Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:22,620 --> 00:00:27,620
Wszystkie zdj臋cia do tego filmu powsta艂y w Japonii.
2
00:00:27,620 --> 00:00:36,620
Jest to historia Townsend'a Harris'a.
Ameryka艅skiego konsula generalnego,
kt贸ry w roku 1856, jako pierwszy zagraniczny dyplomata wszed艂
do zakazanego imperium.
3
00:00:36,620 --> 00:00:47,620
R贸wnie偶 jest to historia pi臋knej m艂odej gejszy Okichi,
o tym jakie miejsce zajmowa艂a w 偶yciu Harrisa.
4
00:00:55,290 --> 00:00:59,280
Zacz臋艂o si臋 to w nocy
w czasie festiwalu Oban...
5
00:00:59,580 --> 00:01:03,390
w ma艂ej wiosce
rybackiej Shimoda.
6
00:01:05,210 --> 00:01:08,250
Raz w roku,
zapraszamy duchy
7
00:01:08,340 --> 00:01:11,960
naszych zmar艂ych przodk贸w,
aby do艂膮czy艂y do naszego 艣wi臋ta.
8
00:01:13,090 --> 00:01:16,100
To stary i weso艂y zwyczaj.
9
00:01:17,060 --> 00:01:20,340
By艂o sporo rado艣ci i sporo sake.
10
00:02:14,110 --> 00:02:19,190
Nazywam si臋 Okichi.
To te偶 jest moja historia.
11
00:04:17,690 --> 00:04:19,980
"Barbarzy艅ca i Gejsza"
12
00:04:21,530 --> 00:04:24,400
Czarny statek oznacza艂 niebezpiecze艅stwo.
Cudzoziemcy zagra偶ali naszym wybrze偶om.
13
00:04:25,660 --> 00:04:28,660
Wys艂ano pos艂a艅ca,
aby ostrzeg艂 gubernatora.
14
00:04:34,330 --> 00:04:37,450
Baron Tamura by艂
gubernatorem Shimody...
15
00:04:38,380 --> 00:04:40,170
i moim dobroczy艅c膮.
16
00:04:41,460 --> 00:04:45,630
On zap艂aci艂 za
moje szkolenie na gejsz臋.
17
00:05:37,890 --> 00:05:40,460
Statek mia艂 zarzucon膮 kotwic臋 ca艂膮 noc.
18
00:05:41,810 --> 00:05:45,560
O wschodzie s艂o艅ca, nieznajomi zbli偶yli si臋.
19
00:06:16,680 --> 00:06:19,380
On m贸wi 偶e zabrania
zej艣cia na l膮d.
20
00:06:19,850 --> 00:06:22,170
Masz nakaz
powrotu na statek...
21
00:06:22,270 --> 00:06:26,100
podnie艣 kotwic臋, opu艣膰
t臋 zatok臋 i wszystkie japo艅skie morza.
22
00:06:26,190 --> 00:06:27,850
Czyj nakaz?
23
00:06:33,490 --> 00:06:35,440
Gubernator Shimody, sir.
24
00:06:36,240 --> 00:06:40,530
Powiedz mu, 偶e jestem konsulem generalnym
Japonii z USA.
25
00:06:40,620 --> 00:06:43,900
Powiedz, 偶e jestem tu zgodnie
z umow膮 zawart膮...
26
00:06:44,000 --> 00:06:47,830
z jego Szogunem i komandorem
Perry dwa lata temu.
27
00:07:16,320 --> 00:07:20,150
Twierdzi, 偶e nie ma 偶adnej umowy,
kt贸ra pozwala艂aby ci zej艣膰 na l膮d.
28
00:07:22,660 --> 00:07:23,770
Powiedz mu, 偶e wejd臋 na l膮d.
29
00:08:20,380 --> 00:08:22,370
Powiedz mu, 偶e to przywitanie.
30
00:08:26,140 --> 00:08:27,760
M贸wi g艂o艣nym g艂osem.
31
00:08:30,930 --> 00:08:32,130
Townsend Harris.
32
00:08:34,690 --> 00:08:39,350
Jestem Saemon-No-Kami Tamura,
gubernator prefektury Shimoda.
33
00:08:39,780 --> 00:08:43,990
Czy wiesz, wasza ekscelencjo,
o umowie mi臋dzy naszymi krajami...
34
00:08:44,070 --> 00:08:48,320
kt贸ra m贸wi, "Konsul
powinien rezydowa膰 w Shimoda...
35
00:08:48,410 --> 00:08:51,360
kiedy jedno z pa艅stw tego za偶膮da"?
36
00:08:51,830 --> 00:08:55,870
Nie jedno. Oba.
"Gdy oba pa艅stwa tego za偶膮daj膮."
37
00:08:56,080 --> 00:08:59,290
Je艣li tak to po
japo艅sku odczytali艣cie...
38
00:08:59,670 --> 00:09:04,000
b艂膮d zosta艂 pope艂niony
w t艂umaczeniu albo celowa zmiana.
39
00:09:04,970 --> 00:09:09,010
Zapoznam moich prze艂o偶onych
w Edo z t膮 opini膮.
40
00:09:09,640 --> 00:09:12,090
- Tymczasem...
- Tymczasem, 偶膮dam kwater...
41
00:09:12,180 --> 00:09:16,720
dla pana Heusken, mojego t艂umacza,
3 chi艅skich s艂u偶膮cych, i dla siebie.
42
00:09:17,100 --> 00:09:19,640
Musi by膰 zrozumiane,
偶e przyjmuj臋 pana...
43
00:09:19,730 --> 00:09:21,640
tylko jako prywatn膮 osob臋.
44
00:09:21,980 --> 00:09:25,020
Zostanie odnotowana twoja odmowa...
45
00:09:25,110 --> 00:09:28,280
uznania mojego statusu
Ameryka艅skiego Konsula.
46
00:09:31,320 --> 00:09:32,400
Za mn膮.
47
00:10:27,210 --> 00:10:29,580
Mi艂e miejsce na poch贸wek.
48
00:10:29,670 --> 00:10:32,590
Przynajmniej b臋dziemy
mieli cichych s膮siad贸w.
49
00:11:08,460 --> 00:11:10,620
To najlepsze co mamy do zaoferowania.
50
00:11:15,010 --> 00:11:20,080
Dwa lata temu, komandor Perry
zosta艂 dopuszczony do 艣wi臋tych mur贸w Edo.
51
00:11:20,970 --> 00:11:25,300
Od tamtej pory, nasz kraj zosta艂
poszarpany przez trz臋sienia ziemi i tajfuny.
52
00:11:26,140 --> 00:11:29,810
Stracili艣my domy, uprawy, ukochanych.
53
00:11:32,270 --> 00:11:34,310
Niekt贸rzy ignoranci wierz膮...
54
00:11:34,490 --> 00:11:37,150
偶e te katastrofy to
ostrze偶enia od Bog贸w...
55
00:11:37,240 --> 00:11:41,820
偶eby nie zmienia膰 naszych staro偶ytnych
zwyczaj贸w, tylko 偶y膰 jak przedtem.
56
00:11:43,790 --> 00:11:48,110
Nikt nie pozostaje taki, jaki by艂,
ani 偶aden kraj.
57
00:11:49,960 --> 00:11:51,500
Mo偶e by膰.
58
00:12:06,310 --> 00:12:09,220
Nie ma jak w domu.
59
00:12:25,080 --> 00:12:26,360
Oto powiewa, panowie.
60
00:12:28,000 --> 00:12:30,200
Pierwszy raz w tym imperium.
61
00:13:31,220 --> 00:13:35,390
My艣l臋, panie Harris, niech pan podniesie
wej艣cie, albo obetnie sobie nogi.
62
00:13:57,750 --> 00:14:00,700
Gubernator m贸wi,
偶e musisz zdj膮膰 flag臋.
63
00:14:04,420 --> 00:14:05,750
Dobrze.
64
00:14:37,200 --> 00:14:38,860
M贸wi, 偶e ma wi臋cej nie powiewa膰.
65
00:14:40,160 --> 00:14:42,320
Powiedz mu, 偶e b臋dzie.
66
00:14:43,290 --> 00:14:46,580
W czasie 艣wiat, naszych i ich...
67
00:14:47,750 --> 00:14:50,130
i z pewnych innych okazji...
68
00:14:50,220 --> 00:14:53,580
takich jak przyp艂ywanie
i odp艂ywanie naszych statk贸w.
69
00:15:00,430 --> 00:15:04,020
Unika膰 Amerykan贸w,
nic im nie sprzedawa膰.
70
00:15:05,100 --> 00:15:06,980
Baron Tamura rozkaza艂;
71
00:15:08,270 --> 00:15:10,600
"Harris-san musi zosta膰 zmuszony do odjazdu".
72
00:15:12,700 --> 00:15:17,690
Nie ma miejsca w Japonii dla obcokrajowc贸w.
To barbarzy艅cy.
73
00:15:46,520 --> 00:15:48,810
- Panie Harris.
- Wasza ekscelencjo.
74
00:15:50,320 --> 00:15:54,260
Chc臋 zaprotestowa膰 z powodu w jaki ja
oraz moi domownicy jeste艣my traktowani.
75
00:15:55,190 --> 00:15:56,770
Nie mo偶emy nawet kupi膰
jedzenia na targu.
76
00:15:57,860 --> 00:16:01,070
Mo偶esz kupowa膰 od ka偶dego,
kto ci sprzeda.
77
00:16:01,370 --> 00:16:03,990
Ktokolwiek to zrobi
odpowie przed twoim samurajem?
78
00:16:05,040 --> 00:16:08,120
Nie masz pozycji,
偶eby sk艂ada膰 protest, panie Harris.
79
00:16:09,210 --> 00:16:11,000
Nie masz tu powa偶ania.
80
00:16:11,460 --> 00:16:15,670
Wasza ekscelencjo, sko艅czmy te bzdury
o moim oficjalnym istnieniu.
81
00:16:16,840 --> 00:16:20,670
Je艣li twoja wersja umowy
mi臋dzy naszymi krajami jest poprawna...
82
00:16:20,970 --> 00:16:24,750
to by艂by to uk艂ad z kt贸rym mo偶na si臋 zgodzi膰,
je艣li si臋 zgodzimy.
83
00:16:25,390 --> 00:16:28,310
Czy rozs膮dny cz艂owiek podpisa艂by
takie pogmatwane procedury?
84
00:16:28,940 --> 00:16:30,390
Jakiekolwiek s膮 warunki...
85
00:16:30,480 --> 00:16:34,060
umowa zosta艂a zawarta pod gro藕b膮 broni
komandora Perry.
86
00:16:35,400 --> 00:16:36,940
Taka umowa nie liczy si臋.
87
00:16:38,110 --> 00:16:40,730
Zapomnia艂e艣 dlaczego komandor Perry przyby艂?
88
00:16:41,910 --> 00:16:44,740
Poniewa偶 rozbitkowie ze statku
zostali 艣ci臋ci...
89
00:16:44,870 --> 00:16:48,200
i dlatego 偶e 偶aden statek nie m贸g艂
dobi膰 do Japo艅skiego portu, nawet po wod臋.
90
00:16:49,080 --> 00:16:51,290
Chcemy 偶eby zostawiono nas w spokoju.
91
00:16:52,210 --> 00:16:56,460
Wasza ekscelencjo, wasz kraj
le偶y na skrzy偶owaniu 艣wiata.
92
00:16:57,460 --> 00:17:02,170
Z zachodu i wschodu,
ludzie potrzebuj膮 tej drogi.
93
00:17:03,340 --> 00:17:06,260
Je艣li, przez twoje pragnienie izolacji...
94
00:17:06,970 --> 00:17:10,420
odm贸wisz im bezpiecznego
i pokojowego ruchu...
95
00:17:11,640 --> 00:17:15,510
艣wiat potraktuje Japoni臋,
tak jak potraktowaliby grup臋 bandyt贸w...
96
00:17:15,610 --> 00:17:16,680
atakuj膮c膮 autostrad臋.
97
00:17:19,070 --> 00:17:23,360
Prawdziwy Japo艅czyk, wola艂by zobaczy膰
sw贸j kraj gin膮cy w p艂omieniach...
98
00:17:24,070 --> 00:17:28,020
i zgin膮膰 z nim, ni偶 widzie膰,
jak jest kaleczony przez cudzoziemc贸w...
99
00:17:28,660 --> 00:17:30,120
i powoli gnije.
100
00:17:31,200 --> 00:17:34,660
Wasza ekscelencjo,
fanatycy s膮 w ka偶dym kraju.
101
00:17:36,130 --> 00:17:39,910
Ale gdyby wi臋kszo艣膰 twego
rz膮du nie by艂a rozs膮dna...
102
00:17:40,000 --> 00:17:41,580
To by mnie tu nie by艂o.
103
00:17:42,470 --> 00:17:45,090
W nadziei, 偶e spotkam si臋
z nimi oko w oko...
104
00:17:45,340 --> 00:17:47,670
wr臋czam ci oficjalny list...
105
00:17:48,100 --> 00:17:50,720
do przekazania Jego
Wysoko艣ci Szogunowi...
106
00:17:51,390 --> 00:17:56,350
uni偶enie prosz膮c, aby moja
pozycja konsula zosta艂a potwierdzona.
107
00:18:11,910 --> 00:18:13,450
Tamura mia艂 k艂opot.
108
00:18:14,540 --> 00:18:16,660
Skomunikowa艂 si臋 z Edo.
109
00:18:18,670 --> 00:18:21,830
W stolicy by艂o
wielkie niezdecydowanie...
110
00:18:21,920 --> 00:18:25,500
mi臋dzy tymi, kt贸rzy chcieli by Japonia
otworzy艂a si臋 na inne kraje...
111
00:18:26,720 --> 00:18:28,710
a tymi, kt贸rzy byli przeciwni.
112
00:18:30,970 --> 00:18:32,960
Wreszcie, nadesz艂a wiadomo艣膰.
113
00:18:37,770 --> 00:18:40,090
Do czasu podj臋cia decyzji...
114
00:18:40,600 --> 00:18:44,930
Tamura zosta艂 pouczony do
pozostawienia Harris'a w Shimoda.
115
00:18:46,440 --> 00:18:48,100
I zapewni膰 mu rado艣膰.
116
00:18:51,700 --> 00:18:55,030
- Znowu peklowana wieprzowina?
- Tylko to zosta艂o, sir.
117
00:18:56,240 --> 00:18:58,530
Nasz kolega Tamura dopilnowa艂 tego.
118
00:19:00,580 --> 00:19:03,070
Wybacz, 偶e pytam,
panie Harris, ale...
119
00:19:04,250 --> 00:19:07,830
masz wrog贸w w Departamencie Stanu,
偶e tu ci臋 trzymaj膮?
120
00:19:08,130 --> 00:19:11,710
Wr臋cz przeciwnie.
Dostanie tej posady to wielki zaszczyt.
121
00:19:12,590 --> 00:19:17,090
A siedz膮cy na przeciwko ciebie, Henry,
jedz膮cy boczek i suchary...
122
00:19:17,720 --> 00:19:20,840
to pose艂 nadzwyczajny od Prezydenta Pierce'a.
123
00:19:22,020 --> 00:19:24,770
C贸偶, nie do ko艅ca
marnujemy czas, sir.
124
00:19:25,060 --> 00:19:26,560
Wyremontowali艣my ten dom...
125
00:19:27,190 --> 00:19:30,520
nauczyli艣my si臋 czego艣 o ich
rolnictwie, wietrze, pogodzie.
126
00:19:30,690 --> 00:19:33,100
Ale nie przyjecha艂em tu, 偶eby by膰 stolarzem...
127
00:19:33,780 --> 00:19:36,950
czy 偶eby zbiera膰 informacje
dla Departamentu Rolnictwa.
128
00:19:37,240 --> 00:19:40,490
Moje instrukcje od
Prezydenta Pierce by艂y, cytuj臋:
129
00:19:41,120 --> 00:19:43,910
- "Rozwa偶y膰 z Cesarzem"...
- Pan wybaczy.
130
00:19:44,000 --> 00:19:46,410
- Szogunem, nie Cesarzem.
- Dobra.
131
00:19:46,500 --> 00:19:48,990
"Rozwa偶y膰 z Szogunem Japonii...
132
00:19:49,090 --> 00:19:52,750
temat ich wej艣cia do
wolnej wsp贸lnoty narod贸w."
133
00:19:53,220 --> 00:19:55,340
Rozwa偶a膰?
134
00:19:56,430 --> 00:19:58,750
Nawet nie zdo艂a艂em si臋
do niego zbli偶y膰.
135
00:19:58,850 --> 00:20:02,350
A Tamura blokuje.
Nie wys艂a艂 mojego po艣wiadczenia do Edo...
136
00:20:02,430 --> 00:20:05,640
- I nie ma takiego zamiaru.
- Ale to trudna posada, sir.
137
00:20:05,730 --> 00:20:08,890
- Trzeba by膰 cierpliwym.
- Cierpliwo艣膰 nie sprowadzi nam komandora Perry...
138
00:20:08,980 --> 00:20:13,360
ani okr臋tu wojennego na wsparcie.
Byli艣my cierpliwi 5 miesi臋cy.
139
00:20:14,240 --> 00:20:18,650
Jeste艣my daleko na uboczu,
nie mo偶emy wys艂a膰, ani dosta膰 wiadomo艣ci z Waszyngtonu.
140
00:20:19,450 --> 00:20:21,770
Zaczynam si臋 zastanawia膰 czy im zale偶y.
141
00:20:23,700 --> 00:20:25,860
Sam, daj m贸j p艂aszcz.
142
00:20:26,080 --> 00:20:28,700
Panie Harris, nie robi艂bym nic pochopnie.
143
00:20:30,960 --> 00:20:34,210
Zjad艂em tak膮 ilo艣膰 boczku,
jak膮 zamierza艂em.
144
00:20:41,720 --> 00:20:43,380
Nasz pierwszy go艣膰.
145
00:21:23,470 --> 00:21:24,930
Co jest, Henry?
146
00:21:25,050 --> 00:21:28,010
Od gubernatora.
Zaproszenie na obiad.
147
00:21:28,470 --> 00:21:32,090
Panie po艣le, jutro wieczorem,
nie b臋dzie boczku.
148
00:22:11,770 --> 00:22:14,010
Chc膮 ci pokaza膰 zabawy gejsz.
149
00:22:21,230 --> 00:22:22,350
Dobrze.
150
00:22:42,500 --> 00:22:46,170
Jestem wdzi臋czny Waszej Ekscelencji
za wspania艂膮 zabaw臋.
151
00:22:47,470 --> 00:22:50,340
Jak mniemam, 艣wi臋tujesz uznanie...
152
00:22:50,430 --> 00:22:52,500
pierwszego Ameryka艅skiego Konsula.
153
00:22:52,970 --> 00:22:56,510
Nie by艂o wie艣ci z Edo
w sprawie pana statusu, panie Harris.
154
00:22:57,440 --> 00:22:59,180
To czemu zawdzi臋czam ten zaszczyt?
155
00:22:59,770 --> 00:23:03,220
Mam wsp贸艂czucie dla samotnego m臋偶czyzny
w obcym kraju.
156
00:23:04,070 --> 00:23:07,900
Sam, tak. Ale s膮 ze mn膮
dusze miliona Amerykan贸w.
157
00:23:08,740 --> 00:23:11,530
Wasza Ekscelencjo,
je艣li wie艣ci szybko nie dotr膮...
158
00:23:12,030 --> 00:23:14,610
mog臋 si臋 pokusi膰
o wyjazd do Edo, aby je zdoby膰.
159
00:23:14,870 --> 00:23:16,860
Nie przedostaniesz si臋 przez barier臋.
160
00:23:16,950 --> 00:23:21,700
Za bram膮 Zakazanego Miasta
s膮 czaszki wielu nieproszonych go艣ci.
161
00:23:23,040 --> 00:23:28,170
Przemierzy艂em tysi膮ce mil morskich
i sztorm贸w 偶eby tu dotrze膰.
162
00:23:28,670 --> 00:23:33,000
My艣lisz, 偶e kilka czaszek odstraszy艂oby mnie
od przej艣cia kolejnych stu mil?
163
00:25:51,440 --> 00:25:53,230
Spytaj j膮 co tu robi o tej godzinie.
164
00:26:21,840 --> 00:26:24,710
- I?
- Nasz przyjaciel Tamura j膮 przys艂a艂.
165
00:26:25,220 --> 00:26:29,170
Ona tu jest po to,
偶eby nasze istnienie by艂o mniej dokuczliwe.
166
00:26:30,390 --> 00:26:32,800
Podzi臋kuj, i ode艣lij j膮 do domu.
167
00:26:36,690 --> 00:26:40,140
Zaczekaj. Mo偶e si臋 przyda膰.
168
00:26:41,360 --> 00:26:45,650
Gubernator chce pozna膰 nas,
a my chcemy pozna膰 Japoni臋.
169
00:26:46,530 --> 00:26:49,780
Ten pok贸j z ty艂u, mo偶e tam zamieszka膰.
Powiedz, 偶e mo偶e zosta膰.
170
00:26:49,870 --> 00:26:53,070
A potem powiedz, 偶eby podnios艂a g艂ow臋.
171
00:27:41,420 --> 00:27:43,490
Czeka艂am na odg艂os jego krok贸w...
172
00:27:44,130 --> 00:27:46,830
na otwarcie drzwi przez olbrzyma.
173
00:27:48,880 --> 00:27:54,010
Moje serce bi艂o w przera偶eniu,
ale by艂a cisza.
174
00:28:32,470 --> 00:28:35,140
To by艂 dom pe艂en tajemnic.
175
00:29:36,650 --> 00:29:38,650
Po艣pieszy艂am do Barona Tamury.
176
00:29:39,360 --> 00:29:42,570
Opowiedzia艂am o nasionach i muszlach.
177
00:29:42,990 --> 00:29:46,580
Machina, kt贸ra sprawia艂a 偶e wia艂 wiatr
mog艂a sprowadzi膰 tajfun.
178
00:29:47,540 --> 00:29:50,870
B艂aga艂am, 偶eby pozwoli艂 mi wr贸ci膰
do domu gejsz.
179
00:29:52,040 --> 00:29:57,170
Ale Baron si臋 rozgniewa艂.
Powiedzia艂, 偶e jestem niem膮dra.
180
00:29:58,510 --> 00:30:01,260
Nie ma machiny,
kt贸ra sprowadza tajfuny.
181
00:30:02,350 --> 00:30:05,050
To Harris-san by艂 niebezpieczny.
182
00:30:06,350 --> 00:30:08,970
Barbarzy艅ca planowa艂 na nas najazd.
183
00:30:10,600 --> 00:30:15,060
Moim obowi膮zkiem by艂o wr贸ci膰.
By艂am gejsz膮.
184
00:30:16,530 --> 00:30:18,020
Zna艂am m臋偶czyzn.
185
00:30:19,400 --> 00:30:22,900
Mia艂am zadowala膰 Harris'a
pod ka偶dym wzgl臋dem...
186
00:30:22,990 --> 00:30:25,150
i obserwowa膰 ka偶dy jego krok.
187
00:30:47,470 --> 00:30:49,460
Urodzi艂a si臋 w Shimoda?
188
00:30:54,980 --> 00:30:57,850
Nie, jest z wioski na drodze do Edo.
189
00:30:58,230 --> 00:31:00,640
Kolejna wie艣niaczka sprzedana
do domu gejsz.
190
00:31:01,530 --> 00:31:02,640
Sprzedana?
191
00:31:11,540 --> 00:31:14,660
Mia艂a 14 lat, biedna rodzina.
192
00:31:15,370 --> 00:31:17,370
P贸藕niej mog艂a im pom贸c...
193
00:31:17,460 --> 00:31:20,960
jak jaki艣 facet zap艂aci艂 jej "poduszkowe",
jak to m贸wi膮.
194
00:31:23,300 --> 00:31:24,760
Ma siostry?
195
00:31:33,310 --> 00:31:35,980
Jej siostry zosta艂y
zwr贸cone bogom.
196
00:31:44,190 --> 00:31:47,280
Ma szcz臋艣cie, 偶e urodzi艂a si臋 w roku,
kiedy zbiory ry偶u by艂y dobre.
197
00:32:09,130 --> 00:32:14,210
Wiesz, Henry, widzia艂em atrakcyjne
tancerki z Syjamu...
198
00:32:15,100 --> 00:32:17,420
艣piewaj膮ce dziewczyny z Chin...
199
00:32:18,020 --> 00:32:21,520
ale chyba wol臋 gejsze z Japonii.
200
00:32:22,610 --> 00:32:24,430
Zgadzam si臋, sir.
201
00:32:26,230 --> 00:32:27,890
Upij臋 si臋.
202
00:32:34,780 --> 00:32:37,950
Pyta czy mo偶e wykona膰
ma艂膮 magiczn膮 sztuczk臋...
203
00:32:38,040 --> 00:32:39,780
dla czcigodnego konsula.
204
00:32:40,710 --> 00:32:42,410
Niech zaczyna.
205
00:32:56,140 --> 00:32:57,340
Bardzo dobrze.
206
00:32:59,680 --> 00:33:01,680
Te偶 co艣 ci poka偶臋.
207
00:33:02,730 --> 00:33:03,840
To jest dolar
208
00:33:05,480 --> 00:33:06,970
Nie, dolar.
209
00:33:07,610 --> 00:33:09,270
Nie wymawiaj膮 "L" sir.
210
00:33:09,360 --> 00:33:13,110
Wymawiaj膮. Ameryka艅ski dolar.
211
00:33:17,410 --> 00:33:20,990
Obawiam si臋, 偶e b臋dziemy musieli
popracowa膰 nad jej angielskim, Henry.
212
00:33:21,080 --> 00:33:23,750
Patrz uwa偶nie,
nie mam nic w r臋kawach.
213
00:33:33,590 --> 00:33:36,380
Podoba艂o si臋? Jest tw贸j.
214
00:33:42,470 --> 00:33:43,590
Co?
215
00:33:43,980 --> 00:33:47,560
Pyta czy orze艂 na dolar贸wce
jest jednym z naszych bog贸w.
216
00:33:49,400 --> 00:33:53,020
Nie zupe艂nie, ale jest pot臋偶ny.
217
00:33:53,990 --> 00:33:55,180
I da si臋 z nim negocjowa膰.
218
00:34:00,530 --> 00:34:02,740
Chce 偶eby艣 to powt贸rzy艂, sir.
219
00:34:02,830 --> 00:34:06,110
M贸j pierwszy sukces w Japonii.
220
00:34:06,960 --> 00:34:08,410
Patrz uwa偶nie.
221
00:34:14,590 --> 00:34:16,550
Nie, tutaj.
222
00:34:31,230 --> 00:34:33,980
Z艂o艣liwo艣膰 wobec cudzoziemc贸w ros艂a.
223
00:34:34,980 --> 00:34:36,940
Stale byli n臋kani.
224
00:35:50,760 --> 00:35:54,510
Henry, zabierzesz Okichi do domu?
225
00:37:49,670 --> 00:37:50,790
M贸j kapelusz.
226
00:37:51,800 --> 00:37:55,460
Niech sobie we藕mie, Henry.
I tak ci nie pasowa艂.
227
00:38:03,230 --> 00:38:06,350
- Szcz臋艣liwy wypadek.
- Jak to?
228
00:38:06,770 --> 00:38:10,060
Jakby noga ci si臋 nie po艣lizgn臋艂a,
m贸g艂by艣 uszkodzi膰 tego ma艂ego.
229
00:38:10,150 --> 00:38:11,180
Prosz臋.
230
00:38:12,650 --> 00:38:13,770
Dzi臋kuj臋.
231
00:38:16,320 --> 00:38:19,410
- Dobrze?
- Tak, w rzeczy samej.
232
00:38:23,160 --> 00:38:25,400
Jeste艣 w dobrych r臋kach.
233
00:38:28,040 --> 00:38:31,820
- Te偶 "tak, w rzeczy samej"?
- Tak, w rzeczy samej.
234
00:38:41,350 --> 00:38:44,600
Kobiety z wioski by艂y przeciwko mnie.
235
00:38:45,430 --> 00:38:49,350
Dla nich,
by艂am konkubin膮 Harris'a.
236
00:38:50,980 --> 00:38:53,650
Nie mog艂am si臋 z nimi k膮pa膰.
237
00:39:18,590 --> 00:39:22,840
"Prostym j臋zykiem, panie Sekretarzu,
wal臋 g艂ow膮 w kamienny mur.
238
00:39:23,340 --> 00:39:27,090
"Do tej pory, nie mo偶emy
skontaktowa膰 si臋 z Szogunem.
239
00:39:27,260 --> 00:39:31,430
"Wygl膮da na to, 偶e s膮 niezdecydowani
i w og贸le si臋 tym nie przejmuj膮.
240
00:39:33,230 --> 00:39:36,060
Nie zamierzam si臋 podda膰.
241
00:39:37,860 --> 00:39:40,560
Ale czuj臋, 偶e mo偶e min膮膰 troch臋 czasu...
242
00:39:41,030 --> 00:39:46,150
zanim zdam raport o post臋pach.
B臋d臋 was informowa艂."
243
00:39:46,700 --> 00:39:48,860
Podpisz "z powa偶aniem".
244
00:39:52,290 --> 00:39:55,240
To cudowne,
co ona potrafi zrobi膰 z kwiatami.
245
00:39:59,340 --> 00:40:00,420
Panie Harris.
246
00:40:01,380 --> 00:40:02,410
Panie Harris.
247
00:40:10,140 --> 00:40:11,970
Przynie艣 flag臋, Henry.
248
00:40:37,210 --> 00:40:39,000
Uszanowanie, Wasza Ekscelencjo.
249
00:40:39,170 --> 00:40:42,120
Panie Harris, musi pan zdj膮膰 flag臋.
250
00:40:44,130 --> 00:40:48,510
Flaga jest znakiem dla tego statku, 偶e
jest tu konsul gotowy na jego przyj臋cie.
251
00:40:48,840 --> 00:40:51,760
Musz臋 powtarza膰?
Nie ma tu 偶adnego konsula.
252
00:40:52,890 --> 00:40:56,890
Shimoda jest zamkni臋ta i strze偶ona.
Statek nie mo偶e dobi膰 do brzegu.
253
00:40:57,390 --> 00:41:00,730
Jak chcesz go przyj膮膰, zdejmij flag臋.
254
00:41:02,360 --> 00:41:05,060
Armaty s膮 na艂adowane, panie Harris.
255
00:43:32,460 --> 00:43:36,080
Ahoy, wys艂anniku! Witaj!
256
00:43:37,090 --> 00:43:40,420
Harris! Harris, Ameryka艅ski konsul!
257
00:43:40,720 --> 00:43:45,090
Nie zbli偶aj si臋, sir. Nie zbli偶aj.
Mamy choler臋 na pok艂adzie.
258
00:43:46,600 --> 00:43:48,920
Czemu nie wywiesi艂e艣 偶贸艂tej flagi?
259
00:43:49,060 --> 00:43:51,510
Polecia艂a za burt臋 razem z buntownikiem.
260
00:43:51,600 --> 00:43:56,480
- Macie tu lekarza?
- Nie. Nie ma lekarza.
261
00:43:56,940 --> 00:44:01,070
Niech B贸g nam pomo偶e.
Mamy trzech martwych i 5 chorych...
262
00:44:01,320 --> 00:44:03,690
i 9 dni do Hong Kongu.
263
00:44:04,530 --> 00:44:07,070
Stawia膰 偶agle, podnie艣膰 kotwic臋.
264
00:44:09,080 --> 00:44:12,860
Ma pan bro艅, sir? Zastrzel ich!
Nie mog膮 dotrze膰 do brzegu!
265
00:44:13,250 --> 00:44:17,250
Wracajcie! Wracajcie.
Niech was szlag, wracajcie!
266
00:44:19,090 --> 00:44:22,920
Tam na l膮dzie, nie dotykajcie ich!
267
00:44:23,010 --> 00:44:25,250
Nie dotykajcie ich!
268
00:44:25,970 --> 00:44:28,260
Maj膮 chorob臋!
269
00:44:28,390 --> 00:44:31,010
Nie podchodzi膰 do tych 偶eglarzy.
270
00:44:31,100 --> 00:44:34,880
Nie zbli偶ajcie si臋.
Maj膮 ci臋偶k膮 chorob臋.
271
00:44:34,980 --> 00:44:38,010
Nie zbli偶ajcie si臋 do nich.
272
00:44:38,150 --> 00:44:40,930
Nie rozumiecie?
273
00:44:50,740 --> 00:44:52,240
Cholera.
274
00:44:53,450 --> 00:44:56,410
Ogarn臋艂a ca艂膮 wie艣 jak wielki po偶ar
275
00:44:57,420 --> 00:45:02,620
Prawie ka偶dego dotkn臋艂a.
Chorzy byli wsz臋dzie.
276
00:46:00,980 --> 00:46:03,220
Harris-san zrobi艂 wszystko co m贸g艂...
277
00:46:04,060 --> 00:46:06,900
ale walczy艂 z chorob膮 po swojemu.
278
00:46:08,150 --> 00:46:11,320
Moi ludzie walczyli swoimi starymi sposobami.
279
00:46:11,400 --> 00:46:16,070
Modlitw膮, 艣piewem, i papierowym obliczem
czerwonego demona choroby.
280
00:46:42,230 --> 00:46:47,050
Zmarli byli piecz臋towani w beczkach,
byli paleni na 艣wi臋tych ziemiach.
281
00:47:15,260 --> 00:47:18,260
Harris-san pracowa艂 dzie艅 i noc...
282
00:47:19,050 --> 00:47:22,300
ale nowy spos贸b by艂 tak s艂aby, jak stary spos贸b.
283
00:47:23,770 --> 00:47:27,100
Demon 艣mierci chodzi艂 od drzwi do drzwi.
284
00:47:55,250 --> 00:47:57,410
Panie Harris.
285
00:48:27,410 --> 00:48:29,400
Wybacz, Harris-san.
286
00:48:40,880 --> 00:48:42,790
Co s膮dzisz, sir?
287
00:48:42,880 --> 00:48:45,260
Nie wiele wiemy
na temat cholery, Henry.
288
00:48:47,850 --> 00:48:52,220
Wiemy, 偶e tylko ogie艅 i mr贸z
j膮 zabija.
289
00:48:57,270 --> 00:48:59,940
I tylko B贸g mo偶e sprowadzi膰 mr贸z.
290
00:49:12,870 --> 00:49:16,790
Przet艂umacz mu, Henry,
tylko ogie艅 mo偶e ich ocali膰.
291
00:49:20,500 --> 00:49:21,960
Zabierz go st膮d!
292
00:50:47,170 --> 00:50:50,090
Czy nie do艣膰 ju偶 smutku
sprowadzi艂e艣 na moich ludzi?
293
00:50:50,170 --> 00:50:52,300
Musisz pali膰 ich domy?
294
00:50:52,380 --> 00:50:55,010
Damy im pieni膮dze na budow臋 nowych.
295
00:50:55,090 --> 00:50:57,170
Jeste艣 szale艅cem.
296
00:50:57,260 --> 00:51:01,840
To jedyny spos贸b, 偶eby zatrzyma膰 choler臋.
Ognie艅. Higiena.
297
00:51:08,770 --> 00:51:10,600
Powiedzia艂, 偶e jeste艣my ich wi臋藕niami.
298
00:51:10,690 --> 00:51:13,690
Jak si臋 oprzemy, zabij膮 nas.
299
00:51:13,780 --> 00:51:16,320
Zostaniemy odes艂ani do domu pierwszym statkiem.
300
00:51:41,010 --> 00:51:43,340
My艣l臋, 偶e mo偶emy i艣膰 spa膰, Sam.
301
00:52:06,710 --> 00:52:10,040
艢pi. To nie cholera, dzi臋ki Bogu.
302
00:52:23,640 --> 00:52:25,010
Od艂贸偶 to, Henry.
303
00:52:25,100 --> 00:52:27,300
Pomy艣la艂em, 偶e mo偶e
kilka tamtych raptus贸w...
304
00:52:27,390 --> 00:52:30,640
Jeste艣my 5,000 mil od domu.
Jak b臋d膮 chcieli poder偶n膮膰 nam gard艂a...
305
00:52:30,730 --> 00:52:32,850
to nic na to nie poradzimy.
306
00:52:35,940 --> 00:52:39,440
- Napijemy si臋, Henry?
- Tak.
307
00:52:46,040 --> 00:52:49,530
Jak dadz膮 nam jeszcze tydzie艅,
to mo偶e poradzimy sobie z tym.
308
00:52:50,080 --> 00:52:54,460
Teraz b臋d膮 sieka膰 kuk艂y
i pada膰 jak muchy.
309
00:52:58,380 --> 00:52:59,630
C贸偶, Henry...
310
00:52:59,710 --> 00:53:04,040
wys艂ano nas tu w celu ustanowienia
dyplomatycznych relacji z Japoni膮.
311
00:53:05,350 --> 00:53:09,090
Jak dot膮d, wpu艣cili艣my statek z choler膮,
zapocz膮tkowali艣my epidemi臋...
312
00:53:09,770 --> 00:53:12,930
spalili艣my p贸艂 miasta,
i jeste艣my pod nadzorem.
313
00:53:14,440 --> 00:53:18,140
Wspania艂e dokonania. Wypijmy za to.
314
00:53:25,530 --> 00:53:28,280
Ogie艅 wypali艂 choler臋.
315
00:53:29,700 --> 00:53:32,070
Czas umierania min膮艂.
316
00:53:33,040 --> 00:53:36,290
Do wsi powr贸ci艂 spok贸j.
317
00:53:36,750 --> 00:53:40,420
艁odzie rybackie ponownie wyp艂yn臋艂y w morze.
318
00:53:41,300 --> 00:53:43,830
Ja, r贸wnie偶 dochodzi艂am do siebie.
319
00:53:49,220 --> 00:53:51,300
Okichi, daj mi to.
320
00:53:51,810 --> 00:53:56,180
Nie powinna艣 si臋 przem臋cza膰,
p贸ki nie nabierzesz si艂.
321
00:54:00,270 --> 00:54:01,930
Dzi臋kuj臋, Henry.
322
00:54:07,360 --> 00:54:09,900
Nie wiedzia艂em, 偶e zabrali艣my tyle 艣mieci.
323
00:54:11,240 --> 00:54:14,410
Harris-san zabiera ksi膮偶ki?
324
00:54:15,200 --> 00:54:17,110
Wyje偶d偶am, Okichi.
325
00:54:19,120 --> 00:54:22,000
- Jedziesz do Edo?
- Jad臋 do domu.
326
00:54:23,210 --> 00:54:25,920
Pierwsza rozs膮dna rzecz od czasu wyl膮dowania w Japonii.
327
00:54:30,930 --> 00:54:32,130
Wkr贸tce?
328
00:54:33,010 --> 00:54:37,140
Tak, wed艂ug Tamury.
Wsadzi nas na pierwszy statek.
329
00:54:38,480 --> 00:54:41,640
Oczywi艣cie, nigdy nie wiadomo,
kiedy pierwszy statek...
330
00:55:00,790 --> 00:55:03,740
Nie wyje偶d偶am, bo chc臋, Okichi.
331
00:55:05,540 --> 00:55:09,870
Ameryka, daleko.
332
00:55:12,970 --> 00:55:17,100
Nie tak daleko,
偶ebym mia艂 ci臋 zapomnie膰.
333
00:55:20,390 --> 00:55:24,010
Zawsze jak zobacz臋 kobiet臋
z ornamentami we w艂osach...
334
00:55:24,900 --> 00:55:28,020
Pomy艣l臋 o Okichi
i jej 偶贸艂tych grzebykach.
335
00:55:28,780 --> 00:55:32,520
Zawsze jak us艂ysz臋 szelest jedwabiu,
pomy艣l臋 o ma艂ej...
336
00:57:18,880 --> 00:57:20,840
Harris-san! Harris-san!
337
00:57:24,510 --> 00:57:26,750
Ci ludzie. Przyszli odda膰 ci cze艣膰.
338
00:58:00,300 --> 00:58:03,300
Dzi臋kuj膮 ci za uratowanie
im 偶ycia.
339
00:58:20,400 --> 00:58:21,480
Okichi.
340
00:58:32,950 --> 00:58:35,240
- Panie Harris?
- Tak?
341
00:58:35,330 --> 00:58:36,950
Gubernator przyszed艂.
342
00:58:38,920 --> 00:58:40,830
- Gubernator?
- Tak.
343
00:58:43,130 --> 00:58:45,040
Zapro艣 Jego Ekscelencj臋.
344
00:59:09,610 --> 00:59:10,940
Panie Harris.
345
00:59:12,990 --> 00:59:14,620
Jestem pa艅skim d艂u偶nikiem.
346
00:59:15,450 --> 00:59:18,450
- Moim d艂u偶nikiem?
- Choroba odesz艂a.
347
00:59:18,790 --> 00:59:20,030
Dobrze pan zrobi艂.
348
00:59:22,080 --> 00:59:23,490
殴le si臋 zachowa艂em.
349
00:59:24,880 --> 00:59:27,290
To by艂o dawno. Ju偶 zapomnia艂em.
350
00:59:27,630 --> 00:59:29,170
Ja nie mog臋 zapomnie膰.
351
00:59:29,720 --> 00:59:34,840
40 pokole艅 moich przodk贸w wo艂a,
偶e m贸j d艂ug musi by膰 sp艂acony.
352
00:59:38,220 --> 00:59:40,180
Chcia艂 pan jecha膰 do Edo.
353
00:59:41,100 --> 00:59:42,930
Wizyta zosta艂a zorganizowana.
354
00:59:43,190 --> 00:59:45,680
Moi ludzie b臋d膮 eskortowa膰 tw贸j orszak.
355
00:59:57,280 --> 00:59:59,780
Obawiam si臋, 偶e Szogun
b臋dzie lekko zawiedziony...
356
00:59:59,870 --> 01:00:02,080
kiedy nasza dw贸jka przyjedzie do Edo.
357
01:00:02,500 --> 01:00:05,330
Przeczytam ci relacj臋 z prawdziwego orszaku:
358
01:00:05,420 --> 01:00:07,710
"Nasza kawalkada sk艂ada艂a si臋 z wielu setek...
359
01:00:07,790 --> 01:00:12,040
wi艂a si臋 na drodze, jak ogromny jedwabny smok."
360
01:00:12,130 --> 01:00:16,080
Nas b臋dzie dwoje na koniu,
jak zdob臋dziemy konie.
361
01:00:19,970 --> 01:00:23,010
"Lista prezent贸w,
kt贸re ten w艂adca zabra艂 do Edo.
362
01:00:23,270 --> 01:00:28,470
Lakierowane skrzynie na ko艣膰 s艂oniow膮 i emalia,
inkrustowane miecze i tarcze".
363
01:00:28,940 --> 01:00:32,020
Zastanawiam si臋 czy Jego Wysoko艣膰
umia艂by u偶y膰 scyzoryka.
364
01:00:32,650 --> 01:00:36,700
"Wspania艂e delikatesy do jedzenia."
365
01:00:36,780 --> 01:00:41,860
My艣l臋, 偶e mo偶emy po艣wi臋ci膰 beczu艂k臋 s艂oniny
i puszk臋 suchar贸w, Henry. M贸w dalej.
366
01:00:42,490 --> 01:00:46,710
"Obrazy wspania艂ych artyst贸w,
Kano i Sesshu."
367
01:00:48,380 --> 01:00:52,670
To jest bardzo podobne
do Prezydenta Pierce na 膰wier膰dolar贸wce.
368
01:00:54,510 --> 01:00:58,460
"Porcelanowe dzbany z najwspanialsz膮 sake."
369
01:00:58,760 --> 01:01:03,340
Tu mo偶emy si臋 z nimi r贸wna膰.
Stara dobra gorzka Tanglefoot.(*tania Whiskey).
370
01:01:09,560 --> 01:01:11,350
Chyba wszystko.
371
01:01:11,860 --> 01:01:13,680
Mam nadziej臋.
372
01:01:14,440 --> 01:01:17,890
Zacznijmy si臋 "wi膰 jak jedwabny smok"
373
01:01:18,200 --> 01:01:19,740
Gdzie Okichi?
374
01:01:38,170 --> 01:01:40,750
Ludzie z Shimoda zrobili to dla ciebie...
375
01:01:41,260 --> 01:01:43,250
偶eby艣 m贸g艂 z dum膮 wkroczy膰 do Edo.
376
01:02:22,920 --> 01:02:26,590
Ludzie z Shimoda nie zapomnieli o niczym w czasie podr贸偶y.
377
01:02:27,720 --> 01:02:29,800
Gdy Harris-san ruszy艂...
378
01:02:29,890 --> 01:02:33,970
jecha艂 jak wielki cz艂owiek
i wielki lider.
379
01:02:39,770 --> 01:02:42,400
Pa艅ska eskorta, panie Harris, jak obieca艂em.
380
01:02:42,490 --> 01:02:44,060
Spotkamy si臋 w Edo.
381
01:03:48,300 --> 01:03:51,960
Niedaleko Edo, rozbili艣my ostatni ob贸z.
382
01:05:38,070 --> 01:05:39,480
Wasza Ekscelencjo.
383
01:05:40,870 --> 01:05:43,490
Pozdrawiam was w imieniu naszego Szoguna.
384
01:05:43,580 --> 01:05:45,120
Witamy w Edo.
385
01:05:52,250 --> 01:05:54,920
Czy to protektorzy waszego miasta?
386
01:05:55,250 --> 01:05:58,010
Tak. Chroni膮 przed z艂ymi duchami.
387
01:05:58,470 --> 01:06:00,170
Ufam, 偶e mnie przepuszcz膮.
388
01:06:00,680 --> 01:06:04,630
Przepuszcz膮 twoje cia艂o
ale nie dusz臋, je艣li jest z艂a.
389
01:06:05,850 --> 01:06:09,010
Jutro, o Godzinie Smoka...
390
01:06:09,270 --> 01:06:12,350
zaprowadz臋 ci臋 przed oblicz臋 Szoguna.
391
01:06:12,730 --> 01:06:14,720
Teraz, do waszych kwater.
392
01:07:21,130 --> 01:07:23,290
A niech mnie!
393
01:07:23,380 --> 01:07:26,500
Spokojnie, Henry. Mo偶e to tylko mira偶.
394
01:08:07,260 --> 01:08:08,830
Kalendarz pa艅skiej wizyty, panie Harris.
395
01:08:15,850 --> 01:08:20,720
Dzie艅 pierwszy, zgromadzenie
arystokracji i go艣ci w Wielkiej Hali.
396
01:08:24,650 --> 01:08:26,850
Przedstawienie Szogunowi...
397
01:08:27,070 --> 01:08:32,140
i wyra偶enie wdzi臋czno艣ci
przez go艣cia z dalekiego l膮du.
398
01:08:33,820 --> 01:08:38,620
Dnia drugiego o Godzinie Koguta,
bankiet na pa艅sk膮 cze艣膰.
399
01:08:39,370 --> 01:08:42,540
Powr贸t do domu na odpoczynek.
400
01:08:43,040 --> 01:08:45,830
Szogun wszystkim 偶yczy przyjemnych sn贸w.
401
01:08:49,760 --> 01:08:52,630
Dzie艅 trzeci, Godzina Tygrysa...
402
01:08:53,380 --> 01:08:58,260
pokaz 艂ucznictwa z Lordem Hotta.
403
01:09:17,240 --> 01:09:18,980
Okichi, co to ma by膰?
404
01:09:19,080 --> 01:09:21,860
Twoja "furo". Gor膮ca k膮piel.
405
01:09:21,950 --> 01:09:24,280
Pomog膮 ci z ubraniem.
406
01:09:24,410 --> 01:09:29,240
Ej. Chwila. Znaczy, zdejm膮 ze mnie ubranie?
407
01:09:29,340 --> 01:09:31,830
To staro偶ytny zwyczaj.
408
01:09:33,170 --> 01:09:37,500
Nast臋pnego dnia,
Harris'a zaprowadzono do Wielkiej Hali.
409
01:09:38,840 --> 01:09:43,920
Przez wieki, tylko japo艅skie oczy
widzia艂y dom Szoguna.
410
01:10:13,000 --> 01:10:14,580
Wasza Ekscelencjo.
411
01:10:16,170 --> 01:10:17,630
Jestem ci winny podzi臋kowania.
412
01:10:18,840 --> 01:10:20,880
Nic nie jest mi pan winny, panie Harris.
413
01:10:21,640 --> 01:10:23,920
Moje zobowi膮zanie jest sko艅czone.
414
01:10:24,180 --> 01:10:26,260
Wyr贸wnali艣my rachunki.
415
01:12:02,070 --> 01:12:04,270
Wasza Wysoko艣膰...
416
01:12:04,530 --> 01:12:06,570
Zosta艂em skierowany w celu wyra偶enia 偶yczenia...
417
01:12:06,650 --> 01:12:09,570
od Prezydenta Stan贸w Zjednoczonych Ameryki...
418
01:12:10,160 --> 01:12:13,110
zdrowia i szcz臋艣cia.
419
01:15:11,420 --> 01:15:13,620
Wasza Wysoko艣膰, Doradcy...
420
01:15:15,040 --> 01:15:19,620
Natur膮 wszech艣wiata jest,
偶e cz艂owiek powinien mie膰 s膮siad贸w...
421
01:15:20,510 --> 01:15:25,220
mimo to, 偶e buduje swoje domy na pustyni,
czy w g贸rach...
422
01:15:25,300 --> 01:15:27,260
czy po艣rodku morza.
423
01:15:27,430 --> 01:15:29,590
Jednak gdzie艣, jakkolwiek daleko...
424
01:15:30,350 --> 01:15:34,810
przebywa inny cz艂owiek, kt贸ry jest jego s膮siadem
i mo偶e zechcie膰 by膰 jego przyjacielem.
425
01:15:36,520 --> 01:15:39,770
Tak jak jest z lud藕mi, tak te偶 jest z narodami.
426
01:15:40,690 --> 01:15:43,360
Przez 5,000 mil oceanu...
427
01:15:43,740 --> 01:15:47,150
Stany Zjednoczone Ameryki,
wasz s膮siad...
428
01:15:47,740 --> 01:15:49,980
wyci膮ga swoj膮 d艂o艅 do Japonii.
429
01:15:51,120 --> 01:15:54,200
Nie jest to d艂o艅 zaci艣ni臋ta
w pi臋艣膰 gniewu.
430
01:15:54,920 --> 01:15:57,120
Nie trzyma no偶a by grozi膰.
431
01:15:57,840 --> 01:16:00,330
Nie nosi r臋kawiczki ob艂udy.
432
01:16:01,800 --> 01:16:06,290
Jest to otwarta d艂o艅 moich rodak贸w,
nic nie 偶膮daj膮ca...
433
01:16:06,930 --> 01:16:09,130
nie prosz膮ca o specjalne wzgl臋dy...
434
01:16:10,010 --> 01:16:12,090
poszukuje jedynie dobra wsp贸lnego.
435
01:16:13,180 --> 01:16:15,560
}Ale w d膮偶eniu do tego dobra wsp贸lnego...
436
01:16:16,350 --> 01:16:20,480
prosimy o zburzenie barier,
kt贸re przez wieki...
437
01:16:21,150 --> 01:16:24,070
oddziela艂y Japoni臋 od reszty 艣wiata.
438
01:16:25,070 --> 01:16:29,530
Prosimy, aby艣cie zaj臋li
prawowit膮 pozycj臋 we wsp贸lnocie narod贸w...
439
01:16:30,200 --> 01:16:34,070
z ca艂膮 chwa艂膮
i z ca艂膮 odpowiedzialno艣ci膮.
440
01:16:35,750 --> 01:16:37,870
Aby艣cie byli dobrymi s膮siadami,
nie tylko dla nas...
441
01:16:37,960 --> 01:16:40,630
ale ka偶dego narodu dobrej woli.
442
01:16:41,920 --> 01:16:46,300
Wzi膮膰 to co ma do zaoferowania 艣wiat,
i oferowa膰 to co wy macie.
443
01:16:47,300 --> 01:16:49,760
Uczy膰 si臋 od innych i naucza膰 ich.
444
01:16:52,100 --> 01:16:55,300
Je艣li wam to si臋 wydaje dobre,
aby to zrobi膰...
445
01:16:56,560 --> 01:16:58,800
to jestem upowa偶niony przez m贸j rz膮d...
446
01:17:00,020 --> 01:17:02,640
za pomoc膮 tego nowego traktatu...
447
01:17:03,190 --> 01:17:06,030
zagwarantowanie wam
naszej przyja藕ni w pokoju...
448
01:17:06,440 --> 01:17:09,890
nasz膮 pomoc w k艂opotach,
i nasz膮 si艂臋 w niebezpiecze艅stwie.
449
01:17:28,340 --> 01:17:32,750
Jak my艣lisz, ile czasu zajmie im
podj臋cie decyzji, Okichi?
450
01:17:32,840 --> 01:17:35,880
Trzy dni, mo偶e cztery.
451
01:17:36,510 --> 01:17:38,220
Traktat wielki p艂ot.
452
01:17:38,810 --> 01:17:42,090
Niekt贸re konie nie lubli膮 skaka膰.
453
01:17:42,810 --> 01:17:44,970
"Lubli膮"? Lubi膮.
454
01:17:45,440 --> 01:17:47,980
Znowu s艂ucha艂a艣 艂amanej
angielszczyzny Sama.
455
01:17:48,400 --> 01:17:50,690
Lubi膮. Dzi臋kuj臋.
456
01:17:55,370 --> 01:17:57,320
Lord Hotta powiedzia艂...
457
01:17:57,740 --> 01:18:01,410
偶e b臋d臋 przepytany zanim
Rada ostatecznie zag艂osuje.
458
01:18:02,410 --> 01:18:04,210
O co b臋d膮 mnie pyta膰, Okichi?
459
01:18:04,290 --> 01:18:07,330
Mo偶e dziwne pytania.
460
01:18:07,710 --> 01:18:10,550
Ale m贸w prawd臋.
461
01:18:11,840 --> 01:18:13,550
Powiedzie膰 im prawd臋?
462
01:18:13,840 --> 01:18:15,800
To zawsze najlepsze.
463
01:18:16,180 --> 01:18:17,890
Tak samo w Ameryce.
464
01:18:19,760 --> 01:18:23,810
W Ameryce, gejsze 艂adne?
465
01:18:25,230 --> 01:18:28,310
W Ameryce nie ma gejsz,
Okichi.
466
01:18:29,400 --> 01:18:33,530
- Nie ma?
- Nie ma gejsz. Tylko dziewczyny.
467
01:18:36,110 --> 01:18:38,690
Jak 偶ona na ulicy...
468
01:18:39,320 --> 01:18:41,990
ona idzie za m臋偶em?
469
01:18:42,330 --> 01:18:44,870
- Tak?
- Rzadko.
470
01:18:46,120 --> 01:18:48,700
- Gdzie idzie?
- U jego boku.
471
01:18:49,750 --> 01:18:51,160
U jego boku?
472
01:18:51,250 --> 01:18:53,160
Albo troch臋 z przodu.
473
01:18:54,760 --> 01:18:56,420
M膮偶 pozwala?
474
01:18:57,010 --> 01:18:59,170
Czasami nic na to nie poradzi.
475
01:19:01,260 --> 01:19:04,550
W Japonii, inni m臋偶owie.
476
01:19:04,640 --> 01:19:08,010
Nie, w Ameryce inne 偶ony.
477
01:19:36,420 --> 01:19:39,750
Bankiet odby艂 si臋 drugiego wieczoru.
478
01:19:40,680 --> 01:19:45,840
Za twarzami arystokrat贸w
by艂y silne i niebezpieczne uczucia.
479
01:19:46,890 --> 01:19:50,390
Niekt贸rzy zgadzali si臋 z Harris'em,
niekt贸rzy nie.
480
01:19:52,020 --> 01:19:53,850
A niekt贸rzy nienawidzili go...
481
01:19:54,480 --> 01:19:59,600
jak zawsze nienawidzili tych
kt贸rzy wdzierali si臋 na ziemie Japonii.
482
01:20:30,470 --> 01:20:34,170
Widzieli twoje okr臋ty wojenne.
Czy statki rybackie te偶 s膮 takie wielkie?
483
01:20:36,270 --> 01:20:37,350
Nie.
484
01:20:42,740 --> 01:20:45,940
Wojna jest dla ciebie wa偶niejsza
od rybo艂贸wstwa?
485
01:20:47,320 --> 01:20:48,350
Nie.
486
01:20:49,490 --> 01:20:50,770
Panie Harris...
487
01:20:51,450 --> 01:20:56,160
nie mieli艣my w moim kraju
wojen od 200 lat.
488
01:20:56,580 --> 01:20:59,700
Ile mieli艣cie na Zachodzie?
489
01:21:02,630 --> 01:21:04,040
Za du偶o.
490
01:21:04,710 --> 01:21:07,830
Jednak偶e niekt贸re toczono o wolno艣膰.
491
01:21:29,450 --> 01:21:33,910
M贸wisz o wolno艣ci. Ale czy statki
waszego kraju nie p艂ywaj膮 do Afryki...
492
01:21:33,990 --> 01:21:37,160
bior膮 czarnych ludzi,
i sprowadzaj膮 jako niewolnik贸w?
493
01:21:38,750 --> 01:21:42,160
Tak, przykro mi to m贸wi膰, ale to prawda.
494
01:21:43,130 --> 01:21:47,420
Ale s膮 ludzie w moim kraju
kt贸rzy oddali by 偶ycie, aby sko艅czy膰 z tym z艂em.
495
01:21:48,550 --> 01:21:50,870
To nie b臋dzie d艂ugo tolerowane.
496
01:22:12,700 --> 01:22:15,190
呕aden nar贸d nie rozumie drugiego.
497
01:22:15,280 --> 01:22:18,370
Najlepiej b臋dzie dla Japonii, jak pozostanie osobno.
498
01:22:18,990 --> 01:22:22,490
Tylko przez zrozumienie
艣wiat mo偶e mie膰 nadzieje na progres.
499
01:22:34,220 --> 01:22:37,420
On pyta, "Co to progres?"
500
01:22:39,970 --> 01:22:42,210
Powiedz, 偶e to ma wiele znacze艅.
501
01:22:43,020 --> 01:22:44,510
Mi臋dzy innymi...
502
01:22:44,810 --> 01:22:49,060
zaprzestanie zabijania dziewczynek
w czasie kl臋ski g艂odu.
503
01:23:19,220 --> 01:23:22,970
Kalendarz wizyty wci膮偶 si臋 ods艂ania艂.
504
01:23:23,310 --> 01:23:27,770
Dzi艣 艂ucznicy je藕dzili jak od 1,000 lat.
505
01:24:00,840 --> 01:24:03,170
Macie 艂ucznik贸w w Ameryce?
506
01:24:03,640 --> 01:24:07,390
Tak, co艣 w tym stylu.
Na Dalekim Zachodzie.
507
01:24:07,810 --> 01:24:11,970
Nasze kraje musz膮 mie膰
wiele wsp贸lnego.
508
01:24:13,560 --> 01:24:18,470
Tak. Zdecydowa艂em si臋
pana wesprze膰, panie Harris.
509
01:24:18,570 --> 01:24:22,190
Jestem zachwycony, 偶e s艂ysz臋 to
od wielkiego Lorda Hotta.
510
01:24:22,490 --> 01:24:25,410
Trzcina musi si臋 ugina膰 na wietrze.
511
01:24:25,910 --> 01:24:29,160
Mam nadziej臋, 偶e inni z Szogunatu,
s膮 tego samego zdania.
512
01:24:29,250 --> 01:24:31,570
Niestety, jeste艣my podzieleni.
513
01:24:32,080 --> 01:24:35,370
Ale je艣li Lord Shijo,
kt贸ry ma wielki wp艂yw...
514
01:24:35,460 --> 01:24:39,330
do艂膮czy do mnie,
g艂osowanie b臋dzie korzystne.
515
01:24:39,590 --> 01:24:41,420
Masz powody s膮dzi膰,
偶e tak uczyni?
516
01:24:41,510 --> 01:24:45,040
Oh, tak.
To cz艂owiek wielkiej m膮dro艣ci.
517
01:25:30,470 --> 01:25:33,140
Lord Shijo zosta艂 zamordowany.
518
01:25:40,310 --> 01:25:41,560
Biedaczek.
519
01:25:43,070 --> 01:25:46,570
To ten kt贸ry pyta艂,
"Co to progres?"
520
01:25:47,200 --> 01:25:51,190
Powiedzia艂bym, "Nie bycie zamordowanym,
poniewa偶 nie zgadzasz si臋 z ludem."
521
01:25:51,820 --> 01:25:53,150
Panie Harris.
522
01:26:04,250 --> 01:26:05,750
Wasza Ekscelencjo.
523
01:26:07,050 --> 01:26:11,090
Panie Harris,
jako osoba kt贸ra ci臋 tu sprowadzi艂a...
524
01:26:11,470 --> 01:26:14,470
Przyszed艂em ci臋 b艂aga膰
o natychmiastowe opuszczenie Edo...
525
01:26:14,560 --> 01:26:15,970
i powr贸t do Shimoda.
526
01:26:16,060 --> 01:26:17,090
Dlaczego?
527
01:26:17,180 --> 01:26:19,420
Dla naszego i w艂asnego dobra.
528
01:26:20,270 --> 01:26:22,560
Pa艅ski traktat nigdy nie zostanie podpisany.
529
01:26:23,310 --> 01:26:27,060
Przemoc, i tylko przemoc z tego b臋dzie.
530
01:26:28,230 --> 01:26:30,140
Lord Shijo nie 偶yje.
531
01:26:30,950 --> 01:26:32,610
By艂 dobrym starym cz艂owiekiem.
532
01:26:33,110 --> 01:26:35,240
Zabicie go, to by艂 z艂y uczynek.
533
01:26:36,660 --> 01:26:39,070
Rodzina stan臋艂a przeciw rodzinie...
534
01:26:39,160 --> 01:26:41,290
i przyjaciel przeciwko przyjacielowi.
535
01:26:41,870 --> 01:26:44,540
Chce pan nas rozerwa膰 na kawa艂ki?
536
01:26:47,130 --> 01:26:50,710
Powiedzia艂em ci dawno temu
偶e s膮 tu ludzie...
537
01:26:50,880 --> 01:26:53,840
kt贸rzy b臋d膮 walczy膰 o nasze stare zwyczaje
a偶 do 艣mierci.
538
01:26:54,130 --> 01:26:56,380
Czy Wasza Ekscelencja jest w艣r贸d nich?
539
01:26:57,100 --> 01:27:00,130
Panie Harris, nie rozumiesz.
540
01:27:00,270 --> 01:27:05,340
Nie nale偶ymy do siebie w Japonii,
ale do naszych rodzin.
541
01:27:06,100 --> 01:27:08,940
Jeste艣my im winni bezwzgl臋dne pos艂usze艅stwo.
542
01:27:10,190 --> 01:27:15,350
Odejd藕, panie Harris.
Odejd藕 zanim to pos艂usze艅stwo zwr贸ci si臋 przeciwko tobie.
543
01:27:26,080 --> 01:27:28,450
Nadszed艂 czas.
544
01:27:28,540 --> 01:27:30,330
Musieli zdecydowa膰.
545
01:27:31,380 --> 01:27:35,880
Ci kt贸rzy chcieli g艂osowa膰
za traktatem otwierali wachlarze.
546
01:27:49,440 --> 01:27:52,470
G艂osowanie toczy艂o si臋 wok贸艂 sto艂u...
547
01:27:53,730 --> 01:27:58,530
i Lord Hotta naliczy艂 wi臋cej otwartych,
ni偶 zamkni臋tych wachlarzy.
548
01:28:00,200 --> 01:28:05,030
艢mier膰 Lorda Shijo zadecydowa艂a
przeciw opozycji...
549
01:28:05,910 --> 01:28:07,320
a nie za ni膮.
550
01:28:08,160 --> 01:28:09,960
Harris-san wygra艂.
551
01:28:14,130 --> 01:28:16,700
Prosz臋 bardzo?
552
01:28:16,800 --> 01:28:19,340
Dobrze. 艢wietnie ci idzie,
Okichi.
553
01:28:19,590 --> 01:28:22,550
Sir, twoje zdrowie.
Gratuluj臋 z ca艂ego serca.
554
01:28:22,640 --> 01:28:25,210
Dzi臋ki, Henry. I za ciebie...
555
01:28:25,310 --> 01:28:27,840
bez kt贸rego sukces
nie by艂by mo偶liwy.
556
01:28:27,930 --> 01:28:29,760
Mia艂em w tym skromny udzia艂.
557
01:28:29,850 --> 01:28:32,390
To sprawi艂o r贸偶nice mi臋dzy
byciem g艂uchoniemym...
558
01:28:32,480 --> 01:28:34,220
a s艂yszeniem i m贸wieniem.
559
01:28:37,440 --> 01:28:39,150
A teraz za Okichi...
560
01:28:41,030 --> 01:28:44,400
kt贸rej delikatny blask by艂 lampionem
za kt贸rym pod膮偶a艂em.
561
01:28:45,160 --> 01:28:47,030
Dzi臋kuj臋, Harris-san.
562
01:28:47,120 --> 01:28:48,740
Niech zawsze mnie prowadzi.
563
01:28:49,290 --> 01:28:50,620
Za Okichi.
564
01:28:52,040 --> 01:28:54,280
Podczas, gdy my 艣wi臋towali艣my...
565
01:28:54,380 --> 01:28:59,000
klan Barona Tamura
planowa艂 tragiczny czyn.
566
01:29:21,150 --> 01:29:23,610
Cho膰 jego serce by艂o rozdarte...
567
01:29:24,110 --> 01:29:27,150
Tamura przyj膮艂 ceremonialny miecz...
568
01:29:28,160 --> 01:29:29,990
i pok艂oni艂 si臋 nad swoim losem.
569
01:31:00,160 --> 01:31:02,240
Zanim powiedzia艂 mi swoje 偶yczenie...
570
01:31:03,120 --> 01:31:05,410
Baron Tamura kaza艂 mi przysi膮c...
571
01:31:05,880 --> 01:31:08,250
偶e b臋d臋 mu pos艂uszna we wszystkim.
572
01:31:34,610 --> 01:31:36,860
Wtedy powiedzia艂 swoje 偶yczenie.
573
01:31:38,080 --> 01:31:39,950
艢mier膰 dla Harris'a.
574
01:31:45,250 --> 01:31:47,080
By艂am na jego rozkazy.
575
01:31:48,210 --> 01:31:49,790
Nie mia艂am wyboru.
576
01:32:42,430 --> 01:32:45,260
Pi臋knie, Okichi. Pi臋knie.
577
01:32:46,060 --> 01:32:48,730
Bardzo p贸藕no, Harris-san.
Lepiej id藕 spa膰.
578
01:32:48,810 --> 01:32:50,090
Okichi.
579
01:32:50,850 --> 01:32:54,640
Po podpisaniu traktatu, musz臋 wr贸ci膰
do Ameryki, wiesz o tym.
580
01:32:54,730 --> 01:32:55,810
Tak, Harris-san.
581
01:32:55,900 --> 01:32:57,810
Ale na kr贸tko.
582
01:32:58,360 --> 01:33:01,730
Wr贸c臋 do ciebie, Okichi.
583
01:33:02,110 --> 01:33:04,690
I to b臋dzie ostatni raz
jak si臋 rozstaniemy.
584
01:33:04,780 --> 01:33:06,160
Tak, Harris-san.
585
01:33:06,290 --> 01:33:09,820
Jest tyle w Japonii, czego jeszcze nie widzia艂em.
586
01:33:10,620 --> 01:33:12,530
Miasta, 艣wi膮tynie.
587
01:33:12,880 --> 01:33:14,700
Musisz mi to pokaza膰.
588
01:33:14,790 --> 01:33:17,660
M贸wi膮, 偶e g贸ry zim膮 s膮 wspania艂e.
589
01:33:17,750 --> 01:33:19,250
艢nieg bardzo g艂臋boki.
590
01:33:19,340 --> 01:33:22,630
I m贸wi膮 ze s膮 gor膮ce wiosny,
i k膮piesz si臋 w 艣niegu.
591
01:33:22,720 --> 01:33:23,960
Tak, Harris-san.
592
01:33:24,340 --> 01:33:27,630
Wi臋c jak wr贸c臋,
musimy p贸j艣膰 w g贸ry.
593
01:33:29,220 --> 01:33:31,020
Tak, g贸ry.
594
01:33:31,770 --> 01:33:35,390
Znajdziemy jezioro
i zbudujemy dom nad jeziorem.
595
01:33:35,810 --> 01:33:38,850
Bez s膮siad贸w.
Mam do艣膰 s膮siad贸w.
596
01:33:39,400 --> 01:33:41,610
Mam do艣膰 ludzi i polityki.
597
01:33:42,990 --> 01:33:46,020
Dom ze sko艣nym dachem, sami.
598
01:33:48,410 --> 01:33:51,690
B臋dziesz szcz臋艣liwa,
Okichi, w takim domu?
599
01:33:51,950 --> 01:33:52,990
B臋dziesz?
600
01:33:54,960 --> 01:33:56,580
Jest napisane:
601
01:33:56,880 --> 01:34:00,540
"Szcz臋艣liwa jest kobieta
kt贸ra wstaje rano...
602
01:34:00,630 --> 01:34:03,580
aby ugotowa膰 m臋偶owi ry偶."
603
01:34:04,880 --> 01:34:06,590
Szcz臋艣liwy jest m臋偶czyzna.
604
01:34:08,550 --> 01:34:11,800
Lepiej id藕 spa膰.
Zgasz臋 艣wiat艂o.
605
01:34:12,560 --> 01:34:15,680
Dobrze. Zga艣 艣wiat艂o
606
01:34:17,020 --> 01:34:20,190
- Dobranoc, Okichi.
- Dobranoc, Harris-san.
607
01:38:01,570 --> 01:38:04,030
We藕 z powrotem swoje 偶ycie.
608
01:38:09,910 --> 01:38:13,700
Wzi膮膰 z powrotem moje 偶ycie.
Co to znaczy?
609
01:38:13,960 --> 01:38:15,870
Co to znaczy,
Okichi?
610
01:38:16,380 --> 01:38:20,420
Przyszed艂 ci臋 zabi膰.
611
01:38:22,130 --> 01:38:24,040
Co go powstrzyma艂o? Ty?
612
01:38:28,180 --> 01:38:32,430
Ale raz wyci膮gni臋ty,
ten miecz musi zazna膰 krwi.
613
01:38:34,230 --> 01:38:36,300
Poszed艂 zabi膰 sam siebie.
614
01:39:07,300 --> 01:39:09,090
Tamura zawi贸d艂.
615
01:39:09,300 --> 01:39:12,640
Gdy stan膮艂 twarz膮 w twarz
z Harris'em...
616
01:39:13,600 --> 01:39:16,010
nie mia艂 pragnienia 偶eby go zabi膰.
617
01:39:17,600 --> 01:39:21,520
Zha艅bi艂 siebie, i swoich przodk贸w.
618
01:39:22,560 --> 01:39:26,270
Dla samuraja, to oznacza艂o jedno
619
01:39:26,990 --> 01:39:28,180
艢mier膰.
620
01:40:47,100 --> 01:40:48,680
呕ycie z tob膮...
621
01:40:49,190 --> 01:40:52,360
by艂oby szcz臋艣ciem,
Harris-san...
622
01:40:53,650 --> 01:40:56,230
ale szcz臋艣cie zyskane dzi臋ki
z艂amanej obietnicy...
623
01:40:56,320 --> 01:40:58,940
i 艣mierci mojego Lorda Tamura.
624
01:41:00,080 --> 01:41:04,540
Zawiod艂am moich ludzi. Musz臋 odej艣膰.
625
01:41:05,710 --> 01:41:08,080
To jest spos贸b moich przodk贸w...
626
01:41:08,750 --> 01:41:10,160
ich pogl膮dy.
627
01:41:11,000 --> 01:41:14,040
I je艣li mam 偶y膰...
628
01:41:14,460 --> 01:41:16,750
musz臋 偶y膰 wed艂ug ich przekona艅.
629
01:41:34,730 --> 01:41:35,930
Okichi?
630
01:41:37,700 --> 01:41:38,730
Okichi?
631
01:41:41,700 --> 01:41:43,190
Gdzie jest Okichi?
632
01:41:45,950 --> 01:41:47,230
Gdzie ona jest?
633
01:41:47,330 --> 01:41:48,870
Odesz艂a, sir.
634
01:41:49,580 --> 01:41:50,990
Odesz艂a? Gdzie?
635
01:41:52,500 --> 01:41:54,410
Zostawi艂a to dla ciebie.
636
01:41:55,920 --> 01:41:58,490
Grzebie艅 jest symbolem rozstania.
637
01:41:59,220 --> 01:42:01,620
Lustro, jej duszy.
638
01:42:02,930 --> 01:42:05,340
Zostawi艂a to dla ciebie, sir.
639
01:42:06,930 --> 01:42:09,680
- Musimy j膮 znale藕膰.
- Nie, panie Harris.
640
01:42:10,640 --> 01:42:12,720
Nigdy jej nie znajdziesz.
641
01:42:13,560 --> 01:42:15,220
Mia艂a swoje powody.
642
01:42:15,860 --> 01:42:19,190
Te symbole oznaczaj膮,
偶e odesz艂a na zawsze.
643
01:43:18,710 --> 01:43:21,710
Gdy jecha艂 podpisa膰 traktat...
644
01:43:21,800 --> 01:43:26,090
ulice wype艂ni艂y si臋 tymi,
kt贸rzy chcieli odda膰 mu cze艣膰.
645
01:44:04,040 --> 01:44:06,800
Zapisa艂 si臋 w naszej historii...
646
01:44:06,880 --> 01:44:09,340
znikn膮艂 mi z oczu...
647
01:44:09,720 --> 01:44:12,340
ale nigdy z mojego serca.
51390
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Akan
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bemba
Bengali
Bihari
Bosnian
Breton
Cambodian
Catalan
Cebuano
Cherokee
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Faroese
Finnish
Galician
Georgian
German
Greek
Guarani
Haitian Creole
Hausa
Hawaiian
Hebrew
Hmong
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Kinyarwanda
Kirundi
Kongo
Korean
Krio (Sierra Leone)
Kurdish
Kyrgyz
Laothian
Latin
Latvian
Lithuanian
Luganda
Luo
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mauritian Creole
Moldavian
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Montenegrin
Nepali
Norwegian
Pashto
Persian
Polish
Portuguese (Brazil)
Portuguese (Portugal)
Quechua
Romanian
Romansh
Russian
Samoan
Scots Gaelic
Serbian
Sesotho
Setswana
Seychellois Creole
Shona
Sindhi
Sinhalese
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swedish
Tajik
Thai
Tigrinya
Tonga
Turkish
Turkmen
Ukrainian
Uzbek
Vietnamese
Welsh
Wolof