Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:25,206 --> 00:00:31,014
ĐỜI SỐNG LOÀI CÓ VÚ
Thuyết minh: Sir. David Attenborough
Biên dịch: Hoàng Hà (Anabas)
2
00:00:35,574 --> 00:00:39,362
(Tiếng chim và côn trùng)
3
00:00:42,454 --> 00:00:44,684
(Tiếng cành cây gãy)
4
00:00:45,934 --> 00:00:50,564
100 triệu năm trước, những cánh rừng
như thế này từng rất phổ biến
5
00:00:50,734 --> 00:00:53,202
Chúng do những loài khủng long thống trị.
6
00:00:57,134 --> 00:01:03,573
những khi loài bò sát khổng lồ chìm vào giấc ngủ,
những sinh vật nhỏ bé lại hoạt động nhộn nhịp.
7
00:01:03,734 --> 00:01:06,168
Chúng là những động vật có vú đầu tiên.
8
00:01:06,334 --> 00:01:08,165
Dù có sự khởi đầu khiêm tốn,
9
00:01:08,334 --> 00:01:12,168
con cháu chúng cuối cùng đã ngự trị
khắp hành tinh.
10
00:01:12,334 --> 00:01:14,848
Tuy nhiên, sự gia tăng đế chế khổng lồ này
11
00:01:15,014 --> 00:01:17,733
được tạo lập từ chế độ ăn kiêng kỳ lạ nhất.
12
00:01:19,068 --> 00:01:23,728
Phần II: NHỮNG KẺ SĂN CÔN TRÙNG
13
00:01:23,854 --> 00:01:28,644
Những sinh vật rất giống loài có vú đầu tiên
vẫn còn tồn tại tới ngày nay -
14
00:01:28,814 --> 00:01:30,805
chuột chù (shrew).
15
00:01:30,974 --> 00:01:35,843
Chúng săn côn trùng về đêm
khi hầu hết loài khủng long đang ngủ.
16
00:01:40,414 --> 00:01:44,202
Là loài có vú, chúng có thể
sinh nhiệt trong cơ thể nhỏ bé của mình
17
00:01:44,374 --> 00:01:47,684
nhờ đó chúng có thể duy trì hoạt động
trong không khí lạnh về đêm.
18
00:01:47,854 --> 00:01:49,970
Việc này tiêu tốn rất nhiều thức ăn,
19
00:01:50,134 --> 00:01:54,889
vì vậy chúng phải ăn gần như liên tục,
như loài chuột chù giờ vẫn làm.
20
00:01:56,894 --> 00:01:59,613
Không bao giờ đủ thức ăn
với một con chuột chù,
21
00:01:59,774 --> 00:02:03,847
những đối thủ tranh giành quyền săn mồi
với sự tàn bạo lạ thường.
22
00:02:04,014 --> 00:02:07,006
(Tiếng rít và kêu)
23
00:02:40,414 --> 00:02:44,123
Kẻ săn côn trùng nhỏ bé này
ấn định lãnh địa của nó
24
00:02:44,294 --> 00:02:47,092
khi tìm kiếm thức ăn trong vùng rừng này.
25
00:02:50,374 --> 00:02:54,686
Khi gặp một con cái,
nó gần như hung hăng lao tới
26
00:02:54,854 --> 00:02:57,322
như lao vào kẻ thù.
27
00:03:06,334 --> 00:03:10,646
Sau khi kiểm tra sức mạnh của nhau,
con cái chấp nhận con đực
28
00:03:10,814 --> 00:03:13,931
không phải như một đối thủ
mà như một bạn tình.
29
00:03:17,974 --> 00:03:21,171
Hai tuần sau, những con non ra đời.
30
00:03:21,334 --> 00:03:23,928
Chuột mẹ nuôi chúng trong tử cung,
31
00:03:24,094 --> 00:03:26,892
vì vậy khi ra đời chúng đã tương đối hoàn thiện.
32
00:03:30,214 --> 00:03:32,853
Chăm sóc con là một việc hệ trọng
33
00:03:33,014 --> 00:03:37,087
trong "cấu trúc thành công" của loài có vú,
mà rất ít loài bò sát làm được.
34
00:03:37,254 --> 00:03:42,772
Chuột chù mẹ thậm chí cho con uống
nước bọt nếu cần thiết.
35
00:03:48,774 --> 00:03:55,612
Quan trọng hơn cả, nó cung cấp cho chúng
nguồn thức ăn chỉ có ở loài có vú, sữa mẹ
36
00:03:55,774 --> 00:03:59,892
Nguồn sữa này rất giàu dinh dưỡng
tới mức chỉ trong hai tuần
37
00:04:00,054 --> 00:04:02,852
đàn con đã gần đạt kích thước chuột mẹ.
38
00:04:03,014 --> 00:04:05,448
Chúng giờ đã trở thành gánh nặng
39
00:04:05,614 --> 00:04:09,607
cần phải cai sữa,
bất chấp sự phản đối của chúng.
40
00:04:12,934 --> 00:04:15,164
Nhưng chuột mẹ không bỏ rơi chúng.
41
00:04:15,334 --> 00:04:18,929
Nó dẫn đàn con ra thế giới bên ngoài.
42
00:04:26,094 --> 00:04:30,804
Những con non có cách riêng để không bị lạc.
43
00:05:27,494 --> 00:05:31,885
Những loài có vú đầu tiên sống cùng thời
với khủng long một thời gian dài.
44
00:05:32,054 --> 00:05:34,887
Nhưng cách đây khoảng 65 triệu năm,
45
00:05:35,054 --> 00:05:38,763
khi loài khủng long đột nhiên biến mất,
46
00:05:38,934 --> 00:05:42,290
chúng đã có cơ hội chiếm cứ
những môi trường mới.
47
00:05:42,454 --> 00:05:47,528
Ban đầu, chúng vẫn duy trì đặc tính cũ
như loài sinh vật nhỏ bé, nhanh nhẹn.
48
00:05:47,694 --> 00:05:50,731
Thực tế, đó là một dạng cơ thể rất linh hoạt,
49
00:05:50,894 --> 00:05:55,092
một trong số chúng, không biến đổi nhiều,
đã xuống nước.
50
00:05:55,254 --> 00:05:59,611
Nó cũng săn mồi liên tục
như người họ hàng trên mặt đất,
51
00:05:59,774 --> 00:06:03,369
nhưng nó bắt côn trùng theo cách khác hẳn.
52
00:06:11,574 --> 00:06:16,568
Bộ lông chuột chù nước (water shrew) có dầu
chỉ cần rũ nhẹ là kiệt nước.
53
00:06:21,454 --> 00:06:25,333
Những chiếc râu dài giúp
cảm nhận con mồi dưới nước.
54
00:06:25,494 --> 00:06:29,373
Bàn chân có lông hoạt động
như những mái chèo.
55
00:06:35,614 --> 00:06:38,572
Màu sáng bạc lấp lánh là do những bóng khí
56
00:06:38,734 --> 00:06:43,091
bị kẹt trong đám lông khi nó lùng sục săn mồi.
57
00:06:47,854 --> 00:06:51,244
Một con ấu trùng chuồn chuồn
đang bám dưới một rễ cây
58
00:06:51,414 --> 00:06:55,851
nhưng bộ râu của chuột chù
chưa chạm vào nó, nó đã bỏ lỡ cơ hội.
59
00:07:02,214 --> 00:07:04,887
Nhưng lần này thì không!
60
00:07:15,694 --> 00:07:17,685
Trên sa mạc Namib ở Châu Phi,
61
00:07:17,854 --> 00:07:20,607
một kẻ săn côn trùng bơi theo dấu con mồi,
62
00:07:20,774 --> 00:07:24,084
nhưng chẳng có giọt nước nào trong tầm mắt.
63
00:07:29,974 --> 00:07:33,967
Đó là một vận động viên bơi lội trên cát
một con chuột chũi vàng (golden mole).
64
00:07:36,214 --> 00:07:40,924
Không giống nước, cát làm trầy xước
và không trong suốt,
65
00:07:41,094 --> 00:07:44,006
do đó, cặp mắt chuột được phủ lớp da lông
66
00:07:44,174 --> 00:07:46,449
đầu nó như một cái nêm bằng da
67
00:07:46,614 --> 00:07:49,686
dùng để dũi xuyên qua cát.
68
00:07:51,814 --> 00:07:55,773
Khi nó dũi, cát sụp xuống phía sau nó
69
00:07:55,934 --> 00:07:58,528
khiến nó không thể tạo thành một đường hầm.
70
00:07:58,694 --> 00:08:03,245
Nên nó không đào xuyên qua cát,
mà thực sự như bơi trong cát.
71
00:08:10,774 --> 00:08:13,652
Âm thanh truyền trong cát rất tốt.
72
00:08:13,814 --> 00:08:17,648
Khác với chuột chù, vốn thích nghi
với âm thanh tần số cao,
73
00:08:17,814 --> 00:08:20,282
con chuột chũi này phát hiện âm thanh
ở tần số rất thấp,
74
00:08:20,454 --> 00:08:23,969
như những rung động nhỏ
khi đàn mối tìm thức ăn tạo ra.
75
00:08:24,134 --> 00:08:26,011
(tiếng xào xạc)
76
00:08:31,014 --> 00:08:34,165
Di chuyển nhờ những chân chèo
và định hướng bằng âm thanh,
77
00:08:34,334 --> 00:08:38,043
chuột chũi vàng tiến tới con mồi của nó.
78
00:09:09,214 --> 00:09:14,607
Ở Bắc Mỹ, một loài chuột chũi khác
có bàn chân giống như chân chèo.
79
00:09:18,734 --> 00:09:22,727
Giúp nó bơi dưới băng để săn côn trùng,
80
00:09:22,894 --> 00:09:26,091
nhưng đó không phải là mục đích chính.
81
00:09:27,174 --> 00:09:33,044
Sinh vật này là một thợ đào hầm
một con chuột chũi mũi sao (star-nosed mole).
82
00:09:34,134 --> 00:09:37,888
Bàn chân nó như cái mai đẩy đất sang hai bên
83
00:09:38,054 --> 00:09:42,889
trong khi nó cố gắng định vị con mồi
nhờ cái mũi kỳ dị.
84
00:09:45,294 --> 00:09:48,730
Cái mũi có 22 múi thịt.
85
00:09:48,894 --> 00:09:51,727
Mỗi cái chi chít những đầu dây thần kinh
86
00:09:51,894 --> 00:09:57,093
tới mức nó có thể chạm mũi vào một đầu kim
tại 600 điểm đồng thời,
87
00:09:57,254 --> 00:10:00,246
giúp nó định vị con mồi nhỏ nhất.
88
00:10:02,774 --> 00:10:08,371
Sống trong đất thay vì cát,
loài chuột này mới thực sự đào hang.
89
00:10:08,534 --> 00:10:10,764
Nó xây dựng những đoạn mê cung
90
00:10:10,934 --> 00:10:15,132
tuần tra thường xuyên để ăn
bất kỳ con mồi nào rơi xuống.
91
00:10:28,934 --> 00:10:34,088
Chuột mũi sao sống dưới đất,
phần lớn ngoài tầm với của kẻ thù.
92
00:10:39,174 --> 00:10:45,409
Tuy nhiên, những loài săn côn trùng khác
hay chạy dọc những lối mòn trên mặt đất
không được may mắn như vậy.
93
00:10:46,814 --> 00:10:51,934
Một trong số đó định cư ở đây,
dưới rừng cây bụi Đông Phi.
94
00:10:56,574 --> 00:11:00,886
Lối mòn nhỏ xuyên qua đám cỏ úa này...
95
00:11:01,054 --> 00:11:06,174
là dấu hiệu cho thấy chủ quyền săn côn trùng
trong vùng này đã được xác định.
96
00:11:06,334 --> 00:11:11,328
Để đánh dấu, chủ sở hữu để lại
một đống phân của nó.
97
00:11:11,494 --> 00:11:13,724
Vậy con gì đã làm điều đó?
98
00:11:13,894 --> 00:11:18,285
Để tìm hiểu, tôi sẽ sử dụng
camera giám sát nhỏ này.
99
00:11:18,454 --> 00:11:21,014
Nếu tôi đặt nó ở đây ...
100
00:11:21,174 --> 00:11:26,806
và phía trước camera
đặt một số cành cây chặn lối đi.
101
00:11:27,974 --> 00:11:30,488
Kẻ tạo ra những lối đi này rất khó tính
102
00:11:30,654 --> 00:11:35,170
với một chút may mắn, nó sẽ dừng lại
để gỡ bỏ những cành cây
103
00:11:35,334 --> 00:11:38,770
nhờ đó chúng ta có cơ hội chiêm ngưỡng nó.
104
00:11:40,374 --> 00:11:43,889
Đây là hình ảnh tại nơi tôi đặt camera
105
00:11:44,054 --> 00:11:48,650
còn đây là một camera khác trên lối mòn.
106
00:11:48,814 --> 00:11:52,090
Giờ chỉ còn chờ đợi.
107
00:12:03,454 --> 00:12:05,251
Nó là loài chuột chù voi (elephant shrew).
108
00:12:10,094 --> 00:12:12,813
Nó có vẻ không hài lòng!
109
00:12:14,334 --> 00:12:17,610
Bắt đầu rồi. Nó đang dọn lối đi.
110
00:12:23,174 --> 00:12:25,563
Không phải.
111
00:12:27,934 --> 00:12:31,370
Ôi trời! Tôi sợ rằng đã đặt quá nhiều!
112
00:12:31,534 --> 00:12:37,643
Chuột chù voi, còn gọi là "sengi'',
luôn dọn quang lối đi vì có lý do của nó.
113
00:12:37,814 --> 00:12:41,090
Nó phải chạy nước rút khi lẩn trốn kẻ thù.
114
00:12:41,814 --> 00:12:46,092
Ngay cả những cành cây nhỏ nhất
cũng có thể gây ra cú vấp ngã tai hại.
115
00:12:57,134 --> 00:13:02,527
Chim ó (goshawk) tinh tườm tới mức
phát hiện sengi rất dễ dàng.
116
00:13:05,574 --> 00:13:08,088
Tóm đuợc nó lại là vấn đề khác.
117
00:13:10,654 --> 00:13:13,691
Sengi ghi nhớ một bản đồ lối đi trong não bộ,
118
00:13:13,854 --> 00:13:17,813
trong trường hợp khẩn cấp
nó có thể nhanh chóng lao tới nơi trú ẩn.
119
00:13:26,214 --> 00:13:30,412
Ngay cả khi vừa chết hụt
nó cũng không bỏ ăn.
120
00:13:30,574 --> 00:13:32,644
Giống như mọi loài săn côn trùng,
121
00:13:32,814 --> 00:13:36,966
nó liên tục đốt cháy năng lượng bên trong.
122
00:13:40,534 --> 00:13:44,732
Điều đó đặc biệt quan trọng
khi phải cho con non ăn.
123
00:13:47,294 --> 00:13:50,889
Thật kinh ngạc,
con sengi này chỉ mới vài giờ tuổi
124
00:13:54,414 --> 00:13:57,884
Hiếm loài có vú nào vừa mới sinh ra
đã phát triển hoàn thiện như sengi,
125
00:13:58,054 --> 00:14:00,966
khiến chúng có
lợi thế sinh tồn rất quan trọng.
126
00:14:01,134 --> 00:14:04,570
Ban ngày trong rừng cây bụi châu Phi
không có nơi ẩn náu.
127
00:14:04,734 --> 00:14:07,612
Những con sengi sinh ra để chạy.
128
00:14:07,774 --> 00:14:10,493
Cảm giác ngon miệng với sữa
là không bao giờ dứt,
129
00:14:10,654 --> 00:14:14,408
phát triển với tốc độ như vậy
khiến nó ở tình trạng đói triền miên.
130
00:14:14,894 --> 00:14:18,284
Mẹ nó có núm vú gần vai,
131
00:14:18,454 --> 00:14:22,891
giúp nó bú dễ dàng hơn
và cũng giúp nó giải thoát nhanh chóng.
132
00:14:29,214 --> 00:14:35,244
Con non sẽ lấy thức ăn thô từ mẹ nó
ngay khi ra đời, nếu có cơ hội.
133
00:14:52,414 --> 00:14:54,882
Với sự trợ giúp liên tục từ mẹ nó,
134
00:14:55,054 --> 00:14:58,364
con non này gần như
trưởng thành trong vòng một tuần
135
00:14:58,534 --> 00:15:02,527
và có thể chạy nhanh như mẹ nó
dọc theo những đường đua.
136
00:15:18,214 --> 00:15:21,365
(Chuông tháp BIG BEN)
137
00:15:23,654 --> 00:15:28,808
Bắt từng con côn trùng
tốn rất nhiều thời gian và công sức,
138
00:15:28,974 --> 00:15:31,488
rất ít sinh vật kiếm ăn theo cách này
139
00:15:31,654 --> 00:15:35,044
có thể kiếm đủ ăn để phát triển
và duy trì những cơ thể lớn.
140
00:15:35,214 --> 00:15:39,969
Tuy nhiên, một số loài ăn côn trùng,
trong buổi bình minh 40 triệu năm trước đây,
141
00:15:40,134 --> 00:15:43,365
đã giải quyết vấn đề đó bằng cách
mở rộng khẩu phần ăn của chúng.
142
00:15:43,534 --> 00:15:48,324
một trong số hậu duệ của chúng sống ở đây
trong khu vườn của tôi ở London.
143
00:15:48,494 --> 00:15:51,770
Tôi có thể nhử nó ra bằng nhiều loại thức ăn,
144
00:15:51,934 --> 00:15:54,892
chẳng hạn như thịt băm nhuyễn.
145
00:16:11,694 --> 00:16:15,164
Nhím Âu (hedgehog) vẫn còn giữ rất nhiều
đặc tính của sinh vật sống về đêm,
146
00:16:15,334 --> 00:16:18,485
nhưng nó quá lớn để lẩn trong đám lá rụng,
147
00:16:18,654 --> 00:16:22,408
khiến nó dễ bị những động vật như cáo tấn công.
148
00:16:22,574 --> 00:16:26,567
Bù lại, bộ lông đã trở thành
một chiếc áo choàng đầy lông cứng, nhọn.
149
00:16:29,334 --> 00:16:35,523
Khi cảm nhận có nguy hiểm thật sự,
nó có một thủ thuật đặc biệt.
150
00:16:41,494 --> 00:16:45,089
Nó cuộn mình thành một quả bóng gai
bất khả xâm phạm như thế này
151
00:16:45,254 --> 00:16:48,451
cho đến khi tin rằng nguy hiểm đã qua.
152
00:16:59,414 --> 00:17:04,568
Một điều chắc chắn khiến
một con nhím Âu phải duỗi ra -
153
00:17:04,734 --> 00:17:08,204
một bạn tình tiềm năng.
154
00:17:09,654 --> 00:17:12,043
Nếu bạn ở ngoài trời vào một buổi tối mùa xuân,
155
00:17:12,214 --> 00:17:16,969
bạn có thể may mắn được chứng kiến
một cảnh tượng bất ngờ.
156
00:17:32,894 --> 00:17:36,045
Bạn có thể nghĩ rằng lớp gai trên lưng...
157
00:17:36,214 --> 00:17:41,447
là một trở ngại khi tán tỉnh.
158
00:17:42,294 --> 00:17:47,209
nhím Âu thực sự giao phối theo
cách truyền thống tự nhiên
159
00:17:47,374 --> 00:17:50,172
bụng áp bụng!
160
00:17:50,334 --> 00:17:54,532
Con đực dũi vào gai con cái,
dường như để kích thích nó.
161
00:17:56,654 --> 00:18:01,967
Với nó dường như khá đau đớn.
162
00:18:07,974 --> 00:18:13,173
Vẫn không rõ có phải con cái
cụp lông xuống để trợ giúp,
163
00:18:13,334 --> 00:18:15,848
nhưng câu hỏi muôn thủa
164
00:18:16,014 --> 00:18:19,051
"Nhím Âu giao phối ra sao?''
luôn đúng ngay từ đầu.
165
00:18:19,214 --> 00:18:22,524
Tất nhiên câu trả lời là,
bằng sự chu đáo tuyệt vời.
166
00:18:39,374 --> 00:18:44,289
Những loài săn côn trùng châu Mỹ
thủa sơ khai cũng phải tự bảo vệ mình.
167
00:18:44,454 --> 00:18:48,129
Chúng tự vệ không phải bằng gai nhọn
mà bằng bách bọc giáp.
168
00:18:50,654 --> 00:18:55,933
Loài tatu, giống như nhím Âu,
trở nên to lớn nhờ mở rộng chế độ ăn.
169
00:18:56,094 --> 00:18:59,086
Khẩu vị của chúng thay đổi theo mùa.
170
00:19:01,574 --> 00:19:03,929
Trái cây vốn dễ kiếm,
171
00:19:04,094 --> 00:19:07,211
nhưng loài tatu chín sọc không quá khó tính
172
00:19:07,374 --> 00:19:10,013
và nhặt bất cứ thứ gì có vẻ ăn được.
173
00:19:10,894 --> 00:19:13,852
(Chim kêu ầm ĩ)
174
00:19:25,854 --> 00:19:30,769
Nó vẫn ăn côn trùng,
nhưng loài kiến khiến nó gặp một rắc rối.
175
00:19:30,934 --> 00:19:34,165
Vỏ cứng có thể giúp bảo vệ nó
khỏi những kẻ thù to lớn,
176
00:19:34,334 --> 00:19:38,532
nhưng không thích hợp tự vệ chống lại con mồi nhỏ.
177
00:19:45,934 --> 00:19:51,770
Một loài săn côn trùng kỳ lạ ở châu Phi
lại không gặp rắc rối như vậy.
178
00:19:51,934 --> 00:19:54,494
Đó là loài tê tê (pangolin)
179
00:19:54,654 --> 00:19:57,851
Những chiếc vảy sừng này
giống như gai nhọn của nhím Âu,
180
00:19:58,014 --> 00:20:00,687
được biến đổi từ lông.
181
00:20:05,494 --> 00:20:09,328
Móng chân trước rất lớn,
khiến chúng vô tích sự khi đi bộ.
182
00:20:09,494 --> 00:20:12,054
Nó nặng nề di chuyển bằng hai chân sau,
183
00:20:12,214 --> 00:20:15,411
giữ thăng bằng cơ thể nhờ cái đuôi.
184
00:20:19,494 --> 00:20:23,328
Móng chân trước chủ yếu dùng để đào kiến.
185
00:20:23,494 --> 00:20:26,292
Khi làm vậy, nó nuốt chửng cả sỏi.
186
00:20:26,454 --> 00:20:31,892
Sỏi tích lũy trong cơ dạ dày
và nghiền vụn những con kiến.
187
00:20:48,254 --> 00:20:54,363
Những tổ kiến nhỏ dưới lòng đất
chỉ là đồ ăn nhẹ với tê tê.
188
00:20:58,454 --> 00:21:03,244
Đây mới thực sự là một bữa ăn
một tổ kiến đủ lớn.
189
00:21:03,414 --> 00:21:06,531
Có tới hơn một triệu con ở đây.
190
00:21:06,694 --> 00:21:11,609
Tê tê đào xuyên qua vách tổ
bằng sức mạnh ghê gớm.
191
00:21:11,774 --> 00:21:15,005
Chỉ những con trưởng thành
mới đủ sức mạnh để làm điều này,
192
00:21:15,174 --> 00:21:18,052
nên con non phải sống cùng mẹ chúng,
193
00:21:18,214 --> 00:21:22,969
ăn thức ăn của mẹ nó cho đến khi đủ lớn
để tự đào hang kiếm mồi cho mình.
194
00:21:34,494 --> 00:21:38,248
Đàn kiến tức giận ào lên
khắp mình kẻ tấn công chúng,
195
00:21:38,414 --> 00:21:41,406
nhưng bộ giáp của tê tê bảo vệ rất hiệu quả.
196
00:21:41,574 --> 00:21:44,611
Cặp mắt nó được bảo vệ nhờ mí mắt dày
197
00:21:44,774 --> 00:21:50,406
mũi và tai có những van đặc biệt
ngăn côn trùng cắn.
198
00:21:54,694 --> 00:21:59,893
Xét về kích thước, tê tê
có cái lưỡi dài nhất trong số loài có vú,
199
00:22:00,054 --> 00:22:02,329
và có nước bọt dính nhất.
200
00:22:13,774 --> 00:22:17,050
Loài có vú không phải lúc nào
cũng có tổ kiến để ăn.
201
00:22:17,214 --> 00:22:19,284
Sự tăng trưởng những loài côn trùng sống theo đàn
202
00:22:19,454 --> 00:22:22,605
60 triệu năm sau khi những loài có vú đầu tiên,
203
00:22:22,774 --> 00:22:25,288
là một bước ngoặt trong quá trình tiến hóa.
204
00:22:25,774 --> 00:22:30,689
Khi đó mối và kiến bắt đầu
xây những cái tổ rất lớn,
205
00:22:30,854 --> 00:22:33,812
mỗi tổ có hàng triệu con.
206
00:22:33,974 --> 00:22:38,445
Ở đây có rất nhiều thức ăn
khiến những loài ăn côn trùng trở nên to lớn.
207
00:22:44,574 --> 00:22:49,329
Có những tổ mối ở châu Mỹ
giống như ở châu Phi,
208
00:22:49,494 --> 00:22:52,611
nên ở đó cũng có những loài ăn mối.
209
00:22:52,774 --> 00:22:56,403
Ở Brazil có loài thú ăn kiến khổng lồ
(giant anteater)
210
00:22:56,574 --> 00:22:59,247
lớn nhất trong số chúng.
211
00:23:10,694 --> 00:23:13,083
(Thì thầm) Thị lực của nó rất kém
212
00:23:13,254 --> 00:23:19,363
nó chủ yếu dựa vào thính giác
vốn rất nhậy.
213
00:23:19,534 --> 00:23:24,528
Nếu gió thổi từ phía nó,
Tôi có thể không quấy rầy nó quá nhiều.
214
00:23:26,734 --> 00:23:31,649
Thực ra kiến và mối
không hẳn quá bổ dưỡng,
215
00:23:31,814 --> 00:23:36,285
nên thú ăn kiến
phải tìm cách bảo tồn năng lượng,
216
00:23:36,454 --> 00:23:41,448
bằng cách là ngủ 15 tiếng mỗi ngày.
217
00:23:42,814 --> 00:23:46,693
Nó phủ lên chính nó cái đuôi to lớn rậm rạp
218
00:23:46,854 --> 00:23:50,244
để giữ sự mất nhiệt ở mức tối thiểu.
219
00:23:51,734 --> 00:23:56,888
Nó duy trì nhiệt độ cơ thể
thấp nhất trong số loài có vú, 32 độ.
220
00:23:58,054 --> 00:24:01,842
Nghĩa là bộ não của nó
không thể phản ứng nhanh nhẹn.
221
00:24:02,014 --> 00:24:05,086
Nó không phải là một con vật
có phản ứng chớp nhoáng
222
00:24:05,254 --> 00:24:07,688
hoặc quá thông minh,
223
00:24:07,854 --> 00:24:11,130
nhưng bạn không thực sự cần điều đó
khi bạn là một thú ăn kiến.
224
00:24:11,294 --> 00:24:13,933
Tôi nghĩ nên để nó yên.
225
00:24:21,014 --> 00:24:24,484
Tổ mối có rất nhiều ở đây
hơn bất cứ nơi nào,
226
00:24:24,654 --> 00:24:29,170
nhưng những thách thức phải đối mặt với
một kẻ ăn mối cũng đáng kể.
227
00:24:31,974 --> 00:24:35,444
Thú ăn kiến và tê tê có nguồn gốc khác nhau,
228
00:24:35,614 --> 00:24:40,324
nhưng nhu cầu ăn chọn lọc
đã định hình chúng theo cách tương tự.
229
00:24:40,494 --> 00:24:42,803
Cả hai đều có móng vuốt lớn.
230
00:24:42,974 --> 00:24:46,046
Những kẻ khổng lồ đều là
những loài có vú lớn nhất.
231
00:24:46,214 --> 00:24:48,967
Cả hai đều có cái lưỡi rất dài
232
00:24:49,134 --> 00:24:53,207
thò thụt qua ống miệng
tạo nên nhờ hàm răng,
233
00:24:53,374 --> 00:24:57,049
nhờ vậy cả hai gần như có thể uống mối.
234
00:25:28,854 --> 00:25:32,642
Dù nó không có răng,
nhưng tôi vẫn phải dè chừng
235
00:25:32,814 --> 00:25:38,411
vì những móng chân trước rất khỏe của chúng
236
00:25:38,574 --> 00:25:40,849
có thể rất nguy hiểm.
237
00:25:41,414 --> 00:25:45,009
Nó có thể cào tung ụ mối này,
238
00:25:45,174 --> 00:25:48,166
và nếu cần tự vệ,
239
00:25:48,334 --> 00:25:53,124
nó sẽ dùng những móng chân trước lớn, cong
và siết chặt bạn.
240
00:25:53,294 --> 00:25:56,969
Đã từng có chuyện một xác con báo đốm
241
00:25:57,134 --> 00:26:01,252
được tìm thấy trong vòng tay một con trong số chúng.
242
00:26:05,454 --> 00:26:09,845
Nó chỉ kiếm được vài trăm con mối
trong chuyến thăm ngắn ngủi này.
243
00:26:10,014 --> 00:26:12,130
Ngay khi đột nhập vào một gò đất,
244
00:26:12,294 --> 00:26:16,287
cư dân trong tổ phản công mãnh liệt
nhằm xua đuổi nó.
245
00:26:16,454 --> 00:26:19,651
Ăn chớp nhoáng như thế vậy có một lợi thế.
246
00:26:19,814 --> 00:26:23,250
Đàn mối sẽ nhanh chóng thay thế
những con đã mất,
247
00:26:23,414 --> 00:26:28,613
kế quả là nó có thể thu hoạch
đồi mối trong lãnh địa của mình
248
00:26:28,774 --> 00:26:31,686
theo cách luôn đảm bảo có nguồn cung liên tục.
249
00:26:33,534 --> 00:26:36,207
Dù không có trí thông minh nổi bật,
250
00:26:36,374 --> 00:26:42,643
nhưng không ai khai thác tổ mối hiệu quả hơn
thú ăn kiến khổng lồ.
251
00:26:56,534 --> 00:27:00,925
Để khám phá nguồn gốc
sinh vật kỳ lạ này,
252
00:27:01,094 --> 00:27:04,404
bạn phải tới một nơi rất đặc biệt.
253
00:27:09,974 --> 00:27:13,933
Tôi đang ở gần Messel, nước Đức.
Phía sau tôi là một mỏ đá
254
00:27:14,094 --> 00:27:19,043
rất nhiều hoá thạch động vật
đã chết cách đây 50 triệu năm,
255
00:27:19,214 --> 00:27:23,287
đó là một giai đoạn then chốt
trong lịch sử động vật có vú.
256
00:27:29,694 --> 00:27:32,686
Mặc dù những con vật này
từng sống một thời gian rất dài trước đó,
257
00:27:32,854 --> 00:27:35,448
một số khá quen thuộc.
258
00:27:35,614 --> 00:27:38,890
Đây là thú ăn kiến leo cây (tree anteater)
259
00:27:39,054 --> 00:27:43,366
rất giống thú ăn kiến tatu
ở Nam Mỹ ngày nay.
260
00:27:43,534 --> 00:27:46,810
Mọi loài ăn côn trùng đều được trang bị thứ này
261
00:27:46,974 --> 00:27:49,613
móng vuốt khổng lồ ở chân trước,
262
00:27:49,774 --> 00:27:53,653
không có răng và cặp hàm liền thành ống
263
00:27:53,814 --> 00:27:56,408
qua đó là một cái lưỡi dài thò thụt.
264
00:27:56,574 --> 00:28:01,648
Giống như thú ăn kiến, tê tê.
265
00:28:01,814 --> 00:28:06,649
Lại một lần nữa, nó có móng vuốt rất lớn
và không có răng.
266
00:28:06,814 --> 00:28:10,773
Một lần nữa, nó trông giống hệt
267
00:28:10,934 --> 00:28:14,085
tê tê châu Phi ngày nay.
268
00:28:20,054 --> 00:28:25,208
Tại sao những con vật này không thay đổi
suốt 50 triệu năm?
269
00:28:25,374 --> 00:28:28,923
Những khối đá của Messel
đã giải đáp điều đó.
270
00:28:29,094 --> 00:28:31,767
Ở đó có hóa thạch một con mối
271
00:28:31,934 --> 00:28:35,131
rất quan trọng,
mối chúa của một tổ mối -
272
00:28:35,294 --> 00:28:38,206
và nó giống hệt
273
00:28:38,374 --> 00:28:40,205
như họ hàng của chúng ngày nay ...
274
00:28:40,374 --> 00:28:42,649
và đó chính là chìa khóa.
275
00:28:42,814 --> 00:28:46,284
Nếu loài mối không thay đổi
trong suốt 50 triệu năm,
276
00:28:46,454 --> 00:28:50,208
tại sao loài ăn mối phải thay đổi mô hình
vốn đã hoàn hảo?
277
00:28:52,254 --> 00:28:55,929
Thời đó, phần lớn
côn trùng sống trong không trung...
278
00:28:56,094 --> 00:28:58,847
ngoài tầm với của động vật có vú mặt đất.
279
00:28:59,014 --> 00:29:02,529
Một loài có vú theo sau những loài côn trùng
bay vào không trung,
280
00:29:02,694 --> 00:29:07,006
hóa thạch của nó được được tìm thấy
trong những lớp trầm tích ở Messel.
281
00:29:10,374 --> 00:29:12,285
Đó là một con dơi.
282
00:29:12,454 --> 00:29:15,287
Khả năng bay và bắt côn trùng nhờ đôi cánh
283
00:29:15,454 --> 00:29:19,811
là một thành tựu phi thường.
Làm thế nào loài dơi làm được điều đó?
284
00:29:23,694 --> 00:29:29,087
Đây là một nơi lý tưởng với loài dơi,
có rất nhiều côn trùng bay xung quanh.
285
00:29:29,254 --> 00:29:34,408
Những con chim đang ăn chúng
khi đàn dơi còn đang ngủ trong hang.
286
00:29:34,574 --> 00:29:38,249
Chẳng bao lâu nữa trời sẽ tối,
đàn chim phải đi ngủ
287
00:29:38,414 --> 00:29:42,009
những con dơi sẽ bay ra lấy phần của chúng.
288
00:29:53,854 --> 00:30:00,009
Vào ban đêm, thậm chí côn trùng bay
còn nhiều hơn ban ngày,
289
00:30:00,174 --> 00:30:04,372
cái cối xay nước này
có một đàn dơi Daubenton
290
00:30:04,534 --> 00:30:07,128
đang làm náo động.
291
00:30:18,174 --> 00:30:21,450
Khuôn mặt choắt của chúng rất giống chuột chù
292
00:30:21,614 --> 00:30:24,970
quá dễ khi liên tưởng tới tổ tiên
gần giống chuột chù trên cây,
293
00:30:25,134 --> 00:30:28,763
nhảy giữa những cành cây đuổi bắt côn trùng.
294
00:30:28,934 --> 00:30:32,006
Vạt da giữa những ngón tay chúng
lớn tới mức
295
00:30:32,174 --> 00:30:38,170
giúp mở rộng những bước nhảy,
cho tới khi cuối cùng chúng có thể bay.
296
00:30:40,454 --> 00:30:43,014
vậy chúng bay như thế nào!
297
00:30:43,174 --> 00:30:48,089
Sự biến đổi từ chuột chù nhảy
thành một con dơi vỗ cánh
298
00:30:48,254 --> 00:30:53,248
là điều kỳ diệu nhất
trong toàn bộ lịch sử loài có vú.
299
00:31:11,574 --> 00:31:14,964
Dơi kiểm soát chuyến bay rất hoàn hảo
300
00:31:15,134 --> 00:31:18,410
tới mức rất ít côn trùng có thể
thoát khỏi chúng trong không trung.
301
00:31:20,734 --> 00:31:24,966
Con dơi chộp loài bướm đêm
nhờ lớp màng quanh đuôi,
302
00:31:25,134 --> 00:31:28,365
sau đó chuyển nó tới miệng.
303
00:31:35,694 --> 00:31:39,403
Tổ tiên sống trên mặt đất của chúng
có thể dùng âm thanh
304
00:31:39,574 --> 00:31:43,613
để tìm đường trong rừng đêm,
như loài chuột chù vẫn làm.
305
00:31:43,774 --> 00:31:46,732
Loài dơi đã hoàn thiện kỹ thuật đó,
306
00:31:46,894 --> 00:31:49,852
dùng sóng âm vượt quá
khả năng nghe của chúng ta
307
00:31:50,014 --> 00:31:54,053
Một máy dò dơi khiến tiếng dơi
có thể nghe được.
308
00:31:55,054 --> 00:31:58,683
Con dơi phát ra những xung âm tần số cao,
309
00:31:58,854 --> 00:32:01,209
rồi lắng nghe hồi âm.
310
00:32:01,374 --> 00:32:05,253
Sau đó, bộ não xử lý âm phản xạ
311
00:32:05,414 --> 00:32:08,884
tạo nên một hình ảnh ba chiều
về môi trường xung quanh
312
00:32:09,054 --> 00:32:11,329
và con mồi của chúng.
313
00:32:11,494 --> 00:32:14,327
(Tiếng rít và tích tích)
314
00:32:16,734 --> 00:32:19,328
Bướm đêm, với kiểu bay nặng nề của chúng,
315
00:32:19,494 --> 00:32:21,849
khá dễ bắt.
316
00:32:27,694 --> 00:32:30,447
Một số phát triển một kỹ năng tự vệ
một cái tai đơn giản,
317
00:32:30,614 --> 00:32:34,129
khi phát hiện sóng siêu âm
của một con dơi kiếm mồi,
318
00:32:34,294 --> 00:32:36,524
chúng có thể đổi hướng bay.
319
00:32:39,054 --> 00:32:42,285
nên một loài dơi đã thay đổi chiến thuật.
320
00:32:43,614 --> 00:32:46,606
loài dơi tai dài không săn mồi bằng siêu âm,
321
00:32:46,774 --> 00:32:50,562
nó dùng đôi tai khổng lồ để nghe con mồi.
322
00:32:53,774 --> 00:32:57,244
Nó thậm chí có thể lọc những âm thanh yếu nhất
của nhịp đập sâu bướm
323
00:32:57,414 --> 00:32:59,928
lẫn trong tiếng nước chẩy ồn ào.
324
00:33:08,654 --> 00:33:11,771
Sóng âm giúp nó bay xuyên qua đám cành cây,
325
00:33:11,934 --> 00:33:17,645
nhưng khi tiếp cận sâu bướm,
nó chuyến sang "chế độ tàng hình".
326
00:33:23,374 --> 00:33:27,811
Giờ nó chỉ định hướng nhờ tiếng ồn
do nhịp cánh sâu bướm.
327
00:33:27,974 --> 00:33:29,965
Tuy nhiên, hệ thống này chưa hoàn hảo.
328
00:33:30,134 --> 00:33:32,602
Dơi có thể nghe thấy sâu bướm xuyên qua lá,
329
00:33:32,774 --> 00:33:36,164
nó tiếp cận con mồi từ phía lá bên kia.
330
00:33:45,334 --> 00:33:47,973
Một lần may mắn thoát chết với sâu bướm.
331
00:33:48,934 --> 00:33:52,893
Nhưng giờ con dơi đã vòng
sang phía lá bên kia.
332
00:33:53,054 --> 00:33:57,093
Nếu sâu bướm bất động,
nó không phát ra tiếng ồn nữa,
333
00:33:57,254 --> 00:33:59,404
nên dơi không thể định vị được nó.
334
00:34:09,174 --> 00:34:13,087
Nhưng sớm hay muộn,
sâu bướm cũng phải di chuyển.
335
00:34:16,814 --> 00:34:19,931
và nó không còn cơ hội sửa chữa
336
00:34:24,774 --> 00:34:28,449
Làm cách nào để dơi bắt con mồi tĩnh
337
00:34:28,614 --> 00:34:31,526
tại một nơi như thế này,
rất lộn xộn đầy thực vật
338
00:34:31,694 --> 00:34:35,164
khiến việc định vị bằng tiếng dội
không còn hiệu quả?
339
00:34:36,454 --> 00:34:41,005
Những nơi khó định hướng
thường có nhiều thức ăn.
340
00:34:41,174 --> 00:34:43,290
Nhện có nhiều dưỡng chất hơn bướm đêm,
341
00:34:43,454 --> 00:34:45,365
nhưng chúng bất động và có nọc độc
342
00:34:45,534 --> 00:34:48,173
và có mạng nhện rất chắc
343
00:34:48,334 --> 00:34:52,122
dơi có thể gặp nguy hiểm khi vướng vào tơ dính.
344
00:34:54,534 --> 00:34:56,729
Một con dơi Natterer đang bay tới,
345
00:34:56,894 --> 00:35:01,172
Nó có vẻ ý thức rằng hầu hết
mạng nhện cực mảnh,
346
00:35:01,334 --> 00:35:05,725
với độ chính xác rất cao,
gỡ con nhện khỏi mạng nhện của nó.
347
00:35:26,214 --> 00:35:30,412
Nó thậm chí còn bay ngược khỏi mạng nhện
để không bị vướng.
348
00:35:30,574 --> 00:35:36,012
Để phát hiện sợi tơ và nhận diện
phía con nhện đang nằm
349
00:35:36,174 --> 00:35:39,166
phải sàng lọc siêu âm phản hồi.
350
00:36:01,174 --> 00:36:03,529
Đàn dơi có đuôi Mexico.
351
00:36:03,694 --> 00:36:08,324
Chúng tạo thành một đám đông lớn nhất
dày đặc nhất trong số động vật có vú
352
00:36:08,494 --> 00:36:10,928
được thấy ở bất cứ đâu trên hành tinh.
353
00:36:11,094 --> 00:36:13,847
Có tới 12 triệu con chỉ trong cái hang này.
354
00:36:14,014 --> 00:36:18,166
Một số lượng khổng lồ như vậy
phải tìm đủ thức ăn ở đâu,
355
00:36:18,334 --> 00:36:20,973
trong bán kính bay nơi chúng trú ngụ?
356
00:36:21,134 --> 00:36:24,922
Đó là bí ẩn trong một thời gian dài.
357
00:36:25,094 --> 00:36:29,007
Giờ chúng ta sẽ tìm hiểu chúng ăn thứ gì
358
00:36:29,174 --> 00:36:32,883
và nơi chúng tìm mồi -
lại rất kỳ lạ.
359
00:37:02,094 --> 00:37:05,643
Một vài năm trước, những phi công bay qua Texas
360
00:37:05,814 --> 00:37:09,250
báo cáo có quan sát thấy dơi ở rất cao.
361
00:37:09,414 --> 00:37:14,249
Những nhà khoa học đã điều tra và
khám phá một điều bất thường.
362
00:37:37,774 --> 00:37:42,894
Khi tôi bay vào bầu trời đêm,
điều kiện thời tiết có vẻ tốt.
363
00:37:45,934 --> 00:37:49,813
Nhưng radar khí tượng địa phương
cho thấy một cơn bão rất gần,
364
00:37:49,974 --> 00:37:51,965
đang tiến tới với tốc độ đáng báo động.
365
00:37:52,134 --> 00:37:56,685
Tuy nhiên, tôi không phải lo lắng.
Đó không phải là một cơn bão.
366
00:37:56,854 --> 00:37:59,846
Đó là những đàn dơi ban nãy
đang rời khỏi nơi trú ẩn.
367
00:38:00,014 --> 00:38:04,530
Khởi đầu từ một số điểm,
đều là miệng một hang động.
368
00:38:04,694 --> 00:38:09,404
Mở rộng rất lớn, lên tới
20 triệu con dơi rời tổ mỗi hang.
369
00:38:09,574 --> 00:38:15,171
Một số bay thấp bên trên Texas,
nhưng, điều kỳ lạ là hầu hết đều bắt đầu bay lên cao.
370
00:38:19,454 --> 00:38:23,732
Tới độ cao 3.000 m,
chúng tản rộng ra
371
00:38:23,894 --> 00:38:25,885
nên rất khó theo dõi chúng.
372
00:38:26,054 --> 00:38:29,012
Tôi có đem theo thiết bị phát hiện dơi.
373
00:38:29,454 --> 00:38:31,843
(Tiếng ù tần số cao)
374
00:38:32,014 --> 00:38:36,530
Có rồi, đó là tiếng vo ve kiếm ăn.
375
00:38:36,694 --> 00:38:40,209
Chúng đang ăn một thứ gì đó,
nhưng đó là cái gì?
376
00:38:49,094 --> 00:38:53,804
Đã lên cao 1000m trên mặt đất,
hầu hết vẫn đang bay lên.
377
00:38:53,974 --> 00:38:58,365
Radar thu được một trận bão khác
đang ào tới phía trước từ New Mexico,
378
00:38:58,534 --> 00:39:01,048
và những con dơi đang bay về phía đó.
379
00:39:01,214 --> 00:39:05,287
Cái gì có thể thu hút chúng
bay lên tới độ cao chót vót này?
380
00:39:05,454 --> 00:39:10,289
Những nhà khoa học tìm hiểu
thứ đang bay cao trên bầu trời vào ban đêm
381
00:39:10,454 --> 00:39:13,048
nhờ một thiết bị như thế này.
382
00:39:16,614 --> 00:39:20,812
và trong đó là... những con bướm.
383
00:39:22,174 --> 00:39:24,210
một lượng khổng lồ loài côn trùng này
384
00:39:24,374 --> 00:39:29,129
đang tận dụng sức gió ở trên cao
để du hành từ vùng nhiệt đới để kiếm ăn,
385
00:39:29,294 --> 00:39:34,846
đàn dơi lên cao tới ba cây số
trên bầu trời đêm để bắt chúng.
386
00:39:40,574 --> 00:39:43,725
Bầy dơi rất lớn và rất phàm ăn
387
00:39:43,894 --> 00:39:47,330
tới mức những cá nhân trong
cái hang động này bên dưới tôi
388
00:39:47,494 --> 00:39:52,170
tiêu thụ 120 tấn côn trùng mỗi đêm.
389
00:40:02,654 --> 00:40:06,567
Nếu con dơi phàm ăn vô độ như vậy,
390
00:40:06,734 --> 00:40:11,091
chúng làm cách nào để tồn tại trong mùa đông
khi không còn côn trùng quanh đó?
391
00:40:11,254 --> 00:40:13,484
Ở Texas, chúng di cư.
392
00:40:13,654 --> 00:40:18,887
Ở Canada này chúng có
một giải pháp thực sự hiệu quả.
393
00:40:39,654 --> 00:40:43,044
(Thì thầm)
Ngoài trời, nhiệt độ ân 20 độ.
394
00:40:43,214 --> 00:40:45,808
Bên trong, những nhũ băng lơ lửng trên trần hang.
395
00:40:45,974 --> 00:40:49,887
Tuy nhiên, những con dơi nâu nhỏ này
(brown bat)
396
00:40:50,054 --> 00:40:55,367
có thể tồn tại suốt mùa đông không cần ăn.
397
00:40:56,494 --> 00:40:58,530
Chúng làm điều đó như thế nào?
398
00:41:00,734 --> 00:41:02,725
Hình ảnh từ camera tầm nhiệt
399
00:41:02,894 --> 00:41:07,649
cho thấy khuôn mặt tôi có màu đỏ và cam.
400
00:41:07,814 --> 00:41:11,284
Đó là vì nó ấm áp.
Tôi là một loài có vú.
401
00:41:11,454 --> 00:41:15,845
Chính xác hơn, tôi đang
mất năng lượng dưới dạng nhiệt.
402
00:41:16,014 --> 00:41:21,884
Những con dơi nhỏ lại có màu xanh vì chúng lạnh,
403
00:41:22,054 --> 00:41:25,763
lạnh như khối đá mà chúng đang bấu vào.
404
00:41:25,934 --> 00:41:30,405
Khi những con dơi không bị mất
nhiệt ra môi trường xung quanh,
405
00:41:30,574 --> 00:41:33,566
chúng hầu như không dùng tí năng lượng nào cả
406
00:41:33,734 --> 00:41:38,250
sự trao đổi chất đã chậm lại gần như không còn.
407
00:41:39,694 --> 00:41:42,333
Mặc dù đang ở trạng thái ngủ đông rất sâu,
408
00:41:42,494 --> 00:41:46,282
chúng phải thường xuyên thức dậy uống nước
409
00:41:46,454 --> 00:41:49,127
Khi chúng làm ấm nhờ chuyển hóa cơ thể,
410
00:41:49,294 --> 00:41:53,970
hình ảnh trên camera nhiệt
sáng dần lên như một lò lửa.
411
00:42:19,254 --> 00:42:22,849
Khi thức dậy, một con đực tìm kiếm
những con cái đang ngủ say.
412
00:42:23,014 --> 00:42:25,209
Con dơi này không được chào đón nhiệt tình,
413
00:42:25,374 --> 00:42:28,810
nhưng nó không gặp nhiều kháng cự.
414
00:42:42,934 --> 00:42:47,007
Nó sẽ giao phối với một vài con nữa
sau khi đã uống xong
415
00:42:47,174 --> 00:42:50,405
nó chìm trong giấc ngủ tới tận mùa xuân.
416
00:43:01,534 --> 00:43:06,210
Sức mạnh của những chuyến bay không chỉ cho phép
dơi bắt côn trùng trong không trung,
417
00:43:06,374 --> 00:43:09,207
nó cũng cho phép chúng mở rộng phạm vi
418
00:43:09,374 --> 00:43:12,366
vươn xa hơn mọi loài động vật có vú nào khác.
419
00:43:27,414 --> 00:43:32,568
Dơi là loài có vú đầu tiên
tìm đường tới những vùng đất
420
00:43:32,734 --> 00:43:36,283
bị cô lập ở Nam Thái Bình Dương
New Zealand.
421
00:43:36,454 --> 00:43:41,448
Ở đây không có mèo, chuột,
nhưng lại có rất nhiều côn trùng.
422
00:43:41,614 --> 00:43:44,811
Đó là thiên đường
với bất cứ loài săn côn trùng nào.
423
00:43:44,974 --> 00:43:47,329
Vì vậy, loài dơi phát triển mạnh,
424
00:43:47,494 --> 00:43:51,453
con cháu chúng vẫn còn đâu đó quanh đây.
425
00:43:59,054 --> 00:44:02,649
Để quan sát chúng,
tôi phải chờ đêm xuống.
426
00:44:05,254 --> 00:44:07,370
(Sinh vật kêu)
427
00:44:17,534 --> 00:44:21,004
Đây là con vật tôi đang chờ đợi.
428
00:44:22,854 --> 00:44:27,325
Những con dơi này thoạt nhìn rất bình thường,
nhưng dơi là loài săn mồi trên không
429
00:44:27,494 --> 00:44:30,770
có rất nhiều con mồi sống trên mặt đất
tại New Zealand .
430
00:44:32,974 --> 00:44:36,728
Chúng có thể bay nếu muốn,
nhưng camera hồng ngoại cho thấy
431
00:44:36,894 --> 00:44:41,604
chúng có kiểu săn mồi chẳng giống loài dơi.
432
00:44:42,454 --> 00:44:46,413
Chúng hạ cánh trên mặt đất
và kiếm ăn trong đám lá rụng,
433
00:44:46,574 --> 00:44:48,724
giống như chuột chù.
434
00:44:57,694 --> 00:45:01,972
Lê bước trên cổ tay chúng
với xương ngón tay hướng lên
435
00:45:02,134 --> 00:45:05,092
rãnh vào một đường rãnh dọc theo cánh tay trên.
436
00:45:07,494 --> 00:45:10,213
Giờ chúng đang săn theo đàn.
437
00:45:10,374 --> 00:45:15,084
Côn trùng và những sinh vật nhỏ
thoát khỏi miệng con này...
438
00:45:15,254 --> 00:45:17,973
lại lao thẳng vào con khác.
439
00:45:25,414 --> 00:45:27,291
Giun là món ăn khoái khẩu.
440
00:45:27,454 --> 00:45:31,413
ngon hơn rất nhiều hàng trăm con muỗi.
441
00:45:31,574 --> 00:45:35,567
Chúng không muốn chia sẻ với con khác.
442
00:45:53,734 --> 00:45:57,010
Chúng kết thúc bữa ăn
bằng đồ uống là mật hoa
443
00:45:57,174 --> 00:46:00,689
lấy từ cây hades nở đầy trên mặt đất.
444
00:46:00,854 --> 00:46:03,926
Chúng là côn trùng thụ phấn cho loài thực vật này.
445
00:46:04,094 --> 00:46:07,052
Mối quan hệ giữa thực vật và thợ thụ phấn...
446
00:46:07,214 --> 00:46:09,409
cần một thời gian dài để tiến hoá,
nên loài dơi...
447
00:46:09,574 --> 00:46:12,805
phải thâm nhập nền rừng New Zealand
448
00:46:12,974 --> 00:46:15,727
từ hàng triệu năm trước.
449
00:46:17,694 --> 00:46:21,892
Gun và mật hoa là con mồi dễ dàng,
nhưng còn con vật này?
450
00:46:22,054 --> 00:46:26,809
Đó là con dế weta,
một loài dế bay khổng lồ,
451
00:46:26,974 --> 00:46:29,807
với những chiếc chân gai
và cặp hàm hung dữ.
452
00:46:29,974 --> 00:46:35,287
Làm thế nào để con dơi, mà tổ tiên
vốn là loài ăn muỗi, có thể ăn nó?
453
00:46:42,814 --> 00:46:47,763
Weta có thể đá hậu bằng chân sau
với lực đáng kinh ngạc.
454
00:46:48,374 --> 00:46:50,444
Thậm chí nếu tránh được,
455
00:46:50,614 --> 00:46:53,765
bạn vẫn phải đối mặt
với cặp hàm mạnh mẽ của nó.
456
00:47:08,334 --> 00:47:11,167
Con dế khổng lồ giành thế thượng phong ...
457
00:47:16,094 --> 00:47:19,609
.. nhưng nó sớm bị áp đảo bởi số lượng.
458
00:47:19,774 --> 00:47:24,006
Giờ đàn dơi kỳ lạ này
lại tranh giành lẫn nhau
459
00:47:24,174 --> 00:47:26,483
với sự tàn bạo tương tự.
460
00:47:32,814 --> 00:47:36,523
Tiến hóa thường không thụt lùi
461
00:47:36,694 --> 00:47:39,049
nhưng có vẻ ở đây lại diễn ra điều đó.
462
00:47:39,214 --> 00:47:42,843
Sau vài triệu năm chinh chiến trên không,
463
00:47:43,014 --> 00:47:45,847
những con dơi này đang quay lại
những kỹ thuật săn bắt
464
00:47:46,014 --> 00:47:48,244
giống loài chuột chù tổ tiên của chúng.
465
00:48:01,974 --> 00:48:06,013
Động vật có vú đã săn đuổi côn trùng
tới những nơi hẻo lánh khắp hành tinh.
466
00:48:06,174 --> 00:48:10,565
Chúng truy đuổi chúng lên tận bầu trời
và trở lại mặt đất một lần nữa.
467
00:48:10,734 --> 00:48:14,124
Loài săn côn trùng
đã xuất hiện ngay khi bắt đầu...
468
00:48:14,294 --> 00:48:17,730
có sự gia tăng những loài có vú,
và chúng vẫn còn tồn tại tới tận ngày nay.
469
00:48:17,894 --> 00:48:22,888
Chúng là một trong những câu chuyện
thành công nhất trong đời sống loài có vú.
470
00:48:24,182 --> 00:48:35,536
Nguồn: MVGroup
Biên dịch: Hoàng Hà (Anabas)
47923
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Akan
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bemba
Bengali
Bihari
Bosnian
Breton
Bulgarian
Cambodian
Catalan
Cebuano
Cherokee
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Faroese
Finnish
Galician
Georgian
German
Greek
Guarani
Haitian Creole
Hausa
Hawaiian
Hebrew
Hmong
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Kinyarwanda
Kirundi
Kongo
Korean
Krio (Sierra Leone)
Kurdish
Kyrgyz
Laothian
Latin
Latvian
Lithuanian
Luganda
Luo
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mauritian Creole
Moldavian
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Montenegrin
Nepali
Norwegian
Pashto
Persian
Polish
Portuguese (Brazil)
Portuguese (Portugal)
Quechua
Romanian
Romansh
Russian
Samoan
Scots Gaelic
Serbian
Sesotho
Setswana
Seychellois Creole
Shona
Sindhi
Sinhalese
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish (Latin American)
Swedish
Tajik
Thai
Tigrinya
Tonga
Turkish
Turkmen
Ukrainian
Uzbek
Vietnamese
Welsh
Wolof