Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:17,800 --> 00:00:22,800
Cuba heeft altijd gevochten
voor z'n vrijheid.
2
00:00:27,700 --> 00:00:29,266
Honderdduizenden stierven...
3
00:00:29,333 --> 00:00:32,133
...en ook al hadden we de oorlog verloren,
alles was anders.
4
00:00:41,466 --> 00:00:46,733
Meyer Lansky heeft Batista ongetwijfeld
door en door gecorrumpeerd.
5
00:00:50,800 --> 00:00:53,266
Het is geen leugen.
Ze hadden niets beloofd.
6
00:00:53,333 --> 00:00:54,666
Ze beloofden een revolutie.
7
00:00:54,733 --> 00:00:56,033
Ze brachten een evolutie.
8
00:01:00,433 --> 00:01:05,533
Deze mannen zouden
met zekerheid of martelaar...
9
00:01:05,600 --> 00:01:07,166
...of nationale held worden.
10
00:01:09,066 --> 00:01:10,466
Een revolutie.
11
00:01:12,133 --> 00:01:13,266
Fidel Castro.
12
00:01:19,666 --> 00:01:24,166
Hij zei tegen Chroesjtsjov: 'Je moet
het hele nucleaire arsenaal laten vallen.'
13
00:01:26,000 --> 00:01:27,033
Apocalyps.
14
00:01:35,433 --> 00:01:37,500
Cuba zal nooit buigen.
15
00:01:53,300 --> 00:01:55,700
Het eiland Cuba
is al meer dan een halve eeuw...
16
00:01:55,766 --> 00:01:57,300
...een socialistische staat.
17
00:01:58,800 --> 00:02:01,233
Of het socialisme in Cuba is begonnen...
18
00:02:01,300 --> 00:02:05,733
...tijdens of na de revolutie
van Fidel Castro in 1959...
19
00:02:05,800 --> 00:02:06,766
...staat ter discussie.
20
00:02:08,366 --> 00:02:13,133
Maar de iconen van deze revolutie
zijn nog altijd zeer aanwezig op Cuba.
21
00:02:21,300 --> 00:02:22,733
Terwijl crises het land teisterden...
22
00:02:23,366 --> 00:02:26,200
...hadden gewone Cubanen
vaak dringendere zorgen...
23
00:02:26,266 --> 00:02:29,166
...dan de politieke richting
van hun land.
24
00:02:40,666 --> 00:02:44,666
Waarom ontvluchtten honderdduizenden
Cubanen hun land?
25
00:02:47,566 --> 00:02:50,800
Waarom bemoeide 't Cubaanse leger
zich met bloedige oorlogen in Afrika?
26
00:02:55,300 --> 00:02:57,166
Hoe werd het eiland het centrum...
27
00:02:57,233 --> 00:02:59,200
...voor de internationale drugshandel?
-Inbeuken.
28
00:03:03,566 --> 00:03:08,000
De geschiedenis van Cuba wordt gekenmerkt
door 500 jaar armoede en rebellie...
29
00:03:10,300 --> 00:03:14,300
...maar ook door een droom
die het Cubaanse volk nooit zal opgeven.
30
00:03:16,566 --> 00:03:21,333
Cuba was een pluralistische samenleving,
zoals vele andere in de wereld.
31
00:03:21,400 --> 00:03:23,600
Er waren liberalen,
er waren communisten...
32
00:03:23,666 --> 00:03:26,233
...er waren socialisten,
rechtse en linkse partijen...
33
00:03:26,300 --> 00:03:27,700
...'n samenleving zoals elke andere.
34
00:03:27,766 --> 00:03:32,033
Toen het volk besefte dat het communisme
werd ingevoerd in Cuba...
35
00:03:32,100 --> 00:03:36,133
We hebben het over de beginjaren
van de Koude Oorlog.
36
00:03:36,200 --> 00:03:37,800
...was er verzet...
37
00:03:38,600 --> 00:03:41,666
...maar dit verzet werd sterk onderdrukt.
38
00:03:42,533 --> 00:03:45,200
Cuba is het grootste eiland in de Cariben.
39
00:03:45,733 --> 00:03:48,800
Het ligt slechts 145 km
bij de Verenigde Staten vandaan.
40
00:03:50,733 --> 00:03:55,033
Maar in de jaren 60 was dit een van
de frontlinies van de Koude Oorlog...
41
00:03:55,433 --> 00:03:58,766
...omdat Cuba zich had verenigd
met de Sovjet-Unie...
42
00:03:59,000 --> 00:04:00,666
...en haar satellietstaten in Europa.
43
00:04:02,500 --> 00:04:05,433
Om Cuba en de Sovjet-Unie
te beschermen...
44
00:04:05,500 --> 00:04:09,633
...werden in 1962 in het geheim
kernraketten geplaatst op het eiland.
45
00:04:10,266 --> 00:04:13,200
Ze konden binnen minuten
de meeste Amerikaanse steden vernietigen.
46
00:04:13,800 --> 00:04:17,666
Daar waar de Sovjet-Unie deze raketten
zag als middel om zich te beschermen...
47
00:04:17,733 --> 00:04:21,766
...hadden de Verenigde Staten soortgelijke
wapens in de buurt van de USSR.
48
00:04:22,300 --> 00:04:26,466
Voor de Amerikaanse president John F.
Kennedy was dit een onacceptabel gevaar.
49
00:04:26,533 --> 00:04:31,000
De wereld heeft nooit zo dicht bij
een nucleaire oorlog gestaan.
50
00:04:31,066 --> 00:04:34,633
We zouden allemaal sterven,
maar toen gebeurde er een wonder.
51
00:04:35,266 --> 00:04:37,433
Het was echt een wonder.
52
00:04:38,766 --> 00:04:43,066
De redelijkheid won,
zowel bij Chroesjtsjov als bij Kennedy.
53
00:04:43,700 --> 00:04:46,500
De Cubaanse raketcrisis duurde 13 dagen...
54
00:04:47,100 --> 00:04:50,266
...13 dagen waarin niemand wist
hoe het zou aflopen.
55
00:04:51,800 --> 00:04:54,400
De VS stelden
een quarantainegebied in rond Cuba...
56
00:04:55,033 --> 00:04:57,233
...en de USSR
haalde 'n Amerikaans vliegtuig neer.
57
00:04:58,133 --> 00:05:01,033
Uiteindelijk maakte een schaduwoverleg
een eind aan de crisis.
58
00:05:02,033 --> 00:05:05,433
De USSR stelde voor haar raketten
terug te trekken uit Cuba...
59
00:05:05,500 --> 00:05:08,366
...als de VS die van hen
weghaalden uit Turkije.
60
00:05:09,266 --> 00:05:12,400
President Kennedy stemde toe.
Fidel Castro niet.
61
00:05:13,000 --> 00:05:14,400
Chroesjtsjov vertrouwde Castro niet.
62
00:05:14,466 --> 00:05:18,666
Hij vreesde dat Castro de wereld
in 'n nucleair conflict zou doen belanden.
63
00:05:19,733 --> 00:05:22,033
De supermachten sloten een akkoord...
64
00:05:22,100 --> 00:05:26,400
...en na de belofte van overvloedige
Sovjet-leningen en -wapenzendingen...
65
00:05:26,466 --> 00:05:29,066
...ging ook Fidel Castro akkoord.
66
00:05:31,600 --> 00:05:35,200
Z'n rechterhand, Ernesto Che Guevara
was het er niet mee eens.
67
00:05:44,066 --> 00:05:49,133
Che Guevara was het niet eens...
68
00:05:50,433 --> 00:05:54,466
...met de steun die Fidel Castro gaf
aan de Sovjet-Unie...
69
00:05:54,533 --> 00:05:57,766
...en aan de revolutionaire groeperingen.
70
00:05:58,000 --> 00:05:59,033
Het was niet genoeg.
71
00:06:00,066 --> 00:06:04,333
Hij had veel meer verwacht
van de Russen en de Chinezen...
72
00:06:05,000 --> 00:06:10,200
...toen Fidel
zich aansloot bij de Sovjets.
73
00:06:11,166 --> 00:06:13,366
Na z'n ontslag
bij de Cubaanse regering...
74
00:06:13,433 --> 00:06:16,666
...ging Che Guevara met een aantal
Cubaanse soldaten naar Bolivia...
75
00:06:17,266 --> 00:06:19,066
...om daar de regering omver te werpen.
76
00:06:19,133 --> 00:06:21,000
Hij raakte gewond en werd gearresteerd.
77
00:06:22,666 --> 00:06:25,400
Hij kwam bij mij
en we schudden elkaar de hand.
78
00:06:25,466 --> 00:06:29,266
Vervolgens ging hij in de houding staan
omdat hij dacht dat ik hem zou doden.
79
00:06:29,800 --> 00:06:33,800
Kort daarna werd Guevara geëxecuteerd
door een Boliviaanse soldaat.
80
00:06:37,166 --> 00:06:38,766
Che werd
een martelaar en een mythe...
81
00:06:40,666 --> 00:06:43,300
... een echt wereldwijd icoon
voor links...
82
00:06:44,533 --> 00:06:47,733
...terwijl Castro vrij was om Cuba
zonder enige kritiek te leiden.
83
00:06:54,633 --> 00:06:59,700
Sinds z'n revolutie de macht overnam
in Cuba op 1 januari 1959...
84
00:06:59,766 --> 00:07:03,666
...had Fidel Castro de VS
als z'n grootste vijand beschouwd.
85
00:07:03,733 --> 00:07:09,433
socialisme
86
00:07:10,033 --> 00:07:12,666
Hij werd pas socialist na de revolutie.
87
00:07:16,133 --> 00:07:19,800
Hij wilde armoede bestrijden
en onderwijs bieden aan iedereen.
88
00:07:23,633 --> 00:07:26,700
Dit was het begin
van z'n alfabetiseringscampagne.
89
00:07:26,766 --> 00:07:30,500
Nooit had iemand interesse getoond
voor de arme plattelandsbewoners.
90
00:07:30,566 --> 00:07:33,500
En plots stuurde Fidel
jonge mensen uit de steden...
91
00:07:33,566 --> 00:07:37,066
...om het volk
te leren lezen en schrijven.
92
00:07:38,433 --> 00:07:41,166
In het hele land werden scholen
en ziekenhuizen gebouwd.
93
00:07:49,333 --> 00:07:52,633
Al in de vroege jaren 70...
94
00:07:53,366 --> 00:07:58,666
...waren sociale voorzieningen
en onderwijs gratis...
95
00:07:58,733 --> 00:08:01,300
...voor het hele volk.
96
00:08:01,366 --> 00:08:04,733
Meer dan een miljoen jongens en meisjes...
97
00:08:05,533 --> 00:08:09,633
...verkregen toegang
tot middelbaar onderwijs.
98
00:08:10,800 --> 00:08:15,600
Op 29 januari 1974 arriveerden
Russische cameraploegen in Cuba...
99
00:08:15,666 --> 00:08:18,766
...om het bezoek
van secretaris-generaal Leonid Brezjnev...
100
00:08:19,000 --> 00:08:19,800
...vast te leggen.
101
00:08:22,733 --> 00:08:26,600
De Cubaanse economie
was flink gesovjetiseerd in de jaren 70.
102
00:08:27,366 --> 00:08:30,500
Cuba was afhankelijk
van z'n socialistische broederlanden...
103
00:08:30,566 --> 00:08:32,733
...en vooral van de USSR.
104
00:08:33,433 --> 00:08:36,133
Dus handelscontracten
waren het doel van het bezoek...
105
00:08:36,200 --> 00:08:39,433
...aangezien de Cubaanse economie
is geënt op die van de Sovjet-Unie.
106
00:08:41,066 --> 00:08:44,533
De staat had zeggenschap
over landbouw en handel.
107
00:08:45,333 --> 00:08:49,566
Sovjetisering betekent
dat de staat alomtegenwoordig is...
108
00:08:49,633 --> 00:08:53,700
...zelfs in het kleinste bedrijfje,
zoals de broodjesverkoper.
109
00:08:53,766 --> 00:08:59,166
Elk particuliere onderneming,
ongeacht hoe klein...
110
00:08:59,233 --> 00:09:02,000
...was na 1968 verboden.
111
00:09:04,666 --> 00:09:10,400
De Sovjet-Unie voorzag Cuba van een
ideologie, maar steunde 't ook economisch.
112
00:09:12,700 --> 00:09:17,300
In de jaren 60 kreeg Cuba te maken
met ernstige leveringsproblemen.
113
00:09:17,366 --> 00:09:21,766
Het eiland redde het alleen
dankzij de pijplijn...
114
00:09:22,000 --> 00:09:23,000
...met de USSR...
115
00:09:23,066 --> 00:09:25,666
...en haar schepen
die continu olie leverden.
116
00:09:25,733 --> 00:09:28,600
Ze leverde voedsel
en veel andere zaken.
117
00:09:28,666 --> 00:09:31,800
Waarschijnlijk had Cuba het niet gered
zonder de USSR.
118
00:09:34,033 --> 00:09:37,266
Er was een eervolle ontvangst
toen Castro in de Sovjet-Unie was...
119
00:09:37,700 --> 00:09:40,366
...en als bewijs van hun vriendschap...
120
00:09:40,433 --> 00:09:43,300
...mocht hij de nieuwste modellen
van socialistische innovatie...
121
00:09:43,366 --> 00:09:44,500
...mee naar huis nemen.
122
00:09:46,200 --> 00:09:48,166
Wel moest hij solidair zijn.
123
00:09:48,233 --> 00:09:51,600
Solidariteit was niet beperkt
tot publieke evenementen.
124
00:09:51,666 --> 00:09:56,666
Solidariteit bestond ook
in hun relatie met elkaar.
125
00:09:57,333 --> 00:10:01,000
Moskou steunde Cuba
ook bij wedstrijdsporten.
126
00:10:01,066 --> 00:10:05,033
Succes moest de superioriteit
van het socialisme aantonen.
127
00:10:08,400 --> 00:10:11,600
Cuba moest een manier bedenken
om z'n broederlanden terug te betalen.
128
00:10:13,566 --> 00:10:15,633
Het belangrijkste exportproduct
was suiker...
129
00:10:15,700 --> 00:10:20,000
...dus Fidel Castro besloot
om de suikerexport uit te breiden...
130
00:10:20,066 --> 00:10:21,600
...naar de Oostbloklanden.
131
00:10:24,233 --> 00:10:27,333
De jaren 60
eindigen niet met oorlogsdaden...
132
00:10:27,400 --> 00:10:30,533
...maar met economisch handelen.
133
00:10:30,600 --> 00:10:33,433
Dit was de oogst die ze zafra noemen.
134
00:10:33,500 --> 00:10:36,500
Ze wilden 10 miljoen ton
suikerriet oogsten.
135
00:10:36,566 --> 00:10:40,433
Dit was om aan te tonen dat Cuba...
136
00:10:40,500 --> 00:10:42,800
...alle productierecords kon overtreffen.
137
00:10:44,100 --> 00:10:47,733
Bijna het hele Cubaanse volk
werd bijeengeroepen om te helpen.
138
00:10:48,366 --> 00:10:51,266
Arbeiders, boeren, academici, ambtenaren.
139
00:10:51,333 --> 00:10:53,733
Iedereen moest helpen
bij de suikeroogst.
140
00:10:58,133 --> 00:11:01,100
Op deze truck hangt 'n spandoek
waarop staat dat de rietstengel...
141
00:11:01,166 --> 00:11:03,133
...met één klap moet worden geveld.
142
00:11:04,666 --> 00:11:08,533
Bovenal wilde hij de massa mobiliseren...
143
00:11:08,600 --> 00:11:13,066
...voor een gemeenschappelijk project...
144
00:11:13,133 --> 00:11:16,400
...namelijk de uitdaging: Kunnen we
10 miljoen ton produceren of niet?
145
00:11:18,133 --> 00:11:22,566
Maar voor die recordoogst
aan suikerriet in 1969...
146
00:11:22,633 --> 00:11:24,800
...werden andere industrieën verwaarloosd.
147
00:11:26,500 --> 00:11:29,033
Klassen en fabrieken bleven leeg...
148
00:11:29,100 --> 00:11:32,533
...omdat iedereen
in de suikerrietvelden werkte.
149
00:11:35,333 --> 00:11:38,533
Zelfs Fidel Castro nam deel aan de oogst.
150
00:11:41,066 --> 00:11:44,733
De economie kwam tot stilstand en het zou
maanden duren eer ze weer op gang kwam.
151
00:11:45,466 --> 00:11:47,433
Het eindigde nogal triest.
152
00:11:47,500 --> 00:11:50,533
Niet omdat ze maar
negen miljoen ton haalden.
153
00:11:50,600 --> 00:11:51,800
Dat wordt ze vergeven.
154
00:11:52,033 --> 00:11:54,766
Maar omdat ze daarvoor...
155
00:11:55,000 --> 00:12:00,800
...de economie
volledig kapot hadden gemaakt...
156
00:12:01,033 --> 00:12:02,333
...en zelfs het politieke leven.
157
00:12:02,400 --> 00:12:07,600
De ministers vergaderden op een haciënda
of op een suikerrietplantage.
158
00:12:10,500 --> 00:12:13,600
Het hele overheidsapparaat
stond op instorten.
159
00:12:15,500 --> 00:12:17,500
Het enige voordeel van de ramp...
160
00:12:18,266 --> 00:12:22,566
...was dat de Sovjet-regering
Cuba's schulden kwijtschold.
161
00:12:23,166 --> 00:12:27,233
Brezjnev verleende
z'n eerste schuldverlichting.
162
00:12:27,300 --> 00:12:30,166
En de commerciële betrekkingen
met de USSR...
163
00:12:30,233 --> 00:12:33,166
...en het socialistische blok
werden aangehaald.
164
00:12:33,233 --> 00:12:40,200
De Sovjets waren niet aanwezig in Cuba
op een manier die je zou verwachten.
165
00:12:40,266 --> 00:12:44,333
Je zag niet overal Russen.
166
00:12:44,400 --> 00:12:46,366
Er waren een paar Sovjet-bedrijven.
167
00:12:46,433 --> 00:12:48,266
Maar er werd wel altijd gesproken...
168
00:12:48,333 --> 00:12:51,666
...over de broederlanden
die de Sovjet-Unie steunde.
169
00:12:51,733 --> 00:12:54,600
Als kind...
170
00:12:54,666 --> 00:12:57,033
...was ik me niet bewust
van hun aanwezigheid.
171
00:12:57,666 --> 00:13:02,166
De nauwere betrekkingen met
de Sovjet-Unie waren lonend voor Cuba.
172
00:13:02,233 --> 00:13:03,766
Wat betreft onderwijs en zorg...
173
00:13:04,400 --> 00:13:07,600
...liep het eiland ver voor
op andere Latijns-Amerikaanse landen.
174
00:13:08,266 --> 00:13:11,166
Om zich te kunnen beschermen,
met name tegen de VS...
175
00:13:11,233 --> 00:13:13,600
...kocht het eiland militair materieel...
176
00:13:14,133 --> 00:13:16,266
...en waren er
militaire adviseurs aanwezig...
177
00:13:16,333 --> 00:13:18,666
...daar waar rebellen vochten
in de derde wereld.
178
00:13:21,566 --> 00:13:24,466
Castro was gek op alles wat militair was.
179
00:13:24,533 --> 00:13:28,533
En hij moet geweten hebben
dat hij hen iets verschuldigd was.
180
00:13:28,600 --> 00:13:33,800
En hij vond een uitstekende gelegenheid
om Cuba internationaal zichtbaar te maken.
181
00:13:34,033 --> 00:13:36,000
Hij wilde prestige hebben.
182
00:13:36,066 --> 00:13:39,300
En wat
de Cubaanse revolutionairen betreft...
183
00:13:41,200 --> 00:13:46,133
...vond de strijd
tegen het imperialisme...
184
00:13:47,233 --> 00:13:50,100
...in de hele wereld plaats.
185
00:13:52,700 --> 00:13:54,533
Dat is hoe wij...
186
00:13:56,233 --> 00:13:58,733
...de Cubaanse revolutionairen...
187
00:14:00,033 --> 00:14:03,566
...onze internationale plicht zien.
188
00:14:06,033 --> 00:14:09,766
Dit is hoe ons volk z'n plicht ziet...
189
00:14:12,133 --> 00:14:14,466
...want ze weten dat er één vijand is:
190
00:14:17,766 --> 00:14:20,266
...diezelfde vijand die ons aanvalt...
191
00:14:21,266 --> 00:14:24,133
...in onze kustgebieden en op ons land...
192
00:14:26,033 --> 00:14:28,066
...en die ook de rest aanvalt.
193
00:14:28,733 --> 00:14:32,433
Fidel Castro vond nog altijd dat hij
de Sovjet-Unie iets verschuldigd was.
194
00:14:33,233 --> 00:14:36,533
Hij wilde z'n schuld vereffenen,
maar deze keer niet met suiker.
195
00:14:38,300 --> 00:14:42,800
In 1974 trok Portugal zich terug
uit de voormalige kolonie Angola.
196
00:14:43,433 --> 00:14:45,166
Er kwam 'n bloedige oorlog op gang...
197
00:14:45,233 --> 00:14:48,466
...waarin communisten en nationalisten
streden om de macht...
198
00:14:48,533 --> 00:14:51,100
...en hulp inriepen
van de internationale gemeenschap.
199
00:14:54,100 --> 00:14:56,200
Dit was eigenlijk een win-winsituatie.
200
00:14:56,266 --> 00:15:03,133
De USSR zegt
dat de communisten en de Sovjets...
201
00:15:03,200 --> 00:15:04,366
...Afrika vooruit kunnen helpen...
202
00:15:04,433 --> 00:15:11,233
...en Castro
kan het imago van Cuba verbeteren...
203
00:15:11,300 --> 00:15:15,600
...en zo z'n schuld
aan de Sovjet-Unie inlossen.
204
00:15:15,666 --> 00:15:18,500
Het werd een soort oorlog bij volmacht...
205
00:15:18,566 --> 00:15:21,066
...binnen de parameters
van de Koude Oorlog.
206
00:15:21,133 --> 00:15:23,333
Maar in werkelijkheid kwam hij voort...
207
00:15:25,100 --> 00:15:28,066
...uit de lokale
onafhankelijkheidsoorlog...
208
00:15:28,133 --> 00:15:30,500
...en de verdeling die eruit voortvloeide.
209
00:15:31,600 --> 00:15:35,366
Cuba ligt meer dan 11.000 km
bij Angola vandaan.
210
00:15:38,366 --> 00:15:41,800
De voormalige Portugese kolonie
ligt aan de zuidwestkust van Afrika...
211
00:15:42,033 --> 00:15:43,500
...en grenst aan Namibië...
212
00:15:43,566 --> 00:15:46,166
...dat destijds
een soort Zuid-Afrikaanse kolonie was.
213
00:15:47,533 --> 00:15:51,733
Een van de drie verzetsbewegingen
in Angola was de communistische MPLA.
214
00:15:52,466 --> 00:15:54,200
Vanwege z'n behoefte aan macht...
215
00:15:54,266 --> 00:15:57,633
...en omdat hij de Sovjet-Unie
wilde terugbetalen...
216
00:15:58,200 --> 00:16:02,166
...besloot Fidel Castro
op grote schaal in te grijpen.
217
00:16:02,233 --> 00:16:05,166
Ze lobbyden voor internationale steun...
218
00:16:05,233 --> 00:16:06,700
...en toen raakte Cuba betrokken...
219
00:16:06,766 --> 00:16:12,533
...maar op een veel grotere schaal
dan de Angolese regering had verwacht.
220
00:16:13,233 --> 00:16:15,800
Niemand had dat kunnen bedenken.
221
00:16:16,033 --> 00:16:19,266
Daar waren de wereldmachten,
de grote machten...
222
00:16:19,333 --> 00:16:21,300
...en Cuba was maar een kleine vis.
223
00:16:22,600 --> 00:16:26,333
In eerste instantie stuurde Cuba adviseurs
om de MPLA-strijders op te leiden.
224
00:16:26,800 --> 00:16:29,500
Hun tegenstanders werden gesteund
door wapenleveringen...
225
00:16:29,566 --> 00:16:31,733
...uit Zuid-Afrika en de Verenigde Staten.
226
00:16:32,766 --> 00:16:36,466
De MPLA-leiders hoopten dat Cuba hen
op eenzelfde manier zou steunen.
227
00:16:42,733 --> 00:16:45,466
Op 4 november 1975...
228
00:16:45,533 --> 00:16:49,600
...stuurde Fidel Castro
35.000 soldaten naar Angola.
229
00:16:50,500 --> 00:16:53,166
Cuba en de Sovjets
werkten samen in Angola.
230
00:16:53,233 --> 00:16:54,533
Ze deden het met elkaar.
231
00:16:55,133 --> 00:16:57,466
Cuba leverde mankracht.
232
00:16:57,533 --> 00:16:59,400
De Sovjet-Unie leverde wapens.
233
00:16:59,466 --> 00:17:04,033
Onze experts waren voorstanders...
234
00:17:05,300 --> 00:17:08,300
...van de strategie die werd gebruikt
in de Tweede Wereldoorlog.
235
00:17:09,066 --> 00:17:13,599
Je zet een bruggenhoofd op
en vervolgens ga je...
236
00:17:14,366 --> 00:17:16,733
...stap voor stap naar voren.
237
00:17:16,800 --> 00:17:19,466
Zoals destijds
van Stalingrad naar Berlijn.
238
00:17:20,333 --> 00:17:22,700
De Cubanen hadden
een volledig andere tactiek...
239
00:17:23,766 --> 00:17:25,800
...guerrilla-oorlogsvoering:
240
00:17:27,500 --> 00:17:31,366
Je haalt uit naar de vijand
en je pakt de vijand door tegenaanvallen.
241
00:17:33,500 --> 00:17:37,633
De oorlog in Angola was een proxyoorlog
gestreden in 't kader van de Koude Oorlog.
242
00:17:39,400 --> 00:17:42,566
Cuba vocht voor het oosten
en Zuid-Afrika voor het westen.
243
00:17:44,433 --> 00:17:47,400
De oorlog werd uitgezonden
aan beide zijden van het IJzeren Gordijn.
244
00:17:49,166 --> 00:17:51,333
Deze beelden zijn
van de Sovjet-staatstelevisie.
245
00:17:59,066 --> 00:18:02,500
De elite van het Cubaanse leger
ging erheen.
246
00:18:03,466 --> 00:18:08,333
Furry, Arnaldo Ochoa...
Zij waren de elite...
247
00:18:09,433 --> 00:18:11,600
...en ze vochten met trots.
248
00:18:13,500 --> 00:18:16,566
Generaal Arnaldo Ochoa
was de Cubaanse opperbevelhebber...
249
00:18:16,633 --> 00:18:18,366
...tijdens de oorlog in Angola.
250
00:18:22,200 --> 00:18:23,700
Ondanks de logistieke problemen...
251
00:18:23,766 --> 00:18:26,666
...namelijk de afstand van 't thuisland...
252
00:18:27,633 --> 00:18:30,600
...leidde hij de troepen
van overwinning tot overwinning...
253
00:18:30,666 --> 00:18:31,700
...over de ruggen van hun vijanden.
254
00:18:39,800 --> 00:18:44,000
Generaal Ochoa was
een van de jongste officieren...
255
00:18:44,066 --> 00:18:47,033
...in het leger van Fidel Castro
in de Sierra Maestra.
256
00:18:47,100 --> 00:18:50,533
Hij onderscheidde zich al
op jonge leeftijd als militair leider...
257
00:18:50,600 --> 00:18:54,000
...nog voor de overwinning op Batista.
258
00:18:54,066 --> 00:18:57,633
Toen de revolutie een succes was...
259
00:18:57,700 --> 00:19:01,666
...werd hij
een van de jongste commandanten.
260
00:19:01,733 --> 00:19:06,166
Daarna ging hij
naar de militaire academie in de USSR...
261
00:19:06,233 --> 00:19:09,500
...en won zo
het respect van de Sovjet-officieren.
262
00:19:11,800 --> 00:19:14,500
Door het succes
van het Cubaanse leger onder zijn bevel...
263
00:19:14,566 --> 00:19:18,200
...en doordat hij vanaf het begin
deel uitmaakte van de revolutie...
264
00:19:18,600 --> 00:19:20,533
...had z'n woord veel gewicht in Cuba.
265
00:19:21,233 --> 00:19:25,300
Toen hij kritiek had op Fidel Castro
vanwege de behandeling van z'n soldaten...
266
00:19:25,366 --> 00:19:27,000
...luisterde het volk naar hem.
267
00:19:31,600 --> 00:19:34,166
Generaal Ochoa was...
268
00:19:35,500 --> 00:19:38,133
...een zeer intelligente man...
269
00:19:39,300 --> 00:19:41,366
...op het strijdveld.
270
00:19:42,300 --> 00:19:44,633
Hij was een strateeg
in moderne oorlogsvoering...
271
00:19:47,666 --> 00:19:50,366
...met buitengewone
militaire capaciteiten.
272
00:19:51,466 --> 00:19:54,100
Maar Ochoa's successen
eisten hun tol.
273
00:19:55,233 --> 00:19:57,233
Duizenden Cubanen stierven in Angola...
274
00:19:58,300 --> 00:20:01,000
...net als ruim een half miljoen
Angolese burgers.
275
00:20:12,100 --> 00:20:16,500
Het was een bloedige oorlog.
Veel mensen kwamen om.
276
00:20:17,366 --> 00:20:22,066
De oorlog was bloedig en lang durend.
277
00:20:23,066 --> 00:20:27,700
In 1976 behaalde de door Cuba gesteunde
MPLA een voorlopige overwinning.
278
00:20:28,366 --> 00:20:31,733
Maar de strijd was pas voorbij
in de vroege jaren 90...
279
00:20:31,800 --> 00:20:34,633
...en zo ook Cuba's betrokkenheid
in Angola.
280
00:20:34,700 --> 00:20:37,766
Castro was terughoudend
in het terughalen van z'n troepen.
281
00:20:38,000 --> 00:20:42,466
Fidel Castro was niet geïnteresseerd
in het welzijn van de Cubanen.
282
00:20:42,533 --> 00:20:45,800
Hij was geïnteresseerd
in z'n eigen plaats in de geschiedenis.
283
00:20:46,033 --> 00:20:47,200
Toen hij naar Afrika ging...
284
00:20:47,266 --> 00:20:51,700
...en secretaris-generaal werd
van de niet-gebonden landen...
285
00:20:51,766 --> 00:20:57,233
...droeg hij een Afrikaans gewaad
en zat hij op een troon.
286
00:20:57,300 --> 00:20:59,533
Daar kickte hij op.
287
00:20:59,600 --> 00:21:01,366
Zo stak hij in elkaar.
288
00:21:05,766 --> 00:21:09,200
Castro zorgde dat de propagandamachine
hem als winnaar zou aanwijzen.
289
00:21:09,266 --> 00:21:13,366
Maar zeer weinig Cubanen
wisten iets over z'n privéleven.
290
00:21:14,433 --> 00:21:19,333
Tot de jaren 90 wisten de gewone Cubanen
niet eens dat hij getrouwd was.
291
00:21:19,400 --> 00:21:23,633
Hij was hun comandante en jefe...
292
00:21:23,700 --> 00:21:26,200
...een vrije man
die leefde voor de revolutie.
293
00:21:26,266 --> 00:21:30,300
Niemand kende hem echt.
294
00:21:30,366 --> 00:21:33,666
Z'n enige doel was de revolutie.
295
00:21:35,433 --> 00:21:38,366
De leiders van de Cubaanse regering,
en hun families...
296
00:21:38,433 --> 00:21:41,433
...woonden in een afgesloten,
zwaarbewaakt complex...
297
00:21:41,500 --> 00:21:42,733
...niet ver van Havana.
298
00:21:53,500 --> 00:21:56,133
Het huis van Fidel Castrol
werd Punto Cero genoemd...
299
00:21:56,200 --> 00:21:58,500
...en daar woonde hij met z'n gezin.
300
00:21:58,566 --> 00:22:02,700
Er is een golfbaan bij...
301
00:22:02,766 --> 00:22:05,700
...van vier vierkante kilometer...
302
00:22:05,766 --> 00:22:09,366
...en hij woonde daar met z'n vrouw...
303
00:22:09,433 --> 00:22:14,133
...Dalia Soto del Valle
en hun vijf kinderen.
304
00:22:15,500 --> 00:22:19,700
Op Google Earth kun je de grenzen
van het landgoed en het zwembad zien.
305
00:22:20,800 --> 00:22:23,133
Het hele terrein is zwaarbewaakt.
306
00:22:24,400 --> 00:22:28,700
Dit is een toevallige foto
van Fidel Castro en z'n vrouw in 2007.
307
00:22:30,000 --> 00:22:31,733
Ze trouwden in 1980.
308
00:22:32,533 --> 00:22:35,800
Zij was onderwijzeres
op de school van hun kinderen...
309
00:22:36,033 --> 00:22:39,166
...en die van de kinderen
van andere leiders en hooggeplaatsten.
310
00:22:39,600 --> 00:22:42,800
Een sterke vrouw.
Zij deelde de lakens uit op Punto Cero.
311
00:22:44,033 --> 00:22:46,800
De leiders van Cuba
genoten bepaalde privileges.
312
00:22:47,033 --> 00:22:50,700
Maar zoals het socialisten betaamt,
leefden ze nogal bescheiden.
313
00:22:53,333 --> 00:22:57,666
Wat privileges betreft,
was er weinig verschil...
314
00:22:57,733 --> 00:23:00,733
...tussen een man met macht...
315
00:23:01,666 --> 00:23:05,166
...en een nederige burger van Cuba.
316
00:23:05,233 --> 00:23:07,033
Het verschil is twee wielen.
317
00:23:07,100 --> 00:23:10,733
De burger rijdt op een fiets...
318
00:23:11,366 --> 00:23:17,233
...en de machtige Cubaan
rijdt in een auto...
319
00:23:17,300 --> 00:23:20,133
...maar wel een zeer bescheiden auto.
320
00:23:21,700 --> 00:23:23,566
Cuba staat bekend om z'n vreemde mix...
321
00:23:23,633 --> 00:23:27,100
...van oude Amerikaanse auto'sen auto's uit het Oostblok.
322
00:23:29,300 --> 00:23:33,166
Voor zichzelf koos Fidel Castro
een ietwat extravagantere auto:
323
00:23:33,533 --> 00:23:34,466
...een Mercedes.
324
00:23:39,666 --> 00:23:45,200
Jarenlang had Fidel
een Mercedes-Benz 280SE...
325
00:23:45,266 --> 00:23:48,233
...een auto die zeer luxe kan zijn...
326
00:23:48,300 --> 00:23:53,033
...maar ik heb er weleens in gezeten...
327
00:23:53,100 --> 00:23:56,633
...het was geen erg luxe auto.
328
00:23:56,700 --> 00:24:00,400
Het was een normale auto...
329
00:24:02,600 --> 00:24:06,433
...met butsen en krassen...
330
00:24:06,500 --> 00:24:09,266
...door de wapens van de bewakers.
331
00:24:09,333 --> 00:24:11,800
Het was zeker geen luxe auto.
332
00:24:13,366 --> 00:24:17,500
Hij genoot niet het meest...
333
00:24:18,300 --> 00:24:21,600
...van z'n rijkdom...
334
00:24:21,666 --> 00:24:27,300
...maar van
't in het centrum van het universum staan.
335
00:24:27,366 --> 00:24:30,766
Het is interessant
hoe hij met mensen omgaat.
336
00:24:32,500 --> 00:24:36,666
Fidel zoekt altijd naar een manier...
337
00:24:37,566 --> 00:24:40,733
...om de mensen
om hem heen te onderwerpen...
338
00:24:41,600 --> 00:24:43,600
...en te overtuigen van z'n grootsheid...
339
00:24:44,433 --> 00:24:48,800
...en om indruk te maken
met z'n geheugen en zijn enorme kennis.
340
00:24:50,533 --> 00:24:54,166
Terwijl hun staatshoofd een bescheiden,
maar beschermd leven leidde...
341
00:24:54,233 --> 00:24:57,533
...was de situatie
voor veel Cubanen nijpender.
342
00:25:01,433 --> 00:25:04,200
Het aantal Cubanen
dat wilde vertrekken groeide continu.
343
00:25:06,166 --> 00:25:09,400
Velen namen contact op met de diplomatieke
missie van de VS op Cuba...
344
00:25:09,466 --> 00:25:12,500
...die in 1971 tijdelijk werd heropend.
345
00:25:14,266 --> 00:25:18,066
De afdeling Amerikaanse belangen
van de Zwitserse ambassade.
346
00:25:27,633 --> 00:25:33,300
We zitten al decennia
in hetzelfde gebouw op Malecón...
347
00:25:34,600 --> 00:25:38,133
...en we hadden een ander kantoor verderop
waar we vluchtelingen hielpen.
348
00:25:38,200 --> 00:25:41,633
Het was één van 's werelds drie
verwerkingscentra voor vluchtelingen...
349
00:25:41,700 --> 00:25:44,233
...buiten de Verenigde Staten.
350
00:25:46,500 --> 00:25:50,000
Sommige Cubanen vluchtten met hulp
van de diplomatieke missie.
351
00:25:50,066 --> 00:25:53,733
Anderen kozen een gevaarlijkere route,
over zee.
352
00:25:53,800 --> 00:25:58,233
Jaar na jaar verruilden duizenden Cubanen
hun thuisland voor de Verenigde Staten.
353
00:26:02,366 --> 00:26:05,533
Volgens een oud gezegde geldt
dat in een dictatuur...
354
00:26:05,600 --> 00:26:07,733
...de mensen stemmen met hun voeten.
355
00:26:07,800 --> 00:26:10,133
Ze lopen weg.
356
00:26:10,200 --> 00:26:14,533
Dat is heel interessant, want eind '79...
357
00:26:14,600 --> 00:26:18,266
...dacht Fidel dat hij
op het hoogtepunt van z'n glorie was...
358
00:26:19,133 --> 00:26:20,366
...en in april 1980 werd...
359
00:26:21,400 --> 00:26:23,466
...tot z'n grote verdriet...
360
00:26:24,733 --> 00:26:30,300
...z'n systeem afgewezen...
361
00:26:30,366 --> 00:26:32,200
...door een grote groep mensen.
362
00:26:33,733 --> 00:26:35,266
Leveringsproblemen...
363
00:26:35,333 --> 00:26:37,800
...gebrek aan consumentengoederen
en soms voedsel...
364
00:26:38,033 --> 00:26:41,433
...en ook reisbeperkingen waren redenen
voor jonge mensen om te vertrekken.
365
00:26:42,533 --> 00:26:45,700
Ze wilden naar de VS of naar Europa.
366
00:26:45,766 --> 00:26:49,100
In april 1980 kookte de boel over...
367
00:26:49,166 --> 00:26:52,633
...toen het regime de legale manier
om Cuba te verlaten, aan banden legde.
368
00:26:53,500 --> 00:26:56,700
Er volgden meer perioden
met beperkingen...
369
00:26:56,766 --> 00:26:59,066
...waarin er druppelsgewijs
mensen vertrokken.
370
00:26:59,133 --> 00:27:02,500
En toen was er die enorme exodus,
in het bijzonder in 1980...
371
00:27:02,566 --> 00:27:05,300
...toen ruim 100.000 mensen
vanuit Mariel vertrokken.
372
00:27:06,233 --> 00:27:07,800
Op 1 april 1980...
373
00:27:08,433 --> 00:27:12,366
...reed een groep Cubanen met hun bus
door het hek van de Peruaanse ambassade...
374
00:27:12,433 --> 00:27:13,700
...en vroeg asiel aan.
375
00:27:15,733 --> 00:27:18,666
De Peruaanse ambassade
weigerde hen over te dragen...
376
00:27:18,733 --> 00:27:20,600
...aan de Cubaanse autoriteiten.
377
00:27:25,533 --> 00:27:30,000
Castro's reactie was verbazingwekkend,
en weinig diplomatiek.
378
00:27:32,300 --> 00:27:34,633
Hij haalde de bewakers weg
rondom de ambassade...
379
00:27:34,700 --> 00:27:37,366
...en moedigde iedereen
die Cuba wilde verlaten aan...
380
00:27:37,433 --> 00:27:39,433
...z'n geluk te beproeven
met de Peruanen.
381
00:27:42,633 --> 00:27:48,333
Mariel begon omdat de ambassade
iedereen asiel verleende.
382
00:27:48,400 --> 00:27:53,800
Fidel haalde de bewakers
bij de ambassade weg.
383
00:27:54,033 --> 00:27:58,666
En toen stonden er op één dag 10.000
mensen in en om de ambassade.
384
00:27:59,633 --> 00:28:04,033
Het was een wereldwijd schandaal.
En hoe heeft hij dit opgelost?
385
00:28:04,100 --> 00:28:07,500
'Jullie willen weg, ga maar.
Laat de mensen uit Miami je komen halen.'
386
00:28:09,566 --> 00:28:14,400
Iedereen die wilde gaan, moest naar
Mariel, ten westen van Havana, gaan...
387
00:28:14,466 --> 00:28:16,366
...en worden verscheept
naar Key West...
388
00:28:16,433 --> 00:28:18,666
...het meest zuidelijke puntje van de VS.
389
00:28:22,666 --> 00:28:26,766
Cubaanse ballingen in Florida regelden
de eerste veerboten voor de vluchtelingen.
390
00:28:30,666 --> 00:28:33,300
Tussen april en oktober 1980...
391
00:28:33,366 --> 00:28:36,166
...werkten de schepen non-stop
om deze mensen te helpen.
392
00:28:40,066 --> 00:28:42,600
Alle mensen die in ballingschap gaan...
393
00:28:42,666 --> 00:28:45,333
...wensen we veel geluk
met hun consumptiemaatschappij...
394
00:28:46,000 --> 00:28:51,566
...en hun Amerikaanse burgerschap
nu ze hun land in de steek hebben gelaten.
395
00:28:52,666 --> 00:28:57,133
En de mensen die willen gaan,
maar niet kunnen gaan...
396
00:28:57,200 --> 00:28:58,700
...dat ligt niet aan ons...
397
00:28:58,766 --> 00:29:02,066
...maar aan de Amerikaanse regering
die toegang weigert.
398
00:29:02,600 --> 00:29:05,766
Wij verbieden niemand
het land te verlaten.
399
00:29:06,000 --> 00:29:07,633
Integendeel, de deur staat open.
400
00:29:12,433 --> 00:29:14,500
Zevenentwintig vluchtelingen stierven...
401
00:29:14,566 --> 00:29:17,266
...de meesten door verdrinking.
402
00:29:18,100 --> 00:29:23,000
Zo'n 100.000 Cubanen kwamen veilig aan
in de VS en kregen een werkvergunning.
403
00:29:24,433 --> 00:29:27,366
En de Cubaanse regering
had z'n eigen plannen.
404
00:29:31,366 --> 00:29:37,033
Ze wilden Miami laten vollopen...
405
00:29:37,100 --> 00:29:41,100
...door de Cubaanse gevangenissen...
406
00:29:41,166 --> 00:29:44,000
...en de gekkenhuizen open te zetten...
407
00:29:44,066 --> 00:29:47,233
...en Miami met hun probleem
op te zadelen.
408
00:29:47,300 --> 00:29:49,466
'Jullie wilden toch weg?
Nou, ga maar.'
409
00:29:51,400 --> 00:29:55,166
De Amerikaanse regering arresteerde
alle verdachte vluchtelingen...
410
00:29:55,233 --> 00:29:56,733
...en controleerde hun strafblad.
411
00:29:59,033 --> 00:30:02,266
Tussen de 130.000 mensen
die naar de VS gingen...
412
00:30:02,333 --> 00:30:08,466
...zaten zo'n 10 tot 20.000 criminelen
en moordenaars...
413
00:30:08,533 --> 00:30:10,166
...die zo uit de gevangenis kwamen.
414
00:30:10,233 --> 00:30:17,000
Gekken en andere vreemde lui
maakten ongeveer 10 procent uit...
415
00:30:17,066 --> 00:30:20,566
...van de mensenstroom uit Mariel.
416
00:30:22,300 --> 00:30:26,666
Zo'n 2500 Cubanen zaten langdurig
in Amerikaanse gevangenissen...
417
00:30:26,733 --> 00:30:29,200
...voordat Cuba
toestemde hen te repatriëren.
418
00:30:35,266 --> 00:30:38,233
Door de massale toestroom
van Cubanen in 1980...
419
00:30:38,300 --> 00:30:41,200
...steeg de werkeloosheid in Florida
met 1 procent...
420
00:30:41,266 --> 00:30:43,766
...en toch lukte het de meesten
om werk te vinden...
421
00:30:44,000 --> 00:30:49,033
...maar hun succesverhalen verergerden
de ontevredenheid op het eiland.
422
00:30:49,766 --> 00:30:53,600
De relatie tussen Cuba en de VS
was ernstig verstoord.
423
00:30:54,300 --> 00:30:58,766
Vervolgens maakte een conflict eind 80
de situatie alleen maar erger.
424
00:31:00,066 --> 00:31:04,100
De Amerikaanse politie beweerde
dat grote hoeveelheden cocaïne...
425
00:31:04,166 --> 00:31:06,500
...de Verenigde Staten
binnenkwamen via Cuba.
426
00:31:07,533 --> 00:31:10,333
Cuba is al heel lang betrokken
bij de drugshandel.
427
00:31:11,300 --> 00:31:14,500
Er zijn voldoende documenten
die hun deelname bevestigen.
428
00:31:16,666 --> 00:31:18,633
De cocaïne kwam uit Colombia.
429
00:31:19,200 --> 00:31:23,133
Al in de jaren 60 steunde Cuba
een rebellengroepering daar.
430
00:31:26,133 --> 00:31:30,033
De hooglanden van Colombia is
het productiegebied van de cocaplant.
431
00:31:31,200 --> 00:31:34,066
Cocaïne werd gewonnen
en verspreid over de wereld.
432
00:31:38,100 --> 00:31:40,466
Om hun clandestiene strijd
te financieren...
433
00:31:40,533 --> 00:31:44,300
...werkten de communistische rebellen,
de Farc, samen met drugsbaronnen.
434
00:31:46,166 --> 00:31:49,033
Het verhaal van de Cubaanse drugshandel...
435
00:31:49,100 --> 00:31:53,400
...begint zodra Cuba
in de problemen raakt...
436
00:31:53,466 --> 00:31:56,800
...met de levering
aan de guerrillabewegingen in Colombia.
437
00:31:58,100 --> 00:32:02,466
Cuba steunt de guerrillabewegingen
in Colombia al sinds de jaren 60...
438
00:32:02,533 --> 00:32:06,100
...en een aantal van die groeperingen
werkt al sinds de jaren 70...
439
00:32:06,166 --> 00:32:08,766
...samen met drugsbaronnen
om hun activiteiten te financieren.
440
00:32:09,766 --> 00:32:15,133
Een van de officieren in Cuba
had een idee.
441
00:32:15,566 --> 00:32:21,100
'Waarom ga ik niet
met deze drugsdealers praten...
442
00:32:21,166 --> 00:32:25,600
...zodat ze mij kunnen helpen
met de guerrilla...
443
00:32:25,666 --> 00:32:29,033
...en wij een aantal guerrillero's
kunnen opleiden in Cuba?'
444
00:32:30,200 --> 00:32:31,366
Fidel gaf z'n goedkeuring.
445
00:32:33,233 --> 00:32:36,766
Wapens, met name machinegeweren,
werden Colombia in gesmokkeld.
446
00:32:38,000 --> 00:32:41,133
Colombiaanse drugsdealers vervoerden
wapens voor de guerrilla's...
447
00:32:41,633 --> 00:32:44,766
...terwijl zij zorgden
voor de cocaplantages en laboratoria.
448
00:32:45,666 --> 00:32:48,466
Het kwam op gang...
449
00:32:48,533 --> 00:32:51,400
...en in ruil daarvoor...
450
00:32:52,500 --> 00:32:59,466
...mochten de drugsdealers de Cubaanse
territoriale wateren gebruiken.
451
00:33:00,433 --> 00:33:04,700
Toen begonnen vliegtuigen
drijvende dingen te droppen.
452
00:33:04,766 --> 00:33:08,366
Boten haalden die dingen op
en gingen weer weg.
453
00:33:08,433 --> 00:33:11,133
Maar toen eiste Fidel...
454
00:33:12,233 --> 00:33:15,566
...10 procent van de opbrengst.
455
00:33:17,300 --> 00:33:20,400
Toen Amerikaanse agenten
gevangen drugskoeriers ondervroegen...
456
00:33:20,466 --> 00:33:23,633
...werd duidelijk dat Cuba
en de Cubaanse regering...
457
00:33:23,700 --> 00:33:25,533
...betrokken was in de cocaïnehandel.
458
00:33:34,800 --> 00:33:37,666
We beschikken zeker over informatie...
459
00:33:37,733 --> 00:33:40,600
...dat hoge overheidsfunctionarissen...
460
00:33:40,666 --> 00:33:45,333
...het vervoer van cocaïne
door Cuba faciliteerden.
461
00:33:45,400 --> 00:33:47,300
Die informatie was er.
462
00:33:47,800 --> 00:33:51,533
Ik heb zelf deel uitgemaakt
van een speciale eenheid uit de VS...
463
00:33:51,600 --> 00:33:52,733
Ik was al met pensioen.
464
00:33:53,566 --> 00:33:55,100
...die over informatie beschikte.
465
00:33:55,166 --> 00:33:58,566
Er was een broer
van een Cubaanse generaal in Miami.
466
00:33:59,100 --> 00:34:02,733
Ze pakten hem met 100 ton cocaïne.
467
00:34:03,433 --> 00:34:06,100
Hij wilde strafvermindering krijgen...
468
00:34:06,166 --> 00:34:08,466
...en beweerde dat z'n broer,
een generaal...
469
00:34:08,533 --> 00:34:11,366
...vanuit Pinar Del Río
zaken deed met Raúl Castro.
470
00:34:12,000 --> 00:34:14,800
Het lukte de Amerikanen alleen
om de kleine dealers te pakken...
471
00:34:15,600 --> 00:34:18,300
...en niet om de leiders
te identificeren en te stoppen.
472
00:34:20,500 --> 00:34:22,666
Ik denk dat er binnen het regime
mensen waren...
473
00:34:23,199 --> 00:34:29,566
...die drugs als een legitiem wapen zagen
om Amerika te destabiliseren...
474
00:34:31,533 --> 00:34:37,266
...en natuurlijk bracht het ook
veel geld in het laatje.
475
00:34:37,699 --> 00:34:40,199
Daarnaast werd er drugsgeld
witgewassen in Cuba...
476
00:34:41,000 --> 00:34:42,600
...met toestemming van de regering.
477
00:34:47,466 --> 00:34:51,000
De internationale banken in Cuba...
478
00:34:51,066 --> 00:34:52,199
...waren eraan gewend...
479
00:34:52,266 --> 00:34:55,300
Ze waren gewend
om witwaspraktijken te faciliteren.
480
00:34:56,100 --> 00:34:59,000
De Verenigde Staten
vonden echter geen direct bewijs...
481
00:34:59,066 --> 00:35:01,433
...dat Fidel Castro
linkte aan de cocaïnehandel.
482
00:35:01,500 --> 00:35:02,366
Opschieten.
483
00:35:03,533 --> 00:35:06,166
Fidel sprak nooit met een drugsdealer.
484
00:35:06,566 --> 00:35:08,000
Dat deed Tony de la Guardia.
485
00:35:08,766 --> 00:35:12,733
Tony de la Guardia was kolonel
in het ministerie van Binnenlandse Zaken.
486
00:35:12,800 --> 00:35:15,700
Hij was verantwoordelijk
voor speciale missies.
487
00:35:18,066 --> 00:35:21,500
Ze begonnen speciale missies uit te voeren
voor Fidel Castro.
488
00:35:22,133 --> 00:35:28,333
In 1982 vroegen ze m'n vader...
489
00:35:30,100 --> 00:35:34,266
...het embargo niet te schenden...
490
00:35:34,333 --> 00:35:38,333
...maar om naar de VS te gaan...
491
00:35:39,400 --> 00:35:43,266
...om hightech materialen op te halen...
492
00:35:43,333 --> 00:35:45,533
...die in Cuba niet te verkrijgen waren...
493
00:35:46,500 --> 00:35:48,566
...onder normale omstandigheden...
494
00:35:50,100 --> 00:35:52,500
...vanwege het embargo.
495
00:35:53,800 --> 00:35:55,500
De Amerikaanse regering beweerde...
496
00:35:55,566 --> 00:35:58,600
...bewijs te hebben voor Cubaanse
betrokkenheid in de drugshandel.
497
00:35:59,166 --> 00:36:01,600
Cubaanse functionarissen
werden bij verstek veroordeeld...
498
00:36:01,666 --> 00:36:04,733
...maar de echte doelwitten
waren hun meerderen in de regering.
499
00:36:05,300 --> 00:36:08,266
Ondertussen kreeg Cuba
verontrustend nieuws uit Moskou.
500
00:36:08,733 --> 00:36:12,066
De nieuwe Sovjet generaal-secretaris,
Michail Gorbatsjov...
501
00:36:12,133 --> 00:36:14,733
...had besloten historische hervormingen
te introduceren...
502
00:36:14,800 --> 00:36:18,400
...die, zoals later zou blijken,
fataal zouden zijn voor de Sovjet-Unie.
503
00:36:25,066 --> 00:36:28,300
Hij hield er dezelfde ideeën op na.
504
00:36:29,633 --> 00:36:32,800
Eerst dacht ik dat hij iets goeds deed...
505
00:36:34,066 --> 00:36:36,700
...dat er democratie zou komen...
506
00:36:37,333 --> 00:36:40,000
...dat we de situatie
in het land zouden verbeteren.
507
00:36:43,033 --> 00:36:44,566
Hij zei goede dingen...
508
00:36:45,166 --> 00:36:48,133
...maar eigenlijk deed hij
wat de Amerikanen wilden.
509
00:36:50,533 --> 00:36:54,533
Maar het was onmogelijk om te zeggen
wat Gorbatsjov van plan was.
510
00:36:56,400 --> 00:36:59,733
Castro was niet onder de indruk
van de hervormingen van Gorbatsjov.
511
00:37:02,300 --> 00:37:06,033
Maar omdat Cuba economisch gezien
afhankelijk was van de Sovjet-Unie...
512
00:37:06,800 --> 00:37:09,666
...moest hij met Gorbatsjov samenwerken.
513
00:37:14,166 --> 00:37:19,000
Er kwam een nieuwe generatie leiders
aan de macht in de Sovjet-Unie.
514
00:37:19,066 --> 00:37:20,733
Maar belangrijker was het feit...
515
00:37:20,800 --> 00:37:27,800
...dat er een nieuwe revolutie plaatsvond
in het moederland...
516
00:37:28,600 --> 00:37:32,266
...van de grote socialistische revolutie.
517
00:37:32,333 --> 00:37:35,533
Het was een culturele revolutie
met perestrojka...
518
00:37:35,600 --> 00:37:39,800
...en glasnost,
een kans voor nieuwe ideeën.
519
00:37:41,033 --> 00:37:44,366
In de Sovjet-Unie werden perestrojka,
herstructurering...
520
00:37:44,433 --> 00:37:48,566
...en glasnost, transparantie,
het officiële staatsbeleid.
521
00:37:49,133 --> 00:37:51,200
Het oude systeem
stond op de rand van de ondergang.
522
00:37:52,000 --> 00:37:54,600
Gorbatsjov gelooft
dat alleen zijn hervormingen...
523
00:37:54,666 --> 00:37:57,700
...z'n enorme rijk kunnen redden
van een faillissement.
524
00:38:00,266 --> 00:38:03,000
Gorbatsjov wilde duidelijkheid...
525
00:38:03,433 --> 00:38:05,700
...transparantie, eerlijkheid.
526
00:38:06,500 --> 00:38:07,500
Kun je je dat voorstellen?
527
00:38:07,566 --> 00:38:11,666
Fidel was de vijand
van transparantie en eerlijkheid.
528
00:38:12,433 --> 00:38:15,066
Voor Fidel was het duidelijk.
529
00:38:15,133 --> 00:38:18,666
Volgens hem zou het het einde betekenen
van de Sovjet-Unie, en dat klopte.
530
00:38:19,300 --> 00:38:23,300
En dat zou catastrofaal zijn
voor Castro's regime.
531
00:38:24,000 --> 00:38:27,166
Om de indruk te wekken
dat ook hij aan het hervormen was...
532
00:38:27,233 --> 00:38:30,100
...introduceerde hij een beleid
met de naam rectificación...
533
00:38:30,166 --> 00:38:31,633
...'rechttrekken van het pad.'
534
00:38:31,700 --> 00:38:35,133
Maar de volledige macht van de regering
stond niet ter discussie.
535
00:38:36,300 --> 00:38:43,100
Fidel weigerde
om hervormingen uit te voeren.
536
00:38:43,166 --> 00:38:47,066
Z'n exacte woorden waren:
537
00:38:47,533 --> 00:38:50,566
'Het eiland verdwijnt in de zee...
538
00:38:50,633 --> 00:38:53,333
...voordat het
het Marxisme-Leninisme de rug toekeert.'
539
00:38:55,200 --> 00:38:58,633
In deze periode was assistent-directeur
van de geheime dienst van Cuba...
540
00:38:58,700 --> 00:39:02,366
...Juan Antonio Rodríguez Menier
gestationeerd in Hongarije.
541
00:39:02,433 --> 00:39:07,000
Hij maakte van z'n positie gebruik
en vluchtte met z'n vrouw en kinderen.
542
00:39:13,033 --> 00:39:15,700
Wat stond mij te wachten? Ik was 52.
543
00:39:15,766 --> 00:39:19,433
Ik moest ervoor zorgen dat m'n vrouw
en kinderen de toekomst kregen...
544
00:39:19,500 --> 00:39:20,766
...waarvan zij droomden.
545
00:39:21,000 --> 00:39:22,700
Ze waren jong.
546
00:39:23,366 --> 00:39:25,633
Maar ik had geen ambities...
547
00:39:25,700 --> 00:39:28,533
...nog steeds niet.
548
00:39:29,233 --> 00:39:32,733
Cuba's held van de Angolese oorlog,
generaal Arnaldo Ochoa...
549
00:39:32,800 --> 00:39:35,800
...stond in nauw contact
met de Sovjet-Unie...
550
00:39:36,033 --> 00:39:37,733
...zowel tijdens als na het conflict.
551
00:39:38,733 --> 00:39:41,433
Hij was een paar jaar jonger
dan Fidel Castro...
552
00:39:41,500 --> 00:39:44,566
...en z'n militaire moed
maakte hem tot held in Cuba.
553
00:39:45,233 --> 00:39:46,366
Hij ontmoette Gorbatsjov...
554
00:39:46,433 --> 00:39:49,433
...en hij was bereid de behoefte
aan hervormingen te bespreken.
555
00:39:50,200 --> 00:39:54,700
Z'n kritiek op Fidel Castro was niet
onopgemerkt gebleven in de USSR.
556
00:39:55,466 --> 00:40:00,200
Gorbatsjov ontmoette Arnaldo Ochoa
om over deze zaken te praten.
557
00:40:00,266 --> 00:40:07,200
Ochoa sprak Russisch
en had veel contacten in Rusland...
558
00:40:07,266 --> 00:40:09,433
...door z'n studie
op de militaire academie.
559
00:40:09,500 --> 00:40:13,066
Hij was getuige
van de veranderingen in Rusland...
560
00:40:13,466 --> 00:40:17,400
...maar toen zei Fidel:
'Nee. Ik wil m'n macht niet kwijt.'
561
00:40:18,500 --> 00:40:20,666
Op 12 juni 1989...
562
00:40:20,733 --> 00:40:24,100
...werd Arnaldo Ochoa gearresteerd
en gevangen genomen.
563
00:40:25,733 --> 00:40:29,666
De held van de republiek werd beschuldigd
van betrokkenheid bij de drugshandel.
564
00:40:33,500 --> 00:40:38,100
De aanklager beweerde
dat hij samen met 14 medeplichtigen...
565
00:40:38,166 --> 00:40:40,633
...Cuba had veranderd in een centrum
voor de cocaïnehandel...
566
00:40:40,700 --> 00:40:42,566
...zonder medeweten van de regering.
567
00:40:42,633 --> 00:40:46,033
Mocht dit waar zijn,
dan was dit alleen mogelijk geweest...
568
00:40:46,100 --> 00:40:48,333
...als Fidel en Raúl Castro
ervan hadden geweten.
569
00:40:48,400 --> 00:40:52,633
Ze uitten beschuldigingen die de zaak
tegen Ochoa moesten bewijzen...
570
00:40:52,700 --> 00:40:56,333
...zonder dat hij ooit ergens
bij betrokken was.
571
00:40:56,400 --> 00:41:00,400
Het is nooit bewezen dat Arnaldo Ochoa
drugs had gesmokkeld.
572
00:41:00,466 --> 00:41:02,533
Er was geen direct bewijs...
573
00:41:02,600 --> 00:41:05,766
...en toch beschuldigden zij Ochoa,
maar waarom?
574
00:41:06,000 --> 00:41:10,300
Omdat Fidel een boodschap wilde sturen
naar alle hoge functionarissen:
575
00:41:11,033 --> 00:41:16,433
Als ik een van m'n belangrijkste en
befaamdste generaals kapot kan maken...
576
00:41:17,133 --> 00:41:19,166
...dan is niemand veilig.
577
00:41:20,800 --> 00:41:24,300
Voor het proces hadden de Verenigde Staten
bewijs geleverd...
578
00:41:24,366 --> 00:41:28,033
...dat de Cubaanse regering zelf betrokken
was bij drugshandel.
579
00:41:28,100 --> 00:41:29,533
Castro moest iets doen.
580
00:41:32,733 --> 00:41:36,700
De regering van de Verenigde Staten
had bewijs gevonden...
581
00:41:37,366 --> 00:41:40,166
...van Cuba's banden met de drugshandel.
582
00:41:41,166 --> 00:41:42,500
Onontkenbaar bewijs.
583
00:41:43,600 --> 00:41:47,700
Tony de la Guardia, een goede vriend van
Fidels broer Raúl Castro...
584
00:41:47,766 --> 00:41:51,666
...werd beschuldigd van verraad
en berecht naast generaal Ochoa.
585
00:41:55,000 --> 00:41:58,666
In een openbaar schijnproces
zei hij wat het regime wilde horen.
586
00:41:58,733 --> 00:42:01,633
We wachtten...
587
00:42:02,600 --> 00:42:07,233
...op een vliegtuiglading cocaïne...
588
00:42:08,033 --> 00:42:10,300
...die zou arriveren op Varadero...
589
00:42:10,366 --> 00:42:14,733
...en we laadden de drugs op een boot
die naar de VS zou gaan.
590
00:42:14,800 --> 00:42:18,333
Het proces was op televisie...
591
00:42:18,400 --> 00:42:24,733
...maar begon lang voor de rechtszaak.
592
00:42:24,800 --> 00:42:30,066
Er waren persberichten
waarin werd gemeld...
593
00:42:30,133 --> 00:42:33,500
...dat deze misdaad tegen het vaderland
zou worden weggewassen met bloed.
594
00:42:33,566 --> 00:42:39,533
Al voordat de doodstraf
werd uitgesproken...
595
00:42:39,600 --> 00:42:45,200
...zeiden ze dat ze hen zouden executeren.
596
00:42:45,666 --> 00:42:48,666
Generaal Arnaldo Ochoa
en Tony de la Guardia...
597
00:42:48,733 --> 00:42:52,133
...waren bij de vier gedaagden die werden
geëxecuteerd door een vuurpeloton.
598
00:42:52,200 --> 00:42:54,700
Alle anderen kregen
zware gevangenisstraffen.
599
00:42:55,366 --> 00:42:57,733
M'n vader werd op 13 juni gearresteerd...
600
00:42:57,800 --> 00:43:01,066
...en op 13 juli geëxecuteerd.
601
00:43:01,133 --> 00:43:04,800
Dat bewijst dat ze deze mensen
snel wilden elimineren.
602
00:43:06,600 --> 00:43:08,700
Fidel en Raúl Castro beweerden...
603
00:43:08,766 --> 00:43:11,533
...dat ze nooit betrokken zijn geweest
bij drugshandel.
604
00:43:12,500 --> 00:43:15,300
Het vonnis onderstreepte
hun macht over het land.
605
00:43:15,366 --> 00:43:19,666
Er was geen ruimte voor hervormingen
of pretendenten naar hun troon.
606
00:43:21,266 --> 00:43:25,066
Ze lieten Cuba afschilderen
als socialistische heilstaat...
607
00:43:25,133 --> 00:43:29,366
...een land dat artsen naar elke
humanitaire hotspot in de wereld stuurde.
608
00:43:34,400 --> 00:43:36,766
Ondertussen faalde
het socialisme in Europa.
609
00:43:37,433 --> 00:43:40,700
De Berlijnse Muur werd
neergehaald in november 1989.
610
00:43:40,766 --> 00:43:44,300
De ene volksregering na de andere
werd weggevaagd.
611
00:43:44,800 --> 00:43:48,566
Ik was in Cuba. Ik had
een lang gesprek met Raúl Castro...
612
00:43:49,200 --> 00:43:52,733
...en ik vertelde hem over wat er was
gebeurd in de herfst van 1989.
613
00:43:52,800 --> 00:43:55,333
Ze moesten begrijpen
waarom Oost-Duitsland had gefaald...
614
00:43:55,400 --> 00:43:56,800
...en waarom de Sovjet-Unie had gefaald.
615
00:43:57,033 --> 00:44:00,066
Het was van groot belang voor hen.
616
00:44:00,133 --> 00:44:04,666
Ze wilden ervan leren
en verder komen...
617
00:44:04,733 --> 00:44:09,466
...dan wij waren gekomen.
618
00:44:10,466 --> 00:44:15,566
Michail Gorbatsjov was generaal-secretaris
van de Communistische Partij tot 1989.
619
00:44:15,633 --> 00:44:19,366
Daarna werd hij president
van de Sovjet-Unie voor bijna twee jaar.
620
00:44:21,300 --> 00:44:23,333
Terwijl Europa's
voormalige socialistische landen...
621
00:44:23,400 --> 00:44:25,533
...zich verheugden
op een nieuwe toekomst...
622
00:44:25,600 --> 00:44:29,433
...zat Cuba gevangen in een vicieuze
cirkel van angst en isolationisme.
623
00:44:33,333 --> 00:44:38,366
De val van de Sovjet-Unie
was rampzalig voor Cuba.
624
00:44:39,333 --> 00:44:42,566
Het verkopen van al die dingen
die niemand ooit zou kopen.
625
00:44:43,300 --> 00:44:46,433
In 1991 viel de Sovjet-Unie uiteen...
626
00:44:46,500 --> 00:44:51,033
...en Boris Jeltsin volgde Michail
Gorbatsjov op als president van Rusland.
627
00:44:52,300 --> 00:44:56,400
Vanwege de kapotte economie stopte Jeltsin
alle financiële en materiële hulp...
628
00:44:56,466 --> 00:44:59,600
...aan Ruslands voormalige
en laatste socialistische bondgenoten.
629
00:44:59,666 --> 00:45:03,133
De economie en het leger van Cuba
hadden serieuze problemen.
630
00:45:05,066 --> 00:45:08,233
Als het crisis was in de Sovjet-Unie,
dan zou dat Cuba raken...
631
00:45:08,300 --> 00:45:11,433
...omdat Cuba afhankelijk was...
632
00:45:11,500 --> 00:45:14,066
...van de Sovjet-Unie
voor z'n economische levenslijn.
633
00:45:14,133 --> 00:45:18,066
Ongeveer vijf miljard dollar per jaar
aan economische steun...
634
00:45:18,133 --> 00:45:21,400
...en dan nog eens 1 miljard per jaar
aan militaire steun.
635
00:45:25,266 --> 00:45:28,366
In 1990 vroeg
een grote West-Duitse krant...
636
00:45:28,433 --> 00:45:32,100
...of ik een artikel wilde schrijven
over Cuba en z'n toekomst.
637
00:45:32,166 --> 00:45:35,066
Dat deed ik en de conclusie was...
638
00:45:35,566 --> 00:45:37,433
...dat Cuba nooit zou buigen.
639
00:45:38,166 --> 00:45:41,500
Het eiland onderging een van de zwaarste
crises in z'n geschiedenis.
640
00:45:42,033 --> 00:45:44,600
Zowel elektriciteit, kool, gas en olie...
641
00:45:44,666 --> 00:45:47,500
...als elementaire basisbehoeften
waren op rantsoen.
642
00:45:48,500 --> 00:45:51,633
Mensen hamsterden voedsel uit angst
voor tekorten en hongersnood.
643
00:45:52,766 --> 00:45:56,433
In de grotere steden begon men dieren
te houden en groenten te verbouwen...
644
00:45:56,500 --> 00:45:58,333
...om maar iets te eten te hebben.
645
00:45:58,733 --> 00:46:02,766
En zo begon vanaf eind jaren 80
tot eind jaren 90...
646
00:46:03,000 --> 00:46:05,033
...een periode van onafhankelijkheid.
647
00:46:05,100 --> 00:46:09,233
Maar Cuba's situatie wat betreft voorraden
was zo catastrofaal...
648
00:46:10,033 --> 00:46:12,766
...dat de mensen echt honger leden.
649
00:46:13,000 --> 00:46:16,633
Het eiland of de regering
van het eiland...
650
00:46:16,700 --> 00:46:20,233
...kon niet aan de behoeften van het volk
voldoen zonder hulp van buiten.
651
00:46:21,300 --> 00:46:23,366
Net als voor de revolutie...
652
00:46:23,433 --> 00:46:26,500
...wilde Cuba zich bedruipen
met het toerisme.
653
00:46:27,066 --> 00:46:29,733
Er werden hotels gebouwd
of gemoderniseerd...
654
00:46:29,800 --> 00:46:31,766
...en de tropische stranden
werden hersteld.
655
00:46:32,533 --> 00:46:36,233
Europeanen en Canadezen
brachten het eiland harde valuta.
656
00:46:43,700 --> 00:46:46,033
Een belangrijk deel van de oplossing.
657
00:46:46,100 --> 00:46:48,266
Maar een deel, omdat toeristen...
658
00:46:48,333 --> 00:46:51,466
...ook gevoed moeten worden.
659
00:46:53,200 --> 00:46:55,000
Om toeristen en hun geld aan te trekken...
660
00:46:55,066 --> 00:46:59,100
...liet Fidel Castro in 1993
een minirevolutie toe:
661
00:47:00,400 --> 00:47:04,133
De Amerikaanse dollar werd
geïntroduceerd als wettig betaalmiddel...
662
00:47:04,200 --> 00:47:05,633
...voornamelijk voor toeristen.
663
00:47:07,200 --> 00:47:09,066
Een bijkomend voordeel was...
664
00:47:09,133 --> 00:47:11,600
...dat Cubanen die in de VS woonden...
665
00:47:11,666 --> 00:47:13,333
...geld konden sturen naar Cuba...
666
00:47:13,400 --> 00:47:16,000
...om het leven
van hun familie op Cuba te verbeteren.
667
00:47:16,466 --> 00:47:19,266
De dollar als wettig betaalmiddel
was 'n noodgreep...
668
00:47:19,333 --> 00:47:21,566
...in 1993, het dieptepunt van de crisis.
669
00:47:21,633 --> 00:47:25,233
Het werd gedaan om geld
van Cubaanse ballingen te krijgen...
670
00:47:25,300 --> 00:47:27,633
...als nieuwe bron van harde valuta...
671
00:47:27,700 --> 00:47:30,166
...die ervoor moest zorgen
dat Cuba het zou redden.
672
00:47:30,233 --> 00:47:36,166
Het ging om veel geld,
zo'n twee miljard dollar per jaar.
673
00:47:36,233 --> 00:47:40,633
Meer dan de inkomsten
uit de verkoop van tabak en suiker.
674
00:47:42,000 --> 00:47:43,266
Dollars waren welkom...
675
00:47:43,333 --> 00:47:47,300
...maar Amerikanen konden nog altijd
alleen naar Cuba via andere landen.
676
00:47:55,400 --> 00:47:58,333
Het regime heeft een vijand nodig.
Dat is altijd zo geweest.
677
00:47:58,400 --> 00:48:00,133
En Fidel zei in z'n vroege jaren:
678
00:48:00,200 --> 00:48:03,766
'Een revolutie heeft een vijand nodig
en Amerika zal altijd de vijand zijn.'
679
00:48:04,000 --> 00:48:06,733
Dus willen ze
geen normale relatie met ons.
680
00:48:06,800 --> 00:48:11,233
Ze moeten ons als vijand zien
om het falen van het systeem te verklaren.
681
00:48:12,566 --> 00:48:15,566
Toen hij ouder werd
en z'n gezondheid verslechterde...
682
00:48:15,633 --> 00:48:18,666
...moest Fidel Castro
steeds meer delegeren.
683
00:48:18,733 --> 00:48:21,700
Z'n broer Raúl nam een deel
van z'n verantwoordelijkheden over.
684
00:48:25,533 --> 00:48:29,166
Raúl had twee plannen...
685
00:48:29,233 --> 00:48:31,133
...die hij wist door te drukken.
686
00:48:31,566 --> 00:48:33,300
Nummer één...
687
00:48:35,066 --> 00:48:37,566
...militaire bedrijven...
688
00:48:37,633 --> 00:48:40,466
...bedrijven onder militair bevel.
689
00:48:41,233 --> 00:48:43,533
Nummer twee, boerenmarkten.
690
00:48:44,166 --> 00:48:48,400
Kleinschalige producenten konden nu
hun oogst verkopen en winst maken.
691
00:48:48,466 --> 00:48:52,400
Veertig procent van de economie,
vooral gegenereerd door toerisme...
692
00:48:52,466 --> 00:48:54,300
...werd beheerst door het leger.
693
00:48:55,766 --> 00:48:58,466
U moet weten dat het Cubaanse leger...
694
00:48:58,533 --> 00:49:00,500
...anders dan waar ook ter wereld...
695
00:49:00,566 --> 00:49:03,166
...zichzelf had veranderd
in een soort ministerie...
696
00:49:03,233 --> 00:49:05,366
...van Economische Zaken.
697
00:49:06,233 --> 00:49:11,066
Fidel Castro's belofte van vrijheid
en socialisme faalde uiteindelijk...
698
00:49:11,133 --> 00:49:13,266
...toen
de socialistische wereld instortte.
699
00:49:17,133 --> 00:49:19,266
Om z'n eiland en z'n macht te redden...
700
00:49:19,333 --> 00:49:23,066
...zorgde hij dat het leger de macht had
over de economie en de samenleving.
701
00:49:26,133 --> 00:49:27,800
Na de val van de Sovjet-Unie...
702
00:49:28,433 --> 00:49:31,033
...moest hij partners vinden
om z'n toekomst te verzekeren.
703
00:49:33,333 --> 00:49:36,200
De opgeleefde toeristenindustrie
had één enkel doel:
704
00:49:38,000 --> 00:49:42,166
Het Cubaanse leger financieren
en zo de Castro's aan de macht houden.
705
00:49:45,000 --> 00:49:50,000
Ondertiteling: Esther Damsteeg
Sync: OliverKlozoff
62289
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Akan
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bemba
Bengali
Bihari
Breton
Bulgarian
Cambodian
Catalan
Cebuano
Cherokee
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
English
Esperanto
Estonian
Faroese
Finnish
Frisian
Galician
Georgian
German
Greek
Guarani
Haitian Creole
Hausa
Hawaiian
Hebrew
Hmong
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Kinyarwanda
Kirundi
Kongo
Korean
Krio (Sierra Leone)
Kurdish
Kyrgyz
Laothian
Latin
Latvian
Lithuanian
Luganda
Luo
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mauritian Creole
Moldavian
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Montenegrin
Nepali
Norwegian
Pashto
Persian
Polish
Portuguese (Brazil)
Quechua
Romanian
Romansh
Russian
Samoan
Scots Gaelic
Serbian
Sesotho
Setswana
Seychellois Creole
Shona
Sindhi
Sinhalese
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swedish
Tajik
Thai
Tigrinya
Tonga
Turkish
Turkmen
Ukrainian
Uzbek
Vietnamese
Welsh
Wolof