Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:28,920 --> 00:00:34,120
Niektórzy kładli tu drewniane tyczki,
aby nie jeździły tędy samochody.
2
00:00:41,720 --> 00:00:45,200
Każdy, kto podjeżdżał do takiej blokady,
3
00:00:45,280 --> 00:00:47,080
potwierdzał swoją tożsamość.
4
00:00:48,080 --> 00:00:50,920
Sprawdzali, czy byłeś Hutu, czy Tutsi.
5
00:00:55,400 --> 00:00:59,320
Byli uzbrojenie w maczety,
karabiny i pałki.
6
00:01:00,200 --> 00:01:01,200
Co tylko zdobyli.
7
00:01:02,840 --> 00:01:04,120
Jeśli byłeś Hutu,
8
00:01:04,200 --> 00:01:08,400
mogłeś dalej swobodnie jechać,
ale jeśli należałeś do Tutsi…
9
00:01:08,480 --> 00:01:10,680
- Dokumenty!
- Nie jestem Tutsi!
10
00:01:10,760 --> 00:01:11,920
…to miałeś kłopoty.
11
00:01:12,000 --> 00:01:13,640
Widać po twoim nosie!
12
00:01:16,000 --> 00:01:18,040
On walczy dla Tutsi!
13
00:01:18,440 --> 00:01:20,280
Chcesz zdechnąć?
14
00:01:21,240 --> 00:01:22,760
- Dawaj dokumenty!
- Giń!
15
00:01:25,600 --> 00:01:26,720
Zabili moją matkę,
16
00:01:27,440 --> 00:01:30,280
a także trzech braci i siostrę.
17
00:01:36,640 --> 00:01:39,880
Rwanda to kraj rozdarty przez nienawiść,
18
00:01:39,960 --> 00:01:42,040
wciąż pamiętający o ludobójstwie.
19
00:01:44,200 --> 00:01:49,680
Wszystko rozpoczęło się od ataku Hutu
na stanowiących mniejszość Tutsi.
20
00:01:54,000 --> 00:01:58,120
Wszystkie te maczety kupował Kabuga.
21
00:01:58,400 --> 00:01:59,440
Wiemy o tym.
22
00:02:00,560 --> 00:02:02,040
Każdy o tym wie.
23
00:02:12,800 --> 00:02:17,000
Félicien Kabuga jest odpowiedzialny
za uzbrojenie ludzi,
24
00:02:17,080 --> 00:02:19,800
którzy wymordowali ponad 800 000 osób.
25
00:02:21,360 --> 00:02:24,160
Félicien Kabuga
sfinansował to ludobójstwo.
26
00:02:24,240 --> 00:02:27,360
Nie doszłoby do tego bez jego pieniędzy.
27
00:02:29,320 --> 00:02:31,760
Ufam, że Bóg pomoże nam
w wyrżnięciu ich.
28
00:02:31,840 --> 00:02:34,440
Że pomoże nam pozbyć się tej gorszej rasy.
29
00:02:35,760 --> 00:02:40,320
Architekci takich zbrodni
często trzymają się w cieniu.
30
00:02:40,760 --> 00:02:42,600
Nie muszą podnosić głosu,
31
00:02:43,160 --> 00:02:44,560
by wyrządzić zło.
32
00:02:45,960 --> 00:02:49,600
Był zdolnym biznesmenem.
Wiedział, kogo opłacić.
33
00:02:49,680 --> 00:02:52,560
Wiedział, kto może go ochronić.
34
00:02:53,880 --> 00:02:55,880
Kabuga to jeden z pięciu, siedmiu
35
00:02:55,960 --> 00:02:59,440
najbardziej poszukiwanych ludzi
na całym świecie.
36
00:03:00,360 --> 00:03:02,160
Pięć milionów dolarów nagrody.
37
00:03:02,240 --> 00:03:05,280
SPONSOR MASAKRY W RWANDZIE
38
00:03:06,960 --> 00:03:09,680
Félicien Kabuga wyróżniał się
39
00:03:10,040 --> 00:03:13,200
okrucieństwem i przewrotnością.
40
00:03:13,920 --> 00:03:17,560
Dlatego nie mogę sobie wybaczyć,
że nam się wymknął.
41
00:03:53,040 --> 00:03:55,760
SPONSOR LUDOBÓJSTWA W RWANDZIE
42
00:03:56,200 --> 00:03:58,680
Kabuga jest poszukiwany na całym świecie
43
00:03:58,760 --> 00:04:03,440
za współudział w zamordowaniu
ponad 800 000 Rwandyjczyków
44
00:04:03,520 --> 00:04:05,840
podczas ludobójstwa z 1994 roku.
45
00:04:05,920 --> 00:04:11,080
FBI kontynuuje poszukiwania Kabugi,
podejrzewanego o finansowanie mordów.
46
00:04:20,000 --> 00:04:25,120
Nazywam się Pierre Prosper i wyznaczyłem
pięć milionów dolarów nagrody za Kabugę.
47
00:04:26,560 --> 00:04:31,080
W 2001 zostałem ambasadorem
w misji dotyczącej zbrodni wojennych.
48
00:04:31,640 --> 00:04:36,880
Zaczęliśmy opracowywać plan
schwytania zbrodniarzy,
49
00:04:36,960 --> 00:04:40,760
którzy bezpośrednio odpowiadają
za ludobójstwo w Rwandzie.
50
00:04:42,760 --> 00:04:46,680
Jego nazwisko było na szczycie listy.
51
00:04:49,680 --> 00:04:53,640
Wcześniej bylem prokuratorem
i zajmowałem się gangami.
52
00:04:54,080 --> 00:04:57,080
Przywykłem do widoku
śmierci i zniszczenia.
53
00:04:59,440 --> 00:05:01,800
Ale nie byłem przygotowany na…
54
00:05:03,560 --> 00:05:06,680
ujrzenie skutków ludobójstwa.
55
00:05:06,840 --> 00:05:10,920
AMERYKAŃSKI AMBASADOR
DS. ZBRODNI WOJENNYCH W LATACH 2001–2005
56
00:05:21,440 --> 00:05:25,200
Gdy zacząłem badać sprawę Rwandy,
byłem zszokowany.
57
00:05:25,720 --> 00:05:28,640
Zszokował mnie poziom
aktów barbarzyństwa,
58
00:05:28,720 --> 00:05:31,440
do jakich tam doszło.
59
00:05:32,560 --> 00:05:34,160
Użyto głównie broni białej.
60
00:05:35,720 --> 00:05:38,840
Sprawcy podchodzili do ofiar
61
00:05:39,640 --> 00:05:43,680
i przecinali im ścięgna Achillesa,
a następnie rąbali na kawałki.
62
00:05:47,040 --> 00:05:48,360
Zrozumieliśmy,
63
00:05:48,440 --> 00:05:52,040
że ktoś musiał stać za tymi działaniami
i je finansować.
64
00:05:52,120 --> 00:05:57,600
Dowiedzieliśmy się, że Kabuga
bardzo szybko sprowadził maczety.
65
00:06:05,120 --> 00:06:08,440
To Kabuga przekazywał im broń i amunicję.
66
00:06:09,240 --> 00:06:14,320
SKAZANY NA DZIESIĘĆ LAT
ZA UDZIAŁ W LUDOBÓJSTWIE
67
00:06:14,400 --> 00:06:19,240
Bojówki były też zaopatrywane
w pieniądze i mundury.
68
00:06:20,520 --> 00:06:22,040
Dochodziło do spotkań.
69
00:06:23,960 --> 00:06:27,280
Spotkań w biurze Kabugi.
70
00:06:32,640 --> 00:06:34,320
Widziałem na własne oczy,
71
00:06:35,640 --> 00:06:38,040
jak transporty maczet
72
00:06:39,280 --> 00:06:43,040
trafiały do jego biura w Muhimie.
73
00:06:46,040 --> 00:06:47,760
I wtedy rozpoczęły się mordy.
74
00:06:49,840 --> 00:06:51,040
Celem byli Tutsi.
75
00:07:06,840 --> 00:07:10,480
Natrafiliśmy na informacje
o dostawach maczet.
76
00:07:10,560 --> 00:07:12,080
Setek tysięcy sztuk.
77
00:07:14,840 --> 00:07:18,040
Podczas śledztwa potwierdziliśmy,
że to właśnie Kabuga
78
00:07:18,840 --> 00:07:22,920
sfinansował import tych maczet.
79
00:07:26,560 --> 00:07:31,680
Sprowadzono za jednym zamachem
setki tysięcy sztuk.
80
00:07:34,160 --> 00:07:38,680
Następnie przekazano je bojówkom.
81
00:07:39,880 --> 00:07:42,920
Celem było wyeliminowanie
całej populacji Tutsi.
82
00:07:44,080 --> 00:07:46,880
I odpowiadał za to Kabuga.
83
00:07:53,080 --> 00:07:55,560
Wróćmy do czasu
tuż po ludobójstwie w 1994.
84
00:07:55,640 --> 00:07:58,720
Można wyobrazić sobie sytuację w Rwandzie.
85
00:07:58,800 --> 00:08:02,000
W ciągu 100 dni wymordowano
około miliona osób.
86
00:08:02,880 --> 00:08:06,000
Wielu przywódców uciekło z kraju.
87
00:08:10,680 --> 00:08:13,480
Naszym celem było ich schwytać.
88
00:08:13,920 --> 00:08:18,080
Sprawcy rozpierzchli się jednak
po całym świecie.
89
00:08:19,160 --> 00:08:23,000
EUROPA
90
00:08:23,080 --> 00:08:26,080
SZWAJCARIA
91
00:08:32,600 --> 00:08:36,600
GENEWA
92
00:08:40,680 --> 00:08:43,840
Polowanie na Kabugę
rozpoczęło się w Szwajcarii.
93
00:08:46,400 --> 00:08:50,880
Otrzymałem telefon od przedstawiciela
szwajcarskiej społeczności Tutsi.
94
00:08:51,280 --> 00:08:54,320
BYŁY AGENT SZWAJCARSKIEGO WYWIADU
95
00:08:54,400 --> 00:08:58,760
Usłyszałem, że Félicien Kabuga
przybył do Szwajcarii wraz z rodziną
96
00:08:59,240 --> 00:09:01,000
i poprosił o azyl polityczny.
97
00:09:17,880 --> 00:09:21,640
Wtedy mieściło się tutaj
centrum rejestracji uchodźców.
98
00:09:23,080 --> 00:09:25,400
I pan Kabuga przyjechał sobie tutaj
99
00:09:25,480 --> 00:09:31,480
z dwoma dużymi samochodami
i mnóstwem walizek.
100
00:09:31,560 --> 00:09:34,440
Dość nietypowe podejście.
101
00:09:34,520 --> 00:09:37,400
TUTSI I UCHODŹCA
PRZEBYWAJĄCY W SZWAJCARII
102
00:09:37,480 --> 00:09:41,680
Osoby, które tu przybywały,
miały co najwyżej małe torby.
103
00:09:43,560 --> 00:09:45,840
Jak wyglądał jego podróż?
104
00:09:46,320 --> 00:09:49,000
Zapewne szybko pozyskał
wizę do Szwajcarii.
105
00:09:49,080 --> 00:09:52,920
Już raz ją otrzymał,
miał też mnóstwo pieniędzy.
106
00:09:57,840 --> 00:10:01,680
Félicien Kabuga
przybył do Szwajcarii 22 lipca,
107
00:10:01,760 --> 00:10:05,760
mimo że był na czarnej liście
Departamentu Spraw Zagranicznych.
108
00:10:06,960 --> 00:10:13,200
Wygląda na to, że do końca lipca
pozostanie w hotelu w Bernie.
109
00:10:19,040 --> 00:10:22,400
Byłem świadkiem tego,
co działo się w Rwandzie.
110
00:10:22,960 --> 00:10:25,920
Wspomnienia powracały przez wiele lat.
111
00:10:26,000 --> 00:10:27,920
Pamiętam spalone żywcem dzieci.
112
00:10:28,600 --> 00:10:34,040
Nadal widzę te ciała w koszmarach.
113
00:10:39,800 --> 00:10:42,240
To mnie przeraża.
114
00:10:43,160 --> 00:10:49,160
Przeraża mnie, że moja ojczyzna
mogłaby zaoferować azyl ludobójcy.
115
00:10:51,200 --> 00:10:55,880
Z racji piastowanego wtedy stanowiska
słyszałem różne plotki.
116
00:10:56,320 --> 00:11:00,120
Doszły mnie słuchy, że Félicien Kabuga
117
00:11:00,200 --> 00:11:03,320
ma być deportowany ze Szwajcarii.
118
00:11:05,680 --> 00:11:10,560
Zadzwoniłem więc do szefa
Departamentu Spraw Zagranicznych.
119
00:11:11,680 --> 00:11:13,080
Powiedziałem mu,
120
00:11:13,160 --> 00:11:16,840
że nie możemy
wypuścić stąd tego zbrodniarza.
121
00:11:20,120 --> 00:11:25,400
Parę dni później
dotarła do mnie informacja,
122
00:11:25,480 --> 00:11:30,040
że Félicien Kabuga
wsiadł na pokład samolotu w Genewie.
123
00:11:30,120 --> 00:11:34,360
Przepełniała mnie wściekłość i bezsilność.
124
00:11:34,440 --> 00:11:40,760
FÉLICIEN KABUGA DEPORTOWANY
DOMNIEMANY ZBRODNIARZ OPUŚCIŁ SZWAJCARIĘ
125
00:11:40,840 --> 00:11:44,880
TRWA ŚLEDZTWO W SPRAWIE KABUGI
126
00:12:02,400 --> 00:12:04,680
Miał konto w tutejszym banku.
127
00:12:06,080 --> 00:12:10,520
Oczywiście z pokaźną sumą,
jak na milionera przystało.
128
00:12:10,960 --> 00:12:13,800
Miał wystarczająco czasu,
by je oczyścić.
129
00:12:13,880 --> 00:12:16,520
Uciekł z kraju z całym majątkiem.
130
00:12:19,560 --> 00:12:23,680
Szwajcaria nawet opłaciła bilety dla niego
131
00:12:23,760 --> 00:12:25,160
i całej jego rodziny.
132
00:12:25,920 --> 00:12:27,640
Ciężko w to uwierzyć.
133
00:12:32,440 --> 00:12:34,840
To był akt politycznego tchórzostwa.
134
00:12:34,920 --> 00:12:38,120
Rząd nie chciał brać na siebie procesu
135
00:12:38,200 --> 00:12:41,680
w sprawie pogwałcenia praw człowieka
w odległym kraju.
136
00:12:41,960 --> 00:12:45,160
Łatwiej było wsadzić go do samolotu.
137
00:12:58,000 --> 00:12:59,800
SZWAJCARSKI REPORTER
138
00:12:59,920 --> 00:13:02,400
Nie potrafię tego zrozumieć.
139
00:13:02,480 --> 00:13:03,640
Jestem wściekły.
140
00:13:04,560 --> 00:13:05,680
Władze Szwajcarii,
141
00:13:05,760 --> 00:13:09,960
ojczyzny praw człowieka,
państwa, w którym mieści się siedziba ONZ,
142
00:13:10,040 --> 00:13:12,320
nie rozpoznały powagi sytuacji
143
00:13:12,760 --> 00:13:17,680
i nie zdecydowały się
zatrzymać prewencyjne Kabugi,
144
00:13:17,760 --> 00:13:20,520
by ustalić wszystkie fakty.
145
00:13:20,600 --> 00:13:24,920
To dla mnie niepojęte aż do dziś.
146
00:13:30,760 --> 00:13:35,160
Nie byliśmy gotowi na to,
by zająć się ludobójstwem i jego skutkami.
147
00:13:37,360 --> 00:13:41,640
Należy wprowadzać mechanizmy,
które nie pozwolą im podróżować.
148
00:13:42,120 --> 00:13:44,160
A wtedy ich nie było.
149
00:13:44,560 --> 00:13:47,360
Sprawcy mogli swobodnie się przemieszczać.
150
00:13:47,440 --> 00:13:51,280
AFRYKA
151
00:13:51,440 --> 00:13:54,360
DEMOKRATYCZNA REPUBLIKA KONGA
152
00:13:58,880 --> 00:14:02,840
KINSZASA
153
00:14:06,960 --> 00:14:10,920
Po opuszczeniu Szwajcarii
Kabuga przeniósł się do Kinszasy.
154
00:14:11,800 --> 00:14:15,040
SZWAJCARSKI REPORTER
155
00:14:15,120 --> 00:14:21,000
To spore miasto, ale mało tam
hoteli międzynarodowych sieci.
156
00:14:21,080 --> 00:14:22,880
Wtedy były tam tylko dwa.
157
00:14:22,960 --> 00:14:26,640
Uznaliśmy, że mógł się zatrzymać
w jednym z nich.
158
00:14:27,240 --> 00:14:29,520
Postanowiliśmy spróbować go namierzyć.
159
00:14:30,600 --> 00:14:34,240
Wybraliśmy Continental
i zaczęliśmy śledztwo.
160
00:14:34,320 --> 00:14:38,360
W recepcji powiedziałem wprost,
że chcemy pomówić z panem Kabugą.
161
00:14:39,480 --> 00:14:43,680
Recepcjonistka zajrzała w dokumenty
i powiedziała, że zadzwoni po niego.
162
00:14:44,160 --> 00:14:47,320
Przedstawiłem się i powiedziałem,
że jestem reportem.
163
00:14:47,400 --> 00:14:51,280
Zgodził się nas przyjąć
i poszliśmy do jego pokoju.
164
00:14:59,880 --> 00:15:03,080
Spotykał się z lekarzem
albo w celach biznesowych.
165
00:15:03,160 --> 00:15:08,040
Nikogo innego tam nie znał.
166
00:15:08,120 --> 00:15:09,560
Był z rodziną.
167
00:15:09,640 --> 00:15:12,040
Żona i dzieci były w drugim pokoju.
168
00:15:13,000 --> 00:15:14,720
Był opanowany.
169
00:15:16,160 --> 00:15:19,040
Mówił, że został niesłusznie deportowany,
170
00:15:19,120 --> 00:15:21,240
bo spełniał wymagania do azylu.
171
00:15:22,680 --> 00:15:27,120
Mówił w swoim języku,
a tłumaczyła jego córka.
172
00:15:27,800 --> 00:15:30,640
Zadawano ci jakieś pytania w Genewie?
173
00:15:32,880 --> 00:15:36,400
Nie pytali o nic konkretnego.
Wiza była ważna.
174
00:15:36,480 --> 00:15:38,720
Przybył do kraju jak zwykły człowiek.
175
00:15:40,160 --> 00:15:44,320
Oczywiście twierdził,
że nie miał nic wspólnego z ludobójstwem.
176
00:15:44,680 --> 00:15:50,280
Mówił, że był zwykłym biznesmenem,
który inwestował w różne firmy w Rwandzie,
177
00:15:50,360 --> 00:15:52,240
w tym w Radio Tysiąca Wzgórz.
178
00:15:53,040 --> 00:15:55,080
Byłem jednym z wielu udziałowców.
179
00:15:55,640 --> 00:15:58,280
Zainwestowaliśmy
w zwykłe komercyjne radio.
180
00:15:59,000 --> 00:16:03,240
Chcieliśmy na nim zarobić
181
00:16:03,320 --> 00:16:05,400
poprzez emitowanie reklam.
182
00:16:08,040 --> 00:16:09,640
Wtedy już wiedzieliśmy,
183
00:16:09,720 --> 00:16:13,760
że poprzez Radio Tysiąca Wzgórz
zainicjowano ludobójstwo.
184
00:16:14,640 --> 00:16:17,000
Karaluchy z Tutsi chcą nam szkodzić!
185
00:16:17,080 --> 00:16:20,040
To bardzo źli ludzie.
186
00:16:20,120 --> 00:16:22,680
To zła rasa.
187
00:16:28,080 --> 00:16:31,480
LIPIEC 1993
DZIEWIĘĆ MIESIĘCY PRZED LUDOBÓJSTWEM
188
00:16:36,760 --> 00:16:42,280
Kabuga był współzałożycielem i sponsorem
Wolnego Radia i Telewizji Tysiąca Wzgórz.
189
00:16:43,000 --> 00:16:48,240
NARODOWA KOMISJA
WALKI PRZECIW LUDOBÓJSTWU
190
00:16:48,960 --> 00:16:50,760
Rozgłośnia powstała w 1993.
191
00:16:54,960 --> 00:16:58,800
Drodzy słuchacze, oto RTLM,
niezależne radio w Kigali,
192
00:16:59,400 --> 00:17:01,160
częstotliwość 106,94.
193
00:17:07,080 --> 00:17:09,400
Uważam, że bez tej rozgłośni
194
00:17:09,480 --> 00:17:13,760
ludobójstwo nie przybrałoby
tak wielkich rozmiarów.
195
00:17:14,720 --> 00:17:17,240
Nie można by było skutecznie zmobilizować
196
00:17:17,320 --> 00:17:21,600
całej populacji do ataku
na konkretną grupę etniczną.
197
00:17:21,920 --> 00:17:24,040
Ta rozgłośnia mogła być
198
00:17:24,440 --> 00:17:28,920
największą bronią w rękach tych,
którzy doprowadzili do ludobójstwa.
199
00:17:33,120 --> 00:17:36,560
Drodzy słuchacze, oto RTLM,
niezależne radio w Kigali,
200
00:17:36,640 --> 00:17:38,640
częstotliwość 106,94.
201
00:17:38,960 --> 00:17:42,520
Żaden Tutsi
nie jest tak bogaty jak Kabuga!
202
00:17:43,040 --> 00:17:45,120
To nie żarty. Czeka was zagłada.
203
00:17:45,200 --> 00:17:47,800
Zbierzmy się i zabijmy ich wszystkich,
204
00:17:48,080 --> 00:17:52,800
aby nasze dzieci i prawnuki
nie musiały słyszeć o nędznych Tutsi.
205
00:18:06,320 --> 00:18:07,680
Powtarzam wam.
206
00:18:07,760 --> 00:18:10,760
Nędzni Tutsi to kanibale.
Żywią się ludzkim mięsem.
207
00:18:12,480 --> 00:18:14,400
Te śmiecie stawiają opór.
208
00:18:14,480 --> 00:18:17,160
Zabijamy ich przy każdej sposobności,
209
00:18:17,520 --> 00:18:20,160
ale i tak nie można ich w pełni wytępić.
210
00:18:23,400 --> 00:18:27,520
Nie zaprzeczę, że w tamtych czasach
mocno krytykowałam Tutsi.
211
00:18:27,640 --> 00:18:32,000
BYŁA PREZENTERKA RTLM
212
00:18:32,080 --> 00:18:37,200
Mówiliśmy słuchaczom,
że to zwierzęta, które chcą ich pozabijać.
213
00:18:37,920 --> 00:18:40,600
Dotyczyło to także dzieci Tutsi.
214
00:18:41,120 --> 00:18:44,920
Też były wrogami.
Gdyby dorosły, zabijałyby nas.
215
00:18:46,200 --> 00:18:49,400
Myśleliśmy wtedy, że to prawda.
Byłam o tym przekonana.
216
00:18:51,000 --> 00:18:52,000
Znaliśmy prawdę.
217
00:18:53,240 --> 00:18:57,360
Wiedzieliśmy, że za wszystkim stoi Kabuga.
218
00:18:57,440 --> 00:19:01,320
Widywałam się z nim,
bo odwiedzał rozgłośnię.
219
00:19:01,400 --> 00:19:02,800
Spotkałam go parę razy.
220
00:19:05,000 --> 00:19:06,360
Był ideologiem.
221
00:19:08,200 --> 00:19:11,040
Gdyby mocno w to nie wierzył,
222
00:19:11,120 --> 00:19:13,000
nie założyłby tego radia,
223
00:19:13,120 --> 00:19:15,040
podporządkowując sobie każdego.
224
00:19:30,320 --> 00:19:33,320
Félicien Kabuga
był najbogatszym Rwandyjczykiem.
225
00:19:33,800 --> 00:19:38,560
Był zamożnym biznesmenem z północy kraju.
226
00:19:41,440 --> 00:19:42,840
Był tak bogaty,
227
00:19:42,920 --> 00:19:46,960
że kiedy ktoś w danej okolicy
stawał się zamożny,
228
00:19:47,040 --> 00:19:50,000
to był nazywany „Kabugą”.
229
00:19:50,600 --> 00:19:54,120
OCALAŁY Z LUDOBÓJSTWA
230
00:19:55,240 --> 00:20:00,400
Był niczym gwiazda piłkarska.
Wszyscy rozpoznawali jego samochód.
231
00:20:00,800 --> 00:20:04,160
Ale mimo popularności
nie pokazywał swojej twarzy.
232
00:20:14,400 --> 00:20:18,320
Powiększał nie tylko swój majątek,
ale także polityczne koneksje
233
00:20:18,400 --> 00:20:21,360
z przywódcami Hutu.
234
00:20:22,280 --> 00:20:24,200
Zaczął też popierać
235
00:20:24,320 --> 00:20:29,040
ekstremistyczne poglądy
dotyczące wymordowania Tutsi.
236
00:20:33,640 --> 00:20:36,640
LUTY 1994
DWA MIESIĄCE PRZED LUDOBÓJSTWEM
237
00:20:43,520 --> 00:20:48,120
Rosnący poziom mowy nienawiści
ze strony rozgłośni RTLM
238
00:20:48,200 --> 00:20:50,840
wzbudza oburzenie
środowisk demokratycznych.
239
00:20:51,240 --> 00:20:54,240
HISTORYK
240
00:20:54,320 --> 00:20:58,560
Szczególnie protestował
minister informacji Faustin Rucogoza,
241
00:20:58,640 --> 00:21:00,640
który groził, że zamknie RTLM.
242
00:21:01,120 --> 00:21:04,120
Nie możemy akceptować
nienawistnych wypowiedzi.
243
00:21:04,720 --> 00:21:09,120
Nie ma dla tego miejsca w tym kraju.
244
00:21:09,600 --> 00:21:11,920
To właśnie w biurze Rucogozy
245
00:21:12,360 --> 00:21:15,480
po raz pierwszy widzimy Féliciena Kabugę,
246
00:21:15,560 --> 00:21:18,880
jako że tę całą godną pożałowania debatę
nagrały kamery.
247
00:21:19,920 --> 00:21:24,760
RTLM nie może zadowolić wszystkich,
panie ministrze.
248
00:21:25,320 --> 00:21:31,200
RTLM mówi tylko prawdę i relacjonuje
wyłącznie prawdziwe wydarzenia.
249
00:21:31,560 --> 00:21:34,400
Dlatego właśnie powstało.
250
00:21:34,880 --> 00:21:37,720
Jego misją
jest informowanie społeczeństwa.
251
00:21:39,560 --> 00:21:46,040
To chyba jedyne publiczne nagranie,
na którym go zarejestrowano
252
00:21:46,520 --> 00:21:51,600
i przedstawiono jako osobę
nadzorującą działania ekstremistów Hutu.
253
00:21:53,800 --> 00:21:57,240
Był pewny, że nikt nie zamknie RTLM.
254
00:21:59,480 --> 00:22:03,440
Starcie to przegra Rucogoza,
który zostanie zabity z całą rodziną.
255
00:22:05,400 --> 00:22:06,960
Za to, że z nimi walczył.
256
00:22:20,400 --> 00:22:21,680
Zaśpiewajmy razem.
257
00:22:21,880 --> 00:22:24,720
Pora radować się, przyjaciele!
258
00:22:25,200 --> 00:22:27,920
Tutsi zostali zniszczeni!
259
00:22:31,680 --> 00:22:34,160
Pora radować się, przyjaciele!
260
00:22:34,240 --> 00:22:37,920
Tego chciał Bóg!
261
00:22:44,720 --> 00:22:48,560
Gdy sformowaliśmy zespół śledczy,
262
00:22:49,200 --> 00:22:52,120
przygotowaliśmy operacje na całym świecie.
263
00:22:52,640 --> 00:22:55,600
Schwytaliśmy parę osób w Kamerunie
264
00:22:55,960 --> 00:22:59,320
i dowiedzieliśmy się o kolejnych w Kenii.
265
00:22:59,720 --> 00:23:02,520
Wśród nich miał być Kabuga.
266
00:23:04,040 --> 00:23:08,600
Doszły nas słuchy, że otrzymali ochronę.
267
00:23:09,080 --> 00:23:10,920
DEMOKRATYCZNA REPUBLIKA KONGA
268
00:23:11,000 --> 00:23:16,000
KENIA
269
00:23:28,760 --> 00:23:31,280
REPORTER ŚLEDCZY
270
00:23:31,360 --> 00:23:36,840
Kenia stała się ostoją
dla elit biznesowo-politycznych.
271
00:23:36,920 --> 00:23:38,560
Mogli się tu ukrywać.
272
00:23:38,640 --> 00:23:43,000
Dlatego to właśnie tutaj
uciekało sporo ludobójców.
273
00:23:44,520 --> 00:23:46,720
ORGANIZACJA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH
274
00:23:46,800 --> 00:23:51,240
Po usilnych staraniach
udało się aresztować kilka osób.
275
00:23:54,240 --> 00:23:57,720
Wielki sukces Międzynarodowego
Trybunału Karnego dla Rwandy.
276
00:23:57,800 --> 00:24:02,680
W zeszłym tygodniu aresztowano
siedmiu przedstawicieli dawnego reżimu.
277
00:24:04,200 --> 00:24:05,640
W tym Kabugę.
278
00:24:05,720 --> 00:24:08,200
Trafił na posterunek niedaleko stąd.
279
00:24:08,280 --> 00:24:10,320
POLICJA DZIELNICY KILIMANI
280
00:24:12,360 --> 00:24:14,920
Gdy został aresztowany i ruszyło śledztwo,
281
00:24:15,000 --> 00:24:17,920
nagle zgłosiło się wiele osób.
282
00:24:18,760 --> 00:24:21,400
Byli to adwokaci
i przedstawiciele rządowi.
283
00:24:22,960 --> 00:24:26,160
Twierdzili, że Kabuga
jest ofiarą nagonki politycznej.
284
00:24:26,240 --> 00:24:28,360
Został zwolniony z aresztu.
285
00:24:29,280 --> 00:24:33,040
Zwalniający go policjant powiedział,
286
00:24:33,160 --> 00:24:36,160
że otrzymali rozkaz z samej góry.
287
00:24:36,240 --> 00:24:40,000
POLICJA DYPLOMATYCZNA
288
00:24:41,720 --> 00:24:44,360
Kabuga miał doskonałe relacje
289
00:24:44,440 --> 00:24:45,560
z kenijskim rządem.
290
00:24:45,640 --> 00:24:48,960
Zawsze był krok przed nami.
291
00:24:57,320 --> 00:25:01,040
Kabuga, mając mnóstwo pieniędzy,
mógł pozostać w Kenii.
292
00:25:01,760 --> 00:25:04,800
Było to wtedy państwo przeżarte korupcją.
293
00:25:05,080 --> 00:25:06,240
Nie było problemów,
294
00:25:06,320 --> 00:25:10,080
by kupić sobie wizę albo czyjeś milczenie.
295
00:25:10,160 --> 00:25:12,880
Pieniądze były w stanie kupić wszystko.
296
00:25:19,640 --> 00:25:21,640
Dokumenty rejestracyjne.
297
00:25:24,680 --> 00:25:26,880
Wnioski o wizy,
298
00:25:26,960 --> 00:25:31,200
które Félicien Kabuga podpisał
w imieniu całej rodziny.
299
00:25:33,040 --> 00:25:34,920
Wszystko widać jak na dłoni.
300
00:25:35,000 --> 00:25:40,160
Chciał wyglądać jak kolejna osoba,
która chce osiąść w Kenii.
301
00:25:40,560 --> 00:25:44,200
Użył swojego nazwiska i bardzo szybko
302
00:25:44,280 --> 00:25:47,400
mógł założyć firmę
zajmującą się importem i eksportem.
303
00:25:52,920 --> 00:25:58,320
Poruszał się swobodnie po kraju,
robił zakupy w ekskluzywnych dzielnicach.
304
00:25:59,600 --> 00:26:02,400
Posiadał domy w miejscach,
305
00:26:02,480 --> 00:26:04,920
na które nie było stać
zwykłych obywateli.
306
00:26:05,920 --> 00:26:07,840
Żył cicho.
307
00:26:07,920 --> 00:26:09,360
Ale też beztrosko.
308
00:26:20,040 --> 00:26:25,200
Postanowiliśmy zintensyfikować
nasze działania na terenie Kenii.
309
00:26:25,280 --> 00:26:28,240
12 CZERWCA 2002
310
00:26:28,320 --> 00:26:30,800
Przygotowaliśmy infolinie,
311
00:26:30,880 --> 00:26:34,880
na które można było zadzwonić
i przekazać nam informacje.
312
00:26:35,000 --> 00:26:38,760
Na ich podstawie
rozpoczynaliśmy poszukiwania.
313
00:26:39,800 --> 00:26:43,160
Kabuga od samego początku
był jednym z głównych celów.
314
00:26:44,200 --> 00:26:48,320
Propozycja była prosta.
Jeśli ktoś miał rzetelne informacje,
315
00:26:48,400 --> 00:26:50,720
mógł otrzymać pięć milionów dolarów.
316
00:26:52,600 --> 00:26:54,440
Zostali oni oskarżeni
317
00:26:54,520 --> 00:26:58,000
o pogwałcenie
międzynarodowego prawa humanitarnego.
318
00:26:58,320 --> 00:27:03,800
Mowa tu o osobach odpowiedzialnych
i poszukiwanych za ludobójstwo w Rwandzie.
319
00:27:14,640 --> 00:27:16,000
Mieliśmy świadka,
320
00:27:16,480 --> 00:27:19,080
który zapewnił nam nowe informacje.
321
00:27:21,360 --> 00:27:22,880
Widział Kabugę.
322
00:27:23,960 --> 00:27:26,560
I nawet z nim rozmawiał.
323
00:27:29,200 --> 00:27:31,240
Musieliśmy to sprawdzić.
324
00:27:32,360 --> 00:27:34,680
Dlatego poprosiliśmy FBI
325
00:27:34,760 --> 00:27:36,520
o test na wykrywaczu kłamstw.
326
00:27:38,240 --> 00:27:40,200
Świadek go przeszedł.
327
00:27:41,560 --> 00:27:43,360
FBI uznało, że mówi prawdę.
328
00:27:48,480 --> 00:27:52,240
Chciał pomóc w zasadzce,
329
00:27:52,320 --> 00:27:55,280
w ramach której aresztowalibyśmy Kabugę.
330
00:28:03,280 --> 00:28:07,840
William Munuhe był dziennikarzem
pracującym w lokalnej gazecie.
331
00:28:08,960 --> 00:28:11,800
Miał dobre powiązania z rządem.
332
00:28:12,200 --> 00:28:16,120
Został przedstawiony Félicienowi Kabudze.
333
00:28:16,200 --> 00:28:18,640
Gdy zrozumiał, z kim ma do czynienia,
334
00:28:19,520 --> 00:28:22,960
zgłosił się do FBI.
335
00:28:23,600 --> 00:28:27,560
Zaczął opracowywać plan
pozwalający na aresztowanie Kabugi.
336
00:28:38,800 --> 00:28:45,000
Jestem bratem Williama Munuhe.
Był najmłodszym z rodzeństwa.
337
00:28:48,640 --> 00:28:51,200
Powiedział nam kiedyś,
338
00:28:51,280 --> 00:28:55,160
że miał znajomych w Stanach.
339
00:29:01,520 --> 00:29:04,440
BRAT WILLIAMA MUNUHUE
340
00:29:04,520 --> 00:29:06,000
Mówił, że dzięki nim
341
00:29:06,560 --> 00:29:11,320
polepszy życie całej naszej rodziny.
342
00:29:11,400 --> 00:29:15,320
Dorastaliśmy w biedzie.
343
00:29:19,080 --> 00:29:22,280
Munuhe był bystrym człowiekiem.
344
00:29:22,360 --> 00:29:26,360
Przedstawiciele rządu prosili go
o ukrywanie Féliciena Kabugi.
345
00:29:26,880 --> 00:29:32,360
A gdy Kabuga chciał coś załatwić,
prosił o to Munuhe.
346
00:29:38,880 --> 00:29:42,320
Uważamy, że doszło do przecieku
347
00:29:42,400 --> 00:29:44,200
po stronie kenijskiej.
348
00:29:44,640 --> 00:29:48,440
I ludzie Kabugi poznali tożsamość
naszego informatora.
349
00:29:55,360 --> 00:29:56,400
To list od niego.
350
00:29:56,480 --> 00:30:00,440
Opisuje tu, jak został porwany
351
00:30:00,800 --> 00:30:04,840
na autostradzie przy Nairobi.
352
00:30:06,960 --> 00:30:10,360
„Zasłonięto mi oczy
i wrzucono do bagażnika.
353
00:30:11,000 --> 00:30:14,440
Pojawiło się trzech mężczyzn i sam Kabuga.
354
00:30:14,840 --> 00:30:16,840
Zaczęli mnie przesłuchiwać.
355
00:30:18,000 --> 00:30:20,840
Zarzucił mi, że go zdradziłem.
356
00:30:21,360 --> 00:30:24,520
Pytano mnie o moje związki z Amerykanami.
357
00:30:24,600 --> 00:30:29,440
Potem zabrano mnie do innego pokoju
i wielokrotnie porażono prądem”.
358
00:30:31,440 --> 00:30:32,760
I dalej pisze:
359
00:30:33,120 --> 00:30:36,280
„Wzięli mnie stamtąd
i zabrali mi telefony”.
360
00:30:36,360 --> 00:30:37,640
I to koniec listu.
361
00:30:44,320 --> 00:30:46,680
Myślę, że zawarli układ.
362
00:30:46,760 --> 00:30:50,080
Kabuga miał przyjechać do Munuhe,
363
00:30:50,600 --> 00:30:56,360
by zapłacić mu za milczenie.
364
00:30:57,080 --> 00:31:01,000
I wtedy Munuhe powiadomił FBI.
365
00:31:01,560 --> 00:31:05,040
A FBI zaczęło szykować się
do aresztowania Kabugi.
366
00:31:08,880 --> 00:31:12,760
14 STYCZNIA 2003
367
00:31:27,760 --> 00:31:30,160
Przygotowaliśmy się na spotkanie.
368
00:31:30,240 --> 00:31:33,720
Kabuga miał przyjechać do jego domu.
369
00:31:36,720 --> 00:31:37,800
Byliśmy gotowi.
370
00:31:38,480 --> 00:31:41,800
Czekaliśmy w nieskończoność,
ale Kabuga się nie zjawił.
371
00:31:43,520 --> 00:31:47,760
Nasz informator zniknął
i nie odbierał telefonu.
372
00:31:49,160 --> 00:31:50,720
Weszliśmy do jego domu
373
00:31:52,160 --> 00:31:54,160
i znaleźliśmy go martwego.
374
00:31:54,560 --> 00:31:58,280
OSTATNIE CHWILE SZPIEGA KABUGI
375
00:31:59,720 --> 00:32:03,600
Gdy pojawiły się doniesienia
o śmierci Williama Munuhe,
376
00:32:03,680 --> 00:32:07,520
wysocy rangą funkcjonariusze policji
sugerowali samobójstwo.
377
00:32:14,280 --> 00:32:17,440
To akt zgonu mojego brata.
378
00:32:19,080 --> 00:32:23,440
„Przyczyna śmierci: nieznana.
379
00:32:23,840 --> 00:32:28,840
Oczekiwanie na wyniki toksykologii
ze względu na wysoki poziom tlenku węgla”.
380
00:32:31,440 --> 00:32:35,000
Ale dowody znalezione w jego domu
381
00:32:35,080 --> 00:32:36,960
wskazywało na coś innego.
382
00:32:45,280 --> 00:32:48,760
Poderżnęli mu gardło czymś ostrym.
383
00:32:49,080 --> 00:32:55,320
Krew rozprysnęła się na sufit i szafkę.
384
00:32:55,720 --> 00:33:01,200
Zostawili ją także w zlewie,
z którego zapewne skorzystali.
385
00:33:06,560 --> 00:33:08,880
Wyglądało na to, że został zamordowany.
386
00:33:09,280 --> 00:33:12,240
Ale kenijskie władzy zawsze zaprzeczały,
387
00:33:12,920 --> 00:33:15,320
jakoby Kabuga miał coś z tym wspólnego.
388
00:33:18,760 --> 00:33:21,000
Wiemy, że zabijał już wcześniej.
389
00:33:23,120 --> 00:33:25,360
Nie miał z tym problemów w Rwandzie.
390
00:33:25,720 --> 00:33:29,040
I nie miałby problemów
z zabiciem informatora.
391
00:33:40,000 --> 00:33:41,000
Powiem tak.
392
00:33:43,880 --> 00:33:48,280
To jeden z tych dni,
gdy człowiek czuje się strasznie.
393
00:33:49,280 --> 00:33:51,880
Przepełnia cię złość i gniew.
394
00:33:53,120 --> 00:33:56,680
Szykowaliśmy się do aresztowania.
Już prawie go mieliśmy.
395
00:33:57,320 --> 00:34:03,360
Ale ktoś po kenijskiej stronie
przejął tę informację
396
00:34:03,760 --> 00:34:07,320
i przekazał Kabudze, wystawiając nas.
397
00:34:16,120 --> 00:34:18,240
Po śmierci Williama
398
00:34:19,000 --> 00:34:21,320
nie dostawaliśmy nowych informacji.
399
00:34:22,320 --> 00:34:23,840
Telefon milczał.
400
00:34:24,240 --> 00:34:26,240
Ludzie wiedzieli…
401
00:34:27,800 --> 00:34:31,560
że Kabuga to morderca.
402
00:34:32,040 --> 00:34:33,360
I że nie żartuje.
403
00:34:33,440 --> 00:34:35,160
Jeśli ktoś go zdradzi,
404
00:34:36,240 --> 00:34:37,920
to czeka go śmierć.
405
00:34:39,520 --> 00:34:41,960
Potem zmienił miejsce pobytu.
406
00:34:45,720 --> 00:34:51,440
Nie mogliśmy ustalić, dokąd się przeniósł.
407
00:34:54,560 --> 00:34:56,200
Mógł wrócić do Konga.
408
00:34:58,720 --> 00:35:01,600
Doszły nas też słuchy,
że przebywał na Seszelach.
409
00:35:03,960 --> 00:35:07,560
Podobno nawet przeszedł
operację plastyczną,
410
00:35:07,640 --> 00:35:09,400
aby lepiej się ukryć.
411
00:35:09,480 --> 00:35:11,360
KLINIKA CHIRURGII PLASTYCZNEJ
412
00:35:11,440 --> 00:35:14,040
Mógł też przebywać w Azji i Europie
413
00:35:14,880 --> 00:35:17,400
dzięki fałszywym paszportom.
414
00:35:22,320 --> 00:35:27,800
Kabuga dzięki bezwzględności
i pokaźnemu majątkowi
415
00:35:28,360 --> 00:35:30,520
mógł pozostawać nieuchwytny.
416
00:35:31,600 --> 00:35:35,440
EUROPA
417
00:35:35,520 --> 00:35:38,520
NIEMCY
418
00:35:44,360 --> 00:35:47,920
FRANKFURT NAD MENEM
419
00:35:48,000 --> 00:35:51,760
Kabuga był naszym głównym celem,
420
00:35:52,520 --> 00:35:55,760
ale nie jedynym.
421
00:35:56,440 --> 00:36:01,160
Poszukiwaliśmy za podobne zbrodnie
jego zięcia, Augustina Ngirabatwarego.
422
00:36:03,960 --> 00:36:05,720
Namierzyliśmy go w Niemczech.
423
00:36:05,800 --> 00:36:09,080
Powiadomiliśmy niemiecką policję,
424
00:36:09,160 --> 00:36:11,560
jako że tylko ona mogła go aresztować.
425
00:36:11,640 --> 00:36:15,800
17 WRZEŚNIA 2007
426
00:36:19,360 --> 00:36:22,760
AMERYKAŃSKI AMBASADOR
DS. ZBRODNI WOJENNYCH W LATACH 2009–2011
427
00:36:22,840 --> 00:36:24,240
W roku 2007,
428
00:36:24,640 --> 00:36:30,120
po latach poszukiwań w końcu udało się
aresztować jego zięcia w Niemczech.
429
00:36:30,200 --> 00:36:35,760
ODPOWIEDZIALNY ZA LUDOBÓJSTWO W RWANDZIE
ARESZTOWANY WE FRANKFURCIE NAD MENEM
430
00:36:35,840 --> 00:36:39,400
LUDOBÓJSTWO W RWANDZIE W 1994:
BYŁY MINISTER ARESZTOWANY
431
00:36:39,480 --> 00:36:41,120
W chwili aresztowania
432
00:36:41,200 --> 00:36:43,360
był w kafejce internetowej.
433
00:36:43,800 --> 00:36:47,480
Korzystał z komputera.
434
00:36:48,160 --> 00:36:51,000
Miał przy sobie pendrive’a.
435
00:36:51,080 --> 00:36:55,000
Był on podłączony do komputera,
a gdy wkroczyliśmy,
436
00:36:55,400 --> 00:36:59,400
wyciągnął go i próbował zniszczyć.
437
00:37:03,560 --> 00:37:07,600
Niemiecka policja zabezpieczyła pendrive
438
00:37:07,680 --> 00:37:10,000
i wysłała do zbadania.
439
00:37:11,160 --> 00:37:15,000
Udało się odzyskać część danych.
440
00:37:15,080 --> 00:37:19,840
Był tam między innymi rachunek
za pobyt w szpitalu w Tanzanii.
441
00:37:19,920 --> 00:37:22,160
KOMENDA POLICJI
442
00:37:22,240 --> 00:37:26,320
Do dokumentu było załączone
zdjęcie obywatela Tanzanii.
443
00:37:26,920 --> 00:37:28,400
I nie było wątpliwości.
444
00:37:28,480 --> 00:37:30,720
Był to Félicien Kabuga.
445
00:37:31,760 --> 00:37:34,600
Dostał się do Niemiec
z podrobionym paszportem.
446
00:37:38,240 --> 00:37:40,440
Śledczy zrozumieli,
447
00:37:40,520 --> 00:37:42,480
że Kabuga też był w kraju.
448
00:37:43,360 --> 00:37:46,680
Był w Niemczech w tym samym czasie.
449
00:37:49,320 --> 00:37:54,400
Starano się go namierzyć w Niemczech
i pozostałych europejskich państwach.
450
00:37:55,440 --> 00:37:56,920
Niestety bezskutecznie.
451
00:37:57,360 --> 00:38:00,280
Nie było żadnych konkretnych tropów.
452
00:38:06,880 --> 00:38:09,960
Félicien Kabuga
nie czekał na aresztowanie.
453
00:38:10,040 --> 00:38:11,920
Ponownie zniknął.
454
00:38:12,000 --> 00:38:13,200
Ponieśliśmy porażkę.
455
00:38:17,680 --> 00:38:20,840
Kontynuowaliśmy poszukiwania.
456
00:38:21,760 --> 00:38:25,080
Ale z biegiem czasu
coraz trudniej było uzyskać
457
00:38:25,440 --> 00:38:28,440
solidne informacje w jego sprawie.
458
00:38:31,680 --> 00:38:34,080
Może się ukrywać…
459
00:38:35,160 --> 00:38:38,720
w jakiejś posiadłości we Francji,
mając kogoś do opieki.
460
00:38:38,800 --> 00:38:40,440
Udając, że ich nie ma.
461
00:38:44,000 --> 00:38:47,800
SANNOIS, FRANCJA
462
00:38:47,880 --> 00:38:52,600
26 MAJA 2010
463
00:39:00,320 --> 00:39:04,320
Ludobójcy postępują podobnie jak mafia.
464
00:39:05,400 --> 00:39:08,680
Kiedy odbywa się pogrzeb członka mafii,
465
00:39:08,760 --> 00:39:10,760
pozostali uczestniczą w procesji.
466
00:39:11,600 --> 00:39:13,840
Dowiedziałem się,
467
00:39:14,200 --> 00:39:17,480
że zmarł przyjaciel Féliciena Kabugi.
468
00:39:19,000 --> 00:39:22,560
Miał być pochowany niedaleko Paryża.
469
00:39:25,200 --> 00:39:27,680
To grób Jeana Bosco Barayagwizy.
470
00:39:31,240 --> 00:39:36,760
Liczyłem, że zjawi się tu Félicien Kabuga,
sponsor ludobójstwa w Rwandzie.
471
00:39:38,120 --> 00:39:40,560
Barayagwiza był jego dobrym przyjacielem.
472
00:39:40,640 --> 00:39:42,680
Obaj pracowali w RTLM.
473
00:39:47,640 --> 00:39:51,080
BYŁY WICEDYREKTOR ROZGŁOŚNI RTLM
474
00:39:51,160 --> 00:39:55,680
SKAZANY NA 32 LATA WIĘZIENIA
NIEDAWNO ZMARŁ
475
00:39:59,200 --> 00:40:03,320
Zaczaiłem się niedaleko wraz z kamerzystą,
476
00:40:03,400 --> 00:40:05,880
by nagrać aresztowanie Kabugi.
477
00:40:08,840 --> 00:40:11,840
Dwóch policjantów czekało w magazynie,
478
00:40:11,920 --> 00:40:14,720
w którym chowano narzędzia.
479
00:40:15,160 --> 00:40:20,200
Czekali na mój sygnał
do aresztowania Kabugi.
480
00:40:24,040 --> 00:40:27,760
Pracownicy miejscowego
działu utrzymania zieleni udawali,
481
00:40:27,840 --> 00:40:29,520
że sadzą kwiaty.
482
00:40:33,160 --> 00:40:35,600
W pogotowiu czekały dwie furgonetki.
483
00:40:35,680 --> 00:40:38,240
Gdyby Kabuga się pojawił i próbował uciec,
484
00:40:38,880 --> 00:40:41,600
jedna zablokowałaby ulicę,
485
00:40:41,960 --> 00:40:44,760
a druga ustawiłaby się dalej,
by nie mógł uciec.
486
00:40:51,840 --> 00:40:56,200
Grupa Rwandyjczyków podeszła do grobu.
487
00:40:57,240 --> 00:41:00,240
A gdy procesja
zaczynała opuszczać cmentarz,
488
00:41:00,400 --> 00:41:04,840
ja nadal czekałem na Kabugę,
bo wiedziałem, że nie dołączy do procesji.
489
00:41:05,760 --> 00:41:08,200
I zauważyłem doktora Eugène’a Rwamucyo,
490
00:41:08,280 --> 00:41:11,400
wobec którego wydano
międzynarodowy nakaz aresztowania
491
00:41:11,480 --> 00:41:14,360
i uznałem, że dopadniemy chociaż jego.
492
00:41:29,360 --> 00:41:30,560
Pójdzie pan z nami.
493
00:41:31,160 --> 00:41:32,560
- Teraz?
- Ręce.
494
00:41:40,800 --> 00:41:43,480
Nie udało mi się aresztować
Féliciena Kabugi,
495
00:41:43,560 --> 00:41:46,040
ale dopadłem doktora Eugène’a Rwamucyo.
496
00:41:48,960 --> 00:41:51,880
- Proszę wezwać mojego adwokata.
- Idziemy.
497
00:42:02,920 --> 00:42:04,040
O co tu chodzi?
498
00:42:06,080 --> 00:42:07,680
Za ciasno.
499
00:42:12,040 --> 00:42:14,640
- Proszę się odsunąć.
- Dziękuję.
500
00:42:37,880 --> 00:42:40,880
W więzieniu siedzą same płotki.
501
00:42:40,960 --> 00:42:45,880
A nie Kabuga
i pozostali architekci ludobójstwa.
502
00:42:46,320 --> 00:42:48,120
Wielu uniknęło aresztowania.
503
00:42:48,640 --> 00:42:49,680
Ukrywają się.
504
00:42:53,760 --> 00:42:57,240
Jestem pewny, że Kabuga jest w Kenii.
505
00:43:00,480 --> 00:43:03,800
Ostatnie informacje sugerowały,
że był w Belgii.
506
00:43:03,880 --> 00:43:07,000
Ciężko mi powiedzieć,
jak mógł dostać się do Europy.
507
00:43:11,240 --> 00:43:13,520
Tak samo jak ofiary Holocaustu
508
00:43:13,600 --> 00:43:15,640
nigdy się nie poddały
509
00:43:15,720 --> 00:43:19,160
i nie przestały szukać swoich oprawców,
510
00:43:19,240 --> 00:43:23,320
tak samo i my musimy szukać
ludzi pokroju Kabugi aż do skutku.
511
00:43:26,920 --> 00:43:28,680
Zależy mi na tym,
512
00:43:28,760 --> 00:43:31,600
aby dopaść Kabugę.
513
00:43:32,200 --> 00:43:35,400
Ale nie można uciekać wiecznie.
514
00:43:36,840 --> 00:43:39,080
I jestem przekonany…
515
00:43:39,960 --> 00:43:44,880
że w końcu znajdziemy Kabugę
żywego lub martwego.
516
00:44:00,200 --> 00:44:04,880
PARYŻ, FRANCJA
517
00:44:05,320 --> 00:44:09,520
Na początku 2020 roku
otrzymaliśmy informację od Brytyjczyków
518
00:44:09,640 --> 00:44:13,600
że jedna z jego córek
może się tutaj ukrywać.
519
00:44:13,680 --> 00:44:17,200
Miała często podróżować do kraju,
zwłaszcza do Asnières.
520
00:44:17,640 --> 00:44:20,320
PUŁKOWNIK FRANCUSKIEJ ŻANDARMERII
521
00:44:21,520 --> 00:44:27,320
Razem z innymi członkami rodziny,
których podsłuchiwaliśmy.
522
00:44:28,320 --> 00:44:31,040
Mam nadzieję, że nikt nie podsłuchuje.
523
00:44:31,120 --> 00:44:32,120
W porządku.
524
00:44:32,640 --> 00:44:36,000
Uznaliśmy, że nie bez powodu
wybierają to miasto.
525
00:44:36,520 --> 00:44:39,440
Postanowiliśmy przyśpieszyć
nasze działania.
526
00:44:42,200 --> 00:44:44,720
16 MAJA
527
00:44:48,640 --> 00:44:51,480
W sobotę o szóstej rano
miało dojść do spotkania.
528
00:44:52,520 --> 00:44:54,320
Pojawiliśmy się na miejscu,
529
00:44:55,000 --> 00:45:00,560
weszliśmy przez piwnicę
i udaliśmy się po cichu na górę.
530
00:45:02,920 --> 00:45:06,680
Zjawiliśmy się pod mieszkaniem
i zajęliśmy pozycje.
531
00:45:07,600 --> 00:45:08,680
I wkroczyliśmy.
532
00:45:11,160 --> 00:45:16,400
Po całych dekadach schwytano jednego
z najbardziej poszukiwanych zbrodniarzy.
533
00:45:16,760 --> 00:45:19,600
Félicien Kabuga w końcu został schwytany.
534
00:45:19,680 --> 00:45:23,520
Dziś rano francuska policja
wkroczyła do jego mieszkania w Paryżu.
535
00:45:23,600 --> 00:45:27,560
Mieszkał pod fałszywym nazwiskiem
w podparyskim Asnières.
536
00:45:27,640 --> 00:45:30,840
To efekt długiego
i wyczerpującego śledztwa.
537
00:45:36,640 --> 00:45:39,240
Potwierdził swoją prawdziwą tożsamość.
538
00:45:39,600 --> 00:45:44,600
To historyczna chwila.
Koniec jego wielkiej ucieczki.
539
00:45:46,520 --> 00:45:49,880
To potwierdza, że osoby winne ludobójstwa
540
00:45:51,360 --> 00:45:54,920
mogą ponieść karę za swoje czyny
nawet po 26 latach.
541
00:47:05,080 --> 00:47:09,080
Napisy: Krzysiek Igielski
43675
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Akan
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bemba
Bengali
Bihari
Bosnian
Breton
Cambodian
Catalan
Cebuano
Cherokee
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Faroese
Finnish
Galician
Georgian
German
Greek
Guarani
Haitian Creole
Hausa
Hawaiian
Hebrew
Hmong
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Kinyarwanda
Kirundi
Kongo
Korean
Krio (Sierra Leone)
Kurdish
Kyrgyz
Laothian
Latin
Latvian
Lithuanian
Luganda
Luo
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mauritian Creole
Moldavian
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Montenegrin
Nepali
Norwegian
Pashto
Persian
Polish
Portuguese (Brazil)
Portuguese (Portugal)
Quechua
Romanian
Romansh
Russian
Samoan
Scots Gaelic
Serbian
Sesotho
Setswana
Seychellois Creole
Shona
Sindhi
Sinhalese
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swedish
Tajik
Thai
Tigrinya
Tonga
Turkish
Turkmen
Ukrainian
Uzbek
Vietnamese
Welsh
Wolof