Would you like to inspect the original subtitles? These are the user uploaded subtitles that are being translated:
1
00:00:03,480 --> 00:00:05,640
Dit is Amerika.
2
00:00:05,760 --> 00:00:11,000
Een buitengewone reis
door het grote supercontinent.
3
00:00:12,640 --> 00:00:17,160
De grootste verscheidenheid
aan leven op de planeet.
4
00:00:19,280 --> 00:00:23,640
Het onbekende verhaal van ons thuis.
5
00:00:26,320 --> 00:00:29,240
In deze aflevering:
6
00:00:34,320 --> 00:00:37,160
Het Wilde Westen.
7
00:00:39,320 --> 00:00:44,240
Het toneel van duizend
legendarische verhalen.
8
00:00:47,720 --> 00:00:52,720
Waar bergen het leven bepalen
van alles wat hier leeft...
9
00:00:52,840 --> 00:00:57,800
in een van de meest iconische
landschappen van de planeet.
10
00:00:59,000 --> 00:01:01,240
Yellowstone.
11
00:01:03,080 --> 00:01:05,800
De Sonorawoestijn.
12
00:01:08,400 --> 00:01:12,360
En de spectaculaire Great Plains.
13
00:01:15,480 --> 00:01:19,160
Dit is geen oord voor bangeriken.
14
00:01:19,280 --> 00:01:23,200
Om hier te leven heb je
vindingrijkheid nodig...
15
00:01:24,320 --> 00:01:26,600
en veerkracht...
16
00:01:28,760 --> 00:01:30,880
en zelfs pure lef.
17
00:01:36,240 --> 00:01:42,160
Het Wilde Westen vormt
het grote hart van Noord-Amerika.
18
00:01:42,280 --> 00:01:48,440
Je vindt er vruchtbare prairies en
door de zon geteisterde woestijnen.
19
00:01:52,840 --> 00:01:56,880
Dit alles wordt gevormd
door een ruggengraat van bergen.
20
00:01:58,200 --> 00:01:59,920
De Rocky's.
21
00:02:07,440 --> 00:02:11,720
Meer dan 4000 meter hoog.
22
00:02:11,840 --> 00:02:16,560
Een paar van de hoogste bergen
in Noord-Amerika.
23
00:02:23,880 --> 00:02:26,600
Tussen de bergen van Wyoming...
24
00:02:26,720 --> 00:02:32,200
ligt een plek
van betoverende schoonheid.
25
00:02:33,920 --> 00:02:35,320
Yellowstone.
26
00:02:37,720 --> 00:02:43,720
In de winter kan de temperatuur dalen
tot 50 graden Celsius onder nul.
27
00:02:43,840 --> 00:02:47,480
Rivieren van 30 meter breed
bevriezen...
28
00:02:47,600 --> 00:02:50,680
zodat er maar
een smal stroompje overblijft.
29
00:02:51,640 --> 00:02:56,440
Er ligt een deken van sneeuw
van een meter dik.
30
00:02:58,960 --> 00:03:05,160
Overleven in deze magische wereld
is moeilijk.
31
00:03:08,280 --> 00:03:15,120
Zelfs voor de meest sluwe dieren:
een coyote.
32
00:03:17,040 --> 00:03:22,960
In deze ingesneeuwde wereld
pikt hij nog steeds geuren op.
33
00:03:25,560 --> 00:03:31,240
Z'n neus is veel gevoeliger dan de onze.
34
00:03:41,040 --> 00:03:47,360
Na een uur zoeken vindt hij
een bevroren bizonbot.
35
00:03:48,200 --> 00:03:50,200
Het is beter dan niets.
36
00:03:51,600 --> 00:03:56,600
Coyotes zijn altijd op zoek
naar een buitenkansje.
37
00:03:59,280 --> 00:04:06,280
Is z'n aartsrivaal, een rode vos,
iets op het spoor?
38
00:04:14,800 --> 00:04:19,959
Woelmuizen verbergen zich
in tunneltjes onder de sneeuw.
39
00:04:22,960 --> 00:04:25,800
Tijd om dat uit te proberen.
40
00:04:32,000 --> 00:04:34,000
Oké.
41
00:04:52,160 --> 00:04:55,280
Bij de vos zag het er gemakkelijk uit.
42
00:05:03,720 --> 00:05:06,760
Wat een uitslover.
43
00:05:10,120 --> 00:05:13,880
Er zijn andere plekken
die het bekijken waard zijn.
44
00:05:15,440 --> 00:05:19,760
Niet overal ligt sneeuw.
45
00:05:19,880 --> 00:05:24,800
Yellowstone ligt op een supervulkaan.
46
00:05:24,920 --> 00:05:29,000
Daardoor zijn de beroemde
warmwaterbronnen ontstaan.
47
00:05:31,560 --> 00:05:38,400
Dit is een van de grootste op aarde.
Hij wordt de Grand Prismatic genoemd.
48
00:05:44,200 --> 00:05:51,000
De Crow-stam noemde deze plek
The Land of The Burning Ground.
49
00:05:53,920 --> 00:06:01,040
Stomende geisers spuiten er
45 meter de lucht in.
50
00:06:09,200 --> 00:06:14,240
Al deze hitte is net genoeg
om de rivier te ontdooien.
51
00:06:16,000 --> 00:06:20,920
Een ijsvrij toevluchtsoord
voor roodkeelforellen.
52
00:06:23,000 --> 00:06:26,840
Maar hoe vang je er een?
53
00:06:34,520 --> 00:06:38,280
Misschien is eten stelen makkelijker...
54
00:06:39,920 --> 00:06:42,600
als hij dichtbij genoeg kan komen.
55
00:06:49,560 --> 00:06:53,280
Maar rivierotters werken samen
als een familie.
56
00:06:53,400 --> 00:06:59,760
Dat is al met al
meer dan 45 kilo aan boze otter.
57
00:07:17,640 --> 00:07:20,120
Het was het proberen waard.
58
00:07:29,560 --> 00:07:32,960
Nu begeeft hij zich op glad ijs.
59
00:08:00,120 --> 00:08:07,480
Hij zal nu die doorzettersgeest van
het Wilde Westen moeten laten zien.
60
00:08:11,040 --> 00:08:15,480
Hij moet zelf proberen te gaan vissen.
61
00:08:44,039 --> 00:08:48,680
Niet slecht. Uitstekend zelfs.
62
00:08:56,520 --> 00:09:00,400
Hier is altijd wel
een plekje om op te warmen.
63
00:09:00,520 --> 00:09:04,360
Maar elke dag is zwaar in deze bergen.
64
00:09:05,400 --> 00:09:08,480
En niet alleen voor een coyote.
65
00:09:10,680 --> 00:09:17,520
In de bergen van Colorado duurt
het winterweer acht lange maanden.
66
00:09:18,640 --> 00:09:23,240
Het is mei
voordat de lente eindelijk aanbreekt.
67
00:09:25,280 --> 00:09:28,200
En de schurk uit heel wat westerns...
68
00:09:29,200 --> 00:09:31,840
doet zijn intrede.
69
00:09:36,840 --> 00:09:39,360
Op deze rotsige piek in Colorado...
70
00:09:39,480 --> 00:09:41,960
2400 meter hoog...
71
00:09:42,080 --> 00:09:45,960
wordt het snel lente.
72
00:09:49,160 --> 00:09:55,760
Een dier dat je hier misschien
niet verwacht, roert zich.
73
00:09:57,480 --> 00:10:01,280
Een prairieratelslang.
74
00:10:01,400 --> 00:10:07,880
Dit wijfje heeft de winter ondergronds
doorgebracht, schuilend voor de kou.
75
00:10:08,000 --> 00:10:10,920
En ze is niet alleen.
76
00:10:17,640 --> 00:10:24,720
Als de zon hun lichaam verwarmt
komen ze massaal weer tot leven.
77
00:10:29,560 --> 00:10:32,040
Ze hebben al 8 maanden niet gegeten.
78
00:10:32,160 --> 00:10:37,280
Dus gaan ze onmiddellijk omlaag
naar de vlakte om zich te voeden.
79
00:10:47,120 --> 00:10:51,200
Maar ook al is er hierboven
bijna geen voedsel of water...
80
00:10:52,680 --> 00:10:59,160
dit vrouwtje blijft achter
omdat ze zwanger is.
81
00:11:00,960 --> 00:11:06,960
Met haar dikke buik wordt ze traag
en is ze kwetsbaar voor roofdieren.
82
00:11:08,800 --> 00:11:15,040
Dus blijft ze hier, waar ze gemakkelijk
tussen de rotsen kan ontsnappen.
83
00:11:16,160 --> 00:11:18,960
Ze is al uitgedroogd en uitgehongerd.
84
00:11:19,080 --> 00:11:23,200
Het is een strategie die dodelijk kan zijn.
85
00:11:29,480 --> 00:11:36,520
Twee maanden lang beweegt ze
nauwelijks om energie te sparen.
86
00:11:40,920 --> 00:11:48,240
Maar de baby's moeten blijven groeien
en daarvoor heeft ze water nodig.
87
00:12:01,440 --> 00:12:07,200
Druppels blijven hangen aan
piepkleine groeven in haar schubben.
88
00:12:10,280 --> 00:12:12,960
Zo kan ze vocht opzuigen
van de huid...
89
00:12:13,080 --> 00:12:16,640
van haar twee meter lange lichaam.
90
00:12:16,760 --> 00:12:22,040
Het is net genoeg om moeder
en haar baby's in leven te houden.
91
00:12:29,840 --> 00:12:36,600
Na drie maanden zwangerschap
en een jaar sinds haar laatste maaltijd...
92
00:12:36,720 --> 00:12:40,240
is het eindelijk zover.
93
00:12:56,400 --> 00:12:59,760
Haar weeën beginnen.
94
00:13:13,800 --> 00:13:15,840
Ze legt geen eieren.
95
00:13:15,960 --> 00:13:20,720
Ze baart levende jongen.
96
00:13:20,840 --> 00:13:25,360
Elk jong is een perfecte ratelslang
in het klein...
97
00:13:26,440 --> 00:13:29,640
opgerold in een dun membraan.
98
00:13:52,640 --> 00:13:54,760
De eerste ademhaling.
99
00:13:56,640 --> 00:14:00,320
Hoewel z'n kleine slagtanden
al vol gif zitten...
100
00:14:01,680 --> 00:14:06,520
is de ratel van het jong nog te klein
om het kenmerkende geluid te maken.
101
00:14:14,240 --> 00:14:20,000
Tegen het einde van de nacht
brengt mama nog zes baby's ter wereld.
102
00:14:23,240 --> 00:14:26,640
Ze overwinteren allemaal in het hol.
103
00:14:34,320 --> 00:14:41,120
Tegen de lente zal de moeder zichzelf
20 maanden lang uitgehongerd hebben.
104
00:14:41,240 --> 00:14:46,520
Ze is een echte westernheldin.
105
00:14:51,520 --> 00:14:55,760
Op lagere hellingen heeft de tijd
de woeste pieken verzacht...
106
00:14:55,880 --> 00:14:59,120
tot zacht glooiende heuvels.
107
00:14:59,240 --> 00:15:05,600
In de Californische Sierra Nevada staan
oude eiken verspreid over 't landschap.
108
00:15:07,160 --> 00:15:12,800
In de herfst zitten ze vol
met kostbaarheden:
109
00:15:12,920 --> 00:15:15,120
eikels.
110
00:15:19,960 --> 00:15:24,640
En dit is een eikelspecht.
111
00:15:26,880 --> 00:15:31,240
Hij heeft deze noten nodig
om de komende winter te overleven.
112
00:15:32,360 --> 00:15:36,960
Maar hij moet er duizenden opbergen.
113
00:15:41,960 --> 00:15:47,720
Elke eikel moet in z'n eigen
bewaarplek worden geklemd.
114
00:15:50,720 --> 00:15:55,240
Elk eikeltje kost 20 minuten hakken.
115
00:15:55,360 --> 00:16:00,600
Daar kun je behoorlijke hoofdpijn
van krijgen.
116
00:16:02,760 --> 00:16:06,720
Gelukkig kunnen hun hersenen
krachten verdragen...
117
00:16:06,840 --> 00:16:11,040
die duizenden keren groter zijn
dan wat de onze aankunnen.
118
00:16:18,800 --> 00:16:23,000
Hij en z'n gezin werken als een team.
119
00:16:23,120 --> 00:16:26,520
Hij is een van de weinige vogels
die dat doen.
120
00:16:29,960 --> 00:16:36,840
Teamwork is ook handig
om op te letten of er dieven zijn.
121
00:16:43,280 --> 00:16:45,960
Ze delen misschien geen voedsel...
122
00:16:46,080 --> 00:16:53,280
maar ze delen deze vruchtbare heuvels
al 10.000 jaar met mensen.
123
00:16:53,400 --> 00:17:00,760
Ranchers brachten verandering
en nieuwe kansen voor de vogels.
124
00:17:06,240 --> 00:17:12,839
De wand van een schuur kan hem
misschien heel wat werk besparen.
125
00:17:12,960 --> 00:17:17,480
Een andere spechtenfamilie
maakt daar gebruik van.
126
00:17:22,079 --> 00:17:26,359
De bekleding van roodhout
is zachter dan eikenhout.
127
00:17:27,560 --> 00:17:31,000
Ze kunnen daarom
twee keer zo snel werken.
128
00:17:40,080 --> 00:17:44,240
Maar het gaat niet helemaal
volgens plan.
129
00:17:54,320 --> 00:18:00,120
De bekleding mag dan zacht zijn,
hij is ook dun.
130
00:18:01,520 --> 00:18:04,720
Dat was niet zo slim, hè?
131
00:18:06,960 --> 00:18:08,440
Wat frustrerend.
132
00:18:08,560 --> 00:18:13,000
Al die eikels liggen opgestapeld
achter de planken.
133
00:18:13,120 --> 00:18:14,720
Totdat...
134
00:18:23,640 --> 00:18:27,880
Nu hebben ze tenminste nog een kans
om het goed te doen.
135
00:18:30,720 --> 00:18:36,160
Soms zijn oude manieren
toch de beste.
136
00:18:40,480 --> 00:18:46,200
Voor de familie in de eikenboom
heeft hun werk vrucht afgeworpen.
137
00:18:46,320 --> 00:18:50,080
Tijd om te ontspannen
en de inventaris op te maken.
138
00:18:58,680 --> 00:19:03,280
Ze hebben meer dan 4000 eikels
veilig opgeslagen.
139
00:19:05,160 --> 00:19:11,360
En omdat ze het liefst dode takken
gebruiken zijn de bomen ongedeerd.
140
00:19:12,600 --> 00:19:18,120
Dit wordt een graanschuur genoemd
en is volstrekt uniek in de natuur.
141
00:19:18,240 --> 00:19:24,600
Hij zal dit topteam door de winter
in het Wilde Westen helpen.
142
00:19:33,280 --> 00:19:39,960
De Sierra Nevada houdt regenwolken
tegen die vanaf de kust komen.
143
00:19:41,680 --> 00:19:43,680
Het resultaat:
144
00:19:43,800 --> 00:19:49,160
uitgestrekte woestijnen
die een heel andere uitdaging vormen...
145
00:19:49,280 --> 00:19:52,640
voor het leven in het Wilde Westen.
146
00:20:02,880 --> 00:20:04,880
Monument Valley.
147
00:20:05,000 --> 00:20:11,560
Het adembenemende landschap
waarin duizend films zich afspelen.
148
00:20:33,800 --> 00:20:37,560
Dit is al 800 jaar het grondgebied
van de Navajo Nation.
149
00:20:51,440 --> 00:20:55,320
De westelijke woestijnen
zijn de heetste en droogste...
150
00:20:55,440 --> 00:20:57,640
van heel Noord-Amerika.
151
00:20:59,800 --> 00:21:06,240
Hier in de Sonora kan de temperatuur
oplopen tot 48 graden Celsius.
152
00:21:06,360 --> 00:21:10,520
Om dat te overleven
heeft een dier een strategie...
153
00:21:10,640 --> 00:21:15,320
die regelrecht
uit sciencefiction lijkt te komen.
154
00:21:17,000 --> 00:21:19,600
Een volledig vrouwelijk mierenteam.
155
00:21:26,520 --> 00:21:32,360
Ze weten dat er magere tijden
aankomen.
156
00:21:32,480 --> 00:21:38,360
Dus zijn deze werkmieren druk bezig
nectar en water te verzamelen...
157
00:21:38,480 --> 00:21:43,960
om diep onder de grond op te slaan.
158
00:21:45,840 --> 00:21:51,560
De mieren bouwen een nest
negen meter onder de oppervlakte...
159
00:21:51,680 --> 00:21:56,000
vol voorraadpotten die er bizar uitzien.
160
00:21:56,120 --> 00:21:59,720
Maar nu komt de verrassing.
161
00:21:59,840 --> 00:22:04,480
De potten leven.
162
00:22:11,840 --> 00:22:15,080
Ze beginnen hun leven
als gewone werkmieren...
163
00:22:15,200 --> 00:22:20,360
maar worden daarna constant gevoed
met nectar en water.
164
00:22:26,480 --> 00:22:33,200
Terwijl ze opzwellen worden de zwarte
banden op hun buik uit elkaar geduwd...
165
00:22:33,320 --> 00:22:37,640
tot ze de grootte van een druif hebben.
166
00:22:37,760 --> 00:22:43,200
Nu zullen ze de rest van hun leven
aan het plafond hangen...
167
00:22:44,320 --> 00:22:47,520
als een levende voorraadkamer.
168
00:22:48,840 --> 00:22:55,720
En daarom wordt deze soort
de honingpotmier genoemd.
169
00:23:00,240 --> 00:23:03,880
Elke mier heeft z'n eigen rol.
170
00:23:04,000 --> 00:23:08,040
Deze reuzin is de koningin.
171
00:23:10,760 --> 00:23:14,600
Ze is drie keer zo groot
als de werksters.
172
00:23:17,920 --> 00:23:20,800
Het enige wat ze doet is eitjes leggen.
173
00:23:20,920 --> 00:23:23,800
Ze legt er miljoenen
tijdens haar bewind.
174
00:23:27,320 --> 00:23:31,960
De laatste vijf jaar produceerde ze
werkster-eieren.
175
00:23:32,080 --> 00:23:35,920
Maar nu maakt ze iets nieuws:
176
00:23:39,480 --> 00:23:45,360
prinsen en prinsessen met vleugels.
177
00:23:45,480 --> 00:23:48,760
Vliegende mieren.
178
00:23:50,200 --> 00:23:55,760
Hun enige missie is om te vertrekken
en nieuwe kolonies te stichten.
179
00:23:58,640 --> 00:24:01,800
Maar ze kunnen alleen
'n nieuw nest graven...
180
00:24:01,920 --> 00:24:05,160
in aarde die zacht is geworden
door de regen.
181
00:24:05,280 --> 00:24:11,040
En in deze woestijn moeten ze daar
soms heel lang op wachten.
182
00:24:16,200 --> 00:24:21,880
Terwijl de zon ondergaat, raakt
de voedselvoorraad van de kolonie uitgeput.
183
00:24:27,840 --> 00:24:33,160
Nu betaalt de opoffering
van de honingpotten zich uit.
184
00:24:36,880 --> 00:24:42,040
Elke honingpot begint de nectar uit te
braken die in haar lichaam is opgeslagen.
185
00:24:45,280 --> 00:24:47,680
Deze wordt verdeeld door de werksters.
186
00:24:47,800 --> 00:24:51,880
Het is net genoeg om de hele kolonie
in leven te houden.
187
00:24:52,000 --> 00:24:53,680
Voorlopig dan.
188
00:24:57,400 --> 00:25:03,160
Maar in de Sonorawoestijn heeft niet
iedereen een ondersteuningsteam.
189
00:25:09,640 --> 00:25:13,240
Zeker deze alleenstaande moeder niet.
190
00:25:16,600 --> 00:25:21,800
Een rode lynx met een dubbel probleem:
een tweeling.
191
00:25:26,720 --> 00:25:32,680
Haar jongen zijn pas een paar weken oud
en nog volledig afhankelijk van haar melk.
192
00:25:36,520 --> 00:25:39,640
Moeder moet ze vier keer per dag voeden.
193
00:25:41,240 --> 00:25:45,080
En daarvoor heeft ze dringend
behoefte aan water.
194
00:25:51,880 --> 00:25:56,480
Anders dan de mierenkolonie heeft ze
geen voorraad om op terug te vallen.
195
00:25:59,560 --> 00:26:02,400
Dus moet ze haar jongen achterlaten...
196
00:26:04,120 --> 00:26:07,520
en alleen op pad gaan.
197
00:26:12,000 --> 00:26:17,920
Er is hier al twee maanden lang
geen druppel regen gevallen.
198
00:26:20,000 --> 00:26:26,480
Ze heeft een zware taak. Het overleven
van haar jongen hangt van haar af.
199
00:26:32,600 --> 00:26:37,880
Ondanks hun voorraden
worden zelfs de honingpotmieren wanhopig.
200
00:26:44,080 --> 00:26:47,160
Er zijn zoveel extra monden te voeden.
201
00:26:47,280 --> 00:26:49,960
Als de droogte aanhoudt...
202
00:26:50,080 --> 00:26:56,000
raken ze door hun voorraad heen
en zullen ze allemaal verhongeren.
203
00:27:01,320 --> 00:27:08,120
In de kurkdroge Sonorawoestijn
wacht iedereen maar op één ding:
204
00:27:10,040 --> 00:27:11,920
Regen.
205
00:27:28,880 --> 00:27:31,600
Het onweer duurt niet lang...
206
00:27:33,080 --> 00:27:34,840
maar het is genoeg.
207
00:27:40,880 --> 00:27:44,720
Een rode lynx slurpt zich vijf minuten
achter elkaar vol met water.
208
00:27:50,640 --> 00:27:56,280
De kleine kittens wachten in spanning
op hun moeders terugkeer.
209
00:28:08,080 --> 00:28:10,320
Dat werd tijd ook.
210
00:28:12,400 --> 00:28:15,320
Nu hebben ze eindelijk wat te drinken.
211
00:28:33,600 --> 00:28:37,880
Ze zijn helemaal bijgekomen en gaan
weer verder met waar ze goed in zijn.
212
00:28:52,600 --> 00:28:57,480
Ze hebben geen idee
van de gevaren van de woestijn.
213
00:28:59,800 --> 00:29:04,240
Voor de mieren is
de met regen doordrenkte grond...
214
00:29:04,360 --> 00:29:06,920
precies waar ze op zaten te wachten.
215
00:29:09,960 --> 00:29:13,440
De werkers voltooien
de laatste vluchtcontroles.
216
00:29:20,520 --> 00:29:23,800
En ze hebben toestemming om op te stijgen.
217
00:29:26,560 --> 00:29:31,920
Binnen luttele minuten is de lucht gevuld
met honderden fladderende vleugels.
218
00:29:42,120 --> 00:29:46,240
Ze kunnen nu doen waarvoor ze geboren zijn.
219
00:29:46,360 --> 00:29:50,520
Nieuwe kolonies stichten in de woestijn.
220
00:29:55,720 --> 00:30:00,440
Ruim 1500 kilometer
naar het oosten liggen de Great Plains.
221
00:30:00,560 --> 00:30:07,080
Met een oppervlakte van 200 miljoen ha
bestrijken ze tien verschillende staten.
222
00:30:09,240 --> 00:30:11,760
Ze worden geflankeerd door de Rockies...
223
00:30:11,880 --> 00:30:15,080
die de wind naar het noorden
en het zuiden persen...
224
00:30:15,200 --> 00:30:18,760
en zo de meest winderige plek
in de VS creëren.
225
00:30:33,840 --> 00:30:39,760
Als warme winden uit het zuiden
botsen met koude noordenwinden...
226
00:30:39,880 --> 00:30:43,200
ontstaan er monsters.
227
00:30:56,960 --> 00:30:58,360
Onweer.
228
00:31:01,480 --> 00:31:04,160
Sommige van de krachtigste buien
die er zijn.
229
00:31:11,560 --> 00:31:16,080
Ze kunnen dezelfde energie bevatten
als honderd atoombommen.
230
00:31:42,000 --> 00:31:45,840
Droog gras vliegt in een flits in brand.
231
00:31:48,640 --> 00:31:53,480
Brand kan in het Midden-Westen elk jaar
ruim een miljoen hectare land verwoesten.
232
00:31:56,560 --> 00:32:01,480
En in het kielzog ervan ondergaat
het leven hier een transformatie.
233
00:32:10,640 --> 00:32:14,360
Natuurbranden lijken misschien
een ramp...
234
00:32:14,480 --> 00:32:19,440
maar eigenlijk maken ze
de Great Plains tot wat ze zijn.
235
00:32:22,040 --> 00:32:25,840
Brand voorkomt
dat de bomen het overnemen...
236
00:32:27,080 --> 00:32:32,000
en brengt een natuurlijke cyclus
van wedergeboorte op gang.
237
00:32:34,720 --> 00:32:37,720
De grassen lijken misschien dood...
238
00:32:39,040 --> 00:32:43,800
maar doordat ze meer dan 4 meter
onder de grond doorlopen...
239
00:32:45,200 --> 00:32:47,840
blijven hun wortels leven.
240
00:32:50,760 --> 00:32:55,440
Ze absorberen nu voedingsstoffen uit de as.
241
00:32:57,760 --> 00:33:01,080
En binnen enkele weken
trekt vers nieuw gras...
242
00:33:01,200 --> 00:33:06,640
gulzige kuddes bizons aan.
243
00:33:12,560 --> 00:33:16,440
De grootste landzoogdieren van Amerika.
244
00:33:16,560 --> 00:33:22,400
Met een gewicht van een ton
en een schofthoogte van 1 meter 80.
245
00:33:28,960 --> 00:33:32,800
Enorme kuddes leggen
duizenden kilometers per jaar af...
246
00:33:32,920 --> 00:33:36,280
op zoek naar de beste weidegronden.
247
00:33:48,760 --> 00:33:53,600
Deze krachtpatsers
hebben veel calorieën nodig.
248
00:33:55,240 --> 00:34:00,840
Maar hier in Zuid-Dakota heeft
dit oude mannetje geen tijd om te eten.
249
00:34:10,120 --> 00:34:14,679
Hij is te veel bezig met vechten
voor een kans om te paren.
250
00:34:16,760 --> 00:34:20,239
Hij is daarbij al bijna 100 kilo
afgevallen...
251
00:34:20,360 --> 00:34:23,840
en heeft nog steeds geen succes
bij de dames.
252
00:34:25,800 --> 00:34:30,800
Vaststellen of een vrouwtje tochtig is,
gebeurt niet subtiel.
253
00:34:34,159 --> 00:34:38,040
Misschien is zij wel zijn laatste kans
in deze bronstperiode...
254
00:34:38,159 --> 00:34:40,639
dus hij blijft in haar buurt.
255
00:34:43,320 --> 00:34:48,080
Maar hij heeft concurrentie van een rivaal.
256
00:34:48,199 --> 00:34:51,120
En nog wel een jongere ook.
257
00:34:53,000 --> 00:34:57,400
Deze oude stier moet zijn mannetje staan.
258
00:34:58,560 --> 00:35:03,120
Als geen van tweeën zich terugtrekt,
is een gevecht onvermijdelijk.
259
00:35:34,720 --> 00:35:37,120
Ze zijn aan elkaar gewaagd...
260
00:35:37,240 --> 00:35:41,160
maar de oude stier gebruikt het terrein
in zijn voordeel.
261
00:35:47,640 --> 00:35:52,520
Gewonnen.
En daarmee krijgt hij het meisje.
262
00:35:58,800 --> 00:36:04,480
200 jaar geleden waren er
ongeveer 60 miljoen bizons.
263
00:36:11,240 --> 00:36:17,720
Nadat er slechts 30 jaar intensief op was
gejaagd, waren er nog geen duizend over.
264
00:36:23,400 --> 00:36:27,040
Nu ze beschermd zijn
en hun aantal weer groeit...
265
00:36:27,160 --> 00:36:30,640
komen de mensen er massaal op af
om de bronst te zien.
266
00:36:35,600 --> 00:36:41,400
Maar we hebben een nog grotere impact
gehad op de hele prairie.
267
00:36:45,600 --> 00:36:49,880
Het vlakke, open land
is uitstekend geschikt voor landbouw.
268
00:36:53,800 --> 00:36:56,840
Op industriële schaal.
269
00:36:58,840 --> 00:37:01,280
Het is de graanschuur van Amerika.
270
00:37:02,680 --> 00:37:09,120
Meer dan 80% van de Noord-Amerikaanse
prairie is nu landbouwgrond.
271
00:37:09,240 --> 00:37:13,200
De meeste wilde dieren
hebben het er moeilijk...
272
00:37:13,320 --> 00:37:15,280
maar er zijn uitzonderingen.
273
00:37:17,120 --> 00:37:21,000
Afstammelingen van dinosaurussen.
274
00:37:26,600 --> 00:37:30,320
Hier op de akkers van Nebraska...
275
00:37:34,400 --> 00:37:40,920
maken prairiekraanvogels een tussenstop
op hun trek naar het noorden.
276
00:37:41,960 --> 00:37:45,360
Ze komen elk jaar
naar dit deel van de Great Plains...
277
00:37:45,480 --> 00:37:48,160
sinds het einde van de laatste ijstijd.
278
00:37:53,560 --> 00:37:56,720
Hun oude foerageerplekken
zijn al lang verdwenen...
279
00:37:56,840 --> 00:38:00,720
maar ze profiteren nu van een nieuwe kans.
280
00:38:00,840 --> 00:38:04,000
Maïskorrels die zijn achtergebleven
na de oogst.
281
00:38:15,800 --> 00:38:20,320
Als de avond valt,
gaan de kraanvogels slapen.
282
00:38:23,200 --> 00:38:28,280
Op de Platte, een zijrivier
van de machtige Mississippi.
283
00:38:37,240 --> 00:38:40,360
Hij is ongelooflijk breed en ondiep.
284
00:38:42,320 --> 00:38:44,560
Perfect voor kraanvogels.
285
00:38:46,400 --> 00:38:49,600
Ze kunnen waden
tot in het midden van de rivier.
286
00:38:52,640 --> 00:38:55,400
Zodat de coyotes ze niet kunnen besluipen.
287
00:39:03,280 --> 00:39:08,440
Die behelpen zich met de enkeling
die aan de elementen is bezweken.
288
00:39:13,520 --> 00:39:17,560
Terwijl ze hier zijn, begint hun paartijd.
289
00:39:18,800 --> 00:39:22,840
Dit jonge mannetje hoopt indruk te maken.
290
00:39:23,760 --> 00:39:27,120
De vrouwtjes houden hem in de peiling.
291
00:39:29,800 --> 00:39:34,920
Voor kraanvogels is
de taal der liefde de dans.
292
00:39:47,560 --> 00:39:51,000
Hij heeft de aandacht getrokken
van een bepaald vrouwtje.
293
00:40:02,320 --> 00:40:07,120
Als zijn bewegingen indruk
op haar maken, doet zij hem na.
294
00:40:35,520 --> 00:40:39,640
De bewegingen culmineren
in een balletachtige finale.
295
00:40:54,000 --> 00:41:00,920
In voor- en tegenspoed blijven ze
voor de rest van hun leven samen.
296
00:41:01,040 --> 00:41:05,360
En dat kan meer dan 30 jaar zijn.
297
00:41:14,000 --> 00:41:16,640
Terwijl het licht langzaam verdwijnt...
298
00:41:16,760 --> 00:41:20,840
voegen zich steeds meer vogels
bij het koor.
299
00:41:27,000 --> 00:41:33,480
80% van alle prairiekraanvogels
overnacht op de Platte.
300
00:41:33,600 --> 00:41:36,680
Dat zijn meer
dan een half miljoen kraanvogels.
301
00:41:43,000 --> 00:41:47,760
Een van
de grootste natuurspektakels op aarde.
302
00:41:47,880 --> 00:41:54,200
Een doodgewone dag in de buitengewone
wereld van het Wilde Westen.
25918
Can't find what you're looking for?
Get subtitles in any language from opensubtitles.com, and translate them here.