Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:00,000 --> 00:00:04,162
WWW.MY-SUBS.COM
1
00:00:00,465 --> 00:00:05,470
Proficiat, kameraden.
Jullie zijn de laatsten van 3828 mannen.
2
00:00:05,595 --> 00:00:08,000
Wat voorafging:
3
00:00:08,264 --> 00:00:11,601
Dit komt uit het staatsarchief.
Ik heb uw hulp nodig.
4
00:00:11,726 --> 00:00:16,147
Kunt u bevestigen dat de reactor
na de noodstop explodeerde?
5
00:00:16,272 --> 00:00:19,442
Wilt u met de juiste vraag
de waarheid achterhalen?
6
00:00:20,068 --> 00:00:25,031
Dyatlov wordt aangeklaagd.
Wij zullen worden gevraagd te getuigen.
7
00:00:25,156 --> 00:00:29,869
Ik heb de data geanalyseerd. Ze legden
de reactor stil en toen ontplofte hij.
8
00:00:30,703 --> 00:00:34,249
Je wist dit.
-Niet dat het tot een explosie kon leiden.
9
00:00:34,374 --> 00:00:37,293
Het is wel hun schuld.
-Niet alleen van hen.
10
00:00:37,418 --> 00:00:41,005
We sluiten een deal met de KGB.
Jij verzwijgt dit...
11
00:00:41,130 --> 00:00:43,675
en in ruil laten ze ons dit verhelpen.
12
00:00:43,800 --> 00:00:48,596
Je kunt de wereld toespreken.
Iemand moet de waarheid vertellen.
13
00:03:11,197 --> 00:03:19,414
Pripjat, 25 april 1986
twaalf uur voor de explosie
14
00:03:22,875 --> 00:03:26,295
Bryukhanov krijgt mogelijk promotie.
15
00:03:26,421 --> 00:03:34,095
Dat probleempje met de veiligheidstest.
Als hij met succes wordt uitgevoerd...
16
00:03:34,220 --> 00:03:37,932
lijkt promotie me zeer waarschijnlijk.
17
00:03:38,057 --> 00:03:40,518
Wie weet. Misschien Moskou.
18
00:03:42,019 --> 00:03:49,193
Uiteraard krijg ik de leiding als hij
weg is en dan komt mijn baan vrij.
19
00:03:49,318 --> 00:03:52,530
Ik kan Sitnikov voordragen.
20
00:04:00,163 --> 00:04:02,623
Ik heb ook belangstelling.
21
00:04:05,334 --> 00:04:07,128
We nemen het in beraad.
22
00:04:08,755 --> 00:04:13,092
Viktor Petrovitch.
De voorbereidingen zijn goed verlopen.
23
00:04:13,217 --> 00:04:16,262
Dyatlov heeft volgens mijn instructies...
24
00:04:16,387 --> 00:04:20,683
de output van reactor 4
teruggebracht naar 1600 megawatt.
25
00:04:20,808 --> 00:04:24,145
We kunnen het vermogen
nu terugbrengen...
26
00:04:24,270 --> 00:04:25,938
We moeten wachten.
27
00:04:28,483 --> 00:04:33,863
Ga je vragen of er een probleem is?
Is dat soms niet duidelijk?
28
00:04:33,988 --> 00:04:38,326
Ik probeer die test al drie jaar
uit te voeren. Drie jaar.
29
00:04:44,832 --> 00:04:50,546
De netwerkbeheerder in Kiev wil
dat we nog tien uur in bedrijf blijven.
30
00:04:50,671 --> 00:04:56,594
De netwerkbeheerder? Wat...
-Hij heeft dat niet besloten, Dyatlov.
31
00:04:56,719 --> 00:04:58,638
Het is het eind van de maand.
32
00:04:58,763 --> 00:05:04,018
De productiequota. Iedereen draait
overuren, er is elektriciteit nodig.
33
00:05:04,143 --> 00:05:08,731
Iemand met macht oefent druk uit.
We weten niet wie.
34
00:05:16,405 --> 00:05:18,699
Moeten we hem afblazen of wat?
35
00:05:18,825 --> 00:05:23,955
Dat lijkt me niet. Als we tien uur
moeten wachten, doen we dat.
36
00:05:24,080 --> 00:05:28,459
Krijgen we met zo'n laag vermogen
geen stabiliteitsproblemen?
37
00:05:28,584 --> 00:05:30,503
Ik vroeg het niet aan jou.
38
00:05:33,005 --> 00:05:37,510
Het is veilig. We houden hem op 1600,
ik ga thuis wat slapen...
39
00:05:37,635 --> 00:05:40,847
en kom vanavond terug.
Dan gaan we verder.
40
00:05:40,972 --> 00:05:46,185
Ik hou persoonlijk toezicht.
Die test wordt uitgevoerd.
41
00:05:49,438 --> 00:05:53,776
Daar blijf ik niet op wachten.
Bel maar als het klaar is.
42
00:06:24,223 --> 00:06:29,896
TSJERNOBYL
43
00:06:35,943 --> 00:06:42,074
Moskou
maart 1987
44
00:07:31,123 --> 00:07:33,209
Hoe voel je je?
45
00:07:34,710 --> 00:07:38,422
Je bent gisteren bij de dokter geweest.
Hoe gaat het?
46
00:07:38,547 --> 00:07:40,549
Weet u dat dan niet?
47
00:07:41,801 --> 00:07:45,137
Uit Wenen. Lees je Duits?
48
00:07:46,389 --> 00:07:52,061
Er staat: 'Eindelijk een Sovjet-
wetenschapper die de waarheid vertelt.'
49
00:07:52,186 --> 00:07:58,067
De insinuatie bevalt me niet, maar je
hebt een uitstekende indruk gemaakt.
50
00:07:58,192 --> 00:08:02,530
Je bent hier goed in.
-Waarin? Liegen?
51
00:08:02,655 --> 00:08:08,244
Staatsmanschap, Legasov.
Het Westen is er nu van overtuigd...
52
00:08:08,369 --> 00:08:13,249
dat Tsjernobyl te wijten is aan
de operators. In wezen was dat ook zo.
53
00:08:13,374 --> 00:08:17,003
Dat hebben we aan jou te danken.
En dit is onze dank.
54
00:08:20,881 --> 00:08:25,678
Held van de Sovjet-Unie.
-De allerhoogste onderscheiding.
55
00:08:25,803 --> 00:08:28,514
Zelfs ik ben het niet.
56
00:08:28,639 --> 00:08:32,810
Promotie tot directeur
van het Koertsjatov-instituut.
57
00:08:35,146 --> 00:08:37,189
Het is te veel eer.
58
00:08:37,314 --> 00:08:41,318
Zo nederig ben je niet,
Valeri Alexeyevich.
59
00:08:41,444 --> 00:08:45,614
En je krijgt dit alles nog niet.
Eerst moet je nog getuigen.
60
00:08:45,740 --> 00:08:50,953
Kameraad Charkov.
Ik weet wat de staat van me verwacht.
61
00:08:51,078 --> 00:08:56,250
Maar u hebt ons verzekerd dat
de reactors zouden worden aangepast.
62
00:08:56,375 --> 00:08:59,920
Maanden geleden.
Maar er is nog niets gebeurd.
63
00:09:00,046 --> 00:09:03,549
Eerst het proces.
64
00:09:03,674 --> 00:09:07,720
Als dat erop zit, hebben we
onze booswichten, onze held...
65
00:09:07,845 --> 00:09:13,601
en onze waarheid. Daarna gaan we
ons bezighouden met de reactors.
66
00:10:38,102 --> 00:10:42,731
Ben je met de trein?
-Ja, ik ben met de trein.
67
00:10:42,857 --> 00:10:48,112
Zullen we nu over Wenen praten?
Ik kom je niet de les lezen.
68
00:10:48,237 --> 00:10:52,658
Ik weet hoe het werkt,
al denkt Sh�herbina van niet.
69
00:10:52,783 --> 00:10:56,495
Waarom ben je hier dan wel?
70
00:10:56,996 --> 00:11:01,542
Omdat ik ongelooflijk koppig ben.
Precies zoals je hoopte.
71
00:11:05,462 --> 00:11:10,217
Charkov zegt dat ze de reactors
na het proces gaan aanpassen.
72
00:11:11,260 --> 00:11:13,345
Geloof je hem?
73
00:11:15,973 --> 00:11:18,934
De staat zal dat nooit vrijwillig doen...
74
00:11:19,059 --> 00:11:24,440
omdat ze dan erkennen dat ze hebben
gelogen. We moeten ze dwingen.
75
00:11:30,529 --> 00:11:35,576
Op het proces
moet je de waarheid vertellen.
76
00:11:35,701 --> 00:11:40,581
Overtuig de jury.
-Dat is een schijnvertoning.
77
00:11:40,706 --> 00:11:45,044
De jury weet al wat het oordeel wordt.
-Ik heb het niet over hen.
78
00:11:46,086 --> 00:11:51,592
Het Centraal Comit� nodigt
wetenschappers uit als waarnemers.
79
00:11:51,717 --> 00:11:57,556
Onze collega's. Van het Koertsjatov,
TsNIImash, Minenergo.
80
00:11:57,681 --> 00:12:01,018
Ze luisteren naar alles wat je zegt.
81
00:12:01,143 --> 00:12:08,776
Een jury waarvan alleen wij weten.
En als jij getuigt over de explosie...
82
00:12:08,901 --> 00:12:12,780
zal onze jury eindelijk
de waarheid horen.
83
00:12:12,905 --> 00:12:17,034
En wat moeten ze dan?
-Veranderingen eisen.
84
00:12:17,159 --> 00:12:20,913
Niet alleen voor de RBMK,
maar voor de hele industrie.
85
00:12:21,038 --> 00:12:23,290
Ze hebben ons nodig. Als wij...
86
00:12:23,415 --> 00:12:28,254
Weet je wat er met Volkov is gebeurd?
De auteur van dat verslag dat je vond?
87
00:12:28,379 --> 00:12:32,883
Hij werd verwijderd
van z'n positie in het instituut.
88
00:12:33,008 --> 00:12:36,095
Ontslagen omdat hij te veel wist.
89
00:12:36,220 --> 00:12:41,350
Denk je dat wetenschappers
die voor dit proces zijn geselecteerd...
90
00:12:41,475 --> 00:12:49,275
in actie zullen komen omdat ik het waag
de staat tegen te spreken?
91
00:12:50,484 --> 00:12:55,489
Waarom zouden ze?
-Omdat Valeri Legasov belangrijk is.
92
00:12:57,032 --> 00:13:00,703
Het zou mooi zijn
als mijn mening zou volstaan...
93
00:13:00,828 --> 00:13:03,455
maar ik weet hoe het werkt.
94
00:13:06,083 --> 00:13:09,837
Ze zullen me doodschieten, Khomyuk.
95
00:13:12,214 --> 00:13:15,467
Je droeg me op uit te zoeken
wat er was gebeurd.
96
00:13:15,592 --> 00:13:22,016
Ik heb tientallen mensen gesproken.
Ik heb alles opgeschreven wat ze zeiden.
97
00:13:22,141 --> 00:13:24,727
Hier staat het allemaal in.
98
00:13:24,852 --> 00:13:28,063
Zij leven nog en zij zijn dood.
99
00:13:28,188 --> 00:13:33,152
Ze gaven hun leven voor elkaar.
Ze blusten branden, hielpen gewonden.
100
00:13:33,277 --> 00:13:37,156
Ze deden zonder enige aarzeling
wat ze moesten doen.
101
00:13:37,281 --> 00:13:39,575
Ik ook.
102
00:13:39,700 --> 00:13:44,663
Ik ook. Ik ben vrijwillig
naar een open reactor gegaan.
103
00:13:44,788 --> 00:13:50,586
Ik heb m'n leven al gegeven.
Is dat niet genoeg?
104
00:13:51,628 --> 00:13:54,840
Nee. Het spijt me,
maar dat is het niet.
105
00:14:43,931 --> 00:14:48,143
de stad Tsjernobyl
juli 1937
106
00:15:03,242 --> 00:15:09,081
Het Centraal Comit� van de SU en
het presidium van de Opperste Sovjet...
107
00:15:09,206 --> 00:15:12,793
eist dat namens het volk
recht wordt gesproken...
108
00:15:12,918 --> 00:15:19,174
volgens de doelstelling die is vastgelegd
op het 20ste, 21ste en 22ste congres...
109
00:15:19,299 --> 00:15:25,264
en die het Leninistische principe volgt
dat het doel is van de Sovjet-Unie.
110
00:15:25,389 --> 00:15:29,351
Wij volgen standvastig
het Leninistische pad...
111
00:15:29,476 --> 00:15:33,897
dat de belangen en hoop
van de Sovjetbevolking behartigt...
112
00:15:34,022 --> 00:15:36,817
als we het licht van de partij uitdragen.
113
00:15:36,942 --> 00:15:43,031
De zitting is nu geopend. Kameraad
rechter Milan Kadnikov zit voor.
114
00:15:43,157 --> 00:15:50,831
Beklaagden: Victor Bryukhanov,
Anatoli Dyatlov, Nikolai Fomin.
115
00:15:50,956 --> 00:15:56,253
Zij worden beschuldigd van het
overtreden van artikel 220 sectie 2...
116
00:15:56,378 --> 00:16:01,258
wat op 26 april 1986 resulteerde
in een kernramp.
117
00:16:01,383 --> 00:16:03,635
Getuigen zijn kameraad Khomyuk...
118
00:16:03,760 --> 00:16:06,430
van het Wit-Russisch Instituut
voor Kernenergie...
119
00:16:06,555 --> 00:16:11,059
kameraad Legasov van het
Koertsjatov-instituut voor Kernenergie...
120
00:16:11,185 --> 00:16:17,691
en kameraad Boris Sh�herbina,
vicevoorzitter van de ministerraad...
121
00:16:17,816 --> 00:16:21,445
en hoofd van het Bureau
voor Brandstof en Energie.
122
00:16:55,270 --> 00:17:00,901
Alles begon, ironisch genoeg,
met een veiligheidstest.
123
00:17:01,026 --> 00:17:03,862
Waarom was zo'n test �berhaupt nodig?
124
00:17:03,987 --> 00:17:08,158
Reactor 4 was niet nieuw
toen het ongeluk plaatsvond.
125
00:17:08,283 --> 00:17:13,539
Om precies te zijn, werd hij op
20 december 1983 in bedrijf genomen.
126
00:17:13,664 --> 00:17:17,876
En elf dagen later,
op de laatste dag van het jaar...
127
00:17:18,001 --> 00:17:23,632
tekende directeur Viktor Bryukhanov
dit document...
128
00:17:23,757 --> 00:17:29,429
waarin de voltooiing van de reactor
officieel werd bevestigd.
129
00:17:30,514 --> 00:17:35,060
Omdat het werk voor het eind
van het jaar was voltooid...
130
00:17:35,185 --> 00:17:39,690
werd kameraad Bryukhanov een
Held van de Socialistische Arbeid...
131
00:17:39,815 --> 00:17:43,694
kreeg kameraad Fomin de medaille
voor uitmuntende arbeid...
132
00:17:43,819 --> 00:17:50,033
en ontving kameraad Dyatlov
de Orde van de Rode Banier.
133
00:17:50,158 --> 00:17:53,328
Maar het werk was niet af.
134
00:17:54,329 --> 00:17:58,333
Dit document was een leugen.
135
00:17:59,376 --> 00:18:01,753
Het mocht pas worden ondertekend...
136
00:18:01,878 --> 00:18:06,008
als alle veiligheidstests
met succes waren uitgevoerd.
137
00:18:06,133 --> 00:18:09,136
Toch was er ��n nog niet gedaan.
138
00:18:11,221 --> 00:18:16,476
Een kernreactor genereert warmte
in de kern, hier.
139
00:18:16,602 --> 00:18:22,399
Met behulp van een aantal pompen
wordt koelwater door de kern gepompt.
140
00:18:22,524 --> 00:18:27,195
Door de hitte verandert dat in stoom,
die een turbine aandrijft...
141
00:18:27,321 --> 00:18:29,698
die elektriciteit opwekt.
142
00:18:29,823 --> 00:18:34,119
Maar wat als een energiecentrale
geen energie heeft?
143
00:18:34,244 --> 00:18:37,956
Wat als de stroom in de centrale
zou uitvallen...
144
00:18:38,081 --> 00:18:43,545
door een storing, falende apparatuur
of een aanval van buitenaf?
145
00:18:43,670 --> 00:18:48,342
Zonder stroom kunnen de pompen
geen water door de kern pompen.
146
00:18:48,467 --> 00:18:55,307
Dan raakt de kern oververhit en smelt
de brandstof. Ofwel: een kernramp.
147
00:18:55,432 --> 00:19:00,854
De oplossing: drie dieselgeneratoren
voor noodgevallen.
148
00:19:00,979 --> 00:19:07,778
Probleem opgelost, dus? Nee.
Dat wist Bryukhanov maar al te goed.
149
00:19:07,903 --> 00:19:13,533
De noodgeneratoren produceerden pas
na ��n minuut voldoende vermogen...
150
00:19:13,659 --> 00:19:20,332
om een meltdown te voorkomen.
En dan was het al te laat.
151
00:19:20,457 --> 00:19:23,043
Terug naar de veiligheidstest.
152
00:19:24,461 --> 00:19:28,131
De theorie was als volgt:
als de stroom uitvalt...
153
00:19:28,256 --> 00:19:33,011
duurt het nog even
voor de draaiende turbines stilvallen.
154
00:19:33,136 --> 00:19:38,308
Stel dat je de stroom die nog vrijkomt,
gebruikt voor de pompen.
155
00:19:38,433 --> 00:19:42,396
Stel dat de turbine de pompen
nog lang genoeg aandrijft...
156
00:19:42,521 --> 00:19:47,317
om de minuut te overbruggen
die de noodgeneratoren nodig hadden.
157
00:19:51,697 --> 00:19:53,198
Zijn er vragen?
158
00:19:56,201 --> 00:19:58,537
Ga verder, alstublieft.
159
00:19:59,621 --> 00:20:06,503
Om dit te testen, wordt het vermogen
teruggebracht naar 700 megawatt...
160
00:20:06,628 --> 00:20:11,425
om een stroomstoring te simuleren.
De turbines worden afgeschakeld...
161
00:20:11,550 --> 00:20:18,849
en men meet of ze nog genoeg
stroom genereren voor de pompen.
162
00:20:18,974 --> 00:20:21,476
De theorie is prima...
163
00:20:21,601 --> 00:20:27,566
maar de test heeft te lijden
onder de mensen die hem uitvoeren.
164
00:20:27,691 --> 00:20:31,069
Hun eerste poging mislukt.
165
00:20:31,194 --> 00:20:36,825
De tweede poging mislukt.
De derde poging mislukt.
166
00:20:36,950 --> 00:20:44,374
Hun vierde poging vindt plaats
op 26 april 1986.
167
00:20:55,594 --> 00:20:57,721
Kameraad Khomyuk.
168
00:21:21,536 --> 00:21:25,499
Om alles te begrijpen,
moeten we tien uur eerder beginnen.
169
00:21:25,624 --> 00:21:28,752
Op 25 april, de eigenlijke testdatum.
170
00:21:28,877 --> 00:21:32,506
Om twee uur 's middags
is het vermogen gehalveerd...
171
00:21:32,631 --> 00:21:37,010
van de gebruikelijke 3200 megawatt
naar 1600 megawatt.
172
00:21:37,135 --> 00:21:43,016
Hij is stabiel en klaar om verder
te zakken naar 700 megawatt.
173
00:21:43,141 --> 00:21:48,063
Maar voor ze dat kunnen doen,
worden ze gebeld.
174
00:21:48,188 --> 00:21:54,569
Kiev wil dat de stroomvoorziening pas
na middernacht wordt teruggebracht.
175
00:21:54,694 --> 00:21:58,198
Ze vragen de test tien uur uit te stellen.
176
00:21:58,323 --> 00:22:03,036
Dit is het eerste sleutelmoment.
De eerste schakel van de ketting.
177
00:22:03,161 --> 00:22:07,666
Een competent management
zou de test hebben afgeblazen.
178
00:22:07,791 --> 00:22:12,087
Deze drie heren lieten hem doorgaan.
179
00:22:12,212 --> 00:22:16,842
Waarom was uitstel gevaarlijk?
Er ontstonden twee problemen.
180
00:22:16,967 --> 00:22:23,807
Het ene is wetenschappelijk,
het andere is heel menselijk.
181
00:22:23,932 --> 00:22:26,685
Dit zullen we het eerst bespreken.
182
00:22:26,810 --> 00:22:31,731
Om middernacht
is er een ploegenwisseling.
183
00:22:46,746 --> 00:22:49,291
Nee. Zoek maar een andere gek.
184
00:22:49,416 --> 00:22:51,710
Toptunov. Wil je een motor kopen?
185
00:22:51,835 --> 00:22:56,882
Dat is maar een ventje. Meer haar
op z'n gezicht dan op z'n ballen.
186
00:22:57,007 --> 00:22:59,634
Zit dat op z'n lip?
187
00:23:00,719 --> 00:23:04,973
Leonid Federovych? Akimov wil
dat je naar de controlekamer komt.
188
00:23:05,098 --> 00:23:08,727
Is hij er al?
-Hij was vroeg. Iets met een test.
189
00:23:10,145 --> 00:23:13,106
Zie je? Hopeloos.
190
00:23:24,826 --> 00:23:30,916
We moeten een afschakeltest doen.
Dat is vorig jaar ook geprobeerd.
191
00:23:31,041 --> 00:23:34,336
Overdag lukte niet,
dus nu moeten wij het doen.
192
00:23:34,461 --> 00:23:37,130
Wij? Wij weten van...
193
00:23:38,465 --> 00:23:40,967
Wij weten van niets.
-Het lukt wel.
194
00:23:41,092 --> 00:23:45,931
Wij moeten hem op 700 houden. De rest
doen Stolyarchuk en Kirshenbaum.
195
00:23:46,056 --> 00:23:52,312
Dyatlov heeft de leiding.
-Ik moet iets nieuws doen met Dyatlov.
196
00:23:52,437 --> 00:23:58,443
Kalm maar. We doen het samen.
Ik lees net de instructies door.
197
00:23:58,568 --> 00:24:01,363
Moeten we dat ook doen of niet?
198
00:24:09,496 --> 00:24:16,211
Met Akimov in 4. Ik heb hier
de richtlijnen van de afschakeltest.
199
00:24:16,336 --> 00:24:18,755
We hebben hem vorig jaar gedaan.
200
00:24:18,880 --> 00:24:24,886
In het programma zijn een aantal
stappen doorgestreept. Moet ik...
201
00:24:26,596 --> 00:24:28,598
Maar wat moet ik...
202
00:24:30,225 --> 00:24:32,686
Weet u dat zeker?
203
00:24:32,811 --> 00:24:34,813
Goed. Bedankt.
204
00:24:36,481 --> 00:24:41,319
De doorgestreepte moeten ook.
-Waarom zijn ze dan doorgestreept?
205
00:24:47,826 --> 00:24:52,872
We hebben toestemming voor de test.
1600. Mooi.
206
00:24:52,998 --> 00:24:56,376
Mag ik aannemen
dat iedereen weet wat hij doet?
207
00:24:56,501 --> 00:24:58,878
Absoluut.
208
00:24:59,004 --> 00:25:02,340
Stolyarchuk? Kirshenbaum?
209
00:25:02,465 --> 00:25:05,301
Ik heb het plan niet...
We wisten niet...
210
00:25:05,427 --> 00:25:08,763
Daar heb je het.
Of je doet gewoon wat ik zeg.
211
00:25:08,888 --> 00:25:13,768
Dat moet zelfs zo'n stommeling
als jij kunnen. Aan de slag.
212
00:25:17,897 --> 00:25:21,067
De turbine afschakelen
als de reactor loopt...
213
00:25:21,192 --> 00:25:25,113
Hou je bek en doe je werk.
214
00:25:25,238 --> 00:25:29,159
Toptunov.
Breng het vermogen terug naar 700.
215
00:25:30,285 --> 00:25:34,622
Ik ben nog nooit zo laag gegaan.
-Kalm maar. Ik kijk mee.
216
00:25:39,836 --> 00:25:43,048
Vermogen terug naar 700.
217
00:25:43,173 --> 00:25:45,925
Denkt u eens aan Joeri Gagarin.
218
00:25:47,052 --> 00:25:53,767
Stelt u zich voor dat hij tot de lancering
niets wist van z'n ruimtemissie.
219
00:25:53,892 --> 00:25:58,605
Hij heeft alleen instructies
die hij nog nooit heeft gezien...
220
00:25:58,730 --> 00:26:01,191
en die deels zijn doorgestreept.
221
00:26:01,316 --> 00:26:05,820
Dat is precies wat in de controlekamer
van reactor 4 gebeurde.
222
00:26:05,945 --> 00:26:11,076
De nachtploeg kende de test niet
en wist niet eens dat hij ging gebeuren.
223
00:26:11,201 --> 00:26:19,000
Leonid Toptunov, de man die de
reactor die nacht moest stabiliseren...
224
00:26:19,959 --> 00:26:28,051
was amper 25 jaar
en deed het werk pas vier maanden.
225
00:26:29,094 --> 00:26:33,056
Dit is het menselijke aspect
van het ontstane probleem.
226
00:26:33,181 --> 00:26:38,728
Maar in de reactorkern,
in de ruimte tussen de atomen zelf...
227
00:26:38,853 --> 00:26:43,191
vormt zich iets veel gevaarlijkers.
Een gif.
228
00:26:44,400 --> 00:26:46,778
Het is 28 minuten na middernacht.
229
00:27:05,088 --> 00:27:07,507
Kameraad Legasov.
230
00:27:44,335 --> 00:27:50,216
Ik ben blij collega's uit het Koertsjatov-
instituut en Minenergo te zien.
231
00:27:51,384 --> 00:27:56,264
Maar je hoeft geen kernfysicus te zijn
om Tsjernobyl te begrijpen.
232
00:27:56,389 --> 00:28:03,605
Dit is het enige wat je moet weten.
In een kernreactor gebeuren twee dingen:
233
00:28:03,730 --> 00:28:09,944
De reactiviteit die elektriciteit opwekt,
gaat �f omhoog �f omlaag.
234
00:28:10,069 --> 00:28:11,863
Meer niet.
235
00:28:11,988 --> 00:28:16,034
Het enige dat de operators doen,
is de balans bewaken.
236
00:28:17,911 --> 00:28:21,372
Uraniumbrandstof.
237
00:28:21,497 --> 00:28:26,336
Als uraniumatomen splijten en botsen,
stijgt de reactiviteit.
238
00:28:26,461 --> 00:28:31,216
Als je niet ingrijpt,
blijft de reactiviteit stijgen. Dus...
239
00:28:32,884 --> 00:28:40,266
Boorregelstaven. Zij verminderen de
reactiviteit als de remmen in een auto.
240
00:28:41,559 --> 00:28:46,648
Maar er is nog een derde factor.
Water.
241
00:28:46,773 --> 00:28:50,818
Koelwater onttrekt hitte
aan het systeem. Het vormt stoom...
242
00:28:50,944 --> 00:28:52,820
ook wel dampbel genoemd.
243
00:28:52,946 --> 00:28:56,324
In een RBMK-reactor
zoals die in Tsjernobyl...
244
00:28:56,449 --> 00:29:00,411
zien we een zogenaamde
positieve dampbelco�ffici�nt.
245
00:29:00,536 --> 00:29:08,878
Wat wil dat zeggen? Hoe meer stoom,
hoe hoger de reactiviteit.
246
00:29:09,003 --> 00:29:13,758
Dat betekent meer hitte,
meer stoom, enzovoort.
247
00:29:13,883 --> 00:29:20,640
We hebben dus een vicieuze cirkel.
Althans, die zouden we hebben...
248
00:29:26,312 --> 00:29:31,818
Die zouden we hebben,
als we dit niet hadden.
249
00:29:31,943 --> 00:29:35,613
De negatieve temperatuurco�ffici�nt.
250
00:29:35,738 --> 00:29:40,618
Als kernbrandstof heter wordt,
wordt hij minder reactief.
251
00:29:40,743 --> 00:29:45,206
Dus: de brandstof
doet de reactiviteit toenemen.
252
00:29:45,331 --> 00:29:48,209
Door regelstaven en water daalt hij.
253
00:29:48,334 --> 00:29:54,132
Door stoom stijgt hij,
door de hogere temperatuur daalt hij.
254
00:29:54,924 --> 00:29:59,262
Deze onzichtbare dans
voorziet hele steden van stroom...
255
00:29:59,387 --> 00:30:04,892
zonder rook of vuur. Het is mooi...
256
00:30:05,018 --> 00:30:07,979
onder normale omstandigheden.
257
00:30:08,104 --> 00:30:14,819
Als een uraniumkern splijt,
ontstaat een nieuw element: xenon.
258
00:30:14,944 --> 00:30:17,739
Xenon vermindert de reactiviteit.
259
00:30:17,864 --> 00:30:21,284
Dit is het gif waar kameraad Khomyuk
het over had.
260
00:30:21,409 --> 00:30:26,164
Een kern op vol vermogen brandt het
xenon weg voor dat problemen geeft.
261
00:30:26,289 --> 00:30:34,130
Maar vanwege het uitstel draaide
reactor 4 al tien uur op half vermogen.
262
00:30:34,255 --> 00:30:37,300
Het xenon was niet weggebrand.
263
00:30:38,301 --> 00:30:42,513
Het bouwde zich op
en vergiftigde de kern.
264
00:30:42,638 --> 00:30:45,433
We raken uit balans.
265
00:30:45,558 --> 00:30:52,273
Om 28 minuten na middernacht
is de reactor klaar voor een stillegging.
266
00:30:52,398 --> 00:30:56,486
Toch zal hij binnen een uur ontploffen.
267
00:30:56,611 --> 00:31:02,450
Ik begrijp heel goed dat u niet snapt hoe
een stilgelegde reactor kan ontploffen.
268
00:31:02,575 --> 00:31:07,080
U werkt dan ook niet in de controlekamer
van een kerncentrale.
269
00:31:07,205 --> 00:31:14,337
Helaas is gebleken dat de mensen die
daar wel werkten, het ook niet snapten.
270
00:31:19,926 --> 00:31:23,471
Rustig. Breng het terug.
271
00:31:23,596 --> 00:31:27,266
Heel goed.
-We hadden al klaar moeten zijn.
272
00:31:27,392 --> 00:31:31,229
We volgen het protocol.
-Je staat te dralen.
273
00:31:31,354 --> 00:31:36,776
Ik ken er wel tien die sneller zijn.
-Ga door. Het gaat prima.
274
00:31:45,827 --> 00:31:49,455
Kirshenbaum. Haal me
als die oude wijven klaar zijn.
275
00:31:49,580 --> 00:31:51,874
Ja, kameraad Dyatlov.
276
00:32:10,268 --> 00:32:15,857
Ok�. Heel rustig.
We zakken langzaam naar 700.
277
00:32:17,733 --> 00:32:21,571
Ho. Kalm.
-Bijna alle staven zijn opgetrokken.
278
00:32:30,746 --> 00:32:35,001
Wat is dit?
-Ik doe helemaal niets.
279
00:32:59,025 --> 00:33:01,694
We deden alles goed.
Mogelijk is hij vergiftigd.
280
00:33:01,819 --> 00:33:05,865
Dan deed je het dus niet goed.
Je verstikt m'n reactor.
281
00:33:05,990 --> 00:33:09,202
Breng het omhoog.
-Ik kan de LAC uitzetten.
282
00:33:09,327 --> 00:33:12,455
Dan krijgen we misschien meer grip.
-Doe het.
283
00:33:12,580 --> 00:33:17,293
Schakel van lokale controle
naar algemene controle. Leonid.
284
00:33:17,418 --> 00:33:21,005
LAC uit, algemene controle aan.
285
00:33:25,635 --> 00:33:29,805
Wat heb je gedaan?
-Wat u zei. Ik schakelde...
286
00:33:29,931 --> 00:33:33,309
Kijk dan.
-Ik begrijp het niet.
287
00:33:33,434 --> 00:33:39,148
Verdomde amateurs. De reactor valt stil.
Hoe kom jij aan deze baan?
288
00:33:39,273 --> 00:33:42,360
Dus jij doet alles goed,
incompetente zak?
289
00:33:42,485 --> 00:33:45,988
Mijn excuses voor
dit onbevredigende resultaat.
290
00:33:51,452 --> 00:33:55,289
Wat doe je?
-We moeten hem helemaal stilleggen.
291
00:33:55,414 --> 00:33:58,584
Bij een xenonvergiftiging
moeten we 24 uur wachten.
292
00:33:58,709 --> 00:34:01,003
We gaan door. Verhoog naar 700.
293
00:34:01,128 --> 00:34:03,798
Dat kan niet. De regels...
-Niks regels.
294
00:34:03,923 --> 00:34:06,884
We zakten van 80%...
-Nee, van 50%.
295
00:34:07,009 --> 00:34:09,804
In de regels staat geen '50'.
Er is geen regel.
296
00:34:09,929 --> 00:34:14,892
Het spijt me. Wat u zegt, kan niet.
-Verhoog het vermogen.
297
00:34:15,017 --> 00:34:19,480
Nee. Dat doe ik niet. Het is niet veilig.
298
00:34:28,114 --> 00:34:34,370
Veiligheid voorop. Altijd.
Dat zeg ik al 25 jaar.
299
00:34:34,495 --> 00:34:38,624
Zo lang doe ik dit al. 25 jaar.
Is dat langer dan jij, Akimov?
300
00:34:38,749 --> 00:34:41,419
Ja.
-Is het veel langer?
301
00:34:41,544 --> 00:34:44,338
En jij bent amper
van je moeders tiet af.
302
00:34:46,716 --> 00:34:52,221
Ik zeg dat het kan. Als je het niet met me
eens bent, hoef je hier niet te werken.
303
00:34:52,346 --> 00:34:56,726
En ook niet in Koersk, Ignalina,
Leningrad, Novovoronezh.
304
00:34:56,851 --> 00:35:00,271
Ik zorg dat je nergens meer
aan de bak komt.
305
00:35:00,396 --> 00:35:04,150
Ik denk dat je wel weet
dat ik dat meen.
306
00:35:04,275 --> 00:35:05,943
Verhoog het vermogen.
307
00:35:09,238 --> 00:35:14,118
Wilt u die opdracht noteren?
-Verhoog het vermogen.
308
00:35:29,091 --> 00:35:31,177
Samen, dan.
309
00:35:34,096 --> 00:35:36,057
Ik was er niet eens.
310
00:35:39,935 --> 00:35:43,481
Ik was er niet
toen ze het vermogen verhoogden.
311
00:35:43,606 --> 00:35:46,067
Waar was u dan?
-Kameraad Legasov.
312
00:35:46,192 --> 00:35:50,446
U bent getuige, geen aanklager.
Ik stel hier de vragen.
313
00:35:50,571 --> 00:35:53,824
U was niet in de kamer.
Waar was u dan wel?
314
00:35:55,576 --> 00:35:57,161
Het toilet.
315
00:35:58,954 --> 00:36:00,831
Het toilet.
316
00:36:01,874 --> 00:36:07,630
Kameraad Khomyuk heeft alle operators
gesproken. Iedereen zei hetzelfde.
317
00:36:10,341 --> 00:36:15,930
'Ik wist dat Dyatlovs bevel fout was,
maar hij dreigde me te ontslaan.'
318
00:36:16,055 --> 00:36:18,974
Leonid Toptunov.
319
00:36:19,100 --> 00:36:23,896
E�n dag voor z'n dood.
Nee, kameraad Dyatlov. U zat fout.
320
00:36:24,021 --> 00:36:28,401
U droeg op het vermogen te verhogen.
Dat is een feit.
321
00:36:36,909 --> 00:36:40,371
Ik verdaag de zitting 30 minuten.
322
00:37:23,497 --> 00:37:27,960
Weet je iets van deze plaats?
Tsjernobyl?
323
00:37:28,085 --> 00:37:34,300
Niet echt, nee.
-Er woonden vooral Joden en Polen.
324
00:37:34,800 --> 00:37:39,346
De Joden werden gedood bij
de pogroms en Stalin joeg de Polen weg.
325
00:37:39,472 --> 00:37:43,309
En later doodden de nazi's
iedereen die nog over was.
326
00:37:43,434 --> 00:37:49,190
Maar na de oorlog kwamen hier
toch weer mensen wonen.
327
00:37:49,315 --> 00:37:55,029
De bodem was doordrenkt met bloed,
maar dat kon ze niet schelen.
328
00:37:56,030 --> 00:38:01,243
Dode Joden, dode Polen. Maar zij niet.
329
00:38:03,829 --> 00:38:07,082
Niemand denkt dat het hem
ook kan overkomen.
330
00:38:08,375 --> 00:38:10,461
Maar hier zitten we dan.
331
00:38:19,178 --> 00:38:23,766
Hoelang nog?
-Misschien een jaar.
332
00:38:23,891 --> 00:38:31,607
Ze noemen het een langdurende ziekte.
Zo lang vind ik dat niet.
333
00:38:31,732 --> 00:38:35,194
Je had het gezegd. En ik geloofde je ook.
334
00:38:35,319 --> 00:38:40,533
Maar na verloop van tijd dacht ik
dat het mij niet zou overkomen.
335
00:38:40,658 --> 00:38:45,538
Ik heb m'n tijd verspild.
En allemaal voor niets.
336
00:38:47,164 --> 00:38:49,875
Voor niets?
337
00:38:50,000 --> 00:38:54,588
Weet je nog dat ik je belde?
Hoe weinig zorgen ik me maakte?
338
00:38:54,713 --> 00:38:57,174
Ik geloof het Kremlin niet snel...
339
00:38:57,299 --> 00:39:01,804
maar toen ze me de leiding over
de opruimwerkzaamheden gaven...
340
00:39:01,929 --> 00:39:06,225
en zeiden dat het niet veel voorstelde,
geloofde ik dat.
341
00:39:06,350 --> 00:39:11,564
Weet je waarom?
-Omdat jij de leiding kreeg.
342
00:39:15,901 --> 00:39:22,199
Ik ben een onbelangrijke man, Valeri.
Dat ben ik altijd geweest.
343
00:39:22,324 --> 00:39:25,870
Ik hoopte dat ik er eens toe zou doen,
maar nee.
344
00:39:27,246 --> 00:39:31,208
Ik stond alleen naast mensen
die dat wel deden.
345
00:39:32,668 --> 00:39:37,631
Er zijn meer wetenschappers zoals ik.
Zij hadden dit ook gekund.
346
00:39:37,756 --> 00:39:45,014
Maar jij... Alles waar we om vroegen,
alles wat we nodig hadden...
347
00:39:45,139 --> 00:39:49,018
Mensen, materiaal. Maanwagens.
348
00:39:51,353 --> 00:39:54,148
Wie anders had dat kunnen doen?
349
00:39:55,649 --> 00:39:59,153
Ze hoorden mij aan,
maar naar jou luisterden ze.
350
00:39:59,278 --> 00:40:07,536
Van alle ministers en onderministers
in dat korps van onderdanige dwazen...
351
00:40:07,661 --> 00:40:11,707
stuurden ze per abuis
precies de juiste man.
352
00:40:11,832 --> 00:40:17,922
In godsnaam, Boris.
Jij bent degene die het verschil maakte.
353
00:40:40,611 --> 00:40:42,488
Zo mooi.
354
00:41:24,113 --> 00:41:26,115
Kameraad Legasov.
355
00:41:38,460 --> 00:41:43,757
Het is 38 minuten na middernacht.
De reactor valt bijna stil...
356
00:41:43,882 --> 00:41:48,387
en de operators van reactor 4
zijn een rampzalig pad ingeslagen.
357
00:41:48,512 --> 00:41:54,018
Er is geen weg terug. Ze weten het nog
niet, maar de teerling is geworpen.
358
00:41:54,143 --> 00:42:00,441
Op 30 megawatt wordt nog altijd xenon
geproduceerd, maar er brandt niets weg.
359
00:42:01,775 --> 00:42:04,361
De reactor wordt vergiftigd.
360
00:42:04,486 --> 00:42:11,326
Tot overmaat van ramp is hij niet heet
genoeg om genoeg stoom te genereren.
361
00:42:12,619 --> 00:42:17,875
Het vermogen kan alleen veilig worden
verhoogd als dat geleidelijk gaat...
362
00:42:18,000 --> 00:42:23,547
in de loop van 24 uur.
Maar Dyatlov wil dat het nu gebeurt.
363
00:42:23,672 --> 00:42:27,885
Akimov en Toptunov kunnen
maar ��n ding doen.
364
00:42:28,010 --> 00:42:32,431
Ze trekken regelstaven omhoog.
Tientallen tegelijk.
365
00:42:32,556 --> 00:42:37,811
Sommige half, andere driekwart.
Het vermogen blijft laag.
366
00:42:37,936 --> 00:42:44,568
Dus trekken ze ze helemaal omhoog.
Reactor 4 bevatte 211 regelstaven.
367
00:42:44,693 --> 00:42:49,239
Akimov en Toptunov
trokken er 205 volledig omhoog.
368
00:42:49,364 --> 00:42:54,369
Zoals gezegd, zijn de regelstaven
de remmen van deze auto.
369
00:42:54,495 --> 00:43:01,960
Van de 211 staven
zitten er nog maar zes in de reactor.
370
00:43:02,086 --> 00:43:04,880
En de brandstof is afgekoeld.
371
00:43:05,005 --> 00:43:09,635
De negatieve temperatuurco�ffici�nt
remt de reactiviteit niet langer af.
372
00:43:09,760 --> 00:43:13,555
Toch is de xenonvergiftiging zo sterk...
373
00:43:13,680 --> 00:43:18,769
dat ze niet verder komen
dan een verhoging tot 200 megawatt.
374
00:43:18,894 --> 00:43:23,357
De regelstaven zijn omhoog,
het noodsysteem is uitgeschakeld.
375
00:43:23,482 --> 00:43:28,320
Het enige wat de reactor nog beteugelt,
is water en xenon.
376
00:43:28,445 --> 00:43:32,991
Het is een uur 's nachts.
De test gaat bijna beginnen.
377
00:44:06,900 --> 00:44:09,528
Sorry. Hoger gaat hij niet.
378
00:44:09,653 --> 00:44:12,531
200 megawatt. Bijna alles is omhoog.
379
00:44:12,656 --> 00:44:16,577
Dan moet het maar.
-Maar voor de test is 700 nodig.
380
00:44:16,702 --> 00:44:19,997
Stolyarchuk. Zet pomp 4 aan.
-Nee. Wacht.
381
00:44:20,122 --> 00:44:24,376
Er is te weinig stoom. De turbine
draait te langzaam voor de test.
382
00:44:24,501 --> 00:44:30,007
En als we meer water...
-Er is genoeg, zei ik. Ik weet wat ik doe.
383
00:44:35,053 --> 00:44:38,599
Pomp 4 is aangesloten.
We moeten Khodemchuk inseinen.
384
00:44:38,724 --> 00:44:41,018
Niet nodig. Kirshenbaum.
385
00:44:43,520 --> 00:44:46,315
Te lage druk in de afscheiders.
Vijf atmosfeer.
386
00:44:46,440 --> 00:44:49,735
Ok�. Corrigeer het zo goed mogelijk.
387
00:44:53,405 --> 00:44:56,950
We moeten stoppen.
-Zet dat rotding uit.
388
00:44:57,993 --> 00:45:00,329
Je hebt 15 minuten.
389
00:45:01,371 --> 00:45:06,585
15 minuten.
Al hadden ze 15 dagen gehad.
390
00:45:06,710 --> 00:45:12,132
Het probleem was onoplosbaar.
Het vermogen te laag, het water te hoog.
391
00:45:12,257 --> 00:45:15,385
De test was al mislukt.
Hij was onbruikbaar.
392
00:45:15,510 --> 00:45:20,474
Maar Dyatlov moest en zou rapporteren
dat de test was voltooid.
393
00:45:21,516 --> 00:45:27,314
1 uur 22 's ochtends.
Er resten minder dan twee minuten.
394
00:45:27,439 --> 00:45:32,110
Yuvchenko, werktuigbouwkundig
ingenieur, zit in z'n kantoor.
395
00:45:35,322 --> 00:45:39,076
Perevozchenko, voorman,
bevindt zich in de hal...
396
00:45:39,201 --> 00:45:44,539
hoog boven het 1000 ton zware
stalen deksel van het reactorvat.
397
00:45:45,666 --> 00:45:51,838
Degtyarenko en Khodemchuk, circulatie-
operators, zijn in de pompruimte.
398
00:45:53,090 --> 00:45:58,262
Geen van hen is ingelicht over de test.
Ze weten niet wat er staat te gebeuren.
399
00:45:59,096 --> 00:46:04,726
Om 1 uur 22 en 30 seconden
krijgt Toptunov een melding...
400
00:46:04,851 --> 00:46:08,855
van het SKALA-computersysteem
van de reactor.
401
00:46:08,981 --> 00:46:16,446
Wegens onvoldoende regelstaven,
wordt stillegging aanbevolen.
402
00:46:21,410 --> 00:46:24,913
Natuurlijk.
Hij weet niet dat dit een test is.
403
00:46:26,081 --> 00:46:31,461
Goed, kameraden.
Over een paar minuten zit het erop.
404
00:46:31,586 --> 00:46:33,964
Toe maar, Kirshenbaum.
405
00:46:34,089 --> 00:46:36,174
We hebben alles goed gedaan.
406
00:46:37,926 --> 00:46:40,053
Oscillograaf aan.
407
00:46:41,305 --> 00:46:44,182
Kleppen turbine 8 worden gesloten.
408
00:46:44,308 --> 00:46:46,101
Rotorsnelheid neemt af.
409
00:46:46,226 --> 00:46:49,646
1 uur 23 en 4 seconden.
410
00:46:49,771 --> 00:46:53,483
De reactor komt steeds verder
op scherp te staan.
411
00:46:53,608 --> 00:46:58,363
Als hij aan de rand van de afgrond staat,
begint de test.
412
00:46:58,488 --> 00:47:01,992
Het afsluiten van de pompen
is het laatste zetje.
413
00:47:04,244 --> 00:47:07,873
De pompen pompen
geen water meer door de reactor.
414
00:47:07,998 --> 00:47:12,919
Zonder koelwater of regelstaven
om het uranium te beteugelen...
415
00:47:13,045 --> 00:47:20,677
slaat de balans meteen door. Binnen
een seconde stijgt de reactiviteit.
416
00:47:20,802 --> 00:47:26,683
In de kern verandert het laatste water
in stoom en ontstaat een dampbel.
417
00:47:26,808 --> 00:47:29,436
Er is geen water om hem te vervangen.
418
00:47:29,561 --> 00:47:34,024
Stoom leidt tot meer reactiviteit,
meer hitte...
419
00:47:34,149 --> 00:47:38,820
meer stoom en meer reactiviteit.
420
00:47:38,945 --> 00:47:45,786
Het resterende xenon vervalt,
het vermogen neemt toe.
421
00:47:46,953 --> 00:47:49,039
Ze kunnen niets meer doen.
422
00:47:49,998 --> 00:47:53,627
1 uur 23 en 35 seconden.
423
00:47:56,671 --> 00:47:59,007
Het vermogen piekt. Sasha.
424
00:48:03,929 --> 00:48:05,430
Wat heb je gedaan?
425
00:48:05,555 --> 00:48:10,185
1 uur 23 en 40 seconden.
426
00:48:17,275 --> 00:48:23,156
In elke kerncentrale ter wereld bevindt
zich een knop met maar ��n doel:
427
00:48:23,281 --> 00:48:26,660
Het onmiddellijk stilleggen
van de reactie.
428
00:48:26,785 --> 00:48:30,330
In Sovjetreactors
heet die knop de AZ-5.
429
00:48:30,455 --> 00:48:35,085
Als je die indrukt, worden
alle regelstaven teruggeplaatst...
430
00:48:35,210 --> 00:48:39,756
en wordt de reactie onderbroken.
431
00:48:39,881 --> 00:48:41,758
Maar...
432
00:48:47,806 --> 00:48:51,143
Waar wacht je op, Legasov?
Kom maar op met je leugens.
433
00:48:51,268 --> 00:48:53,812
Laatste waarschuwing.
-Nou en?
434
00:48:53,937 --> 00:48:58,650
In godsnaam.
-Legasov heeft het al gezegd.
435
00:48:58,775 --> 00:49:01,903
Het was onvermijdelijk. Hij weet iets.
436
00:49:02,028 --> 00:49:04,823
Kameraad Dyatlov.
-En zij ook.
437
00:49:04,948 --> 00:49:08,368
Je bent een leugenaar,
Valeri Alexeyevich.
438
00:49:08,493 --> 00:49:11,413
Dit was wel genoeg voor vandaag.
439
00:49:11,538 --> 00:49:15,292
De verdachten blijven in hechtenis.
Het hof zal...
440
00:49:15,417 --> 00:49:19,629
Ik ben nog niet klaar.
Ik wil nog meer zeggen.
441
00:49:19,754 --> 00:49:22,966
Dat is niet nodig.
Deze verklaring volstaat.
442
00:49:23,091 --> 00:49:26,303
Edelachtbare?
-De zitting wordt geschorst.
443
00:49:26,428 --> 00:49:30,307
Hij wordt morgen hervat...
-Laat hem uitpraten.
444
00:49:31,516 --> 00:49:33,310
Kameraad Sh�herbina?
445
00:49:35,395 --> 00:49:37,814
Laat hem uitpraten.
446
00:50:01,671 --> 00:50:05,091
Dyatlov heeft alle regels
met voeten getreden.
447
00:50:07,719 --> 00:50:11,681
Hij duwde de reactor
naar de rand van de afgrond.
448
00:50:15,477 --> 00:50:21,441
Hij dacht terug te kunnen vallen op de
AZ-5, de knop die alles stil kon leggen.
449
00:50:21,566 --> 00:50:26,238
Maar in de omstandigheden
die hij had geschapen, was dat niet zo.
450
00:50:26,363 --> 00:50:31,535
Het noodsysteem
bevatte een fatale fout.
451
00:50:31,660 --> 00:50:37,207
Om 1 uur 23 en 40 seconden
activeert Akimov de AZ-5.
452
00:50:44,881 --> 00:50:48,760
De regelstaven zakken terug
in de reactor.
453
00:50:48,885 --> 00:50:53,557
Ze zijn van boor, dat de reactiviteit
vertraagt. Maar de punten niet.
454
00:50:53,682 --> 00:50:58,270
De punten zijn van grafiet,
dat de reactiviteit versnelt.
455
00:50:58,395 --> 00:51:00,230
Waarom?
456
00:51:04,317 --> 00:51:06,194
Waarom?
457
00:51:07,654 --> 00:51:13,034
Om dezelfde reden als waarom
onze reactors geen omhulsel hebben...
458
00:51:13,159 --> 00:51:19,249
zoals die in het Westen. En waarom
onze brandstof niet goed is verrijkt.
459
00:51:19,374 --> 00:51:26,089
Waarom we de enige natie zijn die
watergekoelde grafietreactors bouwt...
460
00:51:26,214 --> 00:51:29,217
met een positieve dampbelco�ffici�nt.
461
00:51:30,677 --> 00:51:32,762
Het is goedkoper.
462
00:51:38,184 --> 00:51:42,397
Het eerste wat in de kern komt,
is de grafieten punt...
463
00:51:42,522 --> 00:51:47,569
en zodra dat gebeurt,
schiet de reactiviteit omhoog.
464
00:51:47,694 --> 00:51:52,657
Elke resterende molecuul vloeibaar water
verandert op slag in stoom.
465
00:51:52,782 --> 00:51:56,244
Door de uitzetting
scheurt een aantal kanalen.
466
00:51:56,369 --> 00:52:00,373
De regelstaven in die kanalen
zakken niet verder.
467
00:52:00,498 --> 00:52:05,754
Het grafiet blijft waar het is
en blijft de reactie eindeloos versnellen.
468
00:52:05,879 --> 00:52:10,216
Tsjernobyls reactor 4 is
een kernbom geworden.
469
00:52:10,342 --> 00:52:12,719
1 uur 23 en 42 seconden.
470
00:52:12,844 --> 00:52:18,850
Perevozchenko kijkt neer op de reactor
en ziet het onmogelijke.
471
00:52:18,975 --> 00:52:24,856
De 350 kilo zware deksels van de regel-
en splijtstofstaven springen op en neer.
472
00:52:24,981 --> 00:52:30,779
Hij rent naar de controlekamer,
maar hij kan niets meer doen.
473
00:52:30,904 --> 00:52:34,157
1 uur 23 en 44 seconden.
474
00:52:34,282 --> 00:52:37,744
De stoom vernielt
nog meer brandstofkanalen.
475
00:52:37,869 --> 00:52:43,625
Hoe hoog het vermogen oploopt, is
niet bekend. De laatste meting wel.
476
00:52:43,750 --> 00:52:48,797
Het normale vermogen van reactor 4
is 3200 megawatt.
477
00:52:48,922 --> 00:52:52,634
Nu is het ruim 33.000.
478
00:52:57,055 --> 00:53:01,142
De druk in de kern
is niet meer te beteugelen.
479
00:53:01,267 --> 00:53:08,191
Eindelijk zijn we op 1 uur 23 en
45 seconden beland. De explosie.
480
00:53:09,234 --> 00:53:13,238
Zodra het deksel weg is,
stroomt er zuurstof naar binnen.
481
00:53:13,363 --> 00:53:17,826
Die verbindt zich met waterstof
en oververhit grafiet.
482
00:53:19,244 --> 00:53:22,414
De ramp is nu compleet.
483
00:53:51,192 --> 00:53:53,278
Kameraad Dyatlov.
484
00:54:03,830 --> 00:54:10,170
Niemand in die kamer wist dat de
noodknop een ontsteker kon worden.
485
00:54:11,671 --> 00:54:13,757
Ze wisten het niet...
486
00:54:14,716 --> 00:54:16,718
omdat het werd verzwegen.
487
00:54:16,843 --> 00:54:21,556
Uw getuigenis is in tegenspraak
met uw verklaring in Wenen.
488
00:54:21,681 --> 00:54:25,310
M'n verklaring in Wenen
was een leugen.
489
00:54:25,435 --> 00:54:28,480
Ik heb tegen de wereld gelogen.
490
00:54:28,605 --> 00:54:32,859
Ik ben niet de enige
die dingen verzweeg. Er zijn er veel...
491
00:54:32,984 --> 00:54:37,614
die deden wat ze werd gezegd.
Door de KGB, het Centraal Comit�.
492
00:54:37,739 --> 00:54:42,744
Maar 16 andere kernreactors in de
Sovjet-Unie hebben hetzelfde mankement.
493
00:54:42,869 --> 00:54:47,123
Drie daarvan staan nog geen
20 kilometer verderop, in Tsjernobyl.
494
00:54:47,248 --> 00:54:53,004
Professor Legasov. Als u de staat
verantwoordelijk wilt stellen...
495
00:54:53,129 --> 00:54:56,508
begeeft u zich op gevaarlijk terrein.
496
00:54:56,633 --> 00:55:00,303
Ik bevind me al op gevaarlijk terrein.
Wij allemaal.
497
00:55:00,428 --> 00:55:06,476
Door al onze geheimen en leugens.
Die typeren ons bijna.
498
00:55:06,601 --> 00:55:11,898
Als de waarheid ons niet bevalt,
liegen we tot we haar bijna vergeten.
499
00:55:12,023 --> 00:55:14,818
Maar ze is er nog wel.
500
00:55:17,237 --> 00:55:23,827
Met elke leugen vergroten we
onze schuld bij de waarheid.
501
00:55:23,952 --> 00:55:26,996
Vroeg of laat moeten we die aflossen.
502
00:55:30,834 --> 00:55:36,756
Dat is hoe een RMBK-reactorkern
kan ontploffen.
503
00:55:39,968 --> 00:55:42,053
Leugens.
504
00:57:45,510 --> 00:57:49,347
Valeri Alexeyevich Legasov.
505
00:57:49,472 --> 00:57:51,641
Zoon van Alexey Legasov...
506
00:57:51,766 --> 00:57:55,269
hoofd Ideologische Naleving
van het Centraal Comit�.
507
00:57:55,395 --> 00:57:58,606
Wist je dat van je vader?
508
00:57:59,649 --> 00:58:02,944
Als student had je een hoge functie
in de Komsomol...
509
00:58:03,069 --> 00:58:06,280
de communistische jeugdorganisatie.
Toch?
510
00:58:06,406 --> 00:58:08,866
Dat weet u al.
-Geef antwoord.
511
00:58:11,619 --> 00:58:16,708
In het Koertsjatov was je secretaris
van de Communistische Partij.
512
00:58:16,833 --> 00:58:21,087
Je hield de promotie
van Joodse wetenschappers tegen.
513
00:58:27,051 --> 00:58:30,680
Om in het gevlei te komen
bij mensen in het Kremlin.
514
00:58:35,226 --> 00:58:37,603
Je bent een van ons, Legasov.
515
00:58:39,022 --> 00:58:42,567
Ik kan met je doen wat ik wil.
516
00:58:42,692 --> 00:58:46,654
Maar ik wil vooral dat je weet
dat ik het weet.
517
00:58:46,779 --> 00:58:52,785
Je bent niet dapper.
Je bent geen held.
518
00:58:52,910 --> 00:58:56,330
Je bent een stervende man
die z'n plaats vergat.
519
00:58:56,456 --> 00:59:00,543
Dat weet ik.
En ik weet wat ik heb gedaan.
520
00:59:02,587 --> 00:59:08,426
In 'n rechtvaardige wereld zou ik boeten
voor de leugens. Niet voor de waarheid.
521
00:59:08,551 --> 00:59:14,474
Wetenschappers.
En jullie idiote obsessie met redenen.
522
00:59:14,599 --> 00:59:19,771
Als de kogel je schedel doorboort,
wat maakt de reden dan nog uit?
523
00:59:26,360 --> 00:59:29,405
Er wordt niemand neergeschoten,
Legasov.
524
00:59:30,448 --> 00:59:34,952
De hele wereld heeft je in Wenen gezien.
We kunnen je niet doden.
525
00:59:35,078 --> 00:59:40,541
En waarvoor? Je getuigenis
wordt niet door de staat geaccepteerd.
526
00:59:40,666 --> 00:59:46,714
Hij zal niet in het nieuws komen.
Het is nooit gebeurd.
527
00:59:46,839 --> 00:59:51,969
Je blijft leven,
hoelang dat ook moge zijn.
528
00:59:52,095 --> 00:59:55,765
Maar niet als wetenschapper.
Dat niet meer.
529
00:59:55,890 --> 01:00:00,812
Je behoudt je titel en je kantoor...
530
01:00:00,937 --> 01:00:05,233
maar zonder taken, autoriteit
of vrienden.
531
01:00:05,358 --> 01:00:09,529
Niemand zal met je praten,
niemand zal naar je luisteren.
532
01:00:11,322 --> 01:00:19,372
Minder begaafde mensen zullen
erkenning krijgen voor jouw werk.
533
01:00:19,497 --> 01:00:21,791
Jouw nalatenschap is nu van hen.
534
01:00:21,916 --> 01:00:25,503
Je zult nog lang genoeg leven
om dat mee te maken.
535
01:00:28,047 --> 01:00:30,508
Wat wist Sh�herbina hiervan?
536
01:00:30,633 --> 01:00:35,388
Niets. Hij wist niet wat ik ging zeggen.
537
01:00:35,513 --> 01:00:42,770
En Khomyuk?
-Niets. Zij wist het ook niet.
538
01:00:44,105 --> 01:00:46,566
Na wat je vandaag hebt gedaan...
539
01:00:46,691 --> 01:00:52,822
zou het wel apart zijn
als je dit moment koos om te liegen.
540
01:00:55,533 --> 01:01:00,329
Ik neem aan dat iemand met uw ervaring
een leugen kan herkennen.
541
01:01:03,916 --> 01:01:08,421
Je mag geen enkel contact
meer met ze hebben.
542
01:01:08,546 --> 01:01:13,301
Je mag nooit meer met wie dan ook
over Tsjernobyl communiceren.
543
01:01:13,426 --> 01:01:17,889
Je zult zo onbeduidend zijn
dat wanneer je sterft...
544
01:01:18,014 --> 01:01:22,393
de wereld amper zal weten
dat je �berhaupt hebt geleefd.
545
01:01:26,189 --> 01:01:28,191
En als ik weiger?
546
01:01:31,319 --> 01:01:34,572
Waarom inzitten
over iets wat toch niet gebeurt?
547
01:01:35,656 --> 01:01:39,869
Waarom inzitten
over iets wat toch niet gebeurt.
548
01:01:39,994 --> 01:01:45,333
Perfect.
Dat moeten ze op ons geld zetten.
549
01:02:54,652 --> 01:02:58,614
Elke wetenschapper is na�ef.
550
01:02:58,739 --> 01:03:00,992
We zijn zo gefocust op de waarheid...
551
01:03:01,117 --> 01:03:05,746
dat we niet zien hoe weinig mensen
daarop zitten te wachten.
552
01:03:05,871 --> 01:03:08,332
Maar ze is er altijd...
553
01:03:08,457 --> 01:03:12,086
of we haar nu zien of niet.
Of we dat nu willen of niet.
554
01:03:12,211 --> 01:03:14,839
De waarheid maalt niet om wat we willen.
555
01:03:14,964 --> 01:03:20,636
Ze maalt niet om regeringen,
ideologie�n of religie.
556
01:03:20,761 --> 01:03:24,307
Ze kan zo lang wachten als nodig is.
557
01:03:24,432 --> 01:03:28,102
Dit is wat Tsjernobyl me heeft gebracht.
558
01:03:28,227 --> 01:03:33,607
Vroeger vreesde ik de prijs van
de waarheid. Maar nu vraag ik me af:
559
01:03:34,483 --> 01:03:37,611
Wat is de prijs van de leugens?
560
01:03:42,575 --> 01:03:48,372
Valeri Legasov pleegde op 26 april 1988
op 51-jarige leeftijd zelfmoord...
561
01:03:48,497 --> 01:03:52,460
precies twee jaar
na de explosie in Tsjernobyl.
562
01:03:53,836 --> 01:03:58,591
Zijn memoires circuleerden in de
wetenschappelijke wereld van de SU.
563
01:03:58,716 --> 01:04:03,012
Zijn zelfmoord maakte het onmogelijk
om ze te negeren.
564
01:04:06,515 --> 01:04:12,480
Na zijn dood werden de ontwerpfouten
in de RBMK-reactors eindelijk erkend.
565
01:04:15,232 --> 01:04:21,739
De reactors werden aangepast om een
herhaling van Tsjernobyl te voorkomen.
566
01:04:25,326 --> 01:04:30,373
Legasov werd in Tsjernobyl bijgestaan
door tientallen wetenschappers...
567
01:04:30,498 --> 01:04:32,750
die zich onvermoeibaar inzetten.
568
01:04:34,335 --> 01:04:38,297
Sommigen spraken
de offici�le verklaring tegen...
569
01:04:38,422 --> 01:04:41,592
en werden gearresteerd
en gevangengezet.
570
01:04:42,968 --> 01:04:47,014
Het fictieve personage Ulana Khomyuk
vertegenwoordigt hen allen...
571
01:04:47,139 --> 01:04:51,352
en is een eerbetoon aan hun toewijding
aan de waarheid en de mensheid.
572
01:04:54,105 --> 01:04:59,318
Boris Sh�herbina
overleed op 22 augustus 1990...
573
01:04:59,443 --> 01:05:06,867
vier jaar en vier maanden nadat hij
naar Tsjernobyl werd gestuurd.
574
01:05:08,494 --> 01:05:12,665
Victor Bryukhanov,
Anatoly Dyatlov en Nikolai Fomin...
575
01:05:12,790 --> 01:05:18,629
werden voor hun aandeel in de ramp
veroordeeld tot tien jaar dwangarbeid.
576
01:05:20,506 --> 01:05:23,759
Fomin ging na zijn vrijlating
aan het werk...
577
01:05:23,884 --> 01:05:30,474
in een kerncentrale in Kalinin in Rusland.
578
01:05:32,059 --> 01:05:36,939
Anatoly Dyatlov stierf in 1995
aan de gevolgen van stralingsziekte.
579
01:05:37,064 --> 01:05:39,150
Hij was 64.
580
01:05:43,863 --> 01:05:47,825
Valery Khodemchuks lichaam
is nooit gevonden.
581
01:05:47,950 --> 01:05:52,663
Hij ligt voor altijd begraven
onder reactor 4.
582
01:05:54,415 --> 01:05:59,670
De uitrusting van de brandweer ligt
nog altijd in het ziekenhuis in Pripjat.
583
01:05:59,795 --> 01:06:04,508
Hij is tot op de dag van vandaag
gevaarlijk radioactief.
584
01:06:08,596 --> 01:06:11,098
Na de dood van haar man en dochter...
585
01:06:11,223 --> 01:06:16,395
kreeg Lyudmilla Ignatenko
een aantal beroertes.
586
01:06:16,520 --> 01:06:20,900
De artsen zeiden dat ze
geen kinderen meer kon krijgen.
587
01:06:25,029 --> 01:06:28,157
Ze hadden het mis.
588
01:06:28,282 --> 01:06:31,285
Ze woont met haar zoon in Kiev.
589
01:06:34,997 --> 01:06:40,669
Naar verluidt heeft geen van de
toeschouwers op de brug het overleefd.
590
01:06:40,794 --> 01:06:44,423
Hij staat bekend als de Brug des Doods.
591
01:06:48,469 --> 01:06:52,056
400 mijnwerkers werkten
een maand lang dag en nacht...
592
01:06:52,181 --> 01:06:54,225
om een meltdown te voorkomen.
593
01:06:54,350 --> 01:06:59,939
Geschat wordt dat zeker 100 van hen
voor hun 40ste zijn overleden.
594
01:07:01,273 --> 01:07:06,529
Volgens veel berichten zijn de duikers
die de condensatiebassins ingingen...
595
01:07:06,654 --> 01:07:09,573
aan de gevolgen daarvan overleden.
596
01:07:09,698 --> 01:07:14,036
In werkelijkheid hebben ze
het alle drie overleefd.
597
01:07:14,161 --> 01:07:17,748
Twee van hen leven nog steeds.
598
01:07:19,333 --> 01:07:24,088
Ruim 600.000 mensen werden
tewerkgesteld in de uitsluitingszone.
599
01:07:24,213 --> 01:07:28,926
Er zijn veel meldingen van ziekte-
en sterfgevallen door straling...
600
01:07:29,051 --> 01:07:31,595
maar er zijn geen offici�le cijfers.
601
01:07:33,389 --> 01:07:38,936
De besmette regio in Oekra�ne
en Wit-Rusland of 'uitsluitingszone'...
602
01:07:39,061 --> 01:07:44,275
besloeg uiteindelijk een gebied
van 2600 vierkante kilometer.
603
01:07:46,819 --> 01:07:50,072
Zo'n 300.000 mensen
moesten hun huis verlaten.
604
01:07:50,197 --> 01:07:53,325
Tijdelijk, zo werd hun gezegd.
605
01:07:55,327 --> 01:07:59,081
Het is nog steeds verboden
om terug te keren.
606
01:08:03,961 --> 01:08:10,092
Michail Gorbatsjov bleef president
tot de Sovjet-Unie in 1991 uiteenviel.
607
01:08:11,135 --> 01:08:15,180
In 2006 schreef hij:
De nucleaire meltdown in Tsjernobyl...
608
01:08:15,306 --> 01:08:20,811
was mogelijk de ware oorzaak van
de ineenstorting van de Sovjet-Unie.
609
01:08:22,521 --> 01:08:25,816
In 2017 werd
de New Safe Confinement voltooid.
610
01:08:25,941 --> 01:08:29,069
Hij kostte bijna twee miljard dollar.
611
01:08:30,237 --> 01:08:35,492
Hij moet 100 jaar meegaan.
612
01:08:37,411 --> 01:08:41,582
Het aantal kankerpati�nten
in Wit-Rusland en Oekra�ne...
613
01:08:41,707 --> 01:08:43,459
nam na de explosie sterk toe.
614
01:08:43,584 --> 01:08:47,630
De stijging was het grootst bij kinderen.
615
01:08:53,552 --> 01:08:57,890
We zullen nooit weten hoeveel levens
Tsjernobyl heeft ge�ist.
616
01:08:58,015 --> 01:09:02,853
Schattingen lopen uiteen
van 4000 tot 93.000 slachtoffers.
617
01:09:08,067 --> 01:09:13,697
Het offici�le cijfer van de Sovjet-Unie
is sinds 1987 niet veranderd:
618
01:09:13,822 --> 01:09:17,993
31.
619
01:09:26,794 --> 01:09:33,717
Ter nagedachtenis aan allen die hebben
geleden en offers hebben gebracht.
620
01:09:37,221 --> 01:09:42,221
Vertaling: Marijke Loonen
BTI Studios
55081
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bengali
Bosnian
Bulgarian
Catalan
Cebuano
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
English
Esperanto
Estonian
Finnish
French
Frisian
Galician
Georgian
German
Gujarati
Haitian Creole
Hawaiian
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Khmer
Korean
Kurdish (Kurmanji)
Kyrgyz
Lao
Latvian
Lithuanian
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Nepali
Norwegian
Pashto
Polish
Portuguese
Romanian
Russian
Samoan
Serbian
Sesotho
Shona
Sinhala
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swahili
Swedish
Tajik
Thai
Turkish
Ukrainian
Urdu
Uzbek
Vietnamese
