All language subtitles for Lalka - odc 6 Wiejskie rozrywki

Pan Baron Dalski pyta się, czy może tu
przyjść. Jedzie w tym samym wagonie. Pan

Baron?

Owszem, niech będzie łaskaw.

No proszę.

Jeszcze mnie dojechał, a już mam
konkurenta.

Najmocniej przepraszam, że niepokoję
szanownego pana.

Najmocniej. Ale chciałem dowiedzieć się,
czy nie jedzie pan czasem do czcigodnej

pani prezesowej, która od tygodnia
oczekuje pana?

Właśnie do niej jadę.

Witam pana barona. Niechże pan siądzie.

Dziękuję, dziękuję.

Ja też tam jadę.

Teraz wracam z Wiednia, gdzie kupiłem
meble.

Ale zabawię u pani prezesowej kilka dni.

A pan Baron Content z wiedeńskich
zakupów? A, bardzo, bardzo, bardzo.

Trafiły mi się bardzo ładne klejnoty.

Pozwoli pan?

Czy pan jest znawcą klejnotów?

Proste to, ale smaczne. I dlatego może
takie ładne.

Ale ognie, ognie, co?

Nie podobają się panu?

Owszem, bardzo ładna. A komuż to baron
wiezie taki prezent?

Mojej narzeczonej.

Spodziewałem się, że pani prezesowa
wspomniała panu już o naszym szczęściu.

A właśnie dziś mija pięć tygodni. Jak
oświadczyłem się i zostałem przyjęty.

A komuż to pan się oświadczył?

Prezesowej? O,

skądże? Proszę pana, pannie Ewelinie
Janockiej,

wnuczce pani prezesowej. Ach, panie, cóż
to za kobieta?

Skarby uczuć.

A rozum?

Widzi pan, ja bardzo wcześnie zacząłem
siwieć. I nie bez tego, żebym od czasu

czasu nie fiksatuarował sobie pomóc.

Gdy tylko to zobaczyła, niech pan sobie
wyobrazi, zabroniła mi

kategorycznie.

Powiedziała, dla mnie prawdziwie pięknym
jest tylko siwy

mężczyzna.

Czy ja czasem nie nudzę pana, panie
Wokuliczki?

Ależ pan, bardzo mi miło widzieć
człowieka szczęśliwego.

Słyszałem, że u pani prezesowej zbiera
się dużo gości. Przede wszystkim bawi

moja narzeczona. Dalej pani Wąsowska. O,
panią Wąsowską to mogę rekomendować.

Oryginalna kobieta.

Panie, taką kobietę to trzeba uwielbiać.

A uwielbiać niebezpiecznie.

O, tam jedzie.

Tak, tak, to oni.

Żółty brek i gniada czwórka.

Ciekawym, kto jedzie. Niech pan spojrzy.
Zdaje się, że widzę coś pąstowego. A

tak, tak, tak, to pani.

Pani wąsostka.

Ciekawym, czy jedzie moja narzekona.

Jest kilka, panie.

Pani pozwoli, że przedstawię pana
Wokulskiego, mojego najlepszego

Pan Wokulski? Pan Starski? Już miałem
przyjemność.

I ja.

Proszę. Pani pozwoli? Pan Wokulski.

Pani Wąsowska.

A to siostra mojej narzeczonej.

Uwaga! O, ostrożnie, ostrożnie.

No, jakże się teraz ulokujemy?

Jedźmy wszyscy razem.

W naszym powozie są dwa miejsca.

Rozumiem, ale nic z tego.

Narzeczeni pojadą z nami, a do powozu
siądą, jeżeli są pan Ochocki i pan

Starski.

Dlaczego ja?

Albo ja.

Bo pan Ochocki źle powozi, a pan Starski
nie wnosi. Już mi pani daje dymisję.

Pan wie, że ja zawsze daję dymisję
wielbicielom, którzy mnie nudzą.

A więc narzeczenie naprzód. Fela siada
obok Ewelinki.

O nie, ja siądę z tyłu, bo babcia
zabroniła mi siadać przy narzeczonym.

Prosimy.

Proszę.

Proszę.

Proszę.

Czy nie moglibyśmy poprosić pana
Ochockiego, żeby Lejce oddał stan

Moja pani, cóż mi pani wiecznie robi
jakieś awantury? Właśnie, że ja będę

powodził. Więc daję panu słowo, że
wybiję pana, jeżeli na ciebie wrócisz.

To się jeszcze pokaże.

Słyszeliście państwo, ten człowiek mi
grozi.

Czy nie ma tu nikogo, kto by się ze mną
ujął? Ja, panią pomszczę.

Przesiadziemy się oboje do tamtego...
Człowiek nie ma żadnej idei o powożeniu.

Co do mnie, zaabonowałbym jeszcze kilka
takich wypadków.

Pod warunkiem, że będę zabezpieczona od
dowodów pańskiej tkliwości.

Mówiła pani dzisiaj, że wdowom wszystko
wolno. Tak, ale wdowy nie na wszystko

pozwalają. Nie, panie Starski, musi się
pan oduczyć swoich japońskich namyków.

To są nawyki wszechświatowe.

Ale nie z tej połowy wszechświata, do
której ja należę.

Dobrze pan jeździ konno? A z czego pani
to wnosi? O mój Boże, zaraz z czego?

Pierwiej niech pan odpowie na moje
pytanie.

No nie szczególnie, ale jeżdżę.

Musi pan jeździć dobrze.

Od razu pan wgadł, co robią konie w
rękach takiego mistrza jak pan Julian.

Będziemy jeździć razem.

Panie Ochocki, od dzisiaj daje pan urlop
do spateru. I bardzo się z tego cieszę.

A ładnie w taki sposób odpowiadać damom?

Lepiej odpowiadać niż chodzić na
spatery.

Niech teraz pan Wokulski spróbuje.

Celu, powiedz temu człowiekowi, że z nim
nie rozmawiam.

Człowieku, człowieku! Ta pani mówi, że z
wami nie rozmawia. Ta pani mówi, że

jesteście ordynarni.

A co?

Już pani zadęskniła za ludźmi z dobrego
towarzystwa?

Niech pani spróbuje. Może dam się
przeprosić.

A pan, panie Julianie?

Odprowadzę tylko ten ekwiparz do stajni.
A niech pan pamięta, że o pierwszej

śniadanie. A pan też niech pamięta.

Jaśnie pani jest teraz w śpiżarni.

Może pan pozwoli do siebie.

Jest tu?

Czy jej nie ma?

Dlaczego nikt mi o niej nie mówi? Czy to
przypadek?

Czy jakaś nowa tajemnica?

Proszę.

Jaśnie pani, prosi do stolu.

Witam cię, panie Stanisławie.

Dziękuję ci, żeś posłuchał mojej prośby.

Siadajże tu.

Kolokazi.

A ty proszę cię pamiętaj o nim.

Pan Wokulski zacłużył na to.

Gdyby nie jego przytomność, pan Ochocki
połamałby nam kości.

Nie umie powozić parą koniar, wie się,
do czwórki.

Wolałam już, kiedy po całych dniach
łowił sobie ryby.

Boże, jakie to szczęście, że nie ożenię
się z tą kobietą.

O panie mój, mój panie, jeżeli
ofiarowujesz mi się na męża, to lepiej

furmanem.

Ci zawsze się kłócą.

Dzień dobry, moje dziecko.

panie Stanisławie jest taki zwyczaj, że
schodzimy się wszyscy obowiązkowo tylko

do stolu.

A poza tym każdy robi, co mu się podoba.

Radzę ci więc, jeżeli boisz się nudów,
pilnować się Kazimą Soski.

Ja też od razu biorę do niewoli pana
Wokulskiego.

Dobrze.

Poproszę wina.

Nie, nie, wody.

Nigdy nie miałem tak dobrego apetytu.

Czym byłby Stefan Batory albo Napoleon
Pierczy, gdyby nie porzenili się z

kobietami mającymi wpływy? Jeżeli w
historii odegrała jakąś rolę małżeństwa,

bynajmniej nie ze skłonności.

Ale, drogą, małżeństwo jest zbyt
doniosłym aktem, ażeby przystępując do

niego można było się radzić tylko
sercem.

To nie jest.

Poetyczny związek dwu dusz to jest ważny
wypadek dla mnóstwa osób i interesów.

Co innego małżeństwo polityczne, a co
innego małżeństwo dla pieniędzy. Z

człowiekiem, którego się nie kocha. To
gwałt zadany najświętszym uczuciom.

Babciu, kochana babciu, łatwo to mówić

o swobodzie uczuć, kiedy się ma
dwadzieścia tysięcy rubli rocznie.

Wszyscy obwódnie gardzimy pieniędzmi.

Lecz każdy z nas wie, że jest to mierza,
z której wyrasta wolność osobista,

nauka, sztuka, nawet idealna miłość.

Jest między nami przedstawiciel ludzi
synu, pan

Wokulski, który jak mówi, sama babcia.

Złożył niejednokrotnie dowody
bohaterstwa.

A co go pociągnęło do niebezpieczeństw?

Naturalnie pieniąd, który dziś w jego
ręku jest potęgą.

Tak, ma pana rację.

Zdobyłem swój majątek pośród ciężkich
przygód.

Ale czy pan wie, dlaczego go zdobyłem?

Za pozwoleniem. Ja nie robię panu
zarzutu.

Tylko owszem, uważam, to za chlubny
przykład dla wszystkich.

A skądże pan wie, czy człowiek, który
żeni się lub wychodzi za mąż dla

pieniędzy, nie ma również na widoku
flachetnych celów?

Zresztą mamy dowód w osobie uroczej pani
wąsowskiej.

O, mój panie!

Mówisz, jakbyś był prokuratorem sądu
ostatecznego.

Pozwolisz pan, że odpowiem pytaniem, jak
pan Wokulski?

Czy wiesz, dlaczego to zrobiłam?

Ale pani to zrobiła.

I babcia to zrobiła.

I my wszyscy to zrobimy.

Wyjąwszy, rozumie się, pana Wokulskiego,
który ma akurat tyle pieniędzy, ile ich

potrzeba dla pofolgowania uczuciom.

I ja tak samo zrobiłem.

To pan się ożenił dla majątku?

Nie dla majątku, ale dlatego, ażeby mieć
pracę i nie umrzeć z głodu.

Znam dobrze to prawo, o którym mówi pan
Starski.

A co nie mówię?

I dlatego, że znam współczuje tym,
którzy muszą mu ulegać.

Jest to chyba największe nieszczęście w
życiu.

Masz rację.

Pan mnie zaczyna interesować, panie
Wokulski.

Babcia pozwoli nam osiodłać dwa konie,
panu Wokulskiemu i mnie, prawda?

Oczywiście, oczywiście.

Za godzinę jedziemy.

Od tej chwili rozpoczyna pan służbę przy
mnie.

Państwo tylko we dwoje pojadą? A pani
także miałaby ochotę jechać? Z panem

Julianem? Proszę, tylko nie dysponować
moją osobą.

Fejcia zostanie ze mną.

Zapomniałam chusteczki.

Powiedz mi pan, czy to wielka
przyjemność?

Dorabiać się majątku?

Nie.

Ale wydawać przyjemnie? Nie wiem.

Nie? A jednak cuda opowiadają o pańskim
majątku. Mówią, że masz pan ze 60

tysięcy na rok.

No, dziś mam znacznie więcej, ale wydaję
mało. O, ile?

No, z 10 tysięcy.

Szkoda. Wiesz pan co?

Wydaj pan kiedy ze 60, no, 100 tysięcy
na rok.

I powiedz mi, czy to robi sensację jaką,
dobrze?

W góry mogę powiedzieć, że nie robi.

Nie?

To po co są pieniądze?

Jeżeli 100 tysięcy na rok nie daje
szczęścia, to... Można je mieć przy

Szczęście każde nosi w sobie.

Ale skąd ci się bierze? Nie, pani.

Nie, to mówisz, pan, człowiek niezwykły.

Gdybym nawet był niezwykłym, to przez
cierpienie, nie przez szczęście.

A tym mniej przez wydatki.

Ach, panie, czyś pan zawsze taki nudny.
No baw mnie, pan, baw.

Zaraz? Tak.

Dobrze. Pan Tartki to bardzo zajmujący
człowiek, prawda?

Tartki? Dla kogoż to?

Chyba dla takich łabędzic jak Panna
Ewelina.

Mój Boże, już ja takich podobnych
spotkałam w życiu.

Dzisiaj potrzeba mi czegoś innego.

Cóż to znowu z tym siodłem?

Mój Panie, popręg mi się chyba odpiął.

Proszę zobaczyć.

Zsiądzie Pani? A nie mi się istnieje.
Niech Pan tak obejrzy.

Nie tam.

Czas się psuje koła z trzemienia. O tu.

I cóż?

No nic.

Popręg jest mocny.

Pocałowałeś mnie, pan, w nogę?

Nie.

A, jedź pan już sobie, jedź i przyślij
mi tutaj Starskiego.

Jego bezczelność jest dużo zabawniejsza
od pana księżowskiej powagi.

Gotów pan zabłądzić, a potem powiesz
wszystkim przy obiedzie, że sprowadziłam

pana z prostej drogi. Proszę za mną.

Dzień dobry.

Ojej.

A czy ty wiesz, że Wokulski jest tutaj?

Tak.

Dzień dobry.

Tylko pani brakowało, aby ten zakątek
stał się rajem. To prawda, baronie.

— Wiesz, pan Wokulski przyjechał, żebyś
wiedziała, co to za człowiek.

Ale wolę ci nic nie mówić, bo i ty
jeszcze pomyślisz, że jestem nim zajęta.

No i w obraz sobie pani Wąsowska
zaprosiła go ze sobą na spacer sam na

żebyś wiedziała, jak się biedak
rumienił. A ja za nią.

Witam, kuzyna.

Moja Belu, dlaczegoż to Joasia nie chce
przyjechać do mnie?

Papo jest niezdrów, więc nie chce go
opuścić.

Proszę cię, proszę cię, tylko tego mi
nie mów.

Nie przyjedzie, bo nie chce się widzieć
z Wokulskim.

On dla niej wtedy dobry, kiedy sypie
pieniądze na jej ochronę.

Powiem ci, Belu, że twoja ciotka nigdy
już nie nabierze rozumu.

Może ciocia nie uważa za stosowne
okazywać tyle względów kupcowi?

Kupiec!

Kupiec!

Wokulscy są tak dobrą szlachtą jak
starscy, a może nawet zasłabcy.

A co do kupiectwa?

Moja, Belu, Wokulski nie sprzedawał
tego, co dziadek swojej ciotki.

Możesz to jej powiedzieć przy okazji.

Wolę uczciwego kupca niż dziesięciu
austriackich rabiów.

Znam ja dobrze wartość ich tytułów.

Przyzna pani jednak, że urodzenie...
Powiem ci, że o czyimś urodzeniu nie

mówić z ludźmi starymi, jak ja.

Tacy dobrze pamiętają i ojców, i
dziadów.

I nieraz dziwią się, że wnuk jest
podobny do Kamerdenera, a nie do ojca.

Wiele się tłumaczy zapatrzeniem.

Pani jednak bardzo lubi pana
Wokulskiego.

Tak jest bardzo.

Kochalam jego stryja.

I przez całe życie byłam nieszczęśliwa.
Tylko dlatego, że mnie od niego

oderwano.

I to z tych samych pobudek, na których
twoja ciotka lekceważy dziś Wokulskiego.

Ale on nie da sobą pomiatać. O nie.

To nie taki próżniak jak Starski.

Ani marzyciel jak książę.

Ani półgłówek jak Krzeszowski.

To człowiek czynu.

Szczęśliwą będzie kobieta, którą on
wybierze za żonę.

Na nieszczęście nasze panny mają więcej
wymagań, aniżeli doświadczenia i

serca.

Choć nie wszystkie.

Więc gdzież on jest teraz, ten człowiek
czynu?

Pojechał z Kazią na przejażdżkę.

Czy nie wiedział, że ja przyjeżdżam?

To miało być dla niego niespodzianką.

Ale przepraszam cię, jeżeli
wypowiedziałam jakiś ostrzejszy wyraz.

Zaraz będzie obiad.

Jaśnie pani kazala powiedzieć, że jest
pana Lęcka. Jeżeli jaśnie pan gotów, to

prosi na obiad. Proszę powiedzieć, że za
chwilę służę.

Słucham pana.

Czekaliśmy na ciebie.

Witam panią.

Jakże się miewa pan Łęcki? Papa już
trochę przyszedł do siebie i przesyła

ukłony. Jestem bardzo obowiązany za
łaskawą pamięć.

A pani hrabina?

A ciocia jest zupełnie zdrowa.

Proszę, siadajmy.

Panie Wokulski.

Pan siada przy mnie.

Z największą chęcią.

O ile żołnierz ma prawo siadać w
obecności swego komendanta.

Czy wzięłaś już pod komendę? Panie
Stanisławie. Ale jak? Nieczęsto odbywa

podobną musztrę.

Och, myśli się za to, że wodziłam go po
manowcach.

Po manowcach jeździć najprzyjemniej.

Wiedziałem, że tak będzie, tylko nie
myślałem, że tak szybko.

Panie Wokulski, wieczorem zapraszam pana
na spacer po parku. Smacznego.

Za

Brukselkę

dziękuję.

Przepraszam, panie Wokulski, może by mi
pan podał, nie wiem, co tam jest na tym

półnisku. To może homara.

Świetnie, poproszę homara.

Czy Kulun może mi podać cól?

O, rozsypałem.

Pewnie się pokłócimy.

Ten wypadek nam już nie wyrodzi.

Obiecaliście sobie nie kłócić się nigdy,
czy tak?

Nie mamy zamiaru nigdy przepraszać się.

Proszę.

Proszę.

No, jak pani uważa?

Czy wie pan, jakiego uczucia doznałam na

widok pana?

Oto żalu.

Przypomniało mi się, że mieliśmy razem
jechać do Paryża.

Ojciec, pan i ja.

I że los był szczęśliwy tylko dla pana.

I bawił się pan przynajmniej dobrze? Za
nastroje?

A jeżeli nie tak dobrze?

Dlaczego? Choćby dlatego, że pani nie
było tam, gdzie mieliśmy być razem.

O ile wiem, umie się pan bawić dobrze.

Tam, gdzie mnie nie ma.

Panie Pokulski?

Albo nie już nic.

Na dzisiaj daje pan urlop.

Moi państwo, chodźmy do parku. Pani
Ochocki... Pan Ochocki będzie mnie

uczył meteorologii. Uuu, meteorologii.
Tak.

Właśnie zaraz idziemy na stryk do
obserwatorów. Czy pan tylko meteorologię

wykłada, pani Ochocki?

Na wszelki podek radziłabym zapytać
babci, co ona sądzi o tej meteorologii.

Pani zawsze mi zrobi jakiś skandal. Pani
wolno ze mną jeździć po różnych

wertepach, ale Panie Felicji nie wolno
zajrzeć do obserwatorium?

Zaglądajcie sobie gdzie chcecie, ale raz
już idźmy do parku.

Baronie, Belu, kocham. Słucham.

Więc, Pana Felicja, niech Pani sobie
wyobrazi, że mam w moim obserwatorium

zabawną rodzaj retorii. Tak.

Szczególnych doświadczeń.

Nic nigdy nie pozna Pani Nowego.

Chyba jakiś cudacki kapelusz, albo
siódmą, czy tam ósmą figurę kontredansa.

Nic nowego, bo zawsze znajdzie się jakaś
baba.

Hej, pani Julia, niech ktoś tak mówi.

Tak, nieznośna baba, która będzie uważać
za nieprzyzwoite, że pójdę z panią do

obserwatorium. Bo może to naprawdę jest
źle.

Tak, źle, ale dekoltować się do pasa
jest dobrze.

Albo brać lekcję śpiewu u jakiegoś
Włocha, który nie czyści paznokci.

Pani jest dzika kobieta, pani Felicjo.

Tak, tak.

Jak ten starski traci, prawda?

Traci z każdym dniem.

Pani Wąsowska śmieje się z niego.

Panna Izabela ironizuje jak najmocniej.

A pani siostra?

Pani siostra nawet go nie zauważa,
prawda?

Tak.

Należy on widocznie do tych młodzieńców,
których całą ozdobą jest nadzieja na

bogaty spadek.

Prawda? Tak. Gdy te nadzieje miną,
młodzieńcem przestają się interesować,

czy nie mam racji?

Tak, siądę tu. Proszę bardzo.

Proszę, proszę.

A pan mógłby mi przynieść szal z pokoju?
Przepraszam.

Doskonale. Doskonale.

Panie Wokulski, czy nie mogę prosić, aby

zaopiekował się pan moją narzeczoną?

Już idę. I za chwilkę wracam.

Tak.

Przejdźmy się.

Dawno zna pan barona?

Właściwie dopiero dziś miałem
przyjemność zbliżyć się z nim.

On dla pana jest wielkim uwielbieniem.

Mówi, że pierwszy raz spotkał człowieka
tak miłego w rozmowie.

No chyba dlatego, że sam ciągle mówi do
mnie o pani.

Babcia mówi, że jest pan człowiekiem
wielkiego charakteru.

Ja dotychczas nigdy nie spotkałam ludzi
z wielkim charakterem. A sama mam bardzo

słaby.

Nie umiem odmawiać.

Może źle robię wychodząc za barona?

Czy i pan tak sądzi?

Czy pan potrafiłby usunąć się od kogoś,
kto powiedziałby, że kocha pana nad

własną duszę?

Żeby z wzajemności pana niewielka
resztka życia, jaka została, zejdzie mu

osamotnieniu i rozpaczy?

Nie jestem kobietą, więc nie wiem, co
bym zrobił.

Ale jako mężczyzna wiem, że nie
potrafiłbym żebrać nawet o miłość.

I jeszcze pani powiem, że nie tylko nie
prosiłbym, ale wprost nie przyjąłbym

wyżebranej ofiary z czyjegoś serca.

Takie dary zwykle bywają połowiczne.

Panie Pokulski!

Panie Pokulski, damy czekają na pana.
Moja babka, pani Wąsowska.

Proszę się mną nie krępować.

Zaraz zresztą przyjdzie baron i we troje
dogonimy państwa.

Czasami zdaje mi się, że wolałabym w
grobie leżeć.

Odwagi, odwagi.

Hop, hop!

Pan Ewelino!

Panie Wokulski!

Czy poszukamy narzeczonych?

Jak pani każe.

To może lepiej nie.

Podobno szczęśliwi nie lubią świadków.

A pani nigdy nie była szczęśliwa.

Ach ja, owszem.

Ale nie tak jak Ewelina i Baron.

Czy mogę zadać panu drażliwe pytanie?

Choćby najdrażliwsze.

Prawda, że wyjechał pan do Paryża bardzo
obrażony na mnie.

Byłam winną wobec pana.

Posądzałam pana.

Czy nie o malwersację w nabyciu domu
ojca pani za pośrednictwem Żydów?

O nie, przeciwnie.

O czyn wysoce chrześcijański, którego
jednak nikomu bym nie przebaczyła.

Przez chwilę myślałam, że dom nasz kupił
pan za drogo.

No dziś chyba uspokoiła się pani.

Tak.

Wiem, że baronowa Krzyszowska chce go
kupić za 90 tysięcy.

Doprawdy? Jeszcze ze mną nie rozmawiała.

Choć przewidywałem, że to nastąpi.

Cieszę się, że tak się stało.

Że nic pan na tym nie straci.

Dopiero dziś mogę panu podziękować z
całego serca.

Takich rzeczy nie zapomina się.

Już wieczór.

Wracamy do domu.

Pewnie całe towarzystwo wyszło z parku.

A, ładnie, ładnie. Zdradził mnie pan.

Zostawił pan moją narzeczoną samą w
parku.

Żartuję, żartuję. Ale mógłbym mieć
pretensje, gdyby nie to.

że przyszedłem wcześniej i natknąłem się
na pana Starskiego akurat kiedy

wychodził z przeciwnego końca alei ku
nam.

Niech pan jednak nie przypuszcza, że
jestem zazdrosny o moją narzeczoną.

Ale widzi pan, ten Starski to obrzydliwa
figura.

Nikomu bym tego nie mówił, ale pan wie.

Jak on postępuje z kobietami?

Myśli pan, że wdycha? Umizga się?

Blaga o dobre słówko? O uścisk ręki?
Nie, panie.

On je traktuje jak samice.

W najbrutalniejszy sposób.

Działa im na nerwy.

Rozmową. Spojrzeniami.

Kto wie, mój baronie, czy Starski nie ma
racji.

Nas nauczono widzieć w kobietach anioły
i tak też je traktujemy.

A jeżeli one są przede wszystkim tylko
samicami, to my wydajemy się w ich

głupsi, niedołężniejsi niż jesteśmy.

A Starski musi triumfować. Ten jest
panem kasy, kto posiada właściwy klucz.

I pan to mówi, panie Wokulski? Pan?

Ja, panie.

I nieraz pytam, czy nie za nadto
ubóstwiamy kobiety.

Czy w ogóle nie traktujemy ich zbyt
poważnie?

Poważniej i uroczyście niż siebie
samych.

Panna Ewelina należy do wyjątków. O
istnieniu wyjątków nie przeczę.

Kto wie jednak, czy taki starski nie
odkrył ogólnego prawidła.

Z tego prawidła trzeba wykluczyć moją
narzeczoną.

Przepraszam za wizytę w nieodpowiedniej
porze.

A cóż tu właściwie robi pan Starski?

Jakże co?

Mieszka u swojej ciotecznej babki, a
zarazem matki chrzestnej, prezesowej

Zasławskiej.

I jak teraz martwi się, że zapewne nie
udziedziczy po niej majątku.

Ładny grosz, trzysta tysięcy rubli.

Ale prezesowa uważa, że lepiej nim
wesprzeć podrzutków, aniżeli kasę w

Biedny chłopak.

A cóż mu złego? Aleba.

U babci urwało się. Z Kazią zerwało się
i choć w łeb sobie strzela. Jak to?

Powiedz pan, że kiedyś obecna pani
Wąsowska jeszcze jako panna miała

Starskiego.

A co dotychczas robił pan Starski?

Przede wszystkim robił długi.

Trochę grał, trochę podróżował.

Ale zdaje mi się, że głównie po
paryskich i londyńskich knajpach, bo w

Chiny nie bardzo mi się chce wierzyć.

No ale specjalnie trudnił się
bałamuceniem młodych mężatek. Takie

jak każde inne.

O, wierzę.

Dziewczęta, dajcie koszyki.

Dużo, dużo.

Dziękuję.

A teraz każda dama

ze swoim kawalerem udaje się w inną
stronę.

Panie Starski, ostrzegam, że jestem dziś
w wyjątkowym humorze, a co znaczy u

mnie wyjątkowy humor, wie o tym pan
wokuls.

Pani Ochocki?

Belu!

Proszę do lasu i nie wracajcie, dopóki
nie uzbieracie pełnego kosza ryzu.

Belusiu, proszę.

Pójdę z Michaliną i Oasią.

Chodźmy, chodźmy.

Proszę bardzo.

No idziemy, chodźmy.

No, chodźmy już, kuzynie.

Ale weź mój koszyk i sam zbieraj rydzę,
bo mnie to, przyznam się, nie bawi.

Co mi tam wasza rydza?

Dwa miesiące straciłem na...

Grzybach, rybach, bawieniu dam i tym
podobnych głupstwach.

Inni przez ten czas jeździli po świecie.

Miły towarzysz, prawda?

I tak z nim będziesz do końca wakacji.

Jestem pewny, że kuzyn pani zrobi wielki
wynalazek.

Kto wie, czy nie stanie się on epoką w
dziejach ludzkości.

Myśli pan?

Może i tak.

Ale kiedy patrzę na niego, przychodzi mi
na myśl pewna historyjka o Newtonie.

Był to podobno bardzo wielki człowiek,
czy tak, panie? Tak, pani. Otóż pewnego

dnia, siedząc przy jakiejś panience,
wziął ją za rękę. Czy pan uwierzy?

Zaczął czyścić swoją fajkę jej małym
palcem.

No, jeżeli do tego prowadzi geniusz, to
ja dziękuję za genialnego męża.

Przejdźmy się trochę po lesie.

To nie zbieracie państwo rydzów?

Cudowne rydze. Nie starczy nam koszyków.
Trzeba będzie dobreczki wrzucać. Bylu,

dać ci koszyk? Nie, dziękuję. A panu?

Nie wiem, czy potrafiłbym odróżnić rydza
od muchomora.

Ślicznie. Nie spodziewałam się od pana
takiej odpowiedzi. Powiem to babci i

poproszę, aby nie pozwoliła żadnemu z
panów jeść rydzów. Zwłaszcza tych, które

ja zbieram.

Obraził pan Felicju. Nie godzi się. Ona
jest taka życzliwa, panu. Panna Felicja

znajduje przyjemność w zbieraniu
grzybów.

Ja wolę milczeć razem z panią.

A więc milczmy dalej.

Ładnie tu, prawda?

Siadajmy.

Prawie rok temu byliśmy w tym samym
miejscu na wrześniowej majówce.

Było ze trzydzieści osób z sąsiedztwa.

Tam palono ogień.

Bawiła się pani lepiej niż dziś?

Nie.

Siedziałam na tym samym pniu i byłam
jakaś smutna.

Myślałam o tym, co też będzie za rok.

Dziwna rzecz.

Ja także mniej więcej rok temu byłem z
obozem w lesie, ale w Bułgarii.

Myślałem, czy za rok żyć będę i... I o
czym jeszcze?

O pani.

O mnie?

Alboż pan nie znał?

Tak.

Znam panią już parę lat, ale wydaje mi
się, że znam panią od wieków.

Czas ogromnie wydłuża się, kiedy o kimś
myślimy na jawie i we śnie.

Może według pani tacy jak ja nie mają
prawa myśleć o pani.

W waszym świecie nawet ten zakaz jest
możliwy. Ja należę do innego.

Dlatego niech mi pani powie wprost,
wolno mi czy nie wolno myśleć o pani.

Nic więcej nie żądam. Ale ja pana prawie
nie znam.

Toteż ja nic więcej nie żądam.

Niech mi pani tylko powie wprost. A
jeżeli między nami taka istnieje

Nie będę się już więcej starał o względy
pani.

Każdy człowiek ma prawo myśleć.

Dziękuję.

Dziękuję pani.

Tym słówkiem dała mi pani poznać, że w
jej przekonaniu nie stoję niżej od panów

starskich, marszałków i im podobnych.

Jest pan przecież szlachcicem.

Owszem. Jeżeli pani sobie życzy, jestem
szlachcicem. Może nawet lepszym od

takich, jakich spotykałem w salonach.

Na moje nieszczęście jestem wobec pani
również kupcem.

No, kupcem można być i można nim nie
być.

To zależy od pana.

No cóż, jakże się u mnie bawisz.

Ja?

Czyżbyś się nudził?

Za rok takich nudów oddałbym życie.

Tak się czasem zdaje.

Wybaczysz mi, jeżeli cię obudzę?

Słucham, panią.

No nie myśl, że obudzę cię z złymi
wiadomościami.

Kiedyś... Prosiłam cię, byś pomyślał o
cukrowni, którą mi tutaj każą budować.

Myślałeś może o niej?

Jeszcze nie.

To nic pilnego.

Ale o stryju zapomniali zupełnie.

A on, biedak, leży niedaleko stąd, o
trzy mile w Zastlawiu.

A może byście tam jutro pojechali?

Okolica ładna.

Są ruiny zamku.

A co do kamienia, to rozmyśliłam się,
wiesz.

Nie trzeba go rozbijać.

Niech zostanie pod zamkiem i tylko każ
wyryć na nim te wiersze. O każdej dobie

i na każdym miejscu.

Znasz to?

O tak, znam.

W miasteczku jest niejaki węgielek,
sprytny hultaj, trochę kowal, trochę

stolarz, więc może on potrafi wyrzeźbić
co potrzeba.

Pod zamkiem bywa więcej ludzi niż na
cmentarzu. Prędzej przeczytają i

może zamyślą się nad ostatecznym kresem
wszystkiego na tym świecie.

nawet miłości.

Dobrze umiesz pisać, mój bracie?

Ojej, przecież ja tu nie chwaląc, te
wszystkie szyldy malowałem w mieście.

I tego Krakowiaka?

A gdzie żeś ty widział takiego
Krakowiaka?

U pana Zamoyskiego jest furman, co się
nosi z Krakowska, więc ja bym sobie go

obejrzał.

Widziałeś, że obie nogi ma na lewym
boku?

Proszę łaski pana, ludzie z prowincji
nie patrzą na nogi i na butelkę.

Jak taki zobaczy butelkę i kieliszek, to
już ani chybie, ale trafi prosto do

szmula.

Nie ożeniłeś się jeszcze?

Nie. Z taką, co chodzi w chustie, to ja
się nie ożeni.

A kapeluszowa by mnie nie chciała. A cóż
tu robisz, kiedy nie ma szyldów do

malowania?

Ot tak, panie.

Trochę to, trochę owo.

A tak razem to nic.

Dawniej robiłem stolarkę, ale spaliłem
się tamtego roku.

Jakoś nie mogę przyjść do siebie.

Słuchaj, Węgiełek, podobasz mi się.

Będę w tej okolicy jeszcze tydzień, a
jeżeli dobrze wyrzeźbisz mi napis,

cię na jakiś czas do Warszawy.

Tam przekonasz się, co jesteś warty.
Może uskładasz na nowy warsztat.

A cóż jest tak stanął? Idziemy.

Przepraszam, ja się nie pana... Ja się
nie pan mówi, to naprawdę?

Drogi Kwiocie.

Niech pan poczeka.

Idę do pana.

Odprowadzę kuzynkę. Dziękuję.

Pójdę sama.

Ale do zamku nie pójdę sama. Będzie
musiał mi pan podać rękę.

To może państwo pozwolą lżejszą drogą?
Prowadź.

Jaki dziwny kolor tych kamieni.

To ruda żelaza. O nie.

To nie ruda.

To krew.

Krew? Aha.

O, to jest ten kamień. Ach, ten.

Ciekawam, jak go tu wnieśli.

Mój człowieku, a co mówiliście o tej
krwi?

To dawna historia.

Jeszcze mi dziadek opowiadał.

To wszyscy o niej wiedzą.

Opowiedzcie ją.

W takich ruinach bardzo lubię słuchać
legend.

Opowiedzcie o tej krwi.

W dawnych czasach...

Po tych kamieniach, cośmy nimi szli,
płynął potok.

I na dnie tego potoku leżał jeden spory
kamień.

W rzeczy samych było tam okno do
podziemiów, gdzie są zachowane wielkie

Między tymi skarbami, na sterozłotym
łóżku, śpi królewna.

Bardzo śliczna.

I bogata odziana.

Ona śpi przez to, że jej ktoś wbił złotą
szpilkę w głowę.

Śpi i nie odknie się, dopóki jej kto
szpilki nie wyciągnie.

I potem się z nią nie ożeń.

Ale to rzecz ciężka.

I nawet niebezpieczna.

Bo tam w podziemiach pilnują różne
kratydła.

O tej królewnie i o skarbach ludzie
wiedzieli od dawna.

Bo dwa razy do roku na Wielkanoc i w
święty Jan kamień się usuwał i kto stał

wodą mógł zajrzeć do środka.

Jednej wielkiej nocy przyszedł tu do
zamku młody kowal Zasławia.

Kamień się usunął i kowal widzi wory
pieniędzy.

I królewnę.

Ona śpi.

I tylko łzy jej płyną.

A co która upadnie.

zaraz zamienia się w klejnot.

Wkoczył kowal w jamę i zaraz otoczyły go
takie poczwary, że inny umarł by od

samego wejrzenia.

Ale żaden potwór nie śmiał go
skrzywdzić, bo przed odważnym złe umyka.

Doszedł do złotego łóżka i szarpnął za
szpilkę i wyciągnął ją do połowy, bo

trysnęła. A królewna zawołała wielkim
głosem, czemu mi krzywdę robisz

I kowal się zlągł.

I ręce mu opadły, a strachom tylko tego
było trzeba.

Który miał największy pysk, skocił na
kowala i tak go kłapnął, aż krew

trichnęła. I poplamiła kamienie.

Co państwo na własne oczy widzieli.

I od tej pory kamień zatkał to okno do
podziemiu.

że już go nikt znaleźć nie może.

A królewna została tam w odchłani, na
wpół rozbudzona.

Ciekawa jest twoja opowieść.

Ale powiedz mi, w jaki sposób zamierzasz
wyciąć ten napis?

Kiedy nie wiem, panie, co mam wyciąć?

A, tak.

Tylko cztery wiersze?

Za trzy dni, panie, będzie gotowe.

Na tym kamieniu można wyciąć bodaj
calowe litery.

Zapomniałem sznurka, żeby wymierzyć.

Skoczę, panie, do furmanów. Może mi
dadzą.

Zaraz wrócę.

Co to za wiersz?

Na każdym miejscu i o każdej dobie,
gdziem z tobą płakał, gdziem się z tobą

bawił.

Zawsze i wszędzie będę ja przy tobie, bo
wszędzie cząstkę mej duszy zostawił.

Obudzisz ty się, moja królewno.

Nie wiem.

Może.

Już miesiąc zaszedł, psy się uśpiły i

coś tam klaszcze zabor...

Jeszcze raz będzie pan w takim humorze
jak teraz, a pozawraca pan głowy

wszystkim paniom.

Żal mi będzie za Sławka.

Muszę już jechać.

Ciotka pisała jeszcze w środę, żeby
wracać, ale prezesowa nie pokazała mi

Zatrzymała mnie.

Dopiero kiedy wczoraj przybył umyślny
posłaniec.

Jedzie pani jutro?

Dziś po drugim śniadaniu.

Dziś?

A czy przynajmniej będzie mi wolno po
powrocie odwiedzić państwa?

O tak, prosimy bardzo.

Ojciec mój jest wielkim przyjacielem
pana.

A pani?

Nie odpowiada pani.

Nie domyśla się pani nawet, jak drogie
mi jest każde jej słowo.

A oto dziś podjeżdża pani, nie
zostawiając mi nawet cienia nadziei.

Może czas to zrobi.

Jeżeli się łudzę, tylko pani może ze
mnie zdjąć to zaklęcie.

Powiedz, że nie masz nic i nie będziesz
miała nic dla mnie i wrzucę tam, gdzie

powinienem był dostać.

Czy tak?

Będę cierpliwym.

A pani sama mi da znak, kiedy spełnią
się moje nadzieje.

Do widzenia.

Do widzenia.

Do widzenia.

Mogłabyś też, Kaziu, już nie dręczyć
tego biedaka.

Ale kukrz to! Twojego imiennika.

Ach, Tartkiego!

Zobaczymy. Do widzenia.

Do widzenia.

Piękny dziś dzień.

O, tak.

Bardzo piękny.

Uważa pan, szanowny panie Wokulski,

Ja tak czasami myślę.

No nie mówię tego z własnego
doświadczenia, bo

moja narzeczona jest najszanowniejszą
kobietą, ale

ja tak myślę, że kobiety niekiedy nas
zwodzą.

Tak, niekiedy.

Może to...

Nie jest ich wina, ale trzeba przyznać,
że niekiedy pozwalają się

bałamucić z ręcznym inteligentem. O,
pozwalają.

A nie sądzi pan, że należałoby temu
zapobiec?

W jaki sposób?

No, choćby usuwając kobietę od stosunków
z inteligentami.

Można kobietę usunąć od intrygantów, ale
czy podobno uwolnić ją od własnych

instynktów?

Co pan poradzisz, jeżeli ten, który w
pańskich oczach jest tylko bałamutem czy

intrygantem, dla niej jest samcem tego,
co ona gatunku?

Jaka walka jest tu możliwa z prawem
natury, wobec którego suka, choćby

najlepszej rasy, nie pójdzie za lwem, a
za psem?

Psy, baronie, psy!

stanowią jej gatunek.

Więc według pana nie ma rady.

Dziś żadnej.

Jutro będzie jedna.

Szczerość w ludzkich stosunkach i wolny
wybór.

Jak ja już dobrze pana znam.

Pytam przed godziną prezesowej, gdzie
Wokulski?

Pojechał w pole szukać miejsca na
cukrownię.

Akurat myślę, on pojechał do lasu marzyć
i oto znajduję pana rozgorączkowanego

przy pniu.

Czy aż tak śmiesznie wyglądam?

Śmiesznie nie, ale jakby tu powiedzieć
tak niespodziewanie.

No w każdym razie ja sądziłam, że pan
jesteś człowiek silny, rachunkowy, który

chodząc po lesie taksuje drzewa, na
niebo nie patrzy, bo to nie daje

tymczasem?

Cóż ja widzę?

Średniowiecnego trubadura, który wymyka
się do lasu, ażeby wzdychać i wypatrywać

zeszłotygodniowe ślady jej stóp?

O, panie Wokulski, jakie to jest
zabawne, jakie to nie dzisiejsze.

Czy już pani skończyła?

Już. Teraz pan zacznie przemówienie?
Nie, pani.

Zaproponuję, żebyśmy wracali do domu.

Czy nie myślisz, pan, że w ten sposób
mówię o pańskiej miłości, bo chcę sama

wydać się za pana?

Mówmy serio.

Otóż była taka chwila, żeś mi się pan
podobał.

Była, ale już przeszła.

Ale choćby jej nie przeszła i choćbym
miała umrzeć w miłości dla pana...

Co zapewne tak szybko nie nastąpi, bo na
razie nie straciłam jeszcze ani snu,

ani apetytu.

To panu nie oddam się nigdy.

Jestem zadumna na to, żeby żyć z
człowiekiem, który tak kochał inną

Jutro jadę.

Jutro?

A cukrownię niech pani nie stawia.

A cóż będzie z kamieniem? No właśnie.

Jeśli pani pozwoli, pojadę na Zasław.

Obejrzę kamień.

Mam tam zresztą jeszcze interes.

A no to jedź z Bogiem.

Nie masz tu co robić.

A w Warszawie zachodźże do mnie.

Wrócę jednocześnie z hrabiną i z
Lenskimi.

Panie Wokulski!

Dolika, miałem z panem tyle do
pogadania. Ale cóż, pan ciągle okładał

babami. A teraz wyjeżdżasz. Nie lubisz
pan kobiet.

Może masz rację. Nie to, żebym nie
lubił, ale od kiedy zauważyłem, że

damy nie różnią się niczym od pokojówek.

Wolę pokojówki.

Słówko. Kiedy wróci pan do Warszawy,
niech pan do mnie wstąpi.

Może zakomunikuję panu wiadomość o
wynalazku, który wprawdzie zabierze

życia, ale... ale przypadnie panu do
gustu.

Balony. Coś lepszego.

Do widzenia.

Niech mama będzie zdrowa.

Synku.

Siadaj.

A wiesz, kiedy tutaj wrócisz, jedziemy.
Jak Bóg da, pań.

Na każdym miejscu i o każdej dobie,
gdziem z tobą płakał, gdziem się z tobą

bawił, zawsze i wszędzie będę ja przy
tobie, bo wszędzie cząstkę mojej duszy

zostawił.

Zawsze i wszędzie będę ja przy tobie.

A jeżeli nie?