All language subtitles for Noce i dnie - odc 4 Wieczne zmartwienia

Spokój się, dzieci na pewno buszują
gdzieś pod kwiatem. Ale jak się

tak trudno utopić się w serwinowie. Bój
się, Boga, co ty wygadujesz.

Jezus Maria, dzieci mi się potopiły.
Sześć stawów! Sześć stawów stojącej

zionącej malarią, komarami.

Tomaszek! Czego ty, człowieku, stoisz?
Roześlij ludzi, może nasi jeszcze dzieci

uratować. Niech Józefat pójdzie tam za
dom popatrzeć w leszczynie.

Sześć stawów.

Jakby jeden do utopienia dziecków nie
wystarczył.

Basiu, Basiu, Basiu, popatrz. Popatrz,
jakie listy dostałem z Paryża. Popatrz.

Ach, od Daleniewskiego mnie nudzą te
listy. Ale proszę cię, przeczytaj. O,

otrzymałem przekaz pański na dochód.

Najkochańszy panie Bogumile, otrzymałem
przekaz pański na dochód z

przeszłorocznych buraków.

Jestem zdumiony i zachwycony. Zachwycony
rzeczywiście.

Ale patrz tutaj, nie tyle.

Nie tyle z powodu wysokości sumy, ile z
powodu wspaniałego urodzaju.

Kiedy oddawaliśmy panu ten nieużytek,
jakim był przed 11 laty Ser... To już 11

lat?

Doprowadził pan Serbinów do takiego
stanu, w jakim nie znajduje się żaden

majątek w okolicy.

Na pewno.

Jak przez pierwsze dwa lata nie było co
do ust włożyć, tylko się pesz bez

przerwy wywoziło, to nic dziwnego.

Nic nie wiem.

Niech Boże, jesteś jeszcze taka młoda i
taka ładna.

My oboje nigdy nie dojdziemy do
porozumienia, mój drogi.

Lepiej wróćmy do swoich zajęć.

No cóż, buzię?

Języczek, tak.

I powiedz A.

A. No już praca. A. A. No tak.

Angina.

Przede wszystkim płukanie gardła i
łóżko.

A pozostałe dzieci trzeba koniecznie
idolować.

Przestałeś, Bogumił.

Już nie wiem, co się dzieje z tymi moimi
dziećmi, panie doktorze. Skąd u nich

takie skłonności do chorób? Jednej
wiosny wszystkie chorują na koklusz,

wiosny znowu na odrę, a jesienią to już
na pewno któreś będzie leżało. To na

grypę, to na zapalenie gardła. Ja już
naprawdę nie mam siły.

Albo Tomaszek, panie doktorze. Wciąż
gnębią te dzieci na robaki.

Ostrożnie, proszę. I krwotoki z nosa i
to tak silne, że dziecko po prostu traci

przytomność. Basiu, o tym wszystkim już
mówiłaś panu doktorowi. Pan doktor

przepisał o twoim kuracji. Tak, ale
niestety niewiele pomogła.

Dziękuję, pani. Dziękuję.

A znowu Agnisia. Nie wiem skąd u niej te
zawroty i bóle głowy. Ja nie mam na to

wszystko siły, panie doktorze. To
wszystko choroby wieku dziecięcego.

Przeminą i znikną bez śladu. Do
widzenia. Do widzenia.

Ostrożnie, proszę.

Dziękuję bardzo. Dziękuję.

Uważać mi tam na wybojach.

Dobranoc. Dobranoc Państwu.

Tu nie trzeba, doktora, moja miła, tylko
odpowiedniego sposobu uchowania. Ja bym

im dał kąpać się od wiosny w zimnej
wodzie i kazał biegać z wiejskimi

mrozie i śniegu. Kto to widział, żeby
dzieci, chociaż zima przestały, dziennie

były na dworze?

Myśmy już dali jednemu biegać po mrozie
i śniegu.

Maria, jak ty szybko zasypiasz.

Agnieszka znowu ma dreszcze.

Gorączki nie ma, bo sprawdzałam ręce i
głowa chłodna. W ogóle w ciągu dnia

biegała po parku, jak oszalała, więc to
nie może być przeziemienie w takim

razie, co?

Może się zdenerwowała, żeś na nią
dzisiaj nakrzyczała.

Agnieszka nigdy niczym się nie
denerwuje. Pod tym względem ma twoje

usposobienie. Ja myślę, że ona po prostu
rośnie.

A może to malaria?

Nie.

Dziwnego, mój drogi, czyż tu wszędzie
taka wilgoć? Wszystkich w kościach łamię

bez przerwy.

Może malaria?

Ani jedno, ani drugie.

Tylko ona cierpi na jakąś chorobę
nerwową. To się może z wiekiem rozwijać.

Niedługo ma pójść do szkoły. A jak tu
pójść między ludźmi z takimi na przykład

draszczami?

No, ale już jej przeszło? Przeszło.

Śpij.

A może ona jest nienormalna? Może to
pochodzi z jakiejś złej krwi, którą

dzieci musiały odziedziczyć?

Basiu, co ty wygadujesz?

Dziadek Laurenty był tyle lat we Francji
z Napoleonem, że Bóg wie, co stamtąd

przywiózł. Basiu, na miłość boską
zastanów się, co ty wygadujesz. No ale

że wuj Klemens zwariował, to tego już
nie zaprzeczysz. Albo z kleroza mózgu u

naszej nieboszczki mamy.

A i o babci słyszałam, że miała
melancholię, raz nawet do studni

chciała sobie życie odebrać.

No tak, śpij, on wiecznie śpi.

Nie, nie ma z tobą żadnej rozmowy.

nie drzwi otwarte, wiesz, nie się
zamykasz i zamykasz. No masz.

Przecież to ty zawsze zamykasz się
przede mną.

A w moim domu dzieje się coraz gorzej.

Mam zamiar sprzedać majątek i przenieść
się do miasta.

Widzisz?

Nawet Hipolit Niechcic przenosi się do
miasta.

A czy to i dalej?

W porównaniu z Bogumiłem uważam się za
nędzarza. Doszło już do tego, że Anka

wybiera się z domu uczyć cudze dzieci.

Ma skończone cztery klasy, trochę
muzyki.

A matka nauczyła ją też po francusku.

No, proszę.

Słuchaj.

Słuchaj, po co?

Bo zanka ma uczyć cudze dzieci. Może
weźmy ją do siebie?

Nareszcie miałabym kogoś swojego,
bliskiego, a nie tak jak dotychczas. Jak

myślisz?

Jureńki, kochanie, usiądźcie tam sobie
na kanapie i nie przespadajcie. Pani, co

mam zrobić z tym obrazem?

Juleńko, kochana, do tamtego pokoju.

Dobra, dobrze.

Felicjo, droga, weźcie tą skrzynię,
trzeba ją spodnąć jak najprędzej. Mariu,

te pty, bo można oszaleć, przecież pląką
się pod nogami. Co się tu dzieje?

Jak to, co się dzieje?

Robimy miejsce na pianino.

Bogumił, skoro będziemy mieli domokować,
kto gra, to najwyższy czas, żeby kupić

pianino. Masiu, bój się Boga, przecież
pianino będzie kosztować więcej niż...

Roczne pobytanki w Zerbinowie. A to co?

Ale za to dostanie z nami na zawsze, mój
drogi, do tej pory rzeczywiście los

nasz był ciężki, ale teraz się polepszył
i czas pomyśleć o czymś większym niż

chleb powszedni.

Basiu, ja nie myślę, żeby muzyka była
rzeczą potrzebną.

Sami grać nie umiemy, nawet się na
muzyce nie znamy. To znaczy, że

nie lubisz muzyki, tak? No, mama, w
sumie nie lubię. No, bardzo lubię,

oczywiście, że bardzo lubię, ale dla
mnie muzyki wystarczy tyle, ile się jej,

no, rozlega wokoło.

Tu ptaszek ześpiewa w karczmie, zagrają
albo na weselku. Basiu, Basiu, ja

uważam, że chłopi bardzo ładnie grają.
Albo czasem pojedziemy na koncert z

Dokaliną. Prawda, nie mogę tego
spokojnie słuchać. Powiedz mi, dlaczego

chcesz, żeby się nas te dzieci uczyły? A
jak dzieci są niemuzykalne, wtedy okaże

się, że pianino jest bezużyteczne, tak?

Nie mogłam na nim pograć i potańczyć.
Będzie można ich pośpiewać, jak

dziewczynki podrosną. A jak przyjadą
młodzi ostrzejscy? Przecież Janusz i

to już dorosła młodzież, mój drogi. Czy
ty sobie możesz...

Podpisałem umowę z firmą Habich i
spółka. Dostałem bardzo dobry instrument

składy.

Jutro wysyłam konie do Kalinca.

Panie Boże, spraw, żeby to pianino nie
dojechało do naszego domu.

Czy Daleniecki nie pomyśli, żeśmy się
dorobili tego pianina z jego szkodą?

Jezus Maria, tu chodzi o nieskazitelne
imię Bogu miła.

I ja jestem wariatka i historyczka.

Macie pianino?

Widzę, że wam się dobrze powodzi.
Przecież Anka musi mieć na czym grać.

jest to. Dzieci, do mnie!

Felicju, prosimy herbatę.

Marzę o tym, żeby dzieci uczyły się od
niej muzyki. Graj.

Ależ, ciociu, ja nie mam pojęcia o
muzyce.

Trochę tam brzdąkałam przy mamusie, ale
przecież ja nigdy nie odważyłabym się

nikogo uczyć.

A, to niech nie szkodzi.

Zresztą muzyka dzieciom nie jest
konieczna.

Najważniejsze, żeby umiały myśleć.

Ja nawet myślę, że one są niemuzykalne.

Dzisiejszy właściciel ziemski skazany
jest na zagładę, bo jak chłop bez

żyć nie będzie, a jak Pan żyć nie może.

No tak, jeżeli się spojrzy na to z
punktu widzenia wymagania, ale żyć na

tak jak ja to rozumiem, to znaczy mieć
tutaj coś do zrobienia.

A robi się swoje i nie ogląda na resztę.

Gdybyś był na moim miejscu, śpiewałbyś
inaczej.

A więc stary Krębski nie żyje.

Tak.

No a panny Krębskie?

Powychodziły za mąż i rozjechały się po
świecie.

A syn Tadeusz z matką gospodarzy majątku
i spłaca je.

Nie ożenił się?

Nie.

Nie.

Ten chłopiec zawsze był niezwykłym
człowiekiem, tylko że niestety nikt z

mógł go zrozumieć.

A z Ładą to wiecie?

A tak.

No, pomyślcie państwo, kto by
przypuszczał, że ta Ładzina, która

ostatnich nogach, przeżyje Jasia Ładę?

Strasno miał śmierć.

Wypadł z bryczki wprost pod rozpędzone
kopyta.

Dostał wewnętrznego krwotochu.

A Ładzina osiadła w Warszawie, a jeden z
jej synów... Kazio? Tak.

Niedawno został aresztowany i wywieziony
w Głąbrowski za udział w jakiejś

manifestacji politycznej.

Jezu Maria, ten mały Kazio?

Ten mały Kazio, dla którego szła mu
branka, aresztowany i wywieziony w

na katorgę?

Na pięć lat.

Na pięć lat.

No widzisz jak to jest?

Kraj się budzi, zaczynają się
manifestacje.

Ludzie idą na katorgę, a my kupujemy
pianina.

Basiu, kochana, puść Ankę na ten bal do
cyklistów.

Pamiętasz nasze szaleństwa, gdy mieliśmy
jej lata?

Moja droga, ale Anka przyjechała do
Serbinowa nie po to, żeby balować, tylko

żeby uczyć dzieci.

A poza tym, czy wypada...

Chodzić na tańce podczas dykraj, jęcy w
niewoli, tysiącami ślą ludzi na katorkę.

Tomaszku, pobiegnij do Agnieszki, do
Emilki i idź. Moi chłopcy potracili

dla tej dziewczyny. Jeżeli jej nie
przywiozę, zatrują mi spokój na całe

miesiące. Nie podoba mi się to wszystko.

Przecież to nie jest dziecko, to jest
dorosła dziewczyna. Roznoś to, Michasiu.

Że tam sobie młodzi trochę poflirtują,
nawet pofliglują, no to co w tym

zdrożnego?

Najwyżej pobałam, ucą się trochę, a
potem tak. Każdy pójdzie w swoją stronę.

jak na tym balu Anka pozna kogoś
takiego, kogo pokocha?

Będzie potem z drugim, a wszystkie noce
i dnie będzie tamtego wspominać i będzie

miała zmarnowane życie.

To co wtedy?

Basiu, Basiu! Co ty, ty jeszcze wierzysz
w takie głupstwa?

... ...

...

... ...

Piociu, muszę się przyznać, że ciężko
idzie mi to nauczanie.

Ja przecież nie mam pojęcia o żadnej
metodzie.

Coś ty, Anka, jesteś świetną
nauczycielką, najlepszą ze wszystkich,

przewinęły się przez serbinów.

Nie, nie, nie.

Ja wiem, że ja się do tego nie nadaję.

Po prostu nie mam powołania.

Wczoraj dostałam list od rodziców.

Piszą, że sprzedali tu robin i
wyprowadzają się lada chwila do miasta,

Warszawy.

Ojciec spodziewa się tam znaleźć dla
mnie jakieś zajęcie.

Nawet ty chcesz uciec z Serbinowa.

Jedzcie, dzieci.

Witam kochanego sąsiada.

Wojnarocki jestem, z Pamiętowa. Nie
chciał przyjechać sąsiad do mnie, ja

przyjechałem do sąsiada.

No są dwie przyczyny, dla których tu na
pana najechałem.

Pierwsza to poznać pana i jego uroczą
małżonkę, a druga bardziej przyziemna,

brakuje mi paszy.

Szukam od kogo by pożyczyć, bo jak tak
dalej pójdzie, bydlątkami wyzdychają.

Niestety nie mogę pana wspomóc, choć
radłbym z całej duszy.

Jeszcze rok, dwa i jakoś odnajdę się w
tej biedzie i wtedy bardzo proszę.

Rozumiem pana.

Ten Lalicki to był nicpoń, panie. Głośny
na całą okolicę.

A w ogóle uczciwego rządcy to dzisiaj,
panie, ze świecą nie znajdziesz.

Świat wchodzi na marne, panie Niechcic.

Człowiek staje się coraz gorszy, proszę
pana.

Takie to nasze życie.

A ja całe dwa ostatnie lata
przesiedziałem za granicą. Albo w

Ja nie lubię wsi, proszę państwa.

Tu można umrzeć z nudów.

I dlatego jak tylko mogę, wyjeżdżam
stąd.

Obojętne gdzie, aby dalej.

Z żoną żyję w separacji.

Ale rozwodu nie mogę od niej
wyegzekwować. To trudna sztuka.

Będzie nam bardzo miło, jeżeli pan nas
kiedyś odwiedzi. Prosimy.

Z przyjemnością. A jakbyście państwo
kiedyś chcieli się rozerwać trochę, to

proszę do mnie na partyjkę.

Dziękujemy bardzo. O Boże, ty mój.

Zapraszam państwa do siebie. Ja
zapomniałem powiedzieć, że wyjeżdżam

dni. Na rok, może na dwa.

Nudno tu na tej wsi.

Prosimy do środka, proszę.

Dziękuję bardzo.

Nie, te zadania artymetyczne są zupełnie
bez sensu.

Nie ziewaj, synku, bo sobie sprzęt nie
zwiegniesz, a u ciebie jest. O, widzisz,

Tomaszek to ma zmyk krytyczny. Spójrz,
jak mi się widzisz. A ty jak?

Nic nie rozumiesz, jak zwykle.

No co jest?

Co jest?

Palić nie umiesz?

Co się tam dzieje? No nie mogę, no.

Dmucham i dmucham, już wyłbię mi się.

A może drzewo jest mokre, co? No nie no.

Nie mam pojęcia, no. Zatkało się
widocznie, nie wiem.

Trzeba będzie kominy przeczyścić,
dlatego tak się robi.

Do krów, nie do pokoju.

Gdzie państwo te nicpoty znaleźli, to
Bóg jeden wie.

Do jedzenia to gębu w pełno, a do roboty
to nie ma nikogo.

Jestem taka zmęczona, że naprawdę marzę
tylko o tym, żeby zasnąć i spać jak

kamień.

Już mnie nie lubisz.

Nie chcesz.

Boże mój, lubię cię, tylko widzisz,
zajęta jestem domem, dziećmi, tym

To się zmieni, naprawdę.

To się naprawdę zmieni.

Bądź cierpliwy.

Bądź cierpliwy.

Ja nie dobrze nie rana, panie doktorze.

Wciąż mi duszno, duszno i ja ich
zamęczam. Dzieci budzę w nocy.

Już nie mogę, ja umrę na ta chwila. Ja
nie chcę tego lekarstwa. Pani Basiu, to

jest konieczne. Pani Barbaro, to trzeba
wziąć.

Tak, ale teraz najważniejsza sprawa, nie
płakać, uspokoić się.

Zaraz posłuchamy, jak tam serduszko.

Proszę oddychać.

I teraz proszę wstrzymać oddech.

Nie, rytm normalny, niczego nie
znajduje.

Co by było nie takie jak trzeba. Ale
najważniejsze, nie przejmować się i

zachować spokój.

Właśnie.

Klimecki zaraz wróci i przywiezie
lekarstwa.

Daj mi papierosa.

Nie, to nie może być wada serca. Skąd?

Ja uważam, że to wszystko pochodzi z
ucisku żołądka na serce.

Ja zawsze uważam, że żołądek to moja
główna choroba.

Słyszałeś, co mówił doktor?

Niczym ci to nie grozi, tylko nie wolno
cię denerwować.

On wie jedno, ja wiem drugie.

Rozpacz mnie ogarnia, co ty zrobisz z
dziećmi, jak ja umrę.

Błagam cię, nie wychowaj ich na
prostaku. Oj, nie wychowam ich na

No widzisz, ty wierzysz w to, że ja
umrę.

Przyznaj się, co ci powiedział Wettler?

Co ci powiedział Wettler?

Powiedział mi, że ja umrę, jak mnie
będziesz dręczyć.

Ta ulica, co mniej mi się podoba.

Od murów gorąco.

W każdym razie tutaj w mieście czuję to
o siebie wszędzie.

Gdzie mam stanąć, proszę pani?

Niech Klimetki stanie tam, za rogiem. To
ja w takim razie pójdę naprzód odebrać

tę jesionkę od nóg.

A wy uważajcie.

Buty kupimy potem.

Krymetki!

Krymetki, gdzie pani?

Tam, przy strepie.

Basiu!

Basiu, Agniesiu! Tutaj państwo mają
płaszcz akurat dla Agniesi.

Żadnych płaszczyków w kupie nie będzie.
No ale chodźmy zobaczyć.

No ale garnki, pończochy dla dzieci.

No ale przecież na garnki i na pończochy
masz te pieniądze za Gęsi w torebce.

Rzeczywiście, zapomniałam.

No, czy to nie jest najlepszy płaszczyk
dradydamowy? Na watolinie z półjedwabną

potrzewką. Tak w ogóle? To owszem nie
ciśnie? Nie, nie ciśnie.

Ja nie powiem, ja nie powiem najmniejse
słowo. Ja tu nie widzę córeczkę państwu

nie chcę. Tu widzę lalkę z paryskie
magazyn francuski.

A jaka cena?

Tak dla państwo siedem rubli.

Chodźmy stąd, przecież to rozbój na
prostej drodze.

Dziecko, dziecko moje najdroższe, nie
rób zamieszania. Ja nie robię

ja cię po prostu ostrzegam.

Boże mój, jaki ty jesteś kapryśny.

Ostatecznie teraz, kiedy rzecz już jest
kupiona, nie ma czego żałować.

Ale nie wiem, czy zrobiłem dobrze
kupując tę jesionkę.

Poczekajcie tu chwileczkę.

Coś ty kupił?

Kupiłem ci broszkę.

Ja żadnej broszki nosić nie będę.

No to pójdę i zwrócę.

Ale to trochę głupio. No co mam zrobić?
Kadaj zwrócić swoje pieniądze? A może

wziąć jakiś pierścionek dla Agnisi? O
właśnie, tego tylko brakowało, żeby mi

dziecko klejnotami bawiło.

Za chwilę wrócę, wstąpię tylko po maść
dla konia. Chodź ze mną, Agnisiu.

Jaśnie pan Daleniecki chce sprzedać
cerbinów za oczami wilmożnego pana

Skąd Arkuszowa o tym mówi? Jaśnie pan
Daleniecki ma swój człowiek. I ten

człowiek, to jest wstyd powiedzieć,
Żydek, szymszel skórzy. Niech pani

ma baczenie na szymszel skórzy.

Drogi!

Abo! Uwaga!

Uwaga!

Ja mam kontrakt podpisany na cztery lata
i ja się nie boję. Tak, tylko czy dla

takiego Dalenieckiego może być coś
ważnego oprócz jego własnych interesów?

mimo tego ja się nie boję. No więc
wszystko dobrze.

Czy ty się boisz, czy nie, czy
Daleniecki ma szpiega, czy nie, to

zawsze sprzeda cię może. Nie garb się.

O Jezu, o jak mi okropnie duszy, no daj
mi kropli.

Agniesiu, Agniesiu, idź i przynieś
wszystkie lekarstwa, mamy są w spiżarni,

apteczce i zawołaj Felicję.

Już no i ciemno przed oczami.

Które to?

Niech pan potrzyma, ja to zrobię.

Co to, Waleriana?

Tyle razy prosiłam, żeby mi nie dawać
Waleriany.

Tatusiu, coś się stało mamu. Nie
przeszkadzajcie dzieci, idźcie stąd.

sens nie zabierze dzieci.

Józia! Józia, wyjdźcie stąd, proszę.

Nie martwcie się, mnie już jest lepiej.

Gdzie jest Agnieszka? Może jej się
zrobiło niedobrze? Zaraz pośle po

Wettlera. Oni mi się was po nikogo
posyłać. Możemy lada chwila zostać bez

nad głową, a ty chcesz pieniądze
wyrzucać w błoto?

Chcesz, żebym znowu dostała ataku serca
i trupem padła?

O Jezu, ja już nie mam siły.

Jakie to szczęście, że ja za ciebie
wyszłam za mąż.

Pozyskałam nową nauczycielkę dla dzieci.

Nazywa się Celina Mroczkówna i pochodzi
ze starej, zubożałej szlachty, mój

drogi. Dzień dobry, córeńko. Dzień
dobry.

Dzień dobry. A to dla ciebie. Dzień
dobry.

Posiada dyplom, mój drogi.

Myślę, że to będzie nareszcie
odpowiedzialna siła dla naszych dzieci.

Mój dam.

Wokół naszego domu mamy zawsze sześć
stawów, a na jednym jest wyspa. Ta mu

nie pozwala nam się zbytnio zbliżać do
stawów, żebyśmy się nie potopili.

Skończyłaś? Tak, proszę pani.

No to dobrze, na tym dzisiaj skończymy.

No jak tam, córeńki?

Dzisiaj lepiej poszła ta lekcja?

Mamusiu, to chyba moja wina, że nie mogę
zaprzyjaźnić się z panną Celiną.

Dzisiaj też nie słuchała, jak czytałam.

I wciąż rysowała. Tu.

To?

Mamo.

Co, córeczko?

Zabiegamy pannę Celinę gdzieś na spacer
z sankami.

Może tam uda mi się z nią zaprzyjaźnić.

Zrobimy kulik.

Panna Celina to nie nadaje się na
nauczycielkę, a już zwłaszcza na

wychowawczynie dzieci.

No to trzeba wypowiedzieć.

Nie, jeszcze trochę poczekam. Jest
młoda, może jakoś należy nią pokierować.

Najgorzej, że nie mogę znaleźć z nią
kontaktu.

Nie wiem, co może ją ożywić.

No a książki?

Zapytałem ją kiedyś, czy nie jest jej
tam nudno, tak samej na górze.

Powiedziała mi, ja się nie nudzę, proszę
pana, bo czytam.

Nie pamiętam, kiedy ostatni raz miałam
książkę w ręku.

Zaniedbałam wiele rzeczy.

Kiedyś pamiętam, jak wracałam z kurników
albo z ogrodu.

Zmieniałam nie tylko przepoconą
sukienkę, ale również i bieliznę.

Nacierałam ręce kremem, wodą kolońską,
szczotkowałam zakurzone włosy.

Odkąd porodziły się dzieci, nie mam na
nic czasu.

Zresztą, jakie to ma dzisiaj znaczenie,
czy się smaruje ręce kremem?

Czy się czyta książki? Czy się i tak
toczy się dalej?

Pora spać.

Jutro czeka nas codzienna praca.

Jezus Maria, chwast mi wszystko
zatłucze.

Proszę wielmożnej pani.

Przysłali mnie tu do ogrodu.

A jak się nazywasz?

Olesiak Robotówna.

Niech Felicja powie, co ma robić.

Mrijalda, chwyć się za motykę i do
roboty.

A, pan Marcelino, prosimy do nas.

To dobrze robi nieraz rozprostować
kostium.

No.

Oj, proszę pani, ale czy to puści?

Może ja pójdę po stare rękawiczki.

Najlepsze rękawiczki po dwóch radzach
pójdą na nic. To nie jest zresztą

dla pani. Lepiej niech panna Celina
poczyta sobie książki.

Nie, ja pójdę po rękawiczki.

Przepraszam. Pani może wypoczywała?

Nie, proszę bardzo. Niech pani siada.

Pani coś czyta? Tak.

Czytałam Stanisława Przybyszewskiego nad
morzem.

Pani to zna.

Przybyszewskiego?

Czytałam o nim jakiś artykuł.

Chyba nie jeden przecież. To geniusz,
znany nawet za granicą.

Musi pani koniecznie przeczytać nad
morzem. To wspaniała książka.

Może to taki symbol w gruncie rzeczy
tutaj idzie o miłość.

O miłości? To nie dla mnie.

Książki o miłości zawsze dziwnie mnie
nudzą.

Pani zapewne lubi książki historyczne.

No w ogóle lubię książki.

Lubię jak się coś dzieje, ale tak, żeby
rozpamiętywać, wywlekać swoje uczucia i

to tam kogo boli.

To nawet wstyd.

O miłości to lepiej zapomnieć.

Idziesz do domu?

Tomaszek! Do domu, Tomaszek!

Zgrzany jesteś jak nieboskie stworzenie.

Moje słoneczko.

Pani nauczycielka zaraz ubejdzie, tylko
suknię zawlecę.

Jak to zawlecę? To w czym przyjdzie bez
sukni? To nasza panna Celina często się

tak zabawia sama ze sobą.

Wyjmie sobie suknię, włoży, poprzygląda
się w lustrze, pochodzi, zawlecze i zaś

drugą zakłada.

Czemu ta Emilka znowu ma takie...

Podsienione oczy, o.

Nie, to tylko tak wygląda.

Na wiosnę zawsze dzieci trochę bladną,
proszę wielmożnej pani.

Bo powinny pić tran przez zimę.

Ja nie rozumiem, jak można tak nie dbać
o dzieci, żeby na przykład nie dać im

pić tranu. A lato im lepiej pomoże niż
wszystko inne.

Mamusiu, a Tomaszek spadł z konia.

To nieprawda, ja na umyślnie zeskoczyłem
i dopiero gdy byłem na ziemi, to się

potknąłem i wywróciłem.

Czemu kłamiesz, Tomaszku? Wszyscy
widzieli, że spadłeś.

Kiedy ja umiem jeździć konno i wcale się
nie wywracam?

Tomaszek, przestań kłamać. Ja cię tyle
razy prosiłam, żebyś przestał kłamać.

Na miłość boską skończ się z tymi
konnymi jazdami, bo jeszcze mi się

pozabijają.

Może pani przygotować co innego na
kolację?

Może pani nie lubi siekanki z kwaśnym
sosem?

Bardzo lubi.

I w ogóle niczego mi nie potrzeba.

Czy była pani dzisiaj na spacerze?

Nie.

I w ogóle nie rozumiem, dlaczego wszyscy
się tak o mnie trostą.

Maria naprawdę ledwo żyje.

No i czego myśmy chcieli od Tomaszka? Po
prostu nie umiemy postępować z dziećmi.

A pan Natalina też siedzi jak malowana
lala, nie wiadomo dlaczego.

Słyszałeś, co Felicja o niej mówiła?
Była w samym stadiku i halsu.

Stroi się do swoich marzeń, żyje
fantazjami.

Zupełnie jak ty.

Tylko, że ty zawsze przewidujesz coś
złego.

A ona przymierzając suknię czeka na
królewicza. Ja myślę, że panna Celina u

innych ludzi byłaby zupełnie inna. Myśmy
po prostu schamieli i schłopieli w tym

błocie.

Jak w błocie?

Tak, to przecież u nas w Serbinowie
błoto nigdy nie wysycha. Wysycha kiedy?

Jak tu chować dzieci na takim odludziu?
Wszystko wszędzie idzie naprzód, a to

tutaj człowiek nigdy ani niczego nie
przeczyta, ani niczego się nie dowie.

Przecież kupiliśmy szatnę.

Masz w niej pełno książek, pisma,
prenumerujesz, jakie chcesz. Chyba nie

powiedzieć, że bym na to żałował.

Skąd ta pretensja? Stąd, że nie wiem, co
kupować. Są nowe książki, ale Ciebie to

co obchodzi?

Jakby to było wywożenie gnoju albo
bronowanie, to co innego.

Nieprawda. Ja zawsze lubiłem czytać.
Pamiętam, w więzieniu zawsze żądałem

książek. No, a teraz... Teraz czytam
tylko to, co potrzebne do gospodarstwa.

A nic innego nie mam czasu. Ale Tobie?

Tobie nie przeszkadzam.

Nie przeszkadzam.

Pan Józef Tolibowski to umiałby wskazać,
co czytać.

Ale on wolał ożenić się z inną.

Bogumił!

Bogumił!

Bogumił!

Ktoś potłukł szybę. Co takiego?

Ktoś wolał pomocy. Nie potłukaj.

Tam jakaś kobieta jęczy.

To głos pani Celiny.

Tu nie ma nikogo.

Psy by go zaraz... No właśnie, trzeba
wyjść przed dom.

Idziemy, Ciechan, idziemy.

Basiu, zostań tu z panią, a ja pośle po
lekarza.

Boli?

Tak boli?

Dość skomplikowane złamanie nogi.

Oprócz tego ścięgna w kostce pozrywane.

Ale już chyba nie boli, prawda?

No, do wesele na pewno się zagoi.

Kiedy się obudziłam, zobaczyłam w
otwartym oknie draba. Stał z zapaloną

Zaczęłam krzyczeć i rzuciłam się do
ucieczki.

Do okna za tym drabem?

Bo przecież wyskoczyła pani przez okno.

Ale skądże znowu? Do drzwi?

Tylko ktoś je pchał od tyłu, ja nie
mogłam ich otworzyć.

Drzwi nie trzymał panna Celina, tylko
były zamknięte od wewnątrz. A może panna

Celina, kładąc się spać, sama zamknęła
te drzwi? Panna Celina w ciągu dnia

często zamyka drzwi od środka.

No być może, że ja sama zamknęłam drzwi.
Ja nie jestem pewna, ale że ktoś za

nimi stał, tego jestem pewna.

No a przecież pod oknem, z którego pani
skakała, mogli czekać bandyci.

Przecież tamtąd przyszedł ten drap z
zapałką.

Skąd pani mogła wiedzieć, że uciekł? No,
mógł ukryć się w krzakach.

Ja po prostu straciłam głowę. Ja nie
mogłam myśleć logicznie.

No tak, to prawda.

A... Dlaczego tej nocy psy nie
strzekały? Przecież wyczułyby kogoś

No, fajnie.

A i skąd ten zbój wiedział, gdzie jest
drabina?

A może to był ktoś, kto chciał pannie
Celinie wypłatać figla?

No tego już państwo ode mnie nie mogą
wymagać, żebym jeszcze wiedziała, kto to

był! Przecież ja się o mało nie zabiłam!

To prawda, mogła się pani zabić jak nic.

Żeby pani chociaż zeszła po drabinie
zamiast skakać.

Chciałam zejść, ale noga mi się
odsunęła.

Całe szczęście, że się owinęłam kołdrą.

Tak, Pan Bóg czuwał nad Panią, Panna
Celina.

Jak mogliśmy umieścić Pannę Celinę na
górze?

Trzeba było ją umieścić na dole w
salonie jak Aneczkę, zwłaszcza kiedy

zobaczyliśmy, że jest odludkiem i
dziwaczką.

Może tutaj na dole stałaby się bardziej
towarzyska, nie mówiąc już o tym, że nie

wyskoczyłaby przez okno.

Nie mogę sobie darować, że nie
pozwoliłam przyjechać jej matce, bo to,

Wessler gada, to jedno, a może się
okazać po zdjęciu gipsu, że ona ma jedną

krótszą.

Jezus Maria, co ta biedna dziewczyna
pocznie, jak z dwoma równymi nogami

żyć na świecie.

Pani, jak widzę, pyta.

Ludzie na wsi lubię ją sobie poczytać.

W mieście to co innego. Tam zawsze można
się zabawić.

Pani szanowna chyba się tu nudzi na wsi.

Nie.

Ja zresztą w mieście też dużo czytam.

I ja lubię bardzo czytać.

Nawet teraz czytam jedną rzecz od
państwa niechciców.

Cudowna książka.

Zaraz.

Tylko ja nie mam pamięci do tytułu.

To bardzo piękne.

No jak się to nazywa?

To takie z dawnych czasów, jeszcze
pogańskich. Może mi pani przypomni? To

stara baśń.

Wie pani, że nie jestem pewien.

Nie jestem pewien.

Na pewno stara baśń.

Przypomniałem sobie.

Stara baśń.

Cudowne, prawda?

Przestarzałe i nudne.

Tak. W gruncie rzeczy ma pani rację.

Dla ludzi...

Znających się to musi być nudne, a ja to
jestem nieznający się.

Prostak.

Ale pani się nacierpiała.

Taki straszny wypadek.

Gdybym ja tam był blisko, to pani by się
tak nie przestraszyła.

Ja bym tego draba spuścił z drabinki.

Pani pewnie bardzo zmęczona, pan
Nocelino.

Powinna pani odpocząć.

Do widzenia.

Zawsze tu w tym pokoju były szynki.

Musiał ktoś do tych rynków chcieć wlić.

Ja nawet wiem kto, ale co tam mam gadać,
nie?

Ta nasza nauczycielka myślała, że do
niej wlać i że ją w łóżeczku ładnie

A może i czekała na onego, bo jak
zobaczyła, że z tego nic, to

wzięła i chytła za...

Powinna już dawno wstawać i chodzić.
Nawet doktor kazał jej wstać. A ona leży

jak kamień.

Matka miała przyjechać i nic. Nie
przyjechała, bo się rozchorowała. Daj mi

sklepu. Ja właśnie musiałam się rozstać
z moją panną.

Do sklepu?

A do sklepu. Już ja ją przerobię, moja
złota.

Bardzo możliwe, że nauczycielstwo nie
jest pani powołaniem.

Panno Celino.

Właśnie moja bratowa pytała mnie, czy by
pani nie zajęła miejsca w jej sklepie.

Czy miałam powołanie, czy nie?

Sądzę, że nic takiego pani mi nie może
zarzucić.

Miejsce w sklepie.

Żal mi było rozstawać się z panną
Celiną, Basio.

Zresztą mnie każda zmiana w życiu boli.
Dlaczego?

Nie wiem, ale czasami wydaje mi się, że
nawet najbardziej przykreni porozumienia

przywiązują do siebie ludzi.

Więc może gdybyśmy umieli postępować z
panną Celiną... No oczywiście jestem

przekonana, że u innych ludzi panna
Celina nie wyskakiwałaby oknem.

A ja już się niczemu nie dziwię,
przecież myśmy tak zmarnieli w tym

że ja już sama siebie nie mogę poznać.

Dobrze się stało, że choć ona stąd się
wydostała, może wreszcie teraz wśród

ludzi odmieni swój los.