sierpnia. {26037}{26159}Kiedy Hopkins byі w Moskwie,|komitet Stimsona podj№і decyzjк. {26186}{26309}Komitet badaj№cy sprawк bomby|atomowej jednogіoњnie zaleciі jej {26315}{26392}jak najszybsze uїycie,|bez ostrzeїenia, {26398}{26486}przeciwko militarnej|infrastrukturze Japonii. {26492}{26587}Zdaniem Stimsona|tylko to mogіo wywoіaж szok, {26593}{26675}ktуry zmusiіby|Japoniк do kapitulacji. {26693}{26764}Zgadzaі siк z czкњci№|doradcуw Trumana, {26770}{26843}їe Japoсczycy powinni|otrzymaж ultimatum {26849}{26916}pozwalaj№ce im na|zachowanie cesarza, {26922}{26995}ale byі przeciwny|powiadomieniu ich o tym {27001}{27060}przed zakoсczeniem testуw bomby. {27074}{27117}Po wojnie napisaі: {27123}{27200},, W obliczu zwyciкstwa|muszк przyznaж, {27206}{27290}їe wczeњniejsze ujawnienie|zgody Ameryki {27296}{27370}na zachowanie|przez Japoniк cesarza {27376}{27484}mogіo doprowadziж do szybszego|zakoсczenia wojny". {27513}{27572}18 lipca, Waszyngton. {27587}{27695}Tіum wita generaіa Eisenhowera,|zwyciкzcк z Europy. {27720}{27838}W Biaіym Domu szefowie poі№czonych|sztabуw prosz№ Trumana o akceptacjк {27844}{27901}planуw listopadowej|inwazji na Japoniк. {27916}{28027}Kiedy zaczкliњmy siк zbieraж,|prezydent Truman powiedziaі: {28033}{28149},, Panie McCloy, nikt nie moїe st№d|wyjњж bez wyraїenia swojej opinii. {28155}{28261}Wszyscy juї to zrobili.|Jakie jest paсskie zdanie?". {28277}{28348}Spojrzaіem|na puіkownika Stimsona. {28358}{28508}Lubiі, kiedy tytuіowaіo siк go|puіkownikiem, nie sekretarzem. {28514}{28605}Dowodziі puіkiem|w pierwszej wojnie њwiatowej. {28612}{28685}Spojrzaіem na Stimsona.|Skin№і gіow№. {28712}{28824}Powiedziaіem wiкc, їe moim zdaniem|powinniњmy zacz№ж myњleж {28830}{28915}w kategoriach politycznych,|nie militarnych. {28979}{29066}Zaproponowaіem, byњmy zіoїyli|Japoсczykom ofertк, {29072}{29114}podali im nasze warunki. {29123}{29216}Prezydent Truman zapytaі wtedy,|jakie miaіyby one byж. {29222}{29331}Nie byіem przygotowany na tak№|rozmowк, ale powiedziaіem, {29337}{29444}їe powinniњmy pozwoliж Japoсczykom|na zachowanie mikada, {29452}{29521}pod warunkiem, їe stanie siк on|monarch№ konstytucyjnym. {29527}{29594}Po drugie, musiaіby powstaж|demokratyczny rz№d. {29600}{29678}Po trzecie, Japonia powinna mieж|dostкp, ale nie kontrolк, {29687}{29781}do zagranicznych zіуї surowcуw,|co daіoby siік jej gospodarce. {29787}{29897}Potem dodaіem, їe dysponujemy|zupeіnie nowym, {29903}{29985}niszczycielskim rodzajem|energii, {30030}{30092}ktуry zrewolucjonizuje|oblicze wojen. {30098}{30184}Miaіem na myњli bombк atomow№. {30202}{30292}W tym czasie,|nawet w tak w№skim gronie, {30298}{30372}wzmianka o bombie|wywoіaіa szok. {30378}{30448}To byіa wielka tajemnica. {30454}{30514}To jak mуwienie o bractwie|Skulls & Bones {30520}{30595}na uniwersytecie Yale,|co jest surowo zabronione. {30616}{30748}Prezydent Truman odparіjednak,|їe wіaњnie chciaі do tego przejњж. {30757}{30853}Wtedy wі№czyі siк Stimson i poparі|moje stanowisko. {30859}{30967}Niestety pуџniej sekretarz stanu|Byrnes, nieobecny na spotkaniu, {30979}{31092}nie zgodziі siк na pozostawienie|Japoсczykom cesarza. {31101}{31268}Nie wiem, jak wygl№daіaby historia,|gdybyњmy przekazali Japoсczykom ofertк {31274}{31411}w zaproponowanym przeze mnie|ksztaіcie, z zachowaniem mikada. {31430}{31645}Myњlк jednak, їe nawet bior№c pod uwagк|militarystyczne nastroje w Japonii, {31666}{31820}mogliњmy w ten sposуb unikn№ж|zrzucania bomby atomowej. {31850}{31946}Bitwa o Okinawк dobiegaіa koсca. {31960}{32010}Zginкіo 12 tys. Amerykanуw, {32016}{32123}co byіo krwawym przedsmakiem|ewentualnej inwazji Japonii. {32143}{32245}Japoсczycy odebrali jeszcze|twardsz№ lekcjк. {32282}{32337}Zginкіo ich aї 100 tysiкcy. {32349}{32462}Po raz pierwszy masowo|oddawali siк do niewoli. {32572}{32674}Kiedy ustaі opуr,|22 czerwca nowy japoсski rz№d {32680}{32752}zrobiі pierwszy krok|ku pokojowi. {32772}{32926}Musieliњmy zacz№ж negocjacje|z przeciwnikami, {32938}{33062}z Ameryk№ i Wielk№ Brytani№, {33068}{33296}ale najwyїsze dowуdztwo|byіo zdecydowanie przeciwne. {33308}{33479}Jedynym mocarstwem, z ktуrym mogliњmy|rozmawiaж, byіa Rosja Sowiecka, {33488}{33677}jako їe nominalnie nadal|obowi№zywaі nas pakt o nieagresji. {33691}{33793}To byіa nasza jedyna opcja. {33962}{34203}Po dyskusjach naczelne dowуdztwo|niechкtnie wyraziіo zgodк {34209}{34352}na rozpoczкcie rozmуw|z Rosjanami, {34359}{34552}co miaіo pozwoliж nam nawi№zaж|stosunki z Waszyngtonem i Londynem. {34593}{34721}Jednak Stalin spotkaі siк z ministrem|spraw zagranicznych Chin, nie Japonii. {34734}{34871}Japoсczycy wci№ї okupowali wielkie|poіacie Chin, w tym Mandїuriк. {34880}{34953}Rosjanie i Chiсczycy|omawiali warunki, {34958}{35035}na jakich Stalin miaі uderzyж|na Japoniк. {35047}{35165}7 lipca Truman pіyn№і do Europy na|spotkanie ze Stalinem i Churchillem. {35171}{35345}Wiedziaі, їe Japonia chce koсca wojny,|ale nie bezwarunkowej kapitulacji. {35351}{35437}Truman i Byrnes mieli kilka opcji. {35457}{35598}Mogli zmieniж warunki kapitulacji,|zachкciж Rosjan do ataku na Mandїuriк, {35604}{35740}mogli zademonstrowaж potкgк bomby|atomowej lub uderzyж na Japoniк. {35795}{35910}Truman postanowiі zrzuciж|bomby atomowe. {35923}{35997}Miaі nadziejк, їe zakoсczy to|wojnк na Pacyfiku, {36003}{36057}zanim przyst№pi№ do niej|Rosjanie - {36064}{36158}co wzmocniіoby amerykaсsk№ pozycjк|przetargow№ w Europie. {36164}{36223}15 lipca, kiedy Truman zjawiі siк {36229}{36328}na spotkaniu wielkiej trуjki,|decyzja byіa juї podjкta. {36359}{36498}Nastкpnego ranka, przed њwitem,|na poligonie w Nowym Meksyku, {36504}{36571}Robert Oppenheimer i jego zespуі {36577}{36667}byli њwiadkami pierwszej|eksplozji atomowej. {36680}{36814}Pamiкtam cytat z Bhagawadgity,|њwiкtej ksiкgi hinduizmu. {36820}{37054}Wisznu prуbuje przekonaж ksiкcia,|by ten speіniі swуj obowi№zek. {37067}{37245}By zrobiж na nim wraїenie, przyjmuje|sw№ wieloramienn№ postaж i mуwi: {37258}{37364},, Staіem siк њmierci№,|niszczycielem њwiatуw". {37425}{37494}Wszyscy byliњmy|podobnego zdania. {37507}{37646}Bomba plutonowa wybuchіa z siі№|20 tysiкcy ton trotylu. {37696}{37817}W miejscu eksplozji piasek pustyni|zamieniі siк w szkіo. {37892}{37988}W lipcu 1945 roku japoсska|gospodarka leїaіa w gruzach. {37994}{38071}B-29 bezkarnie bombardowaіy|japoсskie miasta. {38078}{38154}Mimo їe siіy zbrojne|pozostawaіy nietkniкte, {38160}{38226}przemysі zbrojeniowy|przestaі istnieж. {38290}{38454}Zgin№і milion cywilуw,|miliony nie miaіy dachu nad gіow№. {38469}{38590}Amerykaсskie lotnictwo byіo pewne,|їe kapitulacja Japonii to kwestia dni. {38610}{38669}Byli w beznadziejnej sytuacji. {38675}{38762}B-29 caіkowicie panowaіy|na japoсskim niebie. {38768}{38831}Mogliњmy zniszczyж kaїdy cel. {38867}{38971}Poza tym brakowaіo im juї|woli walki. {38991}{39172}Chcieli jak najszybciej|zakoсczyж wojnк, {39182}{39350}pierwsze wysiіki podjкli juї 3 miesi№ce|przed rzeczywist№ kapitulacj№. {39356}{39531}Poprosili Rosjan o poњrednictwo|w negocjacjach pokojowych. {39537}{39610}Rosjanie jednak zwlekali. {39636}{39836}Po zakoсczeniu wojny w Europie chcieli|wі№czyж siк do wojny na Pacyfiku. {39904}{39985}Wylatuj№c na ostatnie spotkanie|wielkiej trуjki, {39991}{40112}Stalin i Moіotow nie zgodzili siк na|spotkanie z japoсskim ambasadorem. {40130}{40222}W Poczdamie byі takїe obecny|sekretarz Stimson, {40228}{40363}ktуry przekazaі Trumanowi i Byrnesowi|wieњci o udanej prуbie atomowej. {40369}{40408}Obaj byli zachwyceni. {40414}{40559}Prezydent byі w siуdmym niebie,|nie przestawaі o tym mуwiж. {40565}{40673}Twierdziі, їe ta wiadomoњж dodaіa|mu pewnoњci siebie. {40679}{40796}Kiedy nastкpnego dnia Stimson|powiedziaі o wszystkim Churchillowi, {40802}{40921}ten stwierdziі, їe teraz rozumie|podekscytowanie Trumana {40927}{40986}i їe sam czuje siк podobnie. {40997}{41107}Brytyjczycy i Amerykanie zastanawiali|siк, czy powiedzieж o bombie Rosjanom. {41113}{41215}Niektуrzy twierdzili, їe wіaњciwego|znaczenia dyplomatycznego {41221}{41293}nabierze dopiero bomba|zrzucona na Japoniк. {41302}{41454}Po jednym ze spotkaс Truman podszedі|ze swoim tіumaczem do Stalina {41461}{41680}i w kilku sіowach opisaі mu, co mamy|i czym jest bomba atomowa. {41711}{41833}Stalin jedynie skin№і gіow№|i grzecznie podziкkowaі. {41839}{41900}To byіa caіa jego reakcja. {41987}{42039}To byіo wielkie rozczarowanie. {42045}{42141}Myњleliњmy, їe zrobimy wielkie|wraїenie, a on nas zlekcewaїyі. {42147}{42218}Czy wiedziaі juї o bombie? {42224}{42370}A moїe byі mistrzem|w kontrolowaniu emocji? Nie wiem. {42376}{42495}Wiem jedynie, їe nie zareagowaі tak,|jak tego oczekiwaliњmy, {42501}{42586}i po prostu przeszedі|do nastкpnego tematu. {42624}{42749}Stimson byі bardzo rozczarowany. {42755}{42892}Myњlaі, їe Rosjanie zareaguj№ co|najmniej gor№czkowo, {42898}{43086}їe zaczn№ z nami rozmawiaж o wpіywie|bomby atomowej na przyszіoњж њwiata. {43092}{43176}Nic takiego siк jednak nie staіo. {43220}{43288}Taktyka Stimsona|nie przyniosіa sukcesu. {43294}{43390}Wielka trуjka spotkaіa siк przed|demonstracj№ potкgi bomby atomowej. {43396}{43495}Stimson baі siк, їe od tej pory|Byrnes bкdzie uїywaі bomby, {43501}{43577}by wymуc na Rosjanach|bezpoњrednie ustкpstwa. {43594}{43685}Pan Byrnes traktowaі bombк {43691}{43876}jako element przetargowy|w rozmowach dyplomatycznych, {43887}{44066}natomiast pan Stimson, puіkownik|Stimson, widziaі to trochк inaczej. {44078}{44202}Nalegaі, by prezydent rozpocz№і|rozmowy w kwestii atomowej. {44213}{44383}Twierdziі, їe relacje z Rosjanami|,, mog№ ulec pogorszeniu poprzez sposуb, {44389}{44535}w jaki rozmawiamy z nimi|o bombie. {44541}{44715}Jeњli bкdziemy rozmawiali z nimi|z broni№ u pasa, {44725}{44958}ich brak zaufania i niechкж|mog№ wzrosn№ж". {44974}{45052}Bomby atomowe|byіy prawie gotowe. {45058}{45145}Nadszedі czas, by Truman|przedstawiі Japonii ultimatum. {45151}{45227}Rady Stimsona znowu odrzucono. {45233}{45323}Truman i Byrnes nie chcieli|wprowadzaж {45329}{45418}do formuіy ultimatum zgody|na zachowanie cesarza. {45424}{45539}Mam nadziejк, їe mieszkaсcy|Japonii zrozumiej№, {45551}{45636}iї dalszy opуr wobec|siі zjednoczonych {45646}{45782}w d№їeniu do sprawiedliwoњci,|jest daremny. {45794}{45880}Wci№ї jest czas,|choж coraz mniej, {45888}{46028}by Japoсczycy uniknкli|ostatecznej zagіady. {46041}{46207}Celem byіo danie im czasu|na podjкcie decyzji {46217}{46420}i jednoczeњnie unikniкcia|dyskusji w naszym wіasnym gronie, {46428}{46500}dyskusji zwi№zanych|z osob№ cesarza. {46525}{46601}Kiedy ogіoszono|Deklaracjк Poczdamsk№, {46618}{46818}minister spraw zagranicznych Togo|i ja pracowaliњmy caіymi nocami. {46834}{47021}Wytіumaczyіem ministrowi|treњж deklaracji. {47053}{47172}Togo uznaі,|їe jest ona do przyjкcia, {47181}{47298}i natychmiast poprosiі|o audiencjк w paіacu. {47312}{47462}Cesarz przyznaі ministrowi Togo racjк,|їe warunki deklaracji s№ do przyjкcia {47468}{47551}i їe wojna powinna|zakoсczyж siк natychmiast. {47563}{47675}Minister Togo powiedziaі,|їe nie moїemy zakoсczyж wojny, {47681}{47815}nie znaj№c decyzji|dotycz№cych cesarza. {47821}{47949}W tym czasie {47968}{48150}japoсski rz№d negocjowaі|z Rosjanami. {48178}{48319}Czкњж ministrуw opowiadaіa siк|za czekaniem na rozwуj wypadkуw. {48329}{48458}Premier Suzuki ogіosiі,|їe Japonia odrzuca ultimatum. {48464}{48529}Moїe honor Japonii|uratuje Rosja? {48535}{48638}W koсcu Stalin nie podpisaі|Deklaracji Poczdamskiej. {48644}{48770}Stalin wolaі jednak powiadomiж Trumana|o prуbach Japoсczykуw. {48776}{48884}Amerykaсski prezydent znaі ich plany,|japoсski szyfr zostaі zіamany. {48890}{48973}Obaj przywуdcy postanowili|zignorowaж sygnaіy pokojowe. {48979}{49049}3 sierpnia Truman popіyn№і|do domu. {49055}{49157}Przy braku reakcji ze strony Japonii|wydaі lotnictwu rozkaz {49163}{49243}przygotowania siк|do zrzucenia bomby atomowej. {49253}{49370}Zrozpaczony minister Togo telegrafowaі|do swojego ambasadora w Moskwie: {49380}{49520},, Jako їe w tej sprawie nawet dzieс|zwіoki moїe skutkowaж tysi№cem lat їalu, {49526}{49630}nalegam, by jak najszybciej|spotkaі siк pan z Moіotowem". {49637}{49736}Jednak Moіotow nie chciaі spotykaж siк|z japoсskim ambasadorem. {49747}{49883}6 sierpnia, dwa dni przed deklaracj№|Rosjan o ataku na Japoniк, {49889}{49982},, Enola Gay" wyruszyіa|w swoj№ dіug№ podrуї. {49988}{50115}Kiedy koіowaіem, zauwaїyіem na pіycie|lotniska kilkaset osуb. {50121}{50277}Niektуrzy stali pod wieї№|kontroli lotуw. {50283}{50386}Patrzyli, nie wiedz№c, co siк dzieje. {50392}{50487}Zdawali sobie jednak sprawк,|їe to coњ niezwykіego, {50493}{50575}chcieli wiкc byж њwiadkami|tego wydarzenia. {50581}{50647}Jedna bomba,|w jednym samolocie, {50653}{50772}kierowanym przez puіkownika Tibbetsa,|dowуdcк zgrupowania. {50778}{50891}My mieliњmy lecieж|na jego prawym skrzydle. {50897}{50977}Powodуw byіo kilka.|Ktoњ musiaі tam lecieж. {50983}{51134}Miaіem wzi№ж udziaі w drugiej misji,|jeњli by do niej doszіo. {51140}{51240}Trzeci samolot leciaі na lewym|skrzydle puіkownika Tibbetsa. {51250}{51335}Tuї przed zrzuceniem bomby miaі zostaж|w tyle, ze wzglкdu na kamery. {51345}{51456}Mieliњmy spotkaж siк|po 3 godzinach lotu, {51462}{51614}okoіo 6 rano, nad lwo Jim№,|na wysokoњci ponad 2,5 kilometra. {51683}{51752}Spotkaliњmy siк|w punkcie zbornym. {51758}{51912}Potem przez ok. 1,5 godziny lecieliњmy|w luџnym szyku nad Pacyfikiem. {51918}{52048}Noc byіa piкkna,|chmury wygl№daіy jak bezy... {52074}{52130}Nic siк nie dziaіo. {52136}{52256}Trochк rozmawialiњmy,|ale to normalne podczas dіugich lotуw. {52262}{52301}Potem zapadіa cisza. {52307}{52400}Wiкkszoњж zaіogi po prostu siк|zdrzemnкіa. {52467}{52542}6 sierpnia, o 8.15,,, Enola Gay" {52548}{52713}zrzuciіa bombк atomow№ na Hiroszimк|z wysokoњci ponad 10 kilometrуw. {52726}{52844}Natychmiast po zrzucie weszliњmy|w ciasny skrкt, {52850}{52922}podobnie Sweeney i Marquandt. {52928}{53049}Chcieliњmy jak najszybciej oddaliж siк|od miejsca eksplozji. {53074}{53212}Bomba wybuchіa 53 sekundy|po opuszczeniu samolotu. {53218}{53319}Tyle wіaњnie spadaіa, 53 sekundy. {53334}{53428}Daіo to nam czas|na wykonanie zwrotu. {53434}{53537}Kiedy odlatywaliњmy,|poczuliњmy nagle, {53543}{53706}jakby coњ z wielk№ siі№|walnкіo w samolot. {53718}{53773}To byіa fala uderzeniowa. {53955}{54054}Poczuliњmy ulgк. {54067}{54178}Po roku prac nad bomb№|przez 53 sekundy {54184}{54327}po jej zrzuceniu|zastanawiaіem siк, czy zadziaіa. {54381}{54491}Fala uderzeniowa|wskazywaіa, їe tak. {54497}{54585}Byіa dowodem naszego sukcesu. {54598}{54759}Kiedy spadіa bomba, zobaczyіam їуіty|blask, a potem zapadіa ciemnoњж. {54765}{54942}Mуj dwupiкtrowy, drewniany dom|z oњmioma pokojami przestaі istnieж. {54948}{54985}Zasypaіo mnie. {55062}{55183}Kiedy odzyskaіam przytomnoњж,|byіo ciemno. {55196}{55281}Prуbowaіam wstaж,|ale miaіam zіaman№ nogк. {55287}{55396}Okazaіo siк teї,|їe straciіam 6 zкbуw. {55402}{55489}Miaіam poparzon№ twarz i plecy, {55495}{55625}a od ramienia do pasa|ci№gnкіa siк wielka rana. {55631}{55782}Popeіzіam ku brzegowi rzeki.|W wodzie zobaczyіam setki ciaі. {55836}{55985}Wtedy dotarіo do mnie, їe zagіada|dotknкіa caі№ Hiroszimк. {56099}{56160}Dzieс, w ktуrym zrzuciliњmy bombк, {56166}{56251}byі jasny i sіoneczny,|z doskonaі№ widocznoњci№. {56257}{56485}Od strony Hiroszimy unosiі siк|olbrzymi sіup dymu. {56491}{56607}Po jakichњ dwуch minutach|dotarі na nasz№ wysokoњж, {56615}{56665}a lecieliњmy na|10 tysi№cach metrуw. {56671}{56801}Wci№ї rуsі, kікbi№c siк|i pкczniej№c. {56850}{57073}Powierzchnia ziemi|przypominaіa rozlan№ smoік, {57083}{57152}to chyba bкdzie|najlepsze okreњlenie. {57170}{57359}Tam, gdzie kiedyњ wznosiіo siк miasto|ze swoimi zabudowaniami, {57365}{57485}teraz byіa tylko|bulgocz№ca czerс. {57491}{57576}Robiliњmy zdjкcia tak szybko,|jak tylko siк daіo. {57582}{57674}Byіem pewien,|їe musimy stamt№d uciekaж. {57684}{57841}Spotkaіem dіug№ kolumnк|uchodџcуw. {57847}{57972}Wszyscy byli nadzy, {58028}{58310}z ich twarzy, plecуw i ramion|zwisaіy pіaty skуry. {58322}{58433}Nie zwracali na to uwagi. {58439}{58528}Szli w caіkowitej ciszy. {58551}{58653}Wygl№dali jak procesja duchуw. {58673}{58778}Nadaliњmy wiadomoњж,|їe cel zostaі trafiony {58784}{58934}i їe rezultaty bombardowania|s№ lepsze, niї siк spodziewano. {58991}{59187}Przez kilka minut wszyscy mуwili|jednoczeњnie, rozіadowywali napiкcie. {59193}{59289}Potem po prostu|skierowaliњmy siк ku bazie. {59295}{59426}Lot byі tak rutynowy, їe powierzyіem|samolot Bobowi Lewisowi i autopilotowi, {59432}{59562}a sam postanowiіem siк przespaж.|Nie spaіem od 30 godzin. {59570}{59661}Wojna trwaіa juї bardzo dіugo, {59667}{59860}pojawiіy siк problemy z wyczerpaniem,|niedostatkami i chorobami. {59870}{60071}Jak najszybsze zakoсczenie walk|byіo naszym moralnym obowi№zkiem. {60090}{60260}To prawda, gdybyњmy poczekali jeszcze|trochк, wojna teї by siк skoсczyіa. {60273}{60451}Japoсczycy prуbowali negocjowaж,|wiedzieliњmy to z naszych nasіuchуw. {60490}{60608}Uwaїam jednak, їe prezydent Truman|podj№і sіuszn№ decyzjк. {60614}{60711}Bomba przyњpieszyіa koniec wojny. {60717}{60878}I nawet jeњli tylko o jeden dzieс,|to i tak byіo warto. {60905}{61085}Zrzucanie bomby atomowej na Hiroszimк|byіo caіkowicie niepotrzebne. {61103}{61209}Negocjowaliњmy|z rz№dem radzieckim, {61215}{61331}szukaliњmy sposobu|na zakoсczenie wojny, {61337}{61429}byliњmy kompletnie wyczerpani. {61471}{61624}Nawet marynarka wojenna|i armia powoli oswajaіy siк {61695}{61807}z wizj№ zakoсczenia walk. {61835}{61919}To kontrowersyjna kwestia, {61925}{62098}Stany Zjednoczone nadal borykaj№ siк|z poczuciem winy. {62134}{62263}Truman podj№і decyzjк na podstawie|ocen sytuacji militarnej. {62314}{62438}Bezstronne analizy, nawet japoсskie,|wskazuj№, {62444}{62553}їe Japoсczycy walczyliby do|samego koсca. {62559}{62737}Na niektуrych wyspach bronili siк|nawet po ogіoszeniu kapitulacji. {62743}{62862}Cesarz nie miaі odwagi,|by poіoїyж temu kres. {62879}{63015}Kiedy usіyszaіem o bombie atomowej,|byіem wstrz№њniкty {63039}{63150}i nie mogіem uwierzyж,|їe Amerykanie s№ tacy okrutni. {63221}{63338}Zastanawiaіem siк wtedy, czy Amerykanie|naprawdк s№ takimi barbarzyсcami. {63350}{63599}Z drugiej strony Japonia miaіa teraz|pretekst, by zakoсczyж wojnк. {63702}{63779}Upіynкіy 2 dni,|zanim japoсski rz№d zrozumiaі, {63785}{63881}czym jest bomba atomowa|i jakie spowodowaіa zniszczenia. {63887}{63968}W Hiroszimie zginкіo|70 tysiкcy ludzi. {63974}{64040}Kolejne 70 tysiкcy byіo rannych. {64046}{64173}Zniszczeniu lub uszkodzeniu ulegіo|97% miejskiej infrastruktury. {64179}{64345}Prezydent Truman nazwaі to|,, najwiкkszym wydarzeniem w dziejach". {64351}{64435}Stronnictwo pokojowe w japoсskim|rz№dzie liczyіo, {64441}{64515}їe bomba zіamie opуr|stronnictwa wojennego. {64525}{64668}9 sierpnia, podczas spotkania gabinetu,|nadeszіy kolejne straszne wieњci. {64698}{64815}Dzieс wczeњniej, w Moskwie, Moіotow|przyj№і japoсskiego ambasadora {64821}{64924}i oњwiadczyі, їe Rosja zamierza|wypowiedzieж Japonii wojnк. {64942}{65033}8 godzin pуџniej, dokіadnie 3 miesi№ce|po pokonaniu Niemiec, {65039}{65150}zgodnie z obietnic№ Stalina Rosjanie|uderzyli na Japoсczykуw w Mandїurii. {65197}{65291}Japoсskie nadzieje na rosyjskie|poњrednictwo spaliіy na panewce. {65297}{65423}Podobnie amerykaсskie plany|zakoсczenia wojny bez udziaіu Rosji. {65582}{65727}Tego samego ranka Amerykanie zrzucili|bombк plutonow№ na Nagasaki. {65740}{65865}Zginкіo 60 tysiкcy ludzi, jednak nawet|teraz japoсscy militaryњci {65871}{65965}opowiadali siк za kapitulacj№|bez okupacji kraju. {65978}{66077}Stronnictwo pokojowe chciaіo|zachowania pozycji cesarza. {66095}{66225}Sytuacjк patow№ mуgі przeіamaж|jedynie Hirohito. {66271}{66317}Wybraі pokуj. {66352}{66438}Nigdy tego nie zapomnк. {66502}{66555}Wszyscy pіakali. {66565}{66633}Spojrzaіem w twarz cesarza. {66645}{66720}Milczaі. {66743}{66914}Na dіoniach miaі|biaіe rкkawiczki. {66947}{67104}Kilkakrotnie otarі twarz, {67139}{67363}wiedzieliњmy wiкc,|їe takїe jego wysokoњж pіacze. {67386}{67582}Nigdy nie zapomnк,|co wtedy czuіem. {67641}{67709}10 sierpnia Japoсczycy ogіosili, {67715}{67804}їe skapituluj№, jeїeli cesarz|zachowa tron. {67814}{67917}12 sierpnia alianci nadesіali|wymijaj№c№ odpowiedџ. {67936}{68011}Japoсska armia byіa|bliska buntu. {68071}{68165}Nawet gdyby spadіo|tysi№c bomb, {68176}{68268}nawet gdyby kraj zostaі|unicestwiony, {68282}{68445}najwaїniejszy byі honor Japonii|i duma Japoсczykуw. {68451}{68581}Dla nas jedynym godnym wyjњciem|byіa nie kapitulacja, {68589}{68636}ale walka do ostatniej|kropli krwi. {68672}{68766}Amerykanie zrzucili ulotki, nawoіuj№ce|Japoсczykуw do kapitulacji, {68772}{68879}co powaїnie zaszkodziіo delikatnej|pozycji stronnictwa pokojowego. {68979}{69033}To byі bі№d. {69053}{69197}Cywile i їoіnierze w caіym kraju|nie wiedzieli, co siк naprawdк dzieje. {69215}{69344}Gdyby dowiedzieli siк, їe nasz rz№d|negocjuje z Ameryk№, {69355}{69427}sytuacja staіaby siк groџna. {69438}{69504}Mogіoby dojњж do rewolucji. {69523}{69639}Musieliњmy jak najszybciej|podj№ж decyzjк. {69792}{69916}14 sierpnia cesarz ponownie|spotkaі siк z podzielon№ rad№ wojenn№ {69922}{70024}i orzekі, їe Japonia musi przyj№ж|alianckie ultimatum. {70030}{70137}Nastкpnego dnia miaі przemуwiж|do narodu przez radio. {70143}{70210}W nocy mіodzi oficerowie|zaatakowali paіac, {70216}{70297}prуbuj№c wykraњж nagranie|z przemуwieniem cesarza. {70303}{70386}Nie znaleџli go.|Zamach stanu upadі. {70392}{70506}W poіudnie, 15 sierpnia,|Japoсczycy po raz pierwszy {70512}{70581}usіyszeli gіos swojego cesarza. {70713}{70872},, Wojna - powiedziaі cesarz -|nie rozwija siк po myњli Japonii. {70893}{71028}Co wiкcej, wrуg uїyі nowej,|potwornej broni. {71047}{71195}Jeњli nie zaprzestaniemy walki,|doprowadzi ona nie tylko {71201}{71367}do ostatecznego upadku Japonii,|ale takїe zniszczenia cywilizacji. {71391}{71507}Dlatego teї musimy znieњж|niewyobraїalne". {71561}{71697}Kiedy cesarz przemуwiі|do narodu, {71727}{71922}99% ludzi nie rozumiaіo,|co siк dzieje. {71943}{72056}Spodziewali siк, їe cesarz|zachкci ich do walki. {72070}{72206}Wstrz№s byі olbrzymi. {72222}{72336}Oficerowie, szczegуlnie|ci mіodsi, {72350}{72566}ktуrzy chcieli walczyж do koсca,|byli potwornie rozczarowani. {72576}{72811}Niektуrzy prуbowali nawet protestowaж|przeciwko decyzji rz№du. {72994}{73176}To prawda, bomba atomowa i atak Rosji|przyњpieszyіy zakoсczenie wojny. {73197}{73276}Gdyby nie doszіo|do tych wydarzeс, {73282}{73372}Japonia prawdopodobnie|walczyіaby dalej. {73579}{73674}Wojna dobiegіa koсca,|ale ludzie umierali nadal. {73685}{73797}Choroba popromienna, ktуrej|Amerykanie nie brali pod uwagк, {73803}{73870}w nastкpnych latach|zabiіa tysi№ce. {74076}{74130}Rankiem 2 wrzeњnia 1945 roku {74136}{74266}amerykaсski pancernik USS,, Missouri"|zacumowaі w Zatoce Tokijskiej. {74282}{74379}Nowy japoсski minister spraw|zagranicznych, Shigemitsu, {74385}{74459}wszedі na pokіad,|by podpisaж kapitulacjк. {74763}{74856}Mуwi dowуdca siі alianckich,|generaі MacArthur: {74862}{75016}Proszк przedstawicieli cesarza Japonii|oraz rz№du japoсskiego {75037}{75317}i dowуdztwa|cesarskich siі zbrojnych o podpisanie|aktu kapitulacji. {75328}{75365}Ceremonii przygl№daі siк {75371}{75459}asystent ministra spraw zagranicznych,|Toshikazu Kase. {75465}{75598}Tysi№ce marynarzy|na caіym okrкcie, {75604}{75781}przed nami przedstawiciele|zwyciкskich mocarstw, {75787}{75883}w mundurach i z orderami. {75904}{76110}Patrz№c na nich, zastanawiaіem siк, jak|w ogуle mogliњmy marzyж o zwyciкstwie. {76162}{76297}Mуdlmy siк, by pokуj|zapanowaі na њwiecie {76303}{76438}i by Bуg pozwoliі zachowaж go|na zawsze. {76466}{76558}Ogіaszam koniec. 38558