Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:05,600 --> 00:00:12,354
کانالی برای عاشقان سینما :Cinephilia
https://t.me/Video_Archives
2
00:00:12,600 --> 00:00:19,354
مترجم: «اشکان هیدی»
3
00:00:19,600 --> 00:00:26,354
به لطف و حمایت
آرش عنایتی
4
00:00:28,692 --> 00:00:30,775
اواخر تابستون سال ۱۸۹۴،
5
00:00:31,317 --> 00:00:33,483
آنتوان لومیر، پدر لویی و اوگوست،
6
00:00:33,942 --> 00:00:36,817
تو پاریس با کینتوسکوپ (شهر فرنگ)
توماس ادیسون آشنا میشه.
7
00:00:37,567 --> 00:00:39,275
یه صفحه نمایش کوچیک تکنفره...
8
00:00:39,400 --> 00:00:42,233
...که با انداختن یه سکه،
تصاویر رو متحرک میکرد.
9
00:00:43,400 --> 00:00:45,942
آنتوان با خودش فکر کرد:
«تصویر رو از این جعبه میکشیم بیرون.»
10
00:00:46,567 --> 00:00:49,358
«و روی یه پرده بزرگ
برای همه پخشش میکنیم.»
11
00:00:50,317 --> 00:00:52,400
«برمیگردم لیون، پسرام
خودشون بلدن چیکار کنن.»
12
00:01:43,644 --> 00:01:51,004
نوشته و تفسیر از تیری فرمو
بر اساس مجموعهای از برداشتهای...
13
00:01:51,028 --> 00:01:58,178
...سینمایی فیلمبرداری شده توسط
لویی لومیر و فیلمبردارانش از سال ۱۸۹۵
14
00:02:50,415 --> 00:03:07,565
لومیر
ماجرا ادامه دارد
15
00:03:11,317 --> 00:03:14,965
به یاد برنارد شاردِر...
16
00:03:54,733 --> 00:03:57,650
از اونجایی که این معجزه
مدیون مکانیک و سادگی بود،
17
00:03:58,025 --> 00:04:00,358
کافیه فقط شیفتگی و
هیجانی رو به یاد بیاریم...
18
00:04:00,608 --> 00:04:02,567
...که سینماتوگراف لومیر به وجود آورد.
19
00:04:03,442 --> 00:04:04,608
اما تصاویری که اون خلق کرد...
20
00:04:04,817 --> 00:04:07,400
...راه رو برای شیوهای
جدید از نمایش زندگی باز کرد.
21
00:04:07,692 --> 00:04:10,858
مثلاً حس بودن روی عرشه
«کشتی مسافربری در هوای طوفانی».
22
00:04:11,192 --> 00:04:12,692
که اسم همین فیلمه.
23
00:04:30,400 --> 00:04:32,608
میتونستیم فقط به تماشای
این تصاویر بسنده کنیم،
24
00:04:33,317 --> 00:04:35,942
اما اینها شکوه دنیا رو
از نو به ما نشون میدن...
25
00:04:36,108 --> 00:04:39,858
...و نگاهمون رو به سمت
معیارهایی غیرمنتظره سوق میده.
26
00:04:51,400 --> 00:04:52,817
فیلمهایی که در ادامه میبینید...
27
00:04:52,983 --> 00:04:55,067
...نشوندهندهی علاقهی ما
برای صحبت از زیباییشناسی،
28
00:04:55,233 --> 00:04:56,775
کارگردانی و قاببندیه.
29
00:04:57,108 --> 00:05:00,275
میخوایم از بحث و جدل سر
اینکه مخترع سینما کی بوده بگذریم،
30
00:05:00,733 --> 00:05:04,067
چون همهی اونایی که قبل از لومیر بودن هم
در واقع شرکای این اختراع محسوب میشن.
31
00:05:04,358 --> 00:05:07,400
حتی شارلاتانها،
ماجراجوها، پیشگوها و دیوانهها.
32
00:05:17,608 --> 00:05:20,233
وقتی سال 1895 از راه میرسه،
33
00:05:20,567 --> 00:05:23,817
سینماتوگراف لومیر
همهچیز رو دگرگون میکنه.
34
00:05:24,025 --> 00:05:26,900
هم اونایی که میساختن رو گرد هم
میاره، هم اونایی که رویاپردازی میکردن.
35
00:05:27,442 --> 00:05:31,192
و در نهایت با تبدیل شدن به «سینما»،
خودش به یک هنر مستقل تبدیل میشه.
36
00:05:32,067 --> 00:05:34,900
اما یه روزی، فیلمهای لومیر
از پردهی سینماها کنار رفتن.
37
00:05:35,233 --> 00:05:37,442
ما تصمیم گرفتیم اونها
رو به سالنها برگردونیم...
38
00:05:37,858 --> 00:05:39,108
...تا دوباره دیده بشن.
39
00:05:39,525 --> 00:05:42,692
این فیلمها با شکوه نمایش داده
میشن، چون آثار بزرگی هستن.
40
00:05:43,275 --> 00:05:45,608
موسیقی گابریل فوره هم همراهشون هست،
41
00:05:46,150 --> 00:05:48,150
که همعصر برادران لومیر بود.
42
00:06:12,108 --> 00:06:13,942
هر فیلم ۵۰ ثانیه طول میکشید.
43
00:06:14,275 --> 00:06:15,942
قراره حدود صدتا از اونها رو با هم ببینیم.
44
00:06:16,442 --> 00:06:18,525
اینطوری، با «چند» فیلم از لومیر...
45
00:06:18,733 --> 00:06:20,733
...«یک» فیلمِ لومیری میسازیم.
46
00:06:21,358 --> 00:06:23,150
این فیلمها حفظ و بازسازی شدن.
47
00:06:23,692 --> 00:06:25,400
امروز میخوایم زیباییشون رو نشون بدیم،
48
00:06:25,567 --> 00:06:28,775
و اونها رو به دنیایی برگردونیم که
خاطرۀ فراموششدهاش در اون حاضر هستن.
49
00:06:29,400 --> 00:06:31,608
لومیر، خودِ سینماست.
50
00:06:47,284 --> 00:06:52,104
1894
جان بخشیدن به تصاویر
51
00:06:59,400 --> 00:07:02,317
آنتوان گفت: «برمیگردم
لیون، پسرام بلدن چیکار کنن.»
52
00:07:02,983 --> 00:07:05,692
سوار قطار میشه، درست
مثل این فیلم شماره ۹۳۱.
53
00:07:06,358 --> 00:07:07,983
و برادرها دست به کار میشن.
54
00:07:08,275 --> 00:07:11,317
اول اوگوست، برادر
بزرگه و بعد لویی، برادر کوچیکتره.
55
00:07:12,067 --> 00:07:15,525
اون زمان دنیا داشت تلاش میکرد چیزی
رو اختراع کنه که بعدها سینما نام گرفت.
56
00:07:16,192 --> 00:07:19,067
لویی به چیزایی که از قبل وجود داشت فکر
میکنه و چیزی از خودش بهش اضافه میکنه.
57
00:07:19,317 --> 00:07:21,858
یه شب که خوابش نمیبرد،
یه ایدهای به ذهنش میرسه.
58
00:07:22,317 --> 00:07:25,442
مکانیزم چرخ خیاطی،
ماندگاری تصویر روی شبکیه...
59
00:07:25,650 --> 00:07:27,733
...و نیاز به یک حرکت بینقص.
60
00:07:27,900 --> 00:07:29,983
قبل از کریسمس، دستگاه دیگه کار میکرد.
61
00:07:30,983 --> 00:07:34,067
اینطوری میشه که یه افسانهی
خانوادگی شکل میگیره و اوگوست میگه:
62
00:07:34,275 --> 00:07:37,317
«برادرم سینما رو در یک
شب زندهداری اختراع کرد.»
63
00:07:38,192 --> 00:07:41,650
لویی لومیر یه تکنیک رو تصور
کرد و آینده رو به نمایش گذاشت.
64
00:07:42,275 --> 00:07:44,567
این اتفاق در سپیدهدم
سال ۱۸۹۵ در لیون به وقوع پیوست.
65
00:07:45,025 --> 00:07:47,525
آنتوان خوشحاله، پسراش از پسش براومدن.
66
00:07:56,400 --> 00:07:57,525
بیاین سفر کنیم.
67
00:07:57,733 --> 00:08:00,400
اینجا نیویورکه، نزدیک میدان یونیون.
68
00:08:00,900 --> 00:08:02,567
در زمستون سال ۱۸۹۵،
69
00:08:02,900 --> 00:08:05,317
یکی از مهندسهای کارخونه
لومیر به آمریکا سفر کرد...
70
00:08:05,442 --> 00:08:08,942
...تا از شرکت سلوئید
نیویورک، فیلم خام بخره.
71
00:08:10,233 --> 00:08:12,233
روی همین «فیلم»، که یک کلمهی انگلیسیه،
72
00:08:12,483 --> 00:08:15,317
لومیر یک امولسیون شیمیایی
مخصوص خودش رو قرار داد.
73
00:08:15,733 --> 00:08:17,233
اندازه ۳۵ میلیمتری رو حفظ کرد،
74
00:08:17,400 --> 00:08:20,400
دقیقاً هماندازهی فیلمِ
کینتوسکوپ توماس ادیسون.
75
00:08:20,858 --> 00:08:22,858
برای اینکه به کپیبرداری متهم نشه،
76
00:08:23,275 --> 00:08:25,608
به جای سوراخهای مربعی،
از سوراخهای گرد استفاده کرد،
77
00:08:25,900 --> 00:08:27,900
با یک سوراخ در کنار هر تصویر،
78
00:08:28,108 --> 00:08:30,358
نه چهارتا، مثل مدل آمریکاییش.
79
00:08:30,483 --> 00:08:33,067
امروزه این هنوز همون نشانهایه...
80
00:08:33,233 --> 00:08:35,567
...که فیلمهای سینماتوگراف
لومیر باهاش شناخته میشن.
81
00:08:51,650 --> 00:08:55,233
در لیون، همزمان که سه بخش
از قطار باری رژه میروند...
82
00:08:55,483 --> 00:08:57,275
...و کلیسای بازیلیکا در
پسزمینه دیده میشود،
83
00:08:57,400 --> 00:09:00,900
لویی و اوگوست لومیر در فوریه ۱۸۹۵...
84
00:09:01,317 --> 00:09:04,150
...یک حق اختراع ثبت میکنند،
درست شبیه به صدها اختراعی...
85
00:09:04,400 --> 00:09:06,900
...که این دو برادر در طول
زندگیشون به اسم خودشون ثبت کردن.
86
00:09:08,025 --> 00:09:09,567
دستگاه هنوز اسمی نداره.
87
00:09:09,942 --> 00:09:13,192
آنتوان، پدر خانواده، اسم
«دومیتور» رو پیشنهاد میده،
88
00:09:13,567 --> 00:09:15,733
اسمی که خودنمایی میکرد...
89
00:09:15,942 --> 00:09:18,275
...در میان انبوهی از واژگان
عجیب و غریب اون دوره.
90
00:09:18,817 --> 00:09:21,608
لویی مخالفت میکنه و میخواد
اسمش رو «سینماتوگراف» بذاره،
91
00:09:21,858 --> 00:09:24,108
به معنی «حرکتنگار».
92
00:09:24,358 --> 00:09:27,400
اما لئون بولی، یه مخترع فرانسوی که
در واقع هیچوقت چیزی اختراع نکرد،
93
00:09:27,775 --> 00:09:30,192
این اسم رو قبلاً ثبت کرده
بود، پس فقط باید صبر میکردن.
94
00:09:42,567 --> 00:09:44,900
در کارخونهی لومیر، همه سخت مشغول کارن،
95
00:09:45,192 --> 00:09:47,025
مثل این نجارها پشت میزهاشون،
96
00:09:47,192 --> 00:09:49,900
با حرکتهای ریتمیک افقی و عمودیشون...
97
00:09:50,233 --> 00:09:52,400
...در بالهای که تمام فضا رو تسخیر کرده،
98
00:09:52,692 --> 00:09:56,025
انگار که باید کل حرفهشون رو
تو همین ۵۰ ثانیه به ما نشون بدن.
99
00:10:00,400 --> 00:10:03,442
همون نزدیکی، لویی و
اوگوست توی آزمایشگاه هستن،
100
00:10:03,692 --> 00:10:05,983
و دارن آخرین اصلاحات رو
روی دستگاهشون انجام میدن،
101
00:10:06,192 --> 00:10:08,358
دستگاهی که باید در پاریس رونمایی کنن.
102
00:10:22,650 --> 00:10:24,025
برادران لومیر راهی پاریس میشن.
103
00:10:24,400 --> 00:10:26,983
لویی تصمیم میگیره به جای خودِ دستگاه،
104
00:10:27,192 --> 00:10:29,108
کاربردی که براش در نظر گرفته رو نمایش بده.
105
00:10:29,442 --> 00:10:31,400
برای این کار، باید یک
تصویر متحرک زمانی بسازه،
106
00:10:31,567 --> 00:10:33,983
یا به عبارت دیگه،
107
00:10:34,275 --> 00:10:35,275
یک فیلم.
108
00:10:38,400 --> 00:10:41,317
اونها در روز ۲۲ مارس منتظرشون بودن،
پس باید تا قبل از اون فیلم رو میساختن.
109
00:10:41,692 --> 00:10:45,025
همه چی بین پونزدهم تا بیستم
اتفاق افتاد، به احتمال زیاد، نوزدهم.
110
00:10:45,233 --> 00:10:47,692
هیچی قطعی نیست، ولی اون روز بارون نمیومد،
111
00:10:47,858 --> 00:10:50,025
برای همین، برای فیلمبرداری ایدهآل بود.
112
00:10:50,608 --> 00:10:52,900
میگن «فیلمبرداری»، ولی
در واقع هندل رو میچرخونن.
113
00:10:53,150 --> 00:10:54,567
این اصطلاح ولی باقی موند.
114
00:11:01,483 --> 00:11:02,483
همین.
115
00:11:02,525 --> 00:11:04,858
اسمش رو گذاشتن
«کارگران در حال خروج از کارخانه لومیر»...
116
00:11:04,983 --> 00:11:06,317
...یا «خروج از کارخانه».
117
00:11:06,525 --> 00:11:09,942
سوار قطار میشن و با
بیصبری از لیون دور میشن.
118
00:11:16,025 --> 00:11:18,942
توی فرانسه، هیچ تصمیمی
خارج از پایتخت گرفته نمیشه.
119
00:11:19,400 --> 00:11:21,317
۲۲ مارس ۱۸۹۵،
120
00:11:21,650 --> 00:11:24,733
آگوست و لویی پیش همکارای
دانشمندشون تمام تلاششون رو میکنن.
121
00:11:25,233 --> 00:11:27,733
اول از همه درباره عکاسی رنگی صحبت میکنن،
122
00:11:28,108 --> 00:11:31,400
یه آرمانشهر که خیلی جدی دنبالش بودن و بعداً
تبدیل به اُتوکروم (اولین فرآیند موفق عکاسی رنگی) شد.
123
00:11:32,900 --> 00:11:35,858
صبر میکنن تا آخر جلسه
سینماتوگراف رو نشون بدن،
124
00:11:36,192 --> 00:11:38,192
که هنوز اسمش سینماتوگراف نیست.
125
00:11:38,942 --> 00:11:42,317
دستگاه جدید با پخش تصاویر
متحرک، همه رو شگفتزده میکنه...
126
00:11:42,650 --> 00:11:44,817
...که توش کارگرهای زن و مرد در حال خروج...
127
00:11:45,233 --> 00:11:47,108
...از در کارخونهی لومیر دیده میشن.
128
00:11:47,900 --> 00:11:48,900
حضار،
129
00:11:49,067 --> 00:11:52,025
که بینشون لئون گومون،
دوست لویی لومیر هم هست،
130
00:11:52,358 --> 00:11:54,567
حسابی تحت تاثیر قرار
گرفتن، حتی بیشتر از اون،
131
00:11:54,900 --> 00:11:56,358
یک پیروزی تمامعیاره.
132
00:12:08,108 --> 00:12:09,525
خب، ببینیم چی میدونیم.
133
00:12:09,983 --> 00:12:12,483
فیلمبرداری باید سهشنبه
۱۹ مارس انجام شده باشه،
134
00:12:13,067 --> 00:12:15,942
اونم سر ظهر تا از نور
خورشید نهایت استفاده رو ببرن.
135
00:12:17,025 --> 00:12:20,317
لویی لومیر جلوی درهای کارخونه ایستاده.
136
00:12:21,108 --> 00:12:23,692
ازشون خواسته که طبیعی از کارخونه خارج بشن،
137
00:12:24,108 --> 00:12:25,400
ولی همه این کار رو نمیکنن.
138
00:12:25,650 --> 00:12:27,483
بعضیها به دوربین نگاه میکنن...
139
00:12:27,858 --> 00:12:30,275
...با اون بیخبری و شادی اولین تجربهها.
140
00:12:30,692 --> 00:12:34,108
اما یه رازی این وسط هست، کدوم
نسخه توی پاریس نمایش داده شد؟
141
00:12:34,608 --> 00:12:36,942
این یکی که از همه معروفتر و قشنگتره؟
142
00:12:37,983 --> 00:12:40,442
هرچند که روزنامهها از یه
کالسکه با اسب حرف میزنن.
143
00:12:41,317 --> 00:12:43,483
و البته این نسخه هم هست،
144
00:12:43,817 --> 00:12:46,317
که توش کالسکه و اسب دیده میشن.
145
00:12:46,525 --> 00:12:50,233
تازه، لباس تن مردم هم برای
ماه مارس، یعنی آخر زمستونه.
146
00:12:50,567 --> 00:12:52,858
یعنی همین نسخه از «خروج
از کارخانه» نسخهی اصلیه؟
147
00:12:53,692 --> 00:12:55,983
ولی یه نسخهی سوم هم پیدا شده...
148
00:12:56,150 --> 00:12:59,067
...با یه کالسکه که، الان
میبینید، دو تا اسب میکشنش.
149
00:12:59,733 --> 00:13:01,567
یعنی یه تولید درست و حسابی بوده.
150
00:13:02,942 --> 00:13:04,983
هیچی قطعی نیست جز یه چیز.
151
00:13:05,400 --> 00:13:07,025
وقتی لویی هندل رو میچرخونه،
152
00:13:07,317 --> 00:13:09,692
تاریخ از دل یه دستاورد فنی متولد میشه،
153
00:13:09,900 --> 00:13:13,567
یه دستگاه کوچیک از آهن
و چوب با خطوطی بینقص.
154
00:13:14,400 --> 00:13:15,983
علاوه بر اینکه این اولین بار بود،
155
00:13:16,275 --> 00:13:19,483
در تب و تاب ساختن سه نسخه و دو بازسازی،
156
00:13:19,900 --> 00:13:21,317
یه چیز تازه خودش رو نشون میده.
157
00:13:21,733 --> 00:13:23,817
یک موضوع، یک قاببندی، یک نما.
158
00:13:24,817 --> 00:13:28,108
و ارادهی برادران لومیر
برای به سرانجام رسوندنش،
159
00:13:28,317 --> 00:13:31,567
باور به رویدادی که، برخلاف افسانهها،
160
00:13:31,858 --> 00:13:33,525
براشون خیلی اهمیت داشت.
161
00:13:34,400 --> 00:13:36,358
اون روز، یه دوره به سر رسید.
162
00:13:36,900 --> 00:13:39,650
مخترعهای زیادی قبل از اونها
بودن، ولی بعدشون دیگه کسی نبود.
163
00:13:40,192 --> 00:13:42,275
با همین اولین فیلم، همهچیز سر جای خودشه،
164
00:13:42,400 --> 00:13:44,192
سینما، دیگه سینماست.
165
00:14:04,858 --> 00:14:07,733
خانواده لومیر هر سال به «لا سیوتا» میرن،
166
00:14:08,025 --> 00:14:09,817
به ملکشون «کلو دِ پلاژ».
167
00:14:10,358 --> 00:14:12,067
تابستون ۱۸۹۵،
168
00:14:12,233 --> 00:14:14,442
لویی خودش رو وقف بهتر
کردن دستگاهش میکنه...
169
00:14:14,775 --> 00:14:16,983
...برای گرفتن برداشتهای
جدید، برای فیلم ساختن،
170
00:14:17,233 --> 00:14:19,317
هرچند اون موقع اینطوری در مورد نمیگفتن.
171
00:14:20,525 --> 00:14:23,192
چند تا صحنه میسازه، و این
کار رو هر تابستون تکرار میکنه،
172
00:14:23,358 --> 00:14:25,775
مثل این یکی: «سوار شدن برای گردش»،
173
00:14:26,067 --> 00:14:27,775
که یه لحظه خانوادگی رو روایت میکنه.
174
00:14:28,358 --> 00:14:30,567
یه اسکله خصوصی، یه قایق کوچیک،
175
00:14:30,942 --> 00:14:32,442
چندتا دوست از لیون.
176
00:14:32,900 --> 00:14:36,858
توی ۵۰ ثانیه باید کلِ
صحنهی رفتن به دریا جا بشه،
177
00:14:37,150 --> 00:14:38,650
از جمله خداحافظی...
178
00:14:39,025 --> 00:14:41,608
...که خیلی نمایشی با دستمال انجام میشه.
179
00:14:47,692 --> 00:14:50,275
پیش لومیر، همیشه برای بچهها وقت هست.
180
00:14:50,733 --> 00:14:53,150
این یکی انگار ادامه قبلیه.
181
00:14:53,858 --> 00:14:55,608
دوربین رو به دریای بازه،
182
00:14:55,900 --> 00:14:58,025
بازیگرا عوض شدن، ولی دکور همونه.
183
00:14:58,400 --> 00:15:00,983
برادران لومیر از خودشون فیلم
میگیرن، از بچههاشون فیلم میگیرن،
184
00:15:01,233 --> 00:15:02,567
این کار رو زیاد انجام میدن.
185
00:15:02,733 --> 00:15:04,817
غروبها، آبتنی و بازیها.
186
00:15:05,192 --> 00:15:06,567
انگار دارن روی آب راه میرن...
187
00:15:06,900 --> 00:15:09,067
...و جادوی این اختراع
جدید رو به تصویر میکشن.
188
00:15:10,067 --> 00:15:13,067
لویی چیزای دیگهای هم توی
لیون و لا سیوتا فیلمبرداری میکنه.
189
00:15:13,400 --> 00:15:15,525
به نزدیکانش نشونشون
میده تا سرگرمشون کنه...
190
00:15:15,692 --> 00:15:17,358
...و مطمئن بشه که دستگاه کار میکنه.
191
00:15:17,650 --> 00:15:20,150
کم کم جلسههای نمایش، اعتبار پیدا میکنن،
192
00:15:20,317 --> 00:15:22,192
و مردم رو شگفتزده و احساساتی میکنن.
193
00:15:31,983 --> 00:15:35,483
از مدیترانه، با قطار به لیون برمیگردن.
194
00:15:36,150 --> 00:15:38,858
این فیلم آدم رو یاد نقاشیهای
تِرنِر (نقاش انگلیسی) میندازه،
195
00:15:39,192 --> 00:15:43,067
که ۵۰ سال قبل قطارها رو
نقاشی میکرد، الهام همونه.
196
00:15:43,233 --> 00:15:44,900
لومیر حرکت رو نشون میده،
197
00:15:45,067 --> 00:15:47,233
دوربین رو بالای یه لوکوموتیو میذاره...
198
00:15:47,400 --> 00:15:49,692
...که تونلهای تاریک رو پر از بخار میکنه.
199
00:15:50,400 --> 00:15:54,442
اینجا، سینما به تماشاگر جایی رو
نشون میده که هیچوقت توش نبوده.
200
00:15:54,775 --> 00:15:57,400
دوربین جایگزین نگاه میشه،
201
00:15:57,525 --> 00:15:58,900
و این تازه اول ماجراست.
202
00:15:59,567 --> 00:16:02,400
پاییز ۱۸۹۵، لویی از خودش میپرسه...
203
00:16:02,650 --> 00:16:04,858
...که آیا سینماتوگراف
فقط برای دانشمندهاست...
204
00:16:05,067 --> 00:16:06,525
...یا برای مردم عادی هم هست.
205
00:16:06,775 --> 00:16:08,233
گزینهی دوم برنده میشه.
206
00:16:09,233 --> 00:16:11,442
آنتوان، پدرشون، میگه: «بسپاریدش به من».
207
00:16:12,115 --> 00:16:14,240
سینما در آستانهی تولده.
208
00:16:15,710 --> 00:16:20,273
۱۸۹۵
نمایش تصاویر بر پرده
209
00:16:42,567 --> 00:16:45,858
وقتی لومیر دستگاه رو در
مارس ۱۸۹۵ معرفی میکنه،
210
00:16:46,275 --> 00:16:47,650
دو کار انجام میده،
211
00:16:48,025 --> 00:16:51,067
...اول اینکه آخرین مخترع باشه و دوم اینکه اولین سینماگر.
212
00:17:13,983 --> 00:17:15,983
«خروج از کارخانه» همه چیز رو عوض میکنه.
213
00:17:16,150 --> 00:17:18,192
این نما خودش یک سنده، یک مدرک.
214
00:17:18,817 --> 00:17:20,942
جر و بحث بین مخترعها تموم میشه.
215
00:17:21,275 --> 00:17:24,358
ذات و ماهیت «سینماتوگراف»
همونی میشه که بعدها
216
00:17:24,692 --> 00:17:27,608
به میلیونها فیلمی که به لطفش
ساخته میشن، جون میده.
217
00:17:28,483 --> 00:17:31,733
سینما با تمام قوا از راه رسیده، همون
طوری که همیشه اون رو خواهیم شناخت
218
00:18:00,317 --> 00:18:02,400
این دو خانم پاریسی خبر ندارن،
219
00:18:02,775 --> 00:18:04,483
ولی همین نزدیکیها یه اتفاقی در جریانه،
220
00:18:04,900 --> 00:18:07,858
نه چندان دور از برج ایفل و میدون
«شان دو مارس» که قبلاً دیدیم،
221
00:18:08,358 --> 00:18:11,400
و «پتی پاله» و «گرَن
پاله» که الان داریم میبینیم.
222
00:18:30,317 --> 00:18:33,900
پاییز ۱۸۹۵ است، رویداد
بزرگ برادران لومیر آمادهست.
223
00:18:48,192 --> 00:18:50,567
«آنتوان لومیر» داره از پاریس لذت میبره.
224
00:18:50,983 --> 00:18:52,733
تو یکی از بلوارها یه سالن پیدا میکنه
225
00:18:52,942 --> 00:18:54,567
که پاتوق اعیان و اشرافه،
226
00:18:54,858 --> 00:18:56,400
سالن «اَندینِ» «گران کافه»،
227
00:18:56,858 --> 00:19:00,317
تو بلوار «کاپوسین»، نزدیک «اُپرا گارنیه»،
228
00:19:00,567 --> 00:19:03,275
که حضور باشکوهش، موضوعِ
229
00:19:03,400 --> 00:19:05,900
این نمای شماره ۱۵۴ لومیره.
230
00:19:08,233 --> 00:19:11,817
حالا، اسم رسمی دستگاه «سینماتوگراف» هست.
231
00:19:12,442 --> 00:19:13,983
طبق تبلیغات، دستگاه این قابلیت رو داره که
232
00:19:14,400 --> 00:19:15,817
«حرکت رو بازآفرینی کنه...»
233
00:19:15,983 --> 00:19:18,692
«...و تصاویر رو در ابعاد
واقعی برای عموم مردم»
234
00:19:19,067 --> 00:19:20,692
«...روی پرده به نمایش بذاره».
235
00:19:21,108 --> 00:19:24,400
از ماه مارس، لویی حدود
ده تا فیلم کوتاه گرفته.
236
00:19:24,942 --> 00:19:27,233
پدرش میخواد اونا رو روز ۲۸ دسامبر
237
00:19:27,400 --> 00:19:29,817
همون سال، یعنی ۱۸۹۵، اکران کنه.
238
00:19:29,983 --> 00:19:32,817
این اولین نمایش عمومی و پولیِ
239
00:19:33,192 --> 00:19:34,942
سینماتوگراف لومیر خواهد بود.
240
00:19:46,067 --> 00:19:48,275
ما میدونیم تو این اولین نمایش چی پخش شده.
241
00:19:48,400 --> 00:19:50,900
اول با «خروج از کارخانه»
شروع میشه، خیابان «سَن ویکتور»،
242
00:19:51,067 --> 00:19:53,692
زنها، مردها، دوچرخه، سگه.
243
00:19:53,858 --> 00:19:56,483
قبلاً راجع بهش حرف زدیم، دیگه از بَر هستین.
244
00:19:59,692 --> 00:20:02,192
«آکروباتبازی روی اسب»،
که توش یه سرباز خودشو
245
00:20:02,358 --> 00:20:04,775
به شکل یه آدم دستوپاچلفتی جا
میزنه که نمیتونه رو زین بند بشه.
246
00:20:15,108 --> 00:20:18,858
«صید ماهی قرمز»، که توش «اوگوست لومیر»
247
00:20:18,983 --> 00:20:21,733
«آندره» کوچولو رو تکون تکون
میده، بچه نمیفهمه ازش چی میخواد
248
00:20:22,067 --> 00:20:24,483
و با یه حالت درموندگی
به دوربین نگاه میکنه.
249
00:20:30,275 --> 00:20:32,358
«ورود اعضای کنگرهی عکاسی»
250
00:20:32,483 --> 00:20:34,275
که تو «نُوویل سور سُن» فیلمبرداری شده،
251
00:20:34,483 --> 00:20:36,900
یه کنگره که اعضاش از
قبل دارن خوش میگذرونن.
252
00:20:45,858 --> 00:20:49,025
«آهنگران سر کار»، که این آقا، با
افتخار از اینکه دارن ازش فیلم میگیرن،
253
00:20:49,317 --> 00:20:52,317
تصمیم گرفته پیراهن سفید و کراوات بزنه.
254
00:20:56,817 --> 00:20:59,983
«آبپاشِ آبپاشیشده»، اولین
فیلم داستانی، اولین شوخی تصویری،
255
00:21:00,192 --> 00:21:02,317
و یکی از فیلمهای محبوب «ژان-لوک گدار».
256
00:21:10,942 --> 00:21:12,233
«غذای کودک»،
257
00:21:12,400 --> 00:21:15,067
که باز هم «اوگوست لومیر»
و خانوادهاش توش هستن.
258
00:21:15,400 --> 00:21:18,900
منطقیه دیگه، چون «لویی» فیلم
میگرفت، «اوگوست» بازی میکرد.
259
00:21:21,150 --> 00:21:22,608
«بالا انداختن با پتو»،
260
00:21:22,983 --> 00:21:24,650
تو همون مایههای «آکروباتبازی روی اسب».
261
00:21:24,900 --> 00:21:27,233
بازیهای مردونه و شوخیهای بیمزه.
262
00:21:27,650 --> 00:21:29,858
این فیلما، که تعدادشون هم زیاد میشه،
263
00:21:30,108 --> 00:21:32,650
برتری نیروهای نظامی رو زیر سوال میبرن.
264
00:21:35,525 --> 00:21:37,233
«میدان کوردُلیه»، در لیون.
265
00:21:37,525 --> 00:21:39,025
دستگاه تو خیابونه.
266
00:21:39,233 --> 00:21:41,983
سینما فقط تماشا میکنه،
و این یه سنت میشه.
267
00:21:45,650 --> 00:21:47,150
و بالاخره، «دریا».
268
00:21:47,525 --> 00:21:49,942
تو «لا سیوتا»، یه غروب تابستونی،
269
00:21:50,317 --> 00:21:52,733
چند تا بچه دارن از اسکله
شیرجه میزنن تو آب.
270
00:21:53,150 --> 00:21:55,733
بچههایی که سینما همیشه
دوستشون خواهد داشت.
271
00:21:58,525 --> 00:22:00,775
این، برنامهی اولین سانس نمایش بود.
272
00:22:01,400 --> 00:22:03,067
اینا چیزایی بود که مردم دیدن.
273
00:22:03,608 --> 00:22:07,067
بین مهمونها، یه مردی ردیف جلو نشسته بود.
274
00:22:07,400 --> 00:22:11,067
تصویر ثابتی که اول نمایش داده میشه
زیاد تحت تأثیر قرارش نمیده.
275
00:22:11,358 --> 00:22:13,150
«واسه این، این همه راه اومدم؟»
276
00:22:13,358 --> 00:22:14,858
اما وقتی هندل دستگاه میچرخه
277
00:22:15,108 --> 00:22:17,233
و فیلما با تمام شکوهشون نمایش داده میشن،
278
00:22:17,483 --> 00:22:18,817
زبونش بند میاد.
279
00:22:21,025 --> 00:22:23,525
وقتی نمایش تموم میشه،
میره پیش «آنتوان لومیر»
280
00:22:23,692 --> 00:22:26,025
و بهش التماس میکنه که این
اختراع جدید رو بهش بفروشه.
281
00:22:26,483 --> 00:22:28,608
اون هم برای اینکه یه رقیب
احتمالی رو دست به سر کنه،
282
00:22:28,817 --> 00:22:30,442
با لحنی تمسخرآمیز بهش جواب میده:
283
00:22:31,067 --> 00:22:34,108
«این دستگاه فروشی نیست،
ولی باید از من ممنون هم باشید که بهتون نمیفروشمش»
284
00:22:34,525 --> 00:22:37,192
«...چون ورشکستتون میکرد.
این کار هیچ آیندهای نداره.»
285
00:22:38,358 --> 00:22:42,564
اون مرد، «ژرژ مِلییس» بود.
(شعبدهباز، بازیگر و نخستین کارگردان فرانسوی)
286
00:22:43,362 --> 00:22:47,834
۱۸۹۶
خلقِ مخاطب
287
00:22:55,650 --> 00:22:58,108
«سینما اختراعیست بدون آینده.»
288
00:22:58,525 --> 00:23:00,775
این پیشگوییایه که تاریخ
ساخته و پرداخته کرده
289
00:23:00,942 --> 00:23:02,650
و معمولاً هر جا میرسن، نقلش میکنن.
290
00:23:03,192 --> 00:23:05,733
برادران لومیر بیش از ۲۰۰۰ فیلم ساختن،
291
00:23:05,900 --> 00:23:07,275
اونا میدونستن که آینده داره.
292
00:23:07,858 --> 00:23:10,650
وقتی تصاویری رو به نمایش میذاری،
مخاطبی که تماشاشون میکنه رو هم خلق میکنی.
293
00:23:11,108 --> 00:23:13,067
لویی لومیر به این مخاطب فکر میکنه.
294
00:23:13,317 --> 00:23:16,192
اون فیلمهای زیادی میسازه،
فیلمبردار تربیت میکنه،
295
00:23:16,483 --> 00:23:19,775
مثل همین آقایی که اینجا
داره نزدیک باغ «تویلری»
296
00:23:20,025 --> 00:23:21,942
از یه مسابقهی اتومبیلهای
گلآراییشده فیلم میگیره.
297
00:23:22,275 --> 00:23:24,233
البته، داره سعی میکنه فیلم بگیره
298
00:23:24,608 --> 00:23:27,608
چون انگار با سینماتوگراف به مشکل برخورده.
299
00:23:28,567 --> 00:23:30,567
همونطور که مورخ، «پل ژنار» میگفت،
300
00:23:30,775 --> 00:23:33,525
جا زدن نگاتیو توی
دستگاه، کار زمانبری بوده.
301
00:23:33,775 --> 00:23:36,150
وقتش رو میگیره، به اندازهی زمان یه فیلم.
302
00:23:41,608 --> 00:23:43,692
خب، حالا فیلمبردار
میتونه کارش رو شروع کنه.
303
00:23:43,983 --> 00:23:46,733
خیلی عجیبه که میبینیم
این دو فیلم به هم میپیوندن.
304
00:23:47,025 --> 00:23:49,317
حتی آدم آرزو میکنه بفهمه
اون داشته از چی فیلم میگرفته،
305
00:23:49,483 --> 00:23:51,400
ولی شاید اصلاً واقعاً فیلم نمیگرفته؟
306
00:23:52,067 --> 00:23:54,692
این نما، مثل نمای قبلی، یه «پشت صحنه» است؛
307
00:23:54,942 --> 00:23:58,108
اولین باری که یه سینماگر داره
در حال کار کردن دیده میشه.
308
00:23:59,025 --> 00:24:02,442
هندل جلوی لنزه، نه کنارش.
309
00:24:03,150 --> 00:24:05,858
روی سهپایه نصب شده، استفادهاش راحته.
310
00:24:06,192 --> 00:24:09,067
دستگاه سبکه، میشه راحت حملش کرد.
311
00:24:09,692 --> 00:24:11,858
فیلم گرفتن یه نما لحظهی
خیلی مهم و باوقاریه.
312
00:24:12,025 --> 00:24:13,150
قبل از هر چیز، متانت.
313
00:24:13,317 --> 00:24:16,025
به فیلمبردار، اون مردها و زن نگاه کنین،
314
00:24:16,275 --> 00:24:18,317
که حسابی به خودش رسیده.
315
00:24:19,067 --> 00:24:22,108
انگار ژاندارمه داره از فرایند
فیلمبرداری محافظت میکنه،
316
00:24:22,358 --> 00:24:23,900
ولی حواسش به اون مرده نیست
317
00:24:24,067 --> 00:24:26,400
که یهو و بیموقع میپره وسط خیابون.
318
00:24:45,483 --> 00:24:48,650
هر فیلمبرداری که «لومیر»
به سراسر دنیا میفرستاد
319
00:24:49,025 --> 00:24:50,817
در واقع داشت به یه هدف بزرگ کمک میکرد:
320
00:24:51,358 --> 00:24:53,858
ساختن فیلمهای زیاد، اونم همهجا.
321
00:24:54,275 --> 00:24:55,275
آره، پسر جون،
322
00:24:55,400 --> 00:24:58,442
باید خوراک پردههای سینما توی پاریس،
323
00:24:58,650 --> 00:25:01,150
لیون، بروکسل، لندن و برلین رو تأمین کرد.
324
00:25:01,608 --> 00:25:03,483
و اینجا، توی وینِ اتریش،
325
00:25:03,900 --> 00:25:07,150
جایی که لومیر، یا بهتره بگم
فیلمبردارش «شارل مواسون»،
326
00:25:07,358 --> 00:25:09,317
داره ورودیِ یه سالن
«سینماتوگراف» رو نشون میده.
327
00:25:10,733 --> 00:25:12,067
سینما وقتی داره از خیابونها فیلم میگیره،
328
00:25:12,358 --> 00:25:15,358
همیشه داره تاریخِ خودش رو هم ثبت میکنه.
329
00:25:29,942 --> 00:25:32,567
فقط دو هفته بعد از نمایشِ «گران کافه»
(اولین نمایش عمومی فیلم)،
330
00:25:32,900 --> 00:25:34,775
لومیر دوباره پشت دوربین رفته.
331
00:25:35,692 --> 00:25:37,817
باید مردم رو سرگرم کرد.
332
00:25:37,983 --> 00:25:40,817
برای همین از «فِلیسین تروی»
(هنرمند کاباره)،
333
00:25:41,233 --> 00:25:44,400
که دلقک، شعبدهباز و البته دوست
خانوادگیشون بود، دعوت میکنه.
334
00:25:45,275 --> 00:25:46,483
این آقا، همونطور که میبینین،
335
00:25:46,733 --> 00:25:50,650
حسابی به خودش رسیده: زیرپوش
چسبون، فراک و کفش رسمی.
336
00:25:51,150 --> 00:25:53,525
لویی و فلیسین دارن فیلم
«بشقابهای چرخان» رو ضبط میکنن،
337
00:25:53,692 --> 00:25:54,942
این اسمِ همین فیلمه
338
00:25:55,150 --> 00:25:58,400
که شماره یکِ کاتالوگ رسمی
لومیر بهش اختصاص داده شده.
339
00:25:59,067 --> 00:26:00,567
اولش بشقابه،
340
00:26:00,692 --> 00:26:02,567
بعدش، بشقاب روی دیس،
341
00:26:02,983 --> 00:26:04,775
دیسهایی که مثل بشقاب میچرخن،
342
00:26:05,192 --> 00:26:06,942
و اینم از کل نمایش.
343
00:26:11,567 --> 00:26:13,108
آمادهاین؟ بزن بریم!
344
00:26:16,108 --> 00:26:18,442
حالا که اینجا بودن، از فرصت
استفاده کردن و یه فیلم دیگه هم گرفتن.
345
00:26:18,817 --> 00:26:20,650
راستش، یه ضرب شیش تا فیلم گرفتن.
346
00:26:21,192 --> 00:26:24,525
دکور همونه، ولی «تروی»
برای اینکه یه تنوعی بده،
347
00:26:24,650 --> 00:26:26,858
به لباسش یه کلاهگیس هم اضافه کرده
348
00:26:27,317 --> 00:26:29,692
با یه یقه مصنوعیِ کاغذیِ سفید
که خیلی هم چنگی به دل نمیزنه.
349
00:26:30,358 --> 00:26:31,733
اسم این فیلم «مار» هست.
350
00:26:31,900 --> 00:26:33,525
«تروی» یه نوارِ مارپیچ رو تکون میده
351
00:26:33,858 --> 00:26:36,400
که قوس و پیچهای زیادش یه
دسته پَرِ سفید رو درست میکنه
352
00:26:36,733 --> 00:26:39,067
که انگار خودِ شعبدهباز رو هم مست کرده.
353
00:26:43,233 --> 00:26:45,817
مطبوعات اون زمان نوشتن:
«یک تَوَهُم بینقص از یک مار».
354
00:26:45,983 --> 00:26:47,775
معلومه که به چیزای کم قانع بودن.
355
00:26:50,817 --> 00:26:52,275
یکی دیگه، بازم، بازم!
356
00:26:52,400 --> 00:26:53,608
یکی دیگه، و یکی دیگه!
357
00:26:53,983 --> 00:26:56,108
و در آخر: «خیلهخب، دیگه خسته شدم!»
358
00:26:56,608 --> 00:26:58,067
«فِلیسین» واقعاً سنگ تموم گذاشت.
359
00:27:11,942 --> 00:27:14,150
«سینماتوگراف» بلافاصله به موفقیت میرسه.
360
00:27:14,525 --> 00:27:17,192
مردم یه شور و اشتیاق تازهای
از خودشون نشون میدن.
361
00:27:17,692 --> 00:27:20,067
لومیر همه ژانرها رو امتحان میکنه: کمدی،
362
00:27:20,483 --> 00:27:23,275
فیلمهای واقعگرایانه، و
سکانسهای کوتاهی مثل این،
363
00:27:23,650 --> 00:27:26,733
با حضور همسرانِ برادران لومیر،
یعنی «رز» و «مارگاریت وینکلر».
364
00:27:27,358 --> 00:27:30,025
یه کنسرت با پیانو و ویولن،
که آخرش به دعوا میکشه،
365
00:27:30,400 --> 00:27:32,692
شبیه فیلم «تمرین ارکستر» اثر «فلینی».
366
00:27:34,233 --> 00:27:36,275
حالا که صحبت از این
دو خانم شد، جالبه بدونین
367
00:27:36,525 --> 00:27:39,608
چهار خواهر از خانواده «وینکلر» با
چهار برادر «لومیر» ازدواج کردن.
368
00:27:40,358 --> 00:27:42,817
«آنتوان»، پدر لومیرها، همیشه بهشون میگفت:
369
00:27:43,108 --> 00:27:46,400
«هیچوقت گله نکنین، چون شما چهارتا
روی هم رفته فقط یه مادرزن دارین!»
370
00:27:57,900 --> 00:28:00,650
فیلمهای زیادی هستن که نشون میدن
371
00:28:00,900 --> 00:28:02,942
لومیر به فکر جنبهی نمایشیِ کار بوده
372
00:28:03,483 --> 00:28:05,983
و از همون اول یه سینماگر واقعی بوده.
373
00:28:06,483 --> 00:28:08,900
بیاین این فیلم رو که سال
۱۸۹۶ ساخته شده ببینیم.
374
00:28:09,525 --> 00:28:11,983
«آبپاشِ آبپاشیشده»،
یکی از اولین کارهاش بود،
375
00:28:12,317 --> 00:28:13,858
و همینطور فیلم «ورقبازی».
376
00:28:14,108 --> 00:28:16,317
اینجا، لومیر این دوتا رو با هم قاطی کرده
377
00:28:16,775 --> 00:28:18,317
توی فیلمِ «ورقبازهای آبپاشیشده».
378
00:28:18,942 --> 00:28:21,817
تأثیرگذاریش با ترکیب کردن
داستانها چند برابر میشه،
379
00:28:22,233 --> 00:28:24,233
یه چیزی تو مایههای
گودزیلا علیه کینگکونگ.
380
00:28:24,525 --> 00:28:26,608
تعلیق، بداههپردازی،
381
00:28:26,942 --> 00:28:28,483
همه با هم درگیر میشن.
382
00:28:28,733 --> 00:28:30,525
در کل، یه شلمشوربای حسابی،
383
00:28:30,775 --> 00:28:33,067
ولی از اون شلمشورباهایی
که مردم خوششون میاد.
384
00:28:51,400 --> 00:28:54,317
لویی لومیر، که پشت دوربین بود،
حال و هوای اون دوره رو میشناخت.
385
00:28:54,900 --> 00:28:57,400
حدس میزد که سینما قراره
یه شکل جدیدی از هنر باشه،
386
00:28:57,525 --> 00:28:58,692
از سرگرمی.
387
00:28:59,067 --> 00:29:00,900
تماشاگر قراره خودش بخشی از نمایش باشه.
388
00:29:01,067 --> 00:29:02,442
وقتی همه ساکت میشن،
389
00:29:02,608 --> 00:29:04,775
محوِ یه شخصیت یا یه حرکت،
390
00:29:04,983 --> 00:29:06,775
و این فرصت رو به سکوتِ سالن میدن
391
00:29:06,900 --> 00:29:10,733
تا حیرت و شگفتی خودش
رو با همون خاموشی بیان کنه.
392
00:29:34,442 --> 00:29:36,525
مردها و زنها روی دو تا نیمکت جدا نشستن
393
00:29:36,650 --> 00:29:39,317
که «نقطه گریز» (عمق میدان)
تصویر به سمت اتفاق اصلی کشیده شده.
394
00:29:39,442 --> 00:29:40,858
یک قاببندی بینقص.
395
00:29:41,025 --> 00:29:44,150
شیک و مرتب، هم صحنه رو نگاه
میکنن و هم به تماشاچی نشونش میدن.
396
00:29:44,358 --> 00:29:45,900
یه عادتی که بعدها در
فیلمهای لومیر جا افتاد
397
00:29:46,150 --> 00:29:48,275
و توش بازیگرا با اصرار
به دوربین زل میزدن،
398
00:29:48,692 --> 00:29:51,108
که مطمئن بشن تماشاگر هم باهاشون همراهه.
399
00:29:52,400 --> 00:29:54,817
اونایی که سمت راست نشستن یه کم
دارن اغراق میکنن، ولی چه اهمیتی داره؟
400
00:29:55,108 --> 00:29:57,317
دارن نشون میدن که نمایش فوقالعادهست.
401
00:29:58,525 --> 00:30:00,192
میشه حدس زد قضیه چیه.
402
00:30:00,442 --> 00:30:01,192
آها، خودشه.
403
00:30:01,400 --> 00:30:03,817
تابلو برعکس بود، حالا درست شد.
404
00:30:05,400 --> 00:30:07,608
آفرین، آفرین، همه محو تماشا شدن.
405
00:30:10,483 --> 00:30:12,192
کمترین کار همین بود: «ممنونم».
406
00:30:19,983 --> 00:30:23,400
این صحنه در کارناوال سال
۱۸۹۹ پاریس فیلمبرداری شده.
407
00:30:26,317 --> 00:30:29,900
اگه با دقت نگاه کنیم، میبینیم
که کلی اتفاق داره میفته:
408
00:30:30,400 --> 00:30:31,775
رژه کالسکهها،
409
00:30:32,067 --> 00:30:33,858
خانمهایی که حسابی به خودشون رسیدن،
410
00:30:34,025 --> 00:30:37,150
آقایون با کلاه سیلندری
و نظامیها با کلاهخود.
411
00:30:37,900 --> 00:30:40,192
یه جنگِ خودجوشِ نقل و کاغذ رنگی
412
00:30:40,358 --> 00:30:43,150
که انگار یه روش خیلی
مردونه برای ابراز علاقه بوده.
413
00:31:00,900 --> 00:31:04,067
بله آقا، نگران نباشین، شما رو هم دیدیم.
414
00:31:13,108 --> 00:31:15,400
به تصویر کشیدن خودِ
تماشاچیها هم راهی بود...
415
00:31:15,525 --> 00:31:17,400
...که اونها رو دوباره به سالنهای سینما برگردونه.
416
00:31:17,983 --> 00:31:20,067
داستان «کوزه شکسته» چیه؟
417
00:31:20,358 --> 00:31:22,025
یه نفر با چشمای بسته...
418
00:31:22,192 --> 00:31:24,608
...باید با یه چوب، کوزههای
آویزون شده رو بشکنه.
419
00:31:25,442 --> 00:31:27,233
چشمبسته، کورمالکورمال راه میره.
420
00:31:27,442 --> 00:31:29,817
دستوپاچلفتی بودنش
موقعیتهای خندهداری ایجاد میکنه.
421
00:31:30,233 --> 00:31:31,692
مردم میخندن.
422
00:31:32,567 --> 00:31:34,483
برای اولین بار، تماشاچیهای
توی سالن سینما...
423
00:31:34,692 --> 00:31:36,400
...به تماشاچیهای توی فیلم نگاه میکنن.
424
00:31:36,692 --> 00:31:40,108
آقایون کلاهبهسر منتظرن
تا اون طفلک مسخره بشه.
425
00:31:40,358 --> 00:31:43,192
بچهها با دقت نگاه میکنن
و از خنده رودهبر شدن.
426
00:31:43,942 --> 00:31:45,358
این یکی زیادی معطل میکنه.
427
00:31:45,567 --> 00:31:47,817
دوربین رو متوقف کرده و دوباره راه انداخته.
428
00:31:48,150 --> 00:31:50,150
فقط ۵۰ ثانیه فیلم داشته،
429
00:31:50,400 --> 00:31:52,275
هیچوقت نتیجه رو نمیفهمیم.
430
00:31:58,525 --> 00:32:00,775
سینماتوگراف علاوه بر
نمایش چیزای خارقالعاده،
431
00:32:00,942 --> 00:32:03,692
به مفسر دوران خودش تبدیل شد.
432
00:32:04,067 --> 00:32:06,817
دورانی که دورهی آکروباتبازها و سیرک بود.
433
00:32:07,192 --> 00:32:09,275
چندین فیلم کوتاه...
434
00:32:09,400 --> 00:32:11,983
...به یک خانوادهی ژیمناست
هنرمند، یعنی کِرموها، اختصاص داره.
435
00:32:12,192 --> 00:32:14,358
اسم اولی هست «پرش خطرناک».
436
00:32:14,567 --> 00:32:16,858
اول از همه، حرکات نرمشی برای گرم کردن.
437
00:32:17,567 --> 00:32:20,233
حالا نوبت اون بچهست، که ما
رو برای اتفاق بعدی آماده میکنه.
438
00:32:29,192 --> 00:32:30,567
یک، پرش خطرناک.
439
00:32:32,108 --> 00:32:33,858
دو، پرش خطرناک دوبل.
440
00:32:35,358 --> 00:32:38,900
سه، پرش خطرناک سهگانه.
441
00:32:41,650 --> 00:32:43,150
یالا، داره میپره.
442
00:32:43,442 --> 00:32:44,942
نه، داره تعظیم میکنه.
443
00:32:48,842 --> 00:32:54,198
دوران نظامی
444
00:33:49,817 --> 00:33:52,192
فیلمهای لومیر دوران
خودشون رو به تصویر میکشن،
445
00:33:52,567 --> 00:33:53,775
دورانی نظامی،
446
00:33:53,942 --> 00:33:56,442
پادگانها و جوانانی که
در دستههای نظامی بودن.
447
00:33:56,817 --> 00:33:58,233
این فقط مختص فرانسه نیست،
448
00:33:58,733 --> 00:34:00,942
کل دنیا میخواد ارتشهاش رو ببینه.
449
00:34:01,192 --> 00:34:04,317
غرور ملی به نمایش قدرت،
450
00:34:04,608 --> 00:34:06,400
نظم و سرعت بستگی داره.
451
00:34:08,025 --> 00:34:09,567
البته تو این مورد خاص،
452
00:34:09,775 --> 00:34:12,275
با یه نظم و سرعتِ نسبی طرفیم.
453
00:34:33,317 --> 00:34:35,067
اول یه شیپور.
454
00:34:45,442 --> 00:34:48,108
عنوان فیلم توی کاتالوگ اومده.
455
00:34:48,400 --> 00:34:51,192
اسمش هست «اعلام خطر»
و سربازهایی رو نشون میده...
456
00:34:51,483 --> 00:34:53,608
...که دارن از یه مزرعه که
توش خوابیده بودن، بیرون میان.
457
00:35:03,983 --> 00:35:06,650
میبینیم که شیپورچی مثل
یه کارگردان عمل میکنه،
458
00:35:07,108 --> 00:35:09,067
و میخواد که همه بهموقع خارج بشن،
459
00:35:09,483 --> 00:35:11,108
یعنی ظرف همون ۵۰ ثانیه.
460
00:35:16,775 --> 00:35:17,983
خب، تموم شد.
461
00:35:18,650 --> 00:35:20,483
نه، یکی مونده بود، یالا، سریع.
462
00:35:20,775 --> 00:35:23,692
بهعلاوهی اون بچهای که
فکر میکرد همه چیز تموم شده.
463
00:35:27,400 --> 00:35:29,858
این ستایش نظامیگری شامل اهمیت دادن...
464
00:35:29,983 --> 00:35:31,608
...به ارتشهای خارجی هم میشد.
465
00:35:31,858 --> 00:35:33,400
اینجا، ارتش مکزیک...
466
00:35:33,775 --> 00:35:35,483
...با سرنیزه حرکاتی انجام میده...
467
00:35:35,692 --> 00:35:38,067
...که خلاقیت رقصپردازی
تحسینبرانگیزی داره.
468
00:35:38,650 --> 00:35:40,775
شاید به نظر دور تند
بیاد، ولی اینطور نیست.
469
00:35:41,233 --> 00:35:44,525
سرعت فیلمبرداری بین ۱۶
تا ۲۰ فریم در ثانیه متغیر بود.
470
00:35:45,233 --> 00:35:47,358
اگه با سرعت بالا، یعنی ۲۰
فریم در ثانیه فیلمبرداری میشد،
471
00:35:47,775 --> 00:35:50,108
بهصورت صحنه آهسته پخش میشد، مثل اینجا.
472
00:35:50,858 --> 00:35:52,442
البته نه دیگه اینقدر آهسته.
473
00:35:53,067 --> 00:35:56,067
ولی اگه برعکس، فیلمبرداری
با سرعت کمتری انجام میشد،
474
00:35:56,483 --> 00:35:59,400
اونوقت فیلم با دور تند
پخش میشد، مثل اینجا.
475
00:36:02,483 --> 00:36:05,483
اپراتور میتونست سرعت مناسب رو تنظیم کنه.
476
00:36:31,108 --> 00:36:34,192
یه روزی، رژه ارتشها
بالاخره تکراری و خستهکننده شد.
477
00:36:34,733 --> 00:36:37,442
نوآوری از دل اتفاقات
پیشبینینشده و تصادفی بیرون میاد،
478
00:36:37,775 --> 00:36:40,942
وقتی که اپراتور، لحظهی
سرنوشتساز رو به دست تقدیر میسپاره.
479
00:36:41,650 --> 00:36:45,775
اینجا، در لومباردی
ایتالیا، یه گاری گیر میکنه.
480
00:36:46,192 --> 00:36:48,608
یه نفر دستش رو بلند میکنه،
فکر میکنه فیلم خراب شده.
481
00:36:48,775 --> 00:36:49,775
اصلاً اینطور نیست.
482
00:36:49,942 --> 00:36:52,817
خبر نداره که این اتفاق، یه
بار دراماتیک به فیلم داده...
483
00:36:52,983 --> 00:36:55,817
...که در حد آثار ویلیام
ولمان یا جان فورد هست.
484
00:37:15,650 --> 00:37:17,900
خدای من، جنگ چقدر
زیباست... البته توی سینما.
485
00:37:18,275 --> 00:37:20,567
فیلمهای نظامی با ترکیببندیهای...
486
00:37:20,733 --> 00:37:22,983
...زیباییشناسانهی تحسینبرانگیز فراوونن.
487
00:37:23,400 --> 00:37:26,817
این یکی که تابستان ۱۸۹۹
در کوههای آلپ فیلمبرداری شده،
488
00:37:27,150 --> 00:37:28,775
اسمش هست «توپخانه کوهستانی».
489
00:37:28,983 --> 00:37:31,692
حرکت دستهجمعیای که از
عمق تصویر شروع میشه،
490
00:37:31,858 --> 00:37:34,108
با جریان آب رودخونه...
491
00:37:34,275 --> 00:37:35,775
و دود انفجارها همراهی میشه،
492
00:37:36,067 --> 00:37:39,400
و در نهایت با دراز کشیدن
سربازها در پیشزمینه تموم میشه.
493
00:37:43,067 --> 00:37:45,358
برای نشون دادن اینکه پلان سکانس چیه،
494
00:37:45,483 --> 00:37:47,400
هیچ چیزی بهتر از دیدن این فیلم نیست.
495
00:37:47,733 --> 00:37:49,108
فوقالعادهست.
496
00:38:04,293 --> 00:38:08,405
در شهرها، در روستا، در میان جمعیت
497
00:38:20,067 --> 00:38:23,192
برگردیم به پاریس، شهر
لومیرها، که همراه با لیون،
498
00:38:23,400 --> 00:38:25,233
بیشتر از هر جای دیگهای توسط
سینماتوگراف فیلمبرداری شده.
499
00:38:25,817 --> 00:38:28,900
دیدگاه لومیر حول زندگی روزمره میچرخه،
500
00:38:29,233 --> 00:38:31,900
لذت بردن و گذران روزها، چه روزهای کاری،
501
00:38:32,108 --> 00:38:33,983
چه یکشنبههایی که به بازی و تفریح میگذره،
502
00:38:34,233 --> 00:38:35,775
چه توی خونه و چه بیرون از خونه.
503
00:38:36,192 --> 00:38:37,817
اون دوربینش رو در دل زندگی قرار میده.
504
00:38:37,983 --> 00:38:40,775
سینما یعنی مردم، رفتارهاشون، انبوه جمعیت.
505
00:38:41,275 --> 00:38:43,483
قاببندیهای لومیر شاهکارن،
506
00:38:43,817 --> 00:38:45,233
و فیلمهاش نویدبخش این هستن...
507
00:38:45,442 --> 00:38:47,692
...که سینما یک وعدهی زیباییشناسانه است.
508
00:38:57,942 --> 00:38:59,650
برای درک سینماتوگراف،
509
00:38:59,858 --> 00:39:03,400
باید فیلمهای معروفترش رو که
روی بقیه سایه انداختن، فراموش کنیم.
510
00:39:03,567 --> 00:39:05,650
بذارید توی بندر مارسی بمونیم...
511
00:39:05,942 --> 00:39:09,400
...تا به یکی از مضامین
اصلی سینمای لومیر بپردازیم:
512
00:39:09,900 --> 00:39:12,317
ازدحام، مردم، انبوه جمعیت.
513
00:39:12,650 --> 00:39:15,150
در طلوع قرن بیستم، مردم تو خیابونها بودن،
514
00:39:15,400 --> 00:39:17,483
توی کشتیها، جشنها و کافهها.
515
00:39:17,692 --> 00:39:20,400
اینجا، یه نمای عالی رو
میبینیم که کمی از بالا گرفته شده
516
00:39:20,567 --> 00:39:22,817
با دو گروه از آدمها، و در پیشزمینه هم...
517
00:39:23,025 --> 00:39:24,942
ماهیگیران در حال وصله زدن تورها.
518
00:39:56,358 --> 00:39:58,150
لومیر یعنی روستا و طبیعت.
519
00:39:58,400 --> 00:40:00,400
این فیلم «خرمنکوبان» است.
520
00:40:00,983 --> 00:40:02,567
آن را به خاطر زیباییاش انتخاب کردیم
521
00:40:02,733 --> 00:40:05,233
و چون نشان میدهد که ترکیببندی یک پلان،
522
00:40:05,442 --> 00:40:06,942
خودش نوعی میزانسن است.
523
00:40:07,108 --> 00:40:09,150
تماشاگر را وادار میکند همه چیز را ببیند
524
00:40:09,358 --> 00:40:11,733
و اثری از خود به جا میگذارد: اثر سینما.
525
00:40:41,692 --> 00:40:43,025
چندین دوربین وجود داشت،
526
00:40:43,192 --> 00:40:45,358
برای همین هم زوایای دید متفاوتی داریم.
527
00:40:46,983 --> 00:40:49,108
فرانسه یعنی کوهستان.
528
00:40:49,275 --> 00:40:51,442
اینجا شامونی هستیم. یک خیابان، الاغها،
529
00:40:51,567 --> 00:40:53,567
اسبهای تنها یا اسبهایی
که به گاری بسته شدن.
530
00:40:53,817 --> 00:40:56,192
در پسزمینه، یک دکور
تقریباً مصنوعی دیده میشه،
531
00:40:56,400 --> 00:40:59,483
شبیه «مَت پینتینگ»هایی (نقاشی روی
شیشه) که بعدها برای سینما ساخته میشد.
532
00:41:05,608 --> 00:41:08,150
نتیجه: در پسزمینه، رنگهای
روشن، رنگهای سفید.
533
00:41:08,400 --> 00:41:10,067
در پیشزمینه، رنگهای تیره و واضحتر،
534
00:41:10,317 --> 00:41:12,275
در یک فیلمبرداری طبیعی و خودجوش.
535
00:41:12,525 --> 00:41:14,358
نه، این صحنه آهسته نیست،
536
00:41:14,525 --> 00:41:17,400
فقط انگار تو خیابانهای شامونی
شلوغی و رفتوآمد زیادی در کار نیست.
537
00:41:29,317 --> 00:41:30,400
«علوفهچینها».
538
00:41:31,025 --> 00:41:33,692
باز هم فیلمی با کیفیت بصری بسیار بالا
539
00:41:34,067 --> 00:41:37,108
و یکی از زیباترین
نگاههای اولین دوربین سینما.
540
00:41:37,567 --> 00:41:39,608
میدانیم که دوربین نمیتوانست حرکت کند.
541
00:41:39,858 --> 00:41:41,317
به نظر میرسد پدر خانواده این را میداند.
542
00:41:41,567 --> 00:41:45,358
برای اینکه از کادر خارج
نشود، چشم از دوربین برنمیدارد.
543
00:41:49,108 --> 00:41:50,567
میزانسن مشخص است.
544
00:41:50,733 --> 00:41:53,025
حرکت علوفهچینها این را نشان میدهد،
545
00:41:53,275 --> 00:41:56,400
انگار که برایشان روی زمین
علامتگذاری کرده باشند.
546
00:41:57,483 --> 00:41:59,983
مادر از بچهها میخواهد
که به علامتها توجه کنند،
547
00:42:00,192 --> 00:42:01,608
که تقریباً همین کار را هم میکنند.
548
00:42:01,775 --> 00:42:04,442
اما در آخر، بچههای کوچک
دیگر به هیچچیز اهمیت نمیدهند.
549
00:42:23,942 --> 00:42:25,067
و حالا، ژنو.
550
00:42:25,442 --> 00:42:29,150
چند زن رختشوی مشغول کارند
و لباسها را در تشت میاندازند.
551
00:42:29,942 --> 00:42:32,400
به رقص بچهها که وارد
کادر میشوند، دقت کنید،
552
00:42:32,525 --> 00:42:35,858
یادشان نمیرود به کسی که
میزانسن را کارگردانی میکند نگاه کنند
553
00:42:36,233 --> 00:42:38,525
و او هم در صورت لزوم،
از دخالت کردن ابایی ندارد.
554
00:42:39,525 --> 00:42:42,025
آیا میتوان این را اولین
فیلم تبلیغاتی تاریخ دانست؟
555
00:42:42,317 --> 00:42:44,150
تبلیغ صابون «سانلایت»، البته.
556
00:42:44,317 --> 00:42:47,442
مهم است بدانیم که این فیلم در
ماه می ۱۸۹۶ فیلمبرداری شد.
557
00:42:48,233 --> 00:42:49,817
در ژوئن در نیویورک به نمایش درآمد
558
00:42:50,108 --> 00:42:53,150
با عنوان انگلیسی
«Washing Day in Switzerland»،
559
00:42:53,483 --> 00:42:55,358
یعنی «روز رختشویی در سوئیس».
560
00:43:26,108 --> 00:43:28,025
«علفهای هرز»، عنوان این فیلم است.
561
00:43:28,150 --> 00:43:30,858
لویی لومیر ادعا کرده:
«این را برادرم ساخته.»
562
00:43:31,400 --> 00:43:33,650
این تنها فیلمی است که
به نام آگوست ثبت شده،
563
00:43:33,775 --> 00:43:35,275
که آن زمان در «لا سیوتا» بود.
564
00:43:35,608 --> 00:43:39,358
نمیدانیم که آیا از نقاشی
ژان-فرانسوا میله الهام گرفته بود
565
00:43:39,692 --> 00:43:42,567
با عنوانی مشابه: «زنِ علفسوز».
566
00:43:43,358 --> 00:43:46,483
آگوست استعداد دارد، حیف
که فیلمهای بیشتری نساخت.
567
00:43:59,900 --> 00:44:01,400
یک فیلم تحسینبرانگیز دیگر
568
00:44:01,567 --> 00:44:04,567
که در آن زنان را در حال کار
میبینیم، امری که آن زمان عادی بود.
569
00:44:05,567 --> 00:44:07,108
این فیلم در کارمو فیلمبرداری شده.
570
00:44:07,317 --> 00:44:08,858
از سال ۱۸۷۶ به بعد
571
00:44:09,067 --> 00:44:11,358
زنان از پایین رفتن به معدن منع شدند.
572
00:44:11,692 --> 00:44:13,317
آنها روی سطح زمین میماندند
573
00:44:13,483 --> 00:44:16,692
و کارهای بسیار سختی انجام
میدادند، همانطور که در این فیلم میبینید،
574
00:44:16,983 --> 00:44:19,608
مثل بارگیری زغالسنگ
در فرغونها و واگنها.
575
00:44:52,650 --> 00:44:54,442
و باز هم در مورد زنان کارگر،
576
00:44:54,692 --> 00:44:57,192
در اِپینال، در کنار رودخانه موزل هستیم.
577
00:44:57,942 --> 00:45:00,733
در این نمای باشکوه از شهر در دوردست،
578
00:45:01,067 --> 00:45:02,775
هشت زن رختشوی و چهار کودک
579
00:45:03,067 --> 00:45:04,775
در رودخانه کار میکنند.
580
00:45:05,400 --> 00:45:07,817
سینماتوگراف اغلب از زنان فیلم گرفته.
581
00:45:07,942 --> 00:45:10,442
آنها را در حال کار، به عنوان
مادر و به عنوان کمدین میبینیم،
582
00:45:10,858 --> 00:45:14,692
یا به عنوان مفسران صامتی که با
تمسخر بازیهای مردانه را تماشا میکنند.
583
00:45:14,983 --> 00:45:17,067
همسران بازیگر، یعنی زنان خانواده لومیر،
584
00:45:17,233 --> 00:45:19,025
و همیشه دختران مردم عادی.
585
00:45:38,270 --> 00:45:42,764
سرزمینهای دور
586
00:45:54,983 --> 00:45:56,692
در ژانویه ۱۸۹۶،
587
00:45:56,817 --> 00:45:59,233
لویی لومیر تصمیم گرفت
اپراتورهایی را آموزش دهد
588
00:45:59,608 --> 00:46:01,400
و آنها را به آن سوی دریاها بفرستد.
589
00:46:01,942 --> 00:46:03,108
برای سالها،
590
00:46:03,275 --> 00:46:05,817
«سیاره کوچک لومیر»
بیوقفه فیلمبرداری میکرد.
591
00:46:06,233 --> 00:46:08,400
از شهرها، خیابانها و
رهگذران فیلم میگرفتند.
592
00:46:08,650 --> 00:46:12,233
حیرت تماشاگران غربی را تصور کنید...
593
00:46:12,400 --> 00:46:14,108
...وقتی به لطف سینما کشف میکردند،
594
00:46:14,400 --> 00:46:15,775
با زبان اشاره و حرکت،
595
00:46:16,067 --> 00:46:17,775
سرزمینهای دوردست و زیبا را.
596
00:46:18,442 --> 00:46:19,525
اپراتورها،
597
00:46:19,858 --> 00:46:22,108
به درخواست لویی لومیر، تصاویری میآوردند
598
00:46:22,400 --> 00:46:23,858
تا به تمام دنیا نشان دهند.
599
00:46:24,233 --> 00:46:26,733
نماهای ناپل در نیویورک دیده میشد،
600
00:46:27,025 --> 00:46:29,275
و نماهای مسکو، در بوئنوس آیرس.
601
00:46:49,067 --> 00:46:52,358
برای این کار، اقیانوسها را
درمینوردیدند، مثل گابریل وِیر،
602
00:46:52,567 --> 00:46:54,400
که با کشتی «تونکَن» به آسیا رفت،
603
00:46:54,483 --> 00:46:56,358
یک کشتی از شرکت «مسافرتهای دریایی»
604
00:46:56,483 --> 00:46:58,650
که در کارخانههای کشتیسازی
«لا سیوتا» ساخته شده بود.
605
00:46:59,275 --> 00:47:02,983
سفر طولانی و خستهکننده
است؛ بازی میکنند، طناب میزنند.
606
00:47:03,317 --> 00:47:04,525
و مهمتر از همه، فیلم میگیرند،
607
00:47:04,733 --> 00:47:07,400
و نگاههای مستقیم به دوربین نشان میدهد
608
00:47:07,608 --> 00:47:09,192
که همه از این موضوع خبر دارند.
609
00:47:09,483 --> 00:47:12,067
مخصوصاً آن مرد کلاه به سرِ عینکی
610
00:47:12,400 --> 00:47:13,817
که کنترل اوضاع را به دست گرفته.
611
00:47:43,400 --> 00:47:45,650
حتی در آسیا هم از نظامیها دور نیستی.
612
00:47:45,942 --> 00:47:48,733
و دلیلش هم مشخصه: اینجا سایگون در ویتنامه،
613
00:47:49,150 --> 00:47:51,108
که آن زمان مستعمرهی فرانسه بود.
614
00:47:51,442 --> 00:47:52,858
چارهی دیگری هم نیست،
615
00:47:52,983 --> 00:47:55,858
سینماتوگراف قدرتنمایی ارتش را به تصویر میکشد.
616
00:47:56,442 --> 00:47:59,317
وقتی در سرزمینی که آن موقع
«هندِ چین» نام داشت، پیاده میشود،
617
00:47:59,608 --> 00:48:02,900
و مشخصاً در استان سایگون یعنی «کوچین چین»،
618
00:48:03,192 --> 00:48:05,567
گابریل ویر از یک کشور
تسخیر شده فیلم میگیرد.
619
00:48:05,733 --> 00:48:08,483
جایی که اشغالگرها میخوان
قدرتشون رو به رخ بکشن.
620
00:48:29,358 --> 00:48:31,067
یه نسخهی دیگه از خروج از کارخونه،
621
00:48:31,233 --> 00:48:32,983
اینبار از زرادخونهی نیروی دریایی.
622
00:48:33,650 --> 00:48:35,192
از کنار فیلمبرداری شده، نه از روبرو.
623
00:48:35,400 --> 00:48:38,775
مثل نسخهی لیون-مونپلیزیه
فیلمبرداری نشده.
624
00:48:39,192 --> 00:48:42,067
فقط مردها دارن از کارخونه
بیرون میان، کارگرهای دولت فرانسه،
625
00:48:42,400 --> 00:48:43,817
که با حالتی غمزده...
626
00:48:43,942 --> 00:48:46,400
...از جلوی غربیهایی با
کلاههای استعماری رد میشن،
627
00:48:46,733 --> 00:48:48,317
یه سرباز که در حال استراحته
628
00:48:48,483 --> 00:48:50,692
و فیلمبرداری که با چرخوندن دستهی دوربین،
629
00:48:50,983 --> 00:48:52,817
این صحنه رو جذابتر میکنه.
630
00:49:14,400 --> 00:49:15,775
همچنان در آسیا هستیم.
631
00:49:15,942 --> 00:49:18,525
ژاپن، برعکس، یه کشور مستقله...
632
00:49:18,692 --> 00:49:20,317
...که تن به استعمار نداده.
633
00:49:20,775 --> 00:49:21,858
با ورود به این جزیره،
634
00:49:22,025 --> 00:49:24,817
گابریل ویر زندگی روزمره
رو با علاقه ثبت کرده.
635
00:49:25,150 --> 00:49:28,192
کشاورزی رو در حال کار میبینیم، اون حرکت،
636
00:49:28,483 --> 00:49:30,900
اون چرخ و فلک چوبی که
شالیزارها رو آبیاری میکنه.
637
00:49:31,567 --> 00:49:32,942
در تمام طول قرن بیستم،
638
00:49:33,150 --> 00:49:35,900
سینما راهی بود برای به
تصویر کشیدن زندگی روی زمین.
639
00:49:36,275 --> 00:49:38,275
با لومیر، این اتفاق از همون ابتدا افتاد.
640
00:50:10,192 --> 00:50:11,900
همیشه خیلی راحته که موقع فیلمبرداری از...
641
00:50:12,192 --> 00:50:15,067
...یه وعدهی غذایی ژاپنی در
سطح تاتامی، یادی از اوزو بکنیم.
642
00:50:15,442 --> 00:50:18,192
کارگردان «داستان توکیو»
هنوز به دنیا نیومده بود،
643
00:50:18,400 --> 00:50:21,650
اما این وقایعنگاری خانوادگی،
بهترین آثار سینمای اون رو نوید میداد.
644
00:50:22,692 --> 00:50:25,858
لومیر درست زمانی به ژاپن میرسه که این
کشور تازه درهاش رو به روی غرب باز کرده.
645
00:50:26,567 --> 00:50:28,733
این برداشت زیبا، که هم
شگفتانگیزه و هم واقعی،
646
00:50:29,150 --> 00:50:32,025
در عین حال نشون میده که لومیر هم...
647
00:50:32,192 --> 00:50:35,067
...پیرو جنبش هنری «ژاپُنیسم» اون دورانه.
648
00:50:35,483 --> 00:50:38,400
اپراتور، کنستان ژیرل، با سینماتوگراف...
649
00:50:38,817 --> 00:50:40,817
...کنجکاوی یه مردمشناس رو داره،
650
00:50:40,983 --> 00:50:43,608
همون شگفتی و همون اشتیاق
اون برای به اشتراک گذاشتن دانش.
651
00:50:51,442 --> 00:50:54,483
فیلمهای قبلی از کیفیت
تصویری بالایی برخوردار بودن.
652
00:50:54,942 --> 00:50:55,942
این یکی هم همینطور،
653
00:50:56,233 --> 00:50:58,692
اما نمیتونیم ببینیمش،
چون نگاتیوی که پیدا شده...
654
00:50:59,025 --> 00:51:01,983
...اونقدر آسیب دیده بوده
که نشد درست ترمیمش کرد.
655
00:51:02,317 --> 00:51:03,567
پس چرا نشونش میدیم؟
656
00:51:04,067 --> 00:51:05,692
چون با وجود همهی این زخمها،
657
00:51:05,900 --> 00:51:07,775
فیلم هنوز فوقالعاده زیباست.
658
00:51:08,192 --> 00:51:11,358
نمای روبهپایین از پل در شهر تاریخی کیوتو.
659
00:51:11,817 --> 00:51:13,233
تابلوی مغازهها،
660
00:51:13,525 --> 00:51:16,608
لباسهای سنتی زنانی که
خودشون رو از آفتاب پنهان کردن،
661
00:51:17,150 --> 00:51:18,525
رفت و آمد کالسکهها،
662
00:51:18,733 --> 00:51:21,525
همه نشوندهندهی ژاپن در دوران مِیجیان.
663
00:51:48,525 --> 00:51:49,942
هنوز همه چیز رو ندیدیم.
664
00:51:50,108 --> 00:51:52,025
بیتوجه به هیاهوی اطرافش،
665
00:51:52,150 --> 00:51:54,900
هیچچیز نمیتونه جلوی
برنامههای لویی لومیر رو بگیره.
666
00:51:55,358 --> 00:51:57,942
اپراتورها بعد از استخدام در ژانویهی ۱۸۹۶،
667
00:51:58,317 --> 00:52:00,525
به همه جا فرستاده شدن،
668
00:52:00,817 --> 00:52:02,358
به آسیا، که همین الان دیدیم،
669
00:52:02,483 --> 00:52:05,233
و همینطور به سمت دیگه،
به غرب، به دنیای جدید،
670
00:52:05,442 --> 00:52:06,858
آمریکا، نیویورک.
671
00:52:07,400 --> 00:52:10,817
اونجا هم سینماتوگراف به
اکتشاف و موشکافی میپردازه،
672
00:52:11,067 --> 00:52:12,858
و فیلمهای ارزشمندی از خودش به جا میذاره.
673
00:52:32,692 --> 00:52:35,400
«حمل و نقل عمومی وجدان ملتهاست»،
674
00:52:35,567 --> 00:52:37,400
این رو نویسندهی ترک، اورهان پاموک گفته.
675
00:52:38,108 --> 00:52:39,775
یه فیلم دیگه با همین موضوع.
676
00:52:40,192 --> 00:52:42,317
پیچیدهتر و شلوغتر.
677
00:52:42,900 --> 00:52:44,608
دوباره برگشتیم به ایالات متحده،
678
00:52:44,775 --> 00:52:46,858
در بوستون، خیابان واشنگتن.
679
00:52:47,483 --> 00:52:50,150
یکبار دیگه، آیا تماشای
این صحنه لذتبخش نیست؟
680
00:52:53,150 --> 00:52:55,275
توی سینما، یه پلان
باید گویای همهچیز باشه.
681
00:52:55,608 --> 00:52:58,942
هر برداشت، بهخودیِخود ارزش
داره، یه تکه از یه چیز بزرگتر نیست،
682
00:52:59,233 --> 00:53:01,775
و شروع یه سکانس هم نیست، خودِ سکانسه.
683
00:53:02,525 --> 00:53:06,108
یکبار دیگه، این برداشت به وضوح
نشون میده که سینما نگاه خودش رو میسازه
684
00:53:06,442 --> 00:53:08,817
و سطح انتظار تماشاگر رو بالا میبره.
685
00:53:21,400 --> 00:53:24,192
پرسپکتیو یه خیابون بزرگ رو عوض میکنیم...
686
00:53:24,400 --> 00:53:25,900
...و به تقاطع دو تا خیابون میریم...
687
00:53:26,067 --> 00:53:29,025
...تا سینماتوگراف یه
واقعیت متفاوت رو ثبت کنه.
688
00:53:29,400 --> 00:53:30,900
ولی فراموش نکنیم...
689
00:53:31,150 --> 00:53:33,942
...که فقط چند هفته بعد
از ورودش در سال ۱۸۹۶،
690
00:53:34,275 --> 00:53:36,858
سینمای لومیر از ایالات متحده اخراج میشه،
691
00:53:37,108 --> 00:53:39,150
اونم توسط آدمهای آژانس پینکرتون،
692
00:53:39,317 --> 00:53:41,400
بر اساس قوانین حمایتگرایانهای...
693
00:53:41,483 --> 00:53:43,858
...که رقیبشون، توماس ادیسون،
به اونها استناد کرده بود.
694
00:53:44,525 --> 00:53:47,317
اپراتورها با کشتی از
خلیج هادسون فرار میکنن.
695
00:53:47,525 --> 00:53:49,150
ولی برمیگردن، و یه روزی،
696
00:53:49,400 --> 00:53:52,067
ایالات متحده تبدیل به کشور سینما میشه.
697
00:54:18,400 --> 00:54:21,900
آخرای قرن نوزدهم، سفرها زیادتر میشه،
698
00:54:22,150 --> 00:54:24,858
رویاها در ذهن شکل میگیرن
و دنیا کوچیکتر میشه.
699
00:54:25,900 --> 00:54:29,442
اپراتورها که حالا نقش دیپلمات،
روزنامهنگار و جهانگرد رو دارن،
700
00:54:29,733 --> 00:54:31,817
اقیانوسها رو درمینوردن،
701
00:54:32,275 --> 00:54:34,317
از سواحل و آدمهای کنار دریا فیلم میگیرن،
702
00:54:34,442 --> 00:54:36,108
دوربین رو روی کشتی میذارن...
703
00:54:36,317 --> 00:54:39,067
...تا بندر الجزیره رو
بهتر ببینن، مثل همینجا.
704
00:55:06,400 --> 00:55:08,900
اولین اپراتورها،
اونهایی که فیلم میگرفتن،
705
00:55:09,233 --> 00:55:11,608
به اولین سؤال کارگردانی جواب میدن...
706
00:55:11,775 --> 00:55:13,900
...که هر فیلمسازی بعد از
اونها از خودش میپرسه.
707
00:55:14,567 --> 00:55:16,067
دوربین رو کجا باید گذاشت؟
708
00:55:16,483 --> 00:55:18,192
تازه داریم با داستان زندگی...
709
00:55:18,358 --> 00:55:21,067
...سرگذشت و افسانهی
این اپراتورها آشنا میشیم.
710
00:55:21,317 --> 00:55:23,567
استعداد اونها از سادگی حرکاتشون...
711
00:55:23,900 --> 00:55:25,400
...و نیتهاشون سرچشمه میگیره.
712
00:55:26,108 --> 00:55:28,442
با لومیر اون زمان، و امروزه،
713
00:55:28,733 --> 00:55:30,900
سینما راهی برای شناخت بهتر خودمونه.
714
00:56:00,983 --> 00:56:02,858
از راه دریا به الجزیره میرسیم.
715
00:56:03,317 --> 00:56:05,400
و با تراموا ازش دور میشیم،
716
00:56:05,733 --> 00:56:07,692
با یه تِراولینگ بینظیر...
717
00:56:08,233 --> 00:56:10,858
...و در همون حال، «اِلِژی، اپوس ۲۴»
اثر گابریل فوره،
718
00:56:11,108 --> 00:56:13,650
شهر سفید رو در هالهای از
یک اندوه قطعی فرو میبره.
719
00:56:37,223 --> 00:56:41,798
وعدۀ دنیا
720
00:56:50,608 --> 00:56:54,358
«سینما یعنی وعدهی دنیا»، این رو
بلز ساندرار در دههی ۲۰ میلادی گفته.
721
00:56:54,567 --> 00:56:56,400
نوید، در جوانی است.
722
00:56:56,942 --> 00:57:00,025
لومیر از بچهها فیلم میگیره، هم
بچههای خودش و هم بچههای دیگه.
723
00:57:00,733 --> 00:57:02,567
فرشتههای کوچولویی که
اولین قدمهاشون رو برمیدارن،
724
00:57:02,733 --> 00:57:04,275
یا تو خیابون دارن تیلهبازی میکنن.
725
00:57:04,442 --> 00:57:05,983
این کار رو با همون نگاه،
726
00:57:06,150 --> 00:57:08,525
همون کنجکاوی و همون لطافت انجام میده.
727
00:57:08,942 --> 00:57:10,317
این فیلم که در لیون گرفته شده،
728
00:57:10,442 --> 00:57:13,525
یه مسابقه رقصه که هر کسی
هر کاری از دستش برمیآد میکنه،
729
00:57:13,817 --> 00:57:16,525
مثل اون پسر کوچولوی وسط
تصویر که به دوربین نگاه میکنه...
730
00:57:16,900 --> 00:57:18,900
...و تبدیل میشه به سوژه اصلی فیلم.
731
00:57:29,942 --> 00:57:32,108
مراقب باشید، یک دعوای بچگانه.
732
00:57:32,483 --> 00:57:34,983
کادربندی انگار از نقاشیهای
آگوست رنوار بیرون اومده،
733
00:57:35,192 --> 00:57:37,567
همونی که بچههایی با موهای فرفری...
734
00:57:37,692 --> 00:57:39,108
...و چهرههایی دخترونه نقاشی میکرد.
735
00:57:39,400 --> 00:57:42,400
اینجا هم چندتا موجود مو
فرفری، اصلاً کوتاه نمیان.
736
00:57:50,525 --> 00:57:52,233
بده من! نه!
737
00:57:52,400 --> 00:57:54,108
بگیر. قاشق منو پس بده.
738
00:57:58,650 --> 00:57:59,650
گریه میکنه.
739
00:57:59,817 --> 00:58:00,817
طفلکی.
740
00:58:21,150 --> 00:58:24,692
تو حیاط مدرسه، لیلی بازی تنها سرگرمی بود.
741
00:58:25,233 --> 00:58:28,317
نیازی به توضیح نداره، کیه که یادش نیاد؟
742
00:58:31,317 --> 00:58:33,275
راستی، «تخریب یک دیوار»...
743
00:58:33,400 --> 00:58:35,983
...تنها فیلمی نبود که برعکس نمایش داده شد.
744
00:58:36,275 --> 00:58:38,775
آپاراتچیها با یه حقه سرگرم میشدن...
745
00:58:38,942 --> 00:58:41,025
...که تماشاچیا عاشقش بودن.
746
00:58:41,692 --> 00:58:42,900
حالت عادی.
747
00:58:43,858 --> 00:58:44,942
و برعکس.
748
00:58:49,650 --> 00:58:50,733
و دوباره عادی.
749
00:58:52,150 --> 00:58:53,192
و دوباره برعکس.
750
00:58:53,608 --> 00:58:54,983
یه بار دیگه رو به جلو.
751
00:58:57,983 --> 00:58:59,233
و یک بار دیگه.
752
00:59:30,275 --> 00:59:33,233
این دخترای جوون قبیله اَشانتی
توی لیون فیلمبرداری شدن...
753
00:59:33,400 --> 00:59:35,692
...موقع برگزاری یکی از
اون نمایشگاههای استعماری...
754
00:59:35,900 --> 00:59:37,567
...که اون زمان تو اروپا مُد بود...
755
00:59:37,692 --> 00:59:40,608
...و اغلب چیزی نبودن جز
باغ وحشهای انسانی واقعی.
756
00:59:41,483 --> 00:59:43,775
با این حال، این فیلم یه چیزی داره.
757
00:59:44,025 --> 00:59:46,442
این نوجوونها با بدنشون...
758
00:59:46,733 --> 00:59:48,108
...و انرژی جمعیشون...
759
00:59:48,275 --> 00:59:50,858
...چنان جوانی و وقاری رو به
نمایش میذارن که اونها رو قوی...
760
00:59:51,192 --> 00:59:52,233
...و فراموشنشدنی میکنه.
761
01:00:19,775 --> 01:00:22,442
در همین راستا، عنوان فیلم هم واضحه:
762
01:00:22,858 --> 01:00:24,400
«حمام کاکاسیاهها».
763
01:00:25,275 --> 01:00:26,983
فکر میکنن فیلم کار گابریل وِیر باشه،
764
01:00:27,192 --> 01:00:29,025
ولی معلوم نیست کجا فیلمبرداری شده.
765
01:00:29,567 --> 01:00:31,775
شاید تو جزایر آنتیل، یا ونزوئلا،
766
01:00:32,358 --> 01:00:33,442
یا شاید هم کوبا،
767
01:00:33,608 --> 01:00:37,108
جایی که برابری بین سیاهپوستا
و سفیدپوستا تازه اعلام شده بود.
768
01:00:38,108 --> 01:00:41,067
سینماتوگراف یک بار دیگه حق مطلب
رو دربارهی این شخصیتها ادا میکنه،
769
01:00:41,358 --> 01:00:44,858
این بچههایی که جوانی
پرشورشون تمام تصویر رو پر کرده.
770
01:01:06,067 --> 01:01:08,733
یک نمونه کلاسیک از
کارگردانیهای کمپانی لومیر.
771
01:01:09,108 --> 01:01:11,525
«بچهها، فیلم کمتر از یک دقیقه است،
772
01:01:11,733 --> 01:01:14,775
بیاین جلوی دوربین و
هرچی بلدید رو نشون بدین».
773
01:01:15,525 --> 01:01:18,775
تمرینها سخت بود، ولی
نتیجه فوقالعاده است.
774
01:01:19,025 --> 01:01:21,442
معلم ورزش، با کت و کراوات،
775
01:01:21,608 --> 01:01:23,150
مراقب اوضاع است.
776
01:01:23,275 --> 01:01:25,733
حتی یک بچه هم بیکار نمونده،
777
01:01:25,983 --> 01:01:27,733
بعضی وقتا یه کار مندرآوردی میکنه.
778
01:01:28,067 --> 01:01:29,692
خلاصه، همه جور حرکتی میزنن.
779
01:01:55,858 --> 01:01:58,525
پایان قرن نوزدهم، دورهی صلح و آرامشه،
780
01:01:58,900 --> 01:02:00,358
هرچند دوامی نخواهد داشت.
781
01:02:00,817 --> 01:02:02,942
برای همین قدر لحظههای
شاد بیشتر دونسته میشه.
782
01:02:03,400 --> 01:02:05,400
این فیلم که در جنوب فرانسه
گرفته شده اسمش هست:
783
01:02:05,733 --> 01:02:07,192
«درس دوچرخهسواری».
784
01:02:08,358 --> 01:02:10,483
ما رو یاد این شعر از ویکتور هوگو میندازه:
785
01:02:10,692 --> 01:02:13,150
«توپهای داغ وظیفهشان را انجام دادند.»
786
01:02:13,608 --> 01:02:16,400
«گلولههای توپ خوش درخشیدند، تمام شد.»
787
01:02:16,650 --> 01:02:18,233
«مردگان، مردهاند.»
788
01:02:44,067 --> 01:02:45,650
لومیر برای به تصویر کشیدن زندگی بچهها،
789
01:02:45,775 --> 01:02:47,567
سوژهها و شوخیها رو با هم ترکیب میکرد...
790
01:02:47,900 --> 01:02:50,275
...همزمان با اینکه
فیلمنامهها نوشته میشدن.
791
01:02:51,233 --> 01:02:53,275
او تونست طبیعی بودن بچهها رو ثبت کنه،
792
01:02:53,483 --> 01:02:56,192
نحوه بازی کردن و نگاه
کردنشون به دوربین رو.
793
01:02:57,567 --> 01:02:59,942
بعضی از سوژهها یک پژواک گذشتهنگر دارن...
794
01:03:00,108 --> 01:03:01,317
...در تاریخ سینما.
795
01:03:01,442 --> 01:03:04,400
مثلاً، این سکانس از یک
بالشتبازی دیوانهوار...
796
01:03:04,525 --> 01:03:06,608
...بین پسرها و دخترها تو یه خوابگاه مشترک،
797
01:03:06,775 --> 01:03:09,775
خبر از سکانسی میده که ژان ویگو
در فیلم «نمره اخلاق صفر» گرفت.
798
01:03:26,150 --> 01:03:27,150
بچهها،
799
01:03:27,608 --> 01:03:29,233
حالا وقت تمیزکاریه.
800
01:03:32,328 --> 01:03:36,861
قطارها و سفرها
کشتیها و سواحل
801
01:03:39,025 --> 01:03:41,275
یک نمای همزمان آرام و شلوغ.
802
01:03:41,608 --> 01:03:44,108
فیلمبرداری آرومه، اما
میدون پر از جنبوجوشه.
803
01:03:44,317 --> 01:03:46,150
پوئِرتا دِل سول، در مادرید،
804
01:03:46,275 --> 01:03:47,900
در بهار ۱۸۹۶.
805
01:03:48,442 --> 01:03:49,983
پایین سمت چپ رو نگاه کنید.
806
01:03:50,108 --> 01:03:53,608
چه مانور فوقالعادهای
برای دور زدنِ کالسکه.
807
01:03:54,817 --> 01:03:56,900
واگنهای تراموا روی ریل دیده میشن،
808
01:03:57,067 --> 01:03:59,275
کالسکههای تکاسبه، دواسبه،
809
01:03:59,400 --> 01:04:01,150
و گاریهایی با چند اسب.
810
01:04:01,400 --> 01:04:03,025
برتران تاورنیه گفته:
811
01:04:03,233 --> 01:04:06,025
نماهای از بالا این حس
معجزهآسا رو میدن...
812
01:04:06,233 --> 01:04:08,692
...که انگار دوربین همیشه
جای درستی قرار گرفته.
813
01:04:26,400 --> 01:04:27,983
یک موقعیت دیگه برای دوربین،
814
01:04:28,150 --> 01:04:30,150
یه برداشت متفاوت دیگه
از قطارها و ترامواها،
815
01:04:30,317 --> 01:04:32,192
در تولوز، خیابان آلزاس-لورن.
816
01:04:32,483 --> 01:04:35,150
تصویر از یه پیچ گرفته
شده، که بهش حرکت میده.
817
01:04:35,650 --> 01:04:37,775
مامور بلیط به شکلی بینقص پیاده میشه.
818
01:04:38,108 --> 01:04:40,567
و دوباره سوار میشه، خدا میدونه چرا.
819
01:04:48,192 --> 01:04:50,983
آقایی با کلاه لبهگرد از راه
میرسه، همونجا میایسته،
820
01:04:51,275 --> 01:04:54,025
و منتظر یه خانم میمونه
برای یک گفتگوی مرموز.
821
01:04:55,400 --> 01:04:58,150
همین، ولی پلان فوقالعادهایه.
822
01:05:16,192 --> 01:05:18,233
با اینکه فیلم هیچ صدایی نداره،
823
01:05:18,400 --> 01:05:20,650
پروژکتور یه صدای کمی از خودش درمیآورد.
824
01:05:21,442 --> 01:05:24,067
اما سکوت، خودش بخشی از نمایش بود،
825
01:05:24,233 --> 01:05:26,317
همه حواسشون رو به پرده میدادن.
826
01:05:26,733 --> 01:05:29,067
آمریکاییها بهش نمیگفتن «سینمای صامت»،
827
01:05:29,358 --> 01:05:32,108
بلکه میگفتن «فیلم بیصدا»
یا «silent movie».
828
01:05:32,942 --> 01:05:35,733
اما یه فیلم صامت میتونست
نمایش پرسروصدایی داشته باشه،
829
01:05:35,900 --> 01:05:38,275
چون سالنها همیشه هم ساکت نبودن.
830
01:06:07,442 --> 01:06:10,233
«ورود قطار به لا سیوتا» از همه معروفتره،
831
01:06:10,400 --> 01:06:12,567
ولی نماهای زیادی مثل این گرفته شد...
832
01:06:12,817 --> 01:06:15,858
...که توی سکوی ایستگاهها تو فرانسه،
آمریکا و جاهای دیگه فیلمبرداری شدن.
833
01:06:16,150 --> 01:06:18,983
هر بار زاویه و همینطور
ریتم فیلم فرق میکنه،
834
01:06:19,192 --> 01:06:21,150
اما اون شور و هیجان همیشه یکسانه.
835
01:06:45,775 --> 01:06:48,317
این فیلم به خاطر روان بودنش فوقالعادهاس،
836
01:06:48,817 --> 01:06:51,317
با اینکه بد شروع میشه، دسته وایمیسته،
837
01:06:51,858 --> 01:06:54,567
فیلم رو قطع میکنه و دوباره
راه میفته، درست مثل خود فیلم.
838
01:06:55,692 --> 01:06:57,400
قابی از بندر تولون،
839
01:06:57,692 --> 01:07:00,733
جایی که منتظر «امیل لوبه»،
رئیسجمهور فرانسه هستن.
840
01:07:03,733 --> 01:07:07,275
چیزی که الان بهش میگیم
«تراولینگ»، اون موقع «پانوراما» بود.
841
01:07:08,025 --> 01:07:11,483
این حرکتهای باشکوه،
امضای برادران لومیر بود.
842
01:07:11,900 --> 01:07:14,650
هم خودش و هم فیلمبرداراش
تو این کار متخصص شدن.
843
01:07:15,108 --> 01:07:16,483
چندتاشون رو میبینیم.
844
01:07:31,233 --> 01:07:33,900
این معروفترین پانورامایی
نیست که توی ونیز گرفته شده...
845
01:07:34,067 --> 01:07:36,942
...توسط «الکساندر
پرومیو»، اما زیباترینشونه.
846
01:07:37,442 --> 01:07:39,275
کافیه خم بشی و نگاه کنی.
847
01:08:15,858 --> 01:08:19,233
نقشونگارهای پیچیده،
عمق میدان و کادربندیهای هوشمندانه،
848
01:08:19,567 --> 01:08:22,108
نماهای لومیر بازتابدهندهی
نگاهی به جهان هستن
849
01:08:22,400 --> 01:08:24,900
که از نحوهی بازنماییشون جدا نیست.
850
01:08:25,817 --> 01:08:26,983
نگاهی کاملاً شخصی.
851
01:08:27,192 --> 01:08:30,192
اینجا بحث سبک و میزانسن بصری مطرح میشه.
852
01:08:30,567 --> 01:08:32,858
چطور میشه فقط با خودِ
واقعیت، مخاطب رو جذب کرد؟
853
01:08:33,192 --> 01:08:35,442
چطور میشه بدون تحت تأثیر قرار دادنِ...
854
01:08:35,775 --> 01:08:38,400
...تماشاگر، صنعت سینما و در
نهایت بازار، توجهشون رو جلب کرد؟
855
01:08:38,817 --> 01:08:40,525
تحت تأثیر قرار دادن، یک اجبار،
856
01:08:40,692 --> 01:08:43,233
که سینما در نهایت با گذشت
زمان به خودش تحمیل میکنه.
857
01:09:32,150 --> 01:09:33,900
مثل عکاسهایی که از آتلیه بیرون میزنن،
858
01:09:34,233 --> 01:09:36,233
یا نقاشهایی که کاخها رو رها میکنن
859
01:09:36,400 --> 01:09:37,900
تا آفتاب و باد رو حس کنن،
860
01:09:38,233 --> 01:09:40,358
لومیر آسمون و دریا رو با هم قاطی میکنه،
861
01:09:40,692 --> 01:09:42,483
قایقهای شکننده روی موجها
862
01:09:42,733 --> 01:09:44,608
و به آب انداختن کشتیها تو بندرها.
863
01:09:45,150 --> 01:09:46,817
او به دنیای در حرکت نگاه میکنه،
864
01:09:47,150 --> 01:09:49,150
با سرعت و با لطافت.
865
01:11:11,051 --> 01:11:11,684
بازیگران!
866
01:11:11,733 --> 01:11:13,192
لومیر با ساختنِ «آبیارِ آبیاریشده»،
867
01:11:13,483 --> 01:11:17,275
میخواست طنز و شوخطبعی
رو وارد دوربین کنه.
868
01:11:18,233 --> 01:11:21,067
سینما به یک بازنمایی
تمامعیار تبدیل میشه.
869
01:11:28,025 --> 01:11:31,608
این صحنه آدم رو یاد مقدمهای
برای سینمای رزمی میندازه.
870
01:11:32,150 --> 01:11:34,150
اما این جدِ بروس لی،
871
01:11:34,317 --> 01:11:36,108
یه بازیگر تئاتر کابوکی (تئاتر سنتی ژاپن)
872
01:11:36,442 --> 01:11:38,317
است که روبروی «کنستانت ژیرل»
873
01:11:38,400 --> 01:11:40,358
خلاصهای از فنون مبارزه رو اجرا میکنه.
874
01:11:40,483 --> 01:11:42,108
فقط تماشا کنید.
875
01:12:00,233 --> 01:12:02,067
ببخشید، هنوز تموم نشده.
876
01:12:02,692 --> 01:12:04,025
دوباره سر جام وایمیستم.
877
01:12:04,483 --> 01:12:06,858
میزانسن تقریباً بینقصه.
878
01:12:32,233 --> 01:12:33,942
لومیر و هنرِ بازسازی.
879
01:12:34,400 --> 01:12:38,067
«گابریل ویر» این سناریو رو
یک سال قبلش تو مکزیک ساخته بود.
880
01:12:38,858 --> 01:12:40,858
اینجا صحنه در شهر لیون اتفاق میفته،
881
01:12:41,108 --> 01:12:43,733
و دو مرد دارن با تپانچه دوئل میکنن.
882
01:12:45,108 --> 01:12:48,025
همهچی واقعی به نظر
میرسه، هدف ترسوندن مردمه.
883
01:12:48,400 --> 01:12:49,692
حتی باروت تفنگ.
884
01:12:50,358 --> 01:12:53,608
اما شخصیتی که نقش قربانی رو بازی
میکنه، مردهی خوبی از آب درنمیاد.
885
01:12:54,400 --> 01:12:55,942
اونقدرا هم مرده به نظر نمیاد،
886
01:12:56,108 --> 01:12:58,358
وقتی خودش دست راستش رو بالا میاره
887
01:12:58,608 --> 01:13:00,817
تا راحتتر بتونن بلندش کنن.
888
01:13:11,233 --> 01:13:12,733
میگن یه اثر داستانیِ خوب
889
01:13:13,025 --> 01:13:15,483
میزانسن خودش رو هم مستندسازی میکنه.
890
01:13:16,400 --> 01:13:18,567
اینجا، تو فیلم شماره ۸۸۹،
891
01:13:18,942 --> 01:13:21,692
آمادهسازی فیلمنامه، خودش
بخشی از فیلمنامه است.
892
01:13:22,067 --> 01:13:24,192
وسواسی و مبتکرانه،
893
01:13:24,358 --> 01:13:27,692
و برای مخاطبی که
درگیرش میکنه، کاملاً شفافه.
894
01:13:28,400 --> 01:13:30,108
این فصل، «بازیگران»،
895
01:13:30,275 --> 01:13:32,608
میتونست «تولد نمایش» هم نام بگیره.
896
01:13:32,900 --> 01:13:35,608
یا حتی «مسخرهبازی جلوی دوربین».
897
01:14:08,150 --> 01:14:11,108
«معلول قلابی» کنار
کارخونهی لومیر فیلمبرداری شد.
898
01:14:13,025 --> 01:14:16,192
از امکاناتی استفاده میکنه که
سینمای اون دوره در اختیارش گذاشته،
899
01:14:16,608 --> 01:14:18,775
مثل کادربندی، نمای عمومی،
900
01:14:19,108 --> 01:14:22,150
عمق میدان و یک میزانسن بیعیبونقص.
901
01:14:22,400 --> 01:14:23,650
ولی عجب کاریه،
902
01:14:23,775 --> 01:14:25,900
اسم فیلم، «معلول قلابی»،
903
01:14:26,108 --> 01:14:28,317
از همون اول لو میده که قراره چی بشه.
904
01:15:18,192 --> 01:15:19,775
گذشته از جنبهی کمدی فیلم،
905
01:15:20,192 --> 01:15:22,275
میزانسن و ریتم اون حیرتانگیزه.
906
01:15:25,983 --> 01:15:28,567
فریاد، جیغ، حرکت.
907
01:15:29,067 --> 01:15:32,692
اینجا، چندتا بازیگر دارن با
هیجان به شوخی خودشون میخندن.
908
01:15:33,150 --> 01:15:35,650
هیجانی که یه سگ هم دلش
میخواد توش شریک باشه.
909
01:15:47,733 --> 01:15:50,150
فوتیت و شکلات، یک انگلیسی و یک کوبایی،
910
01:15:50,525 --> 01:15:52,692
هنرمندان نمایشهای واریته و دلقک بودن،
911
01:15:53,150 --> 01:15:55,567
که شخصیتهاشون به شدت معروف شد.
912
01:15:56,192 --> 01:15:58,567
اصطلاح فرانسوی «شکلات شدن» هم از همینجا اومده،
913
01:15:58,733 --> 01:16:00,025
یعنی کسی رو گول زدن.
914
01:16:00,400 --> 01:16:02,567
شش فیلم براشون ساخته شد، این سومیشه،
915
01:16:02,692 --> 01:16:03,983
«صندلی گهوارهای».
916
01:16:39,900 --> 01:16:43,067
خانوادهی «کِرمو» برگشتن،
چرا که نه؟ خوش میگذره!
917
01:16:43,525 --> 01:16:45,733
حالا که حرف خانواده شد، این پدرشونه
918
01:16:45,900 --> 01:16:48,942
و اینا هم بچههاش که با بدنهای
انعطافپذیرشون همکاری میکنن.
919
01:16:50,192 --> 01:16:52,525
این فیلم دومشون، «پرش دوبل خطرناک»،
920
01:16:52,858 --> 01:16:54,317
خیلی حرفهایتره.
921
01:17:25,150 --> 01:17:28,150
بله، ظاهراً لومیر مخترع
ویدیوهای گربه هم بوده.
922
01:17:30,900 --> 01:17:32,400
توی اولین فیلمبرداریها،
923
01:17:32,525 --> 01:17:34,942
لومیر همیشه سوژههای
الهامبخشی دم دستش نداشت.
924
01:17:35,317 --> 01:17:36,608
دنبالشون میگشت.
925
01:17:36,942 --> 01:17:38,858
و از هر چیزی که دم دستشه فیلم میگیره.
926
01:17:39,400 --> 01:17:40,650
مثلاً یه گربه.
927
01:17:41,150 --> 01:17:43,858
گربهای که حتی بیشتر از
تماشاگر بهش خوش میگذره.
928
01:18:06,442 --> 01:18:08,692
گربهای که بازی میکنه و آخرش هم میافته.
929
01:18:18,317 --> 01:18:20,650
کاتالوگ لومیر شامل اینها هم میشد:
930
01:18:21,150 --> 01:18:24,150
فیلمهای صحنهسازیشده،
سکانسهای دراماتیک یا کمدی،
931
01:18:24,608 --> 01:18:27,733
که بر اساس تاریخ ساخته
میشدن تا توجه مردم رو جلب کنن.
932
01:18:28,525 --> 01:18:29,942
اسم این یکی هست...
933
01:18:30,275 --> 01:18:32,817
...«نرون در حال آزمایش زهر روی بردههایش».
934
01:18:33,067 --> 01:18:34,733
معلومه که خیلی تئاتریه.
935
01:18:37,858 --> 01:18:39,858
نرون دستور میده: «یکی دیگه برام بیارین.»
936
01:18:41,733 --> 01:18:44,483
صبر کردن ارزشش رو
داشت، این یکی بازیگر مادرزاده.
937
01:18:46,192 --> 01:18:47,192
عجله نمیکنه،
938
01:18:47,442 --> 01:18:49,525
ولی خیلی خوب بلده خودش رو به مردن بزنه.
939
01:18:51,525 --> 01:18:54,025
خب، شایدم خیلی بد بلد باشه.
940
01:19:14,733 --> 01:19:16,983
این برداشت، شمارهی ۲۰۰۷ هست،
941
01:19:17,233 --> 01:19:20,275
یک فیلم متأخر که سال
۱۹۰۲ فیلمبرداری شده...
942
01:19:20,483 --> 01:19:23,358
...تو یه محوطهی آمادهسازیشده
در کارخونهی مونپِلِزیر.
943
01:19:23,775 --> 01:19:25,733
سینما دیگه مثل قبل نیست.
944
01:19:26,233 --> 01:19:28,275
مِلییس، دوست آنتوان لومیر،
945
01:19:28,483 --> 01:19:30,233
با دنیای خودش از راه رسیده.
946
01:19:30,817 --> 01:19:33,983
فیلمها طولانیتر شدن،
سینما شده کمدی، تئاتر، جادو،
947
01:19:34,317 --> 01:19:35,567
و نمایش اشباح.
948
01:19:36,150 --> 01:19:39,317
دیگه تصاویر رو به هم میچسبونن،
حقه به کار میبرن، رنگآمیزی میکنن،
949
01:19:39,692 --> 01:19:42,400
مثل این فیلم، «عصرانهی خارقالعاده».
950
01:19:43,275 --> 01:19:47,067
پایین سمت راست امضا شده، دیدید، «لومیر».
951
01:21:05,692 --> 01:21:06,900
ولی این سینما،
952
01:21:07,150 --> 01:21:09,317
که به پایان این ماجراجویی نزدیک میشه،
953
01:21:09,900 --> 01:21:12,650
که اجازه میده به حال و هوای
کابارههای شهری آلوده بشه...
954
01:21:12,900 --> 01:21:15,608
...و به کارِ استادانِ دستکاری واقعیت،
955
01:21:15,775 --> 01:21:18,775
اون سینما، سینمای واقعی لومیر نیست.
956
01:21:22,942 --> 01:21:26,817
آنچه سینما ابداع میکند
957
01:21:34,900 --> 01:21:37,525
سینمای لومیر نه جلوهی
ویژه داره نه رنگآمیزی شده.
958
01:21:38,483 --> 01:21:39,900
هیچ افکت بیخودیای توش نیست،
959
01:21:40,067 --> 01:21:42,733
و هرگز از کنش اصلی سینما جدا نمیشه،
960
01:21:43,150 --> 01:21:45,817
چون فقط به لطف دوربین وجود داره،
961
01:21:46,025 --> 01:21:47,567
که گواه بداهت اونه.
962
01:21:49,108 --> 01:21:52,025
لومیر و فیلمبردارهاش به
مسئلهی کارگردانی فکر میکردن،
963
01:21:52,608 --> 01:21:55,317
درست مثل هزاران کارگردانی
که راه اونا رو ادامه دادن،
964
01:21:55,567 --> 01:21:57,775
به نقش دوربین، به قدرت یک سوژه،
965
01:21:58,150 --> 01:21:59,692
به ایدهی یک حرکت.
966
01:21:59,900 --> 01:22:03,400
ببینید، تو این فیلم که سال
۱۸۹۶ تو ناپل گرفته شده،
967
01:22:03,817 --> 01:22:06,483
مردهایی که لب ساحل دارن تورها رو میکشن...
968
01:22:06,817 --> 01:22:09,650
...دو تا خط افقی ایجاد میکنن
که مرکز کادر رو مشخص میکنه.
969
01:22:10,400 --> 01:22:13,067
اینجا انگار تو حال و هوای
نئورئالیستیِ لوکینو ویسکونتی هستیم،
970
01:22:13,192 --> 01:22:14,608
تو فیلم «زمین میلرزد».
971
01:22:24,775 --> 01:22:27,025
داشتیم از زیبایی سینماتوگراف حرف میزدیم.
972
01:22:27,192 --> 01:22:29,275
اینجا، در شانزلیزه،
973
01:22:29,525 --> 01:22:31,650
در یک پاریسِ پروستی،
(یادآور آثار مارسل پروست)
974
01:22:32,275 --> 01:22:35,442
یک زن، مادر، خاله، یا دایه،
975
01:22:35,858 --> 01:22:37,983
مراقب بچههاییـه که دارن بازی میکنن.
976
01:22:38,525 --> 01:22:40,150
درست مثل ادوار مانه، (نقاش فرانسوی)
977
01:22:40,400 --> 01:22:42,900
تخیل لومیر، نگاهش به دنیا،
978
01:22:43,275 --> 01:22:46,567
عظمت زندگیِ آرام و شاد رو به تصویر میکشه.
979
01:22:48,275 --> 01:22:51,025
نوعی به دام انداختن و به
نمایش گذاشتنِ زندگی روزمره...
980
01:22:51,233 --> 01:22:53,358
...در پایان یک قرن که همزمان هم...
981
01:22:53,442 --> 01:22:56,358
...تصویرگر نهاییشه و
هم ثبتکنندهی وفادارش.
982
01:23:13,275 --> 01:23:16,317
ژان-لوک گدار میگفت: «برای تغییر گرامر،...
983
01:23:16,442 --> 01:23:18,900
...باید به سراغ بیسوادها
و مکتبنرفتهها رفت».
984
01:23:19,275 --> 01:23:21,400
لومیر اولین مکتبنرفتهی سینما بود.
985
01:23:21,817 --> 01:23:23,942
مجبور بود یه گرامر رو
ابداع کنه، گرامر خودش،
986
01:23:24,400 --> 01:23:26,192
و یک زبان، زبانِ خودش.
987
01:23:27,025 --> 01:23:30,692
او از تپقهای فنی عبور کرد
تا به یک هنر دست پیدا کنه،
988
01:23:30,900 --> 01:23:33,400
هنری که سبک خاص خودش رو بهش اضافه کرد.
989
01:23:34,483 --> 01:23:36,983
اینجا، که باز هم داره
از جمعیت تجلیل میکنه،
990
01:23:37,275 --> 01:23:39,025
میشه صبوری پلان رو حس کرد،
991
01:23:39,233 --> 01:23:41,192
که به کیفیت نگاه ما غنا میبخشه.
992
01:23:41,858 --> 01:23:43,775
دوربین روبروی درِ...
993
01:23:44,067 --> 01:23:46,233
...کلیسای جامع کُلن در آلمان قرار گرفته.
994
01:23:46,858 --> 01:23:48,858
خروج از کلیسا، خروج از کارخونه،
995
01:23:49,025 --> 01:23:50,650
اون دوره مثل هم بود.
996
01:24:06,400 --> 01:24:09,317
سینما با معصومیت و سادگی شروع شد.
997
01:24:09,775 --> 01:24:12,025
پیچیدگی روایی بعداً به وجود اومد.
998
01:24:12,358 --> 01:24:14,733
لومیر از اوگوست رنوار وام میگیره...
999
01:24:14,983 --> 01:24:18,233
...و به ژان رنوار، پسرش، الهام
میبخشه تا مُبلّغ قرن بیستم باشه.
1000
01:24:18,983 --> 01:24:21,900
بهش لقب امپرسیونیست دادن
به خاطر مکتب نقاشیای...
1001
01:24:22,150 --> 01:24:23,900
...که شاید اصلاً نمیشناختش.
1002
01:24:24,817 --> 01:24:27,942
دستگاهش رو تو دشتها میذاشت،
کنار رودخونهها، توی خیابون.
1003
01:24:28,317 --> 01:24:31,233
اون سینمایی رو به کار میگرفت که
از طریق زیبایی از حقیقت میگفت...
1004
01:24:31,400 --> 01:24:32,942
...و از طریق حقیقت از زیبایی.
1005
01:24:33,150 --> 01:24:36,400
مثل این نگاههای سرکشِ کودکانی
که دوربین رو به چالش میکشن...
1006
01:24:36,650 --> 01:24:38,317
...در خیابانی در اشتوتگارت.
1007
01:24:52,067 --> 01:24:54,567
سینما یعنی نوشتن با یک دوربین،
1008
01:24:54,733 --> 01:24:56,858
دوربینی کوچک و خوشدست،
همونطور که بعدها شدن،
1009
01:24:57,025 --> 01:24:59,775
و بیحرکت و ظریف
همونطور که سینماتوگراف بود.
1010
01:25:00,442 --> 01:25:02,567
در این مورد، دستگاهی که دور قرار داده شده،
1011
01:25:02,942 --> 01:25:05,817
کادر رو برای یک صحنهی
فوقالعاده محدود میکنه.
1012
01:25:06,567 --> 01:25:10,067
اسبی که با یک طناب
مهار شده، دایرهوار میتازه،
1013
01:25:10,358 --> 01:25:13,067
در حالی که چند سوارکار
به نوبت هنرنمایی میکنن...
1014
01:25:13,692 --> 01:25:15,733
...روبروی قلعهی باشکوه پراگ
1015
01:25:15,900 --> 01:25:18,733
که در پسزمینهی یک ترکیببندی
تحسینبرانگیز قرار داره.
1016
01:25:19,233 --> 01:25:21,692
اسب حتی در آخر یک تعظیم هم میکنه،
1017
01:25:22,025 --> 01:25:25,192
انگار که میخواد پایانی باشه برای
یک فیلم با زیباییشناسی بینقص.
1018
01:25:31,692 --> 01:25:33,275
این رو قبلاً دیدیم.
1019
01:25:33,983 --> 01:25:36,150
این صحنه به همان اندازه که مدیون عکاسیه،
1020
01:25:36,483 --> 01:25:39,400
مدیون شیوهی بدیعِ فیلمبرداری از
یک گروهان سوارهنظام هم هست،
1021
01:25:40,150 --> 01:25:42,525
که از دور میرسه و وارد کادر میشه.
1022
01:25:42,733 --> 01:25:44,400
بهخصوص چند ثانیهی آخر،
1023
01:25:44,608 --> 01:25:46,983
یک پایان پلان باشکوه، دقت کنید،
1024
01:25:47,233 --> 01:25:50,858
وقتی سوارکارها با یک پراکندگی
منظم، خیلی به دوربین نزدیک میشن،
1025
01:25:51,275 --> 01:25:54,400
که پر از گرد و غبار و حرکته.
1026
01:25:55,192 --> 01:25:56,192
خیلی سینمایی،
1027
01:25:56,317 --> 01:25:57,317
فقط سینما.
1028
01:25:58,067 --> 01:26:00,400
فیلم به آخر میرسه، همهچیز ناپدید میشه.
1029
01:26:00,650 --> 01:26:03,067
صحنه تموم شد، دوربین هم کارش رو کرد.
1030
01:26:08,483 --> 01:26:12,192
برگردیم به شامونی، به مقر شرکت
راهآهن پاریس-لیون-مدیترانه...
1031
01:26:12,483 --> 01:26:14,650
...که میزبان یک کالسکه پر از توریسته.
1032
01:26:15,483 --> 01:26:16,983
اینجا یک حقیقت بدیهی وجود داره،
1033
01:26:17,150 --> 01:26:19,025
سینما توجه رو به خودش جلب میکنه.
1034
01:26:19,317 --> 01:26:21,275
انبوه جمعیت شاهد این رویدادن.
1035
01:26:21,733 --> 01:26:25,025
ارزشش در کمال تصویری، نور...
1036
01:26:25,442 --> 01:26:28,275
...و وسعت و عمق میدانیایه
که خیلی چیزها رو نشون میده.
1037
01:26:28,733 --> 01:26:31,233
اسبهای انتهای خیابون رو از دست ندین.
1038
01:26:31,483 --> 01:26:34,733
مسافرها از دلیجان باشکوه پیاده میشن.
1039
01:26:35,275 --> 01:26:37,275
ارزش این فیلم در زیباییشه.
1040
01:26:55,317 --> 01:26:57,275
فیلم قبلی، همون که کالسکه داشت،
1041
01:26:57,400 --> 01:26:59,775
تقریباً یه پیشدرآمدی
بود برای فیلم «دلیجان».
1042
01:27:00,692 --> 01:27:02,192
اگه بخوایم با جان فورد ادامه بدیم،
1043
01:27:02,442 --> 01:27:05,608
این یکی یادآور صحنهای
از فیلم «جویندگان»ـه،
1044
01:27:05,942 --> 01:27:07,608
وقتی شخصیتها میرقصن...
1045
01:27:07,775 --> 01:27:09,983
...با همون الگویی که
این دوچرخهسوارها دارن.
1046
01:27:10,400 --> 01:27:13,608
رقصآراییای که موریس پیالا دوباره
در فیلم «ون گوگ» ازش استفاده کرد.
1047
01:27:14,192 --> 01:27:17,483
بعد از دور زدنهای تراموا، نوبت
دور زدنهای ارتش اسپانیاست.
1048
01:27:46,525 --> 01:27:48,983
حتی اگه سینما رو قبل از
لومیر اختراع کرده بودن...
1049
01:27:49,150 --> 01:27:51,108
...لومیر باز هم فیلمساز میشد،
1050
01:27:51,525 --> 01:27:53,108
اون هم یکی از مهمترینها.
1051
01:27:53,275 --> 01:27:55,108
سبک و باورهاش همچنان پابرجاست،
1052
01:27:55,275 --> 01:27:57,233
و مسیر رو برای یک هنر جدید باز میکنه،
1053
01:27:57,608 --> 01:28:00,400
هنری که فیلمهاش آیندهی
باشکوهش رو نوید میدن.
1054
01:28:01,525 --> 01:28:03,692
اون چیزی که سینماتوگراف
لومیر زمینهسازشه...
1055
01:28:04,025 --> 01:28:06,942
...ظهور مورنائو، برسون و کیارستمیه،
1056
01:28:07,317 --> 01:28:09,400
چاپلین، برگمان و اوزو.
1057
01:28:10,358 --> 01:28:13,608
سینمای پلانهای بلند و سادگی.
1058
01:28:37,942 --> 01:28:39,317
لومیر یعنی زندگی روزمره.
1059
01:28:39,442 --> 01:28:41,692
سینما یک هنر مردمی و بومیه.
1060
01:28:42,233 --> 01:28:44,650
این تصاویر اولیه زیر سؤال میبرن...
1061
01:28:44,817 --> 01:28:46,067
...چیزی رو که سینما بهش تبدیل شده.
1062
01:28:46,233 --> 01:28:48,192
مدرنیتهی معاصر رو به چالش میکشن...
1063
01:28:48,483 --> 01:28:50,150
...به خاطر قلمرویی که فتح کردن،
1064
01:28:50,317 --> 01:28:51,567
ردی که به جا گذاشتن،
1065
01:28:51,733 --> 01:28:53,942
و بر قدرت و زیباییشون تأکید میکنن.
1066
01:29:23,900 --> 01:29:26,983
روزی رسید که فیلمسازها از
هواپیماهای در حال پرواز فیلم گرفتن.
1067
01:29:27,400 --> 01:29:29,608
ولی لومیر از موجهای دریا فیلم میگرفت.
1068
01:29:30,900 --> 01:29:32,525
به خاطر این حالِ ابدیش،
1069
01:29:32,692 --> 01:29:34,692
این مدرنترین پلان به معنای واقعی کلمهست،
1070
01:29:34,817 --> 01:29:37,733
اقیانوس اطلس، نزدیک
«صخرههای باکره» در بیاریتز.
1071
01:29:38,317 --> 01:29:40,233
قاببندی، تأمل، شگفتی،
1072
01:29:40,442 --> 01:29:42,400
و حتی اگه خیلی طول بکشه، ملالآوره،
1073
01:29:42,483 --> 01:29:45,400
کاری که بعدها بعضی از
فیلمسازها در انجامش تردید نکردن.
1074
01:29:46,275 --> 01:29:47,275
در دستان او،
1075
01:29:47,358 --> 01:29:50,400
و فیلمبردارانش که استعداد تقلیدشان...
1076
01:29:50,817 --> 01:29:53,108
...نشاندهندهی آموزش منسجم لویی بود،
1077
01:29:53,317 --> 01:29:56,567
سینما فراتر از بازتولید صرفِ...
1078
01:29:57,025 --> 01:30:00,150
...احساساتیست که در یک سالن
سینما در پاریس تجربه میشد.
1079
01:30:00,942 --> 01:30:03,733
یک نگاه بکر، یک نقطهنظر
جدید ابداع میکنه.
1080
01:30:04,067 --> 01:30:06,400
این موضوع در این نمای
هیپنوتیزمکننده کاملاً واضحه.
1081
01:30:10,983 --> 01:30:12,108
و در پایان،
1082
01:30:12,483 --> 01:30:14,692
دو تا فیلم دیدهنشده رو با هم میبینیم.
1083
01:30:15,233 --> 01:30:16,400
در آوریل ۱۹۰۰،
1084
01:30:16,525 --> 01:30:18,483
در نمایشگاه جهانی پاریس،
1085
01:30:18,733 --> 01:30:21,650
یافتههای جدیدی به نمایش
درآمد و لویی لومیر هم همینطور.
1086
01:30:22,275 --> 01:30:24,733
یک فیلم با قطع ۷۵ میلیمتری...
1087
01:30:25,067 --> 01:30:27,067
...برای یک پردهی نمایش بسیار بزرگ.
1088
01:30:27,317 --> 01:30:30,275
صحبت از فیلم ۷۰ میلیمتری
نیست که ۵۰ سال بعد اختراع شد.
1089
01:30:30,525 --> 01:30:32,858
۷۵ میلیمتری، در سال ۱۹۰۰.
1090
01:30:33,400 --> 01:30:35,608
تصویری با وضوحی خارقالعاده،
1091
01:30:35,775 --> 01:30:38,567
با میدانی وسیع که اجازه
میده جهان رو در آغوش بکشی.
1092
01:30:40,983 --> 01:30:43,692
او از افتتاحیهی کاخ
الکتریسیته فیلم میگیره.
1093
01:30:44,233 --> 01:30:47,317
این پلان، این بنای یادبود،
این صف طولانی آدمها،
1094
01:30:47,483 --> 01:30:50,025
همهچیز پیشدرآمدی است بر جاهطلبی بصریِ...
1095
01:30:50,400 --> 01:30:52,483
...دیوید گریفیث، آبل گانس،
1096
01:30:52,983 --> 01:30:55,692
آیزنشتاین، فریتز لانگ و مورنائو.
1097
01:30:56,608 --> 01:30:58,358
فرآیند ۷۵ میلیمتری...
1098
01:30:58,650 --> 01:31:00,858
...برای لویی لومیر مشکلات فنی ایجاد کرد.
1099
01:31:01,233 --> 01:31:03,858
دربارهاش حرف زد، حتی باهاش فیلم هم گرفت،
1100
01:31:04,400 --> 01:31:06,275
اما نتونست پخشش کنه.
1101
01:31:06,858 --> 01:31:09,275
ما فقط میتونیم این تصویر
رو به شما نشون بدیم.
1102
01:31:09,650 --> 01:31:13,067
در سال ۲۰۲۵ به لطف فناوری
دیجیتال این کار امکانپذیر میشه.
1103
01:31:14,275 --> 01:31:15,733
این نماها دوباره جان گرفتن.
1104
01:31:15,900 --> 01:31:18,108
حدود ده تا ازشون موجوده، این هم یکی دیگه.
1105
01:31:19,150 --> 01:31:22,608
ایدهی اصلی پابرجاست:
نوشتن با تصویر متحرک،
1106
01:31:22,942 --> 01:31:26,650
و خلق حرکت در حرکتی
دیگر و در مکانی نامتعارف.
1107
01:31:27,567 --> 01:31:31,025
در سال ۱۹۰۰ جانشینانش از
راه رسیدند: مِلییس، گومون و پاته.
1108
01:31:31,608 --> 01:31:33,067
لومیر میدونه که سینما...
1109
01:31:33,400 --> 01:31:35,400
...داره به سمت آیندهای
میره که به اون تعلق نداره،
1110
01:31:35,733 --> 01:31:37,817
مثل یک پیادهروی متحرکِ بیانتها.
1111
01:31:38,358 --> 01:31:41,067
این نمای پانوراما که روی یک
سکوی متحرک فیلمبرداری شده،
1112
01:31:41,400 --> 01:31:43,150
با مدرنیتی سرگیجهآور،
1113
01:31:43,358 --> 01:31:45,858
احتمالاً آخرین پلانِ لویی لومیره.
1114
01:31:56,617 --> 01:32:00,880
«مرگ دیگر یک امر مطلق نخواهد بود»
1115
01:32:16,233 --> 01:32:19,233
اما آخرین پلان لومیر یک
خداحافظی همیشگی نیست.
1116
01:32:19,483 --> 01:32:21,692
چرا که در ۳۰ دسامبر ۱۸۹۵،
1117
01:32:22,067 --> 01:32:24,150
تنها دو روز بعد از اولین نمایش عمومی،
1118
01:32:24,483 --> 01:32:26,108
اولین منتقد نوشت:
1119
01:32:26,942 --> 01:32:29,275
«وقتی این دستگاهها دست مردم بیفته،»
1120
01:32:29,483 --> 01:32:32,108
«وقتی همه بتونن از عزیزاشون عکس بگیرن...»
1121
01:32:32,483 --> 01:32:35,900
«...در حالی که حرکت میکنن، با
رفتارهای و ژستهای همیشگیشون،»
1122
01:32:36,317 --> 01:32:37,900
«درست در آستانهی حرف زدن،»
1123
01:32:38,108 --> 01:32:40,025
«مرگ دیگه یک امر مطلق نخواهد بود.»
1124
01:32:54,400 --> 01:32:58,442
با لومیر، سینماتوگراف
اختراع و بازاختراع خواهد شد،
1125
01:32:58,817 --> 01:33:01,692
وقتی قلمروهایش تا بینهایت کشف شود،
1126
01:33:02,150 --> 01:33:03,900
گویی به آیندگان نشان میدهد...
1127
01:33:04,192 --> 01:33:06,358
...که هرگز نباید از
غنیتر کردنش دست بکشند.
1128
01:33:07,900 --> 01:33:11,067
در سال ۲۰۲۵، این نماها
دیگه اون معنای گذشته رو ندارن.
1129
01:33:11,692 --> 01:33:13,650
سینما عوض شده، همهچی عوض شده.
1130
01:33:13,942 --> 01:33:15,067
اما سینمای لومیر نه،
1131
01:33:15,275 --> 01:33:17,442
چون از یه هنر بدوی
و اولیه شروع نکرده.
1132
01:33:18,108 --> 01:33:20,150
هم کلاسیک هستن و هم مدرن.
1133
01:33:20,525 --> 01:33:24,317
امروز، سینما جایگاهش رو
توی دنیای تصاویر پس گرفته،
1134
01:33:24,775 --> 01:33:27,317
و دوباره به رد پای لومیر
اهمیت میده.
1135
01:33:27,650 --> 01:33:29,483
در جوهرهی شرافتش،
1136
01:33:29,942 --> 01:33:32,192
سینما یه هنر اخلاقیه.
1137
01:33:32,442 --> 01:33:35,608
همچنین دعوت به آرامش میکنه
و ابزار صلح خواهد بود.
1138
01:33:54,067 --> 01:33:56,025
لومیر مثل یه نویسنده عمل میکنه.
1139
01:33:56,275 --> 01:33:58,525
جستجو کردن، شک کردن، شگفتزده شدن.
1140
01:33:58,858 --> 01:34:00,025
عمل یه نویسندهست.
1141
01:34:00,567 --> 01:34:03,233
همیشه حرکتی هست، حتی اگه گاهی
نامرئی باشه،
1142
01:34:03,400 --> 01:34:06,192
که مجبور میکنه، مثل اینجا،
دنبالش گشت،
1143
01:34:06,483 --> 01:34:08,942
و نگاه رو مجبور میکنه منتظر
بمونه، تا بفهمه.
1144
01:34:09,608 --> 01:34:13,108
بیننده است که به اونچه
میبینه اهمیت میده.
1145
01:34:13,608 --> 01:34:15,067
لومیر، سینما،
1146
01:34:15,400 --> 01:34:16,983
پرده بزرگ سینماست،
1147
01:34:17,233 --> 01:34:20,275
تنها پردهای که قدرت
و وضوح نگاه رو ارائه میده.
1148
01:34:40,733 --> 01:34:44,233
توماس ادیسون و مخترعین دیگه
به یه فرمت فکر میکردن.
1149
01:34:44,817 --> 01:34:47,692
لومیر یه فرم، بلکه بیشتر،
یه زبان شاعرانه
1150
01:34:48,150 --> 01:34:51,025
و یه عمل اجتماعی رو کشف کرد.
1151
01:34:51,650 --> 01:34:54,233
فراتر از اسطورهاش، "حرکت لومیر"
1152
01:34:54,400 --> 01:34:56,775
هم ظهور بود و هم اوج.
1153
01:34:57,942 --> 01:35:00,025
در مقابل ملیه قرارش دادن، ولی نه.
1154
01:35:00,483 --> 01:35:02,650
ملیه دنیا رو با توهم
بازسازی کرد.
1155
01:35:02,858 --> 01:35:04,775
لومیر اون رو همونطور که هست،
ضبط کرد.
1156
01:35:04,983 --> 01:35:07,942
یکی خبر از فدریکو فلینی میده،
اون یکی خود مارچلو کاستلاریه.
1157
01:35:08,900 --> 01:35:12,192
اولی راهی هالیوود میشه،
دومی، راهی موج نوی فرانسه.
1158
01:35:13,108 --> 01:35:15,817
لومیر زندگی تماشاگرانش
رو آموزش میده،
1159
01:35:16,192 --> 01:35:19,525
و فیلمبردارانش رو میفرسته
تا از چیزهایی که شبیه خودشون نیستند، فیلم بگیرند.
1160
01:35:20,233 --> 01:35:22,650
در نهایت، سینما
همیشه همین کار رو میکنه.
1161
01:35:23,192 --> 01:35:25,983
به من میگه من کی هستم و
به من میگه دیگران کی هستن.
1162
01:35:31,817 --> 01:35:33,817
وقتش رسیده که به لومیر نگاه کنیم.
1163
01:35:34,067 --> 01:35:37,233
دیدن نماهای سینماتوگراف
یعنی پاک کردن چشمهامون
1164
01:35:37,483 --> 01:35:39,983
از هر چیزی که از اون موقع،
چشمهامون رو پر کرده.
1165
01:35:40,275 --> 01:35:42,942
یعنی برگشتن به سرچشمه،
به اولین قصد،
1166
01:35:43,317 --> 01:35:46,775
این زبان اختراعی که
بر اساس یه قانون ۵۰ ثانیهای ساخته شده.
1167
01:35:55,400 --> 01:35:57,192
سینما بر قرن بیستم حکمرانی کرد.
1168
01:35:57,692 --> 01:35:59,692
سرنوشت فیلمها، سینماها،
1169
01:35:59,858 --> 01:36:01,775
و تماشاگران در دویستمین سالگردش
چی میشه؟
1170
01:36:02,358 --> 01:36:04,483
تجلیل از خاطرهی سینما یعنی
مراقبت از اون.
1171
01:36:05,067 --> 01:36:07,608
نگهبانی از آیندهاش یعنی
نگهبانی از خودمون.
1172
01:36:14,924 --> 01:36:20,240
لومیر
ماجرا ادامه دارد
1173
01:36:51,163 --> 01:36:55,447
خیابان اولین فیلم
لیون - فرانسه امروز
1174
01:36:56,379 --> 01:37:00,932
بازسازی توسط فرانسیس فورد کاپولا
(با رومن) "خروج از کارخانه"
1175
01:37:05,430 --> 01:37:09,843
با دوربین هندلی قدیمی من
"پاته ۳۵ میلیمتری"
1176
01:37:12,192 --> 01:37:13,192
خوب.
1177
01:37:13,442 --> 01:37:14,900
- آمادهای برای فیلمبرداری؟
- آماده؟
1178
01:37:15,525 --> 01:37:16,733
دوربین بره!
1179
01:37:16,900 --> 01:37:17,983
- موتور.
- دوربین رفت!
1180
01:37:19,733 --> 01:37:20,733
حرکت!
1181
01:37:24,233 --> 01:37:25,942
حرکت، حرکت، حرکت!
1182
01:38:32,903 --> 01:38:36,108
... و به یاد برتراند تاورنیه
135023
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.
Afrikaans
Akan
Albanian
Amharic
Arabic
Armenian
Azerbaijani
Basque
Belarusian
Bemba
Bengali
Bihari
Bosnian
Breton
Bulgarian
Cambodian
Catalan
Cebuano
Cherokee
Chichewa
Chinese (Simplified)
Chinese (Traditional)
Corsican
Croatian
Czech
Danish
Dutch
English
Esperanto
Estonian
Faroese
Finnish
Galician
Georgian
German
Greek
Guarani
Haitian Creole
Hausa
Hawaiian
Hebrew
Hmong
Hungarian
Icelandic
Indonesian
Irish
Italian
Japanese
Kazakh
Kinyarwanda
Kirundi
Kongo
Korean
Krio (Sierra Leone)
Kurdish
Kyrgyz
Laothian
Latin
Latvian
Lithuanian
Luganda
Luo
Luxembourgish
Macedonian
Malagasy
Malay
Maltese
Maori
Mauritian Creole
Moldavian
Mongolian
Myanmar (Burmese)
Montenegrin
Nepali
Norwegian
Pashto
Persian
Polish
Portuguese (Portugal)
Quechua
Romanian
Romansh
Russian
Samoan
Scots Gaelic
Serbian
Sesotho
Setswana
Seychellois Creole
Shona
Sindhi
Sinhalese
Slovak
Slovenian
Somali
Spanish
Swedish
Tajik
Thai
Tigrinya
Tonga
Turkish
Turkmen
Ukrainian
Uzbek
Vietnamese
Welsh
Wolof